Introductio in Corpus juris canonici cum appendice brevem introductionem in Corpus juris civilis continente

161쪽

Ssotio H. g 75 137 vel jam antiquata vel illis, quae assumenda censuit, aequalia aut Vero contraria erant, do regula tota praetermisit Τ. Quodsi aliquod caput, juritunc rigenti contrarium, propter aliquam causam totum praetermitti haud facito posse putabat, tunc Vel solummodo illam ejus partem, qua recte haec contrarietas continebatur, omisit , Vel loco ejus aliam, quae juri tunc rigenti congrueret, collocarit'. Ροrro generatim e singulis capitibus, quae aSSumenda putaverat, illas partes, quas superfluas existimabat, uti Sunt V. g. solemnes Verborum formulae, Vel prolixa enarratio causae ad Summum Ροntificem latas, Vel ampla expositio petitionis eidem oblatae, ne ambitus collectionis justo major eVaderet, omisit; quam omissionem, quum aliquatenus major esset, in capitis textu Voculis: et infra, vol littoris: sit , indigitavit'. Quae decretalium et aliarum auctoritatum partes, a Ramundo omissae, partes decisae dicuntur '. Ροrro, quum Ramundus in aliquo capite Compilationum ant, quarum, quod sumendum censuerat, quoad indigentias et rotationssaovi sui vol ratione claritatis lacunam aliquam deprehendisset, eam

inserta congrua Voce explere sategit'. Sehulae, Dio Goschichte der Quellen, tom. d. p. 12.

Ch. V. g. cap. 1. X. de eleci. I. 6. cum Comp. I. cap. 1. eod. I. 4., e quo voces: , et convocatis eisdem etiam parochianis atque in unum consontiontibus' omissae sunt. Item ch. cap. 4. X. de consuet. Ι. 4. cum Comp. III. cap. 3. eod. I. 3., equo Voces: ἡlatinis', et: , apud Constantinopolim constitutis' omissae sunt. Porro in. cap. 3. X. do sponsa duor. IV. 4. cum Comp. I. cap. 3. eod. IV. 4., e quo omissae sunt Voces: , sub sa sollemnitate, quae fieri solet, praesente Vidolicst sacerdote, aut notario, et sicut in quibusdam locis adhuc observatur, id sis testibus . Praeterea ch. cap. 1. X. de consangu. et affinit. IV. 14. cum Comp. I. cap. 2. eod. IV. 14., e quo in propositione: , aeque enim, ut canones dicunt, abstinendum est a consanguineis uxoris, ut a propriis usque ad septimum gradum , Voces: ,usque ad

Septimum gradum', quippe quae juri ecclesiastico recentiori per can. 50. Concilii generalis Latoran. IV. a. 1215 cap. 8. X. eod. IV. 14.) adVersarentur, expunctae Sunt. Hae rations Raymundus e Comp. I. cap. 2. Qui cler. Vel VOVent. IV. 6., equo adornatum est cap. 2. X. eod. IV. 6., propositionem: , si ad canonicum Vel monasticum ordinom transire Voluerit, post septennem poenisentiam laudabilitor in claustro peractam, si tibi vel successori tuo Visum fuerit', omisit et loco ejus po- Suit haec, quae sequuntur: , si ad monasticum ordinem transtro Volusest sh tibi post taudabilom convorsationem ipsius risum fuerit'. Item e Comp. L cap. 1. de con-S-M. et aren. IV. 14., e quo adornarii cap. 2. X. eod. IV. 14., in propositions: -Si. . . inVeneris, quod primus Vir patrem superstitis in quinto vel sexto gradu attigerit, non differas sensentiam divortii promulgare , Voces: ἡpatrem superstitis', et: - quinto Vel sexto', quippe quae juri ecclesiastico per est. can. 50. Concilii gonoralia Lateran. IV. a. 1215 introducto scap. 8. X. eod. IV. 14.) adversarentur, expunxit et

L ο earum Voces: ἡ Superstitem' et: , quarto' posuit.' Ch. V. g. Comp. III. c. 2. de const. I. 2. cum c. 7. X. eod. I. 2.; Comp. m. c. 1. de consuet. I. 3. cum c. 2. X. eod. I. 4.; Comp. III. c. 3. eod. I. 3. cum c. 4. X. eod. I. 4.; Comp. III. c. 2. de olere. I. 6. cum c. 17. X. eod. I. 6.; Comp. I. c. 3. do Spo . duor. IV. 4. cum c. 3. X. sod. IV. 4. Sehulte l. c. p. 15.' Ita V. g. in Comp. I. c. 4. do elech. I. 4., quo statuitur, Μetropolitanum non bero sine tribus episcopis comprovincialibus episcopum ordinare, ex eo adornatur

162쪽

Hujusmodi mutationos Ramundus otiam in auctoritatibus aliundo assumtis, immo otiam in Ocrotalibus ipsius Ρapas Gregorii IX. lacu . Ad quod suscipiondum idem Ramundus a Ρapa Gregorio IX.

plenam potestatom obtinuorat . Inscriptiones tamen capitum pristinas, quas inVenerat, Ramundus, non obstante mutatione, quam forte in illorum capitum textu lacerat, retinuit, sine dubio ideo, ut testatum faceret, se capita illa none sua penu, sed ex riserum operibuS composuisse, nequaquum Rutem

ideo, ut locioribus ingereret opinionem, ac si recte in hac Vorborum forma offata, in illis capitibus relata, ab iis, qui in capitum inscriptionibus nominantur, auctoribus Originetenus prοVenissent .

Illa Compilationum antiquarum capita, quae de divorsis materiis agebant, Ramundus in totidem partos divisit ot singulas illarum partium tanquam peculiaria capita in congruis titulis collocavit, ita tamen, ut more inani et auctorum Compilationum III., IV. et V. Omnibus hujusmodi capitibus de regula initialom voculam capitis ita dirisi prasfixorit β. Quandoquo tamen hujusmodi determinationem apponere, immo Vel jam in Compilationibus antiquis appositam assumere omisit'.

cap. 7. X. de temp. ord. I. 11., post Vocem: tribus inseruit Voc.: vel duobus. Item in Comp. III. c. 2. de cler. conjug. ΙΙΙ. 3., o quo adornarit cap. 6. X. eod. ILL 3., in propositione: , si aliud non obsistat , post Vocem: aliud inseruit Voc.: canonicum.

3 Frie res, in Corp. jur. can. pari. II. prolegg. col. XXXV. Id fluost e cit . bulla publicationis: Reae facimus. Id stiam agnoscit Sinuicte, Dio Geschisito dor Quollen, tom. II. p. 14. Simili pol isto ab Imporatore Iust Mano I. instructus orat ot Aimili modo ea usus est jurisconsultus Tribonianus in adornandis Pundectis fragravisse et Codice nono Matinianeo. Ch. infra append. p. I. ari. 3. g 15. M 17. Ita otiam Tribonianus modo memoratus in Pundectis Digestio circa inscriptiones singulorum fragmontorum operum juristicorum, si in Codice novo Imperatoris Iustiniani I. circa inscriptiones singularum constitutionum imperatoriarum, non Obstantibus mutationibus, quas in sis ex auctoritato dicti Imperatoria fecerat, observarit in. infra appond. cap. 1. ari. 3. g 15. 17.), quin eum propter hodquisquam falsificationis arguere auderet audeatvo. rurandum igitur est, qua ratione hujus rei causa Ramundum inculparo audoat Sinuue Dio Goschichio deruuellen, tom. U. p. 14.), idque eo magis mirandum est, quum hic auctor ipse ibidem p. 20. not. 14.) palam agnoscat, fuisse jampridem consuetum, inscriptiones capitum retiners, dicens: ἡDio Bolbshaling der Supor criptionen has augo choiulichnur in dom Horhommon thron Mund. ' Ch. Phillim, Mrcho ochi, tom. IV. p. 284. sqq. ' Ch. supra p. 110., 115., 121. et 125.

β Hac ratione V. g. Comp. I. c. Eam te deces. 5. de astat. et qualit. M ord. praefic. I. 8. in duas partos divisit, quarum priorem: -m te decet, etc., in o. 4. X. eod. I. 14., et alteram in c. 22. X. de jure patron. ΠΙ. 38. posuit, Verum etiam huic capiti Voc.: Eam te decet, praemisit. Itom Comp. III. c. P coralis of si dulgentia. 3. de ex m. II. 16. in duas partes distinxit, atquo priorOm earum in c. 4. X. -d. II 25., et altoram in c. 14. X. do jud. II. 1., pariter cum praefixions Vοα: Harora collocarit.' Ra v. g. lacu circa cap. Rursus quidam. 6. X. Qui cler. Vel Vovent. IV. 6., assumpto e Comp. II. cap. 2. sod. IV. 4. , ubi effatum in illo capito resatum Papas

163쪽

13s Locationem capitum quod attinet, Ramundus capita, e Compilationibus antiquis assumta, do rogula in collectione sua in eodem titulo collocavit, in quo collocata orant in Compilationibus antiquis 3. Nonnulla forum autem, si quidem summatim 113, in alios titulos, sive ejusdem, sive alius libri, et quidsm rationabiliter, transposuit'. Hastorea Ramundus in singulis titulis capita plerumque ordine chronologico posuit, habita nimirum ratione temporis, quo auctoritates, e quibus ipsa composita sunt, secundum suam inscriptionem Origine- tonus editas fuisso videbantur '. Qui ordo tunc, quum plures ejusdem Summi Ροntificis docrotalos aut constitutiones adducuntur, utique haud raro inVersus esse dignoscitur. De coloro in quolibot titulo Ray- mundus primum posuit capita, hausta e Compilatione I., deinde illa, quae ex II. III. et reliquis Compilationibus hausorat, et ultimo illa, quae e Papae Gregorii LX. decretalibus et constitutionibus adornaverat 'Quum autem Ramundus inter decretalos et alias auctoritates ecclesiasticas, quas prae manibus habuit, pro solvendo dubio, quod eo tempore circa aliquam materiam juris vorsabatur, nihil solidi in-

Coelestino ΠΙ. 1191-11983 adscribitur st expresso tanquam pars cap. Laudoilem designatur. Cujus decretalis pontificias initium Laudoilem sic.) in Comp. II.-p. 3. de cognat. spirit. IV. 6. positum est; quod caput tamen in decretalium col-l tionem Ρapas Grogorii IX. assumptum non est. Reliquae partos illius decretalis reseruntur in Comp. II. cap. 2. Ut lite pendent. H. 9., cap. 2. Qui cler. Vel VOVento. 4., cap. 3. do frigid. et malef. IV. 9., cap. 1. de except. U. 11. et cap. 2. de Mers. infid. m. 20. , quae capita omnia, etiam cit. cap. Rursus quidam. 2. Quioler. Vel Vovent. IV. 4., ibi tanquam pars cap. Lauda bilem designantur. Hasco ita omnia, omisso tantummodo, uti jam meminimus, praefato cap. 3. de cognat. Spirit. IV. 6., in suam collectionem recepit et Voc.: La Milem eis praefixa signarit sco. c. 2. X. Ut lite pendent. II. 16., c. 1. X. do convers. infid. III. 33. etc. 5. X. de Digid. et malef. IV. 15.), excepta unico, Videlicet praefato cap. 6. X. Qui cler. Vel VOVent. IV. 6., quod ita signaro omisit, licst Comp. II. capiti 2. Qui cler. vel Vovent. IV. 4., e quo illud caput adornarit, determinationem: para cap. Lamaossem praefixam invenerit. 3 CD. Comp. I. c. 1. 2. 4. 7. 6. de constiti. I. 1., Comp. III. c. 1. 2. 4. 5.

eod. I. 1. et Comp. V. c. 5. eod. I. 1. ex una, atque c. 1. 5., 6.-9. 12. X. eod. I. 2. ex altera parte. - Comp. I. c. 1. 2. 11. 21. 14. 15. 16. 17. 18. 22. do oloes. I. 4. Comp. H. c. 1. 3. 5. 6. 7. eod. I. 3., Comp. III. c. 1.-19. eod. I. 6., Comp. IVo. 1.-6. 8. 9. 10. 11. eod. I. 3. et Comp. V. c. 1. 5. 6. eod. I. 5., atque c. 1.-10., 11.-15., 16.-34., 35.-44. et 46.-48. X. eod. I. 6. ex altera parte. 3 Sic V. g. Comp. I. c. 8. de rescript. I. 2. posuit tanquam c. 12. X. de sent. ---. V. 39., Comp. I. c. 4. do elect. Ι. 4. tanquam c. 7. X. de temp. ordinat.

I. 11., Comp. I. c. 20. do electi I. 4. tanquam cap. 4. X. do jurejur. H. 24.; Comp. H. o. 2. de rescript. I. 2. tanquam O. 35. X. de appellat. II. 28.; Comp. III. c. 1. de foro compet. II. 2. posuit tanquam cap. 3. X. Ut lite pendent. H. 16.; Comp. III. c. 1. de restit. spoliat. ΙΙ. 6. tanquam c. 4. X. Ut lite pondont. U. 16. collocavit.: Comp. IV. c. 1. de off. jud. deleg. I. 12. tanquam c. 7. X. de causa possess. II. 12. Ch. PhiIlim, Κὰchs echt, tom. IV. p. 304. Sqq. 3 Ch. c. 1.-4., 5. et 6., 8., 9., 10-13., 14. Sq., 16. Sq. X. de temp. ordin. I. 11.' Friectem, in Corp. jur. can. pari. II. prologg. col. XXXVI.

164쪽

Ρars II. collochionos decretalium.

Venisset, tunc ab ipso Ρapa Gregorio LX. opportunum remedium petiit, qui in tali casu condita speciali constitutione providit . Quae talem constitutionsm Ρ ao Gregorii IX. continent capita hujus collectionis, ea Ramundus simplicitor inscripsit vocibus: Gregorius LX.

Approbatio et publicatio collectionis decretalium Papae Gregorii IX. g 76. 0eneratim.

Quam collectionem, ita a Raymundo adornatam, Ρapa Greginrius u. approbavit et publicavit eamque sub bulla: Reae pacificus, d. d. Spoleti, die 5. Sept. 1234, ad Ρarisiensom si Bononionsom ' nec non deinceps ad alias etiam Universitates transmisit, non laris ideo, ut ipsa ab illis Universitatibus quasi approbaretur et confirmaretur, sod ut ab illis in scholis oxponorotur et tali rations per numerosos scholares ibidom studiis vacantos mox quam maximo divulgaretur ', insuperque constituit, ut ex tunc nulla amplius prasedictarum Compilationum antiquarum, sod sola haec in judiciis ot in scholis adhiberetur, et ne quis aliam hujusmodi colloctionem absque Apsciali Sodis Apostolicas licentia adornare praeSum ei.

g 77. Bulla publicationis: Rex pacificus, d. d. 5. Sept. 1234.

Qua0 bulla, in fronto hujus Colloctionis posita', proxime ad Bononiensem Universitatem directa, sonat Verbolenus, ut Sequitur:

Id quod paritor Imperator Iustinianus L. , dum Digesta adornabantur, secit. Ch. infra append. cap. I. ari. 3. g 15. Huc pertinent V. g. c. 11. X. de consuetud. I. 4.; c. 2. X. do ordinat. ab episc. qui renunt. Ι. 13.; c. 25. 26. X. de sent. et re judic. H. 27.; c. 7. X. de conditi. appos. IV. 5.; c. 3. X. de precar. III. 14.; c. m. X. de commod. III. 15.; c. 2. X. de deposit. Id. 16.; c. 3. 4. X. de locat. conduci. III. 18. De cetero automex sola hac brori inscriptions , alicui capiti praefixa, nondum corto concludi poteSt, caput illud hujusmodi constitutioncm seu docisionem Papas Gregorii m. continerΘ; nonnulla sium capita hujus collectionis, licet ejusmodi brevem inscriptionem gerant, tamen non talem constitutionem seu decisionem Papae Gregorii α. , sed ejus r scriptum seu decretalom roserunt. Ch. Phillis' Κlache etat, tom. IV. p. 286. Sq.; Sehulte, Dio Goschichte dor Queilon, lam. II. p. 11. PDtthasi, Regesta Pontiff. Romm., ed. Berol. 1874, Vol. I. p. 826. n. 9693. Sq. Ioan. Andreae, Novella comment., in Gregorii IX. bullam publicat. Reae pac si ' V. Rex, Ι. n. 47.: ,Dic,' inquit, , quod plura exempla hujus Compilationis ad solonnia studia missa fuerunt.' CD. Sohiaue, Dio Goschichte dor Quollon, tom. ILP. 7. n. 13. V Sinulte, Dio Lohro von don Quellen dos hast. Κircho stata, p. 341. Supra p. 112. M la oditions Corporis jur. can. ex recens. Petri et Francisci fratrum Pithoeorum

165쪽

Soctio II. ε 77.141, 0regoriuS, Episcopus, servus servorum Dol, diloctis filiis doctoribus et scholaribus univorsis Bononias commorantibus salutem et apostolicam bonedictionem.

. Rex pacificus t pia misorations disposuit sibi subditos foro pudicos , pacificos' et honestos. Sod ostronata cupiditas , sui prodiga A, pacis aemula', materia ' jurgiorum, tot quotidie nova litigia generat, ut, nisi justitia conatus Hus sua virtuto roprimeret et quaestiones ipsius ' implicitas ' explicaret, jus humani Dodoris 3' litigatorum abusus exstingueret, et dato libello ropudii 3 oxtra mundi torminos exularet. Ideoque lex proditur 1δ, ut appotitus noxius sub juris regula limitetur, per quam 3' genus humanum, ut honeste Vivat, alterum non laedat, jus suum unicuique tribuat, informatur 3 . . Sano ' diversas constitutiones si docrotalos epistolas ' praedecessorum nostrorum, in diversa dispersas Volumina )y, qua-

ithou , Paris. 1687, et uorum 1695 haso bulla prorsus deost. - Ιn editione Cor- Poris jur. can. , curnis a Iust. Hennino Bomer, Halas 1747, posita est in Om. LLDissert. altera o XV., protegg. p. XXIX. Sq. an. Andreae, Novella comment., in Gregorii IX. bullam publicat. Reae -- cincus, V. Rein, I. n. 3. soL 5. col. 1.): ,Id est, Dina, pacem faciens Gl. ad h. V.: ἡId est, castos

5, s ): ,Beati pacifici, quoniam filii Dol vocabuntur

Ioan. Andreae t. c. n. 6.: ,Αd similitudinem equi offreni ' Gl. V. prodigae , Non solum rerum, sed etiam famae quia est prodigus - . Sed in eo, quod dicit prodiga, videtur sibi contraria littora ista; quia primo dixit --piditas; quia, qui est cupidus, non est prodigus. Sic intelligo: cupiditas refertur ad retentionem temporalium, prodigalitaa ad evacuationem virtutum, quia unum expellit aliud

β Man. Andreae t. c. n. 7.: , Id est, pacem odiens ' Ιdom ac: causa ssu Occasio. ' Sc. scisnatas cupiditatis.' Idom ae: implicatas seu obscuras.

' Idem ac: humanas societatis seu humani generis. 33 Gl. V. libello repudii: ἡ quom olim maritus dabat uxori Et Ioan. Andreae l. o. n. 14. ait: ἡ Μetaphorice loquitur Idem ac: conditur seu oditur. Ch. diei. Grat. init. D. IV. et c. l. ead. So. juria regulam. Ch. l. 1. D. de just. st jur. I. 1. Vido lina appond. cap. I. ari. 3. g 15.) V Man. Andreae t. c. n. 22.: ἡ Νarratio, in qua commendatur hoc opus princi' paliter propter duo. Primo propior dispondium antiquarum constitutionum. Secundo propter utilitatem novarum, uti ibi: a meientes. Dispendium Vero antiquarum mn- sistebat primo in divorsitate voluminum; sscundo in nimia similitudine; tertio in contrarietate; quarto in prolixitato; st ox his quatuor inducobatur confusio; quinto in incertitudine ox curialitato; omisit sorium, do inutilitator Ch. supra p. 127. not. 2.3M Gl. V. consutinio se , Constitutio ost, quam Princops facit proprio motu; docrotalis epistola est, quando rospondot ad consultationem ' Sub quibus , diversis voluminibus' intolligondas esse quinque praefatas Com pilationes, monet Man. Andreae t. c. V. Gregorius, I. n. 16., dico : ἡΡοα compila tionem Decreti factam a Gratiano multas decrotales opistolas emanaVorunt a Curia, do quibus Ber. circa Papi. praepositus, postea Faventinus episcopus, fecit primam compilationem, quaedam antiqua jura intorserendo. Post illam alias docrotales ab

166쪽

Ρara H. collactiones docrotalium.

rumi aliquae propter nimiam similitudinem , et quaedam propter

contrarietatem, nonnullae etiam propter sui prolixitatem, confusionem inducere videbantur, aliquae Vero Vagabantur extra Volumina supra

dicta ', quae tanquam incorino sesquintor in judiciis vacillabant', ad

communem, et maxime studentium, utilitatem por dilochum hausim Ramundum, capellanum et poenitentiarium nostrum, illas in unum Volumen resecatis superfluis k providimus redigendas', adjicientes constitutionsa nostras si docretalea epistolas, per quas nonnulla, quae in prioribus erant dubia, declarantur.

ἡVolentes igitur, ut hac tantum compilations universi utantur in judiciis ot in scholis y, districtius ' prohibemus, ne quis praeSumat, aliam ' facero absque auctoritato Sodis Apostolicae speciali

Walen. unam compilationem fecit, quas olim orat socunda. Et dicabatur prima Liber primus; secunda compilatio Liber secundus. Bem. autem, Archid. Compo., moram trahens in Curia, de rogistro lano. ΙΙΙ. Oxtrahens quasdam docretales, de illis unam fecit compilationsm; quae Romana compilatio vocabatur. In qua erant quaedam i orta, quae Romana Curia non approbat. Unde ipse Innocen. per magistrum P. BeneVontanum, notarium suum, compilationem sori focit, quae tertia dicebatur. Et fuit do docrotalibus per ipsum oditis usque ad 12. annum sui γνtificatus. Ρost quam adhuc focis quasdam alias docrotales, si in concilio generaliquasdam constitutionsa, M. 71, do quarum ordine dicam infra de accusat. capit. Sicut i. e. in Novellis commentariis, ad cap. 25. X. do accusath. V. 1. n. 3.), de qui bus fecit quartam compilationem. Domum Honorius focit quintam, quam magistro Tancredo, antiquo doctori nostro si Arch. Bon., diroxit. Do quibus omnibus Gregorius fecit unam Cis. Phassim, Κirchonrochi, Om. IV. p. 271. Aq.; Sohiate, Dio seschichlador Quellen, tom. U. p. 8. sq. 3 Sc. divorsarum constitutionum et decretalium epistolarum. y Ch. Imperatoris restiniani I. l. Haoc, quae. g Quibus specialiter. 2. de V.Cod. faciend. , in honto ipsius Codicis; porro ejusdem i. Cordi nobis, g Supra dictis. 3. do emondations Cod. Justinian., ibid. svido india appond. l. c. g 14. et 17 )' Gl. V. vagabantur: , Quas videbis per titulos collocatas; istae non erant in antiqua compilations. Et sunt istas india de servia non ordiu. cap. miramur c. 7-X. I. 18.3; inha do bigam. cap. a nobis scap. 7. X. I. 21.3 st ita do aliis est. supra ρ 73. p. 135.' Man. Andreae, Novella commoni., in Gregorii α. bullam publicat. Reae F cin ' V. Re Ι. n. 27.: ἡ riuare est non se firmaro in altero contrariorum β Id ost: constitutionibus ot docrotalibus spistolis praedecessorum superfluis seu inutilibus omnino omissis. Id testatur Gl. V. resecatis, dicens: ἡ Ρotest ergo D. Papa derogare constitutionibus praedecessorum suorum - , Et sat ratio, quia eadem perSona censetur cum eo, cui succedit Ρorro id tostatur Ioan. Andresel. c. V. Rein, I. n. 31., dicens: ἡQui ergo decretalos antiquas hoc volumine non insertas in judiciis allogaret, crimino falsi tenerotur ' Ad quod Man. Andreae t. c. V. Reae, I. n. 38. , provocans ad Vincentium mvanum, canonistam saec. XIII. Sinuue, Dio Goachichis dor Quollon, lam. I. p. 191 Sqq.) obserVat, dicens: ἡ Νοn intendit secundum sum Mogorius tollere, nisi ordinem scripturarum praeteritarum, et pluralitatem corporum i. e. compila tionum) in unum corpus redigore Vult

' Ad quod Gl. V. in judiciis notat, dicens: ἡHic praecipit Papa, ut tantum hac compilations univorsi utantur. Quid erit, si aliqui volisnt uti st logore pri rem 2 Dico, quod illi ossoni excommunicandi, quia faciunt contra mandatum Ρrincipis

' Ιdom ac: omnino districto Aou omnino amore. ' So. compilationem

167쪽

8solio K g 78.143Ρer hanc clausulam: .districtius prohibemus, ne quis . . . speciali Ρapa Gregorius α. , uti jam o contextu colligitur, prohibere Voluit, quominus quis post hanc, ab eo publicatam collectionem constitutionum et decretalium epistolarum ejus praedecessorum atque etiam ipsius, qua sola omnes in judiciis et in scholis uti jussit, aliam earundomconstitutionum et decrotalium opistolarum collectionem absque Sedis Apostolicao licentia speciali adornare praesumeret, quum Sec , uti per se elucet, in jus, ab eo per hanc collectionem sancitum, facile gravissima confusio induceretur.

Nequaquam autom Summus Ροntilax dici potest illa clausula Voluisse absolute interdicere, no quis constitutiones et decretalos epistolas, quas Summi Ροntifices deinceps odiderint, ullatonus in collactionem redigoro absque spociali Sedis Apostolicae licontia au-doret. Id onim primo Summus Ροntifex nec facile prohibore posse Videtur, quum certe in suum ipsius usum si studium cuilibot licoro beat, constitutiones occlesiasticas sibi in unum colligere. Ρorro si id Summus Ρontilax illa clausula prolaboro Voluisset, quomodo de- indo catholici si pii canonistas nihilominus collectiones constitutionum et decretalium spistolarum, post illam bullam Ρapae Gregorii IX., et praesertim post hujus mortem editarum, adornare auri fuissont 3 Corte ex tomporo post mortem Gregorii IX. usque ad Ροntificatum Bonifarii VIII. 129 1303) pluros hujusmodi colloctiones

praesto sunt, quin in illis ulla, Vel minima, impetratae ad eas a Ornandas specialis licentias Sedis Apostolicas montio fiat 1. Et si illi viri hoc impio ausi ossint, num id Summi Ρontificos, Gregorii α.

successores, toleraturi et impuns osso situri fuissent 3

Charaeter hujus collecti0nis decretalium. 78. consideratae in se.

Quod attinet characterem hujus collectionis, consideratne in Se, habet ea gensratim vim collectionis juris ecclesiastici publicαe seu tessiais seu authenticue ssu ecclesiastici codicis, et quidem liniversutis,3 Vido infra sect. III. Seliuste, Die Decrotalen gwischen . Decretales Gregorii α. ' und . Liber VI. Bonifacit VIII , in civ. relati. Aess. tom. LV. p. 723. , atque: Dis Geschichte: der Quellen, rem. II. p. 29., asserit, Ρapam Gregorium LX. illa clausula absoluto ad--ation- novarum collectionum juris occlosiastici absquo licontia Sodis Apostolicas Apociali - interdixisso. Cui opinioni innixus, illud factum, quod tamen deinde col-Ι-tionos hujusmodi absquo dicta licontia Sodis Apostolicas adornatae sunt, explicaro satagit dicendo, hoc interdictum pontificium eSse e numero eorum, quae eX- potentia testo non observentur, quia plena eorum observatio impossibilis atque otiam vix a Summo Pontifico intonta sit. Sicl

168쪽

Pars II. collectionsa decretalium.

ita quidem, ut omnis constitutio ad materiam, potostati Ecclesiae subjectam, pertinens ibidem relata, a quocumque Originetenus prοVenerit, seu B quocumque opere litterario hausta fuerit, vim occlesiasticas legis, et quidem pro eodem ambitu, pro quo ipsa collectio condita HSt, Sc. pro Ecclesia universa, habeat, ac si originotenus ab ipso ripa Gregorio IX. et pro Ecclosia univorsa condita fuerit. Id olucet tum ex origine hujus collectionis, tum e praefata bulla Ρapae Gregorii II, qua eadem collectio publicata est. Undo respectu juristico nihil dissori, utrum effatum, in aliquo capito hujus colloctionis relatum, originetenua valorem ecclesiasticae legis habuerit, nec ne, et utrum pro Ecclesia unisΘrsa, an Vero tantummodo pro aliqua Ecclesiae parte Vel plano solummodo pr0 aliqua persona singulari legalem Valorem habuerit, seu utrum sit Originetenus canon concilii goneralis aut constitutio Summi Ρont, ficis , pro uniVersa Ecclosia odita, an Vero decretum alicujus synodi particularis aut plano dictum alicujus viri privati, pro foro ecclesiastico nulla potostate legislativa instructi. Et ratio est, quia effatorum, in hac collections comprolis oram, Valor juriaticus non ab eorum auctoribus primitivis, sed ab hujus collectionis auctoro, ΡMasregorio IX., qui hanc collectionsm a Ramundo adornari jussit et

tione hujus colloctionis non est dicendum, certo non recte dicitur, V. g. : ita statuit Ρapa aderander III. in cap. 1. X. de consangu. et affinit. IV. 14. , sod dicondum est: ita statuit caput 1. X. ds com Sangu. et affinit. IV. 14., nimirum statuit auctoritate Ρ - Gringorii LX., qui hoc caput ex Ρ ao Moxandri ΠΙ. decrotali, originae tenus ad Abbatom Μonastorii Μontis Cassini data, adornari jussit et adornatum approbavit; in qua adomatione hujus capitis praefataρdecrotalis Ρ ao Moxandri Id. t tua non omnino servatus, imm0 notabilitor mutatus ost, ita ut norma juris , in dicto cap. 1. X. de consangu. et affinit. IV. 14. Oxhibita, ab illa norma juris, quae inmemorata docrotali Ρapae Aloxandri ΠΙ. eo . Ι. c. 2. IV. 1έ.)continetur, non solum quoad formam, sed etiam quoad materiam et sensum sit notabilitor divorsa. Unde etiam jure ac merito cubloctio hasc colloctio docrotalium vel decretalos Ρapae Gregorii LX. appellatur.

79. consideratae in relatione ad compilationes antiquas.

Ratione normarum juris, post Decretum Gratiani oditarum si in Compilationes antiquas insertarum, in collectionem Ρapas Gregorii IX.

3 Qua rations capita hujus collectionis stricte non eo sensu accipionda sunt, quo originarius auctor decretalis aut constitutionis pontificiae, o qua capita illa adornata sunt, eandem decretalem Vel constitutionem accepsrat, sod quo Papa Grae

169쪽

Soelio II. g 80. 145 Rutem non receptarum, est collectio timc e lusiva, i. o. illas normas

juris omnino tollens fou abrogans. Id quod manifesto olucet e bulla publicationis hujus collectionis: Reae pacificus, qua Ρapa Gregorius IX. pro judiciis ot scholis quoad dictas normas juris solius hujus suae

decretalium colloctionis usum praescripsit et sic reliquarum collectionum omnium usum prohibuit, et insuper etiam, quominus quis aliam praedictarum normarum juris collectionem absque spociali Sodis Apostolicas licentia adornaret, severe infordixit . Attamon hoc viast tantummodo do illis normis juris ecclosiastici, quae ad jus occlesiasticum generato commune) Spectant, nequaquam Ru

has ossim normae, in illis Compilationibus relatae, licos in colloctionem

Gregorianam roceptae non sint, per hoc Solum Valore suo non sunt

destitutas', eo quod secundum principia juria, uniVersim agnita, lex posterior generalis, qualis absque dubio collectio Gregoriana est, priori legi vociali contraria, huic non derogat, nisi id eXpresse statuat . Cujus res ratio in eo reponitur, quod, quae specialiter constituuntur, peculiaribus circumstantiis respectivae personae vel respectivi loci innituntur, si hinc firmiora haberi debent illis, quae generaliter constituuntur si sic tantummodo communibus circumstantiis personarum Vel locorum superstructa Sunt'.

80. fonsideratae in relatione ad Decretum 0ratiani.

Normas iuris, in Docrotum Gratiani insertae, per collectionem decretalium Ρapae Gregorii IX. abrogatae non sunt, sed in Suo pristino

Id jam ex eo colligitur, quod auctores compilationum antiquarum,ot nominatim Bernardus Papiensis et Ioannes Galensis Malensisse,

Decrotum Gratiani collectionibus suis nequaquam eliminare Vel superfluum reddore, sed tantummodo usque ad aeom Suum continuare et, in quantum lacunas habere videbatur, complere Vesuerunt', et quod

Quo rospectu Ioannes Andreae Novolla commontaria in Colloch. Decrotali. Gregor. IX., in bullam publicationis: Reae facimus, V. Reae, I. n. 31.) ait: ἡ Qui orgo decretalos antiquas hoc volumino non insertas in judiciis allegaret, crimine falsi teneretur, . . . et etiam judex, qui audientiam commodat.' Et ultorius sibid. n. 35.): , Et sic edictum do compilationibus ost prohibitorium. ' Et insupor sibid. n. 38.3 do Papa Gregorio M. Husque colloctions ratione Compilationum antiquarum: .Pluralitatem Corporum i. e. collectionum; ch. infra Pari. VI. cap. i. g 154 ) in unum Corpus redigere Vult CD. Sinuue, Dis Goachichto dor Queilon, Om. ΙΙ. P. 9., 15. 17., 40., 42. η Ch. supra p. 3. not. 1. y Sinuue l. c. p. 16.' S ulte, Dio Lotas von don Quollen des hath. Urcho echis, p. 87. Sq.' Sari R Systom dos hsutigon Romischen Rechta. Berol. 1840 sqq., tom. I. P. 265.; Unger, System des ostera. aligem. Privatrechta, ed. IV. Lips. 1876Mm. I. p. 106. ' Ch. supra p. 102. sq. et 119.

170쪽

Ρars V. Collectionea decretalium.

Ρapa Gregorius v. suam decretalium collectionem in locum praedictarum Compilationum antiquarum substitui Voluit , quo collectio haso ad Docretum Gratiani in eadem relatione posita est, in qua ad ipsum praefatae Compilationes antiquae positae fuerant. Ρraetorea autom id etiam eo demonstratur, quod Ρapa Gregorius u. plurimas juris ecclesiastici normas, in Docroto Gratiani contentas, ad quas in hac sua collectione Omnino rospicit si quibus ulteriores, pro aevi sui indigentiis necessarias, determinationes vel modificationes adjicit, in collectionsm suam non inseruit, sed eas tanquam existentes praesupposuit eisque simpliciter ulterioros juris no mas, quaS neceSSarias existimabat, superstruxit. Huc pertinet inter colora illo coloberrimus canon 15. Concilii generalis Lateranensis d. a. 1139, relatus in c. 29. C. XVΙΙ. qu. 4. , quo conceditur clericis et monachis privilegium, Vi cujus, qui eis malitiose manus injecorit, ipso facto excommunicationem Ρapae reservatam incurrat sprivilegium canonis). Hunc canonem Ρapa Gregorius IX. in sua decrotalium collectione accuratius determinat, uti elucet V. g. e capp. 4., 7., 24.-26. X. de Sent. excomm. V. 39., tenorem ejus Verbalem autem ibi nequaquam adducit, quemadmodum is nec in ulla Compilationum antiquarum abductus est. Qua ratione jam hoc locum habere posset, si Ρapa Gregorius α. sua decretalium colloctions Docrotum Gratiani olim,

Corto tum neque tenorem verborum illius privilogii clericalis

haberemUS.

Insuper huc accedit, quod, uti in Compilationibus antiquis, ita otiam in hac ipsa collectione Gregoriana ad Decretum Gratiani hinquenter proVocatur, SiVe tacite, Videlicet allegando auctoritates sincanonos, haud facile alibi quam in Decreto Gratiani obvias ', rivo otiam presse, videlicet consueta dictum Decretum citandi formula: Decreta, in Deoregis y. Quod nullo modo locum habere potuisset, si Ρapa Gregorius u. hac sua collectione decretalium Docretum Gratiani simplicitor oliminare et usu prisare voluisset. Cujusmodi allogatione auctoritatum Decreti, observata e parto collectionis Gregorianae, si-

Ch. supra p. 128. M 142. Qua ratione V. g. in Comp. I. cap. 2. de consangu. et affinit. IV. 14. , rin foronto decretalem Ρapas Alexandri M., ad Cassine om abbatem datam, Verbis: Aequo enim, ut canones dicunt, abstinendum est a consanguineis uxoris, ut a prinpriis, usque ad septimum gradum', citantur c. 1. 3. 13. XXXV. qu. 2. et 3. y Ch. supra p. 9. Tali rationis V. g. , uti in Comp. I. cap. 8. de deSpo . impub. IV. 2. , referente decretalem epistolam Ρapas Aleaeandri ΠL, ad Norvicem sem in Anglia episcopum datam, ita otiam in cap. 6. X. eod. IV. 2. citatur Decretum Gratiani, et in specis quidem auctoritas, in c. 3. C. XXXm. D. l. posita, his verbis: ἡ quum in decretis habeatur Oxpressum, quod, si Vir dixerit, quod uxorem Suam cognoVerit, viri standum est voritati