장음표시 사용
101쪽
tillo haerede posteroque nostro contra hanc cartulam donationis uel firmationis ire aut exare permittimus, sed omni tempore stabili permaneat. Actum in ciuitate reatina, mense et indictione suprascripta Signum vi manus uile rami, qui hanc cartulam eri rogauit. Quod superius minime diximuS, a cuius parte cartula ista uexata fuerit, dupla condicione in ipso pio loco subiacere promittimus. Signum omanus ansperti asindi testis. Θ Ego imo rogatus a uile ramo manu mea sub- Scripsi. Q Ego atto rogatia a Uiteram manu mea subscripsi. Ego oderisius rogatus a uile ramo manu mea SUbScripsi. O Ego arualdus rogatus a gui ieram manu mea subscripSi. O Ego theoderacius notarius Scriptor huius cartulae, poSt testium roborationem, complevi et dedj.
I NOMINE DOMiNI DEI SALVATORIS NOSTRI HESU CHRIsTi. Regnantibus omnis nostris desiderio et adelchis silio eius piissimis regibus, anno regni eorum deo propitio iiij. et xj. Sed et temporibus domni theodicii gloriosi ducis ducatus spoletani, et uiri magnifici hilderici castaldii ciuitatis reatinae, mense martii, per indictionem viij. Ego acerisius filius cuiusdam stephani, spontanea Voluntate mea, cogitans quia humana fragilita semper debet de mortis repentinae casibus
cogitare, Ut SanUs corpore et mente disponat quae pro salUt animae suae cognoscit utilia, ut praeparet sibi longum uiaticum Ut in refrigerio permaneat Semper, ne arguente diuina iussione, mentis suae desideria non ualeat explicare. Sed dum in hac uita est sic disponat ut securus ambulet, ne Um comprehendant tenebrae. uapropter ego qui Upra aceriSiUS Ono trado, atque concedo in aeterna traditione pro remedio animae meae, et offero in monasterio beatae dei genitricis MARIA quod situm est in acutiano, uel ad cunctam congregationem monasterii ubi probatus abbas esse uidetur, idest portionem meam de casa ubi inhabito prope muros ciuitatis reatinae, cum ingress curtis et horto, omnia superius et inferius manentia cum solamento Suo Simul et casam aetUs quam habeo comparatam a sicualdo et hisemundo clerico, cum terris et accessionibus suis, simul et terraS, uinea S, prata, paScUa, SilUIS, ripaS, paludes, liueta casas colonicias Uel peculiares, arbores fructiferas Vel infructuosas, cum familiis, liberis pro liberis, serui pro seruis, meam portionem, qualiter nobis pertinent nobisque seruierunt
siue in narnate, siue in sabinis, Sive in marsis, siue in interocro, siue in itiliano, cum portione de aecclesia beati gregorij, quantum in eodem loco habere uideor, tam de comparatione, quam de conquisito, Vel prope ciuitatem reatinam, et in orbana, suptus Ulam et Super iam, et in quintiliano, Vel ubi ubi habeo meam portionem, eXcepto quod si alicui de Sta mea substantia ante per cartulas contuli. Nam alia omnia meae portionis Uperius scripta, a praesenti die pro remedio animae
meae et parentum meorum offero, trado in monasterio sanctae MARIAE, Sub ea
uidelicet ratione, ut dum ego qui supra acerisius aduixero, omnis mea portio in mea sit potestate usu fructuandi et meliorandi, non alienandi licentiam habiturus. Post meum ero discessum, omnia, sicut superius diximus, in ius et potestatem sanctae MARIA Ueniant, Ut michi in futuro seculo sit remedium. Familia uero mea, quae michi infra caSam deseruiuit, tam masculorum quam feminarum, Volo ut sint liberi, qualiter cartula eorum continet. Peculia uero mea hoc est caualli, iumenta, pecora, porci Uel quaecunque intrinsecus in die obitus mei inuenta fuerint, omnia in monasteri Sanctae MAR1A ueniant, excepto quod si exinde aliquid per cartulas alicui dedero. Portionem meam, quam habeo in spoleto, tam in aedificiis, quam in terris, UineiS, ratiS, pascuis, Siluis, culti uel incultis, quaecunque infra
DocuMENTO 79. An. TO. Acerisio dona alio nastero tuti iri suo beniri serbandosene ' usu- fruit durante a suavita, e per una parte diessi riserbandone 'usu- stulto durante a vita loro alle sorelle OrSae Stesania.
102쪽
territorio spoletano habeo, Volo atque decerno , ut UrSa et tephania germanae meae, Una cum portione de eccleSi sancti petri, diebus uitae earum, habeant, possideant, regant SUDUctuario nomine. Sub cura tamen et defensione uel ordinatione abbatis qui pro tempore fuerit in ipso monasterio sanctae MARIAE in acutiano Post earum ero disceSSU de corpore, omnes ipsa re qua in Spoleto habere uideor meae portionis, in ius et potestatem sanctae dei genitricis MARIAE deueniant in acutiano, excepto quod si exinde alicui antea per artulam aliquid contuli. Haec omnia superius comprehensa, quaecUnque in suprascripto monaSterio contuli, dum ego aduixero in mea sit potestate sufructuandi, non alienandi, sed cultandi et meliorandi. Post meum uero discessum , omnia sicut in hoc teStamento scripta sunt, in ius et potestatem in aeternum monasterio sanctae dei genitricis MARIA in acutiano deueniant, ut michi peccatori futuro in seculo, dei genitricis intercessionibuS, ad remedium meorum proficiant peccatorum. Quatinus ab hac die firmum et stabile sit donum nostrum in ipso sancto monaSterio, et neque a nobis neque ab ullo haerede posteroque nostro aliquando contradicatur, sed omni tempore stabile permaneat in ipso uenerabile loco. Actum in reate, menSe et indictione suprascripta. O Ego cerisius in hoc testamento a me facto manu mea
propria subscripsi. Q Ego alefridus castaldius rogatus ab acerisio in hoc testamento teStem me Sub Scripsi. O Ego lupo magos canus rogatus ab acerisio in hoc testamento testem me subscripsi. Q Ego eudemundus actionarius rogatuSab acerisio manu mea subscripsi. O Ego odifredus rogatus ab acerisio in hoc testamento manu mea Subscripsi. O Ego lupo uir illustris rogatus ab acerisio testem me sub Scrip Si. O Ego fulcoaldus actionarius rogatus ab acerisio in hoc testamento pro ignorantia litterarUm signum Sanctae o feci. Φ Ego tephanus notarius scriptor huius testamenti, post testium roborationem complevi et dedj.
I NOMINE DOMINI DEI SALVATORI NOSTRI IMES CHRIsTI. Regnantibus Omnis nostris desiderio et adelchis filio eius piissimis regibus, anno regni eorum in dei nomine xvj., et xiiij. Ego in dei omnipotentis nomine theodicius gloriosus et
summu dux, pro mercede piissimorum domnorum regum, iterum et pro OStra, donamus atque concedimus in monasterio sanctae dei genitricis MARIAE quod situm est in acutiano, uel tibi uenerabili uiro, probat abbas, atque cunctae congregationi eiusdem monasterii, gualdum nostrum quod dicitur alegia, hoc quod exinde remansit de hoc, quod uobis iam ante haec tempora a bonae memoriae domno haistulfo rege datum et concessum fuit in ipso sancto loco. Ideo nos per nostrum praeSen praeceptum de ipso suprascripto ualdo legi concessimus in ipso sanct loco, uel ad cunctam congregationem, omnia in integrum quanta ad ipsum suprascriptum ualdum pertinere uidentur, et hoc quod de ipsa mensura remansit quando uobis antea per bonae memoriae domnum aistuli regem in ipso sancto loco concessus fuit, excepta uenatione de ipso ualdo, quam nobis reseruauimus faciendam. Quatinus ab hac die firmum et stabile sit donum nostrum in ipso sancto loco, Ut nullo castaldio uel actore nostro contradicatur. Ex iussione suprascriptae potestatis scripsi ego luciarius notarius. Datum iussionis spoleti in palatio, anno ducatus nostri in dei nomineci.' mensis tulit, per indictionem X. i)DOCUMENTO O. An. 72. Teodicio duca di Spoleto dona almonasterol' inter gualdo legia riservandone la caccia.
103쪽
I NOMIN DOMisi DEI SALVATORIS NOSTRI HESU CHRISTI. Regnantibus Omnis nostris desiderio et adelchis piissimis regibus, anno regni eorum deo propiti XVj., et xiiij. Sed et temporibus domni theodicii gloriosi ducis ducatus spoletani, mense martii, per indictionem x. Ego baldinUs filius cuiusdam rodoni sana mente et
spontanea uoluntate mea, Offer me cum omni substantia mea in monasterio sanctae
dei genitricis MAMAE sit in acutiano ubi et probatus abbas esse Uidetur, et casas, UineaS, terras, Siluas, prata, pascua, paludes, mobilia uel immobilia, omnia quae michi pertinent, ut debeam seruire in casa sanctae dei genitricis AniΑΕ, sicut alii
confratres faciunt de ipso monasterio, et Usque dum advixero in cella sanctae MARIAE in Septeponti permaneam, quae pertinet ad Vestrum monasterium, sic tamen Ut Uestimenta et calceamenta de monasteri sanctae MARIAE habeam sicut alii fratres, et pOS meum discessum, omnis mea substantia in casa sanctae dei genitricis MARIAE remaneat, et neque a me baldino, neque ab udo homine contradicatur nostra
offersio. Et si ego qui supra baldinus quoquo tempore me de ipso monasterio
Subtrahere quaesiero, uel meam substantiam per superbiam meam aut per appositam perSOnam quocunqUe argument ingenii auferre uoluero, componam in ipso O nasterio auri solidos XX et artula ista in sua permaneat firmitate. Actum in reate,
mense et indictione suprascripta Signum o manus ubaldini qui hanc cartulam fieri rogauit si Ego pando uir illustris rogatus abibaldino manu mea subscripsi. Q Ego paulus gasindius rogatus abibaldino manu mea propria testem me subscripsi. O Ego teulanius rogatus abibaldino in hac artula testem me subscripsi Signum manus fratelli filii cuiusdam anualdi testis o Ego tephanus notarius scriptor huius cartulae post testium roborationem complevi et dedi.
I NOMINE DOMINI DE SALVATORIS NOSTRI HESU CHRISTI . Regnantibus omnis nostris desiderio et adelchis filio eius piissimis regibus, anno regni eorum deo propitio vij. et xiiij. Sed et temporibus ornn theodicii glorios ducis ducatus Spoletani, mense martii, per indictionem xj. Ego hildericus filius cuiusdam
theoderici, Una cum genitrice mea aciperga donamus atque concedimus in aeterna traditione, pro remedio animae nostrae in monaSterio sanctae dei genitricis semperque uirginis MARIAE Sit in acutiano, territorio sabinensi, ubi et uenerabilis uir probatus abbaS praeesse Uidetur, curtem nostram quae Vocatur pontianus cum omni sua pertinentia in integrum. Simul et curtem nostram caeserianum et papcianum
cum casis coloniciis et terris, Uineis, Siluis, salictis, pratis, pascuis cultis uel incultis, mobilibus et immobilibus, seruis uel ancillis, colonis uel colonabus, aldiis uel aldiabus, sicuti nobis pertinent, ita omnia in ipso sancto monasterio pro anima nostra concedimus a die praesenti. Similiter et ego aciperga, una cum ipso hil derico filio meo, donamus atque concedimus in ipso Suprascripto manasterio, pro anima OStra re proprietati nostrae, de Si quae michi a genitore meo taci-perto contingit, Urtem noStram in lauiano territorii sabinensis, simul et ubi ubi per loca uel uocabula in sinibus sabinensibus habere uisa Sum omnem portionem
meam in pS Sancto monaSterio, pro mercede animae nostrae donamVs poSSi dendam, caSaS, in ea S, terraS, Siluas, prata, paScua, culta et inculta, omnia meae portionis in integrum in Suprascripto sancto monaSterio, donlimVs et concedimus possidenda. Quatinus ab hac die firma et stabilis sit in ipso sancto monasterio nostra donatio, et neque a nobis neque ab ullo homine aliquando con-
DOCUMENTO 2. An. 773 Iiderico e sua madreTaci perga donano alMonastero e corti di Pongiano, Ceseriano, Pacciano e Laviano.
104쪽
tradicatur, sed semper in perpetui temporibUS StabiliS permaneat. Actum in reate, mense et indictione supraScripta Signum o manUS acipergae, quae hanc cartulam fieri rogauit. Ο Ego hildericus in hac artula a nobis facta manu mea subscripsi. Ego adeodatus Uestararius, rogatu ab hilderico et aciperga manu mea subscripsi. Ei Ego lupo, rogatuS ab hilderico et aciperga, manu mea subscripsi. Q Ego halto, rogatus ab hilderico et aciperga manu mea SubScripSi. Ego si trasipertus, rogatus ab hil derico et aciperga manu mea subscripSi. O Ego allo, rogatus abhilderico et taciperga manu mea SubScripsi. Q Ego petrus, rogatus ab hilderico et aciperga manu mea SUbScripSi. Igo Stephanus notarius scriptor huius cartulae, post testium roborationem complevi et dedj. Xcli
DOCUMENT 83. An. 73. Breve notigia di ngiuramento col qualeat cuni testimoni astermano che Strupone a- eva realmente donato a Monastero a Sua por-gione det casale tabe
N DE NOMINE. Notitia breuis, qualiter in praesentia uenerabilis gumpertiaepiscopi, teudati sculdaliis, leoniani sculdaliis arnualdi de balba petri filii tauri leo riani filii rimualdi, audeperti filii cuiusdam ainonis, et aliorum circum astantium, consignauit auStrepertu a parte monaSterii Sanctae MARIAE, per
liberorum hominum testimonium, quomodo strupo tradidisset portionem suam destaberiano, et exinde dicebat laso nepos eius struponis quod non tradidisset suam portionem de supra scripto ca Sale in ipsin OnaSterio. Vnde testimonium reddiderunt a parte monasterii odefridus, rimolis et nando filii fisonis, quia in nostra praesentia praedictU Strupo pSam portionem suam de suprascripto a salestaberiano in monasterio sanctae MARIAE pro anima sua tradidit. Vnde in prae sentia supra scriptorum iudicum, Sancta de euangelia uenerunt, ut ipsi testes iurarent qualiter testimonium reddiderUnt. Unc ipse taSo cum cognouisset uaeritatem ipsorum testimonii, in praesentia suprascriptorum iudicum ipsum sacramentum donauit, et recepit a supradicto Streperto launu manicias parium unum.
Quod uero breue, per iussionem domn theodici gloriosj ducis, scripsi ego teude-la pus notarius, in men Se martii, per indictionem j. Actum in reate, feliciter. B Ego iampertu aepiscopus in hoc breue manu mea subscripsi. Q Ego theo- datus sculda his in hoc breue manu mea Subscripsi. O Ego leonianus sculdaliis
Monastero una corte sit uata in PonZiano.
N NOMINE DOMINI DEI SALVATORI NOsTRI IHESU CHRIsTI. Regnantibus domnis nostris
desiderio et adelchis filio eius piissimis regibus, anno regni eorum deo pro pitio viiij. et vij. Sed et temporibus omn theodicii gloriosj ducis ducatus spoletani, et uiri magnifici hil derici castadii ciuitatis realinae, mense aprilis, per indictionem iiij. Ego hildericus castaldius, nullo me cogente neque uim fa-
i Νel es di Aprile de 766 correva veramente ilsettimo anno et regno di Adelchi, ma era cominciat ildecimo dei regno di Desiderio I nota de ducato po-letano lo ripeti amo ancora una volta , generat meute esattinet segnaro 'indigione, non pare che o ossero eguai mente et segnare gli anni dei regni A spiegare la mag-gior parte di questi errori ci par congettura probabile questa. I notat sapevano che tra it principio de regno cli Desiderio erit principio et regno di Adelchi erano al-l' incirca due anni di distanga, e segnavano gli anni de regni Seguendo quest' idea approssi maliva Quanto lorovarsi in questa carta ii nome deli'abat Probato in uogo diquello di Alano ii quale reggeva i Monastero et 766; questo his evidentissimo lapsus calami di Gregorio Catinese. Egli che voleva seguire e che di fati generat mente seguici' ordine cronologico, aveva gia incominciato a copiare i documentici quali si riserivano a tempo deli 'abate Probato, quando 'avvide 'aver lasciato uori questo apparienente a tempora Alano predecessore di Probato. Pose subito mano a copiare la pergamena dimenticata,ma perci' abitudine gia contraita alia mente e alla mano invece di Alano Scrisse Probato.
105쪽
ciente, Sed bona et spontanea Voluntate mea, pro mercede et absolutione animae meae dono, trado atque concedo a die praesenti in aeterna traditione in mona sterio sanctae de genitricis MARIA Sit in acutiano, territorio Sabinensi, ubi uir uenerabilis probatus abbas praeesse uidetUr, Urtem nostram in loco qui uocatur pontianus, cum casis, uinet S terriS, SiluiS, pratiS, a ScUiS, liuetis, ripis, rivis, cultis uel incultis, Casas colonicia cum coloni Uel colonabus seruis uel ancillis,aldiis uel idiabus, Omnia quaecunque ad ipsam iam dictam curtem pertinent in integrum, Ut diximus, pro anima nOStra in Suprascripto monasterio a die praesentjdonamus possidenda. Quatinus ab hac die firmum et stabile sit in ipso sancto monasterio donUm nostrum, et nullo unquam tempore liceat michi nolle quod semel uolui, sed semper sirmum et stabile permaneat. Vnde pro stabilitate huius cartulae, andream notarium scribendam rogauimus, et testes a nobis rogatus Optulimus qui supter manibus sui Signum sanctae o fecerunt. Actum in reate, mense
et indictione suprascripta Signum o manus hilderici castaldii, qui hanc artulam donationis fieri rogauit. Signum o manus opteram testis Signum manus pandonis est. Signum o manus probati testis Signum o manus alerisi testis. Signum manus rimonis testis. Signum manus isulphi testis.
I NOMINE DOMINI DEI ALVATORIS NOSTRI IHESU CHRISTI. Regnantibu domnis nostriS desiderio et adelchis filio eius piissimis regibus, anno regni eorUm de propitio iiij. et xj. Sed et temporibus donan theodicii glorios ducis ducatus spoletani, et uiri magnifici hilderici castaldi ciuitatis reatinae, mense mali, per
indictionem viij. Quisquis suorum facinorum ac delictorum pertractan profunda, si aeterni regni beatitudinem desiderat, metumque gehennae et Voracis ignis in cendi a XpaUeScit, Oportet Um Suae salUtis tractare remedium, quatinus hic uita ualeat perfrui bona, et illic regnet cum christo, ne, Urgente diUina iuSSione, Sua non possit desideria explicare. Quamobrem ego elina sanctimonialis femina, dum considerassem fragilitates hominum et seculi praegentis reatum, pertractaui Una cum parentibus meis ut pro nostris facinoribus de aliquid offeramus. Ideo dono, trado atque concedo, in quantum iuste possibilitatem habeo de substantia quondam patris mei aciperti, quae michi a sorore mea in partem uenit, ut dixi largior in aecclesia sanctae dei genitrici Semperque uirginis ARIAE, quae sita est in terri torio sabinensi loco qui dicitur acutianus, sub probato abbate, hoc est in sabinis, massam ad uicum nouum in loco qui dicitur cerritus, portionem meam in integrum. In narnate portionem meam in integrum. In ciculis portionem meam in integrum. In amiterno portionem meam in integrum. Ad sanctum heleuteriUm, locum qui dicitur ad campum, portionem meam in integrum. Ad fontanam Sancti heleuterii portionem meam de clausura. In carsule portionem meam, tam de monasterio, quam de casis, Uineis et terris, quantum michi a sorore mea in portionem Uenit, partem meam in integrum. De clausura ad decemper portionem meam in integrum. In sabinis de similiano portionem me in integrum, et item in sabinis de saliano portionem meam in integrum. De illa aljena portionem meam in integrum. In interocro, loco qui dicitur pinguis, portionem meam in integrum. Omne iSta portiones cum casis, uineis, terris, siluis, salictis, Ultis uel incultis, et omnia in integrum, exceptis seruis et ancillis UOS pro anima rum nostrarum redemptione liberos dimittimus, in ipso pio loco concedimus possidendas. Sub ea ratione ut, dum ego iam fata helina, Una cum matre mea teU-diperga, advixero, in noStra Sit poteState. Et si ego helina de hoc secolo migrauero
DocUMENTO S. An. 7o. Elina monaca dona a Monastero te sue Sost ange in Sabina riser-bando usufrutto a see alla adre Teudi perga durante a loro vita.
106쪽
et remanserit praedicta mater mea teUdiperga, donec aduixerit omnia ista suprascripta in uita Sua habeat in Sua pote State. De Seruis uero et ancillis qui in suprascriptis portionibUS SSeio Scuntur, Omne liberi permaneant, et si uoluntarie in ipsis casis residere uoluerint, nulla et Super impoSita sit in seruitio obligatio, et si de ipsis casis Xire uoluerint, liberam habeant potestatem. Similiter de ii heris et liberabus, et de manualibU Serui uel ancillis, Volo ut a matre mea dimittantur liberi. PoSt OStrum ero exceSSU Omnia ista Suprascripta capitula in ipso monasterio et in eiUS congregatione permaneant. Ita ergo ab hac die firmum et stabile in ipso pio loco permaneat donum nostrum, et a nullo homine
contradicatur, quoniam haec feci Um conceSSU parentum meorum, Ut de nostris
facinoribus uenia nobis tribuatur in laturo, Ut in Stabilitate permaneat perennj. Et, quod non credimus, Si quoquo tempore aliqui homo tam de parentibus nostris, quam etiam iudex Ui praesen in tempore Uerit, de ipso Sancto et uenerabili loco, donum nostrum quod deo obtulimus subtrahere uoluerit, cum ipsa sancta et intemerata semperque Virgine MARI habeat iudicium in praesentia saluatoris, et habeat portionem cum iuda traditore domini nostri thes christi, et ubi illud libratum iudicium datum fuerit statuentibus, a sinistris eat in ignem aeternum per eius iussionem qui iudicare eniet Uiuo et mortuos et Seculum per ignem. Actum in reate, mense et indictione Supra Scripta Signum o manus helinae ancillae dei et sanctimonialis feminae donatricis, qui hanc firmitatem in ipso sancto loco fieri rogauit. Ο Ego hildericus uir magnificus castaldius in hac cartula con- Sentiens, an mea propria subScripsi. Ego leonianus rogatus ab helina in hac artula manu mea propria SubscripSi. Ego odifredus rogatus ab helina in hac artula manu mea Subscripsi. O Ego oderiSius rogatus ab helina in hac cartula manu mea subscripsi. Ego tyberius rogatu ab helina in hac artula manu mea Subscripsi. Ego andrea Scriptor huiu cartulae, post testium roborationem complevi et dedi.
N NOMINE DOMINI DEI SALVATORIS NOSTRI IHESU CHRISTI. Regnantibus domnis nostris
desiderio et adelchis silio eius piissimis regibus, anno regni eorum deo propitio v. et xij. Sed et temporibu domn theodicii glorios ducis ducatus spo-letani, et uiri magnifici hilderici castaldi ciuitatis reatinae, mense mali, per indictionem viiij. Ego helina sanctimonialis femina silia cuiusdam aciperti pro remedio
animae meae dono et trado in aeterna traditione in monasterio sanctae dei genitricis semperque uirginis MARIAE Sito in acutiano, ubi et abbas probatus esse uidetur, Una cum Voluntate parentum meorum, concedo in supraScripto monasterio res infra nominatas, hoc est in sabinis in massa ad Uicum nouum locum qui dicitur cerritus. In narnate, et in ciculis, et in amiterno, Seu ad sanctum heleutherium, locum qui Vocitatur campum. Ad fontanam sancti heleutherii. De clausura simul et in carsule,
de monasterio et de clausura de decempera. Iterum in sabinis, in similiano et insatiano, et in uilla aliena ibidem in Sabinis. In interocro, loco qui dicitur inguis. De his omnibus suprascriptis rebus siue locis tertiam portionem bonae me moriae taci perti genitoris mei, quae michi a Sororibu mei taciperga et liutperga contingit, ipsam tertiam portionem, et cultum uel incultum, mobile uel immobile, et casas, in eaS, prata, SilUaS, Salicta, omnia in integrum Suprascriptae portiones in ipso uenerabili loco concedimus possidendas. Sub ea uidelicet ratione ut, dum ego iam fata helina, Una cum genitrice mea teudiperga, adulXero, in nostra sit potestate. Post nostrum ero disceSSU omnis Suprascripta res Sub potestate sanctae
107쪽
MARIA sit. De seruis uero et ancillis, qui in praedictis portionibus esse noscuntur, Volumus ut liberi permaneant post obitum nostrum. Quatinus ab hac die irmum et stabile sit donum nostrum in ipso sancto loco, et neque a nobiS, neque ab ullo haerede posteroque nostro, aliquando contradicatur. Sed omni tempore Stabile permaneat. Actum in reate, mense et indictione supra Scripta Signum
manus elinae sanctimonialis feminae qui hanc artulam eri rogauit si Ego hildericus castaldius rogatus ab helina manu mea subscripsi. Q Ego hildericuS uir magnificus castaldius in hac artula consentiens manu mea subScrip Si. BEgo odilaedus rogatus ab helina manu mea subscripsi. Ego lupo frater ipsius helinae rogatUS ab ipsa, pro ignorantia litterarum signum sanctae o feci. Θ Ego alerisius rogatus ab helina manu mea subscripsi. Q Ego tepertu propria manu mea subscripsi. Ego Stephanus notarius scriptor huius artulae post testium roborationem complevi et dedj.
I NOMiNE DOMiNI DE SALVATORI NOSTRI HESU CHRISTI Regnantibus domni no DocuuEoo 87. stris desiderio et adelchis filio eius piissimis regibus, anno regni eorum de pro 77 upili xvi. et xiiij. Sed et temporibus omn theodicii gloriOS duci duCItUS 5 k:ὰλ hoh: thphii spoletani, mense februarii, per indictionem X. Ideo constat me tandelaedum ta' i uti. ' filium cuiusdam tandemaris considerantem des misericordiam et humanae fragilitatis excessus, pro mercede et absolutione animae meae, donasse tradidisse, atque Oncessisse in monasterio sanctae dei genitricis semperque Virginis ΑRiAE, quod situm est in territorio sabinensi loco qui dicitur acutianus, uel tibi qui praesens es, vir venerabilis probat abbas, et successoribus tuis, seu cunctae congregationi eiusdem sancti monasterii, ipsum casalem nostrum qui dicitur antanula, qui michi contingit de meo conquisito ab imone et anserada, omnia in integrum, tam casas domnicatas quam massaricias, uineaS, prata, hortos, siluas pascua. In tali uero tenore donamus atque cedimus, ut usufructuario diebus uitae nostrae in nostra sit potestate, non uendendi, nec donandi, neque commutandi, nec per Ullum ingenium suptrahendi, Sed cultandi laborandi et meliorandi. Post meum uero discessum, omnia in integrum in ipso sancto monasterio deueniant permanenda. Et nec ego, neque lius parentum meorum, aut aliquis homo, uel quaelibet persona, habeat licentiam contra hanc artulam a me factam ire aut suptrahere de isto sancto monasterio. Et si ego per me, aut per quamlibet appositam personam praesumpsero, perdam ipsa res quas michi usufructuari reseruaui, et suprascriptus casalis in integrum remaneat in isto
sancto monasterio. Et si aliquis ex meis parentibus, uel quaelibet persona hominum suptrahere uoluerit, incurrat in iram dei et beatae MARIA ipsius genitricis, et cum iuda traditore habeat portio nem. uatinus ab hac die firma et stabilis in isto sancto monasteri sit nostra donatio. Et nullo michi in tempore liceat quod semel uolui nolle, sed in perpetuis temporibus firmissime permaneat. Actum in suprascripto monasteris, mense et indictione suprascripta, feliciter. Ei Ego landifredus in hac cartula donationis a me facta manu mea subscripsi. Q Ego redisius rogatus alandifredo manu mea subscripsi. Q Ego sulcoaldus rogatus a landifredo manu mea. B Ego hebremundus rogatus a landifredo manu mea subscripsi. Ego uideradus notarius scriptor huius artulae, post testium roborationem complevi et de .
1 Νeli' assegnare a data a questo documento ci si presenta la solita alternativa di ove Supporre u erroreo negli anni dei regni o eli' indigione. oi, ritenendo, come abbiam fati per altri documenti precedenti pili probabilem errore negli anni dei regni crediamo iustat' indigione e iam ii documento ait 'anno 772.
108쪽
DOCUMENT 88. An. 73. Testamento col quale iovanni arci prete delia clites Reatina dona a Monastero a met, de casale edianula, riserbandone a s ly usuis fruit durante la vita.
N NOMINE DOMINI DEI SALVATORIS NOSTRI HESU CHRISTI. Regnantibus omnis no
stri desiderio et adelchis filio eius piissimis regibus, anno regni eorum deo propitio vij. et xiiij. Sed et temporibus omn theodicii glorios ducis ducatus
spoletani, et uiri magnifici alifredi castaldi reatinae ciuitatis, mense septembris, per indictionem xij. Humana fragilitas semper debet de mortis repentinae casibus cogitare, ut uoluntatis suae dispositionem sanus corpore et mente componat, ne, Urgente diuina iussione sua non ualeat desideria explicare. uapropter ego Ohannes ac si indignus archipresbiter sanctae aecclesiae reatinae, filius cuiusdam amascii, auXiliante domino, sanus mente et integro sanoque uigens consilio, memorans humanae conditionis fragilitatem, et incertos atque ineuitabiles mortis casus metuens, in hoc uolumine artulationis testamentum feci, idque uirum uenerabilem theolarium presbiterum notarium nepotem meum scribendum postulaui, cuique ipse subscribens etiam testes numero competenti, pro legum solemnitate, ut scriberent rogaui, quo testamento iudicioque meo, si quo casu iure ciuili quandoquidem, si necesse fuerit, proferendo ratam, firmam stabilemque hanc uoluntatem meam in omnibus esse cupio ac volo. Donamus atque concedimus in monasterio sanctae de genitricis semperque uirginis AR1A quod in territorio sabinensi situm est, in fundo acutiano, ubi probatus abbas esse uidetur, casalem in eodem territorio sabinensi qui dicitur medianula, casaS, ineas, terras, Siluas, prata, Salicta, medietatem de ipso casale. Domos cul-tiles, sicut a nobis usquemodo possessae sunt, sic in ipso sancto monasteri tradi dimus, et de illa medietate ipsius medianulae, ubi coloni resident, aurus, et Oderisius ohannulus, et aurelius, annualiter faciant datum et angariam in ipso casale cum Opus fuerit. Nam in alio loco angarias non persoluant, excepto quod exinde honosul clerico liberto nostro donauimus et per artulam firmauimus. Nam alia quae superius diximus in ipso monasterio tradidimus possidenda. Et si contigerit ut ipsi coloni qui superius leguntur de ipsa medietate ubi resident exire uelint, habeant licentiam exeundi cum mobilibus suis ubi uoluerint ambulare Sub ea uero ratione haec tradidimus in praedicto monasterio, ut donec ego tollannes ac si indignus archipresbiter aduixero, omnia in mea sint potestate. Post meum ero reces-SUm, Omnia sicut superius legitur, in monasterio sanctae dei genitricis MARIAE in perpetuum, permaneant abbati et monachis qui secundum regulam et monachicam uitam ibidem resederint, qui et pro nostris offensis cottidiana deo offerant grata libamina et laudes incessanter referant. Testamentum factum et uerbis solemnibus nuncUpatum. Actum in reate, mense et indictione suprascripta, feliciter e Ego iohannes archipresbiter in hoc testamento a me facto manu mea subscripSi. Ego audualdus presbiter rogatus a Ohanne archipresbiter in hoc testamento testem me subscripsi e Ego cerisius presbiter rogatus a iohanne archipresbiter in hoc testamento testis manu mea subscripsi si Ego ohannes presbiter rogatus Golian ne archipresbiter in hoc testamento testem me subscripsi. Φ Ego isolis cuidaliis rogatus a Ohanne archipresbiter in hoc testamento testem me subscripsi. Ego taco rogatus a iohanne archipresbiter in hoc testamento testem me subscripsi. E Ego emicisius rogatus a iohanne archipresbiter testem me subscripsi in hoc
109쪽
XcV111. I NOMiNS DOMiNi OsTRI HESU CIIRisTI. Regnante domno desiderio rege, anno regni eius M. Seu teudjcii ducis ducatus poletani, et uiri magnifici hali laedi castaldi ciuitatis reatinae, mense augusti, indictione ij. feliciter. In nomine domini commutauerunt inter se, ac filius cuiusdam eudiperti habitator ciuitatis reatinae, et probatus abbas monasterii sanctae dei genitricis MAR1ΑΕ territorii sabinensis loco ubi dicitur acutianus. Cui dedit aco, in commutationis nomine, probato abbati, omnia in integrum, quantacunque habuit et possedit in casale culiano territorii sabinensis, una cum casis, aedificiis, curtibus, hortis, uineis, territoriis, cultis uel incultis, arboribus fructuosis uel infructuosis, Olivarum arboribus et pomiferis, ripalibus coronis, caespitibus aquis aquarumque decursibus, uel accessionibus suis. Et professus sum ego qui supra aco, quia in Suprascripto casale culiano, una
cum casis et familiis, nichil michi neque haeredibus meis reseruaui, sed tibi probato abbati ad partem iam dicti monasterii, uel posteris tuis, in integrum dedi in commutatione qualiter superius legitur. Vnde ad uicem recepi ego qui supra laco
te domno probato abbate una cum congregatione monachorum a parte monasterii sanctae MARIAE. des uestram portionem in casale qui dicitur cordale in ciuitate reatina, a latere fluminis mellini, una cum casis, aedisiciis, UrtibUs, Ortis, uineis, territoriis, cultis uel incultis, arboribus pomiferis, ripalibus, et accessionibus suis in integrum. Vnde spondemus atque promittimus nos commutatores Ut ipsas commutationes nostras ab omni homine, alter alteri inuicem defendamus. Et si contra alterum alter agere aut causare Voluerit, et a quocUnque homine, si ego taco uel
me haeredes defendere non potuerimus, promittimus componere tibi probato abbati uel posteris tuis ad partem monasterii, ipsas suprascriptas res in duplum in quantum melioratae fuerint sub aestimatione Actum in ciuitate reatina, mense et indictione suprascripta, feliciter. Ego tac qui hanc artulam commutationis eri rogaui. Ego eudemundus cuidaliis rogatus a lacone testem me subscripsi. Ego gi- sulphus sculdaliis rogatus a lacone testem me Subscripsi. O Ego pleramUS O-gatus me testem subscripsi. O Ego tephanus notarius rogatus a suprascriptis, huius cartulae commutationis scriptor, post traditam alterius alteri, complevi et dedi.
ADRIANVS AEPISCOPUS SERVVS SERVORUM DEI PROBATO religioso,
de amabili, abbati uenerabilis monasteri sanctae dei genitricis semperque uirginis MARIA dominae nostrae, siti territorio sabinensi, et per eum in eodem uenerabili monasterio, in perpetuum. Cum maxima nobis sollicitudinis curam insistit sollertia atque eiticaci studio erga diuersa sanctorum loca sollicitudinem gerendi et indeficienter praecogitandi, ne in rebus uel possessionibus atque caeteris eis pertinentibus utilitatum stipendiis, aliquando commoditatis iactura,
per quarundam insurgentium causarum euentus, quoque modo inferatur iccirco congrua nos procul dubio considerationis censura conuenit eorum salutis integritatem procurare, et Omne quae cunctis retro temporibus super euenerint causas iustitiae
concede che te cause de Monastero siano deferit a priore de Vestiario dilanta Chiesa.
si L' anno undecimo dei regno di Desiderio, di Adel-ehi qui non si a parola) l 'indigione seconda e la men-gione deli' abat Probato sono indicagioni cronologichetanto discordanti fra toro, da lascia poca speranga di determinare con certegga la data di questo documento, det qualei Galletti, iliatteschi ii Troya erit Bethmann non hanno pariato aifatio. Ritenendo, come abbiam fatio finora, notata esattamente i 'indigione clourebbesi assegnario ait 'anno 764. In ta caso conviene credere posto 'indecimo anno et regno di Desiderio in luogo deli 'ottavo erit nome deli 'abate Probato in uogo di quello di Alano.
110쪽
telo abscidi, atque sub aequitatis intuitu desiniri, ut ex hoc, et eorundem uenerabilium locorum, maxime in quibus multitudo congregationUm seruorum de monachorum consistens, sedulas redemptori nostro referre uidentur laudes, stabilitatis integritas prosiciat, nobisque ob huius pii peris quod gerimus studium, copiosa insidereis arcibus a rerum Omnium opifice domino deo nostro ascribatur remuneratio. Ideo constat, de amabilem religiositatem tuam, nobis intimasse plura incommoditatis damna Vestrum praelatum Uenerabile monasterium, in suis utique utilitatibus, in eo quod plures ac diuersi nefarii homines nostrae romanorum reipublicae, tam per furta, quamque per alias peruersas operationes plura mala eidem sancto ingerere noscuntur monasterio. Vnde crebro a tua religiositate nobis hac de re interpellatio facta est,
ut nostro intuitu earundem causarum merita perpendentes, Vestro Studeremus Onasterio iustitiam faciendi. Quod quidem nos, diuersis super ingruentibus causis, ex omni parte praeoccupati, nequaquam continuo in uestris decidendis causis nostrum accomodare ualuimus auditum. Pro quo laboriosae tuae religiositati, uel directis a te monachis utile esse uidetur, dum dilationis mora ad easdem uestras decidendas causas prouenire. Et ecce obnixe nos religiosissime dei cultor, dinosceris poposcisse, ut ex nostri persona studuissemus ad rari i), qui sine nostra inquietudine easdem Vestras causa subtiliter perscrutare, uobisque iustitias facere deberet. Quod quidem libentissime tuae religiositatis precibus annuentes, id quod a te expetitum est effectui mancipauimus, constituentes e nostri persona miccionem notarium regionarium et priorem Vestiari Sanctae ecclesiae, atque eius Omnes successores apostolicae sedis Vestiarii priores, Ut quotiens quaecunque causa uestro monasteri accesserit, Onfestim ad eos omni in tempore monachi, atque missi ipsius monasterii adueniant, suasque illis referant causas, et ab ipsis prioribus uestiarii proprias iustitias recipiant. Vnde ecce, auctoritate beati petri principis apostolorum, cuius licet immeriti, de tamen dignante uices gerimus, ita decernentes sancimus, ut datus 2 fidelissimus noster iccio prior estiarii uel omnes qui pro tempore post eiUs disceSSUm priores uestiarii extiterint, licentiam habeant potestative distringendi tam aecclesiasticam perSOnam, UanqUe ex militia existentem, uel etiam famuliam aecclesiae, aut seruum cuiusquam, siue ex civitate romana, seu de diversis caeteris locis et ciuitatibus istius nostrae romanae reipublicae, siue, ut dictum est, liber, siue seruus fuerit, et de praesenti absque qualibet anteposita occasione, ipse prior uestiarii qui in tempore fuerit, sine inquietitudinis molestia beatissimorum pontificum, qui in tempore apostolatus culmen gesserit, plenarias iustitias tam de furtis, quam de aliis super accidentibus causis, partis monasterii uestri sanctae dei genitricis perpetuis temporibus usque in sine seculi studeant. Et quodcunque ab eisdem prioribus uestiarii pro eiusdem uestri monasterii perficiendis iustitiis dimnitum fuerit, irrefragabiliter persistat corroboratum. Haec uero quae a nobis pro salute antelati uenerabilis monasterii sanctae dei genitricis semperque uirginis 314R1AE dominae nostrae statuta iant, decernentes coram de uiuo, et eius futuro iudicio promulgamus, firmiter permanenda. Et neque ullus successorum nostrum pontificum, et alia quaecUnqUe magna parUaque persona, UiUScunque sit dignitatis, Uoquo modo praeSUmat contra haec quae a nobis statuta sunt penitus agere. Sed neque prior uestiarii qui pro tempore fuerit neglectum ponere audeat, ad faciendas idem sancto monasterio plenarias iustitias. Nam Si quis, quod non optamus nefario temeritatis ausu, praesUmpserit haec omnia a nobis statuta atque confirmata refragare, et in quoquam transgredi, Sciat se auctoritate beati petri principis apostolorum anathematis uinculo esse innodatum, et
i mos ne Codice me Chroilicon V. a nota alia pag. 85 legges ad aerari. et Cosi ne Codice et egesto e in uello de Chronicoli.