장음표시 사용
281쪽
Soli fertilitas peregrinis nimium praedicata
vel ostensa , eos tandem ad illud occupandum invitat. Sie Mardonius Xerxem moυit
E. Sic Livius: Gentem Gallorum, traditur fa- nia, dulcedinis frugum , maximeque vini novatum voluptate captam Alpes tranti ille, dc invexiste in Galliam vinum gentis illiciendae caula. 2 Princeps prudens novo dc longinquo bello temere lese nequaquam implicet. Xerxis exemplumas Bella quantumvis jt sta ex causa, tamen non nisi ex consentu & consilio Principum , sunt a summo magistratu suscipienda, ut eos ad ea paratiores habeat. Xerxis exemplum de bellocis inferendo deliberantis. E. Plato lege sanxit lib. II. deIegib. Si quIs privatim sine publico scito pacem bellium ve fecerit, capital esto. 4 Suminus princeps, aut lari concilio praeest, aequo animo ferre debet, ut contrariae sententiae dicantur imo ut consiliarii vel plures vel unus, ipsi met contradicant & advertentur. Ex is emptam. E. Plinius de Domitiano Imperatore scribIt; Videmus curiam elinguem , in qua quod dicere velles, periculo suin, quod nolles, miserum estet, quia unus soliis censebat, quod omnes sequere t tir. Trajanus vero Imperat . in eo maxime lauis datur , quod eo rogante libere sententias dicere liceret, vinceretque sententia non prima. , sed melior. Priscus i fel udius, ad quem cum Inapa . Vesp 1lianus mitisset, ne in Senatum veniret , re spondit: Penes te est , ne ine Seuatorem est Spatiaris
282쪽
Εx HERODOTO. 2 stiaris; quamdiu autem me loco non moves, est incuriam mihi veniendum. Age, inquit Imper. at ingressius taceto. Helvid. rei pondit: ne me ro ga, ω tacebo. Imp. at est mihi rogandum: resp. alter, dc mihi dicendum quod verum putavero. Vespasianus ad haec: Uerum si dixeris, occidam te. respondit Helvid. quando ego tibi diximuimmortalem este Z Tu tuum facies, ego meum: tuum est occidere , meum mori non trementum. Arrian. in m lib. I. cap. 2.s Bene ac diu de re semel suscipienda deliberare maximum est tum lucrum , tum rei exe- . quendae adjumentum. Herodoti sententia in or tione Artabani.
6 Regum & regnorum insolentem super- . biana, & aliis vel vicinis vel extraneis vel subditis injuriosam, Deus laudem dejicit punit. Artabanus in oratione.
E. Philippus II. Rex Hispaniae propter intoI randum suum fastum & immanem crudelita tem, eodem modo quo Rex Herodes, pediculari scilicet morbo eli extinctus Anno Ir98. Qui turrim Babylonicam ad coelum extollere conain hantur eorum conatus Deus confiisione linguarum , & familiis per universum urbem disiectis dilsipavit. Genet. II. Sic cum Nabuchodonosor diceret: In coelum ascendam , & super astra exaltabo solium meum , mox audi Wit o veruntamen ad infernum detraheris, in profundum laci. Esa. iq. Item cum princeps Tyri diceret in corde suo, Deus ego suin, & in cathedra Dei sedeo, statim audit. Adducam super te robustiisimas gentium, & nudabunt gladios suos , & detra
In cunctan ita multa saepe bona instant, prae sertim tib i de bello in exteros sulcipiendo agitur In orviis et Artabani. . E, F
283쪽
ffc Apuo Rrs Mi POLIYI cIE. Fabius Maximus lente ad pugnam progres,nis,cunctando totum Annibalis exercitum enet Vavit, indeque appellatus est FABIUS CUNCTATOR,De quo hi versus ab Ennio sunt conscripti
rivi homo nsiis evnctah do restituit rem. Vonponebat enim rumoret ante salsitem.
8 In deliberatione de bello suscipiendo non temere credendum, qui vires hostium per cori- temptum diminuunt. In Oratione Artabanis 9 Vindictae libido , sepe consilia bellaque temeraria suadet Principibus. xerxes semis cupiditate Graeis remere bellum intulit. Io Est prudentis & clementis principis , si quos etiam ex subditis vel solo verbo offendit . eosdem Ienire & apud eos suam ipsius culpam
agnoscere. Xerxis exemplum veniam ab Artab no deprecantis.
L. Arrianus lib. .hist. laudat Alexandrum snum , quod sicut interdum praeceps ad delinis quendum erat, ita statim eum huius poenitebar. Caeterum, inquit, delicti poenitentia duci , id ipsi soli inter veteres reges, tanquam eximium' quiddam adscribo. Plerique enim tametsi alicujus delicti conscii sunt , tuentes tanquam recte factum, culpam suam obtegere putant , iniquo statuentes e Vnicam enim peccati medicinam esse censeo,peccati agnitionem ot confessionem, . manifestumque poenitentiae documentum ede-Te.Nam qui injuriam accepit, non ita graviter is
Iaesum putat , si is qui laesie, perperam se fecisso fatetur, dc bona alicui spes sit, se non amplius injuria affectum iri, si is quis fecit, poenitentiam Lacti sui prae se serat. M Saepe regnis & rebvspublicis clades diviniatus i*Mictuat iu , via fatiatu inevitabiles imis
284쪽
minent,&omnino simi subeundae , quidquia contra sani consilii casPiatur, fiat dc opponatur. clades Gracis a xerxe diυinitus immissa est. E. Cum urgentibus fatis Roma a Gallis capuenda esset, primam bello causam tres Fabii d derunt , qui cum de pace inter Clusinos & GaIlos acturi a Senatu missi essent , contra jus gentium pro Clusinis contra Gallios proelio decertarunt. Porro , quo minus impedimenti Gallis ob3iceretur, jam ante Furium Camillum, tantum Imperatorem populus Romanus fatali furore in exilium Ardeam depulerat, Advenie tibus Gallis civitas, quae saepius adversus Fiden tem & Vdentem, minores hostes, Dictatorem creaverat, extremis id urgentibus periculis id neglexit.Fabii, quoru temeritate bellam contracta
erat,summae rem praeerant. qui tumultuario exercitu raptim ducto, ad undecimum lapide hos uoccurr&er, non loco castris capto, non praemu nito vallo, non Deorum saltem memores,auspicato instruunt aciem:& ut summatim dica, nec milites nec imperat. faciebant, quae ex disciplina
Romana essent. Cum pugnandu esset,pene prius fugerunt, quam vidissent hostem integri intactis que.Maxima pars ex fuga Vejos pervenere: unde ne nunciu quide cladis Romam misere. mi Romam elapsi sunt, ne quide clausis urbis portis in
arce refugerunt. Quis non miretur nunc,popu
Ium Romanum optimis legibus,& acerrima in litari disciplina inititutum ta turpiter sui oblitu Concludo locum ex Am Hanormum injediatis, fatis solent hebetari sensus homini m ct obtundi. IE Nemo subditus honeste detrectat militianain qua princeps ipse veriatur, atque proficiscitur cum aliis. xerxis responsum ad Pythium.
285쪽
ApHovis MI Pot IT Iernavalis exercitus , quam cui alendo Sc conseravando terra & portus commeatum praebere ScPerfugium possit. Artabani ad xerxens oratio
r 4 Qui omnia pericula timet, nihil aggrediatur: qui nulla, facillime perditur. Praestat tamen alacriter aggredientem sibi quaedam pericula proponere, qdam in re qualiber metuentem ni-Hl periculi in re ulla suscipienda velle subire dc
. Pati. xerxes ad Artabau sm in colloquio. Is Magna coepta cum maguis periculis sunt conjuncta. Nec statim rerum totus eVentus aut exitus perspici potest. x rxes a i Artabauκm Is In magnis imperiis certum numeram mi- Iitum conleriptam ali nece de eit; qui temper ad quot is impetus holhium excipiendos parati sint& expediti. Dedece/ra migibas Persarum qui
r7 Superbia Regum quantumvis potentum& opulentor a Deo punitur. in xerxea raecis Picito, cui verbia apparet in coru
E. Herodes rex ludaeorum cum in die solemni veste regia indutus pro tribunali consedisIet, ac de sublimi contionaretur ad populum, cumque Populus acclamaret ei, Dei voces,lc non hominum. statim percussit eum Angelus Dei, eo quod non dederit gloriam Deo , dc scatens vermibus expirassit. Act. II. Ozias rex Iudae initio pIus D foelix, vicit Phili-listaeos bc Arabes . postea cum ossicio Lacerdotis fungi vellet, Sc per sese sacrificaturus ellet, Deus iram litam publica poena declara Wit , Regem
enim subita lepra percussit, quae postea haesit laxo in longa senecta. rres rex AEgypti tanta superbia iustatus fuit,
286쪽
Ex HERODOTO. 2s ''iit dixerit adeo firmum esse regnum suum , ut a nemine Deorum vel hominum eripi posset.
Huic tyranno nominatim poenas minaturi Ieremias c. qq. Herodotus autem expresse narrat
eum a praefecto suo Amasi strangulatum esse. Nabucliodonosbr cum supra modum se extulis set , ex summa gloria laesortem abjectissim ain brutorum dejectus & una cum jumentis humi reptans , herbis & stirpibus agrorum vesci coactus est. Daniel 4.
18 -i populi Hc pauperes & custodes severi disciplinae iunt, iidem dc strenui & virtutis at
vini esse solent. Semaratus de Gracis.
E. Respublica Genevensis licet tenues habeae facultates,tanaen quia obser vantissima custos est severae&s auctae diiciplinae , potentissimi Ducis Allobrogum impetum sustinere, & fortiter repellere potuit. Respub. Romana suppiditat mutita exempla : Valerius aeublicola ter consulatu functus cum applausu populi , moritur glorioinsus, sed adeo pauper, ut ex aerario publico sepulturam habuerit. talisenenius Agrippa, Publicolae gloria non inferior, dum senatum plebi reconinciliavit,egestate par, eandem habuit sepulturam. Ottilius Calatinuo , & Uinti- Cincinnarms , ubi consulat uni dc di staturam obierunt imis mortali prudentia Sc aut horitate, a dignitare ad aratrum paupertate redacti, facti sunt bubulci. O ingratum saeculum lis Legati violari absque sicelere nefario,quod 'tandem a Deo punitur, non possisnt. De legatis Persarum qui a Lacedaemoniisfuerant violati. E. Perpetuum infamiae stigma inustum Athό-niersibus est, ob scelus in legatos Darii commis, sum.Terram illi dc aquam, communi exigendae dediti innis formula, petierant a & ecce in bara thrum
287쪽
a- APHORIs MI POLITI cInhrum praecipites dati stint , illinc abunde ac
Pturi eorum quς peterent. Sed quae ruina deinde urbem maris potentem, quae vastatio agrorum deformavis Exutar prope elementis Athenae. Livoni anno Is 49. non exiguas dedere Poenas ob detentionem Moscovitici alicujus Agentis Lubem, cui permissum, consentiente Imperatore , emere arma & conducere aliquot fa-hros fis artifices Germanos in Moico iam , ut operas ferrarias exercerent ; Molco vita ilios non solum bello invasit , sed ultionibus . depraedationibus vastare illorum regionem a grestus esti Augustus Imp. Antiochum Comagenum ad se excivit, quoa fratris sui cum quo litem hab bat, misium Romam legatum dolo occidisset, eumque Antiochum in Senatum adductum,d natumque interfecit.Dio. Lsχ.Si quid enim intregentium statura praestans est , illud praestans sminum est, conservare legatos invioIabiles: sunt enim internuntii, quibus utrinque ad pacta veniare, & redemtiones captivorum , mortuorum sepult tirae commodius expediri possunt:quos si violari patiant ut hostes futurum est,ut immortalis & ferina ira , dc calamitas perpetuo inter homines perseveret. 2O Pecuniae publicae quae viritim sunt absque ulla necessitate civibus dividendae , commodius in publici alicujus operis aedificationem & ulum con Uer untur , quam viritim singulis civibus non egenis distribuantur. De pecunia Atheaniensium qua ex eonsilio Themistollis in naves
versa est.2ὶ Quando bellum eommune sociis &tocloorpori Reipublicae imminet , membrorum in His univitates, odiati eoaeetiones simi Oinit- readae
288쪽
E. Hispani, a Franciseo Galliae rege in suis finibus lacessiti , confestim rebellionem saevissimam: aniniosque suo Regi infensos posuere. Guiecia LI4. Demii tu Christophorus Morus homo civili prudentia quam maxime insignis dicere solebat; illos perpetuo inter se digladiari , set eque mutuis
vulneribus conficere: verum cum viderint, ritispanos inde occasiones captare , fuitquς comis modis intentos, statim incommune contra exin ternum hostem conspirare. Petriis Matth.
Contrarium in Arieliis & Hannoniensibus . accedit qui post pacem Gandavensem primi ab Ordinibus foederatarum provinciarum desec rur, & vicinas provincias gravi bello amixeruta Haec separata reconciliat o harum duarum pro-rinciarum cum Rege inita,& a reliquis di lcessio facta est. An n. 79. 29. Iunii, dc a Duce Parmensi confirmata in obsidione Trajectensi, At in Aristide publicae salutis ac patriae amor praecipue eluxit , qui cum Themistoclis opera Paulo ante eiectus esset, tamen omnes injurias patriae condonans,in hoc communi totius Grς- .ciae periculo sponte ad Themistoclen sibi ante injurium accedit, & inter caetera bis verbis ututur. Nos certare omni rempore oportet non
privatis simultatibus, odiis, sed uter nostrum melius de patria mereri, Sc plura in eam benesucia conferre possit. . 12 Gravi bello imminente veteres societates renσvandae, &no Vae conciliandae. Atheni/cerer Graci in Siciliara , Cretam, Argos miri muri E. Imminente bello Germanico Principes proin totamons, Puta , Iohannes Fredetricu. Sa Ο-
289쪽
2ςα APNDRIs MI BoLIT Ierniae dux, Ernestusdc Franciscus Luneburgici . Philippus Lant gravius Halliae, Georgius Brande burgicus, item civitatesArsentina, Vima, Nisis tiberga, Heilbrunum, Rut elinga, Constantia 4 Memininga, Campodii num, Lindavia, Smalcaudiae foedus inierunt religionis reformatae desenis dendae gratia , dc. eam Omnes te velle servare proselli sunt & si periculum aliquod hoc nomine illis intentetur , se mutuo velle sibi subvenire promiserunt. Steid. lib. I. commerit. Idem ob periculum anno habitus fuit conis ventus a Principibus Germaniar. at cui bono Exploratores in exercitu deprehensi non semper necandi sed si & copiosus recte instruis eius eli exercitus, per eum sunt circumducendi, ac dimittendi, qui famam rei terroremque suis
augeant. Se Xerxe exploratorcs Atheniensium dimittente.
24 Maxime civitatem amplificat hominum frequentia in eam ex aliis oppidis captis vel eversis facta. Sic S)rac α a cieto nefarita magnae. E. Eversio Flandriae, Hannoniae, Arte fiae, &Brabantiae ab Hispanis facta, vel defectio earuma relisquis foederatis provinciis, Praecipuas Hoti Iandi & Zelandiae urbes, puta, Amsterodamum, Harlemum. Delpiros, Leydam, Roterodamum, . B: Middelburgii in admodum amplificavit MIocupletavit , & incolarum frequentia, opibus commerciisque eas urbes faelices, & florentet eia fecit. Quocirca vere& prudenter olim rescripsit Imperat. Hadrianus in l. ult. E. debon. damnat. Malo imperium potius ampliari adjectione hominum , quam pecuniarum dc divitiarum coinpia. as Rei ex consilio gestae laetus plerunque est exitus. sententia legator ni Graecia ad Gelonem. :16 E
290쪽
to esse indigenae exercitus recusantis imper tor. De Gelone assectante imperium Gracia.
ατ Nimia indigenarum ambitio in imperio
ac elota auctoritate penes se retinenda , eos pi runque externorum auxiliorum bono privat.: sunt enim auxiliares cop s.c gradu & loco hon sto temper habendae. Graeciasic privata auxilio Gelonis propter imperium rerentum. 28 Non temere summum exercitus imperIum
extraneo duci , quum inter indigenas ipsos ad imperandum sant aliqui apti , est committendum , ne vel contumelia indigenis proceribus facta videatur , vel dux iste extraneus alienam Rempublicam facile prodat. Grata secretinu
runt imperium exercitus a Ucrsis xerxι m. . E. Exemplum est Urbs Da ventria, qtrae G '
hernatore Anglico VVilhelmo StantejO, praesecto Anglorum & Hibernorum ab illo hosti Hiis
spano prodita est.29 Ianuarii, anno Vsu enim compertum est extern onsilia sere esse infausta. Non enim affectus fidus extero is
rum aut fides syncera in Rempub. Alexander male audire coepit, cum Persas adiit , Romani labi , cum Graecos & exteros ; Carolus Audax , cui ruinam tuam nisi Campobacchio debet Eia fatum hoc habe : Vt in quam domum vespillones veniunt, signum est funeris, sic Reipub. lais bentis , ad quam fulciendam adhibentur per grini quod tamen velim intelligit, si multi: nam
ut unus interdum aut alter, fide Sr virtute ingenioque cognitus , haut pertinaciter damnem. Lipl. lib. 3. Polit . . . in notis.. Dio lib. D. Ad consulatum, praeturam, alios. que magistratus solos Romanos eligendos cen- , seo , Partim propter in titulorum patria: m moriam,