장음표시 사용
281쪽
siona de febribus 10, 27; fulus de ptillo Galen. ep. 23, 11 medietatem D. mollie) de aceto Anth. 69, 14; carnes de hinnideis et de capreolis ibd. 7l, 7; de medo bene facto multum iuvat ibit. 75, 4 sint. D. dolingsartihel) . Eudnu et par ord om do grammatisho h o as hvilhe
i nom. necessarius est eis et aquosus et albus vinus 20. 17
ligesa 3, 23; 7, 14; 9, 24 25; vinum duri OS HSt 9, 19, Smi. ovi. s. 26l; vinus findos allere de hos Petronius); contrarius est eis bulneus 19, 31 i5, 27; ligesa hos Petronius); hordeus 2, 7; diuforeticum oleum uteris, qualis Syrionius oleus et cumimelinus 18, 31 I, 15; 8, 28); quando medius temiuS est 16, 27; Si tempus siccus fuerit 17, 30; de crudis humoritus repletus corpus Sine spe est in i mus I9, 25 8, 20); infundendus est cupiit 8, 30; id quod e uunt, est lenis et albus et nequatis
8, 8. Udensor nominativ traesse vi s. ex. neque medicamen
aliquo sint. h. aucun) fortiore eis dare oportet 13, 9; oleum veterem 18, 33; qui lactem potaturus est 3, 26 lactem ogSa
283쪽
Praeceptor scholae Randrusiensis.
oloni vocabulum eum proprie Significat, qui in agris colendis versatur, ita ut per se nihil aliud sit quam agricola, quo Sensu ponitur apud Catonem de re rust. prooem. Ι Ρ. 9 ed. Bip. Script. rei rust.): ἡ Et Virum bonum quum laudabant, ita laudabant, bonum agricolam bonumque colonum', et I 4 I p. 10 Bip.): ἡ De domino bono colono bonoque aedificatore melius emetur', et apud Varronem de re ru St. II, praef. 5 I p. 155 Bip.): -Αlia, inquam, ratio ne Selentia coloni, alia paStori S: col0ni, ut ea, quae in agri cultura nascantur e terra, fructum faciant, contra pnStoriS, ut ea, quae nata eX pecore', ubi ii significantur agricolae, qui in agris colendis Versabantur, et contrarii ponuntur iis, qui pascua Saltusque p088identes aut conducentes rem pecuariam eXercebatit; nam hi sunt pastores. λ)
Huc etiam pertinere videtur Varr. de lingv. Lat. V,21 p. 9Muli ):ἡTerra dicta ab eo, ut AElius scribit, quod teritur; itaque terra inaugurum libris scriptum cum R uno. Ab eo colonis locus communis, qui prope oppidum relinquitur, territorium, quod maxime teritur.' An significantur incolae coloniarum 2 - Ceterum eodem sensu Vulgo ponitur hoc vocabulum inde ab aurea litterarum Romanarum aetate per totum certe primum p. Chr. n. Saeculum.
284쪽
Sod 0xtremo liberae rei publicae tempore, qUUm eX Prae diis minoribus iunctis latifundia siserent, rarius fiebat ut
dominus ipse per SerVOS SUOS agrum Coleret λ), sed Sensim mos increbruisse videtur, ut domini praediorum agros eo-lsendos ita locarent, ut redemptor annuam praeStans pensionem fruges ipse colligeret et retineret. Hi redemptoresc0l0ni forfuotere) appellabantur, de quorum iure et condicione haec memoriae tradidit Columella do re rust. I, 7 ΙΙ p. 43 Bip.): ἡHis omnibus ita Vel acceptis vel compositis
praecipua cura domini requiritur quum in coteris rebus tum maximo in hominibus. Atque hi vel coloni vel sorvi sunt, aut soluti aut vincti. Comiter agat cum colonis sauilemque
so praebeat; RVariuS OBUS eXigat quam pen Sione S, quoniam et id minus offendit et tamen in universum magis prodost. Nam ubi Sedulo colitur ager, plerumqUe Compendium, nunquam, ni Si Si caeli maior Vis aut praedonis incessit, detrimentum assert, eoque remi S Sionem Colonus petere non audet. Sed nec dominus in unaquaque re, cui colonum Obligaverit, tenax esse iuris sui debui, sicut in diebus pecuniarum, in lignis et ceteris parvis accessionibus eXigendis, quarum cura maiorem molestiam quam impensam rusticis assert. Nec sane est Vindicandum nobis, quicquid licet; nam summum iuS antiqui Summam putabant crucem nec rursus in totum remittendum, quoniam vel optima nomina non appellando fiunt mala. - Veterem consularem' Varr. de re rust. I, 17,2. Colum. de re rust. I,2 II p. 27 Bip.):-Censeo igitur, in propinquo agrum mereari, quo et frequenter dominus veniat, et frequentius se Venturum, quam Sit Venturus, denuntiet. Sub hoc enim motu cum familia villicus serit in officio. Quicquid vero dabitur Occasionis, ruri moretur, quae non Sit mora segnis nec umbratilis. Nam diligentem patremfamilias decet agri sui particulas or ines et omni tempore anni frequentius Circumire, quo prudentius naturam soli sive in frondibus sit herbis sive iam maturis frugibus contempletur, nec ignoret, quicquid in eo recte
285쪽
De colonis agricolis) disputatio.
virumque opulentissimum L. Volusium asseverantem audivi, patrisfamilias felicissimum fundum esse, qui colonos indigenas haberet et tanquam in paterna BOSSeSSione natos iam inde a cunabulis longa familiaritate retineret. Ita certe mea fert Opinio, rem malam esse frequentem locationem fundi; peiorem tamen urbanum colonum, qui per familiam mavult agrum quam per Se colere. Sa Serna dicebat, ab eiusmodi homine fere pro merce de litem reddi; propter quod operam dandam esse, ut et rusticos et eosdem asSi-dUOS colonoS retineamuS, quum aut nobismet ipsis noti licuerit aut per domesticos colere non expedierit.' Sod iam extremo liberae rei publicae tempore hoc, ut dixi, institutum eSSe, ea reS docet, quod, quum Catoni redemptores agrorum ignoti fuisse videantur neque enim ullam eorum in libro de re rustica metitionem fecit), Commemorantur a Varrone h), a Cicerone pro Caecin. 94: si Qui colonus habuit conductum de Caesennia laudum', a Caesar se de bello civit. I, 34, 2: si Profectum Domitium ad occupandam Massiliam navibuS, quaS SerViS, liberitS, Colonis Suis compleverat . Ciceronis tempore Arpinum municipium praedia in Gallia provincia habuit, quae redemptoribus locabantur, V. EpiSt.
ad iam. XIII, 11, I: ἡ Quorum Arpinatium) quidem omnia
commoda omne8que facultates, quibus et sacra conficere et sarta tecta aedium Saerarum locorumque communium tueri
possint, consistunt in iis vectigalibus, quae habent in provincia Gallia. Ad ea visenda pecuniaSque, quae a coloniS
debentur 'eXigendaS totamque rem et cognoscetidum et administrandam legatos equites Romanos misimus.' η) Primo D. Chr. D. Saeculo hoc iuStitutum commemorarutit Lucutius' de re rust. I,2, 17 I p. 96 Bip. . II,3, 7 I p. 172 Bip.).' Malo in hac ro laudatur C c. de orat. II,287: ἡQuum OptimUS CO lonus esset C. Antistius Pyrgonsis); nam hic aperte significatur incola coloniae Madv. Opusc. Acad. I p. 265).
286쪽
Phars. I, 170: ἡL0nga Sub ignotis eXtendere rura colonis', Seneca de tranquill. an. 8, 5: Quod illis nec praedia nec horti sint nec alieno colono rura pretiosa nec grande in foro senus', Epist. 88, 12: , Paterno agro et avito, inquit,
sexpellor. Quid 2 Ante avum tuum quis istum agrum tenuit PCuius, non dico hominis, Sed populi fuerit, expedire potes γNon dominus isto, sed colonus intrasti. Cuius colonus es 3 Si bene tecum agitur, heredis', ibid. 123, 2: si Non habet panem meus pi8tor, Sed habet villicus, sed habet atriensis, sod habui colonus', Plinius Epist. VII, 30, 3: ἡ Instat et
necessit98 agrorum locandorum perquam molesta; adeo rarum est invenire idoneos conductores', IX, 36, 6: is Venor aliquando, Sed non Sine pugillaribus, ut, quamvis nihil ceperim, non nihil reseram. Datur et colonis, ut videtur ip8iS, non Satis temporis, quorum mihi agrestes querellae litteras nostras et haec urbana opera commendant. ' Plinius quum praefecturam aerarii gereret, ab imperatore commeatum in mensem Septembrem petens haec Scribit X, 8, 5: ἡ Agrorum enim, quos in eadem regione possideo, locatio adeo non poteStdifferri, ut pr0ximam putationem novus colonus facere de-b0at.' Fundum ita locatum coloniam appellat Columella de re rust. XI, I, 23 II p. 419Bip.): si Neque enim coloniae suae terminos egredi debet suillicus).' Etiam extremo antiquitatis tempore hoc institutum servatum esSe, Ostendunt versus Claudiani, qui sunt in Eutrop. II, 205:ἡQui refugit patritae ritus, quem detinet sequi
Gloria, concessoque cupit ViXisse colonus Quam dominus rapto. μInterdum tamen ita locabantur agri, ut fruges dominieSsent, redemptor Certam earum partem laboris mercedem acciperet, ad quam rem illustrandam aptissimus est locus
287쪽
De colonis sagricolis) disputatio.
Plinii Epist. IX, 37, 1: si Praesertini quum me nece SSitRS locandorum praediorum plures annos ordinatura detineat, in qua mihi nova consilia Sumenda sunt. Nam priore tu Stro, quamquam P08t magnas remissiones i), reliqua η) creverunt; inde plerisque nulla iam cura minuendi aeris alieni, quod desperant Ρ088e persolvi, rapiunt etiam con Sumuntque, quod natum e8t, ut qui iam putent, Se DOD Sibi parcere. Occurrendum igitur augescentibus vitiis et medendum est; medendi una ratio, Si non nummo, sed partibu S locem
ac deinde ex meis stliquos operis eX notores custode S DUC-tibus ponam.' Talis redemptor, quocum non modo lucΓUm,
Verum etiam damnum partiebatur dominus, politor vel partiarius ε) appellabatur, quod posterius Vocabulum eum' CD. Colum. de re rust. I,7,2. In mentem mihi venit, redemptores agrorum fortasse significari a Cicerono de oss. III,88: ἡEgo etiam cum Catone meo saepe dissensi. Nimis mihi praefracte videbatur aerarium vectigaliaque defendere, omnia publicanis negare, multR sociis; quum in hos benefici esse duberonius, cum illis sie agere, ut cum colonis nostris soleremus. Video equidem, enarrR-tores intellegere incolas coloniarum addentes, his senatum pecuniam debitam remittere solitum esse, quum bellis aliisve calamitatibus dubilitati essent, cuius roi quamquam nullum eXemPllam nune memoria teneo, tamen non nego, hoc fieri potuisse; nam coloni si praeter assignata etiam agrum publicum possidebant, pro eo pecuniam rei publicae solvero d0bsebant, no do tributis dicam. Sed tamen minus apta mihi videtur comparatio publicanorum et eorum, qui in colonias iverant; multo aptius videntur inter Se conferri duo redemptorum genera. Ne quo tamen fugit me, id sortasse meae opinioni obstare, quod priore orationis membro deberemus) pro subiecto intellegitur tota res publica, quum in mea sententia posteriore membro solerum us) intollegerentur h*mines privati. Hanc igitur rem doctiorum examinationi subiicio.' Restancerno: Plin. Epist. III, 19, 6.'ὶ Dig. XVII, 2, 52, 2: si Si in coeunda societate, inquit Celsus),
artem operamVe pollicitus est alter, veluti quum pecus in commune pascendum aut agrum politori damus in commune quaerendis Ductibus, nimirum ibi etiam culpa praestanda est. μ' in Dig. XIX, 2, 25, 6: ἡVis maior non debet conductori damnosa esse, Si plus, quam tolerabile est, laesi su0rint fructus; alioquin
288쪽
omnino significat, qui rem aliquam, velut hereditatem, cum aliquo partitur. Eadem ratione etiam pecus locabatur pascendum ita, ut redemptor partem fetus mercedem acciperet.
Si quaeritur, utra locationis forma antiquior fuerit, rei natura ita ferre videtur, ut putemus, initio agros ita locatos e SSe, ut domitius redemptori partem fructuum mercedem laboris daret, quae ratio iam Solonis tempore apud Athenienses instituta fuisse videtur. Sed apud Romanos, si quidem silentio Catonis quidquam tribui potest, redemptio agrorum Satis sero tempore instituta esse videtur, et iam extremi liburae rei publicae et primi imperatorum temporis scriptores ita hunc rem commemorant, Ut appareat, tum usitatius fuisse, ut coloni pecuniam annunm penderent. O mutuo ratio partibus locandi tribus m0do illis locis coni-
modicum damnum aequo animo ferre debet colonus, cui immodicum lucrum non aufertur. Apparet autem, de eo nos colono dicere, qui ad pecuniam numeratam conduxit; alioquin partiarius colonus quasi societatis iure et damnum et tuorum cum domino
fundi partitur. μ' Inst. II, 23, 5: hIlle autem, qui ex fideicommisso recepit partem hereditatis, l0gatarii partiarii loco erat, id est eius legatarii, cui pars bonorum legabatur, quae species legati partitio Vocabatur, quia cum herede legatarius partiebatur hereditasem. Unde quae solebant stipulationes inter hersedem et partiarium legatarium interponi, eaedem interponebantur inter eum, qui ex fideicommisso recepit horeditatona, et heredum, id est ut et lucrum et damnum hereditarium pro rata parte inter eos Commune esset. μ' Cod. II, 3, 8 9 : si Si pascenda pecora partiaria, id est, ut latus eorum portionibus, quibus plaeuit, inter dominum et pastorem divinantur - Cfr. Dig. XVII, 2, 52, 2.
' Cic. Epist. ad lam. XIII, II, 1. Colum. de re rust. I, T. Seu . de benes VI, 4, 4. VII, 5, 2.
289쪽
De colonis agricolis) disputatio.
memoratur, quo S iam 90Sui λ), e quibus primus ut tertius eodem ducere videntur, quo ii, quos Luper laudavi. Statuendum igitur videtur, inde ab extremo liberae rei publiciae tempore apud Romanos Satis rarum fuisse, ut agri partibus locarentur. Hinc Sequitur, ut, si ratio partibus locandi apud Romanos quoque antiquior fuerit, satis maturo hoc institutum obsoles se putandum sit. Itaque in mentem venire
poterat, apud Roman OS rem contrario Ordine eXCultum eSSe,
qu0d quamquam propter ipsam rei naturam et condicionem minusi vori simile videtur, tamen nescio an propter illam difficultatem statuere cogamur. Nonne cogitari poteSt, hoc institutum e Graecia illatum esse ibique tum rem ita explicatam fuisse, ut agri certa pecunia locarentur γSed, quod dixi, institutum agrorum locandorum a Catone non commemoratum e SSe, Marquardiu S tamen, Vir
doctissimus, in eam sententiam inclinare vid0tur Haudb. dor Rom. Alterili. V, 1, p. 143, ann. 748), rationem partibus l0candi Catoni notam fuisse; postquam enim diXit, colonum partiarium etiam politorem appellatum esse, huius rei testimonium affert locum Catotiis do re rust. 136. Sed fugit virum in his rebus eruditissimum, Catonis politorem et partiarium prorsus alius fui88e condicioni S quam eum, quem significant Plinius et iurisconsulti. Fuit quidem uterque
redemptor; id similitudinis inter eos intercedit; sed quum
' Plin. Epist. IX, 37, I. Dig. XVII, 2, 52, 2. XIX, 2, 25, 6. Uno
praeterea loco colonus partiarius significari videri poterat, Cic. pro Caecin. 94: si Caecina rationes a colono accepit. ' Nam si colonus CBeeinae annuam penderet pecuniam, non rationes restris abj, sed pensionem accepturus fuisse videri poterat Caecina; sin autem partem fructuum accipere deberet colonus, rationes totius roditus fundi ei reddendae fuisse videntur. Puto tamen, ratione Sab aliquo accipere hoc loco nihil aliud esse quam rationem conferre eum aliquo store afregnius med, store is me . Ex Hor. Sat. II, 2, II 4 nihil do hac re concludi posse, monuit me praeceptor carissimus I. L. Us singius, professor Hauniensis.
290쪽
apud Plinium significetur redemptor totius praedii, rem diligentius scrutanti apparebit, Cat0ni politorem et partiarium
nihil aliud suis su quam redemptorem fructuum percipiendorum, segetis metendae et eXterendae, uvae et oleae colligendae et eXprimendae, quod Marquardius ipse in ceteris Catonis locis, ubi partiarius nominatur, recto vidit. λ) Inspiciamus igitur locum illum do re rust. 136. Verba Catonis haeo sunt
I p. 64 Bip.): si P0liti0nem quo pacto dari oporteat. In
agro Casinato et Venafro in loco bono parte octava corbi η)dividat, satis bono septima, tertio loco SeXta; Si granum modio dividet, parti quinta. In Venafro ager optimus nona parti corbi dividat. Si communiter piSunt '), qua eX parte politori par8 eSt, eam partem in pistrinum politori.' Hic mihi igitur apparere Videtur, ne quintam quidem nedum
Dona Di partem frumenti SatiS mercedis esse ei, qui totum laborem non modo Segetis metendae et eXterendae, Verum
etiam agri strandi set omnino ad semen accipiendum parandi suscepserit. Sed omnis dubitatio mihi tolli vid0tur alio loco Catonis, qui Marquartitum fugit, de re rust. 5 I p. I 4Bip.); ubi villici officia in universum exponens hoc ei praecipit: si operarium, mercenarium, politorem diutius eundem 6 hab0at diu. ' Hic politorum totius fundi redemptorem intell0gore non licet; significatur aperte i8 mercenarius, qui
locare oportet. Oleam cogito recte omnem arbitratu domini, aut quem custodem fecerit, aut cui olea venierit. Talis custos par
tiario appositus significatur ibid. 66, ubi officia eius in torculario exponuntur, et 13 I p. 20 Bip. , ubi inter ea, quae ad torcularium OPUS Sunt, nominatur selectus stratus, ubi duo custodes lib0ri cubent et tertius servus una cum factoribus uti subi γ) cubot. μ' Spicas segetis secabant antiqui et corbibus ad aream deserebant. Iam dominus et politor aut spicas ante trituram aut grana operapolitoris extrita et purgata inter so partiebantur. Schneider.)' Id significat Cato, si collatis frugibus post divisionem in eodem pistrino molaus, politori pro rata parte impensas molendi conferendas esse. Slin.)