장음표시 사용
171쪽
triduli ut duodemi citreum aut bilis receptacula, aut
quamcunque aliam ni testinomini partem copiosae iter taeque vomitiones deiectionesque, quas non modo ipsa natura, verum etiam artis insertia vel sub acteisionibu , vel ante eas molitur, nonne omnem ebrilem omitem dueerent ilia rentque At, sicuti Tollitus ipse, et cum eo SYDEns Araius aliique quam plurimi lytestantur, id minime experientiae consentaneum est, et, si quando prospere iactum illud narrant aliqui, ita arum plane heri sateantur, necesse est , ut in sententi ieconfirmationem adduci non debeat. Imo comperturn non semel contra est, ehres eiusmodi evacuationibus ne illii quidem minui, saepius ero exasperari, ut o simplicibus duplices seri ne quid dicam de cholericis, sentericis, atrabitraribus aliisque, quarum periculum aut exitium eo propius graviusque accersitur, quoia flores eiusmodi evacutiones fuerint. i Vid insta s. ii 5. et seq.
Ad haec si se ilis semes in istiusmodi loris f. LXXX
LXXXI. reapse insideret colligereturve, quis non videat, utilius satiusqt e fore chinam chinam quatuor aut quinque lioris antes ebris adventum dare , eo quippe tempore, quo tota febris catas a remedio occupari,
sortheri, reetiri, emendari, cogi, aut quocunque alio inodo enicaciter amet, si tamen in eam proxime us
re credatur' quam tempore uti ventura accessione, gis dissim Τ Et tamen usus eontrarium omnino vicit. Non enim erium plenumque 1 emedii essectilis assequimur, nisi aetatuor supra viginti sere Miris antequam seriis accessum sit, clari coeptum sui rit; nequidquam contra sentiente i WERLAorio. Quae etsi
febrilem materiam in ventriculo , biliseris ductibus aut intestinis Utanisque partibus non cumulari, nec sidere salis demonstrant, talia tamen esse videntur, ut non ibi soli mi aerere, aut eo derivatis, sed etiam
idtiori e loe prorumpere, aut prosit ius latere, aut
172쪽
ia D FEBRIpus filiud tim subesse, a quo bris Gnatiar, cuique Huri estina medeatur, suspicari debeamus.
Quod si in stlandulis conglobatis venisque ymistia- seis, aut in nervis, aut in exteri ne corporis amistis, aut in angitin ipso g. LXXVII. et LXXX. missa
omni in seDrium intermittentit in quaeratMU, Cur, quam so p trientihras, ridoriseris, corem emendantibiis, et ignorum, ut vocant, dococtis non illae curantur
Cur e pomiciosis, quae inphoreale f. LXX. α amo appellaturi nihil sudoro iuvante, adeo celeri ire pro i ad exitium Cur febres,, quae eumphae
vitiis oriri universim iudicatitur, uiti catarrhales, misimmaticae, scoristitione, venerine arthriticae strumosa vulgo dictae, quando intermissione alternantur eorticipere viano, ut reliquae intermittentes, non hediuiit
et ipsae 7 At liemadmodum loco, in quo ebrilis ornes haereat, docernendo pares nequaquam videmur, sic meque humori, qui potissimum peccet, divinando alemus. Quicunque tamen is merit, obscurissimum plane putamus, a vitii genere laboret depraveturque, eoniectura assequi Potest, inquiunt viri doctissimi, acescere aualescere, corrump), putres cre, inspis suis inpia excedet aut deficere aerimoniam mulitiplicem arripere, aut lia quamur e ratione n naturali temperie, motu, circuitu, viscere, ut sobrilem comino tionem irat imo sic eum do pravari posse arbitrantur
nonnulli, ut modo veneni corrodentis naturam nactus vomitum, alvi fluxum, ventriculi intestinoruinque acer hos cruciatus pariat aut acerrinius iactus totam sanguinis mixtionem ompagemque dissolunt et livet; modo aviditate contracta sangi linem coagulet, et 13 um elementum vel phlogiston ita deprimat aut ire tiat, ut intensissimum algorem Procreet modo narcintica vi soporem asserat, aliaque pro varia sui Og meratione huem, non praestet, quibus febres intei mittontes, praemexuin malignae vepenticimae, terrere
173쪽
Quid proba lilius Adeatur. Quare, eum tot tamque variis vitiari modis posse humores, areat, et prohabile admodum sit, modo ab ho mos ab illo vitii aut vitiati humoris generest em moveri, consequens est, ni salior, nonini eam, sed plinis febrium intermittentium causas esse opo tere, et pro varia baran ratione fetires ipsas natura et effectis non parum discrepare, prout supra exposi, tum est. Atqui, si ita revera concludendum sit, qui fieri tamen potest, ut unus idemque corie perurianus omnes singui usque parum species, a tot tamque dis xentibus causis pendentes, cohibeat aut suget Non mitioni magis consonum idcirco videatur, ab una sinium catis proxima eas onmes prosinses, quoniaminio eodemque medicamento sessiugantur Veriim haec qui clem aut mentis pene nostrae aciem exsuperat, autae sissiti is involuta adhuc tenebris Iam num omnes illi, qui ut superioribus veteribusque de indaganda assignandaqiae tam ut etiali ausa, quum eiusdem -- cle, quema amodum ivtuli, disputant, profecto musas 3 emotas quaesisse videntur, iron proximam et onu-nentem, in quam alioquin detegendam plurimum interfuisset incumbere. Non enimvero unum eumdemque hinnorem, sed alium atque alium depravari pro camsaxum pro tarcticarii febriumque varietate probabili sermone ostendisse videntur.
M Pistremis hisce tremporibus vidimus es V,1 1lle ouiuia i , qui unum di taxat humorem, item titov.
m, argueret, et quodaminodo in iudicium vocaret tamquam x in am certam 1 te ebridium accessi otium eausam his prope permotum rationum momentis I. Quod
hae febres saepius aestivo et autumnali tempore doni, nautuo, dum talis videlicet abundantior aeriorque est, riui solito ossero mi hieme vero rarius et tum solum, uni aut uates ei aestivae sibi es eo usque
174쪽
i36 DE FEBRIllusti trahuntur. . Quod evacuationibus ut plurimum
illosis tutius frequentiusque solvi aedem solent, uti urinae et sudores, cum odore tum colore hiloni Σuberantem ostendentes, documento sunt. 3. Quod raro senes, saepius iuvenes et cholericos maximo homines
adoriuntur et ginvius affligi, t. 4 Quod morbi hop
lis persaepe suecedere visu sunt, ut eos Post se e
lin 'unt s. Quod pleraque earum symptomata vel ampla risis, vel o nimio eius servore, vel, ut vocant, agnitiscentia , putridaque cori liptione, vel simili alia ei em depravatione profluunt, uti constat ex bilis
p raceae, vitellitiae, aeruginosa excretionibus, quae in ipsarum decursu maximo eum levamine tam per superiora quum inferiora contingunt. 6. Quod linguae flavus color oris amarities , Olcsta circa ventriculum
biliserosque anales Histo et anxietas aliaque huiusmodi eas eo tantur, bilis es vescentis praeter mor- riuo hue illud durum non dubia anpimenta. ixm ramis rib. S. AVII. p. 8o.
Baec atque alia non aia unita a Me net nemo omni,husque illis ii, qui eum eo democcusant , Pros
i untur tanta vel specie, ut magnam partem medicorum in suam sententiam traxerint. Et quidem, si quia iudico , non negaverim , adductis argumentis probari, bilem et vasa bilis inciti huiusnaodi febribus saepe a1-iici non tamen concedam, satis demonstrari, utri in his ipsa pDimario peccet, febrimque ipsa efficiat, nitrix Vero potius secundario bilis et bilia ita vasa a bris ipsius servors, mota aut omite eiusdein , quicunque demum is sit 1 in patiantur; nam spasmi, qui ei rea imum ventrem ebrem comitantur, 1 exno horrorque talem ex spat edistique felle exprimurit, excutiutit, in duodenum, imo in ventri ulum urgent, Propelluat, et per vomitum aut deiectionem eiiciunt. Deinde nequaquam veriam est, semper bilis evacuationes in thimiusmodi s ribus contingere, neque semper, ut W-
dieant, aegros ab lus sublevari aut curari, quod uu
175쪽
coniungiturque. Poccus ori O risiarum color, ingua flava, os amarum, ventriculi morsus alia Itur eiusmodi, quando incidunt, Non illico id uiam si Ilii lacant, DBrim nimirum a bile sive exul, nati te, si e ex unde arente , sive cori rapta , sive stagnati te ortum ducore; cum omnia ebris enecta osse 13ossint, et non iro αapasmis ventriculi, duodeni cliolcdochiquct, a quibus hilis in sanguinem refluere Cogitur, pendeatit, et pro inde manifestissimurn sit, bilem aliena culpa nonio Pria saepissilii a naturali ii illito, iotu, iitrat deflectore. Id ita esse, mi illa S comprohant, scd in primis vulti et u et CotitiiSiones alii liς a. ut laem titior unimipathemata, . hypochondriaca et sui inrbutica assectio, .llydiops, 5. iiiveteratae visi erun OIntructiones, 6. -- chexiue, . dei iuri morti nouli ni nos sobriles, ne ii flammationibus quiden ipsis exti l tig Quis eni in igninret, in liuiusi di ea sibiis saepe hileui repetit aut depravari multit,lici mitione, aut liberitis excerni nundique, licet patito ante utillo vitio peccaret, nee copia ulla excederet Quis nesciat, urina crebro rubescere, ex eo interdiun, ut saturatiore etiani olore infici, os amarescere, pigasiricam regionem multimodis coim velli, bilem sursum deorsimaque educi, ilia tamenialis primario laboret, aut proxima Driani syniploma tum ausa diei possit Quod si irgeant ili accus tores , a symptomatibus circa bilis receptacula anima versis perspicuum ieri, eam ebriiun intermittentius n&mitem causamque esse, pari iure in soporosis, icthai gicis aliisque varias corporis partes peculiariter assibeientibus asirmandum esset, causam earum proriniam
in eapit , cerebro pectore alibique, quoniam irinulas partes symptomata graviora ce intur, consistera
et contineri. o Non hie de illa hile, quam sanguinis alidiorem aerioremque partem veteres medici putabant, quamqueRMTAua 3 titis omnium pene se rium , nedum intermittentium .es 'oema. io min. min. ' causam esse voluit, sed de bito vexa, quae in hepat secernitur, sermo est. Anie - ω -
176쪽
'sima etiam innat ius della miri mina ab hae hiIo intemmittentes schi es derivavit Noe ab eo ruta sententia vald ah- Dii, bios qui ita Monit et Praecuta medic cap. . secl. 8. v m. a. non dithitavit, haec verba soripto tradere Hunc en in humorem hilom ompo intermitientibus maxime μα- eum mihi minime tibium Metur. M SE , inius febri leni causam per totum Orpus dissus -- e, sed Fraecipue e par stariaque organa ab ea a mei, pluribus argumentis . De meeona febr. in m et remis. M. L 1. eam . ostendere enititur o Cl. 1κmus misae continuat L . . im 'haec in rem nostram habet: μ Caput percussi, contusi, vulneis rati sueeos sive item vario colore vomunt navam, porra stam,s aeruginosam. Qui adverso corpore curru vehuntur, id ti--sueti , qui prima vice mare consee fiunt, ii aut raro bi om , per varios nos oloris gradus evomunt. Bilom vero ess a. quae variis his oloribus prodeat, amaror sum lenterie
.cipiunt. Prohabile etiam censet, quod hilis ab actione venem in ventri io et intestinis mota hos subire colvi ea varion uolom ingere urina possit.
Neque concedendum est, sola aestus alat soIo autumno, cum saepissime Verno aut hiemali tempore put inerant, aut in aetate iiivenili solum et 1,ilii, a temperio, cum infantes et pueros aeque a quocuncque praeditos temperamento invadant, hasce sebres insiti gere et increbareseere tantum Testes pello quotquot modicinam in sequentissimis civitatibus non negligentei exercuerunti Neque eo, quod iuvenes biliososque homines crebrius atrociusque divexant, si tamen hoc vere acta maretur, continuo licet inferre, eas a bile permanare; cum exploratum perspectumque sit, quemcumque alium morbivn in eo aetatis flore atque in eo temperamenti genere frequentius atroesusque saevis atque homines in eo statu constitutos ut robustioles, sic ex quavis --sa graviores inophos incurrere. Neque perpetuum est, hepatis obstructiones praeire aut subsequi febres intu
modi neci te, si id etur, hepar solum huic malo sumiectiun est, cum alia quoque viscera, et praeseriimnen in eamdem labem, sertasse etiam Dequentius, incidanti
177쪽
Praetereo demum, id eo si pra g. LXXXI., iam
innui emeticis et catharticis plus nos Prosectum esse,
si febres istae bilis exemsui aut depravationi originem suam deberent Praetereo item quaerere, cur, si ilis, aut copia aut viliata natura intermittentium sons oro esset, in iis morbis, in quibus alteriairo aut utroque modo illa pereat, ut in cholera, in colica et dysent i ta biliosa, in etero hi otile aliisquo similibus illae
rarissimo aut nuncpiam obsei ventur Illii tamen non praetermittendum est, homines vel sanissit nos et hono alentes cuiusque aetatis et temperamenti, in aere et loco a fi hi ib his intermittentiinis pium maxime libero degentes, si in regionem, ita qua epidomicae ipsae xksiniit, se repente iratis P int, ni in pre praesertim vespe licio, nempe noxiis thalitihuc serio corpii leniere obiiciant, citis ime in easdem incidere, quemadmodum ius Inries nobiis experientia innotuit. Num amaho Pro
abile est, item tam brevi aut augeri, aut depravari, aut ominatu ita posse, ut se vim confestim procreeti in loca ustria et frequentes imbres, aut aquarinninundationes, quamini in sinu intermittentes sebi es quasi propria in sede aluntur et foventur, bilem uberiorem gignunt an depravant An vero potitis aliquod mi mal liuidum, aut tetram nescioini iam cphitim 1 exha-ant, qua cito inficiamur, aut ita corp- nostrum male aniciunt. ut pecusare quoddam vitii genus in humoribus evolvatur, febri exesuintae accommodatum Τ insta s. m. in a.
Itaque miriam non est, si Bin vicus more mus aliorum nequaquaui acquiescens hypothesibus causam h
rum febrium, ut ipse vocat, fulinamenta. Ponendam duxerit in suinclica universi generis nervosi et sibi ui
am ne , quae speciatim a spinati, duila incipiat
178쪽
ut lue tib exteriorit,ius ad intoriora piaula in progredi trir. It otii in docilitilliribtis verbis iii dissertatione dein a notitum febriliuin indolo et sod hi ostendere timiavit, hanc suam opinionet confrinalici gregie hominibi is invadentis febris phaenomenis, dolore, ι-xum dorsi et lumborum, orrore rigore et frigore , tremarum praesertim ariiram, livor angitium, v sorum omnium maritis et pedes perreptantium exilitatent Itie occultatior, e cutis ariditato et coiTLig ilione pullore quodat teli, livido Itie iaciei, oscitatione, retina nemui oram patensione, tremula cordis palpitationes,
Iuraecordior an anxietato, dissicili respiratione, inqui tudine, corporis incintione, pulsi contracto, parvo ct debili, Nausea vomitione alvi et perspirationis sum
Prasione Et in rapina tenui et aquosa, sensuquo hulentis veluti sangitinis ad interiora. tque ex iis, tit asticam affection ira luetilentissime apparere, tamqtia nouusum fundamentalem sive fornialem obi um inte
mittentium sibi orsuasit, sic ea omnia, quae nervinas partes irritare et convellere possciat, uti sunt animi motas, validiora cithartim, acria cum bis aut aere
ingrata catasti a Venenatia intro suscopi , aut extrin-- his applitrata, a it a si iti is rimarum viarum deprω alis aut cirmipti su Iuni nistrata, itoni sortiora adstringentia, frigida nervis inlintea cum a ciendam sebrem,t Mn, si cessaverit, revocandam ausae materialis nutprocularcticae instar Plurimum conferre opinatus est. S. C. Aliisui etiam vitii in nerve succo, quem e brum rebellumque ad ordis fibras transmittere credunt, sibi visus est deprehendisse ei Bosana vius, inmetiam sellicet ineditatemque quamdam, ex qua praecipuam rum ebrium phaenomen et intelligi et explicari possent si . ano cinde es praeceptoris sententiam ita
lustrare omni eum et studio confii mareque non destitit celebeerimus Wi TEsius ille enim asseverat, omnia,
quae in primo ebris accedentis insultu accidunt, talia profecto esse, qua Acili negotio demonstrent, turbari socium aequabilemque spirituum animalium in muscu-
179쪽
liis influxum Ea autem sunt lagritudo, debilitas, tr
mor, pandiculatio, oscitatio atque alia huius generis. Dino consequi putat, ut sanguis nee debita copia, ne ovi propellatur ad exti erua sqii eo poris vasa, imo ibi lentescat atque haereat, uti clueoscit ex rigore ho rore rigore pallore cordis palpitatione pusiuiunia vitate aliisque, ita inerant Phre aeger patitur Quum non sine veri similitudine coneludit, causam proximam istiusmodi ebrium statui eum Boε Lavi posse risco
sitiuem liquidi arteriosi forte et nervosi tam cerebri quam cerebelli eorri destinviti Aertiam η.
Multa deinde alia vir Getissimus profert, quibus ulu eoinprobet rinetque Dum enim initio ac essionis, inquit, videmus impcoimentum quoddam nasci, quo sanguis a1leriosos debita copia et vi ad extrema usque e poris propressi inhibeatur, mile coniectura prospicimus, hoeneri Vel ob nunium lentorem liquoris traiiciendi, vel ob auctam canalium resistoeadi potentiam, vel oti,irium moventium desectum. At qaurinna laborans Itomo paneis minutis ante incipientem accessionem sanis-stinus sibi videtur, et vana spe laetatur saepissime, non amplitis redituram esse febrim Paulo tamen post a gno horrore totum corpus cone tur, et febri inopi nato reversam grum proximas admonet vanissimae spei, in qua versabatur. Vix aulam mente conripi potest
sanguitiis tam subita titatio, qua uno quasi momento lentes at ne iii u quo minima vaseula permeare. Quod sane quantum huiusmodi hypotheseos, cuius κLLimus olini et inventor et propugnato fuit, imbecillitatem 1 alesaeiat, quis lite e se lacilo per pieit. Sed admisso etiam angi linis lentore periodice recurrente et abeunte, ut in ea poni solet, quomodo inde explicaveris phaenomena febris disphoreticae, AE emericae, arrabitaris
aliarumque simili iuri perni os artim Quid de illis sexeris, quae sine ullo sessoris, horroris rigoris V iudicio
180쪽
invadi inti Numquid eas a lentore sanguinis derivaveris 3 Quid diseriminis eris inter alias sebi es, quae a lea setore sanguiuis pendere Oinnitio itidicant ir, seiunaticas, catarrhalis, arthriticas, achecticus, aut ab obstPucti nibus ortas eortici peria viano nequaquam temperari tos, et illas intermitientes aut xenilitentes, quae coaeti
certis inae fugantur l . XCII.
Per i μετεμιν suam causam defendere.
mlto minus, prosequitur l. WiETEsius i), credihil est, tantain tepetite solidis partibus accedere rigiditatem et duritiem, ut liqliores omnes repellunt Tempore enim ne exiguo eget huiusmodi thrarum tunicarumque perversio Ergo superest, ut in potentiis inoventibus tam subitae mutationis causa tanta tumodo quaerat Γ, tive in Hippoeraiie illo lincipio, myeuian Dcient , quod mobilissimilit et levissimis de causis Exeuades ens se reputatiir. Hinc se vidisse nari a saltissimam ii sinem, eum glire conspecto conti emisceret, illico Pii-usam ' essionem passai esse quartanae, hiae istam hiemem duravit, nee soluta At prius, quum ver ad ventaxet, eumque tum binos ii Elises a febre immunis suisset mala sorum iterum a petulatu pii cro, qui glicem
mortuiti hi aut eius vestes Protegit, perterritani in liquot IUBPlatiae ac cosfilo ite fi edidisse. teu iuniores a P riuri et O hs Tvavit convelli ut plurimum coclen,pore, quo ei liue tertianae licet sultitu res incipiunt, non Olms iura indicio, a mutata conditione subtilissimi humoris totuni systema nervosum poturbari et commoveri. Viditii medio tyalismo solutis mercinio sero Oinuibus lita moribus, ideoque nullo Iuniore praesente, turtinuum emo cineor oboriam in quae non uis post quar
nun accessionem vatiuit. 1 Ib is Commeuc I Ii saeptiis supervenit litu inereuriali utentibus, te, ut uuerniitti miratio debeat, donee labris desiliat, aut cortici Pe