Belli Dithmarsici ab inclyto Daniæ rege Friderico II. et illustrissimis Holsatiæ Ducibus, Iohanne et Adolpho fratribus, gesti anno post Christum natum 1559 vera descriptio, duobus líbris comprehensa, Christianus Cilicius Cimber [i.e.: Henr. Rantzau]

발행: 1574년

분량: 250페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

161쪽

LIBER SECUNDUS. ras

Dithmarsas, qui caesa post inuenti numeratim sunt, praeter eos qui fauci j per nocte reptando euaserat. cc postea Xpirar ut, circiter tria millia occubuerunt. Ab altera parte milites, neq; laboris neq; periculi mulati adeuntes , paruo quoq; in comodo affecti sunt, stetitq; potissimu ea per equites victoria, quori pars modica caesa, pars

vulnerati sunt, ct mini uersum tamen caesorun umerum ori supra receios fuisse constat. Inter clarioris nomini sic ortus laceres cia quorum antea meminimus tum Oiden burgicus comes

sub mento glande ictus , summus praefectus belli Ioannes Ran Zouius fragmine pilire sili entis suora genu Quo Reuentlo uiti per pedem, Paulus Rit Zero uius cis orchardus ab Aleuel per crus Vterque, Iohannes Ran Zouius iunior per lumbum, pilis minoribus adactis sauciati sunt. Eodem corporis loco Gregorius ab Aleuel globo traiectus, isque, quia initia vulneris negligentius curata erant, nono post die Rendes burgi vita decessit. In cuius locum post acceptum vulnus , quod vexillum turmae praetoriae Adolphi gereret , Ioa chimus Ran Zouius successit. Raroni praeterea Donoti manus perfossa, legatus Iohannis Rango ui Franciscus Bulo uius in pectore hasta vulneratus est. Ipse denique ex designatus in hac pugna fuissetet glande interfectus, nisi Bert ramus ab Aleuel citato cursa irruens in K eum,

162쪽

BELLI DITHMARSICI

eum, qui oculis in regem versis collimans id facere destinabat atterti siet Disci illata siclo- peti plaga Bert ramum ita exercuit, ut sub e quum caderet, de confecisset omnino nisi rex mutuam ei opem tulisset. Eadem nocte castra vigiliis diligentissime munita sunt. Nam nouem circiter stationaria peditum cohortes in excubiis sunt collocatae , ct equitatus pro se quoque intentus haud negligenter rerum suarum curam gessit. Et si vero exigua eo loco an- non ς copia fuit, milites tamen cereuitia, quanta ad sitim restinguendam sufficeret , adepti Gint, eaq; per legiones cohortes est distributata. Ex Dithmarsis postea confecto bello cognitum, si clopellarios ineunte bello stipendiis

cond uetos, quos cotra naues Danicas quarum supra mentionem fecimus secundum Albim ad eas arcendas uniuersos constituerant, in tantulo temporis momento reuocare potuissent, Voluisse ipsos denuo fortunam suam periclita ri, hostes p impetu nocturno in castra illato aggredi. Sane id inceptuna infeliciteris calamitose ipsis cessisset. Quippe erat omnino planus patens ra, ct equorum fui aptissimus,ante castra locus, ct haud difficulter peditatus, quisam omnis coluerat, tam diu sustinuisset agrestes, quoad equites uniuersi conuenissent. Quo facto, quotquot in id tempus eo bello Mars re-Ιiquo fecerat, ii ipsi quo uniuersi vita spo

liati

163쪽

itati fuissent. Postridie eius diei propter equos oppido quam defatigatos, quies acta est, ii hilo tam e minus in conlatio deliberatum , quo pacto reliquiae hostium delerentur. Est enim Dithmarsia, quemadmodum de conianis et Holsati, quod priore libro demonstrauimus' in duas omnino partes diuisa Capestrem talu strem. Illa, superatis fugatisq; adHeidam incolis, iam tota in victoris exercitus potestatem concesserat, cum, ea clade suorum nunciata, ocreliqui qui loca oppida la intacta intentata ab hostibus in ipsa obtinebant in palustrem effugissent. In hanc exundantem aquis, os εisque ac paludibus ab ipsa natura egregie munitam , in ipso belli exortu si passim post pleramque Inutilem ad arma gerenda qtatem imbellemq; sexum, res suas chariores contulerant Ecdemum post ultimam grauissimam meam acceptam plagam, Omnes ex fuga superstites turmatim in eam sese receperant, atq; conferti omnes unum linagine densati, quotquot arma ferre possent, consistebant, quali extrema ibi propugnando belli aleam subituri.Itam cosultabatur ab hostibus, altera iam capta sub actam, qua rationes illa Dithmarsiae pars in potestatem redigi posset. At properante iam in octa casum sole, ecce duo inde fac roruis istae in ca stra legati veniunt, niveum bacillum uteri ma

nibus gestantes,4 epistolam supplice ab agre stibi: s

164쪽

ir BELLI DITHMAR SIC I

ctibus ad principes datam, sed aperta ira Ec nullo obsignata iri sigillo, deferunt. In eius fronte ii De inscriptione sequemadmodu in principum literis vltra citra luet itis fieri consueuit eos

Dithmarsi a dominos vocant quam tituli pariaticulam, ut contra am ct detrahentem libertati suae rati is ante aliteris unquam tribuentes, vehementer semper impugnauerant. Ceteru:n

in epistola perleg tos submisi suppliciter liper Deum perque o innia sacra, rogant obtestantur principes prinatim, ut eos legatos suos humaniter patienterq; audire dc ipsis siden habere deinde sibi ut inducias dare, ab infestatione hostili interea abstinere,c quibusdam ex octo quadraginta vitas , quos postridie missuri sint commeatu siue libera tuto eundi redeundiq; licentia praebita cauere, atque in colloquium admittere velint ut, iis calamitate sis miserias suas extremas exponentibus , rationes ineantur, quibus terram omnem fatuis incolarum orporibus ac bonis in deditionem ac fidem clementer accipiant. Legatos misso praesidio ad se deductos, ut eo pret claro desin signi exemplo, pietatem singularem beneuolentiam suam erga id genus viros sacratos testaretur, rex in pretorio suo comiter eX cepit, Ec bene eos sperare iubens Nicola Cold ingenii is ipsi a faeris cocionibus erat commendauit: ut cibum v natu ipso caperent,d mutuo colloquio tem

uesiti tris

datum eluata divoribus si s

165쪽

pus fallere e dum in senatu de dando responso deliberaretur. Commeatum vero siue saluum ut vocant coductum quem agrestium verbis petebant, ipsis trium principum nomine iustatu O, pare ille in diplomate de sigillo suo gentilitio in calce agnato, summus dux exercitus Io annes Rando uius dedit ut potitii die ex quadraginta octo uiris, qui omnium Diti martia incolarum verbis agerent, pacem cir peterent, ad

hora duodecima in castris prae st essent, libera eundi ab undiq; cum vellent, copia facta ab omni b. illis, qui iisdem in castris militaret Fidem quoque suam iisdem literis astrinxit, medio intercedente tempore, dum ea actio duraret,inducias fore nihil l hostile quotcunq; in eo eXercitu stipendia facerent. I facturi essent con tra i sos in sceptu ros Add: Sit de rei que legatis discedentibus tubicinem suum qui hos eodeduceret, illos tuto in castra reduceret Insequenti igitur die, qui erat decimus septimus calendarum Iunii, quinque ex octo quadraginta viris, cum sacrato rei diuini ministro, uno secretis, eodem tubicines obuiam misis equestri praesidio comitati, in castra se conferunt quibus in tabernaculum Pauli Rango

iiij. filii summi pr fecti belli, deductis prandiu datum est. Interea principes cum procerib. oratoribus suis, quoniam Adolphus ex vulne-xser lecto decumberet, in prs tortu eius cori

166쪽

13 BELLI DITHMARSICI

ueniunt, senatumq; habent. In eo conuentu,

quia nemini dubi uiri erat, eo loci redactos esse agrestes, ut vim liostilem nullo modo sustinere diutius, aut resistere possent, variae serebantur agitabanturq; quaestiones. Summa vero deliberationis illa erat utrum hostes bello ad excidiuusci persequi an deditione in fide accipere praestaret. Nam quoniam de vita Adolphi periculuerat, id cpomnes metuebant, minus liberae dicebantur sententiae, quod is praesens suffragis&vocis uniuscuiusq; testis auditor adesset. Qui forte hoc animaduertens, neq; paululu, tametsi graui periculoso accepto vulnerminclementiora mari brue seipso factus, de praeclarissimo pulcherrimo cla generosi Ec excelsi animi decreato ad lenitatem dc mansuetudine proclinatus, primus omnium aperi prolixem suadebat, ut conditiones ferrentur, quibus pacem hostibu petentibus darent. Ea protinus sententia, plena profecto verae ardentis a pietatis & humanitatis, ab omni b. Vno quasi ore probata accepta pest. Etenim ' hoc in considerationem plurimuveniebat, si incolas funditus delerent, excindereti, ex ea subacta terra multis annis nihil compendi j dc emolumenti percepturos principes: sc cum fossas . aggerem catharractas, quae ad mare sunt. ruinis in se turpiter collapsurasci tu praefectos de singulos tribunos militum, in ora

labore periculoq; suo domita is capta, aliquid dominij

167쪽

domini j proprij cocupituros. Postrem dira i lites pingui orae inueteratos praeda avellere, te ram educerri oppido labori P unni graue forς omnes in ea di sideraturos locupletari. 3s sim quoscunt etiam licet laboris operae nihil partim ue impendissent, contentionem &litem moturos. Itaq; re diu multum c disceptata, tandem pacis conditiones conceptet conscriptae sunt, in hunc modum legatis exhibitet. In primis Dithmarii debitet fidelitatis sponso. ne, sc iurisiurandi religione quod homagium vocant principibus sese obstringent, ut caeteri earum ditionum habitatores de more dc consuetudine faciunt vexilla pretoria de signa militaria, quaecunq; olim Dariorum regi Iohannide fratri eius riderico Holiniae duci praelio victis erepta sunt cum omni preciosa castrensi

supellectili, quicquid eorum apud ipsos reliquum fuerit, sub iuramento restituerat. Imperisas belli, cuius ipsi autores sunt, victoribus rependent soluenti, quae quidem ad sena centena millia aureorum excurrunt. Principes ius potestatem habebunt tres arces siue castra, quibus ipsi locis velint, auxilio eorum Sc operibus in Dithmarsia aedificandi quascun*vero munitiones propugnacula isthoc tepore terra habitura est, funditus diruetur, euertentur, solo laequabuntur Ad sustine das arces iidem tantum agri, prati, pascuorum, campinem Oris P,

168쪽

i; BELLI DITHMAR SIC I

rim; sibi retinebunt, quantiam in stim necessarium desiderabitur accolaeo in iis de de more

gentia operas Ae angarias praestabunt.

Onane quoq; erucini clunal imperi u , territorium, ius ac d in inium , venationi et piscationes, quaeq; his astini sunt in uniuersa terra sibi vendicabunt. Quic id apud Dithmarsos macta inarum de tormentoria bellicorum erit, item sarmamenta omnia de arma, tam angulorum qpublica, unum in locum comportata victoribus tradent, nec line per mi Tu eorum reparabunt. Cum bellici sumptus redditi soluti ferunt, ex agris pascuis tantum quotannis pendent, quantum nuncipii accipiunt. cum aliis ea locauerint. Imperialia dc Pontificia ac aliorum

cuiuscunque ordinis 5 dignitatis procerum diplomata, quotquot superfuerint, bona Mintegra omnia de datoq; iureiurando exhibebunt. I quaecunqr exhibita non fuerint, de literas ct sigilla obliterabunt, irritaque desinualida per scripturam facient. Iurisdicti octu dicia iuraque omnia, per principes constituentur: ad ipsos prouocatio libera erit nec ultra sese extendent mula aeqite ad eosdem omnes recident, eadem ratione d modo, qui in reliquis eorum ditionibus obseruatur. Ad Xactiones praestandas tributa precaria sciensio Ne contribuendas, frunt obligati,in aeque ut uniuersi Hol satiae tor mariae, incolae risee-

statici et ut

169쪽

LIBER SECUNDUS. 33

deribus , quibuscunque iam nunc cum qui-b uiuis contractis deuincti tenentur, renunciabunt, E culicia dissoluerit, nec alia porrhin ibunt. QMibus conditionibus ibi probata acceptaeq; ct in ea idem sponsio facta iuratumque fuerit Prinicipet Dithmarsos, ut tuae ditionis laabitatores ibi subditos , in deditione na ct fidem accipient, bona cyipsas sua posta sessiones saluas Mintegras relin Cit Atuabunt hi Postremo, u ices princii ibus Lent. solenni V i. ecet' tu culpam deprecabuntur, literi que appensi s gillis fidem suam

obstringe P. c: , quoad ea niuersi, quae sunt commemorata, integre praestentur imple antur, obsides dabunt, odio de administratoribus octo quadraginta viris, Δ sexdccim ciatis principcs. Eo dato acceptoq; responso legatos abeuntes, Ut propoluar ad suos ccnditiones referrent, quoniam inter milites, belli qua pacis cupidiores, clam spargi sermones turbuletos, de via expedita pacis monstranda pacificatoribus, fuerat cognitu legatus summi ducis belli Francis cus Bulo uius Ec Henricus Ran Zouius, in pacatum usq; comitati sunt. Vt autem conspicerent antelligerentq; , quanta ob improbam de indomitam animorum pertinae iam . . vi indignante celeribus hominum diuinita numine.

poena sui affecti essent, quaci ipsi, nisi iis initiis pactis pacem acciperent, non sirent effugituri,

170쪽

i3 BELLI DITHMARSICI

secundum cadauera E aceruos caesorum, qui passim per agros inhumat adhuc iacebant eos deduxerunt. Postridie eius diei rex designatus, quia de pace facienda actio iam instituta bel loq; finis pene impositus erat, ipsi abesse diutius regno vix liceret, lesiod dies inaugurationi praefinitus non admodum erat Ionginquus, Omniaq; ad eius solennitatem necessaria etiam-ti Praeca da forent, Vt in regnum rediret,

ex castris It gohsam lax Amplissimam autem

de integram dantiae neganet id pacis potestatem scripto fecit ac reliquit Ioanni JZOuio eiusq; filio Henrico, quibus, ob egregi an saepius probatam in rebus praeclare gestis prudentiam cs dexteritatem de fidem, plurimum tribuebat: item p pecuniam apud eos deposuit qua insupplementum exercitus si nec est im esset, copiis conscribe dis uterentur Tertio post die, quam discessissent tantum en in ad deliberandum temporis spacium impetrauerant legati Dithmarsici equestri praesidio excepti in castra redeunt, ct omnium Dithmarsi aena colarum nomine, quid de pacis conditionibus se facturos respondeant scripto comprehensum deferunt. In quo praefati se per Deum, de salutifera eius

progenere humano satisfactionem, animis demissis orare&obsecrare, ut cum uxorib suis,

liberis ii, viduis Morbis, in fidem saluis corpo-xibus d fortunis accipiantur, non ad extremam asstylia: ῖs i

SEARCH

MENU NAVIGATION