Curtii Sprengel Institutiones medicae

361쪽

i47. Ad insaniam Venimiis, quam diximus path. Dec. q. 555. id animi vitium, quo imagine pliantasiae pro veris sensuum impulsibus habentur, unde sublata imaginationis sensuumque ratio accusanda est. Duplex igitu eius alienationis genti est alterum ex sensuum hebetudine, alterum ex imaginatione vehemente intenta hortum. Quodsi sensuum torpo insaniam produci ebrietatis exemplo et somniorum, nulla plane

conscientia clara adesse sibi et Commutant nonnunquam homineS, neque se unicam ess personam eamdemque lare Cognoscunt ImagineS, quaSphantasi excitat, haudquaquam Constanter ne eaedem sunt, sed celeriter mulantur. Ne imaginatio ipsa fortior iusto si quin debilior esse potest

sensuum tamen hebetudo prorsus demit conscientiam , quod ex Comparatione sensuum superiorum, obiectivorum antii, conscientia nascitur. ΠΛ 379. o 2. Hinc sensuum suorum ComPote non osse nichi ρΥ Sinnen, icht heu sich feyn Germani diciantur. His itidem insanis impiatari crimina Commissa neqHeunt , quod sensuum iudicia vel fallacia vel adeo nulla sunt, ut Ora aratio nequeat institui ad conscientiam stabiliendam J Iemorabilo est, lucida incidero Hieret ali , Ira quibus sui Comps 3 est homo. Qiua si breviora sunt, saepius interpositis vesaniae accessibus , Consideratione haud satis digna sunt , cum plena conscientia rectus Iu rationi usus non sempe redeant. Si longiora sunt intervalla, accessus autem brevissimi; in Pars L m. II. M J

362쪽

iis, cum ratio prorsuM redeat, delictorum imputatio omnino contingit. Sed memoratu vel maxime dignum est, ins num protinia Ut in accessibus atrox facinus commisit , saepe statim ad se redire , quoniam hebe- ludo sensuum vela ementia impulsuum suscitatur. Itaque, si postea sanae mensis sunt, haud sequitur, dum facinia perpetrarent, sui compotos fuisse. Unde et i veniam amentiae merito implorare

149. Qui dormiverunt aut subito expergiscuntur, haud subito recupcrant conscientianas sed Praesertim si antea somniis tui harentiir, vecordia tranSeiante Iaborant, e sensuum hebetudine explicanda. Pbys p. 385. Itaque, sit crimen commiserint in eo medio latu, perinde est ac si vecorde fuerint. Hi iis rei exeinph1m clarissimum in Unalibus iudiciariis patriae narratur scrileiriS AHI Iera

Huc quoque somnambuli pertinent , in quibus Cum sensualm superiorum suppi estio vel hebe-lud contingat, ut nec pupilla contrahatur phys q. 591. 392o, sensu organicus vicem superiorum gerit. Unde alium plane hominem esse noctivagum, alium Vigilem recte pi Aecipitur. Itaque Crimen haud imputari uiri est, quod forte commiserint. Sed culpa peccas e patet, cum cognoscere aegritudinem suam et admonere alios , dum igile essent, oramino possent. LOhmer ad aTOl. art.

363쪽

Quae aegritudo si praetenditur , medici ost, inquirere in signa eius essentialia. Maxime vero sensuum perfecta suppressio aut hebetudo exami nanda, quae varii incitamenti Ibi. 152.)neutiquam illicacibus atque pupillae immobilitato proditUΓ. Huc et trahenda esse arbitror magnetismi am- mali pilaenomena, quae alibi Phys. q. 595. s. exposui. Medicus publicus, de lao statu iudicium laturus libe sit ab omnibus et scholae et

aetatis opinationibus , ut mendacia a veritate distinguat Magna Phaenomenorum par vanitati tribuenda est muliebri magna etiam vanitati medicorum. Ne fAmen omnia spernenda sunt aut pro fraudibus hahenda : sed ducibus doctrina et animi libertate hservanda. Quae era sunt, optime Comparantur cum octambulis o : Unde et vigili personae haud imputandima est, quidquid, somnambula desipuerit. Laudavimus iam supra g. 59. facultatis medica Lipsiensis iudicium de femina in

eo statu partum elidente i5 I.

Alia est insaniae species, imaginat om nimis intentae tribuenda. Qui hac laborarat, sensuum

utique Compote sun memoria valent : 1xas tamen habent idea , quae vel et Ioesto eos redduntve mirifice delectant. Harid repentino motu agunt, sed praeparati ac meditatici neque finis attingendi studium, neque sollertia remediorum inveniendo-Tum , neque prudentia quaedam Om mn desidera-GP. Est eorum animorum tanta Perturbatio, Ut Perpetuo angantur, Deque tamen adseq:ri possint,

quid si quod se iugiter sollicitet angatque Vio-

364쪽

lentam appetunt actionem scelus ipsum perpetrare student et saepe perpetrant , tanquam suae anxieta- is remedium. Id sibi imperatum fuisse fatentur. His accensen ii sunt sanatici , quos antiqui Ro-D ani religioso VOCitarunt. GHIL Ocf. citi. I .' Qui, ut salvos faciant alios, eos interficiunt aut alios interimunt , ut ad supplicium trahantur ipsi: quia Vitae eos taedet aut beatitudinem anxii desiderant Veniam amentia impetrare tales homines nihil est quod vetet. Et ipsae patriae leges haud capite sed carcere eos damnant. Alig. r. Gefetab. tit. o. q. 851. 32. Quod si vero nihil adest, quod libertatem animi aesam probet, delicti Oena ordinaxia irroganda est. HIeirim Mn. 7. P. 7. Ja 52 4 N eo negligenda est examinatio illa, quam communem diximus animi perturbationum vehementio

xum seu iactationum incitatarum adfectum Path. Ilgeri 166.3 In i, stupore animi agitur saepe, cuius dein poenitet tominem. Quod cum abhorreat a libertate animi et plena conscientia, b imputandum homini laud est SP quis adgressoremoraviter laeserit aut etiam confoderit si ultus fuerit ilico iniuriam acceptam, poena ordinaria limberatur obiexturbationem mentis libertati infestam. Si et fames mortem minitans excusat delicta Validissimo Tervandae vitae appetitui tribuenda. Quis non meminerit introcistimorum facino

xum, quae in lamentabili illa Ἐαβάσει Galloxum Rum perpetrata fuerunt Z

365쪽

Solo lamen et instinctii COeCUS in hypochor: driacis sibi quandoque rationem hactenus subdere, ut scelera committantur, quae imputari nequeunt.

155. Transimus ad furorem 1USque vehementissimum gracium, rabiem. Eum dicimus Path. Aec. q. 555. instinctiim adeo perversiam, Ut impulsus et propensione nullo modo a ratione regantur nec

regi possint. Est auloni dissicillima protecto quaesti , quae

de hac animi aberratione saepe proponitur. Etenim, cum is furor tum intellectu infirmitate tum adfectuum ferocia nitatur , propinqHa Certe est cognatio iracundiae et furoris iriCUN f . Neque, Dili ad eam ipsam rationis imbec ii itatem res oexeris aut ad animi valetudinem adversam, ex alii signis manifestam , vel denique ad Orpori etiam aegritudinem,

neutiquam amentiae Veniam Pro eo exposceΓ aude-

his occiso ille Frisius rilein Ariri. Ol. 3. P. 89. tum praecipue ira excandescere solebat, cum tempestas turbida instaret perpetua idem inquietudine agitabatur : quae laesam notabat sanitatem. Itaque, etiamsi Ontallto DCinu Patraverat, malitia tamen atque ipse dolii alienus ab eo putabatur. Nileiri Ariri. Ol. 2. P. 137.

154. ranssem de surdis, qui simul muti sunt, quaestio incliciaria nascatur, sintne rationis suae rite compotes. Et id quidem, mili erudiantur, fere ne-

366쪽

11 SECT. IV DE IURE AEGROTORUM.

ganatim esse existimanatis. Etenim sne loquela et auditu, quanquam acutissimi alii sint sensus, informationes tamen generale de laonesto , bono et recto dissicillinae nascuntur. Nexu id earum raria est, Impsiditus aut nullus iudicium fallitur aut labascit. Hinc adfectus et animi perturbatione vehementiores sunt, quam ut ratio imbecilli moderari ac gubernare eas possit. Accedit, leges ignorari in eo statu, i inde triplici potissimum modo venian delictorum impetrant. Beytr. etur iuri f. Litter in dei pr. Siaaten, Sanina . . . a. b.