Sphaera mundi. Add: Gerardus Cremonensis, Theorica planetarum. Tractatus de motu octavae sphaerae

발행: 1480년

분량: 87페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

Cireul'solsticii Circul' solstitii

biemalis polus borizontis Vtisse exSbis patet, tala Ie uato poli mussi supra borizontes: eae e distaeia eniti, ab aequinoctiali quod si e patet. Cii quolibet die naturali uter colur' bis iungat madiano: siue id si equi meridiaes: quicquid de uno batur di de reliqoumatur igitur quarta ps coluri distiguetis solstitia: quae e ab aequinoctiali usi ad polii mii di Sumat iterum quartaps eiusde coluri. quae e a 3 eniti, usq; ad horizote cum eniti, sit pol boris otis Iste duae riecti sine quartae eiusde circuli iter se sane aequales Sed si ab aequalib' equalia demant: uel id comune ressidua erue aequalia. dempto igit comuni arcu. Lqui est inter eniti, o potuistidi reiidua erunt aequalia scilicet eleuato poli mundi supra borasontem: oc distatia 3eniel, ab aequinoctiali. De quattuor circulis minoribus.

icto de se circulis maiori dicessitatae quattuor mioribus Notadu igitur' sol existῆs i primo pucto acrii siue pueto solstitit aestiualis raptu imamenti describit quedam circulum qui ultimo ascript e a sole ex parte poli arctici. Unde appellatur circul' solstitit aestiualis ratione supi dicta: uel tropic aestiualis a tropos quod est couersi oria tuc Iincipit se couertere ed feci' hemisperitae recederea nobis. Sol iter exta Cyprio pucto capi corni siue solstitii biealist aptu firmami ascribi quenda circulu ultio 3sci ibit a sole ecpte pollutarctici: unde appellat circui solstitii biemalis siue tropic biemalis quiatii sol couertit ad nos dii aut odiacus decline ab

22쪽

aequinoctiali δέ polus ossi ac decliabis a polo magi

Igitur moueat octaua spera dc o di ac Te ps octauae sperae mouebit circa axe mundi: N pol' odiaci mouebitur circa potu mugiaste igitur circul que describit polus odiaci circa polum mussi aristic dicitur circulus arcticus: ille uero circulus quem describie a te polus odiaci circa polii mussi an earisticu dicitur circulus antaristicus Q uata e etia magia solis declinato scilicet ab equinoctialia lata e distati poli mussi ad potu odiaci: quod sic patet sumat coturus distingues solstitia qui erasit per polos mussi: Ni polos odia eis si igitur omnes quaeae uni re eius descirca I iter se sine aequales quarta bui' coluri quae est ab aeqnoeetali us 3 aspolii mungi erit equalis quate eiusde3 eoIuri: quae est a primo pace cancri usque ad potu 3 odiaci: igitur ab illis aequalita dempto comuni arca qui est a primo puncto cancri usit ad polum mundi resigua erue aequalia scilice maxia solis declinato id distati poli miissi assiola odiaciae ii aut e circulus arctis secti dum qualibet sui parte aeque distet a polo mussi patet', illa pars coluri quae est iter

Primum punctum cancri: dc circulum arcticu fere est dupla ag maxini solis declinationem: siue ad arcum eiusdem coluri qui intercipitur inter circulum areticum d potu unssi reticum fetiam arcus aequalis e maxie solis gesina tot. Cia. n. coluras iste sicut alii raculi spera sit .36o .graduum quata ei erit.' o. grassuum. cir igitur mania solis decliato secanduit olomeus et D praduua ci .m tuto a d tori de grassa uis areus Cireul arcticus Circulus antareticus

meus

23쪽

Virgili

Oui Irus qui e inter tirculu arcti cur c polum mugi arcticum si ista duo simul uneta quae fere faciut.' 8.grad' sabtrabat a. 'o .reliqua erut 'a .gradus tus Parcas coluri qui e iter primu pultum cacri d scutu arcticu: Nsic patetes ille arci fere duplus e ad maκima solis dclinato em Noeadum , aequinoctialis si quattuo circulis mino ita dicuerint paralelli quasi aequi disiates non qa qua tu prim' distat a secugo latum secta δ' distet a tertio: quia boc falsu, sicut a patuit sed quia quilibet duo cireuli simul iusti sectissum libet sui pte eque distat ab idicere dicunt paralellus ea noctialis paraleli solstitit aestiualis paraleli solstietii biemalis: paralelt' arctic d paralellus antaristic Notagu etiam

ct quattuor paralelli mi oreb. duo tropici: dc paralellus reticus d paralel tantaretici distigunt i coelo ni onas siue regiones. Vnde Vir .i georgicis Quillenent coelu zonae quas una corusco Sem sole rubes di torrida sima ab igni: Distigunt etia totide plagae i terra directae praedictis zonis supposita esUnge Ouidius primo metba Totidem p plagae ellure pmunsura orbe: auar quae media emo est bitabilis aestit: Nix tenet alta duas totide riter utraq; locaute Teperiel dedit mixta cii fragore flamat illa igit o aquae e inter duos tropicos dicitur inbabitabilis ρpe calorem solis discurretem sena inter tropicos Similiter plaga terrae illi directe supposita gici inbitabilis*pter cilore solis discui retis lupi illas e u et due zonae quae tactistribunt a circulo arcticora ciculo antactico circa polos mundi bitabiles sunt ρpter nimi

24쪽

am frigi itatemhii sol eis maxime remouet .a militer intelligendu e plagis terrae illis directe Cuppositis ille ate duae zonae: lias una e inter tropicam liuale X eire alii arcticus: resiqua quae e iter tropieu biemale docircula tarcticas babitabiles sanee eepatae caliditae torridae zonae existetis iter tropicos: O frigiditate olnar extremas quae sunt circa

polos mundi: isse eelige de plagis terrae illis directe suppositi si CAPl Tutu tertium Mortio occasu sago de diuersi eate dies, noctium x de diuersitate climatum ignorum autem ortu id occasus duplicis ter accipit quonia tum ad poetas ocritu; ad astronomosssis igitur ore dc occasus signori quo ad poetas triplex s. cosmi hebronic' cellas Cosmici enim ores siue mundan' est quando signum acie stella supra orisontem ex parte orientis de die ascessit. Et licet qualibet die artificiali sex sigase oriantur: tamen antonomasice lignum illud dicit cosmice oriri cum quo dcci quo sol mane oritur. Ee

hic ore' pro Niricipalis di quotidian dieih De Sotu exeptu i geogicis hel: u docet sato fabar et mili in uere sole existeteri tauro si Madid auratis apte tu cori anu:Taur' o aduerso cedes ais occidie astro. oceas uexeosmicus e respectu oppositois. qnso orit cum aliq signo cuius sis at oppositu occidit cosmice Decio occasu dicitur Geor dicis: ubi doce

tur lato trumti amne utunt ole exnte i lcorpio cl

ea oriat u sole taurus signi eius nocti tu ubi sunt rhipli e ortus d occasus signo

rus 'um poetas Ore cosmicus

Virgilius

occasuscosmicus

25쪽

Virgilius

Ouidius

Lucanus

uictius

Virgilius pleia eles cogit sic: Anti tibi eo allatiges abscogat Debita: 1sulcis comittas semia.Cbrola' ore' siue tepo alis e quando signu uel stella post solis occasu supra boi3otes exple orietis emergit broice. sic nocte δέ dicitur tempoalis quia es matbematicor nascitur cum solis occasu De boc ortu bem' i uigio de poto ubi queri mora exilii sui dices. Q uattuoautunos pleias orta facit Significas quattuor aut uno quadragita qnattuor anos rasis se post misi erat i exiliv. Sed uirgilius uoluit rautiano pleiades oecidere: ergo cotrari uidentur Sed ratio Bui eq, secundu uirgilin occidui cosmice secundum ouidium oriunt bronice quo Lbene pol cotingere eo de die sed digeret e tri: qui cosmiae occasus est respectu teporis matutini: Cbroicus uero oro respectu uespertini e cbroicus occat e respectu oppositoi u Lucanus sic quit. Tunc nox ibessalicas urgebat pa uasagittas Eliacus ortus: siue solaris e qua do signi us stella uideri potest per longationem solis ab illo gprius uideri non poterat solis propinquitate .Exemplum butus ponit Ouidius in libro de fastis siecta; leuis obliqua subsessi aquarius urna. Et Virgilius in georgicis. Gnosiaque ardentis descendit stella coroae uiuae iuxta scorpionem existens non uidebatur dusol erat in scorpione. Occasus et lac est quasso sol ad signum accedita illud sua praesentia dc luminositate uideri non mittit Rui' exemplum est i ii crsu misso scilicet.Taurus d aduerso cedens canis occidit

26쪽

e ortura ocealii signor sum astrologos aequi de ortura occasu sis ot put sum ut astronomii pricta parecta Sciessu optii spera recta obliqua ascedit aeqnoctialis Acul sem uniformiter. Cin teporibus aequalita aequales arct ascessune. Mot'.n. coeli uniformis ei angui que facie aequinoctialis cum bori; onte obliquo no diuersificae pali bus boris Partes uero odiacon de necessitate biae aequales ascesiones latrat spera: quia to aliqua

diaci pars recti oritur lato plus temporis Ponitar suo ortu Huius signi e: quia sex signa oriunt i logalae breui die artificia' similiter dici nolite Nota dum igitur 3 orct uel occasus alicui' signi nibi aliud e illam patem aeqnoctialis oriri quae oritur cum illo rigrio oriente: uel ascendete supra bori3ontem: uel illa Partem aeqnoctialis occidere quae occidit c altero signo occidet idest tesse te ad occasum sub bo onte. Signum aut recte oriri dicit cum maioris aeqnoctialis oritur oblit uero cum quo minor bimiliter etiam itelligendi e de occasu cie est sciendii ci spera recta quattuor quartae 3 odiaci incboatae quattuor punctis: duobus scilicet solstitialibus d duobus aequinoctialita assequantur suis ascensionibus isscst tum teporis cosum it quatia odiaci in suo ortu inlato tePore quarta aequinoctialis illi co termialis orat sed nites illar rartar uariat ne in eqle ascesio esse cut ii patebit: e. N.regula quilibet duo arcus; ossiaci quales di equaliter distantes ab aliquo quae tuor Pnctor ia dictorum equales bait ascensiones Notu et occasusigor a spirecta

Nota

Ort' et oceat signo; quid sie

sigia recte uel o

27쪽

Oppositio go

ex boc sequitur signa opposita aequales in asce

. ucanus. stoe d se quae dicit Lucan' loque discessi catonis i lybiam uers' aequinoctialem. o obliqua meat nec tauro recti' exit Scorpi': aut aries donat sua tepora librae: Aut astre iubet leto descendere pisces. Pa geminis cbiron: dc idem qd bacies ardes .Huid' aegio ceros: necit' leo tollitur urna Hic dicit lucan' existentibus sub aequinoctiali signa opposita aequales babet ascesiones N occasum Oppolito aut signo ruciabetur, buc uersus. Est uari scocta .gemi. capri. can .aae .pi Luic nota dum s non ualet talis argum etato asti duo arcus sunt aequales id simul icipiunt oriri: O semper maiorias oritura' unolde reliquo ergo ille arcus citius per orietur cuius maior ps sempotiebat instri baia argumlatois maifesta e litia P dictar quataas Si ni sumat quartais odiaci qua pricipio arietis usi ad finem gemior iam maiopas oritur de quarta odiaci id quarta aequinoctialis sibi conterminali id tamen ille duae quartae simul portunt .idem ellige ge quarta odiaci quae e a principio librae finem sagittari item si sum arquarta zodiaci quae est a principio cancri usque in finem uirginis semper maior pars oritur de quarta aequinoctialis isse quarta zogiaci illi conterminali ec tamen ille duae quartae simul per oriuntur adeintellige de quata odi ac te a primo Pucto caprico aratu et occa usi in finem pisci ii an spcra aut obliqua siue deo bl clivi duae messietates di ac assa quantur suis ascesionibC Medietates dico quae sumuntur a duo

28쪽

bus punctis aequinoctialitat i medietas 3 odiaci que ea pricipio aletis ust, fine uirpinis ori cu medietate aequinoctiali sibi termialii imiliter alia medietas odiaci ori cu reliq messietate aequinoctialis pates aut illas medietatu uariantium suas ascesio est iii i illa medietate ossiaci: quae Patricipio arietistus a fini Aginissem maioris ori de 3 odiaco de aequinoctialia. O tamen ille medietates simul potiuntur. E conuersio contigit in reliqua medietate et ossiaci: quae, a principio librae usis ad fine pisciti: semp.n. maior ps oritur de aequinoctiali Mile odiaco: Neam ille medietates simul per oriuntaAVnge bi patet istantia facta manifestior contra argumetato e sapi dictam Arcus ait qui succedunt arieti usi ad finem uiginis i spera obliq- minuae alaesiones suas supra alcensiones eoriade arcuari per recea: quia mitsi oritur de aequinoctiali Et arct qui successu librae uso ad sine Piscium i spera obliqua augent ascensiones suas supra ascensiones eortissem arcuum in spera recta: quia plus orit de aequinoctiali. Augent dico lecutagum tantam quantitatem in quanta arcus succedentes ariet minuunt A boc patetri, duo arcus quales: oc oppositi i spera decliui babent ascensiones suas iunctas aequales ascῆsionita eoru de arcuit i spera recta simul sumptis et quia quanta est diminutio edit una pie tata eaddito ex altea Licet.n. arc iter se sint aeqles in quitum ues minor e latum recupat

alius d si pate adaequatio Hegula quidem i spera obliqua usi quilibet duo arci zodiaci aequalet

29쪽

d aequaliter distates ab alterutro puctor aequinoctialium aequales babet ascensione. E praediet op dies natu ales sunt aequales. Est eni dies naturalis reuoluto aequinoetialis uaterram semel e tanta 3odiae pate quae iteri sol pertrasit motu .pprio 'tra firmatratum.Sed ii ascensiones illor arculi sint aequales tu patet peridieta ei spera redha j obliqec penes adgina et illa i alces onu sideret dies naturales illi de necessitate eruto aequales i spera recta Fpter unici causa3LMpter obliquitate odiaci. in speravero obliqua pie duas causas s. obliqtatem odiaci id obliquitate ori oti obliquit ertia solet assisnari a eccentrici circuli solis Notadii etiari, sol te des a primo puncto capricorni per ariete usi ad primum piactu cacri raptu firmami describit .i8Σ. paralellos qui etiam paralelli δέ si no omnino sint circuli sed sperae: cu tamen non sit iloc error sensibilisi in hoc uis non costituat: si circuli appellent: de numero quo4 circulor sunt duo tropici: dc un aequinoctialis. item lassicio circulos describit sol raptu firmamenti descedens a primo puncto cancri selibra usq; ad primum punctu capricorni.Et isti circuli dierum naturali circuli appellitur. Arct alit qui sunt supra bori3otem sunt arct dies artificialium. Arct uero qui sunt sub orisonte sine are' noctium an spera igit recta cum bot; o sperae rectae traseat piolos si di diuidit omnes circulos istos in ptes aequales Vnde tati sun ac diei quanti sunt a noctium apud existetes sub aeqnoctiali Unde patet 2 existetita sub aequi

30쪽

noctiali in quae ut parte firmamenti it sola sempaequinoctivan spera aut decliui horis o obliquo diuidie solii aequinoctiale in duas pie aequale g. una quasso sol eo alterutroictetor aeqnoctiali tunc acidi ei aequatur arcui nolitis: do aequinoctiva uniuersa terr mnes uero alios circulos diuidit bes n obliquus sites aequales: Ita iram tb Aculis qui sunt ab aequinoctiali usi ad tropic cancri: Nn ipso ero

PQ cacri malo lares diei inoctis. i. arcus super boa3ontem sub borisonte Vnde i toto tempore quo sol mouetur a pricipio arieti si cancru hse i fine uirginis maiorantur dies supra noctes.oc tanto plus quato magis. accedit sol ad cancrum d tanto min quato magis recedit E conuerso autem se habe de diebus d noctibus dum sol est in signis australibus. In omnibus aliis circulis: quos sol describit inter aequinoctiale dc tropicum capricorni maior e circulus subborisonte domino supra. unde arcus diei est minor qui arcus noctis. Et secundum portione arcuum minorantur dies supra noctes. N quanto circuli sunt prppiquiores tropico biemali; tanto magis minoraeue dies: de uidet φ si sumantur duo circuli distates ab aequinoetiali ex diuersis tibus quae' est: arct diei uno latus est arct noctici reliquo ex oesea uidetur', si duo dies nates sum a Dan aeqliter remoti ab alterutro aeqnoctior i oppositi sities ta e dies artificialis uni': tata io alterius d econuerso Sed boc est quatum a uulgi sensibilitatem

in lim critis fixione Ratio enim per ademptione;

SEARCH

MENU NAVIGATION