Ioannis Wieri, ... Opera omnia. Quorum contenta versa pagina exhibet

11쪽

J Jo MNES

O AETATIS LX SAL UT IS M D. LXXVI

12쪽

IOANNIS CIERI.

E R M A NI Α- uni ero in superiorem Himi feriorem distributa: suae Belgium & Gallia Belgica In hac natum accepimus J Ο Α N. I ERU Μ Latino cognomento Piscinarium, quo apud exteros notior fuit, domo hones ima, σοῦ patre Theodoro, matre Agnete, sub annum Christi millesimum quingentesimum, decimum quintum, in oppido ei ea Minim ad Brabantia limites sito, Graevia nuncupato. t puero ad literas admitus satim indolis egregiae documenta dedit praeesar a. Pervenit deinde in Henrici Cornelii A grippae ι' notitiam et cujus aliquandiu se usum esse institutione fatetur: ς,Σ cum se praeceptorem & herum suum venerandum 'vocet.

Apud humscribit legisses partem librorum Steganographiae Trithemii seriptum, cum figuris or spirituum nominibus, eam- ω ,s' V que insis illo exscripsisse. uid vero de ejusmodi sensierit, ibidem indicat: praestigias, inquit: ostentant, non mir cula: quae non D E I adsistentia , sed permissione ob hominum incredulotem, Si daemonum pactione sortiun- λε turotactum. uemadmodum autem omnes, quotquot in literis excellue- np, multa tulerunt se fecerunt: ita se ipse literis Edilus primis earum jactis fundamentis, publica ad Lycea sese contulit, illud poetae cogitans: -- tentanda Via est, qua me quoque possim Tollere humo, victorque virum Volitare per Ora. . E. Germania itaque egressus Lutetiam Parisiorum venit, ac Mutiam medicis pol imum operam dedit. Lutetia Aureliam accesiit, io L.

ubi Natalis Ramardi, messici regii filios duos , Natalem apud S. Lazarum in suburbiis Priorem, er Ioannem cum Ioanne Verreto nepote , instituendos susepit: eo uepaulo pos Pari-

13쪽

UIT A

sessos reduxit. Eo autem tempore t ureliam Nenit, quo tragoedia accidit, cum Praetoris i reliensis uxore defunctά-monachis mendicantibus : quam Sicidanus describit. Generis. igitur humani, uti a D Eo discesseris, artem conservatriacem, medicinam dico amplexus , or ab in qua sunt egregie instructus, magnis itineribus eo in stadiurogressus es: celeriterque ad metam, insignibus doctoralibus non precario o tentis , pervenit.

Peregrinatione deinde suscepta, in Africam trajecit, uti qua Nulerit circulatori- ct Theraphim genera, ipse recenset in commentariis de praestigiis daemonum. Pervenit se in E... Cretam insulam: ubi hoc se , quod fere fon superet, vidisse narrat. Miscus in quodam tumultu sagitta circa dorsum impactd , vulneratu uit , ovisa sagitta ferrum in thorace es r lictum. Chirurgus vulnus sanat ,frustra quaesita cuspide. Posbiennium juxta alvum ea excidit semimes. Haec ipse. Domum ad sus re ersim, ut virtus latere nescit, ilis f -- smus princeps Guillelmus Cliviae duae, ad se eum ' inmitavit:

μια-. ut a cura corporis ac valetudinis sibi esset. Id ictum eum vi

ginti mel triginta quasi annis fideliter obiisset e nis suo solum principi acceptus graturique . sed e compluribus abis

comitibus ae magnatibus a medicinis , Nereque κοινὸν ἀμε-

fuit. censit ipse tune in aula Clisensi agente, quod silentis im

olvendum minime videtur. Unnae in comitam tauarchiae,

si fuit puella quaedam duodecim annorum Barbara, a lethia. - . - decubitu nihil cibi aut potus adsumsisse credita. Eam cum WI E- vidisset toto corpore bene habitam oragilem , sed ventre collapse meram impostaram ese, ingenue testatus eis. Tamdem impetrat ut examini suo in aedibus, quis Clistae halebat, principis decreto committeretur. Hic puellae clam observatast rim dete fuit versutia er dolus: dum ubi ubi potuit, clanculum esculenta orpoculenta surripuit. Tametsi ven paenam ct

parem Di iligod by Corale

14쪽

parentes virguncuti se ipsa puella cum sorore, olea ciborum submini atrice, meriti essent: tamen W I E R O deprecamte princeps His irruit Genatu Unnensi serio reprehenso . qui sibitam stupisse a puelia passus esset imponi. Haec fuit comatriae illius eata Ophe , paulo laetior ista, quae ' uingensem virginem

Tandem fatu concessi. vir bene de Repus. literaria , quinde sagarum genere meritus. N m apud ducem sum tam Nersatur , non ne suspiriis aliquoties vidit multas Christiani eusti, praesertim metulas, ob veneficu suspicionem in earceres compingi: quaesionibus subjici; flammis exuri. Id ei ansam praebuit . ut laudatum multis scripserit opus de Veneficis & sagis: in quo quantum in Theologia, in Iurisprudentia , CMedicina, Philosophia profecerit: re i a declarat; argumenta ex tilaram disciplinarum fontibus risumta adferendo. Eis autem eo scripto operam non lusit, eum ex magistratibus non pauci eo nomine gratias i egerint: quippe qui prudentis- res cautior que eo scripto facti essent: non defuerunt tamen

qui in eo er reprehenderent non pauca ε,-in certamen promo-

earent. Inter hos fuit Paulus Scalichius, Joannes Campanus Leo Suavius: nee Joanni Brentio usiquequaquestώ- fecisse videtur.

Floruit amicitia virorum ea tempestate mavorum. In Gallia familiariter usus es multis non obscuri nominis πiris, potissimum medicis. Gerardo Fabro Cadurcatio, Vitali Be- sumbaeo, Joachimo quodam ex Proincia oriundo, Michaele Villanovo, or aliis. Inpatria verὸJoanne Echtio, Bern-hardo Cronenburgio, Huberio Fabrobus, aliisque permultis in germania se extra eam doctrinae iam

de elaris viris.

Corpore fuit satis compacto viribusque inte is adeo, ut de se tommemoret ' : dies aliquando quatuor illaese ab que omni

cibo se potu sanum vixisse : i- longius ferre jejunium po- . et tuisse:

15쪽

VIT A W I E R I. ruisse : nisi quid votus sibi ex continuis vigosius fuisset v

ritus.

' Fratres habuit duos Arnoldum & Matthiam: cum qui s. tis. a. domi patrema Mese observasse Vcrsit admoiam puerum, non tria. Me ingenti terrore. In tabulato si is quo forte dormiebant serva rur magna lupuli copia, unί quaestum pater faciebat. -υμ- uoties igitur venim i spem emptores: lares narrat fuisse amditas: atque sucorum persea voluto prepitum imitatos, omine semper fuso eruerari. udis enim diabolus me ea res , -- mercium causa profecturos, de illis antea Murseeosiquentes: videt iter ingredientes. Itaque apud eos,ad quos illi tendunt , τὸ agitat rudibria, in mumiassefutura via

deatur.

16쪽

MARTINI SCHO o Cn

Prosesibris in Academia Groningar &Ommelandiae Judicium de libris

JOANNIs WIERI, inscriptis DE PR STIGIIS DOEMONUM. T invidia eminentia prae caeteris petere solet , ita sapientes atque eruditos perpetuo comit tur, quod Qti non selum audiant, sed re ipsa quoque sint homines. Maxime vero infesta est ingenii monumentis, in quibus post cineres & favillas quoque ce to vivere possent, nisi ea supprimere, non quidem e vulgo homines, sed illi ipsi, qui dom haberi cupiunt, omnibus modis laborarent. Fatum hoc non hujus illiusve selum libri, aut Scriptoris, sed omnium, quotquot in librariis & Bibliothecis noti sunt. Plato, cui ipsi Invidia testimonium hoc perhibere cogitur, quod fuerit mmnium, quicunque scripserunt, aut locuti sunt, & copia dicendi & gravitate princeps, per scomma aureus vocatus est ab Epicuro: in illius quoque Dialogis plerique confusionem jam olim notarunt, atque si credimus Athenaeo , contra illos librum quoque scripsit Theopompus Chius, contendens plerosque mendaces & inutiles esse. Discipulus Platonis Aristoteles, quo nihil politius aut acutius se nosse testatur Marcus Cicero, florentibus adhuc Athenis, scriptorum & morum suorum Censeres expertus fuit Aristoxenum, Tin rum, & Epicurum, atque nequid dicam de novitiis ipsius adversariis, ipse Gregorius Nazianzenus cum stomacho haec alicubi pronunciat: Hice Aristotelu minute loquacem sagacitatem, abjice mortiferos uos super Mima sermones, o unmersa humana illa dogmata. Ciceroni ipsi, Romuli nepotum di-

17쪽

MART. SC Mooc ΚI Ju DICI u Μ.sertissimo, ridicula poemata non modoJuvenalis tribuit. verum M. Cato cum ridiculum consulem, Papirius vero Praeliis aut melitem, aut consulare curram vocavit. Ciceroni jungendus Demosthenes , oratorum Graecorum

princeps. De illo apud ipsum Ciceronem, qui alias eum admirari selet, haec legas in Oratore: non satisfacit

ipse Demshenes , qui quanquam unus eminet inter omnes in omni genere dicendi, tamen non semper implet aures meas. Ne quis irascatur aemulo Demosthenis 2Eschini, qui applaudente ex parte Dionysio Halicarnatao, dictionem summi viri, ut morosam & claboratam nimis traduxit. Similiter Strabo Geographorum maximus, de Herodoto non dubitavit scribere, quod in historia sua nugetur, atque condimenti loco prodigiosu fabulas orasioni immisceat. Quod Herodoto, contigit quoque Thucydidi, quemquamquam Cicero agnoscit esse rerum gestarum pronunciatorem sincerum atque grandem , plurimi tamen Flavio Josepho teste, variorum mendaciorem eundem caecusarunt. Virgilius Maro, quem Velidus Paterculus Latini carminis principem vocat, non Grammaticorum Q-lum, sed, ipsbrum virorum principum sinisti a judicia incurrit. Ennii stercora gemmis illius Hadrianus Princeps praetulit, Augustique pronepos Caligula divinam 2Eneidem convitiis incessere, & parum quin proscribere, instituit. Cornelius Tacitus, in quo laudando Lipsius modum invenire non potuit, quemque parentem suum Tacitus Augustus vocare solui, si fides Amilio Ferreto habendaὶ non suis Latine scribit. Husque dictio, judice Alciato viro sumio, prae illa Pauli Jovit, aspera &sentieto alicui similis est. De Seneca Philosepho, insigni illo morum magister, hoc judicium stri Fabius Quintilianus ,, quod in Philosophia parum diligens fuerit, usurique corrupta in eloquendo oratione , rerum pondera minutis imis sen

18쪽

tentiis hegerit. At cur privis exemplis colligendis immoror Z Nunquam ulli adhuc scripto, ad unguem licet facto, omnibusque statuis emendatiori, hoc contigit, quod Phidiae Minervae, quae digna habita fuit, ut extra

invidiae atque obtrectationis regnum in arce collocare- tur. Ut alios omittam, hos invidiae & malevolentiae insultus expertus fuit Jo A NN E s WIERus, Medicus non modo experientissimus , verum vir quoque undi- quaque doctistimus, cum elaboratissimum opus de Praestigiis daemonum evulgasset: in quo cum abeat a recepta sententia, iisque obloquatur, qui anilibus conjecturis moti, rogo destinare selent homines Magiae duntaxat suspicione laborantes , non modo habitus fuit publice Magiae diabolicae fautor & patronus, Verum etiam graphicus Metuus. Ne quid enim dicam de Bartholomaeo Fayo, qui passim in suo Enemmeno hoc nomine eum notat & reprehendit ;Joannes nodinus vir doctiis& scri piis plurimis celeberrimus, ex professis hoc egit in peculiari libello annecti sblito illius Daemonomaniae. Summa accusationis est haec, quod W I E R u s ipse fate, tur se non modo exscripsisse Joannis Trithemii Stegan graphiam, quam in museo Magistri sui Agrippae repererat. sed lib. a. cap. de Praestigiis, fateatur se fuisse Agrippae discipulum, atque lib. cap. 3F. hunc Vocet

Magistrum suum fidelis memor itemque venerandum pra-oeptorem. Sed an propterea Magus habendus W 1 Ε-κ u s Quid si Cornelium Agrippam virum longe doctissimum falso Magiae insimulari pertendisset, hoc

modeste docere selum instituit d. lib. r. cap f. haut magis peccasset, atque multi virissim mates, quos duces secutus vir hoc seculo summus Gabriel Naudaes intcgrum caput M. A pologiae, scriptae pro iis, qui per c

lumniam Magiae insimulati fuerunt, excusando Agrip. pae

19쪽

MART. Sc AoOCKI Iu DICI u M. pyconsecravit. Quam Apologiam antequam vidissem,. persuasissimum mihi erat, Agrippam, juvenem forte, Magicis sacris irretitum mature respuisse, maxime cum hoc ipse innuat in Praef. praemissa ad libros de occulta Pirilosophia,qua non modo veniam petit, sed notat quoque censbria virgula libros a se prima aetate conscriptos. Commendat ergo WIERus Agrippam , sane supra seculum suum eruditum, qualem fuerat expertus , &familiariter, cum eo per domesticam consuetudinem con versando, noverat. Vitio quoque W I E R o verti non debet, quod exscripserit Steganographiam Abbatis Trithemii. Calculum suum lib. a. de Praestig. cap. 6. adjicit calculo Caroli Bovilli, atque nihil sani in toto hoc stripto agnoscit. Quanquam Naudaeus d. lib. cap. II. Trithemium ab omni Magiae specie liberare nititur, quod & ante eum fecerat Tanner Jesulta, cui hic non convenit cum secto suo Detrione. Steganographia ipsa Trithemii calculo multorum specimen exhibet artis Notoriae, videturque docere Cryptographiam. Legi ve

lim Anony mi sed qui putatur fuisse Orthodoxus Theo

loguso Epistolam, qua anno sexto hujus seculi, secundum Editionem Francosuriensem, . hanc ipsam Stega-nographiam obtulit Philippo Electori Palatino, at e di. ligentius attendi protestationem ipsius Trithemii, amolientis a se crimen Magiae, quae ibidem occurrit. Ut sit

Vcro, haec non tangunt WIERuM, ut neque juvenilia& inconsiderata Cornelii Igrippae scripta: quique his

argumentis moventur , ut putent W I E Ru M ad ordinem Magorum non modo relegandum esse, sed & Doctorem singularem Magiae habcndum, aeque procul a sana mente, atque a candore absunt. Quid facias t men ξ hodie adhuc inveniuntur, quibus volupe est cum mortuis luctari, cum tamen Larvae his parcere consue- . verint

20쪽

υν ΕαυΜ ΙΟΑN. WIERI.verint Talibus aliud non oppono , quam illud Maronis:

.-.. Iam parce sepulto, . Me Patris Anolis eineres, Manesve rea eue.

Interim tamen non omnia probanda sunt, quae in libris W1Εsti de Praestigiis Daemonum, & in libris, De La-miis, occurrunt. Tria prae aliis jure merito in illis argui existimo. I. Quod in Scriptura nullibi Magia, ut illicita condemnetur. a. Quod nulli unquam cum Diabolo, de exercenda ad tempus aliquod Magia, pactum inierint, consessionesque Magorum deliriis esse accensendas. 3. Ac proinde nefas esse, ob crimen Magiae aliquem ultimo supplicio incere. Quae Paradoxa licet vir prudens& salutis proximorum suorum quam studiosus, tueri instituerit, quod videret a crudelibus magis quam sevoris judicibus, quotidie multos innocentcs, quasi Magos, ad ignem rapi, speratamque bonorum confiscationem judici crudeli & avaro dictare tormenta, ipsi Phalaridi ignota, nihilominus haec ipse jure summo nominatim in aut re ex Pontificiis notarunt prae aliis Bodinus, Fayus, Blnsklsius, Martinus Deirio, Adamus Tannerus, Huius Layman hi tres posteriores fueruntJesuitaeo pluresique alii, quos longum foret enumerare. Ex Augustanae vero ContestionisTheologis, & Reformatis, nominatim Brentius, Hemmingius, Danaeus, Raynoldus, Perkim

sus, & qui primo loco adduci debuisset,cobus Magnae

Britanniae Rex in sua Daemonologia. Nec tamen aeque WIE R u s deliquit, atque Reginaldus Scot nobilis

Anglus, cinus liber jussi laudati jam Regis in Anglia

combustus fuit, quod aperte Magiae crimen non miao negasset,sed etiam ex prosem oppugnasset. WI E R u s, etiam ante editos libros de Praestigiis, adversarium habuit Thomam Erastum, non miao Medicum &Ρlib