장음표시 사용
11쪽
eerent, &usu rerum exercitatissimos oves reipublicae praestarent. Ita per omnes aetates sollicite & cum cura versati sunt. Adduxit illa me Roman rum providentia in consilium, quod molior; ut tum ex patu sanctissimis juribus, quid cuivis aetati conveniat, & debeatur, exquiram, tum qu modo de illis rebus Romani senserint, ex antiquitate proponam ὲ Inde
quod salubre exemplo sit, commendem. Primum Iura aetatis in genae persequar. Faxit Deus feliciteri
D Pisis yus Matis primo legem ipsam potest notare, atque omne illid comisyur ι αμ- plectitur, quod de aetatibus lege sancitum est; & quidquid vel ipsi homi-
mi' nes in aetate constituti aliis debent, vel a reliquis aetatis privilegio exigunt, explanat. Deinde jus etiam solos illos legis lavorabiles effectus notat, quorum vi ab aliis illa desideramus, ad quae in nostrum commodum obligantur. De illis nos loquimur, & beneficia illa interpretabimur, quae ad quamvis aetatem propter necessitates naturae & nullo alio titulo pertincnt; ade que illa in quantum obligationi opponuntur, trademus. Hoc animo, IMDU Dio alaris, potestatem hominis naturalem dicimus, a virium habitualium Furu -- & temporariarum desecha naturali ortam , vi cujus a reliquis, qui is realis. viribus illis abundant, opem & commoda quaedam per tempus illud,
ad fines Dei implendos ex legis dispositione potin postulare.
I ratio Naturalis potestis est jus aetatis, in quantum civili opponitur, quia vel Ulam sine civilium magistratuum iamstione, ipsius naturae sanyissimo artificiosn ,,,. di concinnitato constitutum, & homini signi ficatum est, velle creatorem, fidi m . ,. ut indigentibus potentes succurrant, atque communem necessitatem tua ι. I m. ope & conspiratione solentur. Ex quo illud intelligitur, naturalia aetatis jura immutabilia esse,i cquamvis magistratus civilis lege sanciri di expressius αἴ.AT definiri Propter stuporem hominum possint, tamen neque imperantium I ' voluntate neque loco aut tempore solo posse confundi &extingui. Itaque r. λ. vel de filiis Regum habendum ν qui quamvis in summa fortuna constitutimurabilia sint, aetatis tamen jura proferre aut in majus extendere non possiuit, quia μην bur ex naturali lege, &suo cujusque ingenio & indole descendunt, atque adeo E. .ι nostra Voluntate fingi aut in aliud mutari non debent. Ita infantes Rege I si, quamVis terrarum domini nascantur ne servuIo quidem naturaliter imis a. perare pollunt, donec aetatis jura post ingenii maturitatem de aliis statu Ergo ves re ipsis permittant, atque ad imperandi habitum temporis diuturnitas &m ut re usus ipsos perducant. Neque ducere uXores, & connubia contrahere, ante rationis usum,& corporis confirmationem possunt principum sobo--ιι, -- donos ut quc Vura ad Senerandam sobolem atque regendam fami-
12쪽
liam sussiciant, atque a natura elaborentur. Neque enim avi aut proavi r M. dignitas imperandi peritiam aut corporis virtutem augustiorem in sobo-Mitis δε- lem transmittit, neque natura principum libero , citius quam miseri colonitum tibini. rusticam prolem ad magnos animos comparavit, sed haec a natura f--i omnibus aequa sorte atque promiscue tributa sunt; neque priusquam illa moras suas expleverit nostra sestinatione praecipiuntur. Propter reipu- 'blieae tamen & vicinorum securitatem ,& propter status, quas vocant, ra- imperare. tiones ad affinitates contrahendas, possessionemve occupandam rerum illa- 4. tum titulo & ritibus uti non prohibentur; si modo ab horum burium, ρύ' quorum ritus expleverunt, exercitio usque ad aetatem suam abstineant μ' , Quod infra sub infantiae juribus copiosius persequemur. Neque tamen propter gentis dedecus, aut parentum indignitatem quis minus aetatis jure fan es. utetur, aut a matrimoniis dc regenda iam ilia excludi, segnius ali, & custo- s. diri, remissius ad veritatem & virtutem instrui, debet, qui inter sordidi N p tecti miserias prodiit, & pauperis parentis rura exercet; sed natura cujusvis necessitatibus atque subveniri voluit. Interdum tamen haec omnibusz. aeque praestari vitae conditio prohibet, a atque adeo ex pluribus pauci, se- ,--δε eundum spei gradus, qui etiam ex dignitate & indole parentum derivarinobisent. potest, eligendi sunt, &tunc aliqua regum filiis praecivibus inserioris ordinis praerogativa debetur. f. XII. Ex defectu virium oritur secundum creatoris voluntatem jus aetatis, Dem sim quia hie communis sons est, unde omnis commodorum exspectati O, Omnia o 'E.
humana jura pendent. Quippe nihil potes ab aliis exigere, nisi ipse indi- ι' o. vippeas. Et parum felicitatis Tibi ex aliorum auxilio accederet, nisi illo opus brollar. haberes; Frustra Tibi aliorum vires & bona ingererentur, si ad necessitates & commoda tua inutilia essent, & tua abundarent. Neque enim in alio plures vires ahundantes fiant, quam ad reliquorum desectus supplena dos desiderantur; ut adeo vel hoc titulo antea opem expectare non possis. Adeo nec merita nec virtus sola, nec excellens ultra reliquos animus ali- Consem
quam tibi spem majorem indulgent, aut in alios potestatem, sed inopia & virium penuria reliquos advocant ad serendam opem dc obsequium prae- i. 2,Istandum; ut magis egestas& imbecillitas tua, quam abundantissimae vires, itira, ad spem commodorum tibi prolatura videantur. Quamvis enim & vim quam visetus & excellentia interdum adquirere jura dicantur, cui sapientissimus D , regni &obsequii aliorum, eruditus venerationis jus adipiscitur tamen illud ris non ex ejus excellentia sola per se descendit, sed quia simul obligationem ex hac excellentia habet, ut sapiens, officium dirigendi alios ex sapientia, erudiis
tusa Quod raro accidet, propter officiorum illorum generalium facilitatem.
13쪽
tus doeendi munus ex scientia, quam obligationem sine aliorum ope obsequio & veneratione explere non potest ; Ideo propter ipsectum & necessitatem obsequii & venerationis hoc jus ipsi conceditur.
. g. XIlI. ι AHom. 3. Ex defectu habitu alium jurium aetatis jura proficiscuntur, quia omne. De N ' jus ex desectu descendit p. f. a. Is . & nihil nobis per aetatem, quam habitus - α. Facultates enim nostrae cum ipsa vita ad nos perveniunt, & nisi ραρει si tur nobiscum, per aetatis 4c temporis successionem adquiri non pos- ω CisoL sunt, neque priusquam hic spiritus nos deficiat, totae exsipirant, atque adeolariis. per aetatis solam injuriam nobis deesse dici non possiunt. Facultatum Ex fidis enim natura in eo posita est, ut ex Deo nobis immediate sine nostra ulla hiis ' A actione concedantur. Illae, cum primum nati sumus, nobis amplius non seris ... contingunt ἰ sed quidquid tunc virium nobis accedit, motu, & studio, &o. actione nostra adquiritur, & sine illa ad nos non perveniret. Quamvis enim vel nobis invitis natura novas quasdam vires elaboret, tamen illae in
membra non penetrarent, neque mentis vires & operationes augerent,
neque nos robustiores facerent, nisi motu & directione nostra, id est actione invitarentur. Quidquid autem virium sine nostra actione nobis non accederet, ad habituales vires pertinet; Atque ita soli habitus reliqui sunt, quorum desectus aetate & mora possit suppleri. De facultatibus frustra solliciti
sumus, quae a solius creatoris larga benevolentia conceduntur ; de habitibus nostrum est providere, eo mentem, animos, consilia Omnia componere, donec de motu expeditiores sint, & studio ac induaria ad finem melius rogantur. Eo ambagibus, consiliis, artibus multis pertingitur. Ita infantes. & senes possunt pedibus uti, verum apte, atque composite atque ad num rum movere nequeunt. Adolescentes ipsi etiam ratiocinari & providere in futurum possunt, at caute&circumspecte minus, & non nisi post multas moras atque ostensiones. Ipsa enim habitus natura nobis argumento est, illas quia exercitatione, directione, & hinc orto copiosiori affluxu vi- rium adquiruntur, sine mora dc intereapedine non parari. Cum enim &spicituum copia lensim demum & sero ex multis alimentis & motibus excoquantur a natura, sc exercitium repeti crebris actibus debeat, denique
directio virium plenissima sit laboris, atque lente & difficulter procedat,
obscurum esse non potest, tempus diuturnum atque longinquum forman- - dis habitibus impendi, donec per dies singulos maturescant atque perficiantur. Tandem cum ipsi habitus, quando ad summam virtutem pervenerunt, . quo longius vita trahitur tanto magis evanescant' & diffluant, & extremo omnes subsidant, pronum est, ipsos etiam habitus, sensim longiori mora decrescere, atque exanimari, atque adeo temporis successione vel minui vel
augeri. singulas tς oris moras & successiones solemus aetates appel-
14쪽
. Iare; Quibus cum augeri dc minui habitus ostensum sit, detectus habitualium virium in singulis aetatibus diversos deprehendi apparet. F. XIV. Patet exinde porro, quia ex defectu habitualium virium descendunt aetatis jura, quo plures deficiant vires, tantoplus jurium adquiri, adeoque Conseam infantibus senibusque plura, quam omnibus aliis deberi; atque inde ad uti tiori& confirmatae aetati minime omnium parcendum, sed quo magis valeat, tanto pluribus ossiciis onerandam esse. ει aedem
Ipsa exinde naturali ratione conficitur, jura' quae obIigationem gra- prur viorem conjunctam habent, a) citctius ad adultos reserri, quos si rem strenue A perant, natura copiosissime viribus instruxit, ut ad obligationem plenissime iUsis His sufficiant; IIIa quae mere favorabilia dicantur, & plena miserationis sint inem.
atque emolumentorum,ad primam extremamque aetatem tanto magis per- .
'tinere, quanto utraque imbecillior est, & sne aliorum ope nequit servari. Μεν Inde in utiliter accepta hereditate potiora ad minores lura, quam ad tres maximos reseruntur; quae quamvis & ipsa oneribus quibusdam circum - ne eoisjam scripta sit, tamen plenior est favoris isc commodi quam obligationum. Ha magis Λdeoque recte Saxonum Iura juniori statri partium hereditatis optionem occipi mn reliquerunt, quia ejus commodis studiosius prospiciendum intellexere. η ' γὼ Landr. L. III. art. 29. Const. Elect. Is . P. 3. Contra primogeniti s adul. Ttiorum jura in regenda ad tempus patris defuncti familia, hereditatis di via psione, in successione ad patris regna successiva, in obtinendis suae gentis di-In herediagnitatibus, honoribusque administrandis, majora sitnt, & maximo natur u/ νε δ Iotestatem ampliorem, quam reliquis omnibus indulgent, quia sine magnoudio & circumspection sine reguendi,dividendi, imperandi habitu servari: Hori illa non possunt, qui in adultis maximus est, pleniora taedii laborumque, ad ν-.quos natura illos & aetas optime comparavit, quam bonorum atque volu- ptatis. Adeoque recte sacerdotium gentis suae, & solemnium faciendorum I
munus primogenito multi populi commendarunti quia ad tantam occu- ue
pationem optime suffecturus videbatur. Ita recte in hereditariis &successi- Aio, vis regnis imperium ad primogenitum pervenit, quem & regia vita, quam dedo cinter reliquos diutissime egit, ec imperii uis longissime observatus,denique s 6, 7 parentis consilia & disciplina, quae primogenitis & diutissime & tenerrimem solet adhiberi, ad illam dignitatem ante reliquos insignem secit. Quae omnia cum in ceteris fratribus minora sint, & vitae aulicae imprimis usus mimore.
B - tam nisura. a in Illa enim potius ad obligationum genus pertinent, &jura ejusmodi saltim ad melius imple dam obligationem tanquam media unica conceduntur. β γ Grol. ad Deuter. c. M. II. Bem. Varen. descissi. JUon. c. Is.
15쪽
tam creber & longus ipsis quam primogenito propter aetatem esse non possit,imperium ad illos cum tam largo emolumento reip. non derivaretur. Ita recte rus apud Xenophontem: aὶ το προεπῆ, πe--τεινωπρστ e γευν μι- tu πλημμε ν, τὸ ωκος quam rerum cognitionem primogenito ktam. temporis atque aetatis beneficium solebant comparare. Atque sic apud g. plerasque gentes constitutum est, b) inter ipsos Deos immortales hac lege Primu convenisse Homerus auctor est, ut quamvis Saturni filiis solum patrium commune &senus unum esset, Iupiter tamen quia senior & major erat, in
abii. - imperio praeteratur. e dc Periander apud Corinthios τὸ concesre i. aetatis jure successit. QP . F. XVI. In regnis Alii primogeniturae jura ex parentis voIuntate salso derivant, qui D usse primogenitum cum nasceretur & antequam alii adessent, primum imperio b destinarit, & in ea voluntate, quia hic primus fuerit, tamdiu perseverassio Fusso pria credendus sit, donec alium expreisse designet. Illi enim cogitare debebant,mogenita- non ex parentis voluntate sed reipublicae salute de succlinione in regnis st Ο, φηρμ' tuendum esse, neque a patre pendere, quem reipublicae post se imperatorem
,2. I. obtrudat, nec rempublicam obligari, ut secundo genitum, si pater illumis, ad imperium designet,eo admittat; sed primogenitum suo & aetatis jure propter imperandi maximum habitum usu aulae songissimo & tempore meliusquam a reliquis fratribus adquisitum, vel invito parente nisi aliud quoddam vitium obstet, ad regnum pervenire, & reipublicae deberi. g. XVII.
3- Qui omnes fratres natura aequales credunt, & nulIa primogeniturae ' D s jur . nisi pactis & conventionibus constituta sint, agnoscunt, e nulla ra---ωὰ tione naturali ducuntur, dc quae a natura tam studiose disjunctae sunt, aetaequales tes confundunt. Namque cum vires & habitus fratrum pro aetate diversi usi. sint, patet illos in distribuendis juribus muneribusque aequales non esse. Rectius Aristoteles,sola aetate fratres differre, cetera aequales esse deprehendit f) atque ita ex diversis habitibus, ad quos aetatis beneficio adspirant, esse aliter habendos, intellexisse videti potest, quod & sua quemque necessitas potest docere.
16쪽
Neque tamen, quia primo occupare animo imperium; cum primo is nascantur. primogeniti videri possunt, ex occupatione ad illos aetatis prae- Neque jus rogativa pertinere cum Hobbesio a) putandum est, quia occupatio lota, primogenui naturali ratione juvetur impetus est, & jure nullo adversus alios veset ex
quos solus habituum, qui in primogenito dePIehenduntur,dςstctus Ad relin. - h. quendum ipsi imperium adducit. - - ω re.
f. XIX. fuatur Inter privatos tamen merita, & vitae antea actae eommendatio prae mreliquis fratribus primogenito nihil indulget e, sed sola capacitas quorum δ' .dam jurium cum obligatione conjunctorum , 9uae in ipso maxima est, orio, is quasdam ipsi praerogativas, sine quibus implare Ossicia sua non poterat, prae primore. junioribus indulget, qui propter desectus eo non suffciebant. Neque nitura ordo naturae primogenito quae ipsum inter reliquos primum produxit, &quasi ante omnes in possessione rerum paternarum constituit, essiciet ut
pluri hus ipse bonis & juribus quam reliqui fruatur. b Ordo cujusque non ex casu sortuito, sed ex sua cuj usque natura derivatur. Natura ex viribus V judicanda est, quibus si abundet vel egeat, obligationes & jura ipsi im- ordino ne ponuntur. Idasbrtitio sola naturae, & ordo sine virium dispositionς nihil
tibi aut imperare aut indulgere potest, quia Per ordinem, nec eges minus,Iς - . nec nugis abundas. neque inde ossicia tua. quae pro viribus & necessitate imponuntur, poterunt disponi. Tandem in favorabilibus minorum, i, quam primogenitorum melior ratio est, adeoque alimentis & securitati In θυο illorum tanto largius, prae adultis prospiciendum, quo certius aliorum ope bilibus re dc miseratione prae reliquis videntur indigere. c me minu
. XX. Denique quia aetatis jura ex desectu habitualium virium descendunt. 2DHi
habitus vero cujusque proprii sunt,& haereditate non propagantur, sed sin-jura oulorum studio & labore multo adquiri. atque e cujusque natura aestimari .ere a debent ; patet aetatis jura hereditaria non esse, neque a parente in sobolem ' ηρ
aut agnatos, cum reliquis juribus & bonis transferri. Est quidem naturali: jureae hereditatibus in senere ita habendum defunctorum bona, & quid-- - - quid in ipsbium dominio tuerit, mortuo domino ad rempublicam denuo dilatum
a in Hobbes de cive. e Ii. g. Is- 8.βὶ Putandori L e. ordanem nascendi eredit fundamentum primogenitunae. e) Conser in gentire de hac materia. Ma v. Fre r. de Sue. Princ. in primogeniatis & eorum neredibus. Arn. Engelareehi de successi Electorum ex Iure primogeniturae. Mart. Garadum. Laudensem, de primogendriira. Melch. Goldasti de Iure Repraes in primogenitura. Ludov. Molinae de primogenitura aliosque quos
17쪽
pertinere, quae primum dominia constituit atque dispensavi t. En i m vero cum dominia neque a republica satis colli, dcinae egentibus prospici, neque, sine ejus detrimento relinqui inculta possint, naturae conveniens erat, ut respublica in alios possessores illa a detunctis transferret, qui & egeant illis& e societatis emolumento dominia possint administrare. Cum vero ipsi imperantes, qui tam crebro inter privatos non veriantur, optimos designare
non possint, neque quis egeat, vel aptus sit administratioru, norint, sed haec omnia ab ipsis privatis & reelius sciri & constitui potuerint; illud moli hundorum optioni relictum est, quem ipsi si liberi non adessent, quos certissimum est egere rerum suarum indigentem, & possessionibus dignum arbitrentur, quemque bonorum heredem velint designare. Ita ad heredes bona defunctorum derivantur, qui in omne jus defuncti succedunt. Poterat inde videri, heredem qui in omne jus succedat, ab defuncti aetatis juribus, quamvis ipse in alia aetate constitutus sit, excludi non posse. Sed cum hereditates a republica propter dominiorum administrationem saltim consti tuta sint, manifestum est, civilia tantum & realia jura, quae ex dominio oriuntur,hereditate propagari; personalia jura per rempublicam transferri non posse, sed e cujusque natura & statu tribui, cum quo etiam exspurant atque extinguuntur. Λtque ita de aetatis jure tenendum.
16. Adeoque nec frater heres infantis, alimenta statris, quae ipsi ex Adeoque aetatis jure debebentur, capit: neque senatoria dignitas, quae parenti, pmpter peritiam & virtutem eoncessa est, atque ex habitibus descendit ad filium succestione propagantur. Ex sua quemque natura & habiti hus m catών. M timur, inde quod deest iupplemus, quod ipsi superest, in aliorum coni, editate moda dispensare jubemus. Aliena virtus aut indigentia nobis neque ad πον Ρ obligationem, neque jura adquirenda sussiciunt. Et quamvis parentum dignitas & laus interdum filios societati ante reliquos commendabiles faciem,is,M ant, quam solent imputationem gratiae vocare, atque aliqua propter illos D. impis bona &commoditates, in nos derivare soleant; illud non nostro neque aeta- ration. tis jure nobis debetur, sed propter reipublicae quaedam singularia commodagmtiae or & exspectationem, aliqua interdum propter parentes filiis praetantur.
zz Enimvero cum reipublicae omnino intersit, cives etiam copiditatis aliqua λbriiab, desiderio & stimulis internis ad Iaudem& ossicia strenue exsequenda agitari,
jura im ut tanto plenius illa suscipiantur colanturque, nullum essicacius ad ingenic rari um hominis visium remedium est, quam si liberorum illos caritate ad rempublicam advocemus. Inde quia teneriori stimulo ad laudum, & periculo. rum aleam subeundam urgeri poterant, qui sciant, si bene mereantur,&res
egregie gerant, in laboris compensationem, liberis illorum prospectum sti; aderu
18쪽
ad calcaria parentibus subdenda bene merentium; filiis aliqua praerogativa
Id altius repetendum videtur in successionibus, haereditates quae pa- intri ex aetatis praerogativa prae reliquis fratribus, dhbebantur, an possint in Debereae alius aetatis filium ita propagari, ut infans vel adolescentulus in patris pro- VM i pter senium reliquis praelati locum succedat, atq; ita reliquis defuncti agnatis praeseratur. seu an filius possit patrem repraesentare. Quae inter primoge- ueniti filios & patruos s defuncti fratres frequentissima controversia est; cum, & filii primogeniturae jura hereditate a parentibus ad se transferri, seque in locum illorum plane iubire credant, defuncti vero fratres patrui aetatis jura' imhereditaria esse negent,ied ex siua cujusque natura competere, neque in aeta- Privati . tem adeo dissitam a parentibus in filios transferri posse arbitrentur ; sed ν mortuo primogenito ad statres aetate quam filios propiores credant transire In quo genere alia inter privatos, alia inter principes ineunda ratio est. Apud pri- Privatorum in patrimonialibus bonis hereditates, &primogeniturae jura, varos Atiu plerumque plena favoris sunt, & pauca ossicia conjuncta habent; adeoqueproi
rectius ad desuncti filios etiamsi impuberes, quam statres defuncti adultos: VΣ
reseruntur; quippe cum necestitas & indigentia illos digniores videa- his Obb tur praestare. Neque hereditatis tamen aut parentis, sed tuo proprio Scies. aetatis jure ea omnia lucrantur, quia ipsa natura illos, quam statres, commodorum esse indigeotiores ostendit. Contra in studis, quorum possessio cum praestationum servitiorumque quorundam necessitate conjuncta est,
nisi per alios quod plerumque accidit,) praestari possint, naturae conveniens est, illa potius ad adultos fratres primogeniti, quippe a natura habilibus melius instructos quam liberos impuberes pertinere. Inter principes arbitrari dissicilius est. Et invenio apud gentes in illis rebus alia Apud atque alia constituta. Sic apud Corinthios in aetatis privilegium succedi priscis non potuit, & e regis defuncti filiis natu major, non nepos ex primogenito successit, quod Grotius ex Diodoro Siculo observat. a) Apud Vandalos heres regni suit, qui sanguine proximus & major natu esset, adeoque praeferun- filius secundum genitus, primogeniti filio potior habitus. b) In Sicilia tur, nisi Robertus Martello majoris fratris filio in imperio praecessit. Alii prim i , πνο- geniti lineam, & quamvis infantes filios, ante fratres s. patruos ad imperium evexere. Ita in Anglia Eduardi ex primogenito nepos ante ejusdem fratres Hermonem & Thomam, eodem Grotio monente, ad regnum pervenit. c) In Sectoratibus Germaniae lege pragmatica Car
19쪽
tina Λur. Bull. c. 7. jus primogeniturae lancitum est,& primogenito nepos sine controversia praefertur. Nobis ne tunc quidem aetatis privilegium. quod ex habitibus non propagandis descendit, hereditate videtur transferri
posIe i sed primogenitorum filii, si paululum adulti sint, & aliqua de illis
spes habeatur, non patris sed suo saltim jure in principatum ante patruos succedunt, quia primogeniti tota gens propter spem successionis, & patris dignitatem, magis in aula versatur, imperii artes in imperante melius observat, a parente primogenito, qui vivus ad imperii recessiis magis, quam reliqui fratres, admittitur, molles aditus & consilia salutaria rectius discit, atque in imperii usu versatur. Inde cum regendis aliis diu asIueverint, si ad imperium evehuntur, quasi familiare sibi regnum accipiunt, &majori habitu regnandi, quam fratres desum hi principis,qui in imperio tam sollicite non versantur, instructi sunt, & ex illo habitu praerogativam ponsunt desiderare. Et reipublicae interest, ut magis primogeniti soboles quam fratres eo admittantur , cum, si ad patruos devolveretur regnum plane in aliam gentem ad alios homines deserri deberet, qui opibus, regnandi instrumentis & supellectile adeo instructi non sunt, Quam prim genitorum filii, qui & patrem, cui cives adsiueverunt, similiores esse credantur, & quidquid ad imperium supellectilis & nervi opus est, hereditate jam
tum a parente acceperunt, atque adeo se expeditius ad imperium recte obtinencium possunt comparare. Adeoque propter suos habitus iv reipublicae
caussa, non pauntis jure succedunt. Infantibus vero. & de quibus nulla spes, quamvis primogenitorum filii sint, nisi irte propter opes soli ad imperium sufficiant, patrui recte iure naturali praeseruntur, nisi etiam hoc casu ultima ratio nostra illos excluaat.
Axiom. 6. A desectu habituum temporariorum jura aetatis dependent, quia ..t dilectus illi habituum, unde jura descendunt, perpetuo mutantur & fiuis θριρ.2 ctuant, atque uis & exercitatione & mora supplentur. Idque necessitate 'A Asiati naturae constitutum est quae vires suas &spiritus sensim & successive elaborat bimum sine quibus habitus adquiri non possunt. Enimvero ita sensim & sensim succedimus ab incantia ad virtutem majorem, atque annos adultos, &'. his ande porro succrescimus,donec summus flos & decus lente iterum flaccescar,& vires emoriantur atque ad priorem imbecillitatem, in senectute redeamus. Atque ita artificiose & non sine consilio Dei immortalis constitutum est, ut cum multa animalia statim adolescant, atque ad maturitatem roboris & virtutis perveniant, homo lente & pedetentim succrescat, &vires sparsim & raro colligat atque compingat. Scilicet cum hominis deis
sideria & conatus multo magis adversus Dei finem quam brutorum impetus
20쪽
niterentur, his ambasibus & moris circumagendum fuit ingenium hominis ferox, donec senum mitescat, & societati & mutuo, a quo abhorret, qauxilio, cum ipse egeat, adiueica si atque hac disciplina & necessitate ad stu-gem adducatur, qui impatientissimus, & intolerabilis suisset suturus, si vires sub primum impetum suffecissent. a Ita omnibus articulis hum nae vitae alia atque alia beneficia debentur.
Cum igitur per temporis successionem longiorem natura viribus Censererescere& habitus plures seleat parare, donec sub extremam aetatem de- nuo Iabantur, & evanescant; manifestum est, mediae & confirmatissimae aetati multo minora, quam primae extremaeve in mere favorabilibus licere Q,ina cum illas virium inopia extantior duriorque urgeat, unde omnia nostra haber. iura&commoditates derivantur. Denique inim natura propter spirituum animalium diversam copiam atque elaborationem, vel omni adhibita opera, eosdem habitus eodem tempore in omnibus individuis non essin- EUρ ηρ
gat, sed quorundam hominum ingenia & corpus sero perficiat, quosdam Ta, 'Σ
repente juvet atque in maturitate constituat; patet, ad temporum articu-s istis, Ios& annorum numerum aetatis jura exputari non posse, veluti si septem eonstitia annorum hominem semper velis infantem, vel quatuordecim, puerum appellare ; sed posse septennem vel decennem inter juvenes si natura suadeat, referri; adeoque ex sua quemvis virtute & habitu non ex annis aestimandum, & jura tribuenda. quia ex illo solo intelligitur, quid cuique voluerit creator praestari. Adeoque aetas & ordo non ex annis, sed , ex indole & viribus judicatur. Hinc neque pubertatis nec majorennitatis pubes Matempora eodem articulo definienda sunt, neque eadem lege ius reddi omni- - core hiis debet. sed in his caute & circumsi ecte versandum est, ut ne in alios injurium sit, quod in quibusdam rectum deprehendebamus. Inde visi sunt mihi paullo rectius censuisse ante Iustinianum JCti, qui pubertatem ex corporis habitu & virtute, quod Tribonianus de indecenti corporis investigatione male interpretatus videtur & membrorum confirmati ne potius judicarunt, quam ut eadem lege sec. l. D. C. . Iuri eme dec &pr. In. in m. fin. tui. illam II. vel I anno definirent, quod spatium &praecipere interdum, & longius trahere solet natura, donec datum sibi
negotium absolvat. Hinc potes vel trigesimo anno lentae naturae homianem, juvenem vocare, mastulum & erectum hominem longe etiam ante haec tempora ad viros referre. Ita satius est, naturae nos ingenium in constituendis officiis & juribus sequi, quam uti ex nostro illam numero, &constitutione necessitates suas perficere arbitremur.