장음표시 사용
2쪽
Nunc iterum ab ipso Ouctore recognitus, ct multis ac mari,s locis locupletatus.
3쪽
tiamstudiosorum praeter multa alia saec prae. pue, quasi μ' - - . . TRACTA TlONEM H. ινῶ lsi rimet irώo decim propositionibvs absol M'. QVA mus σan ast declinatis cuiuslibet puncti Ecliptιca ex binuu. A arte declinationes Hellarum ex earum ι Ioraitissim b.s,Er latitu mbus pedi si ιι sint supput undae. A induiseia inieruarum inter quascunque duas ciuitates, quarum I N μ', σlatitudo nota sit, ex sinubus inueniat. ΙT ΕΜ quomodo supputandae sivi per sinus Latitisines ortiva, atque occidνα. DElNDE qua via ascensiones recta,m obliqua omni punctorum,. eis a re um ci ptica exstinum doctrana reperiantur. R. v R. s V s quo pacto quantitates dierom, noctium per ιotum annum in om. CD
fixarum eum stularum Ionritudine, latitudine, magnitudine, π sitis in conuellationibus. aisa in re secuti misi ordis omni .m Asterismorum siue Constera Donum. ut ab auiiquissimis Astronomu sunt ob servata . Tabistam raducendi Gradus ad Horas, contra. rab tam declinationum punctorum Ecliptica multo evissiorem, Pam ab alfi εφta O . Tab-lim ascensionum rectarum . Tabulas asce M lium disserentiarum ad omnes pubere alio. - . Tabulam ascensionum obliqMarum ad varias altit Mines pol ε . Tabis. am arcuum 1exiit diurnarum ad plurimas poliele itonesμppurcliam. . D IS P V T A T l O N E M perutilem de orbibus Euentricis . Ep Uci s contra
4쪽
talcm virum satius reticer . id adeo non modo in omnibus, quae natura gignit, verum ctiam in ijs, quae ars naturae aemula atque imitatrix parit, liquido cernitu . Longum est et hoc, quod dico,in animantibus, stirpibus, caeterisq; rc bus, qua gignuntur cx terra, item'; in artium Omnium capcri b iis ostendere: sed apud hominem grati illimis excultum disciplinis satis est rem bi curter indicare, praesertim cum qu Ocunque oculos, an in Um lconuerteris, facile videas , tantumq; nonii psius naturae voce atque artis admonitus inici ligas om-abiolutum, ted omnia lensim, paulatim g dies ipsa pei sciat . . Cur id fiat, facile eli dicere, sed apud
5쪽
nia rudia, & inchoata nasci, ea conditione, ut die procedente, omnibus suis partibus expleantu . Quo minus mirum esse debet, prudentium, peritorumq; scriptorum curas, cogitationes in eo cuigilare lolitas, ut ingeniorum suorum monumenta iam in lucem prolata conformentur, & augeantur in dies, quo in posteritatis manus undique cxpleta, & cumulata peruenianta. Hanc itaque ego consuetudinem secutus, iampridem editos a me de Sphaera commentarios, quasi partus essulos, conformandos mihi, educandos,atque ornandos censui. Ergo quaedam detraxi, multa addidi, nonnulla mutaui, vis quantum nostra assequi posset industriaὶ omnibus extarent numeris absoluti. Et
quoniam eos antea, qualescunque erant,in tuo nomine apparere Volueram , tuaeq; fidei, ac tutelae commisseram : nullo modo committendum putaui, ut si grandiusculi iam facti patronii , tutoremq;
mutassent, suspitionem aliquam afferrent commutati iudicis, aut voluntatis . Equidem cum ex certis auctoribus cognouerim, illos etiamnum inchoatos, ac rudes, gratos tanto Viro, ac iucundos
accidisse, sic afficior, ut eosdem iam quoad per ingenij mei tenuitatem licuit) prope perfectos, &
cumulatos , eidem aliquem iucunditatis cumulum allaturos esse confidar . Praesertim vero cum eorum ratio atque progressio, nescio quo modo, coniuncta videatur esse cum tua . Nam commen
6쪽
rarij de orbibus caelestibus scaue putes auribus d ri, quod tribuitur veritatiὶ homini caelestia in pri
mis spectanti olim traditi, nunc multo magis , quam erant, caelestes facti,eidem caelestium rerum magis etiam studioso addicuntur: & qui recens nati Duci nato dicati sunt, ijdem auehi,& locupletati, eidem opibus aucto, & potestatis insignibus
decorato consecrantur: vitecurn pariter S aucti
VideantΠr esse,& ornati . Accedit quod eximia vel maiorum tuorum religio, vel tua maximis me promeritis deuin tum teneta. Etenim Hemicus ille ut cum potissimum nominem) primus e Bauariae Duce Imperator, exemplum Veteris no solum vim tutis bellicae, verum etiam Sanctitatis, Bambergensem Ecclesiam ita instituit, atque constituit, Vti cundissimam eius memoriam Bambergensis ciuiatas, cuius ego alumnus sum, gratissimis animis prosequatuT. Tu vero ut de caeteris taceamὶ maiorum tuorum, atque in primis clarissimi viri Alberti parentis tui aemulator egregius, praeclarissi'mis vel institutis, vel exemplis ita Bauariam omnem constituisti, ut cum an caetera Germania germanam religionem qu ramus, in una fere Batiaria veterem illam Germaniam agnoscamus. Nostrae porro Societatis homines tua pictas ita complexa
est, ut eos propemodum solos in delitijs habere
vidcatur. His ego de causis homo Germanus, e Societate IES V, optime merito tum de nati
7쪽
ne, tum de societate principi, plus etiam, quam pro virili parte me debere confiteor:atque hoc ip-
1um cumulatius auctum munus ita multis nomi
nibus debitum esse arbitror, Ut magis non dicanado ingratum, quam dicando gratum me esse exustimenu . Quare hunc iam uberiorem librum
GVILHELMO principi dignitate , ac factis
maiori, maiore etiam, quam antea, Voluntate do, dono, dico, atque conlecro. Unum oro, Vt hoc
qualecunque ingenij mei monum elum undique renouatum tua singularis humanitas, quasi nouum unus, accipiat; ac si quid est, quo meum hunc laborem,ac voluntatem remuneradam putes, setsi non tam dare mihi videor beneficium, quam reddere) verum si quid est, oro, quanquam orandus non es, qui tua sponte omnia bonorum optata superes) sed tamen, ut meo erga societatem studio nonnihil obsequar, te oro, atque obtestor, ut tactos nostros ad Germaniae salutem fouere pergas, et si quid ad tuam in eos summam charitatem, a que adeo indulgentiam addi potest, aliquis hac nostra deprecatione cumulus accedat . Vale Qtibi, &auitae atque orthodoxae religioni.
8쪽
do isse Arithmeticam ,& Astrologiam. pag. I. Aeceptiones Zodiaci variae. 243. ad 2 sAccessus, & reeessus sphaerae Octauae quomodo fiat. 36 Aecessus, & recessus in octaua sphaera quomodo deprehensus. 61. & 6; Achillini sententia de numero, & motu caelorum,eiusq; consutatio. 68
Admirabilis sphaera Archimedis . II Aequalis,sive Aequinoctialis hora quae . 3g9 Aequans circulus planetarum quid , & eursit excogitatus. 643. & qqq. Aequator,vel Aequinoctialis circulus quid,& unde dictus,& eius ossicia , atque utili
Aequator quo modo in caelo describi con
Aequatoris altitudinem aequalem esse complemento altitudinis poli,hoc est,distanti Zenith a polo mundi. 186Aequatoris altitudo quomodo cognoscatur. ibidem Aequatoris gradus cur dicantur Tempora. z39 Aequator quare sit regula , & mensura o tus,& occasus signorun . Ios Aequatorem uniformiter ascendere supra quemcunq; HoriTontem. 3 3 Aequinoctia,&Solstitia mutare sedes in Calendario,&quare. 239 Aequinoctialia puncta quae. 23. & 2 8 Aequinoctialis circulus , sue Aequator quid,& cur sic dictus,enisque officia quae. pag. 2r6. ad 223 Aequinoctialis eirculi, vel Aequatoris va
Aequinoctialis circulus quomodo in caelo describatur. Aequinoctialis,sive aequalis hora que. 389 Aequinoctialis siue verua ortus , & occasus
Aequinoctiorum Coluries quid. 23.&2sa Aequinoctium cur.in sphaera recta semper
Aequinoctium in sphaera obliqua cur bis ta- tum contingat. 386. & 383 Aequinoctium cur in sphaera obliqua fiat, Sole existente in A equatore. 2I 8 Acquinoctium quomodo intelligatur fieri bis in anno in uniuersa terra. ibid. Aor quanto minor sit, quam terra,& ignis. pag. IIo.&III Aeris,&Ignis figura. III Aeris tres regiones quo modo sint dispostatae quoad crassitiem. 38 Aerea signa Zodiaci quae. 229 Aeris regionis tres. 33 Aeris crassities quanta sit. IIo. & I3IAestiui, & hyemalis solstitij puncta quae.
pag. 2 IAetherae regionis proprietates. 39 Aethereae regionis figura,ac sorma. IAethereae regio cur ne dicta. ibidem Aetates animantiu praecipuae quatuor. 2ILAlpetra gij sententia de numero, & motu caelorum eiusq; consutatio. At Altitudo Aequatoris quo modo ex altitu dine poli inuestigetur 286Altitudinem Aequatoris aequalem esse complemento altitudinis poli,siue distantie Zenith a polo mundi. Ibiuem Altitudinem poli in quocunque loco aequalem esse latitudini eiusdem loci, hoc est,dillantiae Zenith ab Aequatore. 282 Altitudo poli quo modo ex altitudine So
Altitudo Solis meridiana , vel alia quaevis, quo modo inuelligetur. Ibidem Altitudo stellae meridiana quid. 262
9쪽
Ambitira eaelorum secundum concauum,&
Ambitum terrae sumendum esse penes circulum maximum. I9s Ambitus terrae secundum Macrobium, &rratos lienem. I9s Ambitus terrae varius secundum varios auctores,& quare. 2o7.vsque ad hos A mbitus terrae secun dum A ristotelem. 2or Ambitum terr secundum Ptolemaeum magis rcceptum esse. ros A mbit'terrae quib'vijs exploret .i9s .ad 199
pag. 297 Amplitudo ortiua,vel occidua quid,& quomodo inueniatur perimus. 284 Amplitudinem ortium, vel occidua candeesse in quaternis punctis Eclipticae . Ibidem Anaximandrum Milesium suille primum inuentorem Zodiaci. 22 Animantra aetates quatuor praecipuae. 231 Anni quatuor temporum qualitates. 229 Anni quatuot tempora Ver, Aestas, Autumnus, & Hyems, quibus partibus Zodiaci respondeant. 2 3 Annum Iubj Caesaris, & Ecclesiasticum vero maiorem esse. 1 9
Annus in Calendario Romano cura solstitio brumali incipiat. 23 Anta reticu pol si nullas circsi se here stelibi si Anticipationis aequinoctiorum, & solstitiorum in Calendacio,quae causa sit. 2s 9
Antipodes nostros eande nobiscum habere latitudine,sed diuersi nominis. 167 Antiqui cur putarint astra casu ferri. At IApparens Horiton quid. 28o Apparentiae variae quibus Astronomi impule sunt,ut Eccentricos olbes,& Epicyclos in caelis csse crederent. 416.aaqquAppares, & very Ortus,occasusq; quid. 3O2 Apparentiae duae contra motum stellaru fixarum ab occasu in ortum super polos Zodiaci, earumque solutio. 6 I.&61 Aqua quo pacto aeterrai ullii Dei recesserit, ut appareret arida. si S 3ιΑqua cur non ambiat tota terram..3I.& 32 Aquam ct terram unum globum constitue-
m. II .ad Ii 34 Aqua cur non occupet centrum mundi,que admodum terra. I 2s
Aquam esse sphaericam . II q. ad II 6 Aquea signa Zodiaci quae sint. 229 Archimedis demonstratio,aquam esse sphγricam. II s.&II 6 Archimedis sphaera admirabilis. ir Archimedis proportio inter circunserentia circuli,eiusque diametrum. ΣΟΙ Archimedis proportione inter circunstremtiam circuli,ciusq; diamet tu, date circun serentiam maiorem ex nota diametro, diametrum vero minorem ex nota circunserentia,quam re ipla lit. 2DI
Arcus aequales Eclipticae, seu Zodiaci, aequaliterq; ab alterutro punctoru aequinoctialia remotos habere aequales ascesiones in qua uis sphaera obliqua. 32OArcus aequales Eclipticae,seu Zodiaci, aequaliterq; ab alterutro puctoru solstitialiu remotos here ascesoncs smul suptas in qua-uis obliqua sphaera aequales eorunde arculi ascesionib' cmul suptisi sphaera recta. 319 Arcus aequales Eclipticae,& oppositos habere asculiones simul sumptas in quavis sphaera obliqua aequales eorude arcuu ascetionibus simul suptis i sphaeia recta. si 8.& 3 is Arcus aequales Eclipticae, & oppositos bere ascesoesi sph ra rccta quales. so. .& sio Arcus tquales Eclipticae, aequaliterq; a quouis quatuor punctoru Card. distantes here ascensiones in sphaera recta aequalcs. ιοῖ Arcus cuiusuis, vel puncti Ecliptic , vel etiastellae ascesio, S descesio quid sit. 3os A rc' cuivi suis Eclipticet ascelio recta, ct obsique quid sit ta tisi auctore, quam issi Ptolemaeum,& alios Astronomos. 3O6Arc' cuiusuis,aut pucti Eclipticae ab alterutro aequinoctio numeratiasse esto i sphqra recta quo pacto Psin' inuestiget. 3ii.& 313 Arcus cuiusuis, aut puncti Eclipticae ascesio in sphaera recta quo pacto ex tabula alce sonum rectarum cliciatur. 316Λrcus
10쪽
Areus euἰusuis, aut puncti Eclipticae a seensionalis disserentia in sphaeta obliqua quo pacto per sinux supputetur. et MArcus cuiusuis,aut puncti Eclipticae ab alterutro aequin istac nutrieratias sio in spicii ra obliqua quo pacto ex disserentia ascensionali reperiatur. . it ibid. Arcus cuiusuri,aut puncti Eclipticae a se ensio in sthaera obliqua quo pia, ex tabula
ascensionu obliquarum eliciatur. 323 Arcus cuiusuis, aut puncti Eclipticae a prin cipio Arietis numerati descensio in sphaera obliqua quo pacto reperiatur. ibid. Arcus cuiusuis Eclipticae ascensionem aequa. lem esse descensioni eiusdem in sphaera re . cta r Immo S mediationi caeli in qualibet sphaeratam obliqua, quam recta. 312 Arcus cuiusuis, seu puncti Eclipticae ascensionalem disserentiam eandem esse, tu est, inter arcus semidiurnos ipi rae rectae, &obliqum,Sole in illo putidio Eclipticae co-
Are'cuiusuis Ecliptice ascesone equale esse descesioni arcus oppositi,& aequalis in quacunq; sphaera siue recta, siue obliqua. Iro Arcus cuiusuis Ecliptic ascensionem,& dei stelionem simul aequales esse ascensioni, Sedescensioni simul arcus oppositi,& qualis in quacunq; sphaera tam recta, quam oblia qua . ibid. Arcus cuiusuis Eclipticae ascensioneni in sphaera obliqua inaequalem elle descen sic ni eiusdem ibid. Areus Coturi inter tropicos,& circulos polares quantus sit. 289.& avo Arcus cuiusuis complementum quid. 28 Arcuum Eclieticae ab initio Arietis , & Libret, usq; ad hiam Geminorum, & Sagittaris numeratorum maiores semper partes oriri in sphaera recta, quam quadratum A qua toris coni minalium : Arcuum vero
Eclipticae ab initio Cancri, & Capricornivsq; ad finem Virginis , & Piscium num
ArcVieru, di noctiu artis cialiu sid sint. 38s Arcus diurnus quo pacto ex ascensione obliqua supputetur. 39. Arcus Eclipticae a principio Arietis usq; ad fine Virginis minoret habere .seεsiones lasphira obliqua, quam in recta arcus vero a principio Librae usq; ad finem Pisciumalores,& tanto maiores pricise, quanto illi minores habent. . ii 3I7.Sc 3ia Areus Eclipticae semper apparentes aequales. csse aribus semper occulti in locis infercireulum potarem Se polum, dies aute continuos noctibus cotinuis inaequales. sArcuu Eclipticae a principio Arietis usq; ad fine Virginis numeratoru maiorcs semper partes oriri in sphaera obliqua,quam medietatum Aequatoris conterminaliur Are
Dclipticet a principio Librq usque ad finem. Piscium numeratorum minores. 'I
Arcus Ecliptici semper apparεs, vel semper latens,in locii inret circulum potare,& polum, quo Pa iis iniit stigetur. μ & qu Arcus semidiurnus qua ratione ex diffstretia inter ares semidiurnu sph rq recti,& area: semidiurnu spli aer Obliquae reperiat. 39o Arcus semidiurnus qua ratione per sinus in uestigetur. 39IArcus se nocturnus tepus meridiei,& noctis, & tempus ortus, more Italorum,' pacto ex arcu se diurnoecolligatur. I9i Areus Firmamenti interceptus inter duo radios visuales squidistantes, quorum altere centro terrae ducitur, alter vero terram contingit, qu3ntus sit. I sArcuum semidiurnorum tabula quo pacto componatur. 39i Arcuum semidiurnovi tabula a gr. 36. vi'
ad grad. 6. 392. ad 39 Arcus totales Eclipticae inter . pucta Cardinalia ad quari suis as soni by in sphaera rem,sed eoru partes minime. 3o6.& so A re'totales E cliptic inter duo pucta aegnoctialia adequari suis ascensionibus in sphira obliqua, sed eoru partes minime. 3i6.5 si Area figurae quid. 8a
Area cuiusuis circuli quo mo reperiat. 2ossi Arca tria guli cuiuscunq; cui parallelogrammo rcctangulo aequalis sit. 8i Area cuiuscunq; ligurae regularis cui parallelogrammo rectangulo aequalis sit. 8a Arca cuiuscunque figurae regularis cui triangulo rectangulo sit aequalia. 83