장음표시 사용
191쪽
laverit ut 1 .ad 2. c. quod provenire solet aco porti reflectenti interna, vel eXtrinseca dispositione . Instrumenta itaque musica tali pollere vi , ut corporum fibras, 1 intra suarum adtivitatum sphaeram consistant , ad vibrationes Invitent, suis vibrationibus proportionales, e X- perientia loquitur pro ratione. Inam ut in. feritis magis dilucide pronunciabimus , sono corporis tremores illi harmonici , insensibiles , qui totidem sunt successivae vibratiunculae, similes in fibris excitabunt tremores harmonicos, juXta omnia tremoribus harmonicis corporis sonori proportionales Adve tas tamen , non solum aurium , sed totius cutis fibras a corpore sonoro et i m affici. Observare praeterea solemus in statu naturali in aliquo morante cubiculo , si quis, vel fortuito , vel consuli levigatum parietem unguibus scabere decreverit , vel aliquo instrumento, taut strepitus , seu stridor i. bilo similis excitetur, statim unusquisque O- ventus illius per totam cutim molestissimo corripietur horrore, si surdus penitus non fuerit Super abolito namque Auditus sensu sonora corpora nullum habent jus : Surdastrinamque, qui aliquali gaudent auditus sensatione , a validioribus sonori corporis vibrationibus, eosdem ac sani homines X periuntur
192쪽
dus loquitur in suis casib. medic hist. I. capίa sol as . Scimus Suris altasse , ct tripudiasse. Imm si quilibet conventus illius aures suas digitis optime obturet , nullum scalpto pariete cutis horrorem concipiet rachoc experimentum facili periculo ab unoquoque poterit ad libitum periclitari Qitapropinter concludendum puto, quod si corpora sonora aliquod dicant ius in universas corporia humani fibras , aures principaliter assiciuntur . Quamvis non negaverim , aliquando corporis alicuius sonori , validissim tamen aerem percutientis concussionibus , ut o m. bardarum , similiumque X plosionibus, Tympanique majoris proXimis percussionibus , noni solum aures , sed universum quoque corpus a. lide concuti; AEdificia, Solum, non partim quoque quatiuntur in Bombyces si in proximis forsan curentur domibus , quum majusculi sunt m sericeae incumbunt operae, statim, concusso corpusculo , ab opere desistat& pereunt Quod constanti X perientia e petuo confirmatur et Idem quoque proxima tonitrua in illos operantur. In Tarantismo , musicorum instrumenis torum prolusiones, in illas corporis fibras jus maius habent , quae in octava decliviori respectu depravata tensionis, ut superius diXimus , inveniuntur ' istae sunt fibra laxi
193쪽
res , quae percussionis Vim licet percipiant,' vibrationes idcircb validiores edere nequeut,
ac proinde tremores tantiam harmonicos, sonori corporis vibrationibus proportionales e Xercent: qui tremores impedimento sunt 1ibris caeteris magis tensas, ne ordinatas edant
oscillationes , licet a vi X trinsecae percusso.. nis proportionaliter hae quoque assiciantur:& a naturali aberrantes Osci ationum ordine δε inter se proportione, proportionibus musici instrumenti tantum correspondent: Atque, ut o di Ximus , fibrae corporis, quae validiori robore prςditae , vaditiores edunt natures es oscillationes , a vi X trinseca percussionis non tam facit de turbantur a naturalibus oscillatorii motus determinatiqni. hus, sed aliquod tantii impedimentum perincipient in oscillationibus obeundis. Quum ver universi corporis fibrae parietes constituant. argines liquidorum omnium per corpus discurrentium manifestum est fluidas substantias immediato conta Rura corporis fibris assici ac propterea solidoruoscillantium passiones iisdem prorstis vibrationum proportionibus corporis fluida assidere , quibus ipsemet afficiuntur tali si fibrae oscillantes tali pacto a vi extrinseca
percutiantur, ut percussionis vis regularium,
naturalium scillationum adjuvet laeter
194쪽
ini nationes , lines liquid Ortim motus et augeb1-ltir D cuius a Uberio egmdem ha bebit rationem ad roboris fibrari: additament Iim , quam habet virium si orae oscillantis e X ressus ad vi e X trinsecae percussionis licet praeterea soleat accidere circa percussitonis do urinam , certam regulam inveniri non posse rationum multiplicati roboris corporis impulsi ad excessum impulsas corporis immediat impellentis, ab alio corpore percutiente ad auehi
Μo vero longiori prodi: et filo in glo-rno penitus X tricato , opportuna conducit
occas1 notas jam lab3ri inihi ambages deserere : re stoque tramite ad Philosophiae aedes n5 cuivis notas accedendo , veritati inquirendae consulere : Atque hinc magis e propinquo Μusicae vim in arantismo facilitis indagare.
Sonus igitur fibras a Xiores ut superitis di- .Ximus facilius impellit in percutit quae
non omnes aeris vibrationes, ab instrumen-ltorum chordis Xcitatas percipiunt, sed illas tantiam , quae in chordarum validioribus vibrationibus fiunt in quae vel integrae sunt vibrationes , vel semivibrationes ,- acutae. Omnis tamen Tarantatis accommodatus sonRs ad acutum accedit , nam omnia modulamina , quae Tarantellis idcircb dicuntur quam- velocissimi motus sunt . Fibra igitur a X se violentis solummodo aeris vibrationibus
195쪽
percussae illam tantii vibrationem edunt validiorem , quae a vi peris percutientis, Icversus plagam determinationis sui motus m. pellentis provenit : quum vero deficiente saltem proportionali tensione, resilientiae, α quasi reflexionis vibrationes codem impetu, vi non possint edere , debiliores tantum tremores concipiunt , quibus sic stantibus
in illis fibris laxis magis impeditur liquidi
discurrentis motus progressivus refluus , OG
tam vero, ob cordis vim , impedito motu liquidorum progressivo influo quader magis tensae validiores edere incipiunt vibrationes: proind impulsibus, ct percussionibus aeris vibrantis ab instrumentorum vibrationibus productis, faciliori periculo poterunt obedire . Fibrae tamen aded tensae , ut quasi ad mni sonum sint cum chordis , dc instrumento, rum sonis , facilitis cetas percussionibus obediunt . Fibra tamen tali pacto tensae, ut cum chordis, vel peculiari aliquo tono instrumentorum musicalium, ratione tensionis , in ali-qUa sint proportione harmonica in ista vascit vel simplici, Vel dupla, vel tripla , vel tensione uni sona , facilius vibrabunt fibrae
uni son tensae, ob aequabilitatem rationis Virium percussionis cum fibrarum illarum tensione , aequabiles quoque erunt vibrationum resilietitiae quae vero ad oetavam altiore a
196쪽
rem,' acutam tensae sim , licet vibratio-'rres quoque concipiant , brevitas in vibrando spatium percurrent, similiter aequabiles edent vibrationum resilientias . Quae ero ad Elavam decliviorem , dc gravem tensae, hae facile perculsionis vim sentient sed vibrationum resilientiae deficiente latere , ob tensionis gradum remissiorem erunt debiliores, tremorum harmonicorum progressiones citius in quiete remittentur: paulo tarditis quaei o fhava acuta tardissime vero quae in tensisne uni sona constitutae inveniuntur
Licet tamen corporis humani fibrae in naturalibus constitutae tensionibus , aliquam, quoque inter se servent tensionem harmonicam , proportionalem habetem rationem cum ea mi mdem crassitie, longitudine haec tan-ttim conducit ad motus naturales oscillatorios iobeundos , qui ratione virium , cum fluidis impellentibus , ceterisque resistentibus in cue X terni aeris pressione, internique elasticitate in quadam erunt harmonica proportione , it aut
ex tot motibus inter se diversis, ex resistentiis inter se tam differentibus, ille resultet motuum ordo harmonia , ut in his tantum vita consistat salubris quae si perturbentur , uXa majorem , vel minorem portUrbationem , his vel illis, levioribus, vel gravioribus morbis animalium corpora reddentur
197쪽
procliviora. Non dimitilli ferme modo, quam
in instrumento quocum que polychordo acci. de re solat in quo si chordae omnes tensionum ratione , longitudinum in crassitierum, inter se rationem servent harmonicam , ab experto si pulsetur Citharaedo suavem,&iucundissimum reddet sonum si una tant timchorda tali pacto sit tensa , ut tu nulla sieli armonica proportione cum caeteris, licet aperitiori polychordum illud pulsetur Citha .rcdo , sonum edet auribus molestissimiaim Instrumenta igitur chordis munita, Vel pneumatica aut pulsata , vel flatu Xercit , Cinrem suis percutiunt vibrationibus , quae successive, facto centro motus in quolibet choris
dae, in instrumenti ineumatici puncto, per aliquod propagantur spatium intere si
intra adhivitatis sphaeram corpora offendant, quae ratione resistentis in quadam sint harmonica proportione cum chordarum etensionibus, vel instrumenti ineumatici materiae peculiaris vibrationibus , c tremoribus harmonicis sim percussionis senirent, de vi , brationibus , ac tremoribus correspondebitnt, proportionalibus tensioni, longitudini,in crassitiei chordarum , nec non materiae , diame .
tro , longitudini figurae neumatici cujusque instrumenti nam quo longior erit chorda , quo major erit fistulae X. grat. Aa neu
198쪽
pneumatic diameter in graviorem edent, sonum , et C contra.
Ita a pari de variis Fibrarum corporistensionibus erit discurrendum . quae in statu naturali tales edunt motus oscillatorios , ut in quadam sint proportione cum diversis earumdem tensionibus ratione variae fibrarum tensionis, longitudinis, qud variae quoque resultent oscillationum vires, diversis prorsus viribus super liquidis operantur: de tamen proportionalibus, ut e tot, tam diversis impulsibus, ordinatissimi emanent liquidorum motus nam fibrae oscillanistes tali artificio ab Author naturae sunt fabrefaetae sit , ut aliquem componentes talbum , per quem debeant liquida fuere,
tensionum, di oscillationum rationes a tubulorum diametris deducantur Quamobrem qubm nor erit tubuli diameter , eo minori in spatio oscillationes coarctabuntur: nam brς. tubulum illari componentes minorem brevissim sunt, A de minimum in oscillando spatium percurrent , ac proinde liquiducontentum percutient vibrationibus tensioni correspondentibus Sed quum in minima diametro , minima contineatur liquidi quantititas , perbreves illae vibrationes satis erunt ad liquidi contentam quantitatem ultr coingendam respectu proportionis Vasorum
199쪽
minorum, majorum, erit tensio ad tensionem , ut diameter ad diametrum in liqui . di contenti quantitas ad quantitatem , diametrorum quoque rationem habebit in oscit
fationum vires erunt in eadem muOQue etenis
Ab aeris igitur undulationibus , quo susi
agnoscunt centrum motus in chordis instrumentorum pulsatis , vel in tubo quolibet mus1-co neumatico tremoribus harmonicis adapto, percutiuntur corporis Tarantatorum fibrae, quarum variae tensiones morbos in causa sunt inordinationum in perturbationum Omnium animalis oeconomiae in Tarantatis facit observabilium ' eodem tempore Uariae istae morbosae tensiones aequabiliorem habebunt rationem huic , vel alteri musicorum instrumentorum prolusioni, quam harmonicis inter se motuum Virium corresponden-tns: dc apropter facilius bedient percussionibus harmonicis instrumenti cujusdam musici, quam internis oscillationum naturalium causis. In fibrarum itaque percussarum aliquo punet , in quod percussionis Vis majori irruit impetu , sit novi motu centrum , qui si a potentiori proveniat causa , de augebit naturalem fibrae percussae oscillationem, ut veluti in fluidis observamus maiorem Aa Vorti-
200쪽
vorticem minores absorbere , ita validior fibrae alicujus oscillatio in oscillationum proin
Pagatione, dc commercio, minores pro X imarum vibrationes absorbebit, ut ita dicam, confundet estiader in tota machina, quum
varia fiant novoru motu centra, ab acri Sundulatio ilibus ob instrumentorum musicorum vibrationes excitata , varii per consequens Movi fibrarum motus oscillatorii propagabuntur , qui ad X trinsecas antlim causas suas habebunt rationes Nec internis oscilla. tionum causis poterunt amplius isti motus absolute di harmonic correspondere , nam quam sint debiliores , a validioribus Obscuo rati, illis cedere coguntur m hinc novae fibrarum oscillationes, veluti principales Machinae Duces , alieno iure usurpat , pleni. potentiae , ut ita dicam , aut horitate acquisita, super universa humani corporis machi. Da debiliores e naturalibus fibrarum oscit. lationibus absorbendo , suarum vibratio nutripercussionibus cogunt illas obtemperare : Ualidiores ver saltem perturbantri atque hinc ordinati liquidorum motus depravari, cuX-tra naturalem ordinem fluere , ac proindE eorum circulationem retardari manifesto conis stat : Et propterea quum major fibrarum oscillantium numerus X trinsecae percussitonis causae obtemperet, cum illa tantum suas ha