Aphorismi de cognoscendis et curandis febribus

101쪽

INFLAMMATIO INTESTIN. 89

saevitque ; tum autem potus ex Solo lactis recentis sero ; Victus ex iusculis farinosis , carnosisve solis cum vitellis ovi ; clysmara blandissima ex solo decocto seminum imi , soliorum solani ossicinarum , Vel capitum papaV. alb. iniicienda ; medicamenta summopere demulcentia , anodyna , leniter optata , non facile in acre transeuntia, danda . 3eto. Hinc demum liquet, cur practicis toties occurrant dolores oesophagi , oris ventriculi , hepatis , lienis . pancreatis , intestini ilei, intestini coli , adeo saevi , fixi , pertinaces intolerabiles , insuperabiles ' quod in omni ileo

uero Sit semper causSa physica transitum contentorum per intestinum absolute impediens, quaecunque demum haec fuerit , sive in ipsa scilicet inrefrini fabrica male affecta . sive in

materie quadam caVum occupante . quae multiplex quidem deprehensa fuit , sive in parte quadam vicina intestinum premente , Stringente i an & quando frigida , potu , epithemate , en emate , balneo , affusione . frictione adhibita in ileo t quando alvum sponte solvi in ileo bonum , quando Vero letale t item quam sirmultiplex , miraque omni modo , dysenteria 'quanta sit prudentia opus medico daturo purgans , emeti Cum , carminanS, narcoticum in

magno dolore illarum partium t quaei iam saepe sit illa post haec in nonnullis sequens , immedicabilis hypercatharsis t quam varia remedia , methodus medendi requirantur ad dysenterias

102쪽

so INFLAMMATIO INTESTIN.

curandas λ quam vanum , fallax , Sc damnosum

sit , ad has commendare unum , qualecunque demum Sit , medicamentum proprium t aut Unam , universalem medendi methodum y curi lcis o dysentericis nonnunquam Venae Sectio

quoque & emollientia proSint , eVacuantia noceant 8 cur dysenteria infantum peior, dc eidem Superveniens convulsio, letale t cur in omni graviore colica , Cuiu unque originis . fere Semper conveniant antiphlogistica , emollientia Z cur in omni dolore Ventris cum alvi suppressione stipato inquirendum sit in herniam , forte incarceraram cur intestinorum insananratio tam facile confundatur cum colica biliosa λ cur diarrhoeas symptomaticas febrientium subinde venae sectio Sistar t cur in enteritide alvus subinde fluens , subinde valide sit constipata Z cur in enterocele , recenti potisSimum Sc parva , generosa methodus antiphlogistica fere sola conveniat , cum reponendi conatu Z dc cur, facta quoque repositione . eidem methodo diutius adhuc sit insistendum ' cur purgantia, Optara , sumus nicotianae , argentum vivum deglutitum. ileum saepe augeant potius , quam sanent; δcquando his locus t cur tanti momenti sit putrida febre affectis ventrem probe e Xaminare, num contrectatus doleat i quid sit meteorismus inflammatorius , quid inflammatorius tympanites ὶ δc quae mors in se bre putrida frequentior pcur pulsus in maXimo dolore ventris mollis . obscurus sit; qhiaeve hic fallaciae Z cur in colica lactentium pusionum , Sc inde nata con

103쪽

NEPHRITIS.

Vulsione fotus , potusque emollientes non raro prae absorbentibus . rheo . carminantibus , an

32 I. Ipsos renes Vera inflammatione occupari scimus ex dolore ardente , pungente, magno , inflammatorio loci , ubi renes siti sunt ;ex febre acuta , continua concomitante; exurina pauca , Saepe , parVa copia , emiSSa, admodum rubra & flammea , vel in summo malo , aquosa; item morbo potissimum ad pel vim renatem , uretereS , Vesicam protenso Istupore cruris vicini ; dolore inguinis , testisque vicini ; dolore iliaco; vomitu bilis Variae ; ructu assiduo . 3 22. Hanc 32I producunt omnes caussae generales inflammationis renibus applicatae δadeoque i. quidquid fines arteriae ad transmittendum impedit , VulnuS , contuSio , absceSSus , tumor , decubitus diuturnuS, nixus corporis validus , lapillus . a. quidquid urinam in pelvim ,

ureterem, VeSicam tranSire impedit , ut similes cauSSae , ac mOX enarratae , applicatae Iiis partibuS . 3. quae crassiora sanguinis vi adigunt in canales urin OSOS, ut curSUS , Saltus, equitario diuturna & Vehemens , Vectio per strata Viarum , ae Srus, nixus . plet hora , diu retica acria, venena . 4. Spasmodica omnium illorum Vasculorum diu permanens contractio.

104쪽

NEPHRITIS.

323. Si summa inflammatio haec vascula occupat , ita saepe Stringuntur , ut nihil reddatur lolii : aliquando , ut Valde parum, pellucidum , tenue , aquosum , quod pessimum . Irritatis Saepe nerVis cohaerentibus , & vicinis, dolores ' convulsiones facit per Stomachum , mesenterium . intestina , tireter unde ructus, nausea, Vomitus , deiectiones alvi , ileus . uri na intercepta , crurum Stupor , horum immobilitas , lumborum at dor . 324. Sanatur bonitate naturae, & morbi.

craSSa , continuato fluore reddita ante diem morbi Septimum , aut ad summum quartumdecimum . 3. haemorrhoidibus initio morbi large fluentibus. 3 et s. Sanatur, ubi in statu inflammationis per sua signa noScitur 3 et I 323 , I. PCr remedia generalia omni inflammationi sanandaepi opria . detractionem Sanguinis lanceola , hirudine ad anum admota , aVulsionem , dilurionem . 2. decocta lenia , emollientia , antiphlogistica magna copia ingeSta . 3. clysmata , sOmenta , balnea ex iisdem constantia. 4. Victu

timido, leni. quiete, vitatione lecti calidi, inprimis autem decubitus in dorso. 3 26. VCiniti m nimium . morbi sympto-ma , saepe ingestu tepidi decocti cerealium, iuris carnium , lenire prodest. 3ῖ7.

105쪽

327. Atque hac sola methodo curatur etiam ipsa nephritis a calculo . renibuS , Urete ribusve impacto , commoto , Orta .

rint . Opium prodest , Spasmos Sopiendo , StriC-ta laxando ; abstra sa FἹus phlogosi. 3 et . Si caussae nephritidis magnae , nec malum resolvitur 3 et 4 , nec ba natur 3 et s). sed excurrit ultra septimum diem , abscessus metuendus ; quem fieri . docer remissio doloris ,

eius in pulsationem mutatio , horror Saepe recurrenS , graVitas Stuporque partis ; iam factum esse docet praegressus priorum , tum pulsus , ardor , tensio in loco . urina purulenta , foetida , instar urinae salsae putrefactae r simulae abscessus ille factus scitur. utendum Valde maturantibus primo & emollientibus . dein purulenta apparente urina, detergentibus puris ex aquis medicatis . cum . Sc sine lacte potiS , Se ro lactis , similibusque , usurpatis simul balsa

33O. Si vero suppuratio illa s aet9 J diu

durat , totuS ren exesus saccum format nullius usus, & adest tabes renalis, saepe diu tolerata. 33 I. Nonnunquam abScesSUS eXtrorsum tu met, Sponte Vel arte aperienduS, raro Sana Π-dus , ulcere plerumque fistuloso manente. Rarissime pus sibi viam in contiguum colon parat , ambiguo cVentu . I 3 7

106쪽

33et. Si scirrhiam hic format, paralysis, vel claudicatio cruris suppositi oritur , immedicabile malum : unde saepe lenta tabes, hydrops: &c. 333- Si autem parVa copia materiae inflammatae coagulata in folliculo urinae minimo haeserit, basin formar. cu1 apposita sabuli in

Lirina materies crustatim accrescens calculum xenalem creat, sicque eundem auget.

33 - Quin etiam aliquando in gangraenam transit. quod docet vehementia caussae. 322 ,εympromarum 3 et 3 , absentia levaminis per remedia 3 et 1 . Jc subita remissio doloris sine CauSSa , cum sudore frigido, pulsu debili , in-εermittente , Singultu . urina vel nulla , vel livida , nigra , capillosa , foetente . carunculiS fuscis , nigrisve foeda , defectu virium subito , dummo e ubi nihil iuvat . 333. Hinc patet . infinitas esse nephritidis

species. cauSsasque ; & inter eas unam a calculo ς tamen eSSe omnium ferme eandem curationem ; cur in febribus toties nephritis 3eti ;

vitio renum , vel ureterum orta intelligithir,

107쪽

VESICAE URINARIAE . INFLAMMATIO .

336. Vesica urinaria inflammata scitur ex dolore assiduo . ardente , pungente , in loco Vesicae ; ex febre acuta . Continua , inflamma toria ς urina crebro, at parce missa, Srangurio - ω, flammea, cum muco pendulo, mox fundum matulae petente ; Vomitu aSsumtorum , bilis vitellinae , aerugivosae . 3 37. Morbum produeunt caussae generales inflammationis , ad vesicam determinatae ; item diu retica acria ; acre scabiOSum , rheumaticum, arthriticum , erySipelatosum , Venereum'; haemorrhois ; calculus ς Vicinorum inflammatio ;morbi urethrae varii , & intestini recti . 338- Curatio , exitus ex iis . quae de in-sammatione in genere, & de ea renum in Spe cie innotuerunt, Sunt repetenda, observata diversitate affectae partis .

339. Inde quoque uteri inflammari curatio

petitur, morbuS per Se fortasse minus frequens, sed creber a partu labori OSO , manu, serramentis , absoluto ; ab usu eme Jagogorum , aristolochicorum , ecbolicorum.

FEBRIS BILIOSAE. 3 Q. Si bilis elementa , sive humor bili

108쪽

FEBRIS BILIOSA.

4r. Haec vomitu SeceSSu ; Cholera ς sudore largo , nidoroso ; urinis biliosis . mox iumentosis , cum Sedimento siclVO , lateritio sponte solvitur : vel Vero arte Sanatur, Victu, movTu , medicamento emetico, purgante, diaphoretico , tonicoque. 3 et . Polycholia dicto modo non sublata. Copia , conSiStentia , acore Vario , meraSraSi

morbos infinitos facit , & ad speciem differen res pro Virio nempe polycholiae vario , & va- Tia affectae partis natura , functione. 343. Si vero ob molem, acrimoniam, turgere, & oborta febre moveri incipiat. motaque e corpore eliminari ,.viis, dc modis variis febris biliosa nominatur .

Atque haec quotannis vigente aestate regnat inter annuas febres propemodum primas tenet, cum ab Omni tempore per omnes errarum tractus multo frequentior sit visa. 344. Continuae remittentis tenorem Servat , quotidianae, tertianae simplicis . aut duplicatae . cuius accessiones vomitu , di arrhoea ;Sudore largo , nidoroso ; urinis biliosis , copiosis , iumentosis , hypostaticis terminari solent. 3 1. Duo autem stadia percurrit , primum ν

109쪽

natim , quo morbosa materies humoribus adhue permista inter motus febriles circulum obit , cruditatis dictum ς atque alterum coctionis, dum vitae viribus humori excrementitio assimi lata , sub finem eXacerbationum . partirim , ad diversa colatoria appellit, eVacuanda . 346. Si vero materies bilis Ormis serme tota die decretorio , coctione flacta . praecedente xacerbatione consueta , Saepe Solito maiori . d ventriculum & intestina deponitur , atque sursum Vel deorsum exi tum molitur, turgero dicitur .

347. Ad hanc praedisponunt Victus pinguis,

dus , & ex facile putrescentibus ; habitatio depresSa , noSOcomium , ergastulum , navigium ;Coelum multo phlogisto foetum , humidum , simulque servidum , quod acutissimas facit , aut humidum frigidumque : excitant vero cum multa alia, tum potissimum labor nimius ardente Syrio , refrigerium aestuantis corporiS , terror , ira , moeror , pudor . ingluVies, lapsus ab alto , Vulnus , haemorrhagia . puerperium , febris quaecunque alia polycholiam moVens . 348. Haec . si simplex fuerit , exordium sumit ab horripilatione & calore alterno, Ce

110쪽

FEBRIS BILIOSA .

dilutissime savi. aut cum modica savedine sub- virentes ; faciei Sc capitis totius sudor ; genarum intensa rubedo , cum flavescente , aur Vi-Yescente pallore circa nares & labia ; lingua flava , flavescentibus villis quasi bysso obducta ;salivae insipidae , amarescentis , nauSeose-dulciSaffluxus in fauces; labiorum siccitas; sapor;

vitiatus , amarus asSumtorum ; Saliua alba, Spu mescens , instar soluti atque in spumas acri sa ponis ; screatio subinde herbidi , atque aeruginosi glutinis ; anoreXia ; ructus amari, UrenteS, austeri , Subdulces cum nausea ; vomituritiones, vomituSque Variae materiae , porraceae , aerU-ginosae , Vitellinae , atrae, fauces exurentiS,

dentes stupefacientis , saporis acerbi , metallici; anxieras & sensus repletionis ad praecordia : inquies ; aquae frigidae ; acidulatae , 3c aurae frigidae , perflantisque desiderium ; Sc obtentumande cephalalgiae , calorisque temporarium levamen ; Sudores olentes , nidorosi ; alvus intensessa va , quasi ab assumto rheo , olidiSSima , modice fluens inter flatus olidissimos ; urinae mox a principio flaVae , croceae , Spumosae , pingues ; sanguis phlebotomia eductus aut laete ruber est, aut cruStam efformat inflammatoriam intense flavam , serum viride , cum Virore flavescens , amarum : minus vero frequensia symptomata sunt petechiae lenticulares, niorbillosae, miliaria rubra, carbunculi , bubones &c. 349. Indolem parasiticam possidet : unde facillime morbis aliis quibuscunque Sociatur, quos