Historia matheseos universae a mundo condito ad seculum P.C.N. 16. praecipuorum mathematicorum vitas, dogmata , scripta et manuscripta complexa. Accedit recensio elementorum, compendiorum operum et operum mathematicorum atque historia arithmetices ad

551쪽

m LIBRI L CAPUT XXVIII. nominant. Annum praeterea tropicum, sive solarem, in zς partes distribuunt, alias ipsi assignando 36 s. dies, S r 36. particulas diarias, quae si ad nostrum calculum reducantur sa nor. faciunt: non minus tamen ac nosmet Europaei ra. numerant i menses lunares politicos, quibus nonnunquam, ferente ita satellitis terreni motu, decimum tertium, embolismaeum, addere necessum habent. Initium anni idem ille, qui calendarii quo, 4 annis ab aula sblenniter per imperium evulgandi, autor extitit

Cisu EN Ilio, magni ImperatoriS HOAMTI ex matre nepos

statuit a novilunio principio veris proximo, quod respondet in Sina quinto ra gradui. Et hoc quidem institutum , tametsi subinde fuerit immutatum, tandem tamen sub Imperatore vim anno A. N. C io 3. revocatum, hodienum in usu est il). quibus igitur patet, exordium anni Sinici propter neomeniarum aspectum vagum esse, & plerumque quidem in Februarium, aliquando tamen etiam in Januvium nosti uni cadere;& Lunam v. gr. eorum tertiam, sive tertium mensem, intemdum Aprilem nostrum esse, interdum vero Martium, atque tum plerumque intercalationem locum habere nam, In hiit rica autem rerum recensione numerant Sinenses annos secum dum cyclos, vulgo vero a tempore regiminis hujus vel illius imperatoris, qui regnat. cycli ab eo, qui illos perfecit, h. e. MOAMTi anno ante Christum natum 2697. incipiunt, & sunt nihil aliud, quam periodus, seu aureus numerus annorum sex,

ginta unde etiam illis dicitur loxe hoa hia, i. e. sexaginta conversionum constructio P sui binis singuli characteribus, seu nominibus, sunt infiniti, quibus semel exactis, denuo illos capite seu unitate, quoad LX. confecerint, & sic iterum iterum-sque ordiuntur, non alia prope ratione, quam qua exacta prima Molympiade, sive IV. annis ad alios IV. adeoque ad II. Olympi dem Gnves procedebant. Singulis horum annorum suus character est, suumque nomen, quod binis duntaxat literis constat: Literae autem partim sunt Xll. illae, quibus ipsi diei nota que XII. horas distinguunt, partim Xil aliae, quas cardines, Vs: etiam

552쪽

DE MAΤHESI SINICA. metiam radicales nominant &c. nn De Epocha aut 3 seu aera Imperatorum erit notandum, illam ultimis demum t. poribus ita invaluisse, ut neglecto Plerumque cycli sexagenarii anno, scriberent v. C. anno Imperatoris V AN LIE 28. qui est annus 38. cycli LXXII. aerae Christi i6oo. Luna ra. quae responde anuario anni: 16oi. Si vero hoc Calendarium accuratius inspici mus, sponte errores in isto commissi se produnt, & mirum non est, cum tota corum Astronomia erroribus grassis laboraverinto o). Praesertim eorum prodigiosa mundi aetas est annotanda, quae incredibilem annorum numerum complectitur; Et adhuc talparum instar oberrarent, si non Europaei omnem naverint operam, quo Calendarium illud consulam in ordinem rediginretur & ejus vitia corrigerentur pp).Lkὶ Vic'. fALOMO A Ti L in Atrio gentium omnibus infidelibus aperto, Dordraci 169 . 4. Pag. 9o. & rs AAca IAMI ELOT Uilsertations sucr istetice de Dieu &c. Hagae senutum ι697. q. Pag. 26l. Il) coup LET Tab. priori chroilol. Pag. a. 18.mmὶ M ULLE Ri decimae de decimis Pag. v in not. iiii) Idem in Chat. p. 43. seqq. in notio o) Errores istos detexerunt P. vEalli Esrus, scriA L in Epistola ad Societ. J. 1668. d. is Aug. scripta, & MULLERUS in decim. pag. 4. annot. reperiunda: Quarto, inquiens, post persecutionem nostram anno siningulari Dei providentia adveriarii, errore prioribus seculis non audito, treindecim lunationes in calendariti luo per totaim imperium tunc promulgato, impressentiri, cum tantuni desierent esse XII Luna enim emboli iunica, etiam secundum modum intercalandi Sinicum, ad annum sequentem pertinebat,

ppin Primi, qui hanc instaurationem anno 39. Imperatoris VAN LIE, Cycli LXXII. - . Christi i6ii. susceperuiit, fuerunt P. SABATINUS DE URsIs,

553쪽

n4 LIBRI L CAPUT XXVIII. DE MATHESI SINICA. damus, generatim de istis annotanda erunt, quod quidem multa laude digna ante adventum Europaeorum in illis invenerint prae clariora vero adjuvantibus Patribus inventa suerint adepti. ut hodierna Sinensium Mathesis ad vetustiorem vix sit compo. lnenda. Sic enim olim ope Mechanices fabricarunt molas, velis junctis instructas, quae vento circa mem agitatae aquas hamriunt ad agros irrigandos vel desiccandos; construxerunt quoque currus, qui velis gaudent, ventoque in planitie camporum

agitati, non lucus ac si remigio & nussuum vi pellerentur, serti solent qq). Sed pilirima eos hac in parte latere . quae nostris trivialia sunt, satis constat rr). In hydraulicis exercitati erant Sinenses, & trochleas & antlias suetorias possidebant. In pyr

holicis eos laudat TR is AUT IUS Lib. I C. 3. Pag. 19. Ss Porro

quod ad Opticam & ejus partes attinet, habent quidem lentes& perspicilla, utuntur speculis, ducente Gnomonica fecerunt gnomonem insignis altitudinis, ad borealem Observatorii pi,igam in ingenti marmore collocatum, cujus ope oli in Solstiti tum & aequinoctiorum ratio ad amussim notabatur: Saxum

enim ipsum cum stylo in suos' gradus distributum cernitur; possident & clepsydras, horarum indices, per quas aqua ex uno vase in aliud fluens tabulam attollit, cui horae & tempora ii scripta sunt. Sed si vera fateri vclimus, manca sunt haec omnia. inculta, sterilia, & defecisse videtur ves industria, vel amor vel

ingenium Sinensium in postremis hisce Matheseos disciplinis.

qq) Uid. M AFFEar Hist. lnd. Libr. VI. P. U.&R. P. PAULI CASAT Plaeentini Mechanicorum libri octo, Lugd. 1684. 4. Lib. III. rrin Stilpebant igitur, cum P. ADAMus marmora in aditu regiae esigenda aliunde transferret, adhibitis ad has moles, squarum prima Tooz cir citer pondo erat) nonnisi paucis trochleis, polys,sto, tribus ad surranum

trabibus, octo, decemve novis funibus de operariis m. Nam antequam operum praesidibus occurrerat, Europaeum Patrem expeditius multo rem consect rum, Iocio. viros Praeter lapidicidas N. ac lignorum ingentem stratem, senium etiam 5 curritum multitudinem decreverantis sin Sed tamen admirati sunt P. ADAMUM, cum Imperatoris moni bombardas aliquas maiores sundere curaret. Id. Aut. H. R. P. 6S.

L LIBER

554쪽

VARIIS BIBLIOTHECIS

556쪽

S3xi. V Iber Astronomicus de diebus & mensibus. r. Manuelis onmisi Apologia Astronomiae. 3. Mae Monachi du. Geographia. 4. Praeli Diadochi de Astronomia. s. Ionis Alexandri de Astrolabio. 6. Isaac Arori de consumone Autrolabit. Ejusdem exercitium Chronologicum. 7. Scholia

necellaria ad Astronomicas Hypotheses. 8. Claudii Ptolemaei τοῦ τοῦ ἐλαι is cum Scholiis. Rus Geographia. 9. Uarae Mori Monachi de Solaribus & Lunaribus cyclis &c. Ejusdem de Paschate. t o. Theodori Meliteniolae de Astronomia. ri. Theonis Alexandrini in Canones Astronomiae. tr. Claudii Ptolemaei de periodis Lunae. i 3. Stephani Alexandrini Philosophi tempore Heraclii Imperatoris πανσεληνιακῆς C. r . Quaedam Geometrica.Υyy g M

BIBLIOTHECA BIBLIOTHECARUM

557쪽

UscRIPTA MAS HEM. I.-Astronomica, Mathematica & Ca. Melidis Catoptrica. 3. Theodosii Sphaerica.

in Apollarii Conicorum librum quartum. q. Prochistronomicarum tirpothesium Hypotyposis. 8. ymdrini Philoponi ae Asb olabit usu. 9. Ex Arari pl

alio codice dicitur in Arrii Phaenomena. clavicula Astronomica. 32. Diophanti Allaxandrini libri tres, & alia ejusdem. I 3. Euclidis ςςιχείων δροί primum Elementum. I 4. Strabonis Geographiae 1 s. Liber Astronomicus. i6. IM et Mori de te

scientiae. . I 8. Georgii cir o ceae Mevici exponi Persarum. 19. Expositio Canon. Persicorum Ai

opus Siampsi, Persae, de doctrina Ast

Anini lunares observationes. 22. Canones adoles menses & annos, & menses Arabum. 23. Meqrandum Horoscopium &Astrolabium. a . anni & mensium Graecorum. 2s. Prolegomena n26. Theodossi Sphaerica. 27. τὰ προ

archi de magnitudine & distantia Solis &

r. CL Ptolemaei Mathematicarum Syntaxian in a. Theonis Alexandrini in Mathematica Hobmaei. Arithmeticam Libri VII. q. Theodosii Spluricae Sphaera mota. 6. Theodosii-οι αε- Euel sis . Theodosii de diebus & noctibus. 8. Misi reti de i & distantia Lunae. Rusdem περ' επιτολω κοὐ με- data, bis. Io. anaphorica. II. Ptolemaeis libri septem. Ia. Astrolabii compositio. 1 . Messiis

558쪽

IN BIBLIOTHECA VATICANA. 39tiplicationes partium, secundum rePlam Astronomiae. 34. O. Plotimet natura stellarum no1 errantium. I s. De comprehensione Anni Persarum. 16. Nicephori Gregorae correctio Paschalis diei i . Canon mensium Romanorum & Alexandrinorum,

quando est bissextus annus. Ι 8. Canones συνοδων, παραληλων

και μηνοῦν. I9. Joannis Phi oni de Astrolabit usu. ro. Nirephori sapientissimi quomodo oporteat Astrolabium adornare, quomodo concinnare oporteat araneam in Astrolabio. ai. Ioannis Grammatici de usu Astrolabii. ra. In Mathematica Ptolemaei ex positiones. a 3. Nicephori Gregorae epistola ad maFum Logoths tam de Astronomia. a . Theonis Alexandrini in Mathematica Ptolemaei & alia. De magno pisce & aliis animalibus Zodiaei. as. Nicephori Gregorae de Astrolabii construetione in plano loco. 26. Diophanti Arithmetica Hermae Trismegisti et . Nicomaehi Arithmetica. 28. Anonymi Liber Astionomicus. 29 Expositio in Persicos canones Astronomiae. 3o. Maaci Arori de solaribus& Lunaribus circulis. 3s. Nicomacti introductio in Arithmeticam. 3 r. Gelidis Geometriae Elementa MI. 3 3. Cleomedis

a. Aurobet de Sphaerae motu. Ejusdem -ολων-δμεων. 3. Anaphorica. 4. Aristarchi de magnitudine & distantia Solis & Lunae. s. roeli in Apodo Conica. 6. Getidis elementa tredecim. Ejusdem data. 7. Marini Philosophi in data Euclidis. 8. Dumiam Heliodori Laris ei de opticis hypothesibus. 9. Euclidis toptrica. Io. Scholia in Arithmeticam.

Proin Diadochi Hypotyposis Astronomicorum. 3 6.1. Lincolnensis Calendarium. a. Quaestiones M ULMaicae A soletis in latinum translatae cum glossis N. Leonis.

559쪽

i. Remigii Ionachi Altisiodorensis comnientum metriam Martiani Capelgae, Sc in eundem Commentar πιι nuptiis Philologiae . a. -οnu Geographia pars cum Anonymi commentariis latine. 4 Beda delius & computo Ecclesiastico. s. Gerberat Scholastici I in Llica. Brenelini Abaci Musica, Arithmetica & Geometi 'bὸrii ad Massoldum nonnulla, Mareoldi ad Gerberium' 'Remi Fauini versus heroici de pondcribus & niense se ire Bedae ad componendum horologium. De consection, logii. Anonymi ratio conficiendi varia instrumenta. --ἀluica cum Astrolabii praeceptionibus. I. Canones AZarchesis cum tabuliscisci Juniini tabulae Astronomicae ad Catharinam Q - --: in MCaroli IX. Francorum Regis Matrem. 3. Astro

ex Beda & Usdoro. 4. Instrumentorum Astromi ἄ- neatio. s. raclidis liber de speculis, Archimedes c di

breviatio Perspectivae per Fnatrem Joannem Aomata. Libri de Pyramidibus. Liber despeculis con burentibus. Liber Cara vis de ponderibus. 6. I haesis usus duodecim divisionum Regulae Pantometra'. Morrimcnes in fine operis nuncupari videtur, 'eorica PIrarum. 8. Petri de Adiata Tractatus Edam Astri ' omici. Hi Gersenis Trilogium Astrologiae Iheolomisi, & a J doctrinam cujusdam Medici Montis-Pessinit . inis Tractatus quidam Astronomici, partim editi, serim mscripti. 9. Fragmentum de ratione temporum, quod Bede' setur. Item de ratione computandi per manuum ara Kalendarium de globo terrae. Cyclos Solaris S. Hiero Varia computa Ecclesiastica. Fromonis meaeia morationes mPο---m Melam. I i. A abis

560쪽

IN BIBLIOTHECA VATICANA. Benchore en de imaginibus Astronomiae. Gahala Magistri Inni Psilomeni de Dacia ad inveniendam propositionem cujuslibet numeri. Et varia Astrologica. Ir. Petrus Dane de S. Audumaro de Quadrante. Praescius de Massilia de Quadrante. 13. II mini Athronomica. Anoi mi ratio compuli. Anonymus, qui Beda censetur, de cursu Solis & Lunae per annum. i . Melidis Geometria cum expositionibus. Geometrica quaedam, inter quae Bbeiis liber ex Luclide, ad Patricium filium. i s. Liber de scientia Asirolabit Auctore Asileatim de Macherit. Item regula de motibus planetarum. Item canones de motibus coelestium corporum. Item liber de constitutione & opere Astr Iabii. Item Asb ologica quaedam. I 6. Moderni cujusdam Aphorismi ac tabulae Astronomicae. i . Tabulae Alphoiasinae. Liber

Meilehallach de lipsi Solis & Lunae & quaedam Alli ologica.

I 8. Arati Epitome Phenomenon. I9. Duclidis clementorum Lib.

VI. melius de Arithmetica. Practica Arithmetices seu Algebra. Tractatus de Sphaera. Prassica Quadrantis. Item Calendarium Ecclesiasticum. ro. Ibcho Brahe Solis & Lunae motus diarii ad annos Christi is 98. i S99. Husdem stellarum octavi orbistinerrantium accurata restitutio. 3 9.

a. Trion las Exiguus de Cyclo Paschali cum Tabulis Paschalium cyclorum usque ad annum irr9. ad quorum mari,nem varia ad historiam pertinentia notantur. Ejusdem Epistola ad Bonifacium Primicerium & alia ad eundem computum. 2. Druvii Architectura. Item Anonymi antiqui de Fabricis A chitectonicis. 3. Antonii Verulani erutimi Architectura ab

Ausonio Metium e materna lingua in latinum conversa. q. miam

dii Agricultura. Excerpta de Architectura, & libris Vitruvii, Polliolus & aliorum antiquorum. Vegetii Renati Epitonae rei militaris. s. Variorum Architectorum delineationes portarum S senestiarum, quae in urbe Florentiae reperiuntur. 6. Diophanes Ariclametica, in cujus calce quaedam ex Maximo Planuis adjun-

, Yyy 3 guntur.