장음표시 사용
351쪽
triusqtie curam non tam voluntate, atram necessitate coniungeret Veterum Imperator una in legum civilium tormatione exemplo uilis, 3 Samaritani V .m- gelici piet Mem aemulatus, quam Sacerdos vulneruum praeteriens , negleNerat.
illius vero innui Madae leges a vicis Ecclesiasticis tu: us Huri sic insultas, Ma torum inlittariis accepit. Formula igitulic Aeliallicae disciplinae XXII capita luis XI Junii prodiit. atque incomitiis recitata est elicet de examine, ordinatione S Oisci ominii trorum Ecclesi. x qtiod ex horum neglectu prima duceretur vitiorum origo. Subinde actum de horis Canonicis, Monaliariis scholis, Hospitalibus. Saciamentorum administratione,caeremoniis, censuris discipi macteri rodis,&aliis eiusmodi In quibus nitul difforme ab Ecclesiasticis re im est. ln adstruenda tamen Concilii Basileensis autor it ne Scin dii pentationibus, exemptionibus aliisque quibusdam Sed Apostolicae resiervatis luribus liberius, quam Romanis placuit .l tutumniit. Ultima vero unii dictum de pace publica promulgatum est , mandatumque ut tam Episcopi C. tholicorum,quam Protellanterriti de publica, ab imperatore danda, in Concilio Quamprimum restituto comparerent. 22 etiam tempote leges Carolinae de civili disiciolina publicatae sunt Ubi principio imperator, postquam de neglectu
veterum legum, uiamque incuria questus indignatione iusta Dei famem bella, peste ni calamitates mortalibus immitti docti illa t. subiicit: Haec vero omneta nos una cum fle Dribus, Principi vi tali is . . n admodum in animum revocantes his bitris Comiriri u tu- . t via modoque de eratio Obm atque bl 'hemtu alto 'ue perniciosis
ci das progreditiar. Ex quibus, ut nonnullo tangam, post deles Vlo et tabl/s ph ni umque capitibus, gravissime ab omni ordinum sta in in i ςῖς; ζ. 4i iroscript i, capite V res certas personas itae in bello immunes privileg M a que dirita. Venituit ac sub capitali poena sancit ne clesia alta ueloci si cra, adeo tie sicerdotes cenes, infirmi o a arida mulieris,puerpera, tveenua C honc emitiae t ines , in antes , t mri t. l./itramque patiantur aut spolientur. Capite X tribus e- Quentibus .ce ta velit istic Orn. memorum pecie quemlibet inter e latum distinguit. Se icii nec nobi bu qu: dem, nisi sex ulnarum, quod umbriae loco iur-dietur concellam est. An nubis di praeterea aureus, vitta ille, cum cateira Nirea filo inci ci . ori editur,quae ducentorum ex auro nummii in pretium non X-
cedat. a. ibus aulae pii Nipa . Anici callus, Architriclinus,Cancella
352쪽
ratis, catena sine filo 'iradringent Ortini aureorum indulgetur , feminis auro margaritisque fimbrias tradigitai latitudine licebit intexere, ericisque tunicis circumdari. Comitibus Baronibusque tela Dro intertexta non prohibetiir. Capite XV omnis feneratius usiurari usque contra ius rescinditur ut neque usuram fas sit exigere,atque inii per quarta brtis parte usiurarius plectatur. Emptio tamen censius cui a pacto retro vendendi ea lege permittitur, ut pro centum florenis non paciscantur ultra quinque solvendo oli venditori liberum sit redimere. Capite ili Monopolia propoliaque in fraudem rei p. inter paucos, nimenta sibi, vina, aliasque merces figillatim coementes, vendentes ue, condicto pretio instituta iubi roscriptione personarum o bonorum confiscatio tae gravis . si me interdicuntur, delatorique quarta pars mercium transcribitur, nullo per totum imperium principatu, dominio, alit urbe e X cepta Capite i cavetur, sibi cena amittendae ostis, ne quis sua in agris vinique proventus in vitibus , plerumque cum gravi damno ruricolarum ab illis necessitate pretia emat, sed proe Ypenta . si opus, in illo: una ubsidium pecunia. frumenta vinumque e constitisto illius temporis pretio recipiat. Cap. XXX li udices sine mora admin strare ustitiam causasque cum Advocatis Procuratoribus, citra fraudem cunctationis noxiae, di ratione, non criminatione mutua .eX pedire iubentur; atque, ubi secus compertum, gravi poena, luXta per ii causaeque conditionem militari. Cap. XX li Pharmacopolia Myropolia quotannis lustrari per artis peritos, imperiat; ne medicinae inutiles in detrimentum Rei p. vaneant iustumque rei cuique statuatur pretium. Cap. X X VI amosi libelli, picturae, facturaeque e vero inter dicto vetantur, carcerque aut Oribus, typographis venditoribusq; ac poena iuxta cauli a qualitatem, praetcribitur. Et sicubi Magistratus id negligat aes reo isFi cali ad inuictam arbitrariam subjicitur. His aliisque civilis Politiae constitution bus per Epita s imperio Carolias saluberrime consiluit quas, post annos XV IJustinus Goblelus Planco hirtensis Juris c. ac sibinde alii suis commentariis illustrarunt, optandumque ei et, tit quam ad maciendum id temporis Imperii ordines fuere concordes, tam ad Xequendum Leduli constantesque reperiantur, ne, quod ille olim Philosophus ensit; aranearum telis leges esse similes deprehendamus, quas Sc ventu facile dii sipat,&graviora animalia perfringunt, levioribus tantum muscis in laque haerentibus, ut tenuioris tantum sortis homin bus leges poenaeque constitutae vi Hentur. Quocirca ex una Cervandarum ab
omnibus legum, quae pares in similae pares quoque in poena iaceret, decernenda restat. Quae certe pro Aime ad d: Vinam aeqllitatem accederet, qua sitie personarum discrimine, 'cenari rogantur.
His curis i s stae immorantem Caesarem tale alses Rex Tunetalliis Aprilimen e convenit. Nova ille Mamitate non jam ab hostibus, sed proprio assi ictus filio, opem larius a C. x fare Upplex expectabat. Homo erat astrologiae ad infanam super in onem Usque dedit Uy, quaecum ipsi ex astris gravem pia launtiare calamitatem videretur, Barbar0sam magna classe Italiam petentem, fliga in Siciliam π
353쪽
c liam praevertit,eo tempore, filio Ina perato ante annos quatilorCenuae versaretur. Huc una ulea se ad Carolum contenderet, tempestate Neapolim reiectus eii,ubila genti Pro regis liberalitate h.ibitus est barbarus prodigiosi in victu tuotidiano luXris , ut quem aequilit illinis unguentis condimentisque coe
nantem. obter Vatum, Itin pavonem uia una, centum aureorum numiitium impensas fecisse. Verum illic morantem inexspectatus ab Africa nuntius docuit, Amidam nlium per absentiam Parentis regni edem Tunetum occupasse. Ita infelix denique Muteali es intellexit, si te non omnino quidem falsium, edtamen et t. . in arte quid per plana calamitatum fugam calamitatemio, tissimum incurrerit. Raptim igitur mille octingentis viris navalem militiamin: ruit . atque ut nondum firmatum in regno opprimeret Amidam, propere Gule tam sui arcem Imperii, Caesarianis custoditam appellit, communicatis cum Franci lco ovarre eius loci Praefecto conliliis Tunetum e confert poliquam Afri aliquot ex urbe progressi cunctantem provocassent, fide Cacramento obligata. Sed Tovarre suspicione raudis anxius, mor in nequicquam ualit,mo-itque re i eme perii dis salutem temere credere. is hic a recte contulentibus tribuendum erat , nisi hoc imme plerique oecutirent. Progreditur non magno cinctus iari lite Ledi ius urbem Venitim est , Afrori lira tan uentium telis gladiis itie mille trecentis obniti periere ipse ias,nulla rem agi s. quam V is uentorum Odore proditus, capitur. Huic adducto filius Amida crudeli impietate, oculi pupillas candenti ferro divitii qua fortuna uterque filiorum Nahater&Ab alas videre etiam deliit. Verum, ut nulla impietas diu siecura floret, Abdamelech Germanus frater ovarrae poti illimum arte, Amida deiecto, regno po. i. , quem brevi tortuna fatoque functi ina lilius Mahometes vix duodetanis secutus , cum Procerum insolentia regnum male administraret sorte revocatum excidit,simulque Mule .ils inter has turbas e car-
celis; e te tecit. Hi in Germania hoc anno corcumlupplicemque apud Caesarem vidit ac mirata est , in extremo fortunae praecipitio stantem barbarum nihil de egregio corporis morumque cultu, nihil de elata animi magnitudine remittere Edraram veteris etiamnum maiestatis referre imaginem. Nec defuillet oranti Caesar,nisi intestinae calamitatis cura sensium peregrinae imminuisset.
Nondum enim sat pressi haeretici, sub victoris etiamnum manibus mite cere ne ii ibant. Nihil ad modiim pro militone Concilii movebantur , vim etiamatorie arma Caesaris asperia ari post cladem vili Neque obscuris haec palam argumentis prodebant filiorum illud memorii dignum , quod Caesar una cum Perdinando prandenti pectaculi loco ad mensam obiecti in est Larvati aliquot hilli toties velut ad , blectationem in comoediam progressi lint. Ex his primus Doctoris habitu insignis gravi mutaque peribi a te sempectandum obtulit . qui a tergo loannis C. Platonis, seu Reuci lini, nomine signabatur. Lignorum ille fata sceni brachiis collegerat, sed, ut erat, e rectis incurvisque stipuibus, male cor haeren-
Ponenda liaerere cogit ut Augutiae, ubi
354쪽
haerentem dissolutumque in medium projecit atriurn, ac, velut ossic; stinctus, post velum recessit. Subiit alter larva tectus atque Erasimi Rotero iami, clim habitu, tum nomine ornatus, qui in eo totus erat,ut dii lutum male fasicem componeret, curvaque rectis conciliaret, quod, ubi consiimpio frustra labore,desperaret,indignanti similis regressus est. Monachus sibinde Lutheri cultum nomenque profectus ardentes titiones e foco raptos protulit, quibus collectos instruem distortos stipites,admoto igne, succendi , ac post iuculentam satis flam-naam, muneris sui partes eXecutus,abiit mo in scenam prodiit larvatus, In .peratorio schemate illustris,non ob sicure ipsius Caroli personam referens , qui ligna iam flammis immersa, ut incendium opprimeret, stricto fodicare gladio aggressus,quanto violentius mucronem adegit,tant,flammas acrius concitavit, quocirca irarum plenus furensque post sicenam se conjecit. Postremo ingressiis atrium Pontificio ornatus cultu,titutoque Leonis X. siti quo primum haec nata haeresis exarsit qui territus incendio, dum remedium auxiliumque circumspicit, amphoram aqua plenam affusurus,per fictum errorem vas oleo refertum alludit,&,quem oppresstirus videbatur, ignem inflammavit.Non obscura haec erat Austistis Principibus fabula. Nam Reuchlinum linguas artesque ac veterum praecipue disciplinas tradidisse Melanchthoni aliisque memorant, verum errori veritatem, tanquam curva ligna rectis confudisse, hi quidem interpretes sentiebant. Erasimum postea frustrata opera rectis distorta conciliare conatum: Lu.
therumsublatis,velut per incendium disciplinis pristinis,novas usicere. Unde male commotus Imperator Pontifex, ille quidem bello, hic diris,proscripti nibusq; tanquam ferro oleoq; incendium rebellionis magis incitent, quam o
primant offendit tam insolens ramaticorum audacia non leviter Caesarem, studioseque in comoedos inquisitum,sed aliorum favore ac propria fuga tectos. Hos actores imitati Protestantium antesignani, cunctando ludendoque Caesarem omnia pro pace molientem ustinebant Pontificii etiam importuna disceptatione morabantur, ut post victoriam victoriae fructum concordiam nequic
spo sippim concepiss)t Caesar,Philippi filii sibi in imperiali dignitate
fitio in irrogandi,ut Juncta Hispanorum, Belgarum,Germanorumque potentia tantb
Germa facilius ' validae in Imperio haeresi, inexpugnabilique Francorum aemul ψό di myxRu Vi m Europae totius ad unius imperium revocandae. q' aconiunctione nihil potentiiὶs adversus Turcam reperiri posset sterneret, in Hispa quod Philippum magno aiebambitionisque non incapaces animos traxisse nonnia a ignoraret: ideo,ut &Ferdinandum fratrem ad hoc obsequium devinciret arctius axuniliai una filiuini in a anno natum,recensque Bohemiae institutum,. .ri Rege in in Hispani Zm blςg Vit, ut majorem natu Caesaris filiam Mariam in
abb. e. dulgente Pontilice, i Drςm caperet , regnumque His aniarum Prorestis titulo toti adminissa aret. Qui quidem, ut erat florentissimus aetate ac forma iuvenis tirm
355쪽
administratione illi radita, in Germani atri appulisset, haud parem benevolentiam, vel exhibuit, vel expertus eli. Is ex Hispania quinquaginta triremium clas . se Andrea Auria ductore, cum adruccio ridentino Cardua ales, qui Maximilianum ii paverat, C Albano Duce Genuam postridie Cal. Decembris Anni MDXLVIII appulit. Ubi exiguum Procerum populique favorem occupavit, postquam cum Albano: Ferdinando Gon2aga Ducibus, arcis urbi imponendae Philip conlilia agitare compertus esset , quae cum Auria populusque libertatis studio pus in boo poli die. liberali donatione tamen ornatus, Mediolanum dis spς
ilii Emanuelem Philibertum Sabaudiae Ducem, Oratoresque orentinorum, sua gra-Ferrarientium ac Venetorum. Hinc Mantuam atque inde Priden tu insub anni vitale exitum pervenit, ubique magnificent illime cultus, a Mauritio etiam Saxoniae septemviro alutatus, rognusque ut pro Philippo Hassiae Laiadgravio preces operamque ad libertatem obtinetidam interponeret,quod prolixe eidem detulit; sed quodam humanitatis, ut Italis Germanisque visum eli negle istae vitio, duni
Hispar,orum, adῖravitatem compositorum, mores everius imitat ita, viros etiam
Principes nudo ibi pateretur ad littere capite. Qua de re a familiaribus monitus, patris humanitate in exemplum proposita acutius, quam modestius respondit: Patrem suum fuisse Principuo tum se ver Imperator ulli plus referat, qualis natus iis, quam tralis vivas; cum flori plus decoris insita icet ex bulbo quam bulbo, licet ex flore prodierit. Certe Germanorum affectata hac male lute, degratiam ii fregit, de spem conceptam imperiit pie perdidit, quamvis Princeps esset dignus
Imperio.Tantum adiolum etiam Pro. ornatum moresque interest,ut oonsae,suu Atib superba,placeat.
Imperator constituerat filium natali Belgarum in solo excipere , eisque post
se regionibus inaugurare principem , consili quo Hispanorum regno minus fici oui profuit,quam Germanorum imperio, dum penes Austriaco stetit, obfuit quod destini illis laboriosam limptuosamque pro defentione provinciam relictu erit his nati tu . alii mentum praecipuum adversius vicinorum ReguIn potentiam detraxerit. Utriusque tamen Austriacae domus vires connexuit, quamvis impentis maioribus, quam emolumen is . Hacani inseparatione a Germanis, Belgarum campus bellantium factus eii qui salus paene tot pugna litium carientiumque sanguine, iam seculo maduit quo Europa univer in Huc , .i finitis Augulis comitiis praeversum, filium Augusto mense Carolus descendit Ante tamen Augusta nunti Scue - ά . inde Ulmensem Senatum innovat, plebique reformMionem perii ad et Getivi. Ceteros pertinaciter Reformationi Interim illic aerebia iantes proscripsit. In quibus diverit Pi incipes urbesque. Constantienses prosicripti , Ferdinando se e Regi quam Caesari dedere maluerunt, pluresque alii armorum metu ad obse quium redierunt; sed palum stabile,quod repent , cum timore iii blato, evane rheum sceret. Unde miseri homine. , tanqua rota,quae aXe Otaeli, aut navis clavo sipo sticam liata, in omnem partem volveba Hur,eXemplo in orthodoxae sidcra professoribus ecas an unquain corriperco. Et Carolinum hoc decretum,si ad nullum i omanae Eccle
356쪽
plerique ae emolumentum, aluerit certe ad babylonicam Neoei angelicorum cons inPolypi sonem demonstrandam,quibuscum sola Scriptura clypeus Palladius esset, Om- , ό, nil OInaeti illa vilium, ad cu usque arbitrium subito induebat.Ut caeco caecior sit ouubiis . Oppiter, qui ejusmodi daemoni artificiε fraudem nequit dignoscere Argentinenses diu Carolo obluctati,tandem per Legatos Caesari Clomam iam digresso fatisfecerunt, ubi tantisper subsilens Camerae Spirensis tribi inal, haereticis 5 300' ubmotis, institutisque e more veteri iudicibus orthodoxis formavit. Hinc ve-
dii ii si ros um S dZOne&HRi captivis, quos Hispanico custoditos milite sie cum tras itici hebM,lia Belgium Septembri mense descendit Hallo denique in Mechliniensecariti l palatium sub custodia, dimisso, ipse Bruxellas divertit, ubi Eleonoram ororem
iiςisci Galliarum Regia viduam, ad se transeuntem Nonis Decembris exce-Lvi ando ibidem profesto Natalis Christi die Maximilianus Egmondus Bu-
Mors, 'α Comes, vir bello ac pace magnus ex legatione Anglicana, pro Caesare obita, ebis, IςVςii 4 VORG/cta aegor id uae,praesentianina o mori non sine Caroli dolore es , ex copi p. Quem serunt,postquam a Medico Andrea es alio mortis horam, ac pedarii. momentum,quae eju es c peritia, intellexisset, nihil turbatum, insigni convi- Fbniani tum apparatu sussisse anstrui, omnique aZa supebectile argentea exposita, a- rerum micos vocasse, unaque cum eis mediise neniae, ac subinde liberalitate , inter vi-i vias, rara, prae sientes parritum esse, niliatque commoto ad lethum instans ani-iau, imo, tanquam ad meliore diVitias amicosque transituro, dixisse vale Indeque in ca lecto, velut ad quietem compositum, exspectasse mortem .Qua eodem, quodVes alius signaverat, momento occubuit,s crisante Christiano more pie ad hunc
agonem munitus Quem felicem jure dixeris Principem. tali medico,& tali ab hac vita excessu, qui tanto in aulis est rarior, luanto dissicilius est coelesti simul terrenoque Domino ad placitum servire. Unicam reliquit heredem Annam filiali Guillelmo Nail avio AurantiiPrincipi, rebellium postea in Belgio primipilam,p.irum auspicatis nuptiis, collocatana.
,s Miserat Carolus obviam in Germaniam filio Philippum Croyum Discem
hi, Arsichotianum , cum insigni quingentorum cataphractorum equitum comitatu, Belgis inter quos erant praecipui Betigarum Proceres. Cum ver anuario mensi Anno obui ec tilio . Spiram ingressus per Nemetes LutZel burgum, atque hinc ad Brabat iaci, ii, Haesilies pes Veni iter, Uni Versa C. Casis aula,4 quidquid Bruxellis erat nobilita
riae Regina Maria, amita, quae Belgium per absentiam Caroli moderata fuit,dutibus a Lovanio millium pallibus Aceptus est.Unde post nocturnam quietena Calendis Aprilis, in apertam Campi Haren heiani planitiem ductus, rureellam LOvanium, Mech liniam, Anivei plana,nobilissimas simul urbes, intuitu unius loci basilit, cum Alii ita proceribusque amplissinuina tentorium ingressus mili tari hi dicro ecreatus, si bidi, ni in propinquo erecta munitiones, ex opposito, , earinae. Uns, cuius optangenta , JHa peditabus,qtia equitibus viridi colore orna ibitiai. 5,Pe, cinomanu in P R P in QP Iacu45 4baudia: Duci. holea alteri cuna
357쪽
Caroci V. seri an Samp. is 'pari militum numero albicoloris habitu in ligni Reuit ii Comes Praeseistus erat.
Hi,digellis in aciem cohortibiis , commilitis itie utramque in praelitii: nulacrumor inrious, per hora: racile spatium, viris armisqtie lio ita bili quadam voluptate, collisis. tantis iucundius praebuere Philippo pectMulum quod pugnae nemo a interet set Hoc a ludicro epulis refecti Arux et tam illuliri comitatu tendunt ubi ante Lovaniensem porta ficulari, intra eande ab Ecclesialii co Magili ratus ratulatoria oratione honoratus, ad nobilis limum S. Gudita templum deducitur, a- istisque Deo gratiis, Imbrotianus Hymnus concinitur. Huic ad Montanam pla-am digre istis tot se triumphales arcus, tot per diversas scenas spectacula, ut inui inodi apparatus, ingeniosa, pronii a Belgarbam natio est obtulete, ut no-utate admiratione captus Princeps aliquot his ultrandis horas incedens dederit, tua tarditate linam incolis laborem bener olentiamque commendabu In foro fontem reperit, qui rubente vino aquarum loco caturiret non grato minus vulgi palato, quam oculis pio fluvio. Ad aulam cum venisset, ab utraque inseribus amita Maria dc Eleonora. cum ol ulo salutatus, inter utramque fellinus ad Patrem Imperatorem contendit,acceptusque in ampletatis una tanto est gaudio quanto credibile est ab Optimo parente filium unicum excipi potuisse. Exinde Caesar .praemonitis de inaugurandi tilio Belgarum ordinibus, ipse cum utraque sororum,LoVanium urbem Brabantiae primariam eundem illuli issimo co.
mitatu deduxit. Ubi postquam V Julii Brabantiae Limburgique ducatum, c
Valhenburgii Dalentiique Dominium adiima Olennitate adiisset ultro citro que Sacramento fidelitatis,ecinore Malorum regendi parendique praestito, ad ceteras ordine Provincias,mutua fide Obliganda procellit, magnis ubique, noribus.&muneribus cultus. Quo in iticio Ant erpienses in ibi traiendi i omillia corollatorum impendiise memorantur. Inter haec Episcopi per Ger inaniam synodi, cogendIS. reformali Itb Uel le-icorum moribus,e Caesaris postulato invigilabrat, celebresque inprimis inciales synodi a tribus ad Rhenum Arcisi episcopis, Sebastiano Moguntino Joanne i revirensi,d Adolpho Coloniensi sunt institutae. Quarum tam de id quam morabus Canones in omis Conciliorum exhibentur , dissiciliorque
tua Moguntino,tum Colotticusi. Ob Sacerdotes, tam ex Buceri disciplina, quam indulto, at, Carolino uxoratos ad coelibem vitam revocandos, labor fuit, ut g ill hut cannum, d tertia etiam sequentis anni Synodo Coloni enu, pio Ciei emendatione obnitendum fuerit. Priorem eius Synodum, datis Caesis IV Non. Julii isteris. ratam h liniit illis clite in Ommiis, quae Α-ili berant observandam imperavit. Accellerunt quoque, sub Mali e X itum t Ie P tali. I. l. UUIt in tali Iani et Hlm,
Linreati Caesarem diu Aellis peragrata . sed absque mictu, Germania quod pleri- ntibus indulgentia Pontificia offerretur, vel P: aedicantes, lene Apost uae, cui Eccletiam Rom. quam uxores mallent relinquere, vel Proceres bimai Mam Ecclesiasticastitescati vel plebes qui calice nubia Cluilta uti ciebatu, Oblinum
tioneta bentur, uigenti. biis Pon Pontili cu irrito labore
358쪽
Quo nomine cum Caesarem convenissent isquet haec rationem se, quani viis tu Caesar nenda sentirem,quod ides persuade ida animis, non imperanda armu esset. Neque se Amp. pcrct,parei/isefacit Germanis suturum exist aret Caussam dixit negle- is, illo. si ci ctylio restituenda nuperstes maxima a pulsi se obstinata mentis Pontificem, nesci Comilium loco idoneo recusantem recidere. Rectu igitur facturos si emendationis curam ct oxum Germanorum Episcopis retii aquant, a quibus minori fastidio Germani aliqua peste infecti, ἡ,,bis oc/ης it 'M cceptΗrisint.Sibi curae inprimis fuisse,per indultum vulgo calicem, claroque u-Xores,qua eripere nequiret,permissas, ut morbum,si non tolleret, certe leniret, propis remque errantibus ad resipiscendum viamserneret. Siqui Catholicorum ad eadem manus extendant, luconcessa arripere, non accipere per)nissa; minusque peccare ceteris, qui integris paene regiombus se nequicquam obnitente.ad Lutheri deliria abripiantur. Futurum denique, ut Ponti ices ad consulta absse remedia sero reficiant,quando jam Germama salus erit deplorata. Tenerese in vinculis Principes, non ne acerba Procerum imperi querimoniaqiι ob pertinacem haeresim dimitti tuto nequeant,nisi rebus ante de religione compositis, excultu perturbatione, ceu malorum fonte , imperi, tranquid tu potissimum subvertatur. Haec aliaque Ferentinum in Italiam redeuntem, ceteris apud Caesarem si absisten tibus, ad Paulum referre iussit,& meliora consilia,ex praesenti rerum discrimine
capessere., . . - ςrgςnx adjγi in Anno Paulus quoque Pontifex ad vitae metam de iii irrit, inclinata quidem ad tumulum aetate , sed tamen violentia quadam in
molliu . mortem praecipitata. Causta e X Aloysio filio erant nepotes, multorum Praesiuium ex nepo scopuli, quando ad hos immoderatam curam,peculiumque convertunt. Despe-
. . . si rabat Pi centiae , cum filio, amissae restitutionem a Caesare Pontifex, ideoq; sies: I Galli studiis addixerat, quod Parmae etiam a Caesareis occupandae metus urgeret. Hanc igitur Octavio nepote, Caroli genero per astum exclusio, pontificioq; milite si Camilli Ursini ductu immisso, Ecclesiae,ut fuerat, reddendam prae se fe-Farinae rebat, Octavio in principatum Camertii, unde quondam exierat, reducto ratusa - ia hac nautatione titulum invadendi Carolosiubtrahendum. Sed clam Rex Galliae otii ui pro altero Pauli nepote Horatio, quem sibi, Diana filia spuria in connubium ob Papae ad lata,generum adlicaverat Parmam instanter posceret, veritus Octavius ne praeversatur habito fratre ipse ducatu eXcideret, avo in conlisito, Parmam cum aliqua sitiorum manu advolavi illamque se praesidio destis,occupaturum sperat. Verum Ursinus cavere uitiis, ne cui etiam Nepotum arcem crederet, opportunis per urbem custodias Octavium ab instituto deterruit, arcisque deditionem postulantemr 3ecit. Hac spe de eclus ad Caesaris partes accedit, simulque ad fratrem Alexandrum Cardinalem acti consilium persicribit, iubetque denuntiare Pontifici, nisi Parmam redaeret, Caesitas sies opibus acclientela facile in pristinam possessionem rediturum. Quas iteras ubi Pontifex inter Quirinales Hortos obambulans inii ex istiet,doloris indignationisque Ob Ortqimpar, animo linquitur, intercepto.
359쪽
verat supra meritum, Jc supra ibi te marmaverat. Adactum hoc altius, quam ut leni pharmaco pollet aliarim liquidem febris ex detectione coiitracta mansit, quae quinto poti die,Qui erat IV Idus Novemb. clarissimae memoriae Pi incipem
ad alteram vitam trantiu lit, annos iam unum de octoginta natum,e X quibus Pon liticio XV, publicis vero mune ibus ad L, ii imma cuinci nide impender M. Omam miserebellis vastatam, cadaverisque in speciem de tormem nactus, honesto aediticiorum cultu paene ad vitam revocarat, Vaticanum senatum viris suae aeta- is ornarat praeliantissimis eximiae prudentiae ac modelationis Princeps, cui ta-en immodicus stirpis amor detraxi magno demum molientis dolore utcunq, tersius,cum eo quern exHverat iam,se e totum seristit.Si mei, inquiebat cum Da- ide, nonfuissent dominati,immaculatus essem Matellatem humanitate ita condiebat,ut illa par summis lac vix dispar imis videretur, literis apprime cultus, etiam quae ali rologicae vanitariis erant, secus quam tanti nominis ferebat dignitas, procul tamen a taminiami quam poliatae profligati si mi Ochinus, E Verge Dus, atque ex his Schleidanus illi allinxit vita ut opinor sitio Pegae ii domitae adulteroque. etiam vertibus id temporis celebrato , tantuni Prii acipem fingerent similem, cum in siminum fimc Eccletiae caput, .ilia, praeter calumnias tela, perditissimi homines figere nequeant. Ceterum quis orthodoxae in illo religionis promovendae Zelus arserit. si neglecti Concilii ratiotus separes,telliri poterunt Ordines ab eo sacri in Ecclesiae orname tuum limul ad lumentum instituti. Etenim Clericorum S Joannis decollati ordo, tum deinde Congregni o Fratrirna Capuccinorum, denique Societati Vesu nititurun eius aut orata te receptum valuit , qualiquantoque orthodoxae religionis per Oilentem Occidentemque propagatae per Europam etiam conster citae bono, toto iam orbe exploratum est. Ingens erat novi Pontificis exspectatio , praecipue cum inter Gallicam His a- namque factionem media . quam dicunt volantem,& Alex .indro Parneso Duceregebatur. ei in omenti in electionis ut plurimit m dependet, ut quo se illa dederit, huc tum pondus feratur praeter exlpectationem . Gallo ad Caesareos translata, pena Montano Caesaris inimico, quem tamen s i xllimatio
nemragnum plerique designabant, ademisse vis a esset. Et Polus quidem Cardinalis principio virtute sua , an tuam Magnete tactos animos ad se pertrahebat, quando: regio Anglorum genere. 5 religionis qualitae regionisq; amissae for
te hoc decus merebatur sied ubi duo calculi ad apicem tonoris de illent, isque, qua erat demission neglecti minimc honorem exciperet, ad maiorem bene lictiastimatorem si fragia Patres transtuleruiu Joan rem M triam Montanum scit cet gente Arretinum, tanto maiori adini ratione Omnium; quod quem Galli tanquam a Caesare aversum, unicuspectarent, ut quo potissimum Autore t idento abierant, Bononiae repugnante Imperatore Patres substiterant, hic, inflexo io favorem,percosimum Ducem Florent inlim Carolo eiusdem nutu VI Idus Febr.
electus sit . ut alsumptoJulii II nomine cum in s Cubilat annum exordia plitia dignitatis incidissent, elus soletu itatem prisco niore celebrandam ante omnia indixit ac subitula, ad prece ἀsa ira quod nς Pontificaxum ianitiaverat,ir
360쪽
LXI. Cum in proclivi religiosnis per Synoduconciliatio esset, repente novis impedii Amris haeicta
13 Liber VII. istoriartim denti Concilium 'oc,velut per creation in mutata mente omni conatu resti
tuendu duxit. Animadverterat enim sua se suspicione falsum,q ia omnino uturum credid t; ut Carolus Synodo in potestate constituta; sit istic arbitratu novi capitis electionem imperaturus esset; Tridentinosque iccirco detineri Patres,ut hi in suffragia dicet ceteris deficientibus, coirent .Qu'd ubi eventum comperisset procul a Caesaris abfuisse conliliis, qui ridentinos Romam a morte Pauli destinasset, errorem sitium hoc obsiequio correctum volebat. Quin etiam, ut Galliarum Regem Henricum sine quo labefactanda Synodus videbatur, quique nihil miniis, quam consentientem Imperatori Germaniam cripiebat, eodem inducereri per Legatum hoc vehiti arcanum communicari voluit convenire omnino Henrici rebus ut Concilium quantocyti ipso assentiente haberetur; quis d, hoc negato alias Carolus, indictis Auxistae comitiis, religionis staG in pacem cum Protestantibus initurus,citra ustam Catholicorum obtrectationem, esset cum aliud sibi tranquillitatis speratae medium nullum si perfuisse, iure obtenturias videretur. Quo facto, longe obsequentiores Protestantesimetuendos Gallis habiturus eii et,quam si ad Concilium, quod horrerent, invitos adigeret. Per quod citius ad arma rursum seditionesque,quam assensum Romanae Eccleliae impellendi forent. Et haec adeo appolite ad veritatem.quae eventu probata est,disseruit ut
Henrico perita erit qui e Imperii tempestate Sc iactatione,suam quietem aut bel certe lucrum metiebatur. Alio tam n spe labant consilia Pontificis, qui florentibus adhuc Caroli in ei mania rebus haereticorum,seu metu, seu veritate impulsorum, resipiscentiam exspectabat ideoque Carolum hortatus est, eos,ut in Comitiis induceret,ad Concilium Tridentinum una cum aliis Imperii ordinibus a Pontifice petendum thinc sibi quandum parendi necessitatem imponerent Concilio ipsis postulantibus concessb. Ita siubtilis ingenii perspicacia suo diversios Principes tanquam horologia pondere moderabatur. Et res X voto fluere visa, neque plerique Protestantium , qui Lutherana nuperfide, de Augustanae Confessionis praecipuis de ustificatione, Sanctorumque invocatione, 6. Missae SKcrificio, decretis cesserant, si assemel statione deturbati, disti culter in reliquis cessuri erant. Cum lontifex utramque facile Eucharistiae speciem, modo integrum sit, qualibet agnoscerent Christum ad solatium pietatis indulgere cupientibus risico more posset profanis Praedicantibus Protestantium, qui nullis apud Romanos sacris inaugurati essentinuas nihil veta re uxores concedere Apostatarum autem Sacercio tum libidini fovendae, tantum Imperii status, quod scilla religiones Germania tranquillitate impendebat, periculum posthabituri non crederentur Atricio rursum daemon artificio in pernas Otaciti Caroloque pedicas iniecit, quas suis ipse Caesar manibus imprudens fabricar . . dum, post Occupatam in Italia Placentiam, Gongag Mediolanensis consilio Parmae labias et Octavioque genero, qui hanc ralitate in si gni Julii Pontificis receperat eλ dei petatione , mentem ad G protectionem
transeundi iniiceret. Unde correptis Utrimque armis Re UD /, non tan
tiim non promovere Synodum sed impedire pro viribus us, Melvetios