Consiliorum seu Responsorum, D. Petri Antonii Angusolae, Placentini. ...

발행: 1572년

분량: 466페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

Lib. II.

7 non prohibuit colonos sacere id, quod a iure

prohibitum erat. Ad haec conductori cum non potuerit diuinare an coloni essent incisuri arbores contra dispositionem iuris de consuetudinem re

donis non uidetur culpa imputari posse l. si putator adleg. Aquil. ubi Bald. in 1. lecti inquit, casus qui potest contingere non debet conliderari, nisi praecedat aliquod praecipuum praeparamentum uel signum ad illum casum ;& cum ex pluribtis

instrumentis in cauta productis, probet ut multos conductores in contrahendo societatem cum partiatio colono non expressasse pacta, quae ipii sec Iant, cum locatore, non potest dici leuis culpa in conductore, qui pacta conductionis colono pariatiatio non denuntiauerit Baron LquM nerua nu. 26. uersci generaliter ergo depos in l.ea igitur de 3 pign.actio.& t conductor non tenetur de leuissima culpa,gl. de Bal. in Liudicio c. loca. cumque s cerint id, quod facere solent alii, non potest de culpa colonorum teneri, l. si res uendita de perie. dccommo. rei uenit Cumque conductor non tene

tur de facto eorum , quos induxit in re conductas non admisit culpam in his inducendis l. Di deamus loca, de probatum sit colonos partiarios haberi, de palam de publice reputati bonos diligentes de fidos a colas δε quod quilibet diligens pater sami dedit let illis collenda, non potest conductor dici φ commiserit culpam in inducendo eos in pnediis, neque de iacto eorum teneri Cashin . .c Luideamus in fin. de quamvis r promittens si nega citium teneatur cuiate ne id fiatis alio l.in illa a.de uerb.oblini. usi impossibile, ubi not. Doct.

de pact. tamen contra eum qui non curauit, ne arbores ab alio inciderentur, non potest agi quasi ipse inciderit, Barti in . . l. in illa, neque quasi conuentis conirauenerit , Bart. in L inter stipulantem in

aduertendum. Item praedictae leges t de alia, qti uolunt quem teneri ex facto alterius, quem prohibete potest, loquunt ut quo ad hoc ut promittens teneatur ad intereste, de in his terminis etiam loquitur texti in l. si sundus loci l. videamus in ptin .de . sin .cum l. seq. in Lex conducto in princ. in i si merces si . culpe,dc3.qui columnam, in i qui insulam s. qui mulas de 3. sit. de l. sed de damno eo. tu.In quibus legibus agit ut ex locato, uel co ducto, que actrones non dantur ad rescindendam locationem Luenditi a. Q de actio. empti de quoad obligationem ad intereste loquitur etiam texti in d Linter stipulantem in prin.de ueria lig. Bari in L cum filius 3 in hae nu. eo. tit Iasin L stipulatio ista in pnn .eo. titi de ii contra conductorem et facto alienus non datur actio legis Aquiliae d. f. qui mulas, quae tamen datur contra eundem ex facio ipsius, non etiam dari debet actio ad poenam de caducitatem praeterea in d. L non impossibile. Ec in d. l. in illa promittens tenetur de facto est

rius, ita demum si fuit in aliqua culpa Castren. ind. Inon imposibile num. s.& si sciuit re prohibere potuit Ein d.l.in illa, de in .ael inter stipulatitem numero r. versic ubicunque autem. Adhaea t pactum quis i conductor non possit incidere arbores exissentes super Haedus locatis comprehen

Consi. XXIII. 3 o

dit, solum arbores, quae tempore contractus erant in pnediis, LRutilia Pola, l. in lege de con .empl. l. non modus Q de sero.hii ita de incide arg. lem de uerbum illud, existentes, praesentis temporis non

potest trahi ad suturum, his a colono, l. ii stipui tus s.cum stipulam ut de uerb. obli. l. si ita seripsisset deleg. r. Et conductor, qui promisit restituere arbores existentes in pnedio, de quae sibi fueram

consignatae, censetur non noluis se teneri ad restia tutionem arborum nascendarum, uel plantada tum Icum praetor in princide iud. Arbores autem incisae non erant in praediis tempore locationis,

sed post naiae uel Ilantatae de Apostiis ad Bart. itid.l.in fraudem. .nn.postquam dixerat emphyrei tam uel seu datarium non polle incidere arbores

fiuctiferas, sit bdit quὁd sorte fallit, nisi ipse piam tallet illas: quod optimis rationibus potest comis probari. Nam si conductor impunὰ potest noti

plantare, uel non promittere nasci arbores in pradio conducto, debet etiam polle platatas a se, nas natas incidere, sicuti de et iudex qui potest non do ferre iuramentum, potest etiam postquam det licillita limitare uel non sequi Lin actionibus de in h.iunde incidens arbores a se plantatas non uti detur assicere locatorem damno, sed priuare luacro, quae longe diuersa sunt, i. sn. Cde codicili &1o ut conductor uel emphyleuta possit expelli, quasi deteriora uerit,considerari debet deterioratio in damno non tespectu tueri, Dec. in .s auth.qui remitu. . uersic. ad quod adducit tex. in L 1 3. portiotid LRhod.dela. ubi si praestatio detrimenti quod uis passus est ob res facta in mari causa seruamarum aliarum rerum, non alitem lucti, quod ex

his fieri potuisset: praeterea licet conductor si in Ie uersetur in re condit m possit expelli, L aedem c loca.ut tamen id habeat locum requiritur quod damnum 1 conductore datum sit multum , non modium: quod relinquitur arbitrio iudicis, Bala. in d. haedem nu. 14 C loca. & quod respiciat per

petitam dereri orationem,& dolo, uel lata uel leui culpa conductoris processerit, Bal. in authen.qui rem nu. 2.C. de sacrosecci 5 respectu damni non autem lucri consideretur, Dec. ubi supraIn re autem p r senti iudex non uidetur polle considerare deteriorationem, quae constat in damno cum arbores, quae incisae dicuntur fuerinta conduct replantatae, uel saltem post conductionem natae;

ob quarum incisionem locator non potest diei diminutis patrimonium, sed duntaxat amisisse lucrum neque quia alterium damnum seu priuatio lueti proeessetit dolo uel culpa conductoris ;& omni in casu non potest arbitrari damnum esse multum, neque quia respiciat perpetuam deteriorationem: cum ut deponunt testes a locatore producti,arbores iquae incitae dicuntur, essent ini

tile, M sundus ob incisione sit sactus fructuosior:

iit cumque agatur de locatione bonorum magni ualoris, damnum an sit modicu uel magnil consuderati debet respectu bonoru locato tu, de non respectu arboru incisa tu, sin d. auth. qui rem nu. . Na de Bart. in L lino de restiti in integr. ad cognoscendii an agatur de magna uel minima re uult costaeiaci te in contractu uenditionis deducta, non

autem

102쪽

Petri An t. Angus. in m at . con tract. cons.

autem quantitatem quae dicitur magna uel miniura.Tandem cum locator expinile protestatus suerit in iudicio nolle agere ad caducitatem pro damnis iam illatis, ec protestatio suit a conductore a I 2 ceptata, t cxceptio ob proicitationem quaesita coductori non potuit illo inuito auferri, l. iiii. te pactis,& quamuis huiusmodi protestatio suetit ilibconditione .c si damna soli ierentur sibi intra octo dies, tamen cum conductor obtulerit soluere, de quo ad cos perinde sit,ac si soluisset, i. si peti , l. acceptum, C. de ututa & cum uerilicata sueritta ditio,perinde haberi debet, ac si protestatio fuisset pura. l.li pupillus decond. in lL l. sed si de sua,

g. lin. de acquiri haer.& per oblationem uerbalem uidetur conductor adimplevisse. Ptimo quia in is non t liquidis non contrahitur mora ante liquidationem,&an his susticit oblatio uerbalis,glo. in Lobsignatione,C.desolutio. in l. acccpt.Cdculure de conductores olserendo ibi utionein damnoru,&,super eorum aettimatione stare iudicio, & di iactariam locatoris, de proicitando perie non stare satis videmur interpellasse locatorem ad liquidationem a ideoque necellaria non fuit alia interpellatio ad eligendum calculatores uel aethimatorcs iuxta id quod scripsere Bald. in l. si reliduum.Cdedisti. pign.Barti an l. lin. nu. q. ledis tr.pagia. Secundo quia sola oblatio lusscit ad impediendum c muti poenam, i .cciliis de arbit r. ctiam caducitatis Cyn.& Bal .in l. 2. C. se tutacmphyn de communiter receptum est, lassibi num. i8 2.licet ipse teneat

contrarium , S ad purgandam moram L illud de

x usi ita Tertio quia quando i oblatio fit ad implemcntum conditionis,& fit ei, qui per implementum conditionis nihil de suo peidit sola oblatio absque depositione si inicere uidetur l. statu liberos i stichus de statu. lib.l. fin.c.dccond. Inseri Barthol .in l. ii ita haeres de cond. inllit. Sed eui ex protellatione conditionali non suillet sublata facultas declarandi caducitatem quasi conditio ptot stationis per oblationem uerbalem non suillet imr I pleta, tamen cum etiam locator petierit i solutio nem damnorum caducitati censetur tenuntiaste ιLemilius de mino. l. post diem de leg. comm. que 16 admodum dc t pctens pensiones postquam cin- hvicula celsauit a solutione per tricnnium,las .m2.nu. I 28.C. de iuriemphyt.& queadmodum locator postquam interauit actionem ex lucato , uellegis Aquiliae, uel arborum furtim caesarum, uel interdictum quod vi aut clam ob arbores incisas non potest ad aliam redire l. si nacrces β. culpae loca. Ita postquam petiit damnorum illatorum solutionem non debet polic ad Caducitatem rcuerti ;& multo magis cum ultra pctitionem solutionis damnorum etiam intcrpellaucrit conductorem ad obseruandum conitenta,& conductor rcsponderit separa tum facere omnia ad quae tenetur. Nadc conductor qui potcrat cx passio rccedere a recondiusta, ex eo quia locator non serilauerit conuenta si interpellet locatorem ad implendum conitenta; isque respondeat se paratum facere omnia ad quae iniretur, non potest ulterius recederea conductione sed rescissioni contractus renuntialias e uidetur Saly.in l. commi llione nu. s.C. dc pae . int.empti&vend.qui dicit ita consulmste comprobat Call. iii l. i .in sin.c utiquando conductor in

Defenditur conductor quominus expelli possit a locatore.

SUMMA RIVM. i

i Pactum de non incidendo arbores intelligitur de viri mdibus arboribus, ct ratio quare sic intelligitur. 2 Clausula generalis non refertur ad ea quae habent stetialem clausulam. 3 C ontrahentes censentur uellast conforma re cum d

spositione iuris communis . . 1

6 Dominus quando ex facto domestici punitur. Promittens at aliquod non foι in quo teneatur, cin

8 in cialis in quo teneatur qua sua familia deliquit

circa si cium . 9 Actus in iis qua possint esse, uel non esse delicta in dubio praesumitur factus toni re,uel loco licito. i o orgumentum de loco, tempore ad pσ1onas.

II Causa remanet dubia,quando probationes actoris, et . rcisunt non contrariae, sita diuersae. I 2 Contractus non rescinditur in contractibus nominaris si aliquis nonJeruet conuenta ,sed agitur ad inter se. I 3 Tama priuationis non imponituis nisi lex id expresse

dicator VConductor non poten recedere a re conducta ob inobseruationem locatoris, num. IS. 16 Conductor qui facit cotra naturam contractus quasi positi expelli, En nu. IT.

Poenam paciis nisi probet ex sua pin te debitum implemcntum a poenae pctitione repellitur.

onductor in proposito casu non uidetur polle expelli quaIi contra uenerit pactis locationis incidcilado seu incidi faciendo arbores siccas : nam et pactum de non incudendo arbores, interpretari debet de arboribus uiridibus: tum quia sicivi homo mortuus non disecitur liomo,gl.in l. t . de procuta Barr.in L promis sor l. 2. de consae pec. de bestia mortua non dicitur bestia, Barua. in l. ciam delamonis in pri n. de sun.

instr.Bertach.in tradi. lcgabel. in i . membr. 8.parinume. 9. Ita neque arbor sicin dicitur arbor, auxappellatione arboris continetur: tum quia uerba

in potentiori significatu sunt interpretanda,& sic de arboribus uiridibus i tum quia et clausula generalis non rescrtur ad ea quae habent specialeruclausulam l. loli clausula de uerb.oblig.Ideo l. capitii tu de non incidendo arbores, non resertur ad arbores siccas, de quibus spetialiter prouisiim sue Tai in quinto capitulo: tu quia cotralaciales iccnsentur uelle se conforma recudispositione iuris comunis ; S lex cois prohibes conductori incides

103쪽

ctbores i. si colonus arb. sur. cl. si merces. s. culam: loca. intelligitur de uirilibus.Non etiam potest expelli quasi continuenerit incidendo arbores uirides i etenim arborum incisio non fuit probata. Testes enim locatoris omnes sunt singulares, cum deponant de diuersis incisonibus, & eorum diacta recipiunt separationem ex dii tersitate factoru, Bal .in l. i. nu. 8. C si unus ex ptu. ideoq; non pro bant l. iusiuran di C de testib. siue dicamus intentionem locatoris este probare incisionem de det riorationem iliae contrauentionem . Nam ubique agitur de probando actu particulati. scincisione ad borum, uel damno notabili. Praeterea cum testes rion dicant arbores incisas fuisse a conductore, uel ab alio mandato & culpa conductoris non Gesudunt conductorem incidille, aut continuenisse couentis, cum potuerint ab aliis absque culpa conductorum incidi, de licet nonnulli ex testibus dicant incidi ste de cornmissione coriductoris, tamen omnes sunt singulares, & tractant de se exonerando, ideo non probant, Barr.in l. lifferre. g. idem decreverunt de iusi sic. Et licet quandoq; dominus te neatur de secto familiar, ut distinguendo tradundDoct.in Ldo pupillo.f. si quis ipsi praetori de operino. nunt. tamen hi qui dicunt incidisse, non erant

, familiares conductoris, & dominus t ex ficto domestici puniri non potest, nisi appareat quod se ctum sit illo sciente& non prohibente, cum pos

set t. r.g. is autem accipitur scire &c. si sana. suci se ei di uel nisi familia delinquat circa ossicium sabi commissum l. i . f. familiae ubi not. Bar.& Castr.

de publica & scientia ficti a domestico non praesumitur, Alecin itae pupillo. g. vis ipsi praetori deop. no. nun. in s. licet alias praesumatur quo ad ex- elisendum aliquem,qui credit fictum fuiste. domestico de mandato domini in quibus terminis loquitur Bai .in d. f. si quis ipsi praetori. Praeterea ubi agitur contra dominum ex secto familia: non debet narrari dominum incidis te, sed eius familia incidis te. & dominum 4ncisionem ratam habuisse, uel arbores incisas ad eum pervcnil Ic,Specul. in

pulisti, sed familia tua. Neque dici potcst conductorem incurrisse poenaim caducitatis quasi fuerit in culpa, & contrauencrit pactis locationis non custodiendorem conductam ; cum obligatus csset curate, ne arbores ab aliis inciderentur : nam promittens fictum negat um tenetur curare ne

id ab alio fiat l. non impossibile depact. Liti illa lasecunda de uerborum obligatio. Primis quia dictae s leges loquuntur quo adhoc ut i pronaiciens teneatur ad inae te, in quibus terminis etiam Joquitur text. in i .inter stipplantem in princide uerborum obligatio. Barth. in l. cum filius. f. in hac. nu. quarto Iaael stipulatio illa in princi p. eodem titudiui. Secundo quia ex eo, quod non curauerit , ne arbores ab aliis inciderentur, ipse non potest dici incidisse, neque contra eum agi quasi inciderii, Bartho. in l.in illa, ncque conuentis contra uenille, aut contra cum agi quasi contra uenerit ;Baith.indicta I. intersieulantem in princi p. mim.

ptimo,Castren . num. secundo, uersic. tamen ad

tens non cedere albores, uidetur teneti curare,

ne ab aliis incidantur, quando promisit non cedere, &non sinere cedere Lin lege iunctast locati q

uult, lineo tex. conductor teneatur curare, ne

alius cedat,cingat, urat, ob illa uerba ne lac cinge re cedere sinito. Quarto quia ex tostibus conductoris apparet eum adhibui fle diligentia , ne arbores

inciderentur, de perquisiuisse incis res, & indicta l. in illa, & dicta. l. non impostibile, promit 6 tens ita demit tenetur de ficto alteriustii fui tanali tua culpa, Castr. m d.l. non impossibile nia. s. dc sciuit & prohibere potuit,Castr.in d. l.in illa,& in

Linter stipulante in princ. nu. 2.uc ubicunq; audet eo si familiares priuatorum delinqvcrint in re, cuilis clistodia pertineat ad dominii, ins non tene

tur nisi fuerit in culpa, ilicii ii d.3.familiae, qui aulegat rex.in l. videamus loca,& coductor regula Gier non tenetur de facto alterius, nisi praecedat aliqua eius culpa l. si merces f. culpae loca.Ncq; co trarium sit adet leges Coeel allegatae,na tex. in l. qui imercedem cum L seq. loca loquitur inco qui accia Pit mercedem pro cu it odia, qui secundu gl. ibi t cetur ad exactissimam diligentiam, & oi in casu tenetur soldm qn fuit in culpa in custodiendo, dein l.qui insula. 3.qui mulas eo. tici conductor non rtenetur de ficto alterius nisi admiserit culpa in crustadiendo, gl .ibi, de in l. videamus in prin. nisi a Mmiserit culpam in inducendo, neq; conductor renetur facere ea q faceret diligentissimus paterfinii has,sed ea solum, quae saceret diligens paterfan .l. rin iudicio C. loca. Sc tex. ini. si mei ces.*.pen. loquitur in eo si asserit se pretiit,& tan i peritus coducit aliquid ficiendii, ut declarat Calibi,& sit adet tex. dii l. sis quis domu g. celsus eo. ti. uel An glo. ibi uc bu,diligentis sinus, det interpretari .i.ailigens, dc in Lin lege eo. it. ideo tenetur conductor, quia nosolum promi serat non cedere, sed etiam non tin re cedere,gl. ibi. Adhaec praedicti omnes rex. dc abjqui uolunt conductorem tenere ex facto alterius, ut in l. si sun diis loca.in β. s. l. Luideamus de l. seq. in Lex conducto in princilii l. sed cle dano co.6.lo- r

uuntur quo ad hoc ut conductor teneatur ad in-7 .teres le locatori, non au te iit ex freto alterius pc .na caducitatis patiatur, dc cotractus Iescindaturi: nam in eis agitur actione ex locato uel ex .conduino, quae non dantur ad rescindendam locatione d. ii cliti la secunda, C de action. empl. Pro quo uidetur tex.in d. g qui mulas, in quo contra cori- ductorem ex ficto eius datur actio ex locato dc l ,gis Aqilitiae, ex facto autem famuli datur actio dii taxat ex locato, de sic ad interelle; quod ii ex facto alterius non datur contra conductorem actio

Iegis Aquiliae, non etiam dari debet actio ad poenam de caduci ratem. Et si in casibus, quibus ossi-8 'cialis tenetur t pro familia, ut quando semilia delinquit circa ossicium sibi iniunctum l. i.f. simi- r-liae ubi Bartho. de publica. dominus non tenetur ad poenam, sed ii ii ntaxat ad intercsic parti, Bald. in l.obserinare. g. proficisci in prima lectu. num. 2. de olis proconsimiliominus in casibus, quibus stmittens aliquid tenetur etiam de ficto alterius de ibet ad aliud, qtiam ad interesse ceneri : nam pri--mo casu lex uidetur ductor contra dominus': F cum

104쪽

Petri Ant. Angus in mat. Contrach. Cons

cum etiam ignorans tenentur, Castren . in dicto. . familiae, secundo uetonsi Castren . in alan illa, dein d. l. inter stipulantem. lten a conductore probatiim fuit multas arbores fuisse ab agentibus t catoris incisas pro reparatione domorum, quod dc sortassis conductori sacere licuisset Larboribus

s. i. te usustiata secundum sensim nonnullorum, de pluralitas non pnesumitur l. omnium iunctagio. in uerb.comprobet ut C de testam. B.il. in La. num. F. Hersi. ego dico C. de erro.aduoc. 5 qua uis Alex. cons. is . lib.... dixerit pluralitatem rerumpradisumi, id tamen reprobatur per Iaso.in s. r. nu.' i scdebon. poli fecitabit. de scim in his i qua

possunt esse uel non esse delicta actiis in dubio ptaesumitur factus tempore uel loco licito, ut euitetur delictum part in l. non solum f. sed ut pro

bari de ope. nov. mint. Ita ne quis incidat in menam, inciso arborum praesumi debet facta ab eo, ut illam iuste facere potuit, arguendo de locor o T vel tempore ad personas,las .in l. qui Romae L cohaeredes num..de uerb. oblig. pnxcipuὸ quando canstat eum arbores multas incidisse, neque constat aliam certam personam aliquid incidi isse, de Bartan l. admonendi. num. so. de iureiur. lixit, ii quando probationes actoris de rei sunt no contrariae sed diuersae, ut si actor probet mutuum per

suos testes, reus probet solutionem per unum tristem, causam remanere dubiam Ii aeterea pacto de non incidendo arbores non fuit adiecta poena ca-i, ducitatis, de in contractibus: nominatis ut est locatio de conductio si aliquis contrahentium non

seruet conuenta, non rescinditur contractus, neq;

datur alteri condictio ob causam; sed agitur mi inter elle l.ea conductione C se rei in s. uend.l. in ciuile Qde rei uend. S: conductor, qui contra pacta locationis facit, cadit a beneficio cotractus, sin contrauentio sit non soluendo pensionem, uel ex

contrauentione deterioratur res conducta l. en. Cl ca l. quaero. I.intei locatorem loca q, non de bet extendi ad alias species uentionum : etenimis poena i pri irationas non imponitur nisi lex id e

presse dicat s.cum igitur in auth. de non elig. sec. hub. l. at ii quis 3. inius de religio. gl.in Q s. se iv.

di imposita in uno casu non extenditur ad alium ex identitate ronis, Abb in Ac. s. nu. s.lasin LQ tenti. so. ii ceri peti sed ob alias uentiones si non solutionis pensionis uel deteriorationis datur actio solu ad intereste, nam duntaxat daractio ex conducto.l. ex coducto in prin .l. si in lege 3 colonus uersitem ex conducto loca. quae aetio non datur ad restin detida loeatione l. uediti L. Ic de actio. emp. nisi contractus tesolutietur ex contactione partis,

quo casu daretur ad id qd actu e . sed celsus f. si

fundus de contr.em p. l.ex empto. is qui uina de 3 4 actio.empl. non aut pol t conductor recedete a reconducta ob inobsetuationem locatoris, ut uid tur casus in d. f. colonus uersic. o, si paucis diebus tibi si locator prohibuerat conductorem frui reconducta, de sic contia ueniat pactis de naturael

eationis , S: post paucos dies pinniteat dieitur si omnia colono sunt integra, nihil ex obligatione quaesta locatori minuet paucorum dictum m ra, ct se iurecons considerat soluiti an ob uentionem de prohibitione conducior patiatur danum, quod et iacit ide tex. paulo ante ibi sera aut patientia est cite. δ: et conductor, qui patitur damnum ob prohibitionem, non pol recedere s diis offerat emendationem dani,cisti. in . .colonus.Vnde si conductor non pol recedere a octu ob quis cot uentionem locatoris ; non et ob eandem causam id det polle sacere locator: quod et uoluit Ruin.

in consLex aduerso allegato 1 8. nu. s.li. t o. ubi inquit ex incisone non potuit comitti poena contra locatorem, ex quo nihil interest conductorum, dedanum ex ea n a patiuntur, allegat not. per glossoc

et in s. damus C. de fit ubi si ali uis comittat

salsum, S: illud non noceat, non comittitur poena, de ouamuis Cur. Iun. in add.ad Alex. in l. diuortiois s. D sundum solui. mattidicati conductore facientem contra conuentionem polle expelli; in debet intelligi in casu quo loquuntiar Doct. per eum Glegati, qui loquuntur solum in eo, qui contrau nit non soluendo pensionem, Bal. in l. placet, Δ in authoi ut rem. de sacros. eccies. Spec. in citide loc. f. nunc aliqua q. i . Abba in Q conlii tutus,nia. 38. de relig. do.& quavis Bal. ind. l. idem nu. I . 5. in l. si quis conductumis nu 1. C. loci ueliti si conductorem, qui iacit naturam contra ius, poste expelli, in loquitur in ualde diuersis termianis . Nempe in uendente rem conduetim tamquam pleno iure suam, 5 in excidente contra locatorem de dominio quibus casibus etiam facit condictionem locatoris deteriorem, de eo ductor perspicere debet, ne in aliquo uel ius rei, uel cor.

pus deterius faciat, uel fieri ratiatur, tui deamus f.ite pspicere loca, δ: si ob quis inobseruationem coductor pollet expelli, salium ela et qd dixere Bal de alii in . . auth qui rem. s.ad hoc, ut ob deteriorai tione possit ductori expelli, requiri in danumst multum, qaiespicit perpetua deteri oratione,

de P lerit eulpa coductoris: nam coductor qui promittit meliorare deteriorando et in minimedrno seruare promista de sc posset expelli, de tinperfecte loquutus suisset Iurecons in L iro. g. in tot locat te loca. 5: imperator in ii l. ede quia no exc pallent casum, quoc6 luci r no impleuis letoia cauenta,& quis Biri. in A. g. inter locatore dicat lex illo generaliter notandu ad Oes contractus, in qu bus aliquid ultro citroq; promittit, ut quis no teneatur ad poena, si in essectu per altera partem ola

non tint seruata: in longe aliud vi incidere in pc nam, aliud tecedere 1 contractu, de in his terminis loquitur Ruin. ex aduerso allegatus in coc 3 8.s libbi. Neq; contrarium probat tex. in L i. in fin nloc. rubi fluen. nam ibi Vlpia. interpretatur uerba edicti pruris posito in principio illius, de intespretando ea uerba, quominus ex lege locationisi tui liceat inquit metito, quia non ara auctiri, calptore, uoles uti beneficio illius interdicti, is qui uult frui ultra legem,i.pacta, uel o legem Heli pacicii Lia ob hoe non dicit quod faciens contio pacta, cadat a beneficio locationis, alias cum lcx aequiparet eum, qui facit ultra legem, de eum qui iacit contra legem, sequeretur etiam quod is, qui facit ultra pacta , caderet a benes locationis

105쪽

Iocationis,& beet glo.in d. l.uideamus in uerseu. suo dicat eum, qui facit contra pactionem, esse inculpa,& aequiparare nideatur eum, qui non secie ea, quae saceret diligens,& qui iacit contra pactionem,& qui est in mora, tamen glo.debet intelligi secundum leges, quas allegat, quae loquuntur

non quo ad poenam caducitatis a benescio loca tionis , sed quo ad interesse, ut saciens contra pactionem , teneatur de casu, de quo alias non teneretur, ut in L primo, de fi .d. l. videamus.Sed nec illud omittendum, cum locator non impleuerit promissi in instrumento locationis, nullam illi actionem ad poenam dc caducitatem competere, Bar.in l.quaero g. inter locatorem loca. Ista enim est natura poenarum siue legalium, siue conuen-i8 tionalium , quM nisi petens t pcenam probet ex sua parte debitum implementum, a poenae petitione repellitur, quia liquida esse debet causa,

Iulius locauit praedia Lucretiae sub certa pensone certo modo de tempore seluenda, deinde cum Iulius uellet expellere conductricem, illa ota tulit augere fictum. Quaeritur, an in augumento censeantur repetita tempora, de modus primae pensionis.

S V M M A RI U M. a vina apposita in prima dispositione censetur repe

lita in augmento.

Σ Argumentum censitur eiviem iuris cuius id tui adiungitur.

Acta ' apposita in prima disposito

ne censentur repetita in augumento Linter socerum. g. cum inter depact.dotal.Letiam ubi Bal. nu.q.in sec. nota C de iuridot.l si constantea uersic.pactis C.de donatim. nup. & t augumentum censetur eiusdem iuris, cuius id cui adiungitur c. fin. g. primo, ubi no. Gemin.de concessi praeben. in 6. dc qualitates omnes & maximὸ temporis, adictae principali dispositioni censentur repstitae in dispositione argumentativa & augumen to, ut ex pluribus late ostendit Roma. consi. 3 s. inci p. circa primum cosultationis articulum, col. penui uersi. qubad secudum. Unde cum Lucretia

obtulerit augere fictum, augmentum ficti intelligitur sinum seu oblatum cum his pactis conditioni.& qualitatibus,quilasactu fuerat promissum

x Idem iudicatur de lucro sito pro de damno. a Assertiosola donan is quando non probat merita. 3 confessis facta ad fauorem in capacis praesumitur facta in fraudem etiam sest iurata. Prohibitiose acta fuerit alicui de aliquo una uia ad illud n. n debet alia uia armini patris.

Cons. XXVII. 32

Colligitur ex allegationibus. I mulier actrix agit ex promissione

facta tempore instrumenti, de quo in actis, obtinere nullo modo potest: nam uel promissio fuit sine causa, dc sc agenti ex ea obstat ex- ceptio doli. l. r. f. circa dedol. exceptiuel cum nullo iure cogente fieret alius contractus, non potuit 'induci quam donationis, uel causa mortis, uel f - ter uiuos l. donari de reg. iurisi causa mortis po tuit reuocari si inter uiuos fuit inualida tanquam sine iudicis insinuatione, Sc sine sole nitate requisita a decreto principis, de o uauis sta i u tu dicat praea

moriente uxore maritum luci ari dorem, in cum tunc mortua esset uxor, sicq; Io.Antonius esset lucratus dote, illam'; persectὰ acquis uilliti donando dr patrimoniu diminuiste no aut renitntiauisse VI luero : etenim de lucro i qsito ide iudicat qd de

Neq; sustineri posset quas donatio ob caulam, ca ob benem crita, etenim lassertio sola donantis nolrobat merita, ubi donatio aliqua roneno ualuis- et absq; meritis, Bartiin l. si sorte de Cassipeciet vi donatio no ualeret ob desectum in imitationis Appost. ad Bar.in . .l. si forte, nam de eo casu uendicat' sibi locu rones per Doct.allegatae in l. si donatione C de collarim a me dum asserunt ubi donatio ali tere per asturtione donantis pstare. Quod si mulier agit ex promissione secta uinente uxore uelit,pbace dicta promissionem per fessionem contentam in d. instrosoge minus obtinere poti etenim scuti fesso meritorii non probat merita circa actum, quae sine meritis fieri ualidius non poterat, Bar. in a. l. si forte ita & sessio promissionis ant cedetis no probat imissione antecedente in actu,

qui fieri no eoterat, ubi imisso no pcessister, dc 3 sicuti t sessio facta ad fauorem in capacis, psit mi'tur facta in fraudem et si sit iurata,& no iralet. I.cuquis,decedens g.Titia ubi not. Bainde leg. 3. ita Af fessio promissionis praecedentis facta ad fauores eius cui tunc non poterat heri irrevocabilis & ualida promisso det psumi facta in fraudem, Ze no ualere, oc regulariter cum t quid alicui una uix prohibetur ad id alia non det admitti Reg. cum quid una uia de reg.iuriin Q de prohibito aliquo censencprohibita ota per q peruenitur ad illud l. oratio de sponsat. Unde cum tpe facti dicti insiti esset prohibitum sacere hinoi promissione absq;

insinuatione de certis solenitatibus non debuit posse Ioannes Antonius 'ad huiusmodi promis. son em admitti per uiam consessionis , quod ante scilicet tempre quo non erat nece: sma insinuatio, neque aliae solennitates facta suisset promis

De duobus quaeritur, Primδ, an si uenditor promittat de euictione pro dato Se facto suo tui, 'comittatur stipulatio ob factu hidis.Scdo ad prae-F 1 suppo-

106쪽

supposto quod ex secto haeredis committat ut sti putatio: filius haeres patris posti l cotinuenire ali nationi se ii si ex pacto de prouidentia, ad quod ipse mitti potest etiam, et non sit haeres patris

Promittens pro se tant , uti ex facto suo latium

in ovo ollagetur.

1 Vobtim ipse, Did denotet. 3 Troiiusto patris de non contraueniendo, quando non praeiudicet filiis etiam haereddas. cui ex propria persona poterat reuocare alienata ad fuatio se illius fit haeres agendo repellatur.3 Dominus rei tienditae s saccedat emptomi fovit uenditis quantum ad efectum ercipiendi. 6 Haeredes hue licet non prohibentvir Iu cedere os liacet filia renunciet haereditati patris.

promisito de non contraueniendo adiecta renunciationi sequitur eius naturam.

8 Haeres non potes ιmprobare factum defuisi. 9 Destim altius impugnare non potest ea qua persi quis lucram sentit. 1 o.Fuestim patris seudum illegitimὰ a Senantis noc

filio se parris D haeres.

4 i conscium probrio euius pater alienavit seudum an liquom uti quid alia.

, Ddanctu pose dissonere de re redis sicuti deopria. i SI Irca primum cum ' quis promist

pro te tantum, uel facto suo tutdmus uidetur magis recepta opinio, φ ligatio committatur ex sacto h redis, quando apponitur promi

so in contrachia, de cuius natura promittens t netur de omnibus : quam tenuere Bald. nii. s. de Sal. in l. s.C.de actio empti Alex. consi. I 8. nu. I s . lib. s. Dec. cons. II 3. nu. 8. cons. 28 i. nitis. in L ha redem nil.7.Cagri. nu. a de reg.tur Fabia in tract. de em Di. Ec uend. in s. q.ptinc. nu. c. eamque latὸ

defendit, te magis coem attestatur Ru'. consit. 9 nu. 6.li. I .pro qua uidetur casus in L stipulatio ista in prin .uer. sed si de uer obun quo texti licet non adsit dictio laxatilia tantum, uel duntaxat adest in , uerbii, ipse, quod denotat personalitate i. i. adiis

piscimur & ibi no. Atet de acq. Dil . ad quod nomnulla adducit lacibi nu. s. Ide probat tex. ini. si nocessarias g.de ue tendo de pig.actio. ubi non obsta

te dictione laxatiua solum coprehenditur et psona haeredis,& dicere Q uerbum, solum, sit iuriscosutiati, non contrahentau vi diuinatio. Neq; contrariuprobat tex.in l. non sollim g tale de lib. l . tum uain eo tex. non pcesserat contractus, ex cuius natura quis teneretur de Oibus, ut inquit Dec. csis. 28 i. tum quia dictio laxatina est adiecta no personae currahentium, neq; haeredis, uel defuncti, sed terti j : quo casu oes sateri or per dictionem taxatiua e

cludi persona haeredis illiu , teit ij, Bar.in l. si se imgna de uerb.obLCirca secundum Bal. in l. qui sepas ins nu. I x. Cunde li. alteri in promissionem et patris de non cod traueniendo non piudicare filiis

et is haeredibus quoad nuda, quae alio iure q haereditatio essequi possi hi, ius protius ost opteste facta etiam pro filiis, quae Bal. sentetia vi restringenda ad casus, in quibus promittens non tenet ut de facto alioria, ut in consentiente uel renunciant de promittente non contrauenire consensui uel renunciationi: etenim consensus no inducit obligationem gi .in l. Lucius sol mati de renunciatio no trigitur ad ius extraneoru nee filiorum Bar. e a nu. 3. uer. praeterea dcci de promissio de non traueniendo adiecta consensui uel renunciationi

sequitur eius naturam l. si stipulatus de usur.esiti aut ubi promittens, uel alias contrahens obligaturpis facto omnium, haeres non potest ex proprio iure contrauenire festis per defunctum L cuam ire Crei uendie Lu uendi trici Cde reb. alien. non alien. l.Seiade euia Li. in pri n. de excepi. rei uend. dc trad. ubi t is qui ex propria persona poterat reuocare alienata a defuncto, si alienantis sit haeres ages exceptione rerellitur, de L filius familias. s. cuparet de leg. r. ubi filius patris haeres non potest ex propria persona reuocare alienatione a patre iacta in L si cum dole. 3 si pater sol. mati ubi si pater exigat dotem filiae de s non promittat filia non contrauentii ram, filia tamen, quae dotem iure proprio etiam, quod non esset patris haeres, poterat exigeres patris si haeres,dorem ide gestis per patrem con-ue trauenire impeditur,dc si diis et tei uenditae succe dat emptori firmat ut uenditio quantu ad effectu

excipiendi, Bar.in Icu uir, nil. iq. strinum. 8. de usura. Bal. ind. l. cum a matre in 1 no. Nec me mouet si diceretur, quavis in promissione uendi tofissam pro facto suo im , coprehendatur et sactum haereclis sim magis coem sententiam, id in intelligi s haeres faciat ex aliquo iure defuncti, secus s ex iure fundato in propria eius psona ut cesuere Apostit .ad cons. is. Alecti. .nu. is. Alben.consi. 7. . circa prin. Etenim Apostii de Alben praedicta limitationem neq; lege, neq; ratione probant,& cotta eos pugnant tex.in d.Lcu matre,& in d. l. si uenditrici, S: in D.Seia, de in ael. i. de in il s. si pater , dein d. s.cu pater. dc Doct. qui asseruerunt Dromiis ne pro facto suo tantium non excludere lactu haeredis, qn promissio est interposta super actu, de cuius natura' promittes tenetur de Oibus generaliter

de indistincte loquuntur de rones quibus mouentur. cquia haeres de destinctus censent ut eade persona, de factu haeredis cessetur facto destincti, de stacu promittes teneatur de tabus dictio laxatiua s iis operatur, si excludit extraneas psonas procedulet in haerede facete ex iure proprio ait Ita cosus

ne patrimonii de actionus aditione hereditatis, de ratio differentiae inter diem Bal.in l. tacde actitaemp. de in . . I et se patris est loge alia, qui dixerit

Albe. d. csic .Etenim Bal.in LLs.loquatur in v ditore, ii de uatura ctus tenetur de facto orum, unde satis operatur dictio laxatiua si excludit personas extraneas, in quibus terminis est qo de quauitur, Bal. uero in d. l. qui se patris loquitur in co- sensu de renuntiatione de promissona de non puenietido adiecta cos sui uel renunciationi, renuncians aut non censes renuciare ius extraneotu, im56 neq; stiorum Bart. Acons a. nu. 3. Hinet si filia etiam cum iuramento renuntiet haereditati rariis

uiuentis, ea pr rinortua ipsus filii licet sint luer des

107쪽

Lib. II. Consi. XXVIII. 33

des matris, non prohibentur succedere ano, Bald. str. Alcae.& Dec. mim .i8.in l. pactum quod do- inlic de collat. t & promisso de non contrair niendo adiecta renuntiationi sequitur eius naturam d.l si stipulatus. Adliaec dato sine ueri Praeiudicio q, promissio de ictione pro facto suo in excluderet fictum haeredis, & haeres ex sacto suo non teneretur de euictione, neq; pollet repelli e ceptione illa quem de euictione tenet actio multo magis agentem repellit exceptio, tamen illi agenti ctiam ex proprio iure ad reuocationem seu S di alienati Obstaret alia exceptio scilicet,quia i haeres non potest improbare fictum defuncti, Cun.

in d. l.cuna a matre in r. q. Bald. num. 2. Castr. nume. s. Item obstaret alias exceptio, scilicet ex quas t periona quis lucrum sentit, eius factum impugnare non potest, Bal.ubi silpra nu. 8.& 9.Castriin

t. fin. g. in computatione num. s. uersic. tertius ca

sus. C. de iuridelib. etiam quod haereditas non sit

3. Angel. in fili. praeterea qud ad propositam q. Bal. Aluar. & Praepos.in s. hoc quoque de successi. Io studi dixerunt sactum t patris fetidum illegitime alienantis nocere filio, u patris sit haeres t ra. q

agnatos qui non consenserunt alienationi studiantiqui debita ex pacto de prouidentia conceden iis, li alienantis sint haeredes non posse seu tu alie

natum reuocare,& AH.in ta I. nu. . an agna. uel

f l. inquit filium haeredem patris non posse coir nemregestis per eatrem in seudo ex pacto & erouidentia nisi conficiat inuentarium, unde consul uit filios, ut faciant inuentarium , & in c. I. nu.8.r Ide alien.scud. pati filium t pollic uenire cotta alie nationem fictam per patrem de seudo antiquo ex pacto & prouidentia, quando consecit inuentarium, & Alexan. conii. r aquil, . Dec. I 8S.Cur. in

nu. ioctate defendunt haeredem, qui non confecit inuentarium, non posse impugnare factiim desuncti etiam in selido,quod habere pollet, quavis noellet haeres,& idem in bonis filij alienatis a patre, ut scilicet filius liaeres patris possit alienationem

reuocare, ita demum si adeat haereditatem cu b neficio inuema ij tradunt omnes in l. s. g. in computatione. detur.delib.& glos& Barti in L soli1- tam g. solutam de pigno. actio. dixerunt haeredem adeuntem haereditate vieseri habere rata Oia gesta per defunctu,& in F. non solum In st. le lee.drderi functum' polle disponere de re haeredis scuti de A pria, dc licet Dec. s. 4s .nu.3 6. scripseritan seudo ex pacto & prouidentia filiu iisdem patris etiaabsq; inuentario polle puenire alienationi factae a Patre, in.ll. per eu allegatae, sin l. destincto. Q si et lin sinu. pat.in l. fin. C. secuict. loqirunt in diuerio casu, ut patet ex his,q sup d. ll. Ictibunt Doct.dum appon ut de l. si ab eo de lib. can.& d.l. si uendi trici& alia ratio, i adducit Dec. est falsa, ubi Mansire-dus ille suis let alienator, nisi alienatu Ilet ignorans esse seudo,co in casu teneretur ad interelle emptori. 3.si ualallus si de seli. er. contr. ii tamen filius secillet inuenta tu, proculdubio posset contraue nire, quatenus haereditas non aequivalet alienatis.s V M M I V M.t Scientia non nocet emptori cum in in bumento promissum est expresse de euictione. x Actio de euictione quae si personalis non datur con. tra singular successorem. 3 Vendens uiliori pretio cum paciscitur sie nolle teneride euictione in quo se astringat. 4 Verba contractus sunt interpretarida contra uenditorem 2 cur.

s Venditor qui recepit pretium non potest dici recipe re aliquod fusurum periculum.

Vabus ex causis agunt actores, pii md ad damna & intercile ex instro uenditionis factae per Octauianu Iulio, qui Iulius uendidit actorita& cessit eis iura contra octaui

num comperentia

fContra hoc duo opponi uidentur. Primum actores sciuille rem empta suis te alienam. Secundum Iuliu suisIe obligatum de euictione uerius Octavianum, ideo multo facili lis poste ipsu in dehabentes cana ab eo repelli exceptione. Circa prii munit in instrumento sit exprelle promissum decuictione, scientia nihil obest emptori l. si sun dusciens C. de euictio.l. si fratres C comita. uir.iud. Quo ad em Iulius emita Panesis, de uendidit auctori Octaviani iura s pectantia Panes ijs uigore dotis &c.Vnde si iurano spectabat,ad nihil agere potemptor l. ', si in laeditione, i. q, si sit de haered. uel

actio. uend. Bal. in l.cu hrditatem eo. titu. Praeterea

x t actio de euictione,q est psonalis, non dat di singulare successore Lii .in ii. te cotr.empl. l. t.3. si lita ad Trebel .ldeo neq; pol p eu allegati regula l. uendicantem de euict. i. imb ubicunq; exceptio est,ea actio si actio non dat I singularem succelsore non et dac exceptio l .eirapi.Cloca. Bari in l. li tertius. f. si qs prius in ii.de aq. plu.arc.&c.Secundo agit ad ptium uigore ueditionis fictae p L iura, in qua licet noluerit.teneri de euictioue niti pro ficto suo, in re cuicta tenet ad pilum restituendu l .empl. 3. qui aut de actio.empl. Neque obstat id, id tradit Mar. Am.Nat.coc i8 i. in fi . lib. i.scilicet uendep- te uiliori pii ocu pacto Q non teneas de euictione

nisi pro facto suo n5 teneri et ad restitutione piij. Nam rnd. phii tib in re psenti no ptare re sui illa uiliori pilo itendita Sc lo tradita p Nati nec lege nec ne .pbari Sc ubi uendi cres uiliori pilo locu sibi

3 liter loquac det stialiter intelligi.Cumq; tuendes

uiliori ptio paciscitur nolle teneri de euictione, si aliud no exprimat, ur uoluisse astringere tu legib. de trinoi promistione loquentib.l. si duo de ac lir. haere. ubi Bal. dicitii, ista est i icti O,q non recipit probationem in prium, tu casus restituti is pilivr relictus in iuris dispositione. L si extraneus de' cod. ob caui uerbaq; t pctus sunt interpretanda puenditore se fundante lii per eis, qui debui legem aptius dicere gl.in L ueterib. de paci. prer id q= cuuenditor de iure teneatur ad relis tutionem pretu

108쪽

. Petri Ant. Angus in

re ad interesto ubi res euincatur l. ex empto in prin.de astemptidamnum quod patitur ex uen- . ditione uilioris praeiij satis posset dici compensa. tum ex eo quod non teneatur ad intclesie inc sum euictionis.Id utς quod dixere glosis N Baria in lai familiae QEm.erci cscilicet diuidentes paciscentes ut neuter teneatur dς ςuietione no etiam

teneri ad pretij restitutione, non probat dictum Natae.Primo quia Guid. de Suet. de Bald in d.l. li fa

& Barth.procedere solum quando utrique diuidentium assignatur res aliena, secus si uni assignetur res propria alteri aliena. Secundo quia in praesenti calu non potest procedere ratio gloss.& parth. scilicet quod unusquisque censeatur recipet e re periculum suae patris: nam i uenditor qui accepit praetium, non potest dici rccipere aliquod futurum periculum ;& glols& Barth. loquuntur de periculo & damno, quod in futurum timetur, de quo etiam loquitur text.in d.Lempi rem f. qui autem.

dem promissio facta suerat a Bernardino , quod cum ellet salsum , promissio fuit inualida saltem.

iure exceptionis uel repetitionis l.peniti t. f. mulier sol u. tr. Barth. in l. demonstratio 3. quod autemnum. t 6. uersi. sexto quaero decond.& demonstr. Bald.in l. fin. C. de sumitiadie.Cumque exhibeatur instrumentum inuestiturae per Bernardinum facta de anno i 121. in quo nulla apPret promtiso de retrouedendo seu stanchando , & non praesumatur Bernardinum secille plures inuest turas uel plura instrumenta nili id probetur l. omnium iunc. glois in uerb. comprobatur C.detesta. Bald.in l. 2. num. s. uersita Laicit reus C. te erro. duo.& alij quos cecenset Iasin L 2. num. I S. de bon. poli sec. talaprobatur Bernardinu non

secille promissione retrouendedi,& sic promissonem ab Antonio fuisse salsa causa factam , pra ter id quod onus probandi narrata in instrumento anni is 3 o.esse uera incumbit actori l.prima αsecunda l.actor Cde probat

Praemilla narratione qubd si1s Bernardinus inuestituerat Lucium de quibusdam praediis sub

annua pensione,& ei fecerat promissionem defranchando, seu retrouedendo certo pretio. Antonius filius Bernardini adiecta clausula li ita est,& reseruato omni errore de anno i sso. secit similem promissionem haeredi Lucit. De anno lues'. haeres Antoni j conuenitur ex huiusmodi promisi sone, opponit promissione ab Antonio sectam fuisse inualidam, quia non erat nerum quod Bernat linus secili et aliquam promissionem redimendi de exhibet instrumentum inuestiturae factae a Bernardino de anno is 2s .in Lucili, in quo nulla adest huiusmodi promisso. Quaeritur qd iuris. S U M M A RI Ui ime dictio si ita est quid operetur. i Promissio facta sine cau1a uel cum cassa falsa estinuatida.

X pacto seu promissione acta per

Antonium de anno is so.non uia

detur dari actio saltem quae exceptione elidi non possit: nam pa- -ctum seu promissio fuit sub condiai tione, scilicet si i ita est, ut narratum fuerat, quae conditio respiciens tempus piaesens licet non suspendat promissionem l . cum ad praesens si certi peti amen operatur ut si ita non est promissio habeatur pro inscchil .cum in secundo de iniit. rvp. F.conditiones, Inllit. de uerb. oblig. Adhaec hv-; iusmodit promissio de retrouendendo uel secta fuit sine aliqua causa uera, ideoque promittens potest agere ut liberetur L prima de cond. sin.cau.& contra agentem opponere exceptionem doli l. 2.3.circa de do. exceptat. inuitus 3.cui damus de*eg. tuti uel facta fuit ex salsa causa scilicet quia eas Cum Antonius Iulius & Pompeius fratres in comunione starent, Antonius ivit Romam ubi moratus est per aliquos asinos, facto prius amplo mandato in fratres cum libera: deinde Iulius dixit uxorem, ipseque de Pompeius recepe runt dotem, dc in casu cotis restituendae obligauerunt se de eorum bona. Reverso Antonio decessit Iulius relicto Stephano fi lio; Antonius Pompeius de Stephanus deuenerunt ad diuisionem bonorumtum,&in diuisioni b. tuae fuerunt factat absente uxore quonda Iulii suit interpositum pactu, v Antonius Pompheius & Stephanus quilibet pro tertia restitueretur dote uxori quonda Ialij, & matri Stephani. In fine instri promiserunt cum iuramento de per solennem stipulationem aetendere omnia & singula praecedentia : poli ali-ruod tempus Antonius cu sibi innotuisset quod

os non fuerat recepta nomine suo reuocauit dicam promissionem absente tamen muliere. Mulier deinde agit contra illum ad tertiam partem dotis : multa opponuntur pet Antonium de quibus in procella, qui exhibetur. Quaeritur, ani iure Antonius se tueti possit.

I Ex contractu non agit ni ipularer emumtorix Iuramentum decisiiuum quiparatur rei iudicatae. 3 Domino regulariter non datur actio ex contractu

procuratoris.

Actio non oritur ex opposito in contra sed ex ip

so contractu.

s Promissor ubi iurat attendere promissa quomodo U-pulatio alij facta ualeat. nu. 6. nu. 8. 7 Iuramentum in contractu appositam non exterissobligationem sita solum corroborat. 9, ectio alteri etiam absimi quomodo in stipulati iabus iudiciariis acquiratur. io Promittetissime causa potest doli exceptione repellere agentem contra ipsem.

109쪽

Lib. II. Consi. XXX. 3

Clio mulieri non uidetur competere cotra Antonium: nam ex t contractu non agit nisi stipulator & , conuentor l. si pater ubi not.Bald.

legamus fauore dotis acquiri actionem mulieri etiam si nemo pro ea stipuletur: id tamen procedit in traditione uel promissione dotis, quae fit marito pro muliere, in quibus terminis loquitur text. in l.Caius & Barth.ibi ibi. matri δc texti in s. accedit C. te rei ux.actio. Uersim si post sollitum matrimonium quis promittat haeredibus mariti restituere dotem mulieri absenti, non reperitur iure cautum, qu H actio mulieri quaeratur, Sceo magis in casu proposito, in quo nulla suit fi-: cta promissio mulieri, ues alicui eius nomine,sed

romisso saeta suit inter diuidentes, oc ad eorum

untaxat commodum,ex qua promissione potuit duntaxat quaeri actio fratribus diuidentibus, non autem mulieri, l.cum res C. de donat. l. stipulatio ista. g. si stipuler de uerb.oblig. dc ibi glosin uerbo fieri, glo.in l. liber homo. I. fili. de uerb.oblis.Neq; obitat si diceretur actionem mulieri quaeviam ex eo quod diuidentes iuraueriint attendere omnia contenta in instrumento diuisionum,t nam & postea.3. iusiuran.de iureiur. Alex. in l. polIessio. g. 6cs possessio nu. s. te acquir. posteis. Ias. in d. F.si sti-pulerin fin.Nam respondetur rex. in d. g. iusiurandum super quo sundant se docto. loqui in procuratore, dc non procedere in alijs non habentibus mandatum ut sentit Bar. ibi in nn .dc clarius Iaso. uersi. Item aduerte, item loquitur in Iuramento

delato 1 parte parti,& sic litis decisio, de non uidetur extendendum ad iuramenta apposin in contractibus pro eorum corroboratione,& ratio di serentiae manifesta patet, nam i iuramentum d

cisiuum aequiparatur rei iudicate i. a. de iureiur. 8 t prormisor iurat attendere promitia posse confirmari. Non obstat etia quia secundum communem sententiam ubi promisso i iurat attendere promista, stipulatio alij facta ualeat. Nam rospondetur primo P eo casu stipulatio ualet quoad stipulantem dc promittentem, ut scilicet stipulator ex ea possit agere non autem quo ad hoc ut alteri detur actio contra promittetem: quod sua- deri uidetur primo per text.in l. quaecunque de actio. dc oblig. Secundo per tra. in .s.l. stipulatio. g.

s stipuler, & f. si quis insulam, qui in casu quo sti

pulatio facta alteri ualet, ut quia intersit stipulantis, uult actionem dari stipulanti, de de eo cui suerant stipulatum nihil dicit, imis tex.in d .l. cum res. C.de donat.int. 3.C.de inuti stipii. glosi in *.sed si quis in iterb.ualeti Inst. de iniit. stip.in l. liber homo. g. fin .de uerb.oblig.& in d.g. ii quis insulam, uolunt actionem eo casu non dari illi, cui saetas rat stipulatio, sed duntaxiit stipulanti. Tertio quia Bar. in l. si quis pro eo num. t 2. de fideiussinquit stipulationem i sectam alteri conualidari i

ramento, quia ex ea oritur naturalis obligatio, dc

quia poenalis stipulatio super ea ualet. Verum naturalis obligatio non oritur nisi inter stipulantem& promittentem, dc ex poenali stipulatione non oritur nisi inter stipulantem & promittentem, dc ex poenali stipulatione non datur actio nili stipulanti,glo. ind. β.alteri, in uerb. nihil interest, Alerinum. . Cum idet iuramentum in contractu a positum non extendat obligationem, sed solu corroboret t. fi. C de non num.pecvn. Bartan l. sed siquis. f. quaesitum in fin. si quis cauti si ex contractu non oritur neq; ciuilis neque naturalis obligatio nisi inter contrahentes , iuramentum promissistis non uidetur pol se extendere obligationem eius ad alios , quae efficere ut ipse alij quam stipulanti obligetur. Secundo respondetur ubit promissor iurat attendere promitia posse alteri Vnde sicuti actio iudicati ex sentctia lata pro procuratore acquiritur domino. l. si procurator de procuri eodem iure acquiri debet actio in factum,

quae oritur ex iuramento l. actori. C. de reb.cred. ec simili argumentatione utitur Iureconsultus ind.l. si procurator: uerum contractus non aequi- ualcnt rei iudicatae, e ex contractu i etiam procaratoris non datur actio domino regulariter,l.eum qui 3.Iulianus dc f.leq. de const.pecvn.l.si prucu- .ratori praesentis de uerb. oblig.Ang. de Castr. in d. f.si stipuler, dc ex tiuramento apposito in contra ctii no oritur actio aliqua, sed duntaxat ex contractu, praeter id quod text. in l. non solum. g. sed interdum de procuta uelle uidetur quod cx iuramento decisuo procuratoris non detur actio etiam domino . Quod si diceretur iuramentum non requirere partis praesentiam, Bar.in authen. sacramenta puberum nu. r 3. Bald. circa. fin.C. si adueri uend. Respondetur primo Cun.in d.au th. n u. t o. Am.intil. se pa. tenen. in 6.notanu. t o.censuis te tutamentum non prodeste nisi praesentibus uel absenti b. pro quibus notatius acceptat, sequitur Ias ind. authen.nu.7 s. Secundo respondetur Barto. loqui in iuramento confirmatorio contractus facti uel fiendi. Vertim inter Antonium & muliercin nullus iactus suit contractus, qui pol sit iuramentia quam stipulanti quaeri actionem eo duntaxat in Hi, quo constat stipulationem uoluille acquirere actionem alteri, ut quando stipulatur alteri uti reeius gerens, ut in l. si ita stipulatus. g.Chrisogonus de uerb.oblig.ibi libertus de rem gerens Quintiliani, uel quando stipulatur uerbis inflexis, spro alio uel nomine alterius, ut quia dicat promittis

mihi stipulati nomine Titi j vel pro Titio, lare Titio centum, quod lono differt ab ea stipulatione promittis dareTitio centum, glo.in l. lituusmodi in prin. te lent. Bal .in c. t. si vasall. seu. priue.nu. 6. vers. istud est uerum &c. Curiin tracta.seii l. in

2.pari secundae pari in secunda limit. Iuramentum enim non operatur ultra consensum d. l. fin. C.de non num. pcc.l. fin.qui satisd.cogan.& ex eo quod

quis stipuletur solui alteri non insertur ut uolueririt actionem i lii acquirere, nam & si quis stipuletur sibi aut Titio decem licἰ t ex hoc censeatur uoluisse solui Titio, non tamen censetur uoluiste a

quirere actionem Titio, l. sed si filio. g. si mihi de consti. pec. l.eum qui g. qui sibi aut filio de uerbo.

oblini. sticum aut Pamphilum f.quaesitum desolui. Tertiis respondetur quod ubi etiam ex pro missione saeta uni cum iuramento acquireretur actio alteri, id tamen potest else uerum secuta ratificatione dc non aliter i. communis seruus in tade

110쪽

Ρetri Ant. Angus inmat. Cori traef. Cons.

de acquir.pollessi. si ego de neg. gest. quae rati habitio debet fieri rebus existentibus integris Barth. in l. si uxor 3. si quis uxorem de adult. Non Ctiams obstat si diceretur in t stipulationibus iudicialiis

acquiri actionem alteri etiam absenti l. in causae 3.f. hi .de procur. Alecin d. g.&si possessio. Nam Icipondetur primo in re praesenti non poste dici stipulationem esse factam in iudicio. Se do r spondetur quod text. in d. g. fin.loquitur in stipulatione procuratoris, de non procedit in stipulatione alterius quam procuratoris L 3. g. stip.iud. sol u.ubi ex stipulatione iudiciaria non acquiritur actio alteri niti procurator habens legitimu mandatum stipuletur. Quod etiam post Iacide Arcn. lsentit Baith.in Lin omnibus de praetor. stip. praeter id quod text. in d. g. fin. non uidetur probare id, quod a Doctoribus allegatur: nam in princ.l. tractat iurecons. quando procurator mutari de iudicium transferri in alium possit, deinde in g. sed si procurator dicitur quia si procurator satis accepit iudicatum solui, & iudicium transseratur de procuratore in dominium, actionem ex stipulatu transferri de procuratore in dominium, sed si a dominio uel a procuratote fiat translatio iudicij in procuratorem committi stipulatione, deinde iurecoc subdit & licet M.qine uerba una cun1 sequentibus uidentur intelligenda altero de duobus modis, uel quod iureconsultus procedendo Praecedentes ultimos casu uelit, quod licet eo casu quo a dominio uel a procuratore in procuratorem fit iudicii transatio, sit commilia stipulauo procuratori , in quem est facta translatio iudicij , tamen utilis actio competit dominio directa

penitus tollenda adeo scilicet ut procurator illam intentare no pollit, uel quod iurecons. postquam tractauerat materiam translationis iudicij de procuratore in dominum, uel in procuratorem ponat dictum generale, de uelit quod ubicunque stipulatio iudicatuin solui comittitur procurat ri , ut quando nulla facta est translatio iudicij, tamen actio utilis copetit domino, de directa quae procuratori alias competit penitus tollis: sicque actio procuratori ex ca stipulatione non datur, qui sentiis suadetur per textiin l. seq.qui idem repetit, eumque sensit glolsibi in uerb. procuratori quae dicit sci licet stipulanti. Quibus stantibus ex eo I t. noi probatur quod ex stipulatione iudici ria acquiratur actio alteri: tum quia ut diximus loquitur in procuratore: tum quia acquiritur cocasu actio domino, quia non acquiritur procuratori ut dicitur in d. g. sin.&l seq.imb text.in d. g.

stipulationem probat quod ex stipulatione etiam

iudiciaria alterius quam procuratoris uel negotiorum gestoris secuta ratificatione non acquiratur actio alteri. Caeterum de si actio mulieri competeret, tamen cum Antonius non clici obligatus in aliquo uersus mulierem, sed credens teneri conuenerit de soluenda tertia parte dotis uid Io tur, quod sine causat secerit huiusinodi promissionem, Sc ideo contra agentem possit opponere doli exceptioncm l. 2.*.circa dedo. ccptilla con-

dicere promissionem, & pctere se liberari l. r.l. 3. de con l. sine caus. de si soluillet. Dollet repetere Ised si me putem in prin. de cond.in leb.Cumque error, quem allegat Antonius scilicet quia crede. bat dotem suille etiam nomine ipsius acceptam uel ab his qui illam acceperant in comunci usus conuersam, sit in facto alieno scilicet fratrum, crror probatur probando rem aliter se habere, Barta in L non sitetur num. 1o.de consess Verum de si crrores Ictin sacto proprio: tamen cum Antonius certet de cultando damno, quod ex promission: sine causa inferri pollet, error debet tollerari AL sed si me putem in prin. de cond. in leb.& proba-iri eo ipso quod probatur rem aliter se habere, Batain d. l.non fatetur num. i o. uersic. si uerb in facto proprio. Res autem probatur aliter se habere per inspectionem instrnmenti dotis receptae : neque suit opus probare quod pecuniae non suerint conuersae in communem utilitatem ; etenim cum pecuniae ellent conuertendae in communem utilitatem ad commodum Ant. ipse id negamus non tet. netur id probare, sed aduersarius atterens contrarium L 2.C detur.emphyt. Buth in I in illa num. 6.de uerb. oblim

XXXI. Statuto ciuitatis Placentiae cauetur quod ille

cui sina fuit promisso uendendi uel retrouendendi, uel haeres eius alit habens causam ab eo , in qua non sit terminus possit cinere & redimere etiam elapsis annis triginta quandocunque. Marcus emit molendinum pretio mille librarum, dc secit promissionem de retrouendendo codem praetio quotiescuncti, dc quandocunq; ueditor uel icta Quaeritur usque ad quod lupus duret ius luendi, de an restringatur ad annos o.ucl.6o. quod senserunt nonnulli, quorum allegationes cxhia

bentur .

I Verbum quandocunque denotat tempus infinitum,

et Nyn est recedendum ὰ proprietate uerborum legis nisi manifestast imluntas legislatoris. - 3 Verba startitorum debent proprie intelligi.s Amiblio lucri acquisti radicati dicitur dam

num.

6 Lex generalis quando restringi poten. Prescriptio potest tolli statuto 3 o. norum . 8 Pacto adstatutum non licet argumentari negat ille. s Praescriptio Io. annorum ubi prohibitum elim ali

quo casu extetaitur usque ad centum annos. et o Statutum eIi intelligendum de termino certo ct -- nori quam sit tempus datum a statuto ad redimeti

dum.

iii Verba ubi sunt clara non debet noluntatis quaesis

. admitti.

12 In claris non es opus coniecturis.

I 3 Prorogatio de tempore ad tempus potest fieri ad maius tempus quam sit primum.

, Statu tum

SEARCH

MENU NAVIGATION