장음표시 사용
351쪽
DEMO E UALORE, TIGA. PONDERE, G Potestate, alitatione,Variatione,Falsi hintate,ac similibus cripserunt, , , S responderuiit. Ne L
Omnia nunc prim lim sic collecta. Cum Summarijs ct Indice copiose. hu:
Apud Ioannem Gymnictum, stibMOnocerote. ANNO M. D. LXXXXI. Cum Priuilegio Caes. Mai .adsex nnium.
352쪽
Hoc debetur ei sumptis, quod impiger a m
increpriuue per multa voluminapassim Corpus ad exigui cogeres ars libri.
δειρὶ lini tibistprecor se labor.
353쪽
SIGNIS AUGMNUTIONIS MOmini Alberti
Pecuniae veri s valor quis dicatur. M Monetae limationem dat, qui cudendi potestatem habit. aloris peritas non mutatur ad n mularioru=n mutabilitatem. ι Consuetudo commtinis trapez ita attenditar, quando Vesor pectiniae nas IIur. Pectinta io a Uimatio quomodo conside
I Ducati ex marcho quot sunt, item ex libra
ιν Argeirti puri duodecimgradas. ι Pecu ita aere contam nata maioris es impe-sa, ct cur. δή h.tructus in atirici onratione quid sit. In Pecunia cudi ex auro argentopuro 'til. IV s. Co situriones quadam pro cadenda mo
M incidimia nim quid Pars approbata.
ιο Forma in moneta qualiter attenda thr. a I 'aliro simatio pecuniae a quibM G
a Pecunia displicem bonitatem considerat. a Summ.rrtum casu rio. in quibus contingit Et bitari circa Uἱinationem Joluenda
PC etractatus est circa materiam id haud inenti diminutionis mo- , CV pinetarum, circa quem pro plenio re eius intellecturi aliqua sunt
praemittenda. Et prinab, unde causetur aestimatio&variatio valoris pecuniae, quae dicaturiusta aesti 1natio, 3 quo tu pliciter fiat fraus in ipsa aestimatione, valore. In quo passu dicendiam secunddin Bald. In c. quanto, in vit. coitum . de iureiurand. quod moneta debet chidi talis, ut pol it pro tanto ubiq; expendi pro quo facit . fin. C. de Vete . numis. potet t. lib. ii. ubi traditur , an possit na moneta plus valere in una ciuitate, qua in alia, SI an possit cogi quis recipere dede moneta alterius patriae. dixit Innocent. ind. c. quanto, quod ad faciendum, ut una moneta possit alibi expendi, non sufficit solus consensus Papae. Et se Cttn-d sim Innoc.& Doct. in . c. quanto, expenta monetae debet fieri de publico,& moneta debet tantum valere in massa, quantuformata, Sc contra secundum Bar. in . qui fallana, F. de se l. not. in l. i. per illum ex P. ff. de contrali empl. SI in l. I. C. de Vote . nu. pol. li. r. per Dd. S utar. in . i. g. fin. ff. de au. de arg. leg. in . Paulus, i de so licet hodie hic male seruetur secundu Bar. in l. 2. f. i. g. sicer. pet. Inno.& comm uniter an .ind. c. quanto. hinc secundiimmos l. in 1 t. decensi. g. CX quibus, in princ. Innoc Paul.&Can. ind. c. quanto , non licet principibus pro moneta cudenda aliquid honoris, vel Aa a vii
354쪽
3 DE AUGMENT ET DIMINUT MONET.
utilitatis capere, quod intelligo, quando
ex hoc pecunia lariirtis aestimat tir, quam 2-li saestimaretur: nana posse te sic, quod aliqtiis emeret officium cildendi, ut mercanti araturi&argenti co P nroditis facere posiet, uper ea lucrari abs ire eoqiiod luper fabrica monetae fieret aliqua cona petasatio Sc diminutio pro co, quod dat in emptio irem offici j. Dixit tame Imola in . l. Paulus, in n. com .s de solui. allegando Innoc. ind. c. quanto posse at enta
consuetudine capi sup ei pecuniam cude ia da expensam . aliquid modicum hic ri, quod circa hic rum non est, sorte de iure verum nisi sit exiguum quicquid obseruet
aliqua corruptela. Contingit autem variatio valoris mo-
netarum,& fit consequenter fraus, si a principio fuit statutum, uti bd fiat moneta certi ponderis, io stet fiat minoris eode
valore durante, secundum Innoc Cn. Ioan . Andr. Panor. 8 Doct. inci C. quanto. Item secundi in Panorm .post Inno. 8c Ioan Andr. in d. c. quanto. fit fraus de Variatio, conlitigit alio modo, videlicet ex e trinseca deteri oratione, si ton datur pecunia. Item si pecunia aerea argento cooperta ex longo usu ad mittat argentum, sequitur Imo .ini. Patibus, in n. com .iff. de solui. ubi dixit monetam etiam scindari per cam. sore S, qui ducatos naagis graues consant S alios retinent, aliquando moneta pluris expenditur, qu m valeat ex inandato superioris, ne pol sit si ire iactura aut facile extra dominium exportari, ut quandoque faciunt domini Ianuenses, Maliquando propte in utilitatem principum, ut vidimus fieri tempore verr. ae,nam pecuniamna in oris valoris mandant saepe principes
tempore belli pluris expendi, ut minus dado armigeris Min emptionibus victus
rerun)pllis dare Vide aiatur, equo per Andrae . de Iser n. in tit. quae sint re g. in princ. 9.col. ubi dicit, an S: quomodo eo casu Principes teneantur ad inici esse S in col. praeced. in versi. contingitarit in , declarat quomodo iure licito varietur vel mulct multiplicit crino iacta in bonitate intrinseca.
Et aliquando princeps monetam plus valentem fidat minus expendi propter tulcrum, secundLi in Hostie. Pan. R Dd. ind. ct qucito, d pol si 13tillana recolligi facere con lare, ac d acuo ucii facere vel man datino ne tam auream minus expendi, vi possint argenteam destruere, Se de nouein agi saero contaminatam conflare vis. pe videmus.
Et aliquando hoc seci lint ducti sola affectione, ut si scuta in Gallia iusto pretio
expendi mancentur ducatini in ore pretiosiuam vale it in Italia, ubi iusto pretio aestimanti: r. Item aliquando Principes re probant mone in antequam vel alia ut de ea habere possint meliore pretio, secunda
d. l. Paulus, in n. com .dicentes, quod in praedictis casibus fraudari moneta quoad utilitatem populi. Si tamen cotingeret augeri valore auri eb, quod prouinciae siet exhausta auro forte posset esse iusta causa Et cauere debent Principes quo ad aninimam, qui in ut fit variationem 4 alore, praeter ultra legitimum modum S ualorem, quia tenentur in conscientia ad inter esela omitas, nisi de hominu consensu hoc faciant secundu Host in tit de censi. g. exquib. in prin. Inia Pan. Ca. inci . . quant. eos excusaret et in Paps consensus sue subdit orirna vel hominu consensu , de nil ibin agis, ouando non subditi possunt laedi. Verus autem valor dicitur ille, qui est: statutus de publico de per publica prociam atat ad eb, quod recusans capere pro tanto valore, et poena falsi puniendus: secundu dari. in d. l. qui falsam, st. defat. Et aesti linationem monetae dat habens potestatem
in . 1. eo. tit. Bonitas aut intrinseca L podus a prs sectis per eos declarat, vela comuni, secun . Bar. in l. i. eo tita per t. i. Cui bino. C. depon. au. deli. o. Et in non datur iusta sitimatio pecunis. potes trabere recursus ad superiore secula. Bar Dd. in d. l. s. Qde V nu .po: Et sine mandato habetis potestate cudendi n5 debet nullari stimatio, ut per Bart. ind. l. r. hinc secun Z.ib. incle. si bene. ii. q. de deci . ad mutabilitatem cam
355쪽
in I. eleganter. q. qui reprobo S, 2. col. ff. de pign. ac Et secun .glosi in Cle. prae oblig.
quando nescit tir valor pectiniae attenditur conalia unis consueti ido cambi; non casualiscaristia vel utilitas, de quo plene dicam in f s. ω2. declar. Et in tantum attenditur iv aestimatior nepectaniae consiletudo, qtidit si in mercant ijs florentis habeat unam a Laestimationem,qturni in alijs, 'liis emat pecu - uiam sit in tali emptione lolliendia florenus adestimatio item, qu fila ab et in mercant ijs, ut per Alex in l. Paullis. 1 F. de sol. post Ang. in . aeris. C. de colla. lib. 9.Miriitat Ovalo redii cati, mutatiar valor reriquς per pecunici aestimantur,d. l. cum ibi not. per quam l. dicit And. de Iler. in sti. u. In tit. qt laesuiu reaia. in princ. p. col. qu bd si deceducati se inero decem rasos panni, Sc tempore traditionis fini, ducati sint aucti aliter, qtib dialor decem ducatorum creti es It ad valorem ii. rasorum panni,da buturis. rasi panni,&e contra de diminutione, lano. ind. l. a. qilod satis placet, quido augmentum&dimiri titio monet S aureae causaretur ex alio, quam ex utilitate, vel pre- tiositate superueniente in moneta argen ea ratione vilioris vel preciosioris metal li, per ea, quae dicentur infla eo. in is . limit alione, circa princ x. Iusta autem aestimatio, ut sensi aperio is, hodie fit io mensii ratur habita con- ῆderatione, quid unus ducatus seu aureus
largus valeat inciam nam cum dimilia argenti preciosioris seu melioris lige, hoc est, bonitatis: gradus D. denariorum, ita quod o cito aurei valeant libram unam argenti, i aurei valeant num atarchum preciosioris argenti, quod est nciarum nouem ad pondus istum e-liolani,& quasi est ut unica auri valeat lilaram unam ex nostris sita lib. paruis argenti preciosio iis ideo dico quasi quia . r. ducati seu aurei largicum dimidio faciant unam unciam radeo ut sit differentiate una s. parte taliter, quod uilo facto' alculo uncia aliri cum s. parte alterius inciae e cunddm modernum sium valeat abram argenti preciosiori S. .
Communiter tamen magistri monetarum regulant commensurant pondus mensura, ac Valorem monetarum, quas
faciunt respective ad marchos, quor ulnpondus in aliquo differre inuenitur secund sim diuersas prouincias, ut videmu inmarcho Mediola. Ianuensi, Parili est, SI utuntur fortiori pondere in na archis, qua in unc ij seu libris ponderis communi S, in quibusl1bris I nci; scommunibus tuntur leuiori pondere,& hoc facisit isti magistri monetarum, ut emendo argetum ad forte pondus, seu marchorum pliis conse
Marciriis autem auri ad pondus Mediolani, de quo sup rheltis unciarum communium, ut dictum fuit, ex quo fiunt ducati 6 . cum dimidio: S marchus Parisiensis es i. unciarum ex nostris com nriin1b', . tertia pars unciae, ex eo fiunt ducati 7 o. ex libra auri ex nostiis, quae et Q. Vnciarum ex nostiis fiunt nonaginta ducati, licet Bart aliter dixerit in locis proxime allegati S. Olim autem septuaginta duo aurei seu ducati fac ei, at libram auri l. quoties. C. de sulce. Anch. libr. so. v bigio.&DOct. in glo. in .f. de in ius vocan. de decem aurei valebant libram argenti, J. t. C. de argent. precio. quod thesau. infert. lib. i P. for te quia erat minor copia argenti, vel maior copia auri, e aureus valebat libra Sae-riS,l. I. C. de coli. arris. etiam lib. io si notatur in locis praedictis, per Nicol. de Ne a pol. ind. l. quoties. per Alber. det Osa. inci l. fin .ffide in ius vocan. potest dici,.. quod hoc modo tunc aestimabatur pecunia argentea res peditiue ad aureum, quem solidium appellabant, inuandoque aureum Sc nos ducatum, ut dicit glo ind. l. fin. licet Salice . in l. fin. C. si certum pet . di cat non posse sciri, quanta esset libra vel uncia antiqua, cum adhuc hodie secundudiuersas patrias regione sit diuersitas librarsi e vincitarum, quam ut Sin hoc putem considerandum illud, quod obserua
batur Romae, crime X Vlta urbis Rom. ae tuc fieret a lege praediistac omlnera iratio.
Et quia dictum fuit supra eo quod de
356쪽
consuetudine deducatur impensa, quae fit
procudenda moneta, ita, ut tanto minus valet redussa ad masiana, quantum ascendit dicta impensa est aduertendum, quod laesio fraus hinc surgens pro maxima
parte contingit, quid purum argentum aere contam ita altare ni ubi non fit talis contaminatio, modica est laesio.
Fit autem admixtio ris&deteri oratio 3 preciositatis argeti hoc modo. Nu argentiun preciosum distinguunt per Iz.gradu S, quos tr. gradus appellant: ita quod argentum magis preciosum siue copulatu dicatur esse precio litatis seu ligae in. denariorum: Et si ex una libra talis argenti adimi dimidiam argenti S eius loco pollicitii diam uncii atris, dicetur esse in liga preciositate i. denar cum inlidio, si subrogem nam unciam arris loco unius unciae
argeti dicetur esse preciositatis S ligar ii. denar. si id imam a. uncias argetati exu bra,&fibnaitti t. aeris, dicetur ellera I denar. in liga,& sic luccessitie. Vnde quando elicio. denar. sexta pars talis argenti aes, quando estis. den quarta pars est: ita quis din argent O9. denar. in una libra inueniani
soli i . unciae argenti, sic de singulis : hoc modo considerat quantumaris sit in via a libra talis argenti, de quantu puri argenti facile quis cognoscet quoti quantum talis pecuniae valeat florentis auri videlicet capiendo tantu de illa pecunia, in
quo reperiatur una unci ac si dimidia puri preciosi argenti dempta impensa, de
consulendo magistros in onetarum vel aurifabros, facile intelliget quis quot denariorum, Vel cuiu, preci octatis sit aliqua
3 Ideo aut est dixi plus impens exigi in
pecunia recolaminata, ctara plure Si una in umero fiant, quato magis pecunia eiec6taminata. vidi, quod quandoq; pro marcho argenti capiuntur 9 solidi pro impensa, ut Mediola. ex quib. Vnus dabatur principi pro pecunia excedente duos solidos pro singula peria. S grossus unus si fiebat pecunia magis minuta S minoris valoris, reliquum retinebant magistriae operari j
proina pensa, quandoque vidi capi plus, DIMINUT MONET.hoc est,i8. solidos, vel ro. marcho de hae est caulsa,propter qua aurei ut plurimum seu ducati, ac grossonii pecunia grossa,
ac ea, qui nolit aere contaminata, crescutin valore. Et quomodo procedat id, quod dicunt Bar. Dd. in l. Pau. .pe. col. de sint. in l. in numis. fide in ii. iii cum concorii pecuitia grossa per minuta trimetur, patet ex praedictis, ulterilis patet Verus esse quod reciproca ac correlpodens sit pecuniae grosis minut qaestimatio, hoc est, quod tamen minuta, in qua sit tant uir ciosi argenti, quant si in grossae qui ualeat grossae dedit icta impensa, econtra. Et Lmile iudiciu fit in auro, in quo Suelargentu aurumq; simul admiscetur: quia admiscendo solum argent si, auru redditur nimis albu Madmiscedo aes, auru nimis rubescit. Ideo alia admistent duas partes arguti,&injiris, ut color auri in alteret. Distinguunt enim aurumina . gradus preciositatis, quos tiaraeteres leucara setos appellamus, ita Quod auru preciosius dicatur in preciositate e liga esse ρ .car et erunt, prout sunt comuniter florent, leuducati aurei 3 sieci .unc ijs auri qui Sadimat unam, subroget unciam aem vel
argenti, erit in liga 13. caraeterum, in Ddimat duas uncias auri, subroget duas
Vncias argenti vel aeris, erit 22. caraet diu,
quarta pars auri adimatur,& submittatur quarta pars aeris vel argenti, erit a uiuis. caracteium, prout florent Alamaniae. Ministis adempto nibus deberent multum a Luertere principes, quia possunt fieri multε Haud OS adeo, ut tibi ius sit quoad Deum et consc1cntiana, a quoad honorem de ipsorum principum ac patrIae utilitatem, face is recud pecuniam ex puro auro, vel exargento lalte ira, in pecunia excedente val
renacitiorum solidorum , seu D:us paruigro 1 s. haec utilitas nunc excogitata fuit tempore sanctissimi D. Papa Iulii secui di, dum ita obseruauit ad suasionem reuerenduli mi Domini mei D. Henrici Brunt Archiepiscopi Iareiuini de Apostolicqsedis Thesaurari j. Et ut praedicta facilius intelligantur, pla.
357쪽
plicuit hic inserere quandam ordinationem factam nuper in hac ciuitate Hastensi, quae habet authoritatem moneta cudendae ad rationem marchi Mediolani, qui est unciarum octo. Constitutiones pro cudenda moneta in ciuitatibus Mediolani, S: Ast. ad pondus marciri Mediola. sequuntur: prout infra valente ducato solidosys. Mediolani ex parui S. Gros ni, siue testoni solidorum 11.&ienariorum . pro singulo grossono, fiunt
numero peti artim et . pro mitulo mar- ho,&stini in liga denariorum it. gr norum i I. cum dimidio, tenent de ino, seu precios ore argento uncias 7. denarios i7. pro fingulo marcho. Et habent de remedio in pondere denarium unum,& nliga granum virum pro quarta parte cu-ussib et unciae. Grosi oni solidorum . fiunt numero petarum so pro singulo marcho. sunt in liga denar. 7. gran .i3. cum dimidio, de enent de fine uncias s.&denar. l. prosin-:ulo marcho, habet de remedio in ponitere dena. a. pro marcho, in liga gran. I.
Grossi solidorum trium fiunt numero . etiarum f. S tertiorum 1 pro singulo narcho, sunt denariorum sex in liga,&enent de fine uncias . pro marcho, ha-ient de remedio in pondere dena 2 pro in archo, S in liga gran. i. pro quarta par-
Solidini fiunt numero petiarum 2o6. tiro sngulo marcho desunt denariorum.. grani sex in liga. tenent de si no ncias duas, S denar. 1 o. habent de re nedio in pondere denarios tres, pro mar: ho Mindiga granum unum, pro quarta
Tellinae, quarum quatuor valent solium, fiunt petiarum rio. pro marcho iunt dena. i. tenent de fin dena. I 6. prola archo, habent de remedio in pondere enar. 6. pro marcho, Giga gran. i. pro
Qiro ad fabricam ducatorum auri lar-0rum ex precioso auro, vidi ordinatione
alicuius in hac Assensi cntitate salla hoc
modo videlicet. Quod conductor fabricae monetae teneatii soluere in emptione alari fini, se a pretiosioris pro quolibet marcho de Trois
ducat. 69. Item quod teneatur facere duC. 2 in liga de cara et 2 . S pro marcho nu. 7Ο,
si reperieti irin liga de caraei. 2ῖ.&quartas tribus cum dimidio alteritis cara stirde in pondere num. t. tum dimidio, quod habeantur pro bonis, ita quod conductor habeat de remedio in liga octauam partem unius caractici in uiner medium ducatum,qiii marchus de Trois est unciarum nouem S tertia Pars alterius unc: ae ex nostris, hoc est, unciae nouem &dena: 8. qui faciunt tertiam partem Unius ex noAstris unc ijs.14. denari; faciant unciam, MZq. grana unum denarium δε isti denarii considerantur dupliciter: Uno modb, prout supra, altero modo, quoad distinguendum gradus preciositatis argenti, cum preciosius argentum sit D. denarior una,Vidictum fuit supra. Item vidi prouisum pariter super arg&t O , ouod deberet ena pro tanto pro singit Ja uncia vel pro marcho,&quod naarchus ad que monetae delibrarentur per gradias seu per deputationes, esset fragilior mai cho secundit in quem argentum 2 meretur,
de granis decem octo, quod pro cani bio auri posset praefectus moneti cape latri dinam. via filucri pro qualibet petia auri,&quod principi praestaretur pro signo regio&singulo in archo auri tertia pars v. nius ducati ulterius satisfieret pro pensi ne domus fabrice pro singulo marcho argenti. prout supr4 dictum fuit, designῆ- do quid 'uantum esset praestandum Operarijs de maiore&minore moneta lIuxt ira dicta habemus aduertere, Plin moneta, ut sit proba. tria principali triter considerantur,s. materia, forma,&ael imatio, seu valor, iuxta l. i. coniuneta, l. s scum ibito. C. de e. nu .po. lib. I. ωno .ma Xime per Bal. in c. quanto, de iure tu. Debe in enim prim b materia esse proba, d. l. I. Mi. g. l. is deco trali .em p.&d. c. quanto. Undoeno liceret de alchymia cudere monetam , quost
358쪽
3S DE AUGME N. ET D 3 quod fel intelligendum de sophistica,
non de ea, quae reperiretur est verum au
rum vel argentum, quod esse potest iuxtano. perdo. And. in add. Spec. ita rub. de cri. Di qui refert tacito aut hore verba id. cuius solet eli fur in consil inci p. analchymist a. per Pan S latilis Io. Andr. in c. r. de sorti l .dcia: ld. de And. de Her n. inci . in tit. quae sunt rega. in usi. u. terri. Τho m. a. q. 92. Vbi concludunt,alchymite fleveram scietiana termissam, de quo
aliquid per Alber. de Ros in dictionario,
Et dicit Ioan . And. v bisu pr , quod suo tempore fuit magi iter Arnaldus de illar oua summus Medicus, Theologus, magnus alchyna ista, qui per illam artem
faciebat virgulas aureas, qua consentiebat omni approbationi submitti. Et fecit in illa scientia librum unum, quod mille
homines depauperauit, aut quia non verum, aut quia non intelligitur , 5 china
haberet quendana socium in legibus multum in Didantem in illa arte volui videre
unum mirabile experimentum a deflectes, ut plura scire. Nam habuimus nobiscum unum antiquum alchymistam pauperrimum tame, is prael ente meus collega reduci fecit unciam unam argenti preciosissimi ad instar auri in podere talione S
maleatione saluo colore quia non erat croceus, sed mutatiis ad instar quasi plumbei coloris: Mille collega meus habebat irioduni dandi color ena croceum, cintlla materia patiebatur Sc subtinebat aliqua experimenta, 1 ed non extremum experimentum S admixta sim tantunde auri
preciosi videbatur aurum o characteru, plusi minus secundum quod illa materia erat melius disposita , et quidamna agnus praelatus ac multi antiqui alchy-m istae mirati fuerunt de illo experimcto, unus atriiquus alchymista putans se di uitem, putabat reducere illam matella ad veram speciem auri, non potuit, putauitque tunc ipsam arte illusorii maxime, ex quo tot viri in o. so annis no viderant in mirabile experiment ii quod nil ti
mentsi videre noluerim. Nec liceret inco sulto principe materia aerea immiscere ii auro vel argento cudendo, l. quicunq; ii minimos .ff. de fal. et no .in l. 2. C.de sal .mo Forma autem est impressio public ischaracteris seu principis aut horitate pullica imposita non priuata, d. l. l. isd
Tertio valor de aestina alio, qua dant ra praefectis monetae cudendae, vel ab ha. bentibus potestatem cudendi, vel a coin. muni habita ratione ad pondus de ad materiam, ut dictum fuit supra eo. r. col. si sint duae monetae diuersi ponderis aut di. ueri ae altimationis, S dubitetur, de qua sensum fuerit quid iuris,dicetur infra eo. in seq. seu, praemisso.
Alibi autem dixit Bal. videlicet in d. l.
fin. C. defat. mo. quod in moneta cudenda duae requiruntur, scilicet veritas&aut horitas, SI alia in proposito traduntur per d. l. Fabi . in tracta. suo de empl. vend. in s. Par. pri n. l.&2. charta. dc per d. Cadua. cos. I . circa I . col. 8c aliqua dicentur infra, de moneta reproba in . declar. Et ex praediistis elicitur, qu bd in pecu-ilnia duplex bonitas consideratur intrinseca videlicet,ia extrinseca, prout not. in l. Paulus.1F. de sol. , in I. cum quid. st .sceri.
pet. in d. c. quanto. in infinitis locis in
iure. Intrinseca est penes Maateriam S eius preciositatem, quae aestina alio Variatur, Vti upra late dictum fuit. Et ideo benedixit
Bald. in c. quanto prae alleg. versic quaero nunquid. qu bd celtiniatio pecuniae non est idem cum ipsa pecunia, nec de conia Xa, Vt censeantur unum de idem, de quibus omnibus dici contingit infra eo . . docia r. insin.
Ei bd autem praeualeat wmagis a tendatur, an bonitas intrinseca seu materia inodus, an aestimatio vel communis valor vltra praedicta, videlicet, supra eod.
2.ec .colum dicet ut etiam i declar pol tmedium. Et an materia magis , qua a
forma consideretur, si contingeret pecuniam
359쪽
aiam ratione sorm este reprobati seu Ie- ,robari dicetur, infra in secunda decla-
De aestimatione Monetarum. J Vltimo circa aestimationem monetarum est adueitendum , qud aliquando t
artes disponentes aut contrahente, Pro
ii dent quod pecunia fieri debeat ad ceram aestimationem ab eis praefixam, laesta materia late dicetur in i6.3 I7. decla- at. Min8. limitat infra. Aliquando prouidet constitutio prin i pis statutum vel consuetudo Vt in conlusione fienda, in i 1. eius declaratione,&'ni 8. in 3. limitatione ipsus con Husio- iis, Sestia 6. limit. ac I9.. Aliquando prouisum dicitur ex prae-zriptione, puta quia longo tempore 1Ο-utio sit facta ad certiam valorem, seu se unddin valorem temporis solutionum,t dicetur in ipsa 6nclusione facie da, in
. fallentia. Aliquando n5 reperitur nec ab homi- e, nec constitutione principis statuto, et co suetudine circa estimationem pro-isum, S hoc opus hic labores . hicant multi casus co siderandi. Nu aliquan- variatur bonitas intrinseca pecuniae romissae, vel de qua in dispositione, tui a pecunia fiat de meliore& preciosio e liga, quam esset tempore dispositionis, 'eleco trade deteriore, te hoc dicetur
reo clusione facienda, iri t. declaratione. Aliquando mutatur in pondere, S non .aliga, Si dicitur in . i. declaratione. Aliquando moneta curren temporei spositionis, S pronaissa non mutatur in ' ili bonitate sed reprobatur, 3 dicetur in icta conclusione facienda secunda de laratione. Aliquando manente eadem liga S pre-ositate de podere, mutatur solum valorio laetae promissae: Vt quia mutatur valor
orent aurei vel grossoni qui sint eiusdeo nitatis, tunc dicetur mutari bonitas xtrinseca, de hoc dicetur in tertiadela ratione conclusio nisi . faciendae.
Aliquando facta mutatione plorat supra non reperitur de pecunia proniis b, et quid iuris sit tunc dicetur conclusio, . declaratione. Aliquando facta mutatione, prout supra reperitur de pecunia promissa, ge debitor vult soluere de alia, tunc quid iuris sit dicetur in fia, in conclusione facienda: in s eius declaratione, S pr dicta procedunt, ubi certa species pecuniae est promissa. Aliquando est promissa pecunia in genere,& non incerta specie, vel dispositio loquitur de pecunia in genere, puta de libris, te hoc dicetur in ipsa conclusione, 6 declaratione. Sunt etiam ali casus considerandi ut quia dispositio habeat
tractum in futurum, ut in obligatione annua an debeat attendi valor annuus, ' de hoc dicetur in 7. declaratione conclusionis dictae, Se si dispositio sit conditionalis
vel in diem, dicetur in8. declaratione. can sit differentia in pecunia debita ex testamento, vel vitii Da voluntate, sentetia, rescripto, gratia, Vel praecepto Principis, lege vel statuto, dicetur in 9. declaratione cum tribus sequentibus.
SUMMARIA. Pecunia in contractibus quae veniat num
a Aureorn appellatione in contractibus qui
Solui de quacunque pecunia eiusdem ponderis,armurretdpsit pro argento promisso in massa. Consul tis Ofacit quod una pro alia lusetur, allars regulariter non potest.
Fisus quando cogaIur capere aso argentum pro auro.
Consiuetudo cun mn im commune intem pretanda, ne creditor damnu=n patiatur. Stipulationi/nquid valeatntpide to . aureos, et promittaturpecunia argptea eiusdem valoris.
360쪽
36. DE MONET. AUGME NT. ET DIMINVT.r ritur,qishd non liceat soluere pecuniam
Solutionis promisso in auro nunquid eripigit in argemo, ct quomodo .ms. 13. Libellus quomodo formetur, trando napecutita est in obl/g.uio re, alia iiij acultate lite 3 di. a Solution vinseri in ei idem mucria, eodem pones e, ta eadem stiriatiorre, utile est in
I Pecui iam repro ἴm vel inusitatum so cogitur quis recpere. ra Sollutioim pro ' Misio quando censeaturD-cta de pecunia =ninuta. r Nemo cogitur in nuntina pecunia magnas in Iam accipere.
In dubio de inmussolutioset. II Consuetudo loci cἶtractus insolatione vim
quid attendenda. ab Solium1m promisim nunquid ivtelligatur de pecunia magis sitata. an onoeti do qualis solutione attende a. δἐ Aureos vocat Iinsolidos.
NE cundo praernit tendurn est, quae pecunia sit in obligationes fac tiliate Ioluendi, SI an una pecunia pi o alia sol- .ui possit. In quo pastu habem iis coni leraret ita, prim iu S commune, secundb consuetudinena, teri id coninentioncm leuhominis prouisionem cie claratio item. Circa primum, scilicet ius commune, debemus aduertere, quod quidam sunt contraditas , in quibus creditor te manet Dominus pectinie creditar ut in de Rosito,
tunc illa pecunia deposita, non alia est in obligatione Sc solutione, nisi data esset facultas depositario illa vienti, l. l. .
specunia e l. l. rLdepol. Panorm . in c. quantia fi fide sol. tunc idem est, quod in se
Aliqui autem sunt cotractus, in quibui non illam e pecunia Min indiuiduo, secsimilis, e quae in genere suo candent reci. piat sui actionem in obligatione etiam si a. ji ita dictuna non sit, ut in mutilo, l. 2. f. l. Libito. plene, S in l. cuna quid. s. si cer. pet permo et in l. lecta. stiperglo. in Velbo proba. ubi Paul. de Cast. T. ficer t. peta ut fir3utuo tibi di catos Mediolani, vel scuta regis, Si eo casu necunia similis materiae, et tis de bonitatis est in facultate soluendi: licet sit diuersa fornaar, ut si quis vellet dared ficatos Venetos pro Mediolanensi bus, vel secu adsim Ang.&glo. ini. Patilus prae alleg si debitor unius monetae arge te ae pittacio. librarum Bonon. vel Iet solii re in alia moneta argentea eiusdem boni. tatis, nisii creditor ex hoc est et damn si passurus, ut in l. I aulus cum ibi, not. fide sol. infra, proximo latitis dicetur, in tantum, ut secundum Salice . in . si quis argentum, in prin. C. de dona. non possit dicere debitor, quod sit ciat dare materiam conuertibilem indebitam, puta pecuniam argenteam aere concaminatam pro pura argentea, vel aurum de florenis Alamaniae pro
auro puro, faciunt not. ind. l. 2. g. l. i
Aliqui ierosunt contractus, inquit, natura contractus non denγostrat, quael lcunia sit in obligatione: sed ipsa expres sio partis, ut si vendas mihi eqtrum pro F. scuritis solis, vel 1s Ianuinis, seu ducatisci l
iaue nam praetextu talis contractu 23. I i
n uini vel scuta solis sunt in obligatione, .ut per Sal. SI Panorm in locis prae alleg.& dicam in i declaratione: S semper inti Lligitur deducatis vel cutis probi S I. boni liauri S iusti ponderis, S idem de alia moneta, ut per Dot'. in s. l. lecta post glos .in: verbo, proba. s. sicer. pet. nihilominusta lmen ex dispositione, i. Paultis, cum glo. ibi no licebit dare de alijs ducatis eiusde bonitatis, ligar valoris, qud do creditor non esset damnum passurus. Et fisco dari
poterit de pecunia aere contaminata pro auro, Ut dicam in fia, eo . ver. circa secilla dad simile quando pecunia deberetur, vi