장음표시 사용
151쪽
Quod si iure tuo uti non potes, nisi quid sa- possibili. Enimvero eum altes te eotim eriti aetas . quod praeter alterum nemo ipso minime dere possit jure suo usus, exclusio ipsa est actus
eonsentiente sacere potest . adeoque adtris acce monalι ter missibilia . Ecquis ergo negare ausi e . dat . quo alter te excludit iure suo, usus juris jus Proprium conumne vincere de te in ea salvi in hoc casu habendus eli Pro morali tetr im- collisionis..
o,omodo Quamdiu ius oeeupandi res certas nullius, seu dominio adhue vaeuas , Inrio,, ο fa nullius fuerit dominio, hoc ipsum ius indifferenter omnibus competit s. r 9. ,
cienda, si adeoque omnium hominum commune est s. a. . Quamobrem cum dominium 3Mως-pau. sit ius proprium 9. 338.ὶ , ius autem proprium commune vineae', iquando hoedi commu- eum isto colliditur. S. 31 3.ὶ ἔ oecupandi res nullius seu dominio adhue vis ne eonidia tuas commune colliditur cum ρroprio alterius ἔ dominium jus ocevandi vineis, eon' rar cum is sequenter probibitione ingressus in fundam suum impedire licet Oeeupatisηem Midominio vacuae alias non impediendam. g. I 8 para. 1. Phil. ρωα univ. . Ex iis ἰ quae de oeeupxtione rei dominio v
euae in fundo alieno eontra prohibitionem domini iam annotavimus cnot. 3. 3ax. , liquet , prohibitionem posse videri illicitam . quia impedit jus oceupandi alterius , Propterea quod nemo alterum impedire licite possit , quo minus jure suo naturali utatur L . ago. pari. .
occupandi commune xlterius di jus tuum proprium seu domin uni inter se collidi . eum nee alter quicquam facere debeat , quod est contra ius tuum pers ctum is sto. rart. r. Iur. nat. , quale est dominium ivs.), ne ipsi injurianaiae iit 38 9 p. i. Iur uat. . lege natur ii Prohibitam . H,e igitur dubiuia, j1m sustulimus :quod ut elatius elucescat, liactenus dicta ad ea- sum aliquem particularem applicare lubet . Iusavi eulis ex nido auferendi, antequam evolent , hodie num commune mansit, etiamsi ias aucupiisuerit proprium saetum . Ponamus itaque ite ex nido . qui ea in horto meo . a vieulas eximere velle. Cum Ius eximendi suPPonatur commune,
quo3 tibi est , id etiam mihi est . Actus adeo
tibi licitus, etiam mihi licitus est. Iure tuo tu me non excludixeo acta. qui vi ijuris tui tibi liciatus. Enimvero sacere hoe n*n. potes, nisi horή tum meum ingrediaris . De ingressit in hortum meum no uum, sed meum est stituere Laag. Mihi is licitus tanqu1m dolvino. β- eir. : Seaeum ego te jure ingrediendi hortum meum erie ludim L 3. iici γ, ego interdicere Polliam , ne hoe sietas cf. ixa. consequenter.non licet ti. bi in eredi . nisi me consentiente ac Permitte te. Vi libertatis nisuralis iiiiiii integrum est deuia juris mei eximendi aviculis ex nido statuere , quod lubet cf. is a. pari. i. Iur. uatur. a ,
consequenter avieulas ex nido eximere porum. si lubet. posuin etiam Permittere ut a volent . Enimvero tibi non aeque intextum est . num hortum meum ingredi velis. an nolis ει- . . Ecquis ergo dixerit , jus commune potius esse
debere proprio , iis ut ego ruri proprio cedere debeam, quo ea Leere possis. quod Perinde mishi se tibi facete licet λ
. . In flatu naturali jus καὶ redi rex nutrius seu dominio vacuas ἐπ fundo tuo te inis viro nemo ece a re, seu riminis ' 'Iubjicere potest . Etenim si jus quoddam , pq' commune est, in communione Rrιmaeva dominio tuo subjicere volueris, en in prohibere possis , ne alii te invito uti volentes eodem utantur μ' 'Φ Enim dero eum domi ius fundi vi domitrii prohibere possit , ne fun-l ipsius ingredia is f. iat. , actus, quo ius occupandi commune dominio sub icere vis, pugnat cum actu domino licito , conses uenter jus commuis . i' ne dominio suo subjiciendi ius occupandi colliditur cum jure proprio alterius s,. sto. Ontol. . Qitoniam itaque jus oecupandi rem nullius, qualis hie est incorporalis, & jus occupandi rem corporalem nullius, ubi eolliditur cum dominio alterius , dominio cedit sq. Σ in; in statu naturali jus oecupandi res nullius seu dominio vacuas in stando tuo te invito nemo oecupare seu dominio suo
subjicere valet.' Ita nemo in lando tuo aves eapiendi . vel vim , quoniam tu prohibere . nee pati debes venandi ias sibi proprium iacere Potest, te im i agressum in tandum tuum . Cur vero οπια
152쪽
De Am Inis inodo eluili lieirum seri possit, quod in naturali fie
ri nequit , suo ostendetur loeo. In fundo nonoeeupito jus quoddam occupandi dominio tuo. jiei posse dubium non est , dum tum Occupatio Qt ei tra injuriam alterius. Ubi vero jus occupandi fuerit in dominio tuo, antequam
per se patet . iandi occupationem aliter non eri postibilem , quam ut tibi maneat jus oecua pandi in eodem proprium . Alias iandi occu-atio foret eum injurix tua conjuncta . cum itini invito rus quoddam auferret , quod aequisivisti.
Lapilli, gemmae ct cetera , quae in mari inveniuntur, ά σποπα sunt. Natura
enim, quemadmodum res ceterae omnes, nullius sunt i g. 7. ὶ , consequenter minυ nitimeum modus acquirendi dominium originarius occupatio sat f. tὶ 8. 7, quamdiu tυν Duleia nemine fuerunt occupatae, domino carent . Enimvero res domino carentes sivi res.
ἀπο πονα sunt f. 313. . Ergo lapilli, gemmae ct cetera , quae in mari inve
Lapilli, gemmae es cetera, quae in mari Fηveniantur , statim inventoris fiunt, quamdiu das oecupandi nemini adhue propri m : in ea su opposito fiunt ejus, eui hoe σμπ m rjus fuerit proprium. Sunt enim άδέσποτα ί S. 3a6. in . Enimvero si ius oeeu pandi p ηδε αδ πο-α nemini adhuc fuerit proerium, ea statim fiunt occupantis ; in casu autem opposito aequiruntur ei, cui ius istud fuerit proprium f. 3i7. . Quamobrem lapilli, gemmae dc cetera, quae in mari inveniuntur , statim invent ris fiunt, quamdiu jus occupandi nemini adhuc proprium: in casu autem opposito ejus fiunt, cui hoc jus proprium fuerit.
Romani supposuerunt, jus occupandi
se mansisse commune. I inc Iinperator I 8. Inst. de re r. div. si inplieiter pronunciat . jure naturali lapillog , genii ias de eetera . quae inniari inveniuntur, statim fieri inventoris. Ratio vero , quam vulgo reddunt Interpretes .
quod res istae ejusdeiii sint iuris . eujas suntlit. Ora , quae natura cominu nia sint . nulla est , eum littora possint Meumrt e in dominium deduci silvo jure communi occupandi ea . quae in littoribus inveniuntur . quemadmodum cur fundo non occupatur jus occupandi αδμπω ia fundo existentia , veluti metalla & alia min ratia in visceribus terrae latentia , vel cum fi vio jus Piscanda, aut cum sylva jus venandi.
328. Thesauνus sunt res mobiles abditae , praesertim pretiosae , quarum dominus Nos rin
ignoratur. Tales inprimis sunt Meunis . aurum Fe st .
tentum . Hinc Pontus N. de aequir. re r. Jom. thesaurum definit , quod sit vetus quae-dini depositio meuniae . cujus non extat memoria . ut ja in do Dinam non habeat Plerumque enim homines metus causa vel custodiae pecuniam in loco abdito recondere so 'elit . Quod ii ergo subita mcirte extinguia tur, nec aliis P ae ter ipsos constet . quod eam de ubi eandem re. Condiderint . ubi longo tenim re post casu quodam invenitur . dominus iti oratur . Non ta men ideo thesaurus desola dieitur pecunia, sed etiam de re mobili alia vocabulum usur Patur
duris InterPret ibas . Iuliuo utioi iiDuficatus communi quoque usii loquendi eonvenit : sit
ita quod vulgus eii dem tralixe ad res potissi muni pretiosas . Ubi autem de Iure quaeritur . quinti ratis pretii nulla haberiir taedio . Ruando vero dicitur dominus ignorari . necesse es ut
ignorantia inventoris sit in vinetialis, ita ut sta-hibita cim ii diligentia detegi . minime Pollit , quinam res istis mobiles in loco abdito veluti sun terra , aut i iura murum recondiderit Ideo Pavi r requirit . ne depositionis extet memo
ria . Iade enim insere . quod jam non h beat dominum . quia defieiunt indicta , ex quibus colligi Possit. quandomui de a quonam res istae absconditae fuerint.
153쪽
igitur e stat, a quocam pecuuia vel res mobiles altae fuerint Neexritae .es qui recondidit per errorem vel OMivionem ηon repetit, res mobiles abditio ibo. Durus non sunt. Tum enim dominus non ignoratur, sine qua ignorantia the saurus non intelligitur is. 318.
Ex. r. Ponamus tempore belli te sub terra recondore meuniam. sed postea obliviset . quonam praeeite loco eam sepeliveris , ut repeterenoo possis. Quod si iam casu inveniatur ab alio. pro tiresauro aberi nequit . Praesertim eum nummi reeentius cusi loquantur . eam recent lux sib terra remnditim fuisse. similiter si domum emas tit in muro reperiar peeuniam a vendito. re vel erus parentibus reconditam, ea pro the. Auro haberi nequit . eum iam eonstet , a quo nam ibidem raeoadita suerit. Nimirum res a ditae ubi inveniuntur . non ante haberi possisne pro thesauro . quam nullo modo fieri possit ueconstet , a quonam fuerint reconditae r id quia ex ei reumstanti ix colligendum.
β. 3Io. Similiter quia thesaurus non intelΗrgiciar , quamdiu dominus non ignoratur . 3a 8.); si vesti , quam emisti, reperiantur insuli nummi, pro thesauro iidem
ri uegsu or. Nosti enim . a quonam vestem emeris . adeo sue constare potest . a quonam nummi eidem inluti suerint . con uentor dici nequat . d minum ignorari, si vel maxime satis eertus e. ris . venditorem hoe non fecisse . Est nimiruinin hoe exsu ignorantia vinei bilis , eum inquirere possis . quinam istorum nummorum sit do. minas . Equidem eupiditas hi lidi laeti e pe
suadet hominibus . ut rebus abditis . quas inu niunt, inhient easque a se inventas reticere staleantέ non tamen hie quaeritur. qaid perversis hominum moribus conveniat di quamnam excusationem iisdem praelixant . sed quid vcritati consentaneum sit.
g. 3II. TbeDuri sunt, an rea. Etenim thesauri sunt res mobiles abditae , quarum
dominus ignoratur g. 3a8- . Enimvero res, quarum dominus ignoratur , P rinde est ac si dominum non haberent, eonsequenter domino adhuc carere censentur. Quoniam itaque res. quae domino adhue carent, αδε σα sunt ira. γ. Thesauri iunt δεἰσπν .
Sane Gratins de I. B. M P. lib. s. cap. g. th consequenter Perinde esse . se si nullus sit do sauros inter μέν - telare . a.dita ratione . minus. si dominus ignoratur. quod non apparet pro eo esse quod non sit .
Si jus Meupandi ibesauros nemini araue Desit proprium , ii fiant inventois nc u π into aequiruntur ei, cui hoe jus proprium est . Sunt enim οἰδ σποτα f. 33r. . Enimvero si ius occupandi a II πονα nemini adhuc fuerit proprium , ea flatim fiunt occupantis; in casu autem opposito ejus, cui jus fuerit proprium cs, 3 7.) . Quamobrem si ius oecupandi thesauros nemini adhuc fuerit proprium , ita emfiunt inventoris: in eam opposito aequiruntur ei, cui hoc jus proprium est.
Ita sentit Grotiata loeo malo ante citato non 6. 33t . . Thesaim. inquit. naturaliter fiunt in. ventoris, id est, ejus. qui loeo moUerit appre-h cd. ritque. Et idem quoque statuit Divus Adrianus ν. 3s, Iastit. de Ier. div. Quando vero
additur , si quis in alieno Ioeo . non data ad
hoe opera . led fortuito invenerit . dimidiam domino soli de dimidium inventori de re. a eoque si quis in Caesaris Ioeo invenerat . dimidium invento tis di dumidi Um Caesaris esse. e n seque
154쪽
sequenteρ etIam, si quis in fiscali loco. vel pu.blico . et civitatis in enerit . dimidium esse debere fisci , vel ei vitatis , dimidium vero inventoris . id prorsus civile est, nec satis eonvenit principiis Iuris Roniani ipsius de occupatione rerum nullius 3ιi fundo elum alieno. Thesaurorum occupat ne acquiritur dominium , quia dominium non habentes eensentur nullius. Ubicunque i itur re Perianthir, nullius sunt. dc ius occupandi commune manet, quamdiu nemini Proprium
tactum juxta. superiora. Ipsa vero huius iuris M. cupatio cum legi naturae consentanea sit ob rationes civiles silo loeo expendendis legaei vili dominium thesauri inventi vadiis modi
definiri potest . cui sit tribuendum . Unde ει
.un. C. de thes. rhesaurus in loco alieno i ventus tot adseribitur loci domino . Dimidis vero pars inventori non relinquitur . nisi quando ea sit , non studio Perscrutandi fuerit invenistus . Per se autem unicuique Patet, quae suP rius de Meupatione rerum minio vacuarum demonstrata sunt in anterioribus L .axi. ac
sinet. . ad thesauros quoque aPplicari Posse , immo applieanda esse
mae ex animatibus tuis nata sunt, eua sunt, seu , foetus animalium tuorum aut ---Fiant. Foetus enim animalium cum snt res Ex re tua provenientes , res autem ex re tua provenientes fructus sint S. 936. pari. r. TheoL nat. ; laetus igitur m ii m. animalium tuorum sunt fructus ex iis percipiendi. Enimvero dominium etiam continet jus fruendi consequenter de quolibet rei fructu pro arbitrio disponendi q. atque adeo rei tuae fructus non minus ae res ipsa in do. minio tuo 6. it 8. , adeoque tui sunt s. Ia . . Quamobrem foetus animalium
Idem statuit Imperitor S. 39. Institi de Ter. div. Idem quoque h. e. scelus in Pecudum fructu esse itatuit. Cum igitur fructus referen di sint ad eam utilitatem ex rebus PerciPlen dam . ob quam dominia introducta fuerunt Knon alia Tatione opus est. eue tua esse debrant. Nuae ex animalibus luis nain sunt . quam quod an numero fruetitum sint . Rationes adeo , quas vulgo afferre solent interpretes iuris ei vilis de quas videre lieet apud Man um in Commen. tario, quos etiam concise refert Pomeri chius in
Tyrocinio iuris ad 9. 3ν. hoc t. nullam in Iarematurae attentionem merentiar.
Fartus aerio peeudum tuarum , ingui, bardi , visati, Gauli, suculi statim tui sunt
quamprimum in Iacem Muntur. . Non ititur ullo uehi opus est ad aequirendum scelus pecudum dominium. Quando tua else in
Si equus ruus praegnantem Deerit equam meam, quod ex ea nascisur meum est, ct . aut in genere, si animal tuum imρraegnaverιt meum, mas nempe seminam , cratum es, ineum est, non vero virtusque. Si enim equus tuus praegnantem xit equam meam, aut in genere animal tuum imp gnaverit meum , hoc ta' - - istimen non obstante, quod animal tuum concurrat ad conceptionem , nec . absque ejus e cursu concipiatur postfibilis, sinus adhuc res est ex re mea proveniens, consequenter fructus rei meae c. S. 936. pari. . TheoLyrat. . Unche porrori. 'eodem , quo ante modo sequitur, quod ex equa mea, vel in genere ex ani- .mali meo nascitur, esse meum . , udeoque non est utriusque. Trior sententia placuit Pomporio de Ulaiano ti. quo sensu dieatur pars eiusdem . nisi seria a
ib. v. ff. de rei vindie. posterior magis arridet quod . ubi spectatur tanquam effectus t tenitore Grμω de I B. Ec l . lib. a. c. is. modo de vi genitriee productus . effectus hie ad aenito. Patre Probabili ratione constet. Rationem hane rem ex Parte si referendus tanquam ad suam reddie. quod certum lit patris Partem esse quod causa r id quod . tamen ad Praesentem quaestio. 1 scitur . Non Iam urgere lubet . ex notione nem definiendam nullium molirentum affert. N Partis ostendi num me posse . quod scelus sit lasse sume it . non jam ouarti . et modo Retes Mars genitoris , immo nec satis quidem intellia a Patre dc matre dependeat quoad actum ι sed culusq
155쪽
cujusnam esse debeat ἰ non invito domistib in
alterutro antinali genera n xe jana acquisito. Foetus eum nondum extiterit , xntequam nasceretur, Per se nullius dominio subiicet. Videbatur adeo reserendus inter ea , quorum dominium occupando aequiritur : id quod de fructibus a r. ium simili modo assirmandum. Enimvero cum dominia rerum acquiramus Propter usum. Quem exciem n is praestare possunt , usus vero non potiremus sit, quod res quaedam fructus aedant; dominium lavolvit ius fructus percipiendi. qua-eenus ius fructus occupandi si iuul cum re . quae fructum proferre potest, occupitur. Atque hine est . quid dominus rei jure percipiendi fructus excludat ceteros omnes , & hoc sensu fluctus jam dicuntur ipsius antequam eos percipit, quia nemini nisi ipsi per naturam laris Proprii aequiri polliant , quamprimum exiliunt . Quodsi igitur quaeratur. an scelus tantummodq matris, an vero Patris fructus simul sit . eum in fructu tantummodo spe tur res , unde Provenit, in-suPer habitis eausis ceteris, quae ad actum ipsius
concur unt, nemo non assirmaverit, scelum non
esse nisi fructum nutris . Alia vero prorsus estrario hoerorum . in quos liberos ius nascitur ex obligatione eos educandi , & qui non sunt innumero rerum . quae dominio nothro utilitatis
ara II. Cap. II. nostrae gratia 'bile iuncis Icti aditus Rodii, ia
scetus animantium ab humanis recte distinxerunt.& de illis ex j ire rerum judicium tulerunt . eum seductrix sit analogia, quae fingitur . interiatus animantium 3c hominum . Ad fructus aliaborum etiam concurrit sol . Ecquis vero ideo dixerit , fructus arborum ex Parae esse arboris. ex parte vero talis . consecue ter tum arbor sit in dominio. sol minime, sed usus, quem nobis praestat . omnium communis , eos ex Parae domini arboris , ex parte communes este debere λN1tura ipse satis indicat . foetus non esse tali parentum iuri subje flos, quale est dominium rerum . Videmus enim promiscuum este coitum , ut pater ignoretur , ubi sola mater sextui edu-e1ndo iameit . ut deo dici nequeat . natura suetum esse & pitris . de matris, consequenter eorum, quorum in dominio est pater & mater. Haee multo elatiora evadent . ubi jus paremutis in lib rq evolverimus: tum enim dilue ide constabit . ius istud prorsus diversum esse a domianio. consequenter ab eo ad dominium argume titioneni seri non posse . Atque tum etiam in telligetur , cur decipiat analogia . quae ducitura liberis ad istus animantium quae ipsi Grotis viro alias valde Muto nebatis offadit.
moralis a 3 6. art. r. FbH pract .m1it . . Quamobrem cum natura homo libersir sq. t 6. part i . Iur. nat. , adeoque in agendo independens a voluntate alte. lus S. 13a pari. t. Iur. nat. , ipsaque permittendum , ut in determinandis actionibus : uis suum sequatur judicium , iquamdiu contra jus tuum nil facit g. is F. para. I. Iur. nat. I etsi jus acquisitum homini auferri simpliciter non repugnec φ. 67.paνt r. Iur. naI. , ipsius tamen est de jure suo statuere quid velit , stilucet an velit manere suum , an fieri alterius. Ius igitur aequisitum nemo ait ri invito auferre potest. Ostendi etiam potest hoe modo . Ius suum unicuique tribuendum c ς. Da. pari. I. Iur. nat. , consequenter nemo quicquam sacere debet, quod est contrajus alterius, sed non nisi ea sae e re tenetur, quae salvo jure alterius fieri ponsunt i S. 9M. pari. i. Iur. nat. . Multo minus igitur alteri invito jus suum, consequenter etiam acquisitum auserie POLest . . D monstrationem peiorem ideo attulimus ut autem patet, nos hie non alia tradere, misi quae apPetreat . ex quo sente filiat ira salix ampossibi. Coii veniunt statui naturali, adeoque non exteα- Iitas a Leri invitis abs suum auferendi . ni nitrum denda ad statum civilem . nisi quatentu petex libertate natu ali . Η ic i servalle utile erit hunc naturalis non stat i usitatus.
in aliis, quae suo loco dAnotat buntur. Per se
Dominium est sus aequisitum. Natura enim res communes sunt b. 7. & quan- Dominἰum a Commini ine primaeva receditur, dominia introducuntur 6. 1 o. , origi- .uisti sit narie ueci P ndo 6. I71. , adeoque facto quodam tuo acquirenda f. t 7 . 3..is. Quoniam iraque ius aequisit si in est, qiit id ex sola quadam obligatione connata non oritur, sed interveniente gemum facto quodam humano resultat i f. 33. Fart. I. urinat in , dominium jus acquisitum est.
156쪽
De domiato modo idem aequisenvi orgia.
oblitatione tuturali tum erga se ipsos , tione, interveniente in eius locum sueeedit dotum erga alios oritur jus communionis Primae- minium , quod adeo ex connata obligatione so . vae, sed facto deorum humano , nempe occupa. Ia non oritur
moniam dominium ius acquisitum est q. 337. , Ius Vero acquisitum nemo An ἐ-it, almi invito auferre potest s. 336.); nemo quoque aheri dominium rei suae in. dominiamisito auferre potes. consequenter quod meum est, me invito non potes fieri tuum. a erri pos
Hine omnino etiam sequitur, quod nemo al- te transferre cogitur invitus, quod ipse retine verum eogere possit , ut rem suam sibi vendat . re mallet , etiamsi pro re pretium solvas . Sed Invito enim auferres dominium , qui tenus in de hoc suo loco.
3. 339, Speeira appellari solet res singularis seu 4ndividuum eertae speciei. Hine sp Spreis metem facere vel specifieare dicitur, qui ex materia aliqua facit rem certae speeifiearis dam speciei, sed diversae ab ea; cujus est materia . Unde di intelligitur , quiὸ sit Ii t. Decificatis , nimirum actus, quo ex materia quadam essicitur res alterius speciei.
Ex. gr. Si quis ex avis vinum , olivis oleum saxo stituam sculpserit ι vinum, OIeum , emplaa
ecerit, ea medicamentis emplastrum eo osue- strum , UM . navis , mensa . cerevisia . Rarua
Tit , ex auro , argento vel aere vas quoddam , dicuntur species , di qui speciem feeit specifi- tabulis lieneis navem vel mensam fabricave- cans, actus vero, guo fecit, specificatio. sit, ex lisulo & hordeo cere visim coxerit, ex
Si quis ex aliena materia speciem ferit , ea eommunis es materiae domino erose speeifiea. ciet auctori pro rara ejur , quanti unumquodque es . Si quis enim ex alienam a. ιι - - teria speciem facit, cum quod meum est , me invito non possit fieri tuum sq. 338. , materiae dominus dominium in eadem retinet . Enimvero cum plu-τis sit species nova, quam materia fuerat; forma quoque , unde nova species pendet, perinde ac materia aestimabilis; & quoniam formam materiae induxit specificans, quin ea non domini materiae, sed speciei auctoris sit dubitari haudquaquam potest . Species itaque nova eum constet ex materia et forma, forma autem sine materia subsistere non possit, quod per se notum ἱ illa communis fieri debet pro rata ejus, quanti unumquodque est.
Si quis ex x gento vas aliquod fecerit . vas
argenteum commune erit argenti domino de sa-bro. qui vas fecit . Cumque vas argenteum ma
joris sit Pretii quam massa argenti , ex qua factum s sorma vasis, quam induxit argento faber . non minus aestimari potest quam argentum ie- 'sum . Uas igitur pro rara eommune erit . simi iniiter si quis ex alienis tabulis navem . abricavit, mavis Pluris est , quam tabulae erant . Atque adeo denuo Arma navis i on minus suum habet Pretium, quam materia . Navis ergo communis est Pro rata ejus , quanti sunt tabulae & quanti est forma navis . Idem tenendum de exemplis ceteris, quae paulo ante adduximus b M.f.AU. . Probatur nobis Grotii sententia lib. 1. de T. B, ει P. caP. 8. f. o. etsi in Iure Romano aliter Matua Nir is. Init. de rer. div. Nimirum in
ter Sabinianos de Praeutianos . seu Sabini Se Procuti Ictoruni sectatores , agitata olim fuit controversia de dominio speciei ex aliena mxteria fictae . Satiniani ejus esse dominium volebant , qui materiae fuisset dominus . ea dubio procul de causa . quod tuum fieri nequeat alte. ro invito, quod suum est L 3. 338. . Enimvero qui forniam inducit , quae materiam in novam
ineciem mutat , cum ea non minus ae materia
sit aestimabile quid . formam pro re sua habet, eqnsequenter nee iDs quod suum est auferri invito potest . Eadem adeo ratione rejia .citur Sabinianorum sente tia , qua admittitur. Proeuliani speetem ejus esse volebant , qui eam secisset, quia per eam esse coepi siet , quod ante non existebat . Videbatur igitur ipsis nova species res, quae antea nullius fuerat, adeoque ac
157쪽
nutririir ei, qui eam feeit ἰ consequenter ut exi. neret voluit oc secit . Enimvero hinc omnino sequitur , quod meum eli me invito seu non volente posse fieri tuum,. quia dominus inateriae dominium, quod habet in re sua , amittit citra voluntatem suam, quod utique absurdum U.rat. I. Imperatori media placuit sententia existima. tium, si ea species ad Priorem de rudem materia in reduei Pollit . eum videri dominum e sesse, qui nil teriae dominus fuerit . Si non possit reduci, eum potius intelligi dominum , qui fecerit . Ex. gr. vas conflatum ex argento ad rudem materiam argenti reduci potest: vasis ergo dominus dicendus erit dominus argenti . Oleum
ad olivas referri non Potest : dominium ueo olei tribuendum ei, qui ex olivis id expressit . Eni in vero quis non videt, sententia in hane non minus Pugnare cum principio , quod tuum te
nolente meum fieri non possit. quam sententii de Procia Disrum. Equidem C-namus non immerito improbat istam sententiam 3 non tamen meliorem substituit, dum hoc unum videri vult , reserente G otio 1. et t. plus ne sit
pretii in opere e sive sorma . an in materia . ut quod pluris est , id praevalentia sua ad se trahat. quod minus est. Etenim hie dativo sive dominus nutetiae , sive specifieins se invito alterius fieri pati debet quod suum est . Patet
adeo Grotii lententiam eum prinei piis Iuris naturalis magis cohaerere , quam ceteras , di beneidem Observat loc. et t. s. vi. ut majas ad se trahat minus, naturale esse facti , non juris . cum qui fandi pro vitesima Pute dominus sit. tam maneat domina , quam qui Partes laibet nω-vemdecim .
Quoniam in demonstratione propositionis praecedentis tantummodo supponῖκ' his novam speciem ex aliena materia esse laetam, minime vero , quod bona ' se eerit specifieans; nova species ex aliena materIa facta araue commuis D m i H dbmia. -ιeria, o D eiei autori pro rata Uur , qvσπtι unum gustaeque es, etiamsi his in mala fide versetur, hoc est , etiamsi norit materiam esse alterius . .
Mila ititur fidra nihil immutat . Quod vero
nulla sit ob ectio, quasi hoc pacto securitati dominorum Periculum creetur . si cuilibet liceat Pro lubitu suo ex aliena m teria eum suo luero speciem Leere, nee teneatur nisi depretio ma teriae refundendo, ex Propositione sequente Pistescit.
f. 3 24Sι ex aliena materia mala fati Deeiem feceris, injuriam Deis domino materiis. Duod speei. uoniam enim dominus materiae jure suo in ea te exeludit s. ixo. , dum ex aristate iseius materia mala fide speciem sacis, sciens ac volens contra sus Ipsius agis,saei hi, - aleoque ipsi injuriam facis g. 8sy. pari. I. Iur. nar. J .riam faciatium in. πλώ -ieitur tibi i Domino materiae . OK QR
sile speciem secisti ..eompetit us te Pu 'niendi 3. lo6 l. parto. . a os 'eimpune hoc non sicis . Unde Gratius loc. cit: g. χα bene observat, quod specificans malae naei speetem perdit . aut potius GPerae Pretium NK-ta l. ix. E. ad exhibend. cile Poenale , adeoque
Si partim ex tua, partim ex aliena materia Deciens foraris , spectes denuo tua ,st' a parte materia o formae seu operae, ει donNm materiae pro ea materiae DF i ae Gus est. Ostenditur eiaem modo, quo communionem speciei demonstravimus, si ea materia integra fuerit aliena t). 3 o.
non natarale . non tamen ideo inique eonstitu. um . Etenim ut specificans m. lae fidei puni tur , jari naturae convenit quoa vero poenaseinper esse debeat jactura formae , aut . si ma. vis, Pretii operae; id quidem lege naturali de . terminatum non est.
νia s: - rith et cantis. Imperatori .eit. dominium in hoc easu tribuit speeisieanti soli . eum non sol viri operam so m dederit . sed di partem ejusdem materiae praestiterit. Enimvero contra hane definitionem militat, quod Paulo ante ad s. 34o. Contra Conouasum monuimas.
158쪽
vi ouis ex aliena materia alieno nomine Deciem Deerit, ea communis est pνo νa-. Qisid fit ea materiae domino in ejus, cujus nomine sperier facta. Etenim si alius tuo nomine speciem Deit, perinde est, ac si ipse eandem lacasses , consequenter . tu in loeum eius succedis & pro specificante haberis . Quamobrem cum dominoς em mmateriae & specificanti pro rata communis sit nova species ex aliena facta S. 3 o. ; erit ea tibi & domino materiae communis, si quidem alius tuo 'nomine ex aliena materia speciem fecerit.
Nilnirum quantum valet sori op ram a specificante Praestitatu. id tuum censetur, queri admoduni alias ejus, qui suo nomine fecit.
S. 34s. Si quis ex altera materia alieno nomine mala De speciem scerit , icuriam fa- is ali eit domina materiae. Eodem prorsus modo ostenditur , quo ante demonstravi. mus, si specificans suo nomine in mala fide versatur , eum injuriam domino sp Mons sacere. maia fidei
iniuriam Per ea. quae paulo a fite 341.ὶ anno. ram Perdere specificantem haee noe faciat Emtivimus. intellieitur. speeifieantem non impune na erit ejus . cujus nomine sPeetes facta . Di-mmo mat alieno nomine speciem facere . si in mala side cendum igitur est . quod Paetiam inter se eona , iis . versetur . Qualis vero esse debeat noena , jure mun cent. civili non videtur definitum . Quod u dicas ope.
g. 366. Excusso frumenti ex spieis non eg spee eatio. Qui enim frumentum ex spieis ζ' si
excutit, grana excutit, quae sub ea, qua comparent, scirma in spieis jam con-2 tinentur, consequenter ex spicis non facili rem diversae speciei ab ea, cuius est χmateria, unde fit, sed tantummodo partem a parte separat, una qualibet stinam formam retinente. Quoniam itaque specificatione fit res ex quadam mareria diversae prorsus speciei ab ea , cuius est materia g. 339. excussio frumenti ex spicis specificatio non est.
Perperam ititur in Institui. g. 1 f. de re r. diri num scyphus sit domini argenti, frumentum ad speeificationem refertur. Quamobrem & nia. vero ejus , qui ex spieis idem exeulsi , quod te ad eandem applicatur ius specificationis. Unis contra omnem rationem merito videtur de non mirum , quod secundum jus instinitio. in Comment. ad h t. s. 161 b. n. 13
3 7. Alienis spicis excussum frumentum ejus es , eujus er Dieae fuerunt . Etenim grana frumenti jam ea forma, quam excussa habent, in spicis ineκ istunt , nisi exeuissa usui sunt . Quamobrem talia, qualia sunt , postquam excussarunt, jam sunt in dominio ejus, cujus sunt spicae, ab ipso etiam excutienda nisi id factum fuisset ab alio. Quoniam igitur quod alterius est ipso nolente μtuum fieri nequit s. 338. ; nec grana, quae ex spicis alienis excutiuntur, invito earum domino tua fieri possunt, sed ipsius manent . Patet itaque alienis spicis excussum frumentum ejus esse, cujus sunt spicae.
Propositio praesens est Gaii , quae totidem dit etiam ix rationem, quod rana , quae lateis . Io. legitur l. I. u. de acq ir. re r. domin. Ad. continentur , persectam trabeant suain meciem . R ι nec
159쪽
nee qui excussit speciem saeiat quae est illi stravimus t g. 346. . Recte ititur Gras.. eis sipsa ratio. ob quam excussionem frumenti ex nu- reprehendit compilatores Ins si tutionum, quod mero spvificationum eximendam esse demon- Gali decurationem in exscribendo omiserint .
s. 3 8. Aere rio Mes ium dieitur, quod rei propriam formam jam habenti, vel per se ee quid sis Θ-speeiei adjicitur, ut eidem quomodocunque cohaereat, vel inexistat . Unde Accessio. etiam intelligitur, quid sit Aeetim, nimirum ipsa rei cujusdam ad alteram eertam formam: jam habenti adjectio , ut eidem quomodocunque cohaereat , vel inexistat. Su ita, quod Λecessorium & Λccessio pro ου nonymis venditentur ab aliis , veluti Seba io in Lexi eo Iuridico, qui: Aecessorium , inqvit, idem est quod accessio.
Accessio dieitur l. 3μ C de aur. & ara. ter. ut aeeemrium a re prineipali disternas , respia quod alterius rei ornandae vel autendae gratia eiendum subinde esse animum saetentis: id quoa adjicitur . E. tr. Si scypho anti . lecto selerum etiam ex definitione nostra sinuitur. Ex. Er. Si. additur. ansa Ecsulerum sunt aeeetatium styphi aurum margaritarum aut temmarum causa adgae lecti . Si scypho aureo inseruntur gemmae , hibitum fuerit . ut eo commodius geri possint . hae erunt aceessorium scyphi . Si purpura astui. aurum erit accetarium: quod si vero margaritin tur vestimento ornatus gratia . erit ea vestimen- vel gemmae auro ornandi causa adhibitae fia et intrati aecessorium . inservavit vero iam Manasus margaritae dc xemmae erunt accetarium. in Commeati ad ρ. 17. Instit. de rer. div. n. s.
palis gnam. Ita in exemplis . qaae dedimus , styphus ' principalis res est . Ut e e in exemplo dato lectus respectu anis Et lateri sunt res prinei. aurum aceetarium est gemmarum ea de eati apalis . Talis etiam styphus est respecta gemma. adhibitum, ut hae commodius teri possint . idem rum . purpura respem vestimenti . Ex iis au- vero res principalis est, si gemimae ornitas ura rem . quae ad illa exempla annotavimus. appa- Aia adduutat. ret , nunc accestarium esse posse . quod alias
s. 33 Accessio, quam natura facit, naturalis ; quam facit homo, artifici eis appella. Disio ae. ri suevit. Addunt alii mixtam, ubi natura & industria humana concurrunt , cessionis. quae ad imitationem divisionis rerum indorialis diei poterat.
Accessio naturalis sunt fiuviili, inerementa . seli industrialem reserunt . Artistrilis parum quae landus fluvio adjacens insensita liter capit ; eonvenienter industrii lis appellatur , quia usia ara ilicialis exempla sunt . quae dedimus ante recepto loquendi industriate dici suevit , quod . 'ot. 3 g. . Qui oleta in horto pro se eesso- naturae beneficio di industriae humana si uine iandi habent . liane ad accessionem mixtam debetar.
f. 3yra A lutio quid sit. Alluvio est aeeessio naturalis, qua vi fluminis fundo adjacenti insensibiliter adjieiuntur particulae quaedam terrae.
Hine 6 2ci. Inst. de ter div. alluvio dieitur incrementum latens. 3e per eam adjici dicitur. quoi ita paullatim ad seitur . ut intelliti non possit, quantum quovis temporis momento Merit ad letium . Recte autem alluvio ad aeeessio. nem naturalem refertur tanquam species id genus suum i Etenim ager est res immobilis eertae speciei . eidem adjieitur inerementum quoddam , cum eodem tanquam Paret cohaerens . quemadmodum seri delint in accessione 3 s. . Fit autem hoc vi fluminis . consequenter nor
160쪽
De dominio ET modo idem aequirendi origis. x33
ideo aeeessio naturalis est cf. aso . Ne autem nibus per hoc distinguitur , quod inerementu'haee ieeessio eonfundatur eum aliis, qua inereri sit latens. hoc est, a succelliva particulatum in mentu in quoddam xequirit ager seu fandus flu- terra insensibiliter facta accessione pendeat. mini adjacens, alluvio ab aliis eornatis Meessi
S. 3Ia. Si res interit, dominium, quod in ea baber, interit. Quodsi enim res interit, Dominium existere desinit t.. s r. Ontol. . lamobrem impossibile est , ut de ea amplius m N -- quicquam dii ponas, cum non ampi Ius sit. Quoniam itaque jus disponendi deteri . re pro arbitrio tuo dominium est f. II 8. dominium tuum in ea desinit, . .eonsequenter dominium, quod in ea habes, interit g. s I. Ontol. .
. E. g. Si pomis tuis vestaris, dominium, quod moritur putredine eonsumum , dominium ia- tibi in iisdem erat . interit. Si aedes tuae Incen- terit. dio eonfli grant, dominium interit . Si pecus
Speeos interire dieitur, quando ejus forma perit, materia tamen adhue re- Decissidua . quamo
Constat res eonstare ex materia & sorma ἰ forma pereat , massa tarnen argenti adhue restia& Ob hane eindem eertae esse speciei . Ita po- dua ε species interiisse dicitur . Poculum nempe . euli argentei materia argentum est, sed forma. non amplius exiit. Similiter species interie , si quae argento inducta filii a fabro . dat esse po- olla frangitur. Iaterit etiam species, si frangi, culi . Quodsi poeulam argenteum liquerit , ut tur culter .
g. 31 . Si 'eetes intreis, matre ae adhue dominus maner . Quoniam enim res quaelibet o disim
materia dc forma constat, dominium tibi non modo in materia, verum in sorma, ob quam res certae speciei essicitur, habes. Quod si ergo species in retina. Me . terit, forma quidem ejus rei perit, adeoque eam dominii partem amittis, quae in muniea sorma pendet , quatenus nullus amplius est ejus usus, quem ob formam ha-specie . bet, nulsum etiam pretium , quod propter hunc usum eidem tribuitur, ut adeo hujus respectu tibi non amplius integrum sit de re tua disponere , consequenter dominium nullum sit g. ri 8. , materia tamen adhuc residua manet adeoque de .hac tibi adhuc integrum est disponere pro arbitrio tuo, consequenter ea dominii capax g. rig. . Quamobrem cum tibi dominium in re competat, quatenus ex hac materia & forma constat , quod per se patet; si species interit, materiae adhuc dominus manes. Si poeulum argenteum liquesit , mass. . in adeoque abjieiendo derelinquas s=.1 a
quam argentum liquefactum confluit. tua minet. derelictione tua esse desinant & nullius sine si olla frangitur . 'fragmina adhuc tua sunt . L .isi. . Acute nimirum discernenda ratio Nesue enim jam quaeritur . num ea tanquam est . ia quam dominium amittis. nullius usus ae pretii tua amplius este nolis ,
Res perire dieitur, sive ipsa intereat, sive eius sa Item speetes. M, quamis
. EX. gr. Si incendio aedes eonflagrant, res ipsa Equidem vulgo non distinguitue . an tes inte-t Interit, aedes adeo perired euntur . Si PMulum reat, an Pereat; non tamen inutile est . haec a argenteum liquefit . vel olla stantitur . speetes se Invicem disti arui. interit: poculam adeo di olla periisse dicantur.