Graecorum siglae lapidariae a marchione Scipione Maffeio collectae atque explicatae

11쪽

ro PRAEFATIO Justiniani verbis utar, & compendia in eiusmodi monumentis adhibita . Veteres vel singulariis literis , vel prioribus tantum syllabis verba , &dictiones integras saepissime significabant ' quamobrem quae verba lateant,& quaenam ibi dictiones eruendae sint , aliquando etiam inter exercitatos ambigitur . Prosecto si quis quantum aliquis in re antiquaria pro fecerit experiri velit, istiusmodi mutilationes, quae nequaquam tritae ac pervulgatae sint, proponat interpretandas. Romani quidem non in titulis solummodo , sed & in Pontificum monumentis , iurisque cisilis, atque historiarum libris contractionibus his utebantur, quod Valerius Probus in libelli sui prooemio nos docet. Proinpterea eximius iste Grammaticus , quem Gellius pluries laudat , ad ea colli3enda, atque interpretanda priscis iam temporibus admovit manum. Antequam progredior, cur me de Notis aεturum haud profitear, rationem reddere , erroremque liceat M

12쪽

p RAEFATIO ranimadvertere ob varium nominis uissum, apud illos qui hac de re verba faciunt , subortum . Quamvis enim hae quoque contractiones sub Notarum nomine quandoque veniant; ita ut Probus ipse libellum suum De N iis Romanorum inscripserit, atque -- etfa Notis marmora publicis memorais rit Horatius ς tamen proprie ac stricte notae signa sunt , & characterespeculiares ab iis , quibus scribentes utimur, differentes. Hinc Sidonius utrem expediret, librariis dictabat, qui comprehendebant Signis , quod Literis

non tenebant. Propter nominis ambiguitatem ad Virgilii versum , foliisque notas, o carmina mandat, haec habet Servius: scripto aut Signis, ides quibusdam notis, ut in obelisco Romae videmus e vel ut alii dicunt, noris ιiterarum, ut per unam literam segni Otur aliquid. Festus quoque : Nota nunc significat signum , nunc literas snguintas, aut binas. Hinc optime Ursatus in Commentarii sui de Notis Romanorum praefatione . Notas appello Proinbum

lib. 3.

13쪽

ix PRAEFATI obum semius, qui improprie Notas dixit,

quae erant verba contracta, aut svu- Iares literae . At monebat Probus , circa perscribendas, vel paucioribtis Literis notandas voces studium necessarium esse. Diserte iurisconsultus Paullus: D. lib. Notis fotiptae tabulae non continentur. η edi Io, quia notas literas non esse Pedius scripsit: Sextus hic Pedius multoties in Pandectis laudatur. Quae Vere erant Notae , Graece Vocabantur Σημιμογραφος in Glossis redditur Notarius e at qui communibus scribebant literis , κακοραιφνοι erant si maioribus, ταχιγραφ)οι sit celeribus: magnopere siquidem decepti ad hanc ferme diem sumus , qui tachigraphos

Notis usos esse credidimus ' cum ea scriptura uterentur, qua cursim scribebant Romani ; cuique immerito modo Gothicae , modo Langobardi-Cae, modo Saxonicae, modo Francogallicae nomina sunt imposita, ut in opusculis Hisoriae Theologicae aliquot ab hinc annis a typographo adiectis perspicue, ni fallor, ostenditur.

14쪽

PRAEFATI iaProbe Lipsius de compendiariis figuris accepit Laertii verba in Xeno

να . Eodem modo intelligendus est Plutarchus , cum Ciceronem narrat, docuisse scribas signis uti, quae paucis hremibus figuris multarum lite

rarum vim continerente σημεια προδιδαξαντος ἐν ροκροις η, βράχεσι συποιοπoRων γραμμάτων ἐχοντα δαύαμιν ad

ditque, eo tempore nondum Romanis usui fuisse σους καλουμDους ση O γραφους. De iisdem intelligendus Dio, cum Μoecenatem tradit primum ση- Lib. . ιMα πινα γραμματων προς ταχος Mnae' 'quaedam literarum ad celeritatem reperisse. Hieronymus in Chronico: M.Tuti lius Tiro Ciceronis libertus , qui primus

motas commentus est. Μancipiorum tamen non ingenuorum ea commenta

fuisse, monuit Seneca : sed aliquo oc- Epist. cultae scriptionis genere Tullium ip- 'λ' sum usum aliquando esse, locus est qui doceat in epistolis ad Atticum: quod ad te de decem legatis scripsi, parμm intellexti credo, quia σημείων scri

15쪽

τι PRAEFATI opseram . At in universum colligere possumus , frustra in rem nostram communiter adduci Tironem Ciceronis , Aquilam Moecenatis libertos: illorum enim industria verborum 1igna quaedam aut invenerat, aut didicerat , quibus loquentium prope

rantiam superantes, Mansi. Eaciperent longas nova per com- . . pendia voceS. Idem Seneca ibidem : quid loqMar ve horum notas, quibus quamvis citata emmi p. cipiatur oratio λ D. Basilius: σημειων

Z ' χρήζουσιν , 'να ι πταμ cνων ἀυτων λαβη- αχος ἡ γράφων ' cum Uerba natura sua volent , notis utuntur , ut volan

tium celeritatem assequatur qui scribit. Epist. Eapropter D. Hieronymus Ana , δη- o furta verborum notas concinne appellat . Unde autem , Ennium mille centum inυenisse , & collegisse quinque millia Senecam, hauserit Isidorus, profecto ignoro. Notae in lapidibus nostris utique dici possint κpro denariis, γ pro centuria i nequa quam vero si proprie & strictius lo

16쪽

quimur, cum syllaba, aut communis litera verbum es . Ad contractiones, Manil. de quibus acturi sumus , multo minus reserri debet , quamvis ea quoque huc pertrahatur a multis, occulinta , & permutato literarum ordine arcana scriptio, quam in epistolis adhibuerunt quandoque, Caesar, quod Geu. I. Gellius memorat, & Augustus, quod Z' 's' a Dione traditur . Notae quidem , quae Tironis, ac Senecae praefixis nominibus ad Gruteri calcem exhibentur , quibusque in veteri editione do

ctae Petri Bembi, & Iusti Lipsit prae

missae fuerant epistolae, quantum a compendiis, quae modo persequimur,

distent, quilibet intueri potest . Sinensia profecto perlegere , ac perscribere citius discas . Ego vero 1llud nostris peculiare nomen constitui, quo Iustinianus Imperator usus est , cum Pandectas iussit , non per Siglorum captiones, oe compendiosa a nigmata conscribi , sed per literarum consequentiam explanari . Sic habetur in Praefatione prima Digestorum .

17쪽

aε PRAEFATIO Habetur rursus in secunda : poenam falsitatis constituimus adversus eos, qui tu posterum leges nostras per Tigurum obscuritates ausit suerint conscribere Iomnia enim, idest oe nomina prudentum, o titulos , librorum numeros per consequentiam literarum volumus non per Sigia manifestari . Sigia vero& non signa ibi legendum esse , abunde probat Praelatio tertia Graece prolata, in qua eadem praeceptio ite

ratur παπι των σημειοις τισι ν εν τῆ

γραφῆ χρομένων , απερ σιγγλας καλου σιν' adversus in scriptura quibusdam Iignis utentes , quae Singus vocant .

Discimus hic , usitatum id nominis suisse , quamvis apud auctores non perennaverit; discimus, tum fgia , tum sigias dici consuevisse, quemadmodum menda, & mendas; ac discimus, Graecos a Latinis Vocem mutuatos esse, singlas enim quid aliud est quam singulas, & quid singlae sunt nisi singulae λ prior scilicet tantum is modo dictionis litera saepe scribeba

18쪽

PRAE F Α T I O 1ν pellantur. Singulae quid significarent ελ promptu erat, ait, Probus. Si quis e.

vero Sigia a Saxonico se. vel in Teu . Glo ar. tonico seghel mirifice deducere potius obgi . amet, genio indulgeat suo. Praesa tiones antedictae , quarum . secundae obscuro & nequaquam competenti iβοIas , vel Orationis ad Antecessomes nomine laudatur in hoc proposito. ae

pluribus ; in primo Codicis libro deal

nuo afferuntur. Etiam; in NovellaCVII hereditatis uncias non per numerorum i θmbola sed uteris omnibus δἰ o λων γραιυιματων declarari, praecia

Compendia ergo quae Vel priori tantum. litera , velo dictionis parte; constant, Valerius ProbuS , cuius ain. lium etiani commentiarium satis curisse

Gellius, digerere, atque interpretari P primus aggressus est non illa tamen, solummodo respiciens se quaeimarmoribus, pauis aereis tabulis mandaban-' .tur, seiu etiam quae .voluminibus di- B Ver

19쪽

versque generis monumentis. De huisius Grammatici patria nihil umquam auditum, neque enim de Berytio Pr bo hic agitur. Quid si Veronensem dixero quae non improbabilem coniniectumn reddant, propono. Sigias recenset aliquas, quae non nisi Ueroinnae visae usquam sunt : hanc praesertim R. UER. Explicatur in quihusdam Probi editionibus rarum Veronensium, in aliis Rerum. Neutram ab illo interpretationem processisse opinor, neutrum enim verbum in veteri ullo marmore breviatum inVenias ' & ab interpolamentis aliquot immunis liber non est. R in lapide isto Reipublicae nomen con notat, quae contractici inscriptionibus consueta neutiquam fuit, uniceque habetur in

Veronensi illa, ubi Trophimus quidam RESTITUTOR. R. UER. hoc

est Rae publieae Verenenses nuncupatur. Cur autem lapicida literam praete

miserit, cum Respublica per R. P. pedipetuo in monumentis omnibus de tagnetur, apparet statim ipsum lapidem

20쪽

P R AEFAT Io io intuenti : spatium siquidem defuit ,

eiusque angustia alteri literae locum non dedit . Hanc igitur singulariam afferre non poterat, qui votivam inscriptionem nostram, modo in Μuseo collocatam , non inspexisset; inspexisse autem , atque ex ea i iteras exscripsisse vix adducor ut credam , nisi qui in hac civitate degeret, ne que. enim tunc temporis ad observandos titulos itinera suscipiebantur Μemoremne , in Ioannis Ni colai De figlis vetreum volumine mi-

sevum.IProbum has easdem literas Rex Veranensis interpretari ρ Recena PS. 4o, set praeterea Probus B. V. U. recte que exponit, Balnea mna , Venuae. Insolita atque extraordinaria haec compendia a praecedenti Versu excusantur, comprobanturVe, in quo eadem verba habentur extensa. Verum tamen binae tantummodo laudari in.

scriptiones possunt , in quibus ea si,

gla apparuerint: earum autem unam

non longe a balneis Calderianis no- stris Ioannes Pantheus invenit, ac de, B et iis