장음표시 사용
361쪽
tem p u, C: a mentio fiat. Nam x T. Liuius cum millias Baeticae urbes commemoret, hanc sile luto transmittit, sed cum, eodem Strabone teste, prima haec colonia sit
in HispANi A M a pop. Rom. deducta, non potest illius Marcelli opus fuisse, tum quia mentio aliqua illius rei facta fuisset ab A. Hirtio, praecipue seditione illa orta inter Marcellunt, & Cassium Caesaris duces prue Cordubam. Scio Caci ubonum eius esse opinionis, ut dicat ideo Ordabam opus esse Marcelli, eo quod Colonia eius tempore, aut ductu huc missa sit; sed cum ipso Strabone pugnat, ut ostendi. Non enim illo tempore prima potuit colonia dediicta esse, cum Scipionum tempestate nonnullae fundatae
suerint. Sed cur a Plinio Patricia Colonia vocatur. Strabo Viὸetur Causam aperire. MO1- ιο - -τι-των f. quodab initio habitarunt ean,
o Rociorum o indigeniri miraseum. Cum enim promticue solebant mitti in alias eolonias, in hanc forsan honestiores tantum,aut plurimi missi sunt. urbs est agri nitore, M soli felicitate conspicua , ut non immerito a Silio Italico, .urium Flam vocetur: i redum aurifera cessuit Cordubat .strabo etiam asserit, agri virtute, & magnitudine, fauente amne Barti primum ibi nauigabili, ut ait Plinius, Contabam, si ioatuo, & nominis claritate & potentia polluisse: Huc facit, quod idem Plinius lib. XIX. cap. VIII. asserat carduos apud Carthaginens nouam, S Cordubam praecipue, sestertia sena millia vi parcius reddere. Quid censebis cetera holera, horarios, ceterosque fructus, segetemque reddidisse, si carduo ruri P rouentus centum quinquaginta millibus circiter aurcorum aestimatus fuit. Nobili etiam platano ornata olim fuit, obumbras tantum expetita arbore, M
quodaeitate solem arceat, liyeme admittat i id quani Maiiasi; peeuliari lusit epigrariamate, lib. IX. epigr. LVIIs . . . ID Tartesiacis dum est notissima terris, δε-dises ridum Corduba Baetin amat.
Hera nativo passent ubi rametan, gitati Heberiam bractea viva pecurii Abi in med is tuos implixi tenates, ε Stat piat m, densis Cortina comis.
Carpit se exilia cre cere virga manu
Nec aeris metalla Cordubensi agro defuerunt. Plinii siquidem temDstate maximo in honore erat: ait enim lib. XXxIU. cap. II. Summa nuncgloria floquitur de aere ista uananum conuersa piades Cordubense itur. Vocabatur autem LMarianum, quod in Matianis montibus, non procul ab hac urbe reperiebatur. . Sed ingeniorum praecipue 'cunditate se iactet Corduba, quae'cunctis HispAMi Eurbibus non modo venit praeferenda, sed paucissimis totius Europae comparanda. At Praecipuorum solum meminero, inter quos duo familiam facile ducunt, Helor. o pater,sc filius Sulcus Philost m,idem De rtagicus I una cum affine suo Annaeo Lae injPoeta theroici spititus: inuigia omni maiores, dc quorum opera
adius que Senecas, unicumque Laca riracunduisquitur Corduba. flore et amLafricuius solum in Catilinam declamatio exstat, hac urbe putatutoriudus,Vti S Sextili in Hena Poeta, cuius Seneca Rhetor lib. I. Suasoriarum memifiit: Semib-Henufiat homo ingenisses magis ἐγώ erudγι-: inaequalis porta iWpαne Didi i ocis ius quaisses ciuis Cred benses Poetasais,pingue quiddamsonantes, operegra u. Quans o occupata iam a Poenis HispAN i A procu atis passim studiis, non defuere praeclarii sima ingenia huic urbi, Aenida auison , errora: quorum hic philosophus acutissimus&Graecorum cuilibet comparandus ille veto ilicet multi pro Cordubensi MLemnam non agnoscant Medicus praestanussimus,ui monumenta testantur. Patrum c iam memoria hac urbe prodiere. Ioannes Mena, Poeta vernaculi sermonis, magni ingenii, M Ambrasim Morases regius Historiographus: cuius diligentiae & acri iudicio in Antiquitate indaganda, plurimum perpetud debebit Hispania, qui S prolixe patriae suae
laudes descripsit. Hac urbe etiam ortus Gan Plius Ferdinandus d Agutiar: qui florenti minum illud Neapolitanum regnum, e Gallorum manibus, summa virtute eripuit, ω magna cum laude Hispanis stabili uisivit maximis antiquorum ducibus comparan- Tom-DV. 3
362쪽
ut noni verito cognomen obtineat. Et ne Iidae laudis cumulos deesset,sola traic urbς tot Martyres constantissimos tot virgines castissimas, iii t.quot vix alibi integraepi ouinciae. Quae certamina B. Eulogius Cordubensis Episeopun descripsit accurate,nostraque memoria latine quoque P. Isaramusdedis, Comdubensis de ipse, & Societatis IEsu presbyter disertus. Ambrosius Morales ex antiqua in riptione ostendit etiam Cordubam,aliquando PMnciam tantum vocatam,quam lubet hic apponere.
os L co MUNICIPIUM PONTIFICENSE DICTU IL
TVrdetanorum in Baetica oppidum est Obulu, teste Ptolemaeo, quod a Plinicie iam Pontifress cognominatur. A. Hirtio lib. IV. de bello Alexandrino obo uia, Stephano vero O' βολκα, vocatur, nulla pCene olim de caussa notius, quam festino C. Caesaris in Hispaniam aduentu, qui ad tersus Pompeii liberos properans, XXVII. die quam Roma discessit,Obulconem peruenit,teste Strabone lib. III. Hoc aeuo esse Vs vim credit Moletius; Marius veris Niger Siguram; sed Ant. Augustiniis,Dialogo VIII.&Αmbrosius Morales esse 'orcunna firmiter asserunt, quibus & ego lubens allentior. Adde quod Plinius Obusionem is amne Baeti XIV. M. P. in mediterranea distat edicit, euisitus Porcunnae ad amussim respondet, siquidem tribus, sed magnis admodum leucis, a Baeti di stare Porcunnam in confessis eth. An vero haec eadem cum A ntonini subisti sit credit sinit ei us, x Obulcutim restituit: sed a calore, non a iudicio haec est mendatio. nam clim Strabo obiaconem. XCX. circiter stadiis a Corduba distare dicat, quae non explent IIIl. M. P. non video,qui cum Antonini fluenti duenire pos: et .Nam LII. M P. a Bucula Cordubam numerat. Sed unde Obulionis in Porcunnis nonnen mia latum quaeret aliquis licet arduum sit in tanto aetatis decursii causam indagare ieet tamen Moralis pinio quam S ab Ant. Augustino confirmatam videoὶ a celebri '& antiqua Scrofaestatua fluxisse,quae triginta faetus enixa crat, in cuius mc moriam, missio priori nomine Porcunna dicta fuit, non secus ac Sarabris a Tauri essiste, hodie Toro vocatur. Statuae vero haec ἄ-ωφη inscripta est, ut hodie in D. Benedicti aede isitur.
Ex qua etiam inscriptione patet,vocatum fuisse hoc oppidum ira rem pium Pomtificense, praetermita Obuisnu nomine. Exstat Sc ibidem alia inicriptio, in qua non solum proprium urbis nomen, sed S cognomen inscriptum est
363쪽
urbem si anchugu gloriadi sertilitate fuisse quo nil a clara, ostendiit prisca ab AnnAi gustino producta nil mismata: quoru quaedam obuoonis nomen, unactim triticiliordei spicis fercbant alia vero aratrum cum spicis M scrpente ii Cureris memoriam.
tu D. I inesse Iaeris i et uor. PVnicis bellis nobilem validamque urbem sui siesibiurg is, in consesso est: 1 licet
hodierno dica prisca nobilitate deest nati it, res tamcn circa ipsam gestae vetant illam lilentio praetcriri: Ptolomarus nominat, ε inter Tur des Collocat; Stertianus vero ByZantinus,*Polybius utar inim: T. Liuius S Plinius uisurgim vocant. Torum Istium cognominabatur, conuentii soli in Cor uberi sis. Anti Beuterus credit; Lιen urbem Adiuro fuisse, sed rectius multo Amb. Moral. colligit sitisse, ubi nunc vicus εὐ/xareset eis vix letica ab urbc distans: quod confirmat tum cippus marmoreus, ibidem refollius; cum hac inscriptione:
Tum etiam Itinerarium Antonini,vbi cnim Corduba Castulonem iter s. nsequitur, Illiturgi Castulonem. M. P. numerat, qui poetae ipias V. Leucas ab sendour clim Castinem v ite ubi Castulo sita fuit: eonfici lint. T. etiam Liuius sirurgis de Castu- .lonis similliem per mentionem facit, siue desectio irem, seu excidia ea tum recensere Cum enim ad Romanos primum desecissent ducibuς Magoris, & Amilcare, a Poeni obsessum fuit. i Scipionibus tamen magnae im liolitum clade obstitione exemti fuere : postmodum it crum a Piunis obsessis Cn. Scipio opem t xlit S caesis XIl. millibus hostium, recesti m est ab obsidione, ut refert Liuius lib. XXIlI. ec XXIV. cladem vero Scipionum, non solum ad Poenos defecerunt, bene liciorum i .n memorcs ς sed desectionem scelere cumularunt: dum ex residua clade pr f gos Romanos hosti prodiderunt. qua de caussa Asricano Scipioni meritas petiuitae poenas dedere, capta per vim urbe, auctore Liuio lib. XXv Illoppidum ipsum hac tempestate, amplum & opulentum. templis coeti obii 'ire egregie ornatum, abundat umo, oleo, tritico, scrinacaliae, in elle, fructibui pol tinisset acris: co prosum abi sericum, nobilitas frequens, de illustris. Consentiunt Hispalii scriptores hac in urbe floruisse, 6c nunc sepultum esse Sani' una Eubrasium, ex septenti pinans Episcopis, qiai Apostolorum iussu in His PANIA Euangelium propagarum.
Sed intaurorum v u. Vnde nomen habet. Diuis tu quatuorfanes. Nobilissimi rcgni caput Grana a te omnii in totius HI sp ANI AE Urbium maxima,t ἱ te L. Matinaeo. Ispu murnam P cole inaei credit talite Gurund cnsis Episcopus,
364쪽
sed toto caelo eum errare Strabo ostendit: qui alictor est ad Baetim appositam fuisse, inter Hispalim & Cordubam, qui I iam eam vocat: Granata vero, a Baeti procul distat. Ambrosias Morales ostendit est esita penna exiguum oppidum inter Hispalim x Cordubam. Tarapha vero, aliique non pauci, Bitia, im olim vocatam suisse quam Stephanus Elibrigem dicit. Sed probatur vas,o aut Ambrosio Morali, qui monent berim non procul a Granata fuisse eo in colle, qui nunc Ebura vocatur, unde urbi, porta nomen stim sit, & non a tamina, Vt quidam semniant. Urbs aut ein noua est Poeanorum colonia, quam ita dictam volunt nonnulli a Coeco quem Hispani. vo eant. qui iii ligni copia in hoc regno legitur ι alii vero a mali punici similitudine, quod& Gravita dicitur. Nani ut illud est granon, Sc densissimis acinis refertum, sie de urbs r. haec desii stetitis granati in modum, consertissimas aedes sabet: adde, incolas proauiatis insgnibus mala punica gestare, quo nominis etymon referrent. Vniuersa urbs multis collibus distincta, inter quos gemini ceteris altiores coiis urgunt , quos amnis Darius per mediam vallem fluens interseca .in quatuor prim tias urbis regiones , situ quasi separatas , diuiditur. Ea urbis regis, quae maximo deeo ratur templo, Grassata nomine gaudet, vicos habet plurimos, de arctos ob insignem κα, um stequentiam, licet a Christianis laxiores sint redditi. templum habet augustissimum ea paene forma,qua Pantheon Romae: sacrarium continet sumtuosum,in quo Rex Ferdinandus cum isa bella coniuge qui hanc urbem a Poenorum tyrannide anno Domini M. CCCC. XCII. vindicauit)sepulti sunt. Secunda regio, libam avoca . ta,in qua regium est Palatium Vetus, Vermiculato operc, dc immensis sumtibus exstru Ehumi tantae quide magnitudinis , Ut Ciuitas potius quam domus dici posset, tota m mnibus, turribusque cincta. Nouum hic Palatium Hispaniarum Reges exstruxere, cui
ad magnificentiam nec architecturae eoncinnitas, nec materiae nobilitas, nec honora amoenus nitor, aut fontium Vndique erumpentium iucundum murmur deest: quaacumque enim prospexeris, multa sunt quibus oculos animumque pascas. Ab uno enitulatere, undique luxuriantis agri felicissima amoenitas; ab altero vero inaccessi moniates, perpetua nive canentes ι vel flagrante Sirio, sese offerunt. Quantu vero in Septem ttiouem se oculorum acies extendere potest, porrecta Camporum aequora, floridis de
irriguis distincta pratis occurrunt: hic passim consiri xysti, de silvulae frugiferarum af I. borum, sie leporaria frequentibus feris, in regium oblectamcntum conspiciuntur ue in ips. Alliambra antiqua Visitur inscriptio,quae Uuberis nomen profert:
D a b i e Λ T. p. p. Tettia urbis regio , duobus collibus otii ata. Magna hie aediuiti tequentia, solis olim Mauris incolebatur, Uricultura ac serici ita trinis hie victitant. Ultima regio est Anti umidi dicta, aedium frequentia&structuraeeteris non inferior situ est plano. Passim hic bombycinus pannus elaboratur, vestis item serica,&hol beta praestantissima. Opificum frequentia, qui serico triendo victitant,quanta sit vel ex eo colligi potest, se ex solis mori arboris foliis, quibus bombyces vescunturi praeter multas serici libras, Regib triginti millia quotannis paene aureoru in vectigal cedant
Ambitu suo urbs circitet M. P. XlI. complectitur i tota undique mutis cincta, & propugnaculis mille triginta ornata, aeris hic temperies saluberrima, nee nimiis austrinis obnoxia aestibus, aut rectois frigoribus obiecta; sed media axis utriusque, vernanteque gaudet temperie. Vnde A fructuum praestantia, bonitasque, S aquae salubet mae s ἀinsignis copia. Est pi tetea Episcopali dignitate insignita. Iliberitana vicina sede, vi multorum fert opinio, huc translata: iuridicus etiam hic celeberrimus conuentus ha betur. Ludum hic parentum memoria aperuit squis credat )mmin AEthiops genere, Latinus ni ne dictus, at praestanti forma; ω Muscae ac Poeticae in paucis petitus. Lusit enim calmen gratulatorium in Ioannis Austriaci victoliam ad Echinadas insulas, de Turcis anno cII. Ita LXXI. nauali praelio partam
365쪽
MAritim utri Baeticae oppidum,non procul i Charidanii Promontorio,ini sora:
Ο IGerundensi Episcopiis hoc aeuo credit I .ram cita; potabr tamen scriptorum i , , Menais dicit: cui de ego sub cri bini riter B.ii sui , scit Baitionbs populosa Pt Lmaeo recensetiir, MAbrira illi vocatur. Franciscus Taraptis. I liracibus conduam rat, nominis sin alitii linc motus, qualia babet cum Democriti patria: se ii te id Tarasia quod noluc fictum, ne i, pictum, ncq; ict iptii in vis iani est. Melius strabo. nis, aut Pasiati vestigiis institii et, quorum illo a Placenacibu . tuo vero inopi moti e M. Agrippae a P. iis originem triahere, Vticor. a illam uniuersam, dicit. vero cur postea QMata sit dicit Tara ha ab Atinaci Cotti oti,in Ruge : liii anno Domini M. Is XV. vel , vin i, II. XXX. Hi SPANos piae fuit . uomen habi ille: qilicdina Ckildeberto Franeorum Rege bello petaretur, propriis disti ius viribus, fi nute:iiuuamens, hic intersectus Rii . Vim, haec ali. cla. C. XLVil. inemorabilii lampedi- , tione ab Athlaonio Vlli. Aragonurn Rege, S. P. Odicii ieii:i, tali .vini indo Comite Ba cincinenti sui in pta, Macitis crepta tuit. Occupata vero obe, c cnuerilibus in praeia lamiam nauatae operae, catiliuscx solida smaragdo .immciisi pretii Ni tit, ut a ctor est Rodeliciis X liuenius, Toletaniis Archiep h opus, Restim Hispa. lim Vise ap. XI Ligurum tamen Annales, non Almbriae, sed C a sarcae in palaestina, Guillelmo il- lorum Duci, iiii primus muros ascen aerat, obtigille illum reseium.HAntiquissi muni hic fitille Epitcopatum, docent Concilia in Hispania celebr.ua: cun ς; tinus Episcopus S.Ctesipho, B. Iacobi Apostoli discipulus fuit, ut auctores Ioannes Vataeus.
QVA mediter aneum. re prospectat Baetica, si cim lact urbs vix mutato nomine GDAP appellaturueli et Mario A. Malit vis misissiqui V
hoe est ex meridie tenebras fac. re: nam ii iis nomen. ccteri lite scri toro contra Minerunt; inter Bastuloo Ptolemaeo meminatur. Pri Darium sutile oppidum id irest Strabo, itui nonnullos credidisserescri, Gliin Maena m dictam I quani Scerti nusvillatur his ore vocare, nisi ci io, illam cile scriburctasiad perperam, cum haec Phi centi uni vi bium ultima , quae ad occasuri versunt s&longius a C. ipedis . , Phoenicum ciuitatis propiorem retinetic nato. Licet Festus Auibuus,' in seriptione uia ora mari linae, unam candem lxic vi bci Deiledicat alia versibiis: Pro ex aauem mox Num Barbmum ess ν nimius ver ictauasica, de quo Pocta, idern cnculas Ptol a. ira cuq ilit di ornaso aeno ab accidi s iura. ymmduciatur, testi Floriano lib. l. liare et perperam rius oreti Hari Abamlhunc voce ,Dialogo suo,cui Cal phon amun, cum nemo Coim graphorum illius monam ris. NPhmia a l viris originem traiiere asserit; Francise Tamplia a Phoenicibu
366쪽
est, longa obsidione a Ferdinando M liabella Regibus vexatam nee nisi vetente captam fuisse. Armamentarium omni telotum, & machinarum belli rumgenere. longe instructissimum habet, unde limitancis Africae locis, ut Madauro squod vulgo oran appellatui) necellarii commeatus telaq; suppeditanturi Episicopalis vibsa multis annis fuit, Martyre'ile habuit Sy. Cyriacum de Palilam, submocletiano passos. Non possum hoc loco preterire inscriptionem, quam Malacae inhonorem Imp. Septimii Scin Per t. exstare rekrt Morales: IM p. c E s. L. S E p T. SE v Exo. '
Non procul a Malaca vicus est Canneu, olim Vbi superioribus amnis, aenea tabula una cum instigni inscriptione reperta, quae quia Imperatoriambre uitatem refert, M scire operae pretium erat, rcligiosum putaui hic omittere:
CARTIMAE DIVERSA O T. LIVII CERTIM A
tiberia statuit, a Tib. Sempronio Graccho ob siam, ad dcditionemque compulsam: 'hostra vero haec Cartιma ad maximi montis radices sita qui num Ptolomaeo Iuptiti vocetur, aliis investigandum mando in qui qu.antum in lonem patet sterili est, Maspreti iluisque horridub sed aduersa partecinum pamns S passim vinctis consitus, .
367쪽
lie loco exstare micriptioneni socia Anibi, is , D sectorem destalidam
368쪽
Memulo ab urbe miliari medicatus insons, ad multa morborum genera, sed 'aecipiis ad calculorum vitia celeberrimus, indigenis dialis Ioemeabant lina. Sit periori etiam aeuo in honorem fuisse prisca inscriptio ab Amb. Morales productat uatur, quavi hodieque Singylae dicit conspicii
Ingyliae fontis salubritas in memoriam mihi reducit hobiles, 5 et D thermas , quarum occasone de ipsa urbe pauca dicenda erunt. Credit Iosepiisd slatius, L si esse art/Pm Ptolenixi, quam Plinius Iubensem dici. cognomin
Turdul in oppidum quondam, seaquibus coniectaris fultus hocasii erat, incer sum: quare neq; confirmare argumentis, nec reiicere mihi in animo est. 'Dista ni i. Granata septem milliaribus: immensis undique prata ipitiis,& asperriniis rupibuebitur. agro tamen laetissimo fruitur: in pratis, hortis, amasque mira pestinatio Grai aiei sibiis olim Regibus amoenissimum otium, Σ delicias pi bebat.Sed Aus M vbertinii hie ebullientes ibntes, locum praecipue commendabant: qui I et in quodam taburae miraculo cx intimis terrae visceribus, secum calorem benis cum feront, nullius exterae flammae indigi, ut calefiant. Cum enim multi locis tina opertos unco te x, quibus iuge pabulum aluminis, sulphuris, aut bituminis vena prά-bet fit vicorum ardore incalescens tellus, fer dum vaporein insuperiora emi uallo quo offensi vicini fontes effervescunt inter venas sitas, atq; ita profluunt calidi : incor. , rupto interdum sapore, ii remotiores ab ignis pabulo sontium ortu . Quod si velo ipsa loca sulphure, aliave matcria plena fluant aquae, calorem non solum illius co rictu, sed N saporem, dc odorem trahere in conicito est. Sed cum studio b c inquit qui naturae arcanis nobiles curas intulerunt: instituti enim mei nainime ei lexa sera peri equi Temperataim adeo huius fontis calorem praedican , ut nudo corpori nulla inde noxa. ipta vero aqua pacata adeo,&limpida fluit, ut quinerare iniecta stipes relucentes calculosi Mile quivis possit. Eporam variis aegri: udinibus &nemotum - cipue serunt conferre; Martio praesertim 1e septembri utilis mensibus. Adauget Aiam structurae elegantia natiuam lociam innitatem. Rcgum enim cura de liberalitate, thermae hic excitata magnisimpensis, adeo utiliter Hispania: balnea nobilissi' ha beantur, M cum Statio Parinio I. Sylv. libere dicam. Talud tims os emponere et g uisue uis sititire neget.
Ioa a lasema , de Amb. Morales, ostendunt incorruptum nomen. post tot ieci'atuin, oc mclia,quq viginti millibus a Malaca dilia , Sum agatur veti
369쪽
Erat autem teste Iinlutio, Colonia immunis, sita editiori ingrumo, dico prae terit ictite amne, palustri de voraginoso Glo, ad dextram partem sui refert Mnirtius)qilem lata planicies excipit,vbertate Mamoenitalec spicua, &in uniuersi Uigunt seuera acilis, ut nihil sit quod natura timauerit, nihil quod cultura praeterie ilicidia nulla re notior, quam critento , SI ancipiti circa illam commisso praelio , inter Pompeii liberos, S: Dictatorein Caeaa rem ἰ vhi tanta Pompeianorum strage bellaruni fuit, ut, cum se Mundae profit recepissist, MCaesar obsideri victos imperasset, mri sexmmendodeesset materia congerie hos illum cadauertim adis traguli que quia et marsudes deerant) vrbem allarenti Aust test Dion lib. XLlis. l. ct collatim aristoria palmaesermenenatiunci se. Sed m agi si uirati dum quod ritia lib. 3 s. c. ighi eri r i aros circa P ἡdani lapides reperita dq; quoties ste ac Sirabo lib. Ill. rescit ori ima alimetropolim fuisse uniuetiae Turdetaniae
rim. Strabo Mursm a teteris. Stepsiani I Pnimi has inurio. Lusiit inra Orari alia te solis praum . VI antineti Caperi inor. Hispaniae ulterioris esteta protuncia est anta, cui Liberi patris, Mat L secum eo bacchantem nomen dedi sic auctor est Plinius lib. III. cap. I. unde a promiscii capud veteres nunc nunc scri Terminatur sectin- eum Ptolemaeum, a Septentrione ainae Durio squi illam a Tarraconensi diuidit:) i. Meridie itumine Ana qui illam a Baetica; ab Occidente Octans Atlantico; ab Oriente4 Tr traconensi separatur, tua ducta ab Orctania veteri vique ad pontem Durii, dinione B intora Strabb vero lib. III. diuersus a Ptolemam,ceterisque Geograp i iLusitatria: limites desicribit: Urasti,ti Ia ' O se vero, se S uiamne Garam; ab As ora Carpe a Vettones, Cinaeis, o Gemitra nouis iso. Ex quibus patet, Strabonem fiat iam a Tago inchoare, regionem ero, quae ih c Tagum di A nam est, Lusit.ima excludere, ab altera v tb p rte ultra Durium ilia iam extenderer liquidem& Minium amnem, de Artabros Lustania comprehendit ii Ptolemaeo in Tarraconensistati niti tur; sed cum Plinitis etiam Ptolemaeo sui in iurid D irio Anaque fluminibus L tam im includat,n illa Str. ibonis descriptione. . Plistumaei ut veriori imagisque receptaeadhaercndum. Quid Stephanum ByZantinum lib. devinibus mouerit, quod tisitantam Baeticae paric nasserat, me latet: quemaiatia uinctiam, quod dicit ex Artemidori sententia, ne raros eosdem esse cum Iast M . Nain Plinius lib. Ill. cap. IIL prope Caesaraugustam Civium Roman rum collocat, Δ Ptolemaeus eodem pene ita ovr aeciliam recenset, satis procul . In incit forsan diicimus Lelmnos a Lusitanis originem trahere, M ideis eosdeine si cum Lusitanis. MismWys Capella Lus totam dicit perineari sui cogqominis flu- . imi ea ubi seni vim hic phorsus ignotum,nisi Ariam quis suspicetures EN 'erniin tanti triticLusitani vi , non transit. Quare mittamus Sybillina haec folia. Hra tio die Iidrii gat adicitur, irati tamen satis proprie siquidem nec tota I finisus circumscripta Ei, necetiam totam L tamam complectjtur; li epoti lima init mrs Por ta subiaceat. nam tota interamnis prouincia . vulgo ei uxit.: I usitaniam crat. secundum Plinium, de Ptolemaeum: nisi ac semiis, a vi ait max:mam Callaicorum partem Lusitanos appellari , Se a
370쪽
to HISPANIA. tione Liusitaniae pars, quae Tarraconentemsipellat, Porthgalia non comprehenditii A. ostra Caecilia, Castra Iulia,eticent i biti, Sa antica ; tum non paucaeurbes quae circa Anam sunt, &inter illas fugit L Emerata, olim conuentustarii: ar,iae. Nomen vero Porturbae, teste Andrea Relendio, a Caia circa Durii ostia dccli citur, & non 'nu Gasiorum, ut insulic L. Marineus Siculus, aliique: unde leuiter innexo nonamdinutigis. Paulatim ad Braccarios Galleciae partem diffusum, ut auctorcst Rodericus ramentus Aresuepi Q. Tolet. lib. V. cap. XIL Interea rex1 Rex t arenorum eam . partem Gas, quam ne Porrugalia tur, Scu Peady Iacobum, non venim 'sola . . Husa Mi. Et lib. VI. cap. M. stan , de Porrugalia, ut diuersarum prouinciarum, mul meminit, ubi de Ferdinando I. agit: Camuese tranquillitur curagauderet, r gaso exercitu proces m L Mn mor Pinuata occuparet,qtrare tu retemporis i alti dedi tinebant. Lassanis autem omnis in tres iuridicos conuentus, auctore Plinio distincta erat, in Pacensem, Scalabitanum, se Emeritensem. tota undique magnis nobilibuique suuiis irrigua, Durio, Munda, Callipode, Miuio,& ab omnibus obauriferas arenas celebr to Tago . sentium perennium tanta copia, ut, testae Vasaeo , vlira viginti quinque millia, in ea numerentur, inter quos mirandi aliquot. Refert enim Plinius lib. I l. In Curisens seu ut Resendius emendat, Celtissi Istupima G,ΔοGosesi e Merces teram omniare niem, alterum isse entem. postremum hunc fontem, n n procul niugalensi inunicipio, loco dicto Critima, conspici ait Vasaeus, &coram Reg antie RI. perieulum factum, non solum in arborum truncis,ramisique sed etiam initi' , mento quod mi admoto pede paulatim absorberi coeptum , aegre tandum a fami si . flis extractum est. octo leucis a abest hic fons, & indigenis nunc rues
Praeter auri rum veris Tagum, tellus etian, auri tirax, ita ut Lusitaniam, Galle ci Qam Sc Asturiam,vicena millia pondo annis singulis prςstitisse dicat Plin. lib. XXX II. cap. IV. plumbi, Acrystalli etiamsi cundam esse, aliis locis idem est auctor. Huius
prouinciae ubertatem, cultum, amoenitatemquid opus est multis inerre mult. uitia i
instar erit Athenaei V ul. Dipnosopli. de illa encomitiin: qui ex sententia Polybi. Iegalopolitani post multa: Sus, inquit,
mutis caenas emitur, o duam, Duum trientum tribus eMis, visurus drachmis quo Ois: Mi sapim decem lsiluestriam vero nimatium carnes ne rue pretio odine Drantur; intersecenserunt, ni equeadmodum vulsum ti tetra tur, ac mutant.
De incolarum vero virtute, ingenio, a bellica gloria quid attinet multa dicer Diodorus siculus fortui imos omnium Celtiberorum Lusita- ait. Strabo etiam D. si faisiam au plurimis annis Romanorum armis oppugnatam. Abunde tram i loriis Lusitanorum virtutem ostendit lib. I l. cap. XVII: Totam certaminum iso curranissis,ct Alamantiu inecimmmto,qui pessis genitum duce ontigerunt. Vnus viri sussiciet, qui annos quatuordecim, varia victoria Romanos fatigauit, & si ibituna ita uisset, meritus, qui HISFANIAE Romulus suis let. . Nec emarcuit nostra tempestate Martius ille vigor. nam patrum memoria selici . ausu, Maudaci felicitate, superato Bonae spei promontorio, ignotum antea vastis 1 si . . . illud Atlanti eum mare primi nobis aperuere Lusitani, detexere latentes Asricxiit - . Hmensas oras, S secunda nauigatione penitissima Indiae penetrarum: ubi non cuni :n fermi, aut fugaci Mauro, sed cum potentissimis indix penetrariint: ubi iiunctis o lentissimis indiae Regibus, uniuersi orientis robore, cum Persis, itaquaiti, re maxima bella felicissime, terra, marique gesserum.
Turdolossums, ocra tuis citra adice lionem dictoa: celeberri itii antet O, ME quasi ceterorum parentes, tam eorum q ui Lusitatuam, qua:n qui Baeticam incolabat
Pomponius Melaeos habitasse ad si ostio ad Duriu'nvicii clib. II. cap. l.rei tri' .