Tentamen medicum inaugurale de rheumatismo acuto: : quod, annuente summo numine, ex auctoritate dignissimi vice-cancellarii, Archibaldi Davidson, S.S.T.P.P. et Collegii Glasg. praefecti; nec non amplissimi senatus academici consensu. Et nobilissimae

11쪽

io HANNI CALLANAN, M. D.

13쪽

FORTASSE parum necessarium videbitur de morbo scribere, cujus et historia, et modus medendi in genere tam bene nota sunt: quoniam autem ipse saepsias illius saevos passus sim dolores, jure quodam observata tradam de historia pariter ac curatione, quae, ut spero, Attentione non prorsus indigna habebuntur.

DEFINITIO MORBI.

Clarissimus Cullenus, nuper defunctus, cujus immensum ingenium, laborque adsiduus, in praxeos me-δicae emendatione adhibita, perpetua servabuntur memoria, illis praecipue, quibus felicitas contigit, doctrinam simul ac voluptatem ex efficaci illius eloquentia, et infinita rerum cognitione hauriendi ,-in sua synop- si nosologiae methodicae, hunc morbum in ordin phlegmasiarum collocatum, sic definivit.

14쪽

DE RHEUMATI 'MO ACUTO. Morbus, ab externa et plerumque evidente caulli; Pyrexia, dolor circa articulos, musculorum tractum sequens, genua et reliquos majores, potius quam pedum vel manuum articulos inse lana, calore externo auctias.

In hiistoria morbi scribenda, phaenomena manifesta et naturalia, summa cura annotanda sunt. Neque enim aut causae morbificae, aut indicationes curativae

attingendae erunt, nisi symptomatis propriis prius ceret distincte persectis; quorum ne minutissima quidem neglegi debent. Rheumatismus antiquis minus persecte notus suillhv detur. Historiae ab illis traditae valde impersectae sunt, cumque historiis, ut verisimile est, Podagrae et Catarrhi consulae. Qitare et modus medendi parum idoneus, et ad morbum diuturniorem reddendum ap-

Primus Botellus catarrhum, ut tum audiebat, inflammatorium distinxit, venae sectionemque laudavit. Ballonius autem, medicus Gallus, qui initio saeculi de-cῖ mi sexti vixit, primus hunc morbum luculenter descripsit, et a Podagra sejunxit; hic verbo Rheumatismi utens, morbum inflammatorium indicavit, et consilium medendi iniit rationi consentaneum, venaesectione,

et reeimine iusto. Hunc secuti sunt Riverius aliique;

15쪽

in his imprimis magnus ille Sydenhamus, qui naturam morbi pleni depinxit, cuique medelam emendavit

et auaeit.

Hie Rheumatismum in duas species, Acutum et Chronicuπ, divid:t, singulaeque harum suam et di Versam medendi rationem rite proposuit. Mihi de illa praecipue disserendum.

Rheumatismus acutus borealis caeli incolas maxime adoritur; per magnam Britaniam et Hiberniam bene notus ; calidis regionibus perraro visus. Grassatur imprimis, autumno et Vere, hyeme rarior, continuato gelu; tempestati variae, praesertim pluviosae, familiarissiimus. Ac state interdum adparet, tempestate diu mutabili existente. Uterque te Ius obnoxius; sequior tamen observatur saepius eo laborare . ingruit maxime a tempore pubertatis, ad annum tricesimrum quintum, et nonnunquam quadragesimum, Vix vero postea. Interdum sed perraro ante pubertatem visus. Ipse duo exempla decennium

cognovi, et quidem gravissima. Omnis corporis habitus in cum proclivis, imprimis vero sanguineus. Plerumque incipit a symptomatis Pyrexiae; rigore, languore &c, quae calor, sitis, inquies, cutis arida &c. Pulsus plenus, frequens, et plerumque validus excipiunt. Cum his quoque interdum Vertigo, et cibi nausea. Lingua arescit, et crusta alba obducitur. Simul dolor indistinctus, vel potius sensus ingratus, saepe adest inter humeros, tanquam scapulae ad se invicem attra-

16쪽

DE RHEUMAT ISMO ACUTO.herentur. Molestus quoque sensus alterum latus adficit, juxta vertebras lumbares, quem aegi OtUS freqquenter lusiturae corporis se lentis incommodae tribuit, saepiusque hujus mutatione levamen quaerit, sed si stra. Hos sensus Plerumque excipiunt Post unum alterumve diem, interdum autem eadem nocte, dolores diversarum corporis Partium; maxime autem juncturarum majorum, talorum, genuum, car Porum, cubitorum, humerorum.

Hi dolores nonnunquam, priusquam symptomata

pyrexiae apparuerint, aegrotum adoriuntur; tunc vero Rheumatismus plerumque minus gravis fit. Dolores saepius ingruente nocte incipiunt; alzernaque Vi, CIT- sum musculorum sequentes, Varias juncturas ni ci V. ;nimirum tali et genu, carpi et cubiti. At non raro lingula junctura caeteris plus patitur. Aegrotus valde irrequietus, semper posituram artus affecti mutare gestit; metuit vero doloris in aximum a s rimen, Vel minimo motu induci solitum. Dolore perleverante, tiam Ornon parvus, nec sine rubore, juncturas a Iccias circumdat; tunc Vero aeger paululum levatur; et vel sus Auroram somnum capit citra requiem, dolore saepe interpellatum. Hic enim, licet minus quam ante, torque AS, tamen interdum pergravis. Luce veniente, dolores adhuc moderatiores fiunt; ut aeger smerare incipia ,

vim morbi jamjam trans se. Sed die vesperascente, modo crudeli spe sua exuitur; dolor sensim et alias juncturaa cccupat, nil scrique cruciatus, si fici i licet,

17쪽

DE RHEUMATISMO ACUTO. seminantur. Quae P Rrte, priore nocte do Iueranἰ, licet inanc doloris eae pertes sint, quamdiu immotae rellent, tamen vel minima situs mutatione, aegrum misere torquenti Pri Pter immensarn suam irritabili catem. Clica tempus usitatum, inane rem illio sit, cum inteι vallis manens usque ad solitam vel pere exacerbationem; tum vero dolores, vel alias juncturas, vel illas qUae initio a iaciebantur, occupatit. Et sic crudeli Smorbus interdum tanta celer tale et vi a Usetur, ut miser, horrendis cruciatibia, laceratus gravistinio S Plorat AS edat, mortem enixe eLOPtans, ut ira rerum c est e Tatarum unicum ibiam est credit. I andem 1 cre o ranc,

e tremorum cum luperiorum, tum interiorum junctu Iae, ita asticiuntur, ut ne c put quidem ex PUl m. xii tollere queat, ad si tam immeninna rei nguendar a. in san is instar a mana minii tui et potus et cibus ae SVO to ingerendiis. Stratorum pondu, intoler bile; qua ζLecelle sit ut varii . artificiis impediantur, qGO mi HG, artUS dolentes premant; et oportct artus pulVilὶari Gus

mollibus iussulcire; ut ea ratione, quoties aegro iubat, moveri a servis possint. Quamvis adhuc omnibus uia toribus sententia fuit, quam et Cullenus in Dinnitione

curate memorat, dolores externo calore augeri, tacta eride illa multum dubito. Quin potius crodo, calc rem rite applicatum perutilem esse, et dolores summOPerdlevare. Doloris augmen equidem linteorum ponderi et amaxime positurae corporis restrictae tribuo.

18쪽

DE RHEUMAT 1sMO ACUTO. Nam et in sanitate, si cujus artus diutius unum elin demque situm servarint, musculi, quotquot agunt, satigantur, et sensus ab hac re oriundus sensim Peringratus fit. Quare cum in lecto sumus, et somno sopiti,

natura dirigente versamus nos huc illuc. musculos diversos alternatim contrahentes et laIZntes; qUae reS quieti et corporis resectioni multum favet; alias enim maxima noctis pars irrequieta foret. Irrequies necollat io inter caetern dolorem sequitur; nam quum mens sensum ingratum rejicere studeat, levamen quaerit per situs mutationem. Aegrotus interdum e lecto ferri optat, sublevationis gratia, sed ipsius motus vel sola cogitatio terrore eum implet. Post hilat haec rcs multos adjutores, a quibus in laneis tegminibus summa cura portetur, situ horizontali, Vel minimum morum graviorem caventibus, a quo, dolore non tolerando asi ceretur. Haec situs mutatio ad tempus levamini est. Sed summa curia Opus esst, ne aer frigidus ulli corporis parti admoveatur, qui certo certius dolores auget. Aegrotus extra lectum positus aliquantum resectus videtur, ut levamen breve accipit; quod tamen mox taedium sequitur, et

cupido in lectum revertendi, qui, quod recenter stratus est, per breve spatium pergratus videtur. Atque schic morbus tam saevus varia vehementia continuatur

per plures dies, imo nonnunquam septimanas. Interdum mutaculi intercostales assiciuntur cum magno inter

19쪽

DE RHEUMATI AMO ACUTO. iaspirandum dolore in latere, pleuritico non absimili. Alias, musculi occipitales et cervicales assiciebantur, cum summa aegroti niolestia. Sed lii dolores, ut qui juncturas assiciunt, paucis horis mitigant Ir. Hic morbus nonnunquam per metastasin internas

occupat partes Q riam rem et Clarissimus Gregory inclinicis praelectionibus memorat, et Clar. Home inclinicis experimentis, exemplis quibusdam firmat. D. Macbride quoque loquitur de tali metastasi alternis

vicibus intellina torminibus crudelibus et vehementidiari hoea, carnosas vero corporis partes acutis doloribus assiciente; ventre tranquillo, artus doloribus cruciantur; his autem recedentibus, redeunt tormina et

profluvium. Qua ratione aegrotus per plures septi

manas torquetur et hauritur.

Ipse exemplum memorabile hujus generis vidi, quod in fine dissertationis hujus narrabo. Duratio Rheumatismi Acuti, ut antea dictum fuit, incerta est, nec plerumque tanta vi saevit. Sed in morbi decursu, utriusque lateris juncturae ordine assiciuntur, saepe iteratis vicibus, donec morbus paulatim recedit, aegroto debilissimo manente. Sub initium urina rubra, post paucos dies magnam vim materiae lateritiae deponit. Quod tamen non sine intermissione fit;

nam inter exacerbationes rursus sine sedimento rubet; Urina, ut videtur, cum remissionibus et exacerbationibus alternans. Alvus sere semper per totum morbum

adstricta, quod symptoma aegrotus Augere Videtur,

20쪽

DE RHEUMATI 3MO ACUTI ne de est onibus ei illinodi inolestiaen c ipiat. Sudori A Q, ΠΣix me noctu, ab initio morbi, ed in parte

coῖporis tantum, et ut videtur a doloris cacessu, edcitra levamen. Mens Per totum morbum sanissima, et animus haruidem itus per remi iones. Tuscis molesta interdum Urget, et aegri in milere torquet. Dolorem, ruborem et tam orem tegumentorum circa assectas junicturas sequitur di potitio alii sua ad sudorem, sub finem morbi augere Vlia; quae evacuatio, si magna fuerit, evidenti est auxilio.

DIAGNO SIS.

Justa et adcurata morbi ab aliis disti tactio, qu; multis si illes putandi, tamen examine magis exquisito in diversa, symptomata facto, valde diversi inveniantur, tum quoad causas, tum esse, tus et medendi rationem, medicinam facienti maxime necessaria est. Sine hac, incerto pede gradietur, et saepius in errores periculo-sssimos incidet. Non tamen dissicile est hujus morbi discrimen. Nam soli hi morbi, Podagra, Syphilis et Scorbutus eum reserunt. A podagra distinguitur, quod homines Vegetos occupat, quod evidenter a stigore oritur, quod maxime magnas assicit juncturas, quod saepe ab una ad alteram juncturam movetur, quod musculorum si-