장음표시 사용
71쪽
RA Agnas clades, magna sociorum & subdito rum defectio sequi solet: itaque curandumsut firmis , si fieri potest, tunc maxime praesidiis
teneantur:& hostibus aliquid negotii inexpectati objiciatur. De Atheniensium consternatione Oseiorum defectione. - 2 Post: magnas calamitates acceptas, sumptus publici privatique coercendi sunt ac moderandi, ut pecunia suppetat ad publica negotia, imo. etiam potestas extraordinaria, quae mature ocincurrat incommodis, vel potius nova decerne da. Ibidem. . 3 Desectionum consilia non tantum occulte agitanda, Verum etiam quam primum exequen da, ne deprehendantur , aut impediantur. Decios qui ab Atheniensibus fuerunt deplehensi. Etsi belli initia feliciter non succedunt propterea tamenon est animo statim despondenduec Ianguescendum. Alcibiades ad Eudium0bom. . s Vt quispiam Prineeps vicinos populos facile superare, aut inter eoos a quibus sibr metuir,r gnare ac tutus esse possit , sunt discordiae inter vicinos & eos quos metuit, seret dae et alendae , semper illius, qui fuerit potentia inserior, partes adjuvandae, et adversus superiorem. defendendς ac sustentandae. Alcibiadis consilium Tissa-- pherni.
E. Sic Philippua Macedonum Rex Graeciam pugnavit, commissis Atheniensibus, Corinthiis, Thessalis. Imo Turcae rerum potiussint nostra vel proditione vel discordia. Quo remin. . pore
72쪽
Ex THucYDI DE. 6 pore Byzan tium urbs capta fuit, seditionibus omnis Italia redundavit, dum hi Guelfi, illi vero Gibellini dicerentur, Caelareae ac Pontificue factionis nomina. Meida. Sicaeum Latinorum & Hetruscorum nati nibus plane sognitum esset, Pop. Romanum . non nisi a se ipso vinci posse, simultates et odia clam in civitate seri opouere decreverunt. Sio enimLivius lib. 2.Principes Hetruriae freniebant opes aeternas esse Romanorum, nisi inter semetis ipsos saeviant: id unum venenum. eam labem ci- vitatibus opulentis reperiam, ut magna imperia mortalia essent. Similiter cum intestinis civilibus bellis Princi pes Hyoichorum ac Lancastrensium in Anglia . exarsissent , non amplius semestri spacio ter missum ac recuperatum regnum suit.Bodin. l. sde Repub. c. s.
6 Tempori calamitatique in politicis rebus cedendum est , itaque et prior status Reipublicae immutari, & yntea facta decreta revocari debet, 'si sic suadeat Reipub.utilitas.De Atheiliens ι MALcibiadem reυι cautibus .st tum Republica mu-e rantibus. l In bellis dissensibnes ducum corrumpunt,
aut inutiles reddunt multas rei praeclare gerendae oceasiones : imo etiam saepe toti exercitui exitium afferunt. De in O Astyocho ducia. bis Laee ainoniis dissentientibus.' E. Hujus praecepti exemplum lugubre experis tae sunt Provinciae Belgicae anno 87. quo tempore inter foederatos ordines Belgii, Sc Guberna-.torem Robertum Comitem Licestrium , item eundem Gubernatorem,& Philippum Comitem .
ab Holiento gravia dissidia gliscebant, quae mul- Las rei bene gerendae occasiones impediebo p
73쪽
. 8 APN RISMI POLITI ersed tandem per discessum Gubernatoris pomitis Licestrii in Angliam & resignationem sui ossicii hoc dissidium composituna est. Sic Tacitus scribit I4. Annal. Iulius Classicia..- nus suetonio discors, privatis simultatibus bo- num publicum impediebui. Seponendae igiturae naulationes Aristidis exemplo, qui Themisto .eli valde adversus , cum tamen una in legati nem missi essent, & ad portas urbis venissent , visneo Themistocle, inquit Aristides, inimiciatias paulisper hic deponamus, recepturi eas cum redietimus. Sciebat scilicet rem communem sine communione x concordia animorum nunquarecte administrari. LipLinnot.lib. 3. Polit. c. . 8 Vbi aerarium publicum omino deest, Vel est tenue ac invalidum, ibidem rerum praeclare gerendarum fundamentum deficit: unde neces.sario publicum aerarium habendum est, dc illud etiam pro magnitudine imperii, dc coeptorum consiliorumqRe ratione copiosim, ac locuples. Desuthensensum arario post Sicut u be .m eri hausto.' Praeter ordinarium aerarium, quod publucis sumptibus ordinariis sit destinatum , aliud
quoque ad extraordinarias clades ac calamitates sublevandas seorsim , sancteque 'reservatum in quaque Repub. esse oportet. De Atheniensium mille talentis in cassu extraorsinarios sepositis.
Io In oppidis hosti oppositis, & iis quorum
obsidio timetur , commeatus Pro numero pugnantium , & civium retinendorum ad tem. pus diuturnum depositus asservari debet: ite misque caeteras belli munitiones , ibidem paratas esse,& conservari oportet. E. Hoc male urbs maritima Flandriae flusa ob--vavit. Hujus enim urbia Praefectus, supremo
74쪽
EX THue YDIDE. 49 belli duce Ambrosio Spinola frustra monente, cum de commeatu & annona .urbi non salix prospexitat, tandem se Principi Mauritio Naias ovio & Illustribus ordinibus foederatis post duorum aut trium mensium obsidionem propter famem dedere coacta est.Αn: Iσoq.i Augustiis ii Omnis Reipublicae status ac formae mut tio , multa secum incommoda trahir, ac proinde periculosa est, subditis molesta,ac seditionum& rebellionum occasionem praebet.DeAt
Democratiam in Oluarchiam mutantib eri. I 2 Curandum est ne foris exercitus a consiliis
Rissentiat, quae Resp.domi probat. te Athenacn-s'm exercitu Miami erat . O Atheniensi dissentiebat. . Is Vires hostium maxime infringit , qui mineios ab illis alienat, aut agros commeatum, aut
peainiam suppeditantes illis eripit.*Ali ibiade Deeel iam ab Atheniensibus , ct Tissa Fbernem
i Qui hostibus valde sunt utiles duces , aut socii, sunt variis modis apud eosdem in suspicionem k nobis adducendi. De Alcibiade Tissapheris
'nem adducente Lacedamoniu in sAspicio tem. s Non tantum vincendum est, sed etiam viactoria utendum Duci imprimis ut perterritis hostibus injet.Hgesandridas Lacedaemoniussu ctum victeriaperdidit cunctando. Is spes praedae, vel nimius hostium victorum eontemptus, saepe pulcherrimas victorias corruiupit, adeoque nonnunquam ex victis victoreg
75쪽
Libro prim O. Publius Scipio Africantu tanti librosXeno
phontis fecis, tantopere eorum Lectione fuit delectatus , ut eo . nunquam e manibus deponeret. Scipio Afrisanin libros XENOPHONTIs de . CYROPAE DIA nunquam demam ἔδε-
ponere solet. Hieronymms. Xenophontis Libellus oecono amicuspulcherrimus es Liber, qui non gubernationem villa, sed dispositionem universa domu gnificat. . Cicero in ist. ad Quintumfratrem. Semper Libri de Oropadia in manibus habendi sunt , praesertim gubernatoribuNIReipub.quia nullum in his Librivriae anisum eis incium diligentis , iusti ,
ava CIDANEA OPERA.RIN cIPEs qui Imperant inique Minjuste, aegre sibi obsequentes subdi
tos, aut benevolos habent. In prooemio libria 'x Principes vero recte & juste Imperantes reddunt subditos obsequenteS, ac be
76쪽
3 Principem nobilibus natρlibus &prosapia
generosa ortum , & corpore formosum esse commendat populis:verum iecte, apuerili4 honesteque, omni virtutis , tolerantiae, & laboris genere institutum & exercitatum esse, maxime decet ac necesse est. De oro Perscrum rege, c thac omnia tribuit Xenophon.' 4 Princeps patriis non peregrinis moribusae institutis a pueritia est formandus. De Oroas ' In bene moratis civitatibus aetates homi num distinctas esse oportet, ut cuique aetati suus morum praefectus & censor & inspector construtuatur. Sic tu Persica Monarchia. 6 Ingratitudinem ut maximum vitium , et. iam in pueris detestantur Persae. E. Huc pertinet cxemplum relatum a Seneca
ip tib de beneficiis.Philippus pater Alexandri M.
misit quendam militem cum certis mandatis, iaquodaam oppidum. Is fecit naufragium in m 'ri.Inde ejectus inaltius, a rustico vicino comiter excipitur. Cum autem aliquot dies recreatus vis res suas collegisset, redit ad regem Philippum,& periculum suum in immensiim extollit,sed dissimulans beneficium ab hospite acceptum. Petit igitur a rege sibi donari praedium rusticum,tanis quam monumentum sui periculi. Rox Philippus ut erat liberalis, promittit praedium militi. Quare cum miles occupaturus esset hospitis sui praeis dium, rusticus venit ad Regem supplex, & comis
memorat quantum ossicium in hunc ingratum
hospitem contulit, & deplorat suam fortunam, quod pro suo beneficio expellatur e fando. Ibi rex retractat suamdonationem , & iubet rusticum retinere suum praedium , & jubet in fronte ingrati militis inscribi has literas ; IN GR. AT us
77쪽
ΑPHoos MI POLITI ex Hinc de Athenis actio adversus ingratos instia tuta erat, dc recte, quia dandi 8c accipiendi commercium, sine quo vix vita hominum constat.
perdit & tollit , quisquis parem gratiam amicoxeserre neglisit. Hinc Cyro nullum frequentius votum fuit , quam ut tamdiu vivere liceret, donec & amico-xum beneficia, et immicorum injurias vinceret. .. Adolescentes ad cibi continentiam, Qbri eis eatem dc militares laborcs ab incunte aetate sunt exercendi, ut strenui evadant. Sic Perse suos insolescentes instituunt. Exempla quoque sobri tatis haec illustria sunt notanda. Primo quod Cicero ante Solis occasum per xaro cibum sumpsit Alex.ab Alex lib. s.e. 22.
Secundo quod Athanasius Episcopus semeItantum in die post solis occasum edebat. Τertio Calvinus fuit cibi parciisimus, adeo ut ' multos annos semel quotidie cibum sumserit , somni pene nullius, memoriae incredibilis.
Qitario Galenum ajunt 32o annos vixisse quod a mensa nunquam satur abierit. Quinto Chrysostomus ad convivium vocameus neutiquam accedere volebat, quia per se im- hecilla erat valetudine &aegre cibaria apposita admittebat. Imo nec ipse ad mensam quenquam vocabat, quod ob assiduum studium ex capite Scventriculi orificio plerumque laborabat. Socrar. Lς. histor. c. y. Soz lib. 8. hiitor. c.'. Sexto Cyrus ille senior Persarum Rex,cum ad hospitem delatus interrogaretur, quid in mensa sibi apponi juberet,solum inquit, pane. Me enim prope profluenrem coenatRr m spero. Vnde Hieronymus vere&recte scriptum rellinquit. Persarum Regis Cyri vitam Xenophon Octo
voluminibus explicat, Poleata bc cardamo, tacite,
78쪽
ΕΜ YRNOPHONTE. Ie , & pane asserens eum victitasse. Hic idem Rex Cyrus cum in fuga longam inediam passus esset , cibario dc atro pane resectu Mdixit,le nunquam tam sapidum panem gustasi E. sic Plutarchus juvenes hortabatur, ut haeci tria habere curarent , in animo prudentiam Mdoctrinam in lingua silentium, & praemeditata
verba, in vultu verecundiam & honestatem.
Hinc Lycurgus Lacedaemoniorum Dux pueros puberes non in forum, sed in agrum deduci jussit,ut primos annos non in luxuria, sed in o- pero et laboribus transigerent. Nihil in eos sonini causa substernere, & vitam sine pulmento de--gere, neque prius in urbem redire, quam viri facti esIear, statuit. . Venationis exercitium plurimum est militari labori simete. Itaque militaturi sunt prinus statim ab annis assuefaciendi venationi. De Per sarum liberis sie erudiuntur.
9 In iis 'qui viti magni futuri sunt ac evasuri, apparent ab ipsa statim infantia illusista eorum
indolis eximiae signa. Me in Cyropuero E, Huius doctrinae illiustre exemptu apparuit in Generoso juniore Principe Auraico Herico Fr derico, qui adhuc puer cu audivisset fratre suum. Principem lauricium tot arces oppida dc Pro Pugnacula ab hoste occupare, dixit. Quid mihi aliquando ad adultiorem Laetatem pervenienti, reliquum manebit quod ab hoste capiam. Adhaeacum pueris plerumque ad recreationem ludicra' quaeda erepundia ab amicis Sc parentibus cominparari solent,ille semper jocularia hςc munuscula Bc crustula sprevit, jussitque gladiolos, pugim hes, hastas, bombardas aliaque arma dc inlix menta bellica ad holtem devincendum necessaria ubi subministrari.
79쪽
j 14 APHoRIs MI POLITI cxSIc cum Erasmus Roterodamus Rudimenta Latinae dc Graecae linguae in schola Daventriensi
sub Rectore Alexandro Hegio disceret, & ille aliis quando Scholasticorum scripta RodolphoΑgriis colae ostendisset , praetulit Rodolphus Erasmi
scriptum caeteris omnibus propter inventionis acumen, Orationis puritatem , dc figuras apte ceu flosculos interspersas . dc Erasmo dixit. Tu nisi me fallunt omina, magnus eris. Io Ebrietas maxime Principes dedecet. CFrἱ etiam pueri dictuin. Hinc Alphonius Siciliae Rex ab amico interrogatus , cur ebrietatis vitium tantopere damnaret, resipondit, quia furorem& Libidinem ebrietatis filios esse haud ignoro. Adde quod scribit Seneca epist. 6O. Ebrietas unius horae longi temporis taedio insaniam pensat.His adJunge,quod tradit Cicero V. Tusc. Quod ne mente quidem recte uti possunt qui multo cibo,& potione impleti sunt. Huc etiam pertinet, quod senex quidam multo vino reple rus, cum suam apud Alphonsum Regem ebrie talem excusaret, dicendo , vinum esse lae s num , respondit Rex, Senum cibus est, Honos, quem Deus immortalis, non otio, aut Luxu sed 'multis laboribus de sudoribus hominibus venis dit. Bene quoque Innocent. 3. in c. a crapula de vita& honest. rescripsit , quod Ebrietas et mentis inducit exilium, & Libidinis provocat incenti-
Propter crapulam quoque inquit Syrach. c. 27 multi obierunt. Qui autem cuntinens est, Vitam adjiciet. Hinc illud celebratur apud Germanos
80쪽
Ex XENOPHONTE. E. Ita quoque cum Bonosus Imp. prodigiose bibax esset de eo Aurelianus dicere solet. Non ut vivit, natu s est, sed ut bibat. . Hoc pessime observatum est a. Cardinale A striaeo Andrea , Vicario Archiducis Alberti, qui strenue poculis sese ingurgitare solet,dum aulam 'Bruxellis haberet. QAod cum Hispani quidam hostes ebri tatis & plerunque in potu temperantiores ad mensam ejus adstantes vidissent eum magnum bibonem Hispanice ung grandoborat Zie per contemtum cognaeminarunt.
II Aditus ad Principem non debet esse diss-cilis. De Saea damnato a Cyro.
Ix Optima est ejus Principis adolescentis indoles, qui cum aliis certamen de Virtute n6nrecusat. Sic Cyrus in venatione crom armatibωι si secepta.
E. Sic Charilaus interrogatus quaenam esset optima forma Reipub.respondit an qua plurimide virtutis laude absque seditione certant. 13 Is facile in societatem adducitur , cui nobiscum eommune periculum esse persuadetur. Cie , Oriorum Rex totam Asiam adversu in
dos concitavitar Belli justi Initia a Dei invocatione facie ,, G.Sic Cyrusprofecturus in auxilium Medorum E. Sic Livius. Civitas maxime religiosa in principiis novorum bellorum supplicationibus habitis, & obsecratione circa omnia pulvinaria facta. Is optima exercitus legendi ratio est, quum vir virum legit.Sic O rurdueentor elegit, isti alior. - Is Nemo in bellis strenuus evadere unquam concupivit, solim laudis gratia, sed et commmdi quoque sui causa. Quare strenui sunt et hon Ie et pra: niis a clada. yrsu in oratione adduce G - . ἔ- ὰ