장음표시 사용
851쪽
a Fiduciariam. nam ct p./rm:- tutela erat fidi lacla; in proxime notaui, sed is hac potest diei legitima , quatenus
ipso iure desertur, nonsacto homims, id est,nec testamento,nee 'indicis Lireto. C. de legit.tur.l. 4.ωerum qma nm colligismox lego xij. tab. 6' sommo sius est singulas causas singulis s-.peliationibus distinguere.uast. quib.mod.testam. infirm 3 hoe autem. ideo placuit harum si clariam, paren m legitima
a 'Egante testamentaria & lagitima utela,iudex i petens intorem pupillo dat.g. . ,α Impuberes in tutela esse,naturali iuri coiiueniens est ut i s. quis persectae aetatis non est .alterius tutela regatur 3 Tutela finita tutor iudicio tutelae d rationem administrationis reddere cogitur.3.Ut. a Institiae eis. inseribitur , De Atiliano tutore , & eo qui ex lege Iulia & Titia dabatur quia olim tutor dabatur Roma ex lege Atilia , in prouinciis ex lege Iulia is Ditia : sed balages in risuetudinem abierunt.b Pubertas in hoe arrvnunto,id est, eam quaritur an quis tutore σ3ut atas , perfecta disitura non est autem omnino, is in omnibus causis alas persecto, nisi post vicesimum qumtum
annum completum. C.inquissim caus restit,in integr.non est necessaria. l. Vlt.c An e tutelam Mutam agi tutela non potest. T. de tutet.& rat. distr h. i. 4.in princ.d Directo. contramam autem mula iudicium datur tutori contra pupillum , pro quo aliquid impendit, vel obligatus est , ne et i scium sit ei danmosio contra iuris regulam. E. testanti Men n. Ver l. .
852쪽
C A p. XIV. De auctoritate tutorum.
x HVpillus sine tutore eotaitionem suam meliorem,non I deteriorem sacere potest. Unde alterum contrahendo sibi obligat, licet ipse ei non obligetur a. is prim. 1 sed Eereditatem licet lucrosam neque iure directo adi-e b neque ex causa fideicommissi suscipere potest s. r. 3 Tutor statim in ipso negotio praesens, si pupillo expedire putet,auctor esse debet,post tempus vero, vel per epti stolam frustia author'pen. a , contractum fauore pupilli elaudicare ; quia ecn- traham cumpupilis olligatis , λὲt et pupillus invicem non obligetur. b Ne vel ereditoris hereditariosum astimes amittant ver pupillas obsiguin sine tutore.
C A p. XV. Qui bus modis tutela finitur.
r Vtela finitur I .Pubertate, si pupillus sit factus maior I quatuordecim , vel pupilla maior duodecim anniλει prisc. II. Cepitis deminutione a pupilli. g. i. o's . III. Euentu conditionis,usque ad quam tutor testamento, datus est. f. 2.lV.Morte pupilli, vel tueotis.V.Maxima, vel media e capitis deminutione tutoris. L,. .VI. Existente tem , poete d,vsque ad quod tutor testamento datus est *.ρen. VII. Remotione e tutoris suspecti.V III.Excusationestutoriab quae ex iusta eausa in perpetuum fiat 3.vis. a situ maxima, sine maria tu minima. B R Am testamento : quia sex numquam turetam defert , nisi pura iu/ex quoquι tutorem sub condissimis dare nequis Ede tuti l. 6. .sub con/itione. e Minima capitis deminutio tutoHs,quia tollit adrnationem. olim serum legitimam adgnatorum tutelam parimebat. sed
Α- ,sa hanc Di/em perimit , quia sublata est a gnatis is
853쪽
or cognationis digerantis e nec iure adgnatisnis , sed iura cognationis generaliter accepta legitima tutela defertur.
d citra pupilli pubertatem : Hioquin tutela finiretur ρ
bertate nee aliud tempus expectaretur. e De qua infra cap I'. f De qua infra cap. Ig
C A P. XVI. De curatoribus a. CVratores dantur L Assolescentibus b usque ad vices .mum quintum annum completum. in princ. Dantur autem ab iisdem magistratibiis,a quibus,& tutores: sed testamento non datur et dati tamen confirmantur decreto magistratus. F. I. Inuitis non dantur, nisi ad litem, curator enim etiam ad cellam causam e dari potest. 3. 2. IΙ.Furiosis , prodigis, mente captis, surdis, mutis, peip tuo morbo laborantibus, licet maioribus d 2 sannis.3 3'3Jeq.lIJ. Pupillis,si tutorςm minus idoneum,fande tamen carentem 'aut tutorem ad tempus excusatum s habeant. 3.penautore a rem impedito,si pupillus absit, vel infans sit g. iudex competens actorem, quem tutor velit, periculo ipsus tutoris constituet vis.
a Curatis proriὲ loquendo dicitur dari rebus , non, ut imrre, persona. 'b Id est masculis post annum latis 1 foeminis post xx. c Alia est ratio muris , qui certa rei , vel caHae dari non potest, supra quit statu .iut.daJoss.f.certae. d Si minor et s. annis aliquo ex his m bis, ου vitiis lab raret, ei curator daretur, ratione Matis, non furoris vel alius situs u morbi: quia misy habetur νεtio Matis, quam accia' dentis. Ede tui l. 3. ,. I. ' Me Alioquin tanquam suspectus remoueretur , ct alims tutis m eius locum sub ueretur.infra de S.C.Terr.f. pen. . f Si in perpetuum excusaretur , alius tutor dare/ur. d. s. peno
g Si vero Iupillussit prasens, isseri post, procuratorem
854쪽
Oet cistatorum. I Utor vel eurator,nis testamentarius sit, vel ex inquia stione datus , satisdare cogitur , rem pupilli saluam sare. in Dine. & nisi id ficiat , pignoribus captis eo ireetur
x Sed si duo sint testamento vel ex inquisitione dati, poteth alter alteri optionem offerre e , virum malit satisgare& administrare, an satis accipere dc administrationem satis. danti relinquere. s. I. 3 Nemine satis ogerente,is g ret d.quem testator gerere iussit. Si testator nemini administrationε commisit,is geret, quem maior tutorum vel curatorum pars elegeritiSi in eligendo dissentiant,praetor partes suas interponet 4 Non se uin tutores vel curatores a pupillis vel adolestentibus ex administratione rerum tenentur: seq etiam subsidiaria actios in eos daturequi cum satisdationem a tutoribus vcl euratoribus exigere deberent l, vel nullos.vel non idoneos fideiustares acceperunt. g. .&.atis, cautione, qua datis fidei prious sit , rem pupilli saluam fore. b Antequam administrare incipiat: quia non debet ei, sine
satisdatione tutela, id est, administratio committi. Ede tutori curat. dat. ι. si impuberi. I 3. s. I. e Non otisdationem simpliciter petere. γ. d Nisi omnes simul, τει pro partibus gerere velint. T de administr. tui. l. 3. 3, per .& vlt.& l e Et eorum heredes : nee non fideiussores ,infideiussorum heredes. Ede fideiuss.lut. l. 3.& 4. f sub rudiaria dicitur , quia datur tanquam extremum remedium I eum nec tutores , v I curat res, eorumve heredes;
necfideiussores, eorumme heredes sunt soluendo. g Exigere satisdationem debent scriba. C. de magist. con
855쪽
x i Vominus cogatur aliquis tutelam, vel eurationem thubire .scquentes eatice excusant b Ι.Numerus liberoruiti es quis Romae tres,ves in Italia quatuor,vel in prouincia quinque liberos habeat. Vbi notandum, neque desis. nisi in praelio ceciderint,neqvie adoptiuos liberos prodesset : iraturales 4 autem,licEt in adoptionem dati sint, pro- gesse: nepotes vero is filio delancto, patrem repraesentare tinon item nepotes ex fi ias in princi II. Administratio rei fiscalis,ubi notandum, hane excusationem esse temporalem, ita ut tamdiu quis excusetur,quamdiu rem fiscalem admini sitat. ,. I.III.Absentia reipublicae eausa, ubi notandum, t telam deserri vel ante absentia,vel dum reipub.eausa abest. Priosi casu excusantur quavidiu absunt,& inter ea loco eorum datur eurator g,reuersi autem statim tutelam recipiunt. Posteriori casu,etiam postquam reuersi sunt,anni vaeationε habent.*.2.lV.Publiea potestas b, sed qui tutelam suscepit, eam non potest ob hane causam relinquere, M. 3.V.Lis cum pupillo ut aitulto, dummodo sit de omnibus bonis , vel de hereditate,s. .vel de maxima pute bonorum grad.I.-π,x r. in prine.Hodie nec volens ad tutelam, vel euram admittitur,oi litem habet eum pupillo,vel adolescente . . L.
c. .VI.Τria Onera tutelae, vel curae. Vbi notandum . hane 'quoque excusationem esse temporalem, idest, quamdiu iam, miniurantur.Item tuteIam vel curam assectatam inori pr gesse. Denique non tam spectari x numemam tutelarum veleurationum , quam onus , idcirco tineia vel eura plurium
personarum pro una haberi l,si unum sit commune patrim nium,veluti ci avum, g. s.VII Paupertas,si quis sit adeo pauper m ut non possit huic oneri vacare, s.c.n. VIII. Aduersa valetudo, propter quam ne sitis quidem negotiis Vacare po-xest, g. r. IX. Literatum imperitia, nisi hic qui literas noneallet,nihilominus se idoneus ad tutelam vel emant, administrandam,*.8.X. Datio tutoris plopter in mi e tias o, n sidatus patri pupillorum promiserit se tutelam Umiuist sat riam,*.3.Si quis autem dicatsesiisse ignotum patii pupill
856쪽
rum,non propterea excusationem meretur,
citiae cum patre pupilli vel adolescentisci capitales sintinee reconciliatio secuta sit p. g. I i. XII. Status controuersi quam datus tutor passus est.a patxe pupilloisi. 3. .XIII. AEtas superans annum sexagesi inum.M nor autem 1 annis ne quidem volens admittitur ν. 3. I 3. quemadmodum nec miles s.*.I4. XIV. Prosessio Glammaticae , vel Rhetoricae, vel Medicinae,si quis Romae t. ve I in patria sua M aliquam ex his artibus exerceat i& intra statutu numerum sit x M. I s x. Qui plures habet excusationes, si quasdam non pro bauit, aliis uti intra statuta tempora non prohibetur, 3. I 6. Tempora autem ad excusationem proponendam neq; enim tutores vel cuiatores appellant,nisi prius eorum me satio a iudice sit reprobata) statuta sunt per distinctionem. mm si tutor intra centesimum miliare degat, oesi s ei c6eedanturcii viretius habitet .in fingula vicena miliaria eonficienda diem unum habet,& insit per triginta dies indnlgμtiu,hac tamen dinumeratione fact si paue ores quam so. dies reperiantur, nihilominus so.dies habibit Hoe vero tempus ab initio utile, in progressu continuuin:quia Mecurrere incipit,cum quis nouit se tutorem , vel voratorem datum esse,ae deinceps dies conlitarii numeranrur .d.3. 6. 4 Cum tutor detur personaes ra qui testam. tui. .pos s.certa . consequenterra uniuersum patrimonium datus elis creditur, 3. I . sed excusate se potest, ne ultra eenti simum nullare administret, nisi in eadem proumcia sit pupilli pa-mmomum fim: tita. propter.Iitem, 2 I. f. licet. s Qui tutelam alicuius gessit, eius curationein inultus subire non compellitur,f. I 8 K Maritus x. licEt curationi se immiscuerit, tamen excusere se potest, j penric debet,sseod. ι I.rn D. Exensatio ex salsi, allegationibus impetrata non pr dest. quoniam is qui excusatus est, nihilominas est osno xius tutelae a. g. vlt. a Tutela est munus publicum hoc titIn princ. nim reipub si eod. lib. 6. g. tutela. id est, publieum munus est auctoritate,
n milita e , ut Daa. Muuntur proinde quilibet cogitur tutelam subire nisi iustam is legitimam exesatione habeat.b Atia in perpet
munera subeunt,idcum muneribus exin
857쪽
d Id est , susceptos ex insiti nuptiisinam qui tam rares sunt,idessuscepti ex concubina,no excusant. Ehoc titi. 2. g. legitimos. . f patrem suum reprasemant, se avo paterno prosunt nec debet duplex reprasentatio admisti. fg Irutor . de tute l. l.quaesitui 3. I r.& d si spect. tui I. a. s. si qius abfuturus.& de tui.& rat.disti a L. t .si utor reipublicae. s. in prine. rvide l. potestatis. xt s.ffde vel b. signis Baae excusem Ut temporalis quia tamdiu quis excusatur:
nam s.c. l. 6.g. gentium. E. eod. ea Assectata dicitur, qua quis appetit,ut ab alia excusaretur. administratione,m . xii l. spadonem. I . si ciuitat . ut e contrario uua tutela, qua est v lde negotiosa ampla , In Non omnis,sed nimia paupertas excusat. n. n hol* p rticalcet, exceptionis nota est. o Ia est, si quis ideo tutor datus sit, is onere prematur,ct tmteia in I vexetur. Nota primὸ tud esse tutorem inimicumdari; aliud,propter mimicitias dari.nsm inimicus stropter magnam probiratem potest esse utilis pupiuo,ct ideo II, qui pupillo conseviatur. Nota secund o , tutorem esse davdum D .
pullit non odio ipsius tutoris. p Nota, reconciliationem eo ipso secutam videri, qu)od tuto tu testamenis datus est nisi testamentum sit inimicitiis vommus, quia nemo prasumitur inimicum dare Aio suo impuberi ἔμιIemst hoc tit. l. 6. g.dat remissiori iti tq rum pupillorum pater asserebat Titium esse suum seruum; deinde, cum ιudicatusfuisset liber eum tutore filiis suis deditr a non est idoneus ad aliorum tutelam vel cAram a
rensam, qui curatore et t. t aest communis patria omnium ciuium Romanorum Elioc tit. l. 6 g. RΟinae,&ad municip.l. Roma, 3 a.
u Immo etiamsi neque Roma, neque in patria sus degat, dummodo
858쪽
-οδε excellenti doctrina sit praeditus d. l. s. valdὸ.x Minores rivitates possunt immunes habere quinque messicos, tres rhetores,totidem grammaticos : maiores ciuitates,septem medicos, quatustr rhctores, quatuor grammaticos maxima ciuuates decem medicos, quinque rhetores, totidem gramm l.6.3..in autem. y Secundo Minc computationem imoiaum riperiuntur pracile dies quinquaginta, interdum pauciores,interduplures.
Nam si quis ab eo lo. o,ubi tutor datus est, absit quadringentis miliaribus , ad iter conficiendum habet dies viginia r qMia --wri vicesies accepta faciunt quatingenta : proinde vigintiai us iter suum conficiet iam adde ares triginta ita est lantur pra se dies quinquaginta. Ar se absit mutaribus trecentis indirer conficiendum habet dies quindecim e quia viginti decies quinquieta acceppa conficiunt trecenta, iam adde dies triginta, scies ἡies visum ma quinque.S F,dsi ahsit quingentis miliaribus : in his conficiendum habebit dies vinginti quisque r uia 'iginti quinque vigesies accepta faciant quingenta: additisigitur triginta, fient quinquaginta es inque. Cum pracisὸ quinquaginta colliguntur, tot dandi sunt vocato ad,tutelam Cum autem piares sunt , similliter tot dari debent, quot ex dicta supputatuma colliguntur. Cum autem sunt pauciores , supplendisum. qui de uni usque ad quinquaginta, ut nihilominus conceda mur dies qu nquaginta' alioquin minus tem-3oris et emeiaeretur , quν degit uura remesimum miliare . quam ei, qui intra rantesimum : quod est per Diu absurdum. et Maritus non debet fleri cur ire sua uxoris, quia non facilis eos post ad Auiones reddendas. a Traisti' sinera iudicis.
C A p. XIX. Perissipectis , tutoribus.
Oel curatoribus. x A Censatio suspecti tutoris lege xij. tabularum intro-LLducta est. in princ. α Qualescumque b tutores Meusari possent.I. 1. Res .atque adeo etiam mulieres e ad accusandum ad- . mittuntur. g. 3.Pupilli tamen non possunt accusare tutoressitos. Sed minores ex necessariatum pei sonarum d consilio possunt curatores suos suspectos aIguere. 3. .
suspectus dicitur ex moribus , non habita facultatum,
859쪽
vel inopiae ratione, pioinde nec satisdationis oblatio suspi
s Qv ut suspectas semotus est , si ob dolum infamia laborat. Deus, si ob culpam s. f. 6. . . Pendente suspecti iudicio, inter licitur accusato administiati si interim moriatur , suspecti cognitio exting itur g.3. 8. NI Si tutor copiam sivi non faciat,ut alimεta pupillo decernantur h, non sol una vi suspectus ren oueri potest, sed etiapupillus in possessionem bonoru eius mittituri Sc quae mora det-riora sutura sunt,dato curatore distrahi iubetur, g. 9.Sed si tutor praesens mentiatur alimenta propter pupilli inopia non posse decerni, ag praefectum urbi i remittitui puniendus quemadmodum & is, qui data pecunia tutela redemit. g. Io. a fruis dietur su*ectus,definietur them. 4.
e sexus verecundiam non egredientes ietate mouem rur ad accusandum tutorem suθectum.
d Id est,cognatorum is assinium, ff.de iust.& iur. I.VIt. e Tutor eriamsi satisdationem osserat, nihilominias tamen rea moueri potest tamqua-9ectus:quia pupillo utilius est rEsaiatiam habere,qua habere actione contra tuto em male gerente.
f Culpa appellatione plerumque significatur eulpa leuis,ides,nagligentia, is ob hac remotus ne dubio interra existimationem conseruat. De lata culpa qualis es,non intelligere quod omnes intelligunt. Ede verbor.sign. l.cedere die a I 3.3.vit.&l. latae 1 3. ua princ. ct minore diligentiae' in resis alienis adhibere , quam in suis , E depos. l. quod Neiua 31. dubitatur,niam rem otum faciat infamem. Alii Uirmant,alij negant .Ego puto, quia lata culpa est dolo proxima. Ead Treb.l mulier χχ. 3 sed enim, & de precat. l. quaesitum g . eum quiniue,& si is qui in testam.lib. esse iussus l. r. f. non alias hunc qui ob latam culpam remouetur, esse proximum infami, id est,non notari iuri, infamia sed eius pudorem apud honsos
g Leuia frustra ageretur de mortuo a tutela, vel cura reis mouendo,h Nota, alimenta pupillo a pratore decerni prasente tutore,pro modo facultatum, is qualitate pupilli, E. ubi pupil .educ*. Vel mora. deb. l. 3.i aeui de criminibus cognoscebat, isde ossic. praesecivst. l. I. ut hodie,qui vocatur iudex malebrior .
860쪽
m m is ili ili: AE LIBER SECUNDUS.
et E s sunt. I. Vel in nostro patrimonio, vel extra nostrum pati imonium. II. Vel ccumunes on niuin hominum: vel publicae , id est , unius populi. vel vitiuersitatis , id est, ciuitatis : vel nullius : vel singulorum in princ. III. Vel corporales, vel incorporales , instatis. prox. v Communia sunt c; LAet.II. Aqua profluens d; III. Mare, IV. L:ttora maris: d quae nemo aceedere , & qedificium ibi ponere prohibetur, dummodo ab aedificiis,quae alia ibi posuerunt abstineat,quia haec non communia,sed aedificantium sunt e autem littus maris,quatenus hybernus siluctus maximus excurrit. 3. 3. 3 Publica sunt,L Flumina,& ius piscandi in fluminibus. II. Portus , δι ius ibi piscandi. 3. 2. III. Riparum I & arborum in ripis nnarum usius, sed earum propitetas illorum est , quorum pratalis harent. F. . 4 Vniuersitatis sunt, ut theatra,stadia,& caetera, quae eia uitatum communia sunt. 3.ε. s Nullius sunt,I.Ea quae sunt communia b - ut mare, littus maris. g. s. Il.Quae sunt diuini iuris i. g. 7. III. Quae oecupantibus conceduntur,ut serae bestiae. 6.ra. & thesaiarii fra hos suo aequis erum domin. I. nunqu/-'
έ Diuini iuris sunt,I.Res sacrae,' pe quaerit E per Pontifices, non per priuatas personas sint consecratae: ut aedes saetae,& donatia ad miniuerium Dei dedicata: quae quidem alienati, vel obligari, nisi certis casibila,veluti ob captiuos redimendo , n pQssunt. Diruto autem aedificio, nihilominiis locas sace* nmet. s. II Res religios .Religiosus locus fit illatione mortui ab iub facta, ut inserre eo potuit. s. s.