장음표시 사용
141쪽
TErmini dilationum iure Canonico & moribus huius laeculit arbitrari j sunt, iustus ad i. 68. . 8.de iud Ideoque admonet Synod. I iid j 21. c. I o. in tam ordian alios quam alios quoscumqtie iudices, ut terminandis caulis, quanta fieri poterit breuitate, studeant, ac litigatorum artibus, seu in litis contestatione, seu alia parte di Gferenda , modis t omnibus ac termini praefixione, aut competenti alia ratione occurrant. D. Bernardus de consideratione l. I. c. 9. Cail as,in qttit, diligenter velim , sed breviror decidere assuescas , si oratorrasque ct venatoris prὰfidere dilationes. Ex quo Conci l. loco δ: ver b. modu omnibus 93 Veienti aliqua ratione ex bono&te quovistim mihi t fuit Exi m pς, licere Orditi alijs statuere, ut cum ex aliquibus mstrumen-ςψ'3'ς μ λ tis prina a fronte apparet reum debitorem esse,etsi alleget sexceptionem, quae altiorem indaginem requirat, conde, lmnata per prouisio hem possit ad pecuniam consignan- ldam, S parti sub cautione permittendam , sine praejudicio iuris principalis. quod aliqui fundant in I. 3. h. ibid. D. ad exhibe olum, nam plerumque in faecularibus iudicijs;
ubi ea praxis obtinet .videmus in dies post indictam consignationem lites finiri. itaque eo modo obuiam ibi tui tergiversationibus, quod is locus optat. Clem. VII. de Pius IV. de dilationibus quinquenna, libus,&c. Odoardus S c. peruenit, benefici js, statuit vi
quennales quaestiones infra semesti e terminentur. Pius V. ut dolosi
decoctores luxu,& non casu fortuito res suas dilapidantes,& voluptatibus suis non mediocri intemperantia seruientes nullis beneficijs ii d etiam vitii Dis supplici js, uti fures afficia ruiti . Consi. usta t P.Matth. Sep. Der. l. 2. t. II c. . Principum edicta limitia hic fiat hiunt, de ijs qui fo-Lo ced tint, sed eorum isus memoriam cstugit. Velit Deus Vt Interim inter talia multos nulli improbe cesserInt.
142쪽
DE FERII S. D Iebus festis nihil agendum, quod sanisl itatem, cha- tritatem, S pietate io non spiret. Prus V. cum Const. re- Quae resseri P. Matth. Sep. Dec.I. . t.'. c. 2. Cong. Coc. yt post mar. Iaabet censuit licere diebus festist dareram rebus ad vitam neces 4rijs, tempore perituris, praesertim tempore vindemiarum & mellium, ac collectios nis fructuum, vel ubi necessitas urgeat,aut suadeat pietas. Par. V. dies fest. ad iudicium tamen ordinata j, ne priuatis affectibus ac domesticarum rerum studio aliqui eo perducantur, ut ea indulgentia alijs etiam casibus abutantur: itaque rursum ibidem censuit prς textu mercatuum,nun dinarum .de feriarum festa nullatenus esse violanda: ceteterum his diebus licere sarcinas, & onera nundinarum causa exonerare inceptumque iter missa tamen prius au dita, prosequi, non autem sarcinas componere,&iumenta onerare ad iter de nouo accipiendum , aut merces. quibuscumque etiam viatoribus & clausis apotheticis vendere, nisi tantum ad victum necessaria,&alia minus. cula, & modici momenti, opera iam confecta, pro transeeuntium hospitum, aduenarum de externorum urgenti 5 praesentanea necessitate ,& oportunitate. Qua in re
Episcopi propositis edictis curare debent, ut festi dies
debita obseruatione colantur, & populorum eo confluctium necessitatibus, quantum sine diuin offensione fieti potest, consulatur.
Extant in Prouincia ' Cameracen . Mech liniensi, &diocesi Antuerpiensi alijsque,ordinationes Episcoporum tit circa obseruationes festorum, in quibus specialius quae ordinat.
l necessitas exigit satis permittuntur, quae vero ratio & ius fieri vetant, poenis etiam pecuniarijs coercentur. Quibus per Osticialem Mech lin. inflictis, requisitus Ammannus Bruxellensis, noluit sententias executioni madare, quasi ea auctoritas Ecclesiae non c6 peteret,& Iuri Principunis erogaret. sed instante illustris Archiepiscopo Mech lin. a
143쪽
Cancellaria Biab. facta relatione Principi, condemnati
fuit eas sententias exequutioni mandare,18. Maii& edictum Pi incipum anni I 6o7.2o. Septemb. per prae luentionem Ecclesiasticis iudicibus hanc correctione n4 4 tribuit, vult tamen muli has pecuniarias locis piis in sen- 4tentia specialiter designandis applicari. quanquam Cong. Card. huiusmodi ordinationes rigo rosas no Vult exequi. Serol.pr. p. I. V est. f. a. quod& praefatum eductum praecipit,& Gieg. X III. vivae vocis oraculo quod ref Serol. ibid. Ordinalijs tibi mulct asea sullatenus applicare vetuit. Dies festos quos Episcopus in sua diocesi ' seruandos praeceperit quod laudante populo seu tacite consentiente tantum facere debet Serol. p. 2. V est. vi factum legimus
I. Macti. . exemti etiam seruare tenentur, Tradi. 23. c. I Σ. adem qua de re etiam extat Const. Pij V. incip.cum primum. quod decretum Cong. Conc. apud Pias tu pr. t.de ν t. reg.
post Quar. censuit ita esse intelligendum , ut Regularium ritus illis festis semper permaneat quoad Missas celebrati- ldas& caetera diuina osticia tam publice quam priuatim ab ipsis Regularibus in eorum Ecclesijs persoluenda, nec circa haec ab Episcopis quoquo modo quicquam in con- atrarium eisdem Regularibus praecipi posse. Q d si de s eho praeceperint, Regulares neutiqua ipsis Episcopis obedire teneri: verum quoad conciones & lectiones,quas ijdem Regulares ad populum habuerint, debere se confirmare Euangelijs &Epistolis, quibus Clerus saecularis , utitur illis diebus festis, similiter censuras& interdicta
Circa festi principium & finem seruanda recepta consuetudo: ubi autemst vespere incipit, excusantur barbitonsores in vigilia laborantes, concellione Eugeni j IV. secundum Na ιar. Sa V est. f. n. , Gregorius XIII. primam Dominicam octo F. perpetuo sacram esse voluum emoriae victoriae Christianis conces-Mei Qx sae coiret Turcam Ioan . Aust riaco Belli sacri socialis Ducecti m in sinu Corinthiaco, ubi post quatuor horarum pugnam thiacae. λη P. triremes captς, combustae 2 o. submersae totide rei, 2 s. milli uim l
144쪽
millium Turcarum occisa, ro. millia Christianorum alis itute vindicata.Inueniet qui veteres annales excusserit, pene omnia en coenia, amburaliaque, quae plurima sint Belgarum, ex similibus causis instituta.
DE CAvSA POSSES. ET PROPRIE T.
Possessoria iudicia retinendae&recuperandae, adiu- , d cem secularem spectant priuatiue, sue agaxur dς Retine,
i possessorio Beneficiorum, decimarum, iuris patronatus, dae &te- vel aliorum iurium: & quaestio in possessorio suspendit cuper. petitorium, nisiiqiuaestio petitoria esset contestata coram 'iudice spirituali, contra intentantem possessorium. Interdictum vero t adipiscendae iudici spirituali relinquitur per Concord. Brab.*. quicuisti. prout Guid .Pap. q. I.de possessorio, inquit, adiphcenda haec Curia Gratianop. in Bene culibus non consiueuit cognoscere. prout Buli. Mart. quam ibi irefert , loquitur de retinendae , quod & recuperandae complectitur,iuxta generale remedium can. Reintegrandae. Roanquam disputat cmuel, & ex Concordato Caroli
V M Archiepiscopi Bi sunt i adhuc sub iudice lis est, an
competat siculari cognitio iecuperandae: sed tamen is est inusita,Gri uel Dol.decisi 18. sed non in acquirendae. Idq; non sine summa causa: nam sola ratio cur in Beneficiatis in possessionis cognitione se intromittere iudex sigcularis
poss1t,cum & obiectum & subiectum sint Ecclesiastica, haec est, quia possessio plus facti habet, quam iuris; atqui iri adipiscenda nihildum faeti est, sed disquisitio solum
dae de iure ad saecularem spe stare posse ncgat, quia sapit i Dat oram petitor ij,&ita Senatum Sab. iudicasse. quod ut clidant aliqui,asserunt se accipere possessionem iuris,coram notario,cum in rem ire non possint. at quid haec ipsa ' ius omesso est,nisi ius ipsum Z Qui dea in re tamen Concis orati. non obseruat, sed &huiusis odi adipiscendae quae- hiones recipit,& decidit, sed nimirum nemine excipientC, Praesertim Praelatis, qui suam iurisdictionem queri I possenta e
145쪽
possent imminui:quod ut recipiatur quado possessio pCapitulum, Archidiaconum, seu ad quem alium specta data erit, per instat lationem,traditionem Missalis, bireti, seu alterius signi, per quod censeatur rerum facta appre hensio. ut in Gallia & alibi gentium per aditionem haete ditatis possessio rerum omnium in ea fingitur apprehes a Lemorisast te vis et sit de iure possessio faecti non transiret ad liae redes: sed iuris quidem,& quae in terdictis etiam de senderetur,Bus ad I. i. n. 6.D. de lib. seps. non tamen sin gularis succei r: ut sunt omnes in Beneficijs, quia nec ius ab antecestare sed collatore acquirunt) sine singulari apprehensione eodem iure utitur. Non igitur & povelli.
coram notario acquiritur per signa, nisi & in rem eatur; tu porro prodest, quia n6 cia tuc, nec vi,aut precario aditur
atq; eo casu utpote facti,coram seculari disputari potest Idem Conc.Brab. habet procedendi modum idoneu in t suis ordinationibus ara. 38.6r kq. quoad posses ri litibus abbreviandis , quod in dictis Concordatis pro
mittebatur. Imprimis quod post annii non dabitur inter dictum recuperandae; sed rei grandae remedium tantii quod summari e& breuibus- pereptorijs terminis per agetur: sc ut qui in suo termino non exhibuerit suas icti pluras, ei abiudicabitur liticula vindiciarum, seu recre dentia; quod non separabunt aduocati quaestionem re credentiae a pleno possessorio : tametsi Senatus iuxta in structionem causae pronunciando eam separare possit, do sententia recredentiae executionem habebit sub cautio
ne,& possessorium donec iudicatum de executioni man datumst,etiam quoad expensas, suspendet petitorium; intellige iuxta supra scripta Concordata,nisi causa in pu litorio contestata sit. Denique si quis pendente lite re si gnarit,autius iuu cesserit in possessorio succumbet scit cet, nisi Principis Diploma obtinuerit resignatarius , seu cessionarius: quo in locum &postellionem resignantis surrogetur, Pap. lib. 8. Arre'. tir. I7.ar. l. eq. Principis por ro hae litterae latum ad possessione spectant: ut aut e quis inius surrogetur& titulu Canonicum habeat a Summo Pontini
146쪽
hii ce, seu adqae spectat, Ant. b. d. l. I. t. a. desc7.69. ritat Regula Cancellariae, quae usui hic recepta est,Vt .ipse, non copulato tamen tempore praedecesseris per thennium suit in possessione cu coloraco salie titulo, debet manere in possessorio, & petitorio in eo Beneficio. ossere habens collationem ab Episcopo in Beneficio patronatus laicalis manu tenetur, etsi patronus non sit requisitus;s tamen Beneficium qualitate requirit,eam non habens n5 gaudebit Beneficio regulς. Clim ind. l. Is. Res Io. talis enim pro intruso habetur,ut&quid patrono impetratum sine alia institutione poscidet,& fit inhabilis acialia,adeo ut fialia impetrauerit a Papa non facta mentione talis sti trusionis, non valet impetratio, ex Cong. ConciL
Qui prouisus est a sede Apostolica,non potest posses
si,nein adipisci, nisi literis in forma expeditis. inmun. misi te, de elect . quae fuit innovata per Iulium II.
Iulium I II. Paulum III. Pium IV. cum ante Bullarum peditis expeditionem gratiast informis, nec aliter gratia prouiso in adia i facit,qua prouidens vult. vid. Quar.ν.Benefposi. hinc &Serol. py r. I. r. Bule, refert declarationem sacrae Congreg. ncq; ex antiqua consuetudine id liceat, & aliam qua Episcopo Lucensi responsum est, ut priuet qui ita obti- et, adhibitis Vicarijs, qui in semiant Ecclesiae,donec&c. Caeterum refert & alia et declarationem facrae Congreg. rua dictum sit, quod praesentatis &inititutis susticiat,si liunde constet de dicta Institutione: nisi instituti obligai fuissent leuare Bullas Apostolicas; tunc enim eis obstati. Bulla Iulii III. debent enim Beneficiati etsi non particia triennales iudici seu Ordinario petenti exhibere titu-ana α ita intelligit Serol. ubi sup. f. 1. declaratione Card.eneralibus verbis,& facit exceptionem in decennali, uasi tolerantia tam diuturna ordinarii titulum ei para-
Itigantium temeritate copesci vult Innoc.3. in c. naiti bio b. t. per codem natione in expetas,uel iudicis arbi I α trium,
147쪽
Expensae trium, si nolist soluendo. Calumniatores olim decima ob xς ς litis partem refundere solebant, quod obsoletum Iusti.
Uruma nianus reduxit, ita ut decima litis pro expensis refundeciam in- retur, Nov. 112.c.I.quod nec hodie obtinet, est Angel. Bustis figendae. ad I l. n. 7. D. de'qui not. inf&certe nimis fiequens in Q -
rum irrepsit ex qualicumque quandante nus iusta causa litigandi compensatio expensarum: quam Principes Bel- I gij administrat. Iustitia sustulerunt, ann. is II. ar. 9. non admissa d. causa, nec vicinae consanguinitatis, nec alia nisi valde graui, sub gravamine conscientiarum corum . quod expediret in Curijs Ecclesiasticis similitet seruari , , instat. Cur. Mech l. praecipitur. . Contumaces per i missionem in bona ad iudiciun coguntur,&ex Nouella II r. & Nouella Leonis Io 8. ctizlite non cotestata post tria edicta, etiam intra annum de finitive condemnari possunt, probata tamen aduersari intentione, quod moribus passim obtinuit.Bustus, i. D.deiud. Contumacisust sponte non inuitis redeuntibus ac riudicem intra annum, relaxari sententiam permittit Piu
V. quod ante Pius I v. ad semestre tantum restrinxerat, ni post plures annos cum forte probationes exciderint, tantum comparentes, punitionem criminum evadant. PMatth. S. D. l. 2. t.6. c. I. 2. & capitaliter damnati non audiantur nisi citatis occisi, seti male excepti haeredibus . Pius V. Const. refert P. 31atth. l. I.t. 8. c. 8.
Contumax iterum ei latus non potest i postea decli
Cotum aY nare, quia contumacia facit litem pro contestata haberno habet & huiusmodi exceptio ante contestationem opponendius reuo- est,nili notorie ad iudicem citatus non pertineat, ant. Faς- 'di Q Codd. 3.t.iΣ.d.3. . deris Cur .Holl.dec. 27. dc in his locis tribin alia seruant,& Curiae Ecclesiasticae sub ArchiepiscopatMech liniens.
PIus I V. t constitutionem edidit 16. Octob. qt mandat sequestrari fructus beneficiorum per rescuationem,a sede Apostolica in suis niensibus, & simul o
148쪽
ordinariis collatorum, de qua re latisiime Gonet alie g. 7. Rm P pro . ad Reg. 8. Ca est. mar. V. sequestr. & Pius V. aliam ali. edidit, qua derogat statutis disponentibus, quod capitula percipiant beneficiorum litigiosorum fructus, ori ar. ibid sed mandat deponi pro victore apud per nam idonea a iudice eligendam. Alioquin sequestratio indici de iure non solet, nisi quando recredentia pro tineutra parte terminari nequit ; alioquin post sequestrationem non amplius super recredentia, sed super pleno possessorio tantum ius dici debet, iri si noui tituli prosera- eedantitur, Ant. Fab. in Cod. Fab. 3. t.7.def. a. ex Concordatis Brab.s .ite Praelati b.ibebuntstumo beneficiorum litigiosorum fecunduhntiquam consuetudinem praescriptam, donec sententia definitiva possissoria pro altero costitigantium latafueriti. quo casu Praelat. vel Episcopus 1iustum iud in fructibus antedictis poterunt praetendere, aquanquam ratione illaudabilis deseruiturae seu temerariae absin tiaepsit talis manu tentus a suosuperiorepuniri, dummodo hoc instaudem nonsat bi & alia quae eo spectat.in quo iurescit illius possessione iam anto ob antiquam consuetudi- Τn , ex at resto supremi Senatus Brab. Episcopus Camera- icens ira an utentus fuerat i L. Iulij I 1;o.' Scante sub Maxintiliano β: Philippo H. Iuli j I ro. idem de fructibus be- i ficiatorum etiam studij aliaue iusta causa absentium, sine Episcopi licentia, aut Vniuersitatis testimonialibus ridicatum per arrestum Paria menti Meciali. 23. Ian. ΙΑ7S. xo Episcopo Cameracens. contra Capitulum Antuerp.s Q statutis Curiarum Ecclesiasticarii sub Archiep. Mech l. tit. de App. cautum est, ut post primam etiam sententiam cuintium perceptio victori cψcedatur in beneficialibus,rtat apud tertiam personam sequestrentur ; quodque id Itimum semper fiet quandQ neuter residebit.
Consessi crimen carcerati, ut noli relaxentur nis pa- rito iudicato,nec susticiat cautio etiam si pecuniaria
ritum poena damnentur,Paul. IV. & Pius V. decreuit, P. Matti'. S. D.l. 2.t. .c. I.&exequi iudex poenam possit, relaxandi.
149쪽
non obstante appellatione aut inhibitione,idena Pisis aps
Vantum Mercatorum libri ' probent varie displitatur, & distinguitur. Paulus III. Bust. inc. dudum decreuit,ut probarent usq; ad summam Ducatorum 2 o. S Pius IV Bull. inc. polentes, usquead 3 o. His in locis largius eorum fides patet v spectat tamen ad iudicis arbitrium, ne si quis in immensiam cam extendat, utilitati merca turae fraudi sit. Carol. V.IO. Octob. I 122. sanxit ut Ecclesiasticis tu dicatur quoad census eorum de reditus, non prolatis etia. ' seu deperditis litteris constitutionis, super eorum libris, rotulis censualibus, registris, computibus, & similibus monumentis,& non paucis nihilominus speciales litte i ras eiusmodi concessit, ut monasterio S. Michaelis apii Antuerp.Kal.Octob. i13i .Quaedam quae huc spectant sit pra tetigimus t.de libet. oblat. Uti fecimus tit. foro .coni petit. 9 tit. de testam quoad sanctionem Principis nosti: isti. de non recipiendis probationibus per testes, in ne sotijs excedentibus 3 oo. flor.
E qualitate testium contra Episcopum quid ex nouo iure statutum sit alibi diximus, sed & id moriburassim obtinuit, ut testem iudex non repellat, nisi quid cpars opponat,alias suspemus habetur, Bistin h.t.adl.3. f. a
prohibuit ne ulla iuramenta exigantur, aut Prastentur illicita, iure impossibilia damnosa libertati Ecclesiasticae aut decretis Conc. Trid. obuiantia, sub poenexcomunicationis, interdicti,iu habilitatis quoad o tetra,&obtinenda respectu exactorum,&priuationis usi commodi & gratiae, euius causa iurarum erit,ie speci. - Praestantium.
150쪽
Ad vitanda periuria i legibus Hispanis, Lusitanis,&
Burgundis cautum est, ne contractus modio iuramento fant,quas citat Busim ad i. I.n.I7.D. h. t. seuda tamen, quasi magis beneficia,quam contractus est. debeant,consueta
iuramenta retin cnt. Absolutio a iuramento his in locis a solo iudice Ecclesiastico petitur , si laesio ex contractat praetendatur: cuius cognitionem Ecclesiasticus pluribus in locisretinebat; nunc inplerisque effectus absolutionisl c d agendum coram saeculari retrahitur: alicubi iuramen tum non attenditur,si es 4ςsio, quasi nullum sita cum non habeat comitem iustitiam. sunt&aliqui qui absolutio-ς nem a Prinope sieculari peti posse credant, quod an cbn- fruat c. nouit. Diud. & moribus suae Prouinciae, quisque ς pendet.
ΡAulus III Bussa inc. cum uul, dc Pius V. Biissa in c. cupientes,constituerunt, ut familiares &servitores Praelatorum: salaria pro biennio tantum petere ossint,&infra annum a die obitus eorum. similia in his ditioni . bus Principes nostri constituerunt, de speciatim Philippus II. F. Mariij I; I. sanxit ne redituum cessi canones Plures quam trium annorum exigantur. sed vix alicubi
Non male S. Bernard. l. 3. de Cori Her. c. . dicit quo G dat appellare non quia grauentur, sed ut grauent, unde remedium iuris transferunt ad calumnia. Appessasse, inquit,iniquum est; imque appellantem punetra sire, iniquarum appellationum fomes: iniqua autem omnis appellatio,ad qua iustitia invia non coegit. Qua ex causa salubriter Condit. Trid. s. 12. c. 7. de res ordinauit ut ab omnibus Legatis, Nuncijs S. sedis, Metropolitanis, alijsque superioribus iudicibus Const. Innoc.i V. relata in c. Romana de ped.in 6. in admittendis appellationibus seruetur. Ea costi tutio ed vergit,t ne superiorcs appellatib.nimiutribuant sui causa, neq; inferiores nimis parum ex ea ipsa. inquit D. Bernard. ibidem de toto mundo ad te: id