장음표시 사용
72쪽
IL EGESTOsionem omni fulcoald abbatis monaSterii Sanctae dei genitricis semperque vir
ginis ΑΗ1ΑΕ, in cuius casale nomine fornicata videmur residere Iterum et cum concessum domni uiculi et domni auri, in UiUS aSale, deSt casula portionem nostram tenemUS, te martianulum germanUm matriino Strae in ipsa sitbstantiuncula nostra affratamus, et in tertia portione te haeredem esse Volumus. In ea uero ratione, Ut seu angaria Siue cenSUS nobi cum pariter per Soluere debeas, et si aliquo tempore nos diuidere Oluerimu terraS, ineas, oliVa S, cultum uel in cultum, mobilia uel immobilia, tam de fornicata quam etiam de casula, omnia et ex omnibus, sicut Superius diximus, uelut uterinus noster nobiscum diuidere
cede in cambio a Ful- coaldo Abate di Farsa ilcasal Gioviano.
I NOΜIN DOMIN DEI SALVATORIS NOSTRI IHESU CHRISTI. Regnante domno nostro haistulfo excellentissimo rege, anno felicissimi regni eius in dei nomine vij. seu et uiri magnifici probati astaldi ciuitatis reatinae, mense nouembris, per in dictionem viij. Constat me a deo dilectum teutonem aepiScopUm, per conSilium et uoluntatem sacerdotum meorum, concambiauimus casalem qui nominatur iuuianus, cum ipso colono qui residet in ipso casale, nomine herilo, cum omnibus quaecunque habere uidetur mobilibus uel immobilibus, cultum uel incultum cam-biauimus uobis, sanctissime fui coalde abbas, omnia et in omnibus, unde in nostra nichil reseruauimus potestate. Ita ergo ut ab hac die in UeStra permaneat potestate, quia a nostro recessit dominio, et quicquid exinde facere uolueritis, in uestra Uel posterum UestrorUm permaneat poteState. Et Si ego iam dictus euiolaepiscopus, uel posteri nostri ipsum Suprascriptum caSalem Uptrahere uoluerimus, Ut mi nime a quolibet homine defenSare potuerimus, promittimus Vobis fulcoalde abbas, uel posteris uestris componere duplam rem, et melioratam, de qUa agitur, et cartula ista in sua permaneat firmitate. Vnde duas artulas de concambiatione uno tenore conscripta scripsi ego mellitus diaconus ex iussione teutonis episcopi. Actum ad sanctum caesarium in sabinensi territorio, mense et indictione Suprascripta Feliciter. Ego elato a episcopu propria manu mea SubscripSi Ego ohannes presbiter manu mea Subscripsi. o Ego paulus presbiter man mea subscripsi.
Φ Ego gaidepertus presbiter mea manu Subscripsi. O Ego Sindolis clericus manu
I NOMINE DOMINI DEI ALVATORI NOSTRI HESU CHRISTI. Temporibus omni albuini glorios et summi ducis gentis langobardorum, anno ducatus eius in dei nomineri'. Seu et uiri magnifici alefridi gastaldi ciuitatis reatinae mense martii, per indictionem x. Quisquis suorum facinorum ac delictorum pertractans, aeterni regni beatitudinem, et metum gehennae, et UOracis ignis incendia X pauescit, Oportet eum suae salutis tractare remedium, quatinus hic uita ualeat perfrui bona, ct illic regnet cum christo. Qua de re ego vinelapus cuidaliis, Una cum coniuge mea Stephania, consideraui humanae fragilitatis et seculi huius excessum, quia Omnes
i 'indicagione de mes di novembre e deli' anno setiimo et regno di stoli si riferisce senga ubbio al-l' anno 755. Rimarrebbeis spiegare perch in questo documento si stata segnata 'indigione ottava, mentre et novembre col istuma Costantinopolitano eguit generat mente ne documenti Farfensi' correvaes' indigione nona. li Troya erat Bethmann Neues Archiv. III, p. 28I Suppongon che Gregorio Catines abbia messo di segnare una unita, a fors h probabile che ii vescovo Teutonestas servito deli indigione romana.
73쪽
qui in hoc mundo sumus mortis iugo subiacemus, Ut pro redemptione animarum
nostrarum de substantia nostra per loca sanctorum tribueremus. Primum omnium offerimus in monasterio sanctae dei genitrici MARIAE, UO situm est in acutiano, In praetoriolo foculares undecim, casas, ineaS, terraS, Ultum uel incultum portionem nostram in integrum. In antiano MCUlare qUatuor, CaSaS, ineas, terraS, cultum uel incultum, quantum ibidem habemUs in integrum. In glinulae casas, Uineas, terras, cultum et incultum, Uantum in eodem loco habemus, portionem nostram in integrum. In cornelian Uncia tres, casaS, ineaS, terras, cultum uel incultum, portionem meam in integrum. In tartano Oculares duos, qui reguntur per audulum et longulum. In secunditian casam nam et casalem medium cultum uel incultum, quantum ibidem habemus, in integrum tradidimus. Ita ergo ut ab hac die firma et stabilis sit nostra donatio in ipso sancto monasterio, et a nullo homine exinde aliquid suptrahatur, sed in perpetuis temporibus stabilis debeat permanere. Vnde pro firmitate ipsius Venerabilis loci, gudi pertum notarium scribendum postulauimus, et testibus a nobis rogatis optulimus qui supter signum sanctae crucis fecerunt. Actum in reat mense et indictione Suprascripta Signum O manus ui-nelapi sculdaliis donatoris Signum anus tephaniae coniugis eius donatricis. Signum O manus citheonis sculdaliis testis Signum manus eudemundi testis. Signum O manus rauci perti actionarii testis Signum si manus leoniani testis. Signum O manus andreatis testis Signum manUS magnonis testis Signum simanus rimonis actionarii testis Signum O manus alatiis testis Signum o manus ra- dualdi actionarii testis Signum manus odefridi testis Signum O manus audualdi testis Signum manus laconis testis.
IN NOMLNE DOMINI DEI SALVATORIS NOSTRI HEs CHRIsTI. Temporibus omni albuin ducis gentis langobardorum, seu et uiri magnifici hiZgonis gastaldi ciuitatis reatinae, mense mali, per indictionem x. Ideo constat me felicem colonum monasterii sanctae dei genitricis semperque Virginis ARiΑΕ, pro mercede et
absolutione animae meae, donasse atque concessisse in ipso sancto monasterio portionem meam in integrum in fundo longitiae casas, ineas, terras, SiluaS, Oliveta, cultum uel incultum, et quidquid habere uisus sum. In ea uero ratione, ut diebus uitae meae ipsam Ortiunculam meam in mea sit potestate, cultandi laborandi, meliorandi. Post metim uero discessum, ipsa portiuncula mea in suprascriptum monasterium sanctae MARIAE, Vel ad potestatem Omni abbatis fulcoaldi, seu cunctae congregationis ipsius OnaSterii reUertatur, tam pSam portiunculam meam, Uam et colonam meam nomine iottulam cum silio suo eoderico et filia sua formosula, et aliam ancillam meam quae michi ad manus seruire debet, nomine an Sulam, et medietatem de puero me maurontone, uel quicquid habere uisus fuero, uel Oriens derelinquo. Ita sane, ut ab hac die firma et stabilis permaneat nostra O- natio, et qui contra hanc artulam donationis nostrae ire temptauerit, in iram dei incurrat et cum iuda traditore habeat portionem, et insuper componat auri solidos
centum, et quod repetit uendicare non ualeat. Signum manus ipsius felicis donatoris qui hanc cartulam fieri rogauit Signum Θ manus helij seu colonis germani eius. Signum anus Udualdi Signum e manus avdulsi testis Signum manus lupoli testis Signum o manus rodiperti nepotis eius testis. O Ego palumbus et si indignus monachus, Ogatus a felice colono scripsi. Actum in monasterio
DOCUMENT 39. An. 57- Felice colono de Monastero dona a Monastero tesso alcuni coloni e servi e la sua porgione de fondo Lun-gheZeta de quale perosi riserba ly usustulto fino a tempo delia sua
74쪽
DOCUMENTO O. An. 7 T. Giindoaldo figlio di Itbremondo prende ad amministrare per conto de Monastero la corte posta ne territorio Germaniciano.
N NOMINE DOMINI DEI SALVATORIS NOSTRI HESU CHRISTI . Temporibus omn al
bui glorios et summi ducis gentis langobardorum, et magnifici uiri higonis gastaldi ciuitatis reatinae anno primo, XVi kalendas nouembris, indictione xj. Profiteor me ego gundoaldus filius cuiusdam hilbremundi habitator ciuitatis reatinae suscepisse a uobis, Ulcuald abbas monasterii sanctae MARIAE, Vel a cuncta congregatione monasterii Vestri, Urtem UeStram in germaniciano, in actione, una cum omnibus colonis ad eandem curtem pertinentibus. Ita tamen, ut quanto tempore uobis placuerit Ut actionem uestram in ipsa curte nominata tenere debeam, et sine omni neglecto uel fraude uobis debeam deseruire. Et nunquam contra uos uel contra uestram Voluntatem facere debeam de qualicunque re, sed in omnibus, ut dixi, pariter et deliter Sine neglecto uel fraude uobis debeam laborare. Et qualescunque causae agendae Sunt in ipsa curte, tam de terris quam et de familiis uel casis quae de ipsa curte Uptractae Unt, peragere debeam et minare pariter et fideliter, linquam proprias meas causas. uod si in aliquo Obis, quod absit, neglectum fecero aut fraudem, aut contra uestram Undecunque fecero uoluntatem, et non exigero uestras pariter iustitias, aut inobediens uobis in aliquo extitero, et probatum fuerit, componam obis, Vel uestro monasterio, ego aut mei heredes, de bono auro solidos ccc et praesens mea promisSio, Usque dum uobis placuerit, in sua maneat firmitate. Hanc autem promissionis meae chartulam palam scripsi, et testibus optuli roborandam. ActUm in Urte Suprascripta germaniciano, mense et indictione suprascripta. Gundualdus uir clarissimus in hac cartula manifestationis seu promissionis a me factae relegi et subscripsi, et testes ut scribe rent uel manum Onerent rogaui Signum o manus sindonis scarionis testis. Signum O manus baruncionis exercitatis testit Signum S manus uinonis exercitatis testis Signum manus idulsi testis o ego barosio et si indignus monachus in hac artula manu mea subscripsi rogatus a gundualdo, Sigeranus et si in dignus solo nomine uocatus monachus in hac artula promissionis rogatus a gun- dualdo, testis subscripsi. Iohannes indignus, humilis, et peccator, solo de nomine monachus, huic artulae promissionis rogatus a Undualdo, testis subscripsi Signum manus amphonis exercitatis testis S ego qui supra palumbus indignus presbiter scriptor huius artulae promissionis, quam post traditam complevi et dedi.
VINTUS AERO in regimine huius successit monasterii abba GUANDELPER-ΤUS. ut uno praefuit anno atque mensibus vij. Post hec fratres benigne postulauit ut alium eligerent sibi. Quo facto, huius regiminis curam reliquit, et in firmana ciuitate monasterium sancti yppoliti a fratribus accepit.
EXTUS DEsu NE IN HAC CONgregatione extitit pater HALANUs praefuit annos iiij, et mensibus iij. atque diebus iij. Obiit quoque j nonas
75쪽
l NOMὶNS DOMiNI DE SALVATORIS NOSTRIS HESU CHRISTI . Imperantibus Oinnis piissimis perpetuis augustis constantino a deo coronato magno pacifico imperatore anno xlvij. et . 1 eius anno xxvij. Sed et leones de seruato magno imperatore eius filio, anno xvii. indictione . mense augusti die XVii. Quoniam certum est metheodorum uirum deuotum 2 locatarium et habitatorem castri uiterbi repromisisse uobis, domne halane vir venerabilis abbas monasterii sanctae de genitricis et inteme ratae uirginis, uel ad cunctam sanctam congregationem eiusdem monasterii constituti pharsae, quod pater meus cunctarius uir uenerabilis presbiter et occliauia presbiter dimiserunt oratorium sancti angeli, simul etiam cum portionibus suis de fundis quae dimiserunt suprascripto monasterio. Ideoque placuit atque conuenit inter utrasque partes, Ut suprascriptus theodorus, atque haeredes et prohaeredes eius in aeternis temporibus inferre debeant, idest per annum de tritico modi numero decem, uini decimatas numero quadraginta carra faeni numero Uiginti, et molas utiles parium Unum. Vnde ego qui supra theodorus locatarius omnia per annum repromitto persolUere, tam me quamqtae haeredes meos. Et, quod absit et non credo, ego qui supra theodorus locatarius, si ista suprascripta capitula per annum non persoluero qui supra uobis quibus supra domno alano sanctissimo abbati, uel successoribus uestris in Uenerabili monasterio uestro, poenam persoluere debeam Uri solidos centum. Et tunc ab ipsa portione quam tenere Uidemur, nos XenmUS UR Ui, et inanes, et habeatis ipsam portionem nostram, quae reuertatur in monaSterio.
Et iterum repromitto ego theodorus locatarius, simul cum haeredibus meis, quod quando monachi ibi aduenerint in oratorium sancti angeli, si ibidem aliquod perditum habuerint, omnia repromitto me de meo proprio uobis reddere. Et si distulero, et minime reddidero, tunc repromitto me iterum duplum ipsum quod perditum fuerit restaurandum. Quam repromissionem meam, ego qui supra theodorus scribendam dictaui sergio humili subdiacono, et tabellario castri uiterbi notario rogatorioque meo. In qua pro Vestra cautela, et firmitate uestri monasterii, ac pro ignorantia litterarum supter signum sanctae crucis fecit, et uobis, domne halane sanctissime abbas, contradidi in mense et indictione suprascripta. In praesentia leonis sanctissimiaepiscopi ciuitatis castri Uiterbii, et marini presbiteri tituli sancti gratiliani, imitanconis diaconi, antonii presbiteri, inculi presbiter tituli sancti abundii. Signum o manus theodori uiri deuot locatarii numeri centucellensis. Quod postea rememorati sumus. Sub ea uidelicet ratione, ut cella ubi antea residebat, sit in potestate monachorum ad manendum, et semper per quando ibidem uenerint, habeant sibi licentiam sine aliquo impedimento OStro manere. N NOMINE DOMINI DE SALVATORI NOSTRI IHEs CHR1sTI. Temporibus Omn gisulphi glorios et summi ducis gentis langobardorum, anno ducatus eius in dei nominei. . seu et uiri magnifici allaith gastaldi ciuitatis reatinae mense aprilis, per indictionem Xiij. Ideoque constat nos aurissonem et ubaldulum compartionarios, de proprio OStro, Spontanea et bona uoluntate uendidisse tibi aginfredo monachoti Questa lacuna trovasi guat mente ne Codice. Cod. Dipl. Long. o. IV pag. 4r5 41 7 riserisce a si a Ne testo si legge per due volte a sigia re che la senet spiegaria, in alcuni altri a salta Tatio sengano senga sitare interpreti amo uirum deuotum V. A tenerne conto nessuno. Indicheremo a pie di pagina questa nisi Papiri Diplomatici, p.XXXI, e FUMAGALLI, Istiturioni sigi man mano che la incontrerem ne documenti. Diplomatiche T. I. p. 342 Il Troya in questo documento
nastero ' oratorio di S. Angelo colle sue apparturielige donate i a Farfata suo padre Cuntario e da Occliavia presbitera. DocUMENTO 2. An. 76Ο. Maurissone d baldulo vendono at Monastero una loro terra post in Settepongi di Sabina.
76쪽
de monasterio sanctae dei genitrici Semperque uirginis ARiAE terram nostram in septeponti in appretiato solido uno. Et recepimus a te no suprascripti aurisso
et ubaldulus pro ipso solido paccam de lardo unam pro medio solido. Et sex modia milii pro medio solido. Et pro mercede tua dedisti nobis supra solidum in auro
Unum. Et de praesenti acceptum est. Ita Sane, ut ab hac die habeas et possideas et defendas ipsam terram in possessione suprascripti monasterii sanctae dei genitricis Semperque uirgini MARIAE. Et neque a nobis, neque ab ullo haeredum posterorumque nostrorum, tibi aliquando uel Iaccessoribus tuis monachis contradicatur. Et si ipsam terram non tibi potuerimus defendere a quocunque homine, componamus tibi hic in septeponti terram melioratam in duplum. Vnde pro perpetua firmitate tua postulauimus hanc artulam scribere tyberium diaconum, et testes optulimus roborandam, qui supter signum Sanctae crucis fecerunt. Quam uero cartulam Uenditionis ego tyberius diaconus scripsi. Actum in septeponti in praesentia omnium, mense et indictione suprascripta, feliciter Signum o manus aurissonis uenditoris
qui hanc artulam fieri rogauit Signum manus balduli uenditoris qui hanc cartulam fieri rogauit Signum si manus ualerint testis Signum o manus calvuli testis Signum S in deradi presbiter testis Signum o manus tribuni testis. Signum o manus donatiani testis Signum manus alparent testis Signum cimanus pauli testis Signum S manus marionis clerici testis SignUm anus gOdemari filii tribuni testis . Signum o manus ohannis filii caluuli testis. l. l NOΜINE DOΜINI DE SALVATORl NOSTRI HEsU CHRIsΤ1. Temporibus uiri gloriosigisulsi summi ducis gentis langobardorum, anno ducatus eius in dei nomine ij.'
Ideo constat nos allonem et albullinum humiles monachi monasterii sancti uincentii, Una cum concessione domni hermeperti abbatis, et per consensum confratrum nostrorum, Vendidisse et tradidisse uobis, omne alane abbas, uel cunctae congregationi confratrum uestrorum monasterii sanctae Αν1ΑΕ in loco qui uocatur
acutianus, terram cum oliueto suo sitam in territorio sabinensi in loco qui appellatur ualerianUS, idest quartam portionem nostram, qualiter nobis a fratribus nostris in portionem uenit, ac colonos aduhin et landuliin Insuper et xv tallias ex ipso Oliveto, quas iam antea in diuisionem nobis uenit. Simul et homines nostros, idest longulum et aricisum, quos liberos dimisimus, qui ibidem commanere uidentur. Qui pro defensione ipsorum ad ipsum sacrum suprascriptum monaSterium, Spectum et defensionem habere debeant, salua libertate sua. Ipsum Olivetum cultare et defensare debeant. Si autem quoquo tempore ipsi iam dicti homines ab hac luce abstracti fuerint absque haerede, ipsa res ad sacrosanctum monasteriUm reuertatur. Vnde accepimus a uobis pretium placitum et diuinitum et de praesenti acceptum, auri
solidos centum. Ita sane, ut ab hac die firma et stabilis permaneat praesens Uenditio nostra, et nullus ex nostris heredibus, uel parentibus, neque haeredum parentum nostrorum, UOS aliquando temptare aut requirere praesumat. Sed omni tempore uobis, uel uestris successoribus sirma et stabilis permaneat ista uenditio nostra. Vnde pro perpetua firmitate ipsius sacri monasterii, per anscausum notarium optulimus subscribendum, et propriis manibus nostris supter signum sanctae crucis fecimus. Actum in marsis, mense ianuarii et indictione suprascripta iiii. Ο ego allo indignus monachus mea manu propria subscripsi. O ego albui indignus monachus mea manu propria subscripsi ego utpertus indignus presbiter monachus Sancti incentii mea manu propria subscripsi si ego senualdus episcopus in hac carta uenditionis, rogatus ab allone, et albuliin manu mea propria subscripsi. Si-
DOCUMENTO 43. An. 76 I. Λllone d Alboino monaci et Monastero di . Vinceneto vendono Farfa una loro terra post ne luogo Vale
77쪽
gnum manus gaiderisii uiri magnifici astaldii testis Signum manus colonis germani eorum testis Signum o manus adulti germani eorum Signum Q manus landuliin Signum manus uilifusi sculdaliis testis. O ego godemarius diaconus
IN NOMINE DE NosTR iHEs CHRisTi. Temporibus domni isulphi gloriosi et summi
ducis gentis langobardorum, anno ducatus eius in dei nomine ij. mense martii, in dictione xiiij. seu et magnifico uiro alifredo astaldio ciuitatis reatinae. Profiteor me ego audo, quod ante hos annos, temporibus probati gastaldii, suadente hoste antiquo humani generis inimico diabolo, de casa sanctae MARIAE num caUallum furatum fuisse, unde in iudicium ueniens dedi uadiam et posui fidei iussores, idest hisemundum et theodemundum germanos, pro ipso cauallo, et in auro solidos centum. Et pro eo quod minime haberem unde ipsam compositionem persoluerem, supradicti fidei iussores casam meam, domum cultilem cum oratorio sanctae eugeniae, in loco qui dicitur allianus, tradiderunt, praesentibus aliis testibus, monasterio Sanctae MARIAE. Et dum ego postmodum uiolenter contra legem in ipsam casam introissem, et exinde in iudicium ante gisulphum gloriosum ducem cum Uaros monacho exissem, dedi uadiam de solidis uiginti, et ipsam uadiam postea minime recepi Unde modo, tam pro suprascripta compositione quam pro remedio animae
meae, prompta et spontanea Voluntate tradidi ipsam casam domum cultilem cum ipso oratorio, et casas massaricias duas in iam dicto casale malliano, quae regiantur per abUrronem, Upolum, et coruulum massaros in monasterio sanctae dei genitricis MARIAE, praesidente uiro uenerabili alano abbate, casas cum Oratorio, terris, Ulneis
pratis, pascuis siluis, cultis uel incultis, mobilibus et immobilibus. Omnia et in omnibus, qualiter a me possessa sunt, exceptis tribus Unciis ex ipso casale, quas in me reseruaui potestate; nam alia omnia et in omnibus, sicut supra legitur, tradidi in suprascripto monasterio, ut ab hac die quicquid pars monasterii exinde facere uoluerit, in omnibus liberam habeat potestatem. Et, quod fieri minime credo, si ego ipse aut aliquis de haeredibus uel prohaeredibus meis, aut Ulla apposita uel extranea persona, contra hanc artulam ire quandoque conatus fuerit, et a nobis, uel ab haeredibus meis minime fuerit defensata, componamus ipsas res unde agitur in duplum, et melioratam, et haec artula in sua maneat firmitate. uam Uero cartulam
scripsi ego aganfredus rogatus ab audone Actum in ipso loco alliano, ad Oratorium sanctae eugeniae, die et indictione suprascripta, feliciter Signum o manus avdonis qui hanc cartulam fieri rogauit Signum o manus corvelli germani eius consentientis excrcitatis testis Signum manus auronis fratris eius consentientis exercitatis testis Signum manus pitonis exercitatis testis Signum o manus mannonis exercitatis testis Signum manus Oris testis o ego aganfredus rogatus ab audone hanc artulam scripsi, post traditam complevi et dedi.
DOCUMENTO J. An. 76 I. iitolo di composi-gione elotiri di unca vallo commeSso adanno de Monastero, Audone cede a Monastero tesso alciani suoibent post ne casale Malliano.
t DL OΜNiPOTENTis Obii NE. Dum ego gisulis gloriosus dux, Una cum iudicibus
nostris, resedissemus in ciuitate nostra reatina, pro singulorum hominum decidendas intentiones, uenerunt in nostra praesentia uarosus et adrualdus monachi monasterii Sanctae MARIAE, qui per concessum halani abbatis sui causam monasterii peragebant, habentes altercationes cum campulo homine reatino de casale,
qui nominatur allianus. At ubi ipse domnus suos deputauit iudices, qui ambarum
Gisulfo Duca di po- leto iudica a favore di
Farfa in una controversia orta intorno a ca-
78쪽
partium intelligerent altercationes, hoc est claudium et idonem sculdaliis, agarium notarium, guatam, hisemundum Sculdaliis, adualdum Sculdaliis, et alios astantes. At ubi asserebant praedictus arosus, et adrualdus monachi dicentes Dum cecidisset nobis eudo in culpam, et pro furto, quo nobis tulit cauallum, deberet nobis componere solidos centum, et pro ipsa compositione, indesinita causa coram praesentia testium, tradidit nobis casalem suum, qui nominatur mallianus cum casa domo culta, Seu et aecclesia, uel massaricia casae, Omnia ad ipsum pertinentia casalem in integrum. Vnde testes habemus, idest hisemundum sculdaliis, eudemundum fratrem eius, undualdum actionarium, autonem, qui sciunt qualiter ipse casalis nobis traditus et possessus est. Ad haec respondebat ipse campulus, et dicebat Ex ipso casale quem Osdicitis, antequam uobis ipse casalis concessus fuisset, idem ipse udo et michi pro compositione caualli quem rapuit, de C solidis uadiam datam habuit, et fideiussorem positum, qui et ipse fideiussor in loco pignoris tradidit michi duas casas maSSaricia de suprascripto casale, et pro iam dicta compositione quam michi facere debuit, ipsas casas apud me retineo. At ubi nos qui supra iudices dum talem eorum cognouissemus altercationem, interrogauimus ipsos monachos, quo tempore ipsum casalem traditum habuissent. At illi nobis dixerunt: Eo tempore, quando picco occisus est indictione xii. sic ipse casalis nobis traditus est, et ecce testimonia nostra, Ut Supra, qui sciunt sic fuisse sicut nos dicimus. Iterum interrogati a nobis iudicibus ipsi testes, id est hisemundus cuidaliis, heudemundus frater eius, glandualdus actionarius, hauto, ita retulerunt in nostra praesentia Quia nobis scientibus, ipso tempore ipse casalis traditus est per quendam eudonem Ionasterio sanctae dei genitricis MARIAE. Iterum interrogauimus iam fatum campulum, ut et ipse nobis diceret quo tempore ipsas casas pro compositione traditas habuisset. Et ipse nobis dixit Quia
mali mense qui praeteriit, indictione xiij. tempore omni gisulphi ducis, sic michi
per fidei iussores mei ipsae casae traditae sunt. Dum Omnia per ordinem inquisissemus, cognouimus certae rei uaeritatem, quod ipsum casalem, uel casas, antea monasterio traditas, indefinita causa habuisset, et iam nominati testes suum reddiderunt testimonium decrevimus sicut rectum nobis paruit, Ut quinqUe actores a parte monasterii, quales eligerent, dicerent iurati campulo eo quod nos antea ipsum casalem per udonem indefinita causa traditum habuimus, sicut et testes nostri testificati sunt, et legibus noster esse debet et in eo ordine uadiam dare fecimus ipsos monachos campulo de ipso sacramento, unde et steterunt inter eos fidei iussores dualdus scul-daliis. Eadem hora ipsas casas retradere fecimus ad partem monasterii, et campulUS qui postea ipsas casas acceperat, esset sibi de hac causa tacitus et contentus. Et finita est causa, ut amodo non repromoueatur. Sed modo et semper in eadem deliberatione ambae partes debeant permanere. uam uero notitiam iudicati ego stephanus ex dicto agarini notarii scripsi, anno ducatus omni isolphi gloriosi ducis in dei nomine ij. mensis aprilis, indictione xiiij. Actum in reate. Ν Si ΜNi POTENTis OMiNE. Dum nos isolphus gloriosus dux coniunxissemus in
ciuitatem reatinam, et residente una cum unper misso omni regis atque reliquis nostris iudicibus, hoc est viro Venerabile teutone aepiscopo, alfrid astaldio de reate, heleutherio de noceria gastaldo, aldone sculdahis, martiniano, uel hist- mundo cuidaliis, uel citherosus, et plurimis astantibus, proprias singulorum hominum decidendas intentiones, uenerunt in praesentiam nostram ali rid exercitatisi ster habitator territorii sabinensis, nec non et Ohannes monachus monasterii sanctae dei genitricis Αν Λ sit in acutiano, et causam inter se dicebant. In primis ipse al-
79쪽
fri dixit Quia auius meus cum aliis parentibus meis aedificauit aecclesiam in honorem beati anthimi, in casale qui dicitur acutianus, dum in publica remansisset potestate, et ex illo tempore tam parente nostri, Uam et nos praedictam illibate possedimus ecclesiam. Cui ad Uicem monachus respondebat iohannes Uerum est, quia praedictam tui parentes fundauerunt aecclesiam, publicis dum subiacerent dicio nibus, sed postea parentes tui ipsum inter Se diuidentes casalem, non in iij j uel patris tui, uel tuam portionem deuenit, sed in portione calispuli et reliquorum parentum eius remansit. Quorum portio Ob amorem dei genitricis, domnus recordandae memoriae lupo dux tam ipsum calispulum, quam et parentes eius cum ipsa aecclesia, uel portione eorum de ipso CaSale, uel quaecunque proprium habuerunt, pro
incolumitate domnorum nostrorum Uel pro suo remedio, in iam fato monasterio coticessit possidendum. Quorum nos qui supra gisOlphus gloriosus dux una cumgunperi, seu cum praefatis nostris iudicibus, audientes altercationes, rectum nobis esse paruit ut, qualiter alispulus cum suis parentibus, Vel portione ad ipsum concessus est monasterium uel ipsa sancti anthimi ecclesia, habere debeat uel defendere monasterium sanctae MARIAE. Et nullam in ipsa aecclesia neque in dote, sed nec in qualicunque causa, excepta ratione, partem propriam allat nec eius haeredes habere permittimus. Et qualiter a decessore nostro lupone duce in iam dicto monasterio concessum est, sine ulla diminutione concedimus possidendum. Alfrid uero tantum suam possideat portionem de casale, qualiter a quodam laruald duce per praeceptum ei concessum est. Et sinita est inter eos causatio Actum in ciuitate reatina. uam uaero notitiam iudicatus ego agarius notarius ex iussione suprascriptae potestatis scripsi
mense februarii, per indictionem xiiij. feliciter o Ego gysolphus in dei nomine dux gloriosus langobardorum in hoc iudicatu manu mea propria subscripsi si)
l NOMiNE DOMisi NosTRI HESU CHRISTI Temporibus omni isulphi glorios et Doeuue, io 47. summi ducis, in christi nomine anno ij. Viij. kalendas aprilis, per indictionem xiiij. o 7 ii et uiro magnifico alfredo astaldio. Ego undebadHS qui et ali pertus, filiU CU- tibi ἡ 'i i ei 'es es iusdam arbuti exercitatis habitatoris ciuitatis reatinae, in chri Sti nomine propitio, ei. 6 hi: hiloldico: Quisquis uenerabilibus uel sanctis locis de suis aliquid contulerit rebus, iuxta tu .' ' 'auctoris uocem, in hoc seculo centuplum recipiet, insuper et uitam possidebit aeter nam uapropter ego qui supra aliperi, pro luminare et remedio animae meae dono,
cedo, et confero a praesenti die obitus mei monasterio sanctae dei genitricis MAR1AE sit in acutiano, ubi uir uenerabilis halanus abbas esse uidetur, Omnes res meas, quas habere uideor in criptula quae mihi ex successione parentum meorum uel in diuisionem fratrum meorum aduenit, idest casaS, ineaS, prata, SiluaS, terras, iUOS, paludes, cultum et incultum, mobile uel immobile, omnia et in omnibus, quanta ad meam portionem pertinent, ut superius dixi, in iure et potestate Sanctae MARIAE, ut dixi, a praesenti die offero possidenda, Omni mea uel haeredum meorum repetitione cessante in posterum Actum in loco qui dicitur ueneria die et indictione
suprascripta, feliciter. Signum o manus aliperti qui hanc artulam donationis fieri rogauit Signum O manus hisemundi germani ipsius aliperti, qui consensit, testis. Signum I manus udonis exercitatis cognati ipsius aliperti testis. Signum o manusgoderisii exercitatis testis Ego aginfrid indignus monachus scriptor huius artulae donationis quam post traditam complevi et dedi.
80쪽
lV IN NO,siNE DOΜIN NOSTRI HESU CHRISTI Regnante domno desiderio et adelgis filio eius piissimis regibus, anno regni eorum de propitio .' et ij. Sed et temporibus isulphi glorios ducis, anno ducatus eius in dei nomine ij. Monasterio de genitricis MARIA sit in territorio ciuitatis nostrae reatinae loco qui dicitur acutianus, et uir uenerabili halano abbati, Vel cunctae Congregationi monasterii eius. Petiit nos religio uestra per sisinnium referendarium domni regis amicumque nostrum, ut uobis, uel uestro monasteri cedere deberemus medietatem de ualdo nostro qui est positus in finibus ciculanis, et dicitur ipse ualdus ad sanctum angelum in flumine. Nos quidem ipsius sisinnii audientes petitionem, et expectantes diuinam retributionem, uel pro mercede domnorum nostrorum regum, ipsam medietatem denominato gualdo cum ipsa ecclesia sancti angeli quae ibi est, cum omnibus adiacentiis et pertinentiis suis in integrum, qualiter ad publicum possessum est, in ipso sancto loco concedimus possidendum simul et concedimus uobis medietatem de castanet qui dicitur sessiale, quod est in reliqua medietate praedicti ualdi, quam nobis ad publicum reseruauimus. Quamobrem sirmum permaneat donum nostrum, et a nullo astaldio uel actore nostro exinde contradicatur. Ex iussione suprascriptae potestatis scripsi ego agarius notarius. Datum iussionis in ciuitate nostra reatina, mense aprilis, per indictionem xiiij. Sub alifrido gastaldio et lupone archi- porcari nostro, feliciter si).
in ambio a basilicadi S. Agata uor lemur di Rieti.
NOΜIN DOΜINI DE SALVATORIS NOSTRI HESU CHRIsTI. Regnantibus Omnis nostris desiderio et adelchis filio eius piissimis regibus anno regni eorum deo prOpitio . et ij. Sed et temporibus omni gisulphi glorios ducis ducatus spoletani, mense ulli, per indictionem Xiiij. Quotiens aliqua inter partes bono ordine conueniunt, scripturae debent sibi testimoni roborari, ne in posterum propter longinquitatem temporum uel annorum spatia, obliuione ducta aliqua nascatur intentio. Et ideo constat me hildericum actionarium filium cuiusdam bonae memoriae au-dOlphi sana mente et spontanea bonaque uoluntate mea, commutaSSe et commUtauimus uobis halano abbat uel cunctae congregationi monasterii sanctae dei genitricis MARIAE terrae aratoriae petias tres, duas in campo ad sanctum petrum modiorum quatuor, et tertiam petiam in rusia modiorum octo, et uineae in petiano, petiam unam tabularum quinque, quae michi ex dono domni gisulphi gloriosi ducis euenit. Ita Ut amodo in uestra, uel monasterii, aut successorum UeStrorum permaneat potestate. Vnde pro ipsa commutatione recepi ego qui supra hildericus a te iam dicto halano abbate, uel a cuncta congregatione monasterii sanctae ΑR1ΑΕ, in commUtatione basilicam beatae christi martyris agates, foris muros ciuitatis reatinae, Una cum casella prope ipsa basilica, cum curticella, et horto, uel aliquanta vinea, quae ad ipsam pertinethasilicam. Ita ergo ut amodo ambae partes in hac dissinitione uel commutatione persistere debeamus. Et si qua pars de hac commutatione causare uoluerit, aut pars parti minime defendere potuerit, poenam persoluat auri solidos ducentos, et ipsa res meliorata in duplum restituatur. Vnde pro stabilitate ambarum partium, duas cartulas pari tenore gudi perto notario scribendas commisimus, et testes a nobis rogatos optulimus ut supter signum sanctae crucis fecerunt. Actum in reate sub Viro ma
gni sic alifrido gastaldio, mense et indictione suprascripta, feliciter P Ego hildericus