장음표시 사용
191쪽
De Arbore tristi CAP. I. N meditamentis O 'mibus Indisis m, bis incognitis non abs refore duxi, inita facere ab arbore quadam, quae non ni ars=lis occasim que ad eius ortum soret, interdiu minime. A, B o, fila magnitudine, A bosj mmfoliis rimo similibus, se noctu dum ilicet oret Ἀδε- descriptio. ratissmo, nullius quodsiium usus propter teneritarem nisi quod forumpericulis,qui lateisunt,hmin urbis incola utuntur cibis tingendiis , quidem Croci modo inficiunt. Et potiunt etiam nonnulli aquamsistathia orum, ocis utile Aqua E floritas admoto sineopanno hac intincto Arb.tristis. PE cvLIAR 1 se ' haec arbor Goa, quam Malac astatam asterunt Eum sane nusquam abbi ter Indum
cant Arbms tristis nomen illi indutum, quod duntaxat no Atia, istis. distoreat. FABvLANTu autem inrigena, Satrapscindam pabula de Pa nomine Parietataco elegantemfuisse ibam, quae cum So- apaci est lem deperiret, eam isse compresciit. Cum vero stea istam relinqueret asterius amore irretitus, arietinaci ilia prae se
moris impatientia fibi φ mortem consiluerit. Ex cuius cremata cinnibus nam adhuc rumin in hac regione
192쪽
pud istos Uum obtinuit, quem apud Hispanos orum mali
AL i fores quin hic magnus susus dicantum chimpe Champe, odore gratitori quam Lilium album. P ORRO quandoquidem in odoramentorum men ai 2 rion in acidimus odorabin adeo dediti sunt huius regionis incola, Npleri que cibo abstineant, ut habeant unde odo ressibi comparare possint, ideo , non immerito proniores invenerem e se censentu r. Mi N DR A qua se tenuioribus ossari solent Regi-bis,' adiri ibunt ires, rosa nostrates, quibus solenti bicula Regis insternere, ct coriis oribus variis demotis or
NARRARVNT mihi quidam , tantam e se hin s gentis in odores amentiam, ut tributa ex odoribα stari busim inguis annos Regi fiague soluta, ad quinque Milliu- Ηι stoicorum aureorum Ammam fere accedant.
N tabo in onmribi huius Indiae incolis Nimbo vocatur, artaxia. bor quadam Fraxini magnitudine,folio Iea, acutiore t men, per ambirlimsi raro, utraque parte viridi, non cin
reo aut viti se Multis luxuriat filis, os candidus est, ct fiucti sexiguis olims misis.
Nimbo saeui TILII est haec arbor in pse messico. vamfolia trisu μ - dilanibus sum hominum, tum iumentorum mnsucco
193쪽
sanant. Fotiram succum vnsem esse ferunt lumbricis
N Candis, casm Balaguate incoia,tum Malaunenses quod rationi consonum est, clan nonihil amaritudinis p deant. Exim I MI in B nugeri Maiauar oleum oleum ex ex eius arboris 'Du,q d huc mercimoni' gratia deporta my. Diu umid est aduersis neruorum dolore seo calido inungantEr.
P, o va r in Besa ut o Malauar arbuscula Neriindo in quaedam Perfla magnitudine, requentibus ramis qMre β
c stequentiores latines, renascuntum, foliis Sambuci, mi, modoper ambitum serratis 2 auquantulum hi pidis:
sos ex cinereo candidus fuctas nigere, Piperis magnitudiane, autpaulo maior. Matiuar incola eum ais educi: Catilnuncupatis in 'ergunt. V V nomen e 'Negundo, nonnulli in Ba Negundo lagate Sambali appetant in Malaua NOche. I S Mi L Tiri facultatibus raditu stac arbor. Ten Negundo fariorum ramulorum cum soliis decocto, aut j v et xiis θ' contufis,utili fime contusafouentur, movi notasu vulnus Friguntur interdum iidem rami unifoliis in oleo, ct contufionibus a bicantur, resoluunt enim tumores iurant. Frequens adeo est huius usus, ut in omnibus doloribus,stia α- cum oleo, aut eluxum exh:bentam censeant. Non de sint qui supra vulnera admouerin , nasi nocte dolorem
Astu isse materiam, digessise aflament deindefouis con
194쪽
futurum existimo medicamentum vi fleat olis,oris halitum commendant acrimoni e vero cuiusdam panis jant, nisi iva linium octis festum est,caudam es hanc plantam. per seunt nonnulli Veneris stimuloso impetus cohibere, eam, ob causam vicem ese contenderunt sed eg do Vi deerrant. Nam Virex multi ab hac arbore differt
ARBi s in India praegrandis, rubum insummo
caudice,non in ramis, ferens, praegrandem, magni Melonis Q e, interdum mariorem foris virentsm, intus perosuluescentem, minis stinias instar erinacei sed mollibus obs pium. Continet autem hi uchi in e magnas quasdam ices duropulanisne tectas Cortex rui uegustu Melonis eddi scitimae concoctionis , nempe quiplerisques ear, itasta fiumitum, excerni. Nuces vero intinnate, torrentur aut
elixantur , abiecto, putamine qui nutaru sons cast
nearimi modo, quibus sunt persimiles eduntur. Viae Aus, hic ructiti in Matiua Iaca in Canaractouet irate Panaz Nascitur autem duntaxat in maritimis.
Ex ΡERTus sum cum in me, tum in pleri rasiis, hasce castaneas ue nuces alaiprofluuia mirum in modum flere.
Hanc arsorem describit Lud.Roman lib. . cap. I .suariam nauigationum his verbis. In Calicui reperiuntur nonnulli fiuctus , quos cultores Iaceros appellant Caudici eius arboris amplitudo Piri est fiuctui magnitudo sint ac medint,almi, crassitudinis Vero human coXς. Gignitur fiuctus in caudice arboris subtus fiondes, alij circiter medium caudicem Colosest viridis, cetera nuci ineae haud absimilis. Vinaceis ramen rinnutioribus.Quum maturescere incipit, obducit nigricantem colorem, macereo: videtur. Legitur is fructus mense Decembra:Iaporis sicut ferme Peponismoschum redolentis, parumq; ,si saporem quaeras abest a cotoneo persico, eodumque mitiore. Uariam' in cibatu voluptatem parit Videberis modo edere favum mellis,modo suave medicu malum comedere. Intra membranas habet Ur Malum punicum snque eis delitescunt fructus nescio qui mollibus non dissimiles castaneis. si enim igne torrentur, saporem castaneae reprα
195쪽
sentant. Propterea fateri licet non esse excedentiorem dignioremae illo fructu quempiam.
sta horrens fouis itidern pro ni forabiti candes iis,fuctu Sorbo ingustu Prunorum adstringenteo amrbocum primurm emergit, Strobilo persin illa est. Vocatur incolis
Ac ppi fideri nis viris, optimam serenita ratio--- gQ nem esse f=nctus, postquam eum ederit certa quaesiam uilis, Gaetus, Una cum excremem feratur. Facilius enim hac rationestus emergit, citius, uctfera si arbonr.
Annus cur est arbut magnitudine, setas mi CarandasHlibus copioso ore odore Per lymeni studiu exigui malam perfimili , nigis ante per maturitatem frat inro1 Earumsapore, ex quo a nonnullis in insuccus exprimitin Frahis ratem virens magnitudine est nucu ponti stim uo putamine, interdum aetor succum nonn&nqχam e flitans viscidumo lacteum. itur a nonnusti uctus a turus cumsalla Solet tamen, cum Viridis est, murra aut ceto condiri,ct ita assemari, ad excitandam elanguescentem appetentiam. ire , tum in continenti, tim in Satigate, Carandas vocatusU Cafandas
' Huic fere similem describit Oui edus lib. suae historiae cap a. in hunc modum.In Hispaniola insula vasta est arbor piathiaraque materie firma&utili ut ilia nomitie ;mDctu quidem longe suauissimo Auzuba. Vt sunt pira apiana, muscatellina vocant, sed qui lacte succo eo uevistid', glutinoso abundet, qualis est qui in cubus immaturis: idcirco molestus his qui eo vescuntur, niti prius iustum a quam iniiciant Sc lacteum succum digitis exprimant qui in aqua sidit.
C. Ru bingua Cannica doctus,stutex est in Aristicora oria.
196쪽
alatu emissurgens, aut paul minor ouis miliescae,
Herba Mala floribu candiais, Periclymeni odorem aemulantibus Mnc - - litani Indiam incolentes Herbam Malonicam nomia karit, quoniam Malaunenses eius Uum Primi docuer t. Hac etenim planta cuius uno generis 'senterias praesenti Ome curant,euacuata primum magna expanepeccanta materia, abioquifacilein eundem morbum rursus incidunt v v s est corticis radicum primum exsiccati, quoniaracens lacteum liquore exstillat, quem initio calidum ..taui,sed degustati , in viduosti dum inueni. Quamobrem ob eius ecim stlidum Accum constitui plusi amensiccitatis quam stigiditati obtinentem in quom dine etiam huius regionis medici constituu nt. Corunculta P vLVEREM hicus radicis contus in Ostulam disturulatoriam imponimus,accumsci olactis maceramus: deinde additis Ammeos, api, coriandrifcci,ct cuminim seminibus tritis o torrefactis, unctaque ma butyri non siliti, ignis calore elicimus aquamsti titiam, cuius quatuorvncia cum aqua ristaritiae rosarum,aut aqua epediculis ros rem,autplantet duabus vinciis agropropinamus. Quod sopus est, Macimuspuluerempastidiram ex herba Mas uarica confecto m. Formantur autem ex iisdem rebiu equibus ' aqua, dempto butyro. I iciantur etiam clysteres ex hac aqua confecti magno cumsuccesu stastigii, quoniam regio cauda est. Ou'd necessest, eam aquam bis singulis diebus propriamα, mane videlicet horasexta,cta
meridie horasecunda Cibus est orta fero lactis macerata, carne. ct palligallinacei in aqua orio, quam Carie vocant, macerati, pro virium agri robore cibumsubministrantes Certe in omnino abstinemus , ni si urgente admodum
necessivi in inueteratis Denteris eius necess--μ
197쪽
lauarenisibus praeparatam in tapraesentanea opem adferre Ea vero parata ex iis em , e quisu nostra aqua, rebus tenuissime tritis, fero asit aqua orio probe coctae seceratis Sunt qui uccum explanta τὰ Ite exprimant, se septem uncias mane exhibent,& totidems vesperam, si necessia urgeat. Sed quoniam amarus est Moeso in Patm,ab Esrom erum propinare ad os eluen solent
suod fiat arenses fortiori adbuc remedio opus e se vident, viam admiscere soknt, tamets id semper strenue
SALUTARE est item hoc medicamenti stomachi debilitati tum etiamJomitus compescit, in aqua Men--θMastiches pulveresumpt&m. De Aciccari CAP. I. . Usu fiam in hac prouincia pusin arbor, maior tu, mensiveriore,quasobis, oribus o fluctu Myrtoperquam fmilibus constat Fructus eiusdem esiam est cum M uos
sefecis asseruit Iustinius fidam me in uaflua, qua
cum integro anno dysenteria labora set, nec ei quidquam re rea medicamentapro ui sent, sia totaimplantae comtice trito ct in aqua orio macerato in pes an modum, anatista Hanc arbusculum ni obrum ole se; t.
198쪽
qmnibus tamen praestat)ructis quidem apud eos nocens quem ipsi angas vocant. Tanta est enim eius sauitas,nium inforoprostat, Ormuri incola apud quosstequens est cum aris fluctibus iam enumeratis reliquis neglectis, hunc biemant. COLLI GENDI tempus est in regionibus callidior bin mense Aprili aliis regionibus serotinis,Maio ct Iunio: interdum tamen Octobri quem 6 Rodollio vocant o Notiembri. CETERUM pro regionum natura se diuestate, variat etiamsaporis botata hic ramus. RIM A sim tenet is qui in Ormset nasiitur. S
mura jum supra iactis Memini enim duos vidisse
quatuor libras cum dimidia penderent.Se inter eos uauior mihi Visio est arm proserunt Chasa a uuando , Mad ager o Disando primariae urbes Regis Ni amora. Bonisunt uem juct qui in Bragala, Peguo Malaca proueniunt. HABEO in me praedi quod est in Bombaim cuius in seri huius Historia parte memini arborem huius ori Manga, arbor m a pro strentem, quae bifera est. Nam Maio me esr cumseris si quidem odoris gratia excedentiorem; Autumni roseu, mem,asium vel ori magis commendi. bilem, quoniam praeter tempus sontum nascatur. o LMR E es is ructa ex viridi rubescente,ct odore grat imo Exempto cortice editur aut ne vino,auigens roseo a quo vino maceratin, veluti per cataracina Com
199쪽
recentes, lumbricoso ventristineas necare da untur, quod rationi consenum e seputo, ob eorum amarorem.
Hic stactas in memoriam mihi reuocat Ialama viedi, quem septimo suae Historiae libro cap. 1a describit lanietsi plas simille
dinis habere Videatur cum eius non, de ovo lib. 8 cap. 8. Vtriuiaque igitur historiam hic adscribam , ut tralatii fractu magis Q aret, lectori diiudicandum relinQuamus. - AN igitur arbor est cuius fructus magna cla Guanabano similitudine habet, cum forma, tuta carnei semine. sed de ipsa Anonis arbor Guanabant arbori simili ma est ca magnitudin tum torma cfolio . Duabus vero in rebus ditarunt: primum, quod huius ctus minor sit uanabano , cortici ue color luteus, qui in Gaana-bano viridis est deinde , quod meo quidem tu icio gratior sit palato
in precio haberit Indi Americi, indiligenter instas praediis colam. Haec Oviedus de Anone: Nunc ad Iaiama historiam accedamus. a L Hispaniola , reliquis ue vicinis intulis fructus quidam , quem nostri a Strobili sirue Pineae nucis similitudine Pinas Iaiam appellant, non nudd iusimodi ignotas squama aabeat sed quod
ei a cortex umit modo distinctus videatur,tametu non sq amazim, sed peponis modo cultello integer auferatur.Vt autem succi borii edc suauitate reliquos fiuctus hie antecellit ita color illi pulcherrimus ex luteo virescens, paulatim per malaritatem irore evanescent . odor iucundi irimus qualis fere in eo Persicorum genere qaia a ma-ὶisin cotoneis nomen apud Italos de Hispanos naenit , magnitia illi vulgaris Melonis. Nascuntiar vero sin ali fiuctus ex ardui en re aspero, spinoso, oblongis praedito tollia, e quorum medio prosilit caulis rotundus unicum ferens fiuctam, qui post Io aut a. mensem demum maturescit. Eo sublato nullus praeterea in planta nascitur fiuctus ideoque ea velut inutilis abiicitur. In extremo seu Ra , interdum vero etiam iti extremo caule sub fiuctu enascuntur veluti germina Sc tutiones quidam qui stactui magnum adduist ornamentum .Hi sunt taliquam semen: panguntur enim uibus sub terra digitis, si ut media turionum pars extra solum eraei, atque adices agunt, stactumque suo tempore perficiunt. Varia sunt ei a genera,quae prolinguarum varietate diuersis nominibus nunc pantur tres vero distinctae species notantur prius ama ab incolis
Aprillata; altera d-- , tertia IM .Posterior haec came est candi-
200쪽
Maami vinom,sed acta, acerbo. Bonticona carne est canaida, gum dulci Quodammodo fatuo I. naresi quis oblongior est,in bonitate illis praestat came aluescente dati ii suavi gustu Per omniuramen carne sparsae sunt eluti fibrae Quaedam renuissimae, Quae tametsi palatum inter edendam non ostendant, ging1uas tamen laedant, si crebrius Quis eis vescatur Quibusdam locis nascutur etiam haec genera sponte im agris abundander atquibus cultura accessId longe fune illis suacibores,ac cul ris beneficium abunde copeniant maius fructus abandantia auctoritatem eius minuit Sed tamen .i1s insulavibus cum boni rate, tum magnitudine praestant qui in continentim stantur. Maturus fructus Quindecim tantum aut viginti diebus con seruari potest. Hactenus Oviedus. V, C Theaetus it Singalacia Americae cap. s. ari Bratilianis vocari tradit eoisue plumimum in suis aegritudinibus vesci Alium item huic similam describit nom1ae Hori, cap 3 3. eius in libri.
gala: vocatur, istis Quelli Nascitis etia in Maiauar,ubi Palan ; ct in Maea ,νbi Picati iacitur. Prouenit etiam pleris aliis Iocis,ct in ea Afri parte quam uineam ap-
Guinea. prstant, ubi Ba nas' nuncupantur Arabes eum clam
' ILA Musa,aut Amusarocant.Si ct Avicena, ct Serapio, ct IUM es, qui de hocstu tunculiari capite sim erunt Sa Herm forte dialj,quos mihi videre nisn contigit.