장음표시 사용
211쪽
h. t. et 3. ut servus post delictum manti missus, ipse conveniendus sit, adeoque actio nox alis cesset, L. 4. C. an sero. Pro suo fiact. L. I 5. D. de cond. furt. : multo Irae magis r '4. st ante lybem contestatam serνus obierit diem supremum, actio omnis ex Spiret, L. I. T a. D. si eae nox. causs. L. 69. D. de perh.' obi . q. I 242. Dantur ergo actiones nox ales iis, qui de
licto vel quasi delicto servi Privato I 23 o. r.
laesi stini, adversus dominum, Vel qNemcumque servi possessorem q. I 23 I. 2. , ad hoc, ut vel damnum resarciat, vel servum noxae dedat, Pr. Inst. h. est.
q. 3233. idem S circa maleficia filiorum sani illas oli in obtinebat β Io 78. , qui & ipsi noxae dari po
terant a patre q. I 38. 3. , salvo illis mann missis jure ingenuitatis . 9 I. 5. , Collat. leg. vos. σRom. tit. a. q. 3. Sed id jure novo mutatum . Pateremo hodie nec directe, nec nox aliter ex filii maleficio privato convenitur, Inst. h. t. , sed contra ipsum fili tim agitur, eo lire condemnato, datur actio judicati de peculio adversus Patrem ', L. 3. q. tr. D. Pecvl. L. 33. 34. 35. D. h. t.
Rationem hujus juris jam reddidimus supra II I9. 3,
cui paragraphus hic omnino conferendus. post sacto fit nox alis, β. I. Inst. h. t. Nam actiones ex delicto venientes sem p r cum Capita ambulant, L. I. in Mn. D. de delici. priυat. ΚNORRIUS . q. I 222. laesi sunt Non ergo dominus hanc actionem instituit, si servi delicto laesus sit, ejusque roi elegans ratio redditur in L. ult. C. an servus pro suo fact. nimirum forvum posse domi Conveniri. . - - adversus dominum AEquum enim videbatuν decemviris, ut quia dominus omnia per Servum adquirBret, - is etiam damnum ex eo ferrat, si huem laesisset. - noxae dedat I. s. laeso in satisfactionem tradat. 'Quod si servus quaesita pocunia damnum datum Tesarci re Potuerit, auxilio Praetoris manumittendus est, LInst. h. t.
212쪽
. 2234. Addimus postremo, hujus tituli hodie usiam plane nullum esse in foris nostris, si s idem Aeservi proprii vel adscriptitii in Germania, quia non omnia dominis adquirunt q. 85. . ipsi ex delictis
suis conveniti nitar, &, si non habent, unde solvant, corpore & corio solvunt, L. I. ult. D. de Poen.
Si quadrupes pauperiem fecisse dicatur ἀ
servi , de olim filii fain ilias NOXAM in serre dicuntur β. 3229. ita quadrupes sacere dicitur . PAUPERIEM . Ruperies itaque est damnvm, sine. injuria facientis g. 36. datum, L. I. q. 3. D. h. t. q. a 2 36 Quia tamen & bestias secundum naturam communem vivere, idque faciendo juri naturae sat sacere existimabant veteres q. 36. ), pauperiem tum demum factam ajebant iureconsulti, si quadrupes non Provocata,
q. I 234. solvant Ubi confersnda sisgans RIum Dist. de paraemia jurir, qui non habet in aere, luat in
'. I 235. sine iniuria Nocctra quidem possunt hestiae, sed non injuriam facere; nulla enim est injuria, nisi a
datum Vsque hic vi vocabuli requiritur, ut aliquid deminutum sit ex patrimonio alicujus ; nam & si bos cornu Petat, vel equus calco tariat, pauperies facta dicitur . 'ρ. I 256. damnum dederit Semper autem quadrupes contra .naturam damnum dedisss c Ensetur, si tale quid egerit, quod non omnia ejusdem goneris animalia ager solent. Sic E. g. non omnes equi sunt calcitrosi, nec Omnes boves cornupetae. η ν' actio utilis in Lib. XII. labb. saltem quadrupedum 'mentio fit, quia putante a COSTA h. bestiat illis temporibus in urbs non tam fuerint frequentes, ut Postea, tu u spectaculorum invalescente. Quamobrem necessis erat, ut ad hestias haec actio extenderetur omnes, modo domitae & in cujusdam dominio essent . BYNΚERSHOEΚ. de reb. manesti. Nilque frequentius hac actions erat Romae. ob urbis frequentiam S magnitudinem . ESTOR.
213쪽
2o6 ELEMENTA IURIS sed proprio motu, contra naturam damnum dederit, Pr. Inst. L. r. 4. t. ita enim quasi deliquisse censebant bestiam, noo autem, si secundum naturam damnum dederit, e- g. gramina depascendo,. L. I 4. ult.. D. de Praescriρ. perb. Hinc si fera bestia nocuerat, non dabatur actio darpauperie, quia quum, judio e QUINCTILIANO, ad saevitiam gignatur, non contra naturam sui generis damnum dedisse censetur. Dahatur tamen hoc casa actio utilisds pauperie, quae & locum halicti, quando animal noni quadrupes damnum dedit, L. 4. D. h. n
- β, I 237. Si, ergo quadrupes contra nattaram generis damnum dedit, non istigata, nec provocata, datur actio nox alis, in rem scripta q. ii 46. , DE PAU-ΡERlΕ, ei, cujus interest, ejusque haeredi, adversus, eum, qui tempore litis contestat an quadrupedis dominus est, in id, ML vel factam pauperiem resarciat, vel noxae dedat animal, Pra Inst. L. i. Pr L. 3. D. h. taut si salso negaveritri suum esse animal, in solidum
3238 . Sin instigante- alio animal secerat pati perieme contra instigantem dabatur actio ex lege Aquilia, L. I. g. 4. seq. D. h. t. . q. I 239. Si secundum natusa in agrum depascendo nocuerat; competebat actio lΝ FACTUM de pastu Pecorum, L. I 4. vlt. D. dct Pr ScriPt., oerb., quae de ipsa noxa lis fuisse videtur, PAULL. Sent. receρt. L. f. tit. I S. I. Sin dominus immiserat bestiam 3 actioni ex lege Aquilia. locus erat, L. ult. C. de leg. Aquit. Quia id quoque injuria, id est, damnum in-juria datum, JUVΕΝ. Sat. XIV o. I 5 I.
I 24o. Denique qui verrem, apruin, eanem juxta β. 12S9. pecorum Quum ergo haec actio parum differat ab altera dct pauparie r non mirum est, eam non tan
ii visam esse JUSΤINIANO. ut de ea prolixius ageret. Unde & paucissimis locis hujus actionis in iure nostr sit mentio. Et hoc casu dari actionem L. Aquiliae docet GOEDDEUS de V. S. quod ut recte intelligatur, adeundus SCULTIΝG. ad PAULL. I. e. ESTOR. q. I 240. judex Condemnabatur tunc dominus ejusmo-
214쪽
via' ubi iter fit, habet, is ei, qui damnum aestim
bile inde sensit, in duplum; vel, si liber homo occisus, In ducentos, solidos ; sin eidem nocitum in id
dure Saxonico, sive sera, sive mansueta quadrupes
ae'r 'In istolis dari nitria sarcit dominus, per Neris geldum consestim bestiam expulerit, in Droo B .' Q Quibusdam, locis ivs Romam
anat antea famosum fuerit ob feritatem, dominus ab- se Pro damno Priestat: dimidium ejus, rtiod Dr-- t'ndum esset ex statutis, si homo id dedis,ει Ignota frierit pecudis serocia aut darnmim Ercien
215쪽
animalis, inre Romano it Iiciis, L. 39. C. adles. vvit ), in argo deprehensi, dummodo id statilii offeram tur judici rei sitae . Quo facto, animal damdiu reti
neri potest, donec damna δέ expensas resuderit dominus, STRYK. in hod. D. h. t. MEV. Dε-. eis. I. 34. Frisia hac ex parte eatenus serva- inr, L. 39. D. ad leg. A iL, ut si is, eui dammm. datimi, MailruPedem non violantem ex Prilerit, sed custodierit, dominus arbitrio jodicis ad aestimationem . damni, & ad res sionem alimentorum pecudis teneatur, Stat. Fris. ib. art. 3.- β. I 243. Loco actionis aedilitiae in duplum conceptae, hodie persequutio criminalis recepta L & pinna Pro modo culpae fere est arbitraria . Uid. Const
De iis, Per quos agere POsdiamuν - .
iet 4. Quo in omnes actiones ex juris formulari,
veteris principiis essent actiones legis q. 6Q. ), L. 2. q. 6. D. de orig. jur., hae vero per alium explicari haud possent q. Io. , L. I 23. D. dσ reg. jar., praeterea quoque uerno jure Romano alteri, cujus in . potestate non est, adquirat β. 482. , 3. Inst. per . Pers. cuiqv. ad irair. , inserebant veteres, neminem ., pro alio agere, vel actionem excipere posse, pr. Inst. h. t. ibi VULTEJUS . .. q. I 245. Nullus ergo apud veteres admittebatne
procurator nisi quis vel pro populo, vel pro libertate LlV. Lib. In cap. 45 h vel pro puellio, vel
perspectam habuit animalis ferociam, & istud tamen non Ercuit, aut rΘcte custodivit. Tuno enim omnino ad vestituendum sostium & Operas cessantes PODSt com
β. I 245. tutela esset Hi primi admittebantur Pro aliis, & singularia nomina obtinebant. uuI enim agebat Pro Populo, syndicus vel actor dicebatur ; qui pro liber tale, adsertor ; qui pro pupillo, tutor g qui denique pro capto vel absente reipublicae .caussa, defenεor.
216쪽
urti ex tege Hostilia , agere vellet pro eo, qui apud. hostes erat, vel pro absente Rei p. carissa eoue, qui in eorum, cujus vli tela eSSet, Pria Inst. eod.
i vitium escit, qui in ius vocul, jumentum dato : si nolit, arceram ne sternito. GELL. L. XX. c. I. Inde etiam ob morbum sonticum non admittebatur Procurator, sed dies dandebatur α
12 6. Quum vero id admodum videretue incommodum e iureconsulti veteres rationem commenti sunt, qua & in aliis caussiis procuratores, salvis illis principiis c ra44. , admitti possent. Fingebant e- . ni In procuratorem feri domi Dim litis, L. 4. 3. D. de alienat. Dd. mast. causs. farit. Lib. 44 vlt. D. des ell. L. 22. . 2 3. D. de Pro G. L. II. Pr. D. da
q. i 247. Dominium illud litis adquiri ordinario fingebatur ' litis contestatione, L. 4. q. vlt. D. daaheli., sed praevio veri domini mandato, L. 3. Pr.
D. de Proc. Hoc instar tituli vel carissae erat ditis contestatio ins bar occupabionis. Mandabat dominus,
simul confirmat, hunc solemni quadam ratione fuisso constitutum apud acta. ESTOR. q. I 247. litis δοntestatione Per litis, contestationem quoqus yx traditis juris canonici procurator fit dominus litis. BOEΗMER. in jure Eccles. Protest. vol. I. Pag. sio. q. 18. ESTORL . occuparet Quamvis ergo mandatum in so non sit titulus ad transferendum dominium habilis r aliud tamen dic sndum, si quis altes ri mandet, ut rem occupet, sibique habeat, quia tunc perinde est, ac si donarit . DO- nationem autem esse titulum ad transferendum dominium habilem, nsmo dubitat. 'elideretur Et transferretur in dominum vat mandan
' defensor Dicebatur autem cognitor, si a domino praesentct Constituebatura praes sertim in caussis Status. Cons. HEINECc. Ant. Rom. h. t. S. & SCULT. ad PAULL. Sent. ι. 24 3it. 2. Pri
217쪽
2rta ELEMENTA IUBITtit proerirator dominium ii iis. occuparet, seque veluti ejus dominio abdicabat. Procurator illud occupabat per litis contestationem, L. 32- D. de Procur. Hi ne& sententia ferebatur in procuratorem, L. un, C. de satisdat. , & ei dein e sile, ac principali, adquirebatur actio rei iudicatae, & adversario eadem dabatur eon. tra Utrumque, quamvis ea exceptione elideretur, L. 28. D. de Procur. Extra ordinem & satisdation de rato & Iudicatum dominium litis & sines mandato adquirebatur, L. O. ult. D. de procarat. Sed posteriore casu qui alieno nomin s litem suscipiebat, non procurator, Sed DEFENSOR vocabatur, L. 46- ρ- 2. L. 76.. D. de Procur.
q. Iaέ8. Procurator ergo hic est, qui negotia judicialia rei lites alienas domini mandato administrat L. I. Pr. L. 33. Pr. q. r. de Prociar. Ia 9. Quum, ergo in procuratores dominium litis trans serendum esset I 246. seq. , Sequebatur: ut constitui possen L a dominis solis ', L. Pr. D. h. t. t 2. nec alu omnibus tamen, sed ab iis, qnibus libera rerram stiariarn esNEt administratio. Unde irati deonoti nunt furiosi, meime caisti, insantes, surdi, mu
' Unde jam patet, cur tutores & curatores ante Iitis conteSditionem non Procuratores, sed actores constituant,& cur post litem contestatam procuratorem. dare Pos- . sint .. Vid. supra 277. ' .
. Iabo. Hinc etiam liquetr 3. Procura rem esse
q. Ia 9. ad sin. Filiusfamilias autem procu ratorem racte donstituit, si castrense peculium habeat, aut injuriam passus sit, & pater sit absens, nec patris Procurator ve- lit experiri, L. 8. pri de Procurator. non procuratores. Μoribus hodiernis tutores curatoresque etiam ante litam contestatam ire caussis pupillaribus & minorum procuratoras recis constit ro Post alios monet JOH. VΟΕΤ.. ad Pand.. tit. de yrocur. n. 2. Verum in hae regione Ius- Romanum SQ rvandum est . FERRAR. Prat. pag. 524. num. 12.
q. I 25o. non feminas Nisi in rem suam, Lib. έ. c. dei
218쪽
posse, qilicumque α dominium adquirere, & in foro,
commo se agere poSsunt, non ergo furiosos, ' mente captos, infantes, α 2, L. D. de Procurat. , non se minas, Lib. . 54. D. eou. , milites L. I. 2. D. eod. minores annis XVI l. L. I S. D. de manum.. νind. b. Ir st. ex virι b. causs., ServOS, insanies, modo eorum manifesta sit infamia, β. ult. Inst de
q. I 252. Inde etiarn patet r έ. admitti potuisse procnratores, in caussis. civilibus quibuscu Inque, Pr. Inst. h. t. L. I .. D. de Procarat. , non in criminalibus, L. Pen. q. I. D. de jud. , nisi reus jam litem conteStatiis esset, Se poena absenti quoque infligi posset, L. Io. D. eod. L. 33. q. 2.. D. de Pro .. q. 1252 Quum tamen hoc. fictum. ta n tum esset d
Procur, aut Pro parentibus caussa cognita, si forte hi morbo, aut aetate impediuntur, nec quemquam habent, Qui pro iis agat, L. 43. D. eod. milites Nisi ita rem. sum, vel ad communem caus sam Sui muneris Porsequendam, Vel suscipiendam . L. 8..
infamia Neque obstat ult. dist. de excepi. ea enim loquitur de e eptione. infamiae, de qua Prius dISPutandum est, i. E. quae non in continenti liquida fieri Potest, adeoque ad hunc casum, ubi manifesta est infa- mia, haeo Paragraphus ncn pertinet.. - ad sin. Iures Canonum Clerici majorum. ordinum p riter ab hoc munerct excluduntur, c. I. D. de Postulan
q. 125 . quibuscumque Praeterquam si justissima caus sa postulet ipsius domini praesentiam L. 26. C. eod. non in eriminalibus Non ex parte accusatori S, quia is inscribere nomen debebat in similitudinam poenae, ni- si reo Crimon probas i ci nec ex paris accuSati, quia nemo Potest Pro altero suspendi, decollari, rota con
contestatus esset Simulac enim inguisitus respondit ad articulos inquisitionales, petere potest, ut sibi Constitua' tur defensor et quin index. ex officio Curare debet, ne reus indefenSus condemnetur: quo casu. & .impensas ferre de
hei, si inquisitus nihil in honis habeat. 'ad sin. vel ad allegandain justam absentiae Caussam E. Pen. q. r. D. de Publ. judic. .. I 252. Iiιis contestationem γ auo casu guum nondum
219쪽
minium cI 246, , inferebant, procuratoris ossicium solvi r 6. mutuo dissensu, β. ali. Inst. Vtrib. mod. tollo oblig. : 6. revocatione mandantis ante litis eontestationem : 7- P t illam enim, Bb q. I 2 7. caussae congnitionem opus erat, L. II. seq. Dis h. t. r 8. renunciatione procuratoris tempestive iacta, M. Inst. de in mand. t 9. non autem Inorte domini, vel procuratoris, L. I 3. C. de Procurti qua alia mandata solvuntur, β. go. Inst, mand. β. I 253M Eni Invero hodie saltem per Germaniam procurator non est dominus litis, sed mandatavius, Se hinc plerique effectus domini: Iitis ceMant. Cou-cipitur enirn in ipsos principalis sententia i actio ju dicati non procuratori, sed soli domino, adquiritur rnec contra Procuratorem datur, sed contra mandantem. Hinc de libere hodie, revocatur mandatum, tum ante, tum post litis contestationem . Sed de morte mandantis ejus officium exspirat, nisi mandatum si mul conceptrim sit nomine haeredum, quod necessario fieri debet per Rec. mP.. ann. I 654. q. 99- Cons. Ell. Diff. de domin. litis c. 3. .
De Satis lationitus ii 254. Interest litigantium, ne judicia fiant e Irisoria; S hinc a se invicem CAUTIONES exiguntia 55. CAUTIO est, qua Parti adoersa Praestaturlecuritas, ecur re oel Fl DEJUSSOR t A est, quae Se SA-
OPeras Praestiterit procurator, quin ne dominium quidem Consθquutus Sit, nee caussae cognitione, nec restitutioncteXPensarum opus Est . - teognitione ) Ves luti si procurator pore litis contestationem Suspectus fiat, Q. g. si. latitet, vel inimigus appR Teat, vel adversario adfinis. aut haeres exsistav. tempestive Et ex qua tamino damnum non oritur ἀNam quisquo potest se suo abdicare dominio, modo id non vergat in altarius detrimentum .. - .
220쪽
LIB. rv. TIT. XI. . a 33tit. D. qui ratira. cog . oel jurato Promiti. oel sua Promiss. comm. L. a. q. 9. D. de collat. bon. q. a.
1256. ordinarie cavetur Idejus sorlbos . Pignora tunc admitti nitar, si aestimat o Dei certae sit 28 i. rjurato promittunt tum viri illustres, L. 37. C. de dign., tiam oli n Possessores rerum immobilium, L. 26. q. 6. C. de Disc. aud. L. vlt. C. de syortui. L. vlt. C. de princ. agent. in reb., tum alii probatae vitae, qui idoneos fidejussores & pignora reperire haud possunt, Arg. Noo. CXII. caP. 2. Suae denique promissioni committuntur hodie ex sMatentia an spro recepta possessores rerum immobilirim β. 389.), L. 35. Pr. D. qui satisd. cog., nec non fiscus & respublica, L. r. q. 8. L. 6. q. I. D. ut leg. oel sid. ferin causs. Cas.νirnmo & Clerici, L. 25. r. L. 43. 3. C. de Ε- Pisc. γ Cler. 1257. Et qnidern jure novo REUS nee actione Personali, nec reali conventiis, cautionem de judicato soluendo praestat, sed tantum de judicio sisti, simulque, unod in judicio Permansurus sit ad terminum litis, 2. In st. h. t. 258. ACTOR cavet, se sub poena dupli infra duos menses a tempore exhibiti libelli litem eo ni
. I236. haud possunt Unde hodie non quaeritur, an sint personae illustres, vel an immobilia possideant, si quidem hoc posteriore casu juratoria cautione ne quidem opus est ), sed an quis sit vir honestus & integrae famae, & an probabiliter nec fidejussores, nec pignora reperire potuerit. immobilium ) Ita tamen, ut simul per jusjurandum Sua Bona obligent. GUDLING. in Pand. h. t. q. 8. ESTOR. ad fin. Pariter non Cavet diffamatus, qui de alimen iis agit, vel in caussa matrimonii litigat ; neque merca-tσr in caussis mercatoris . KERSS. specim. tiaris . D. Ioa. TOR. q. Ias . de judicio sisti Quin cautione reus hodie non oneratur, nisi unico casu, si de fuga suspectus, & ideo arresto constrictus sit. Tunc enim arres tum non relaxa tur, priusquam de judicio sisti & judicatum solvi satis dederit. φ