장음표시 사용
151쪽
arro situs baius let. tertio loco. quis p asoriis niterpura tionis. Viri boni amicitia Aissmi qu q; cq ranas Ala. - MG dui. De frequentia est uecessaria inuestigatione termini conditionis. Dese. Utio Baret. M demo am descriptio repudianda. Coa itionis temtaui nou aliud propriia adnueritum uel praestas,ut adfuturum. 9 cinditi Ouam miti pis diuisio. Io condisiis mdὸ una in idua, movi Laid .ri vetula diiudicandi. Ia Dies incerta quandoq;ncit tonditionem . a 3 Pr no eadem decisio in retim ex die , uessis est '
1 conditi alia uel non e disianalia relicta duplici resse . II De primo pertinente ad transmisonem. 1s De Iec Drsectis pertiaeuie Maioris ovi gariisaeis o petitionem. et Orica iuris o Patram .is coilectio utilis. 29 quis diuersi iurii inter contra s conditionales σ
zo D contractibus ut conditis non m taut di es r. a I Ante conditionem in e tractib.est ali a Gigatio .a a De oppositioni b. e tra praedictum opini m. α3 D si iacta appellaris termini contractus. a . condition Ila legati di tionems odere, tr i Modera. as confutatio Modem Ouera lauron. r. . Tomi elli. as De primo articulo eontinente declarationem uatus. a 7 Desummi rex.secundum Doct.:8 Improbatioso a commanis. 29 Argumenta sun ater. Ire duraueritatem. 3o Casas cum sibi tandi ratione. 3i okbisandi ratis utilis. 3 r vitis decidendi primam secadum Dordeinde ex uo
33 Verba de adeunda haereditate quare non faciam retiacta conditi alia. 34 idem es alio modo expressa, quam tactia in ni ira distinctionem Doct. 3s Tomieri defensio contra Modem.
non faciunt relictum conditionale. o Volunιariae conditiones impediunt transmisonem. 4I conditiis intra rostra non negatur, sed condisio is relictum.
63 Iabacspecie conditionis secunda ess aqua ias into utractas ct vltimas uoluntates. qi conditio ut babeat uim conditionis , unum ex duobus requiritur. qs tegis conditi ut non facias relictum conditionale. 6 8aldi ratio. 47 Aet itur Bald. ratio.
8 c ditio leti, quandos impedit traulagonem.
o Vt conditio testantii possit inam destionem sustem.
t ditio legis quo re a dicatur n3 babere M ctadniti 1 sci et inertege quandoq; relictum fias conditionale. 3 racita quoq; condἄet legis facit cotractu crunarem. 3 Tacita quaedam tonditiones qua nec actum inter uia uos faciunt conditionalem. 1s e sint illae conditiones. 6 De secundo articulo.
6a Diuisio materia. 63 ne conclusionisius exprima oppositione MN. Eo De rviione Moder. confutatione. 26s solacio Oppositionum Moderico Vi t ditionalis institutis retrotrabatur, nec uen 2 transmittatur ante euenisis condisionis. 67 De secunda cy tertia oppositione Bart. σ eius co clusionis. ἔ
Iuli codicillaris Apposita legitis. ερ DeI i iis testamento. g. si quis omiscausaestam. o ou apparet aliquεuelle testari avet nocte codicillari. a i Adiectione clausulae codicillarii. FLIa uerba tex. hostri muttisua nam,ut fiat relictum conditionale. a Di uratur contra Bartar communem. 273 μι clausula codicillarii an intelligantur reperi legata a uenientib.ab intestato. 4 clausia eodicillaris seriM 2 non faciat resim o duis lia.
152쪽
75 cmditiones re platentes aditimem haeredditis, nofaciunt relictum condit ale etsi dies' incerta. 77 Tempus incertum vel dies alio modo relata ad dis mtionem legati , inultimis voluntarib. facit condi .
8 Relicta ab uno non tensentur relicta ab aliis. 79 auid in casibus continentis.ex lege uim clausulae dicitaris,an adiuti tenda communis, ut fani relicue ditionalia. 8o Exempla cassum, quibus dicta clausalasubaudiis M. SI Ara menta partis virmatius. sa Definitio sparte negatio ne fiat relicta etaitio uti. 23 Mut boritas Part. confirmatur O plurium Doct.S Classisti debent adiuuare dispositiones oe distosita. 2s clausula codicil . quid maxime resticiat.
Dillis Iocus. 26 contrariorum solutio.
87 Vi priori casu Missa edimmuni opinione , dici possfacta eapressa aliter quam instrat non aliosecundo casu. 28 De secundo exemplo tex. siseius batres eruo per c Dum di inctionem. S; Primus si suus bares eris. so Secundus casus ubi fetus habet cohaeredes, illa tamen suur in conditione positus o grauatiis.sI DUMNO Bamo communis. Visa an oppositionibus non ponat pugnantia. 93 Nominatim terminus sumitur dupliciter .s4 Expres, ab τηο datum legaru ηδ censeatur ab alio. ss Nominatim praesumptiuE. 96 Disserentia ratio inter Humo alium modum. s7 A substitutis ut legata censeantur repetita. s8 Ut expresio in leta: is, qua aliis modo rigunt δε-beriinon Iaciat conditionem. s9 Tertius casus,daro legato ab omnibus redio seius
x Deus thioss. quod. dies Ieg.GLI I Legarum quandoq; propiue conditionale, quandos pro parte non conditionale. Ioa Irgatum modδ ea presim ab omnibus, modὸ ab uno , modo per interpretarione uel ab uno 'el ab orbus. τυ seueri rescriptum quo casu procedat. ro De legato dato sub ea conditioncisi Ors erat baeredes. ros Distinctione conciliantur opiniones. x De effectu praedictarum conditionum.
ro7 cinditisne deficiente ut legatum quml; deficiat. xe8Vbi donatio δε isti da haereditate euiter est expressa, quam inesset, impediatur transmisio communis irata sic. rost Verser Hilio viniis centraria tua probatur plaribus modis. zr o casus quibus praedicta tenditiones videntur apud nosi os alliser expressa quam inessent. t a clausulata utilari noso reliam e diutinale restem trans nissionis. Ira condula inest legato dupliciter uel constria et non
constricto. r13 Si in conditionis defectum deficit legatum, nonstatimcUequctia necessaria M c ' tramissio impediatur I i cum a venient A. abist stato legata censentur repetiata, non impeditur transmissio.
risum si plurissimi sti iis ab omni bigatur, si seius
hinserit. II 6 condationes deiciunda haereditate eadem natura aliter exprimatur, quam tactu insit. Ir7 solatio contrariorum
II 8 conditionis i uerrectus o sectus in hoe tractarumultiplex. 11ς De Istitiis an ne i Iegat apro com xi 't G sisset . Iro Sensus regula Labeonis. iii conditissub Ofacta sit ulla nisi dii ira missionem legati. 122 An ea de ciente legatum quos deficiet ira cuid in legero factostio sub conditione, vavato dare alteri sub eadem conditione. r et Tuli casus u. ctatrionale et quὸ ad transmissionem. 1 as Dia.3.s lius .deliber. pc buxeta quarta προ
tionis Bart. dum expinio ibi vitiat. iis ne uario Din se με . . c.
8 Forma legati quare in tex fra non relata. pseus so huellectus Bolaeclaratus O defensus. iso Ut exboedario principales essectus producat ante
iat Inesse aliquid potest dui resta: ioni uel eo firmationio si uon insit actui ipsi principali.
rar solutio oppositionum adductarum per Doctaontrahi tellectam Bart.
a 3 s. sint legata qua habeant essectum ante uota aure
I 36 conditiones tacita in accepti latiora O. si plici actu legitimo quare n3 videantur expresse prout ineratir 37 Conditiones non unius generis. a 3 8 condisiones quae transeant in haudes. 39 Regulas neralis'. codisio tacita expressa pro ut inserat. non facit relictum conditionale. I o Amplificatur multis modis; quandoq; increditione edito expressa. iEUstquatur determinatio inaequalis. r et Esnonpracis Oot eumdo γοῶθοβut stator. 1 3 H Mi quis dili sit iud tenebatur. De doctrina Innocen. in cap. prudentiam . de of e. delegat uitium fempronio centum condemnasi pro
153쪽
r 6 Pomodo vel similis dictis dulatim non refert ad ea relata id qua Ee estpositiud triretur. x 7 Idem etsi testator in expres e rerum, qua tacui in-- sunt,usus sit firmasub bae eoniuione uel linirn
I 8 De conditioni , ,qua issum ex natura rei. I 9 solutio contrariorum.
I F o auctio an oratio aliqua vel adiectio faciat condisionem potes intelligi dupliciter. Regula limi satur primo idest, nisi te a
Is a Voluatai duobus modis inter alios potest ilignas 3 cimisatio secunda in eo conditionumgenere, qua sunt,ut confirment vel resoluant. II Debis, quae insunt per modum dispositionis, an quando expressa aliquid operet Hrys euastio primat generesster agitata. in ta Urinatiua cum declarat. e Doct. III RHIatis in tractatu eorum, quae tacitd insunt O eri
primuntur, an expressio operetur.
218 inpresso dispotionis, qua inest ex lege necessaria,
Tale expressum quia tolli vel minui n5 potest, dicitur ex eadem dios: isne letis. iso Sur so potest commodim ariere. 36I Erpresso operatur ubi tacitum inest non ex neces
te,sed ex uoluntare permisus.162 Defendisur Bart. citra Modem. 163 De tacito expresso quod inerat ex uoluntate dio sitiua 1 6q De tacito praesumpto ex volunture distridiua. In quo op harur expressio. 2 6s De concordia duorum locorum Iar.discilium. I 66 Iu vulgari tacita pupillaris quomodo contineatur. 367 cur illa tacita nou eandem uim habeas cum ex
168 Inter prasumptum O prsiarum mulium interesse parest.
169 Personae, quibus legitima debetur, per tacitum prae sumptum asuccessione non excluduntur. 17o Mater etiam ex tacita si probetur potest excludi. 17I Lex nostra non pertinti ad ea, qua insum ex uolutare
solam praesumpta. II a Tacitum alio modo expressum quira inesset, opera r. 373 MI. ur AP.ci deis er I 8 o. 1 in Oeta cito legata. 17S Dur voluntatem perrussuum o di iluam in haemat ria multum interest.
a 76 Et inter dis Utiuam praesumptam σprobatam . 277 lege aliquid subintelligitur duplici modo. I78 Taci ut si tutiora expressa qualusit.
z79'per expressuis cesset tacitum mulium interest. 18o Des non rearide deius quo supra.ηum I 73-i81 De Iiber homo. Lx.fde verb. H. 22 IMer ea, quae insunt ex uolatare prem p ina xes dio. Diua quantum istesti iI83 earimens iu Hr Moecie subtiliter declarata. 18 Deprima qua iisne Eo. die expressa ab . drbitro. an inredigatur prout meras. ISI Argumenta pro reo, qu4 facilius moram purgare possit. 1 86 Bonorum sensoria et adolescentium laudanda. I 87 Argumenta pro actore O pro expressione. 188 Tempus ab Arbitrii, coarctarip .a 89 Definitio quoionis per resoluti em distinat me ambitui. I9o si tempus expressum ne ad Iesu dum cogi post Ominus vel plus,probanda opinio pro I eo. i r Idem in stipulatione conuentionali. 192 Si tempus praeci d praestitutum Iolutioni. alia opinis probanda pro . actore. 193 Solutio contrariorum
De secunda quaestione circa societatem, siqua iussalvaretos obuenerit, uno institinio a protinare
1 9s Argua nia pro in ituto. I96 Argumenta pro Iocietate. I97 Dea. 3.f. de illo. . pro socio. propristri opinione. I98 'Mua ratio pro instituto. I99 Disputandosoluuntur allegata pr. c traria opini
neci. profocietate. 2oo De opinione Mode morum. ao I confutatio praedi opinionis. zor De mente Bart.inpradicta .q.2οῖ Deu .conficiuntur. I in iure codici contra Miam. 2o conclusio notanda prosocietate. zoy Recipienda Oprofraudib. euitandis.
et o9 De illorum opinione, qui putarunt uoluntarius eo promissum.
2Io De opinione Ancb.contraria.
a II Species exfacto non uno modo pote' continetere dodistinguendum est. 1 Iacimpromissumfactum aute partis petitionem, pus
a I 3 compromissum factum ρυ petitionem partium, is
necessarium. a I De aliis casu a quo exprimitur condisiis qua inerat, cum distinctione utili. a Is Vt liceat cognoscere expresso eor,m, qua in isii facta eodem modo uel alio. aa 6 Vbi uerba expressa ab hominesignificationes opria , idem continent qnia taciιὸ inerat, Duoriretur e presso eodem modo facta.
cior expressum , hoc Abi aliis uerbis exprimetur, pruso operatur.
154쪽
lante. 222 De concedente prae atrium donec voluerit.
223 Vbi uerbis expresi aliquid Pii carur contra illud, quod taciti inerat. 22 Res pro subiecta materia quatenus fieri potes etiam impropriὸ accipienda. ars De parre stipulante dotem sibi uel filia. 226 De mandante aliquem citari per Ionaliter uel ad
227 De committente causam appellationis ab interlocut ria o negotium principale. x 28 De expressione verborum omnino repugnantium ei, quod tacit E inerat; seruanda regula tali casu,quod expressiosis aliter facta,quam tacit E inesset. 229 De pacto, quod emphisco: a uendere possit, vi ope
a3 o De legante Ecclesia inserta probi bullane ne res alie
netur ut operetur expressio. Ex.S.sanctissimas.de alio. emphit.
23 I De prohibitione alienationis facta a patre filio pupillo. radi aliqua similitudo inter hunc tractatum Oartis lum , an O quando stipulario sequati r naturamaasti sper quo interponitur.
o S T regulam adaequationis primo loco a Coinpillatorib. relatam , post cognitam facultatem per narum, quae legare vel fideicommittere possint ;mira cum prudelia in hoc tertio loco positum est recitatum Vlp. responsum, ut ex eo quasi ex sente principali posset summa legatorum uel fidei cona.diuisio hauririci hausta retineri, clam scia uetib. locis sere omnibus maximὰ sit accommodata. Plurimum im interest. an in relictis ultimarum lioluntatum verba&adiectiones faciant, uel non faciant conditionem: alia igitur sunt relicta condituralia, alia non conditionalia. Haec est ordinis ratio. 2 t Duo autem sunt in causa, ut hoc sacrosanto rempo re h uius log 3. interpretationem c
teras fluentibus lon e praetulerim. Prima id mihi persuasit publica Auditorum utilitas, clan haec materies locupletissim sedi eos. quoque ditare possit, qui iuris inopia prius laborassent; nam in ea tractanda detegentur multa iuris arcana, quae animis bene affectis ad shlidam doctrinam coparandam facile omni tempore prodesse poterunt. Alterum est, quod diligens pietatis Oiscium respici nec illud quidem a publica charitate disiunctum. multa. n. domi perlegens,& ex Plinii sententia sere nihil intactum relinquens, incidi in quos dam commentarios, quorum Compillatortam inurbane grauissimi optimio; Iurisc. Tor-ntelli doctrinae, iudicio praeclarisque moribus detrahit, ut primum iuste plane stomachatus suerim ; deinde uero sic ardenti amici de Patris memoria intensus sui, ut tantam ei iniuriam peos homines qui diuinam eius mentem non acceperunt, longius serre non potuesim: ciam 3 ex Plat. quoq; sententia i viri iani amicitia rapraeciosa sit , ut ditissimi quoq; Regis capturae praeserendam ille xii. dialogorum suorum Kripserit. Quod si quo unquam tempore pulcheriina data est occasio, ut Torn. sapientiam celebrem de praedicem, in hac sanε lege interpretanda, praeclare illa se nobis obtulit. His . igitur de causis coniunctim perpensis, hunc si locum ag rediendum putaui. t Iam vero quasi in tabella rerum omnium intra tracta darum expressὰ capita ostendam Haec aute duo costituo. Primum in theorica,Alterum in praxi: in hoc enim quasi ludo id sbrenses strepitus studiosξ auditore Neducam. Theoi icam diuido in duo membra. Primum in introductione. Secundum in tractatione ipsius materiae: quem locum in tres articulos distinxi. Primus versabitur in explanatione text. nostri. A lter in Q sitione taciti per modum. conditionis expressi. Tertius in declaratione taciti per inoclum dispositionis oratione significati. Vt uero praxis caput nonnullis quaestionibus exponendum sit post sacta primi interpretationem recte subiciam. 1 t Pro introductione placet exordiri ante generalem termini conditionis expositionem, a frequentia & seia necessaria eius ae termini &rei significatae inuestigatione. Quid est enim quod aliquo modo conditionem non recipiat cum & illi actus legitimi quibus nocet coditi buix tamen conditionem effugiant.l. actus legiis timi. iisde rcg.tur. Amplissimus igitur est hic conditionum terminus,&tam late patet, ut&apud veteres qualitatis sensum reserat, quem& pro conuentione adhibuerunt, & pro stana quatilicato ut ita dicam vel rerum ves persis narum; quod & Oratores obseruarunt, uti
simul primo de oratore in his uerbis colim
155쪽
scribi selere in conditionibus de quibus sciam
poteroq.9. Erat enim haec clausula in conuemtionib.& sponsionibus ualde frequens. Sed proprius ad rem nostram magis presse in
hoc tractatu conditionis terminum sumemus, uel cum descriptione glo.& antiquorsi in rub. insr. de cond.& dcm. citi Bart. & communitero alii eam improbauerint : 1 uel cum descruptione Barta communi, quae respicit rem magis quam primam sermonis figuram, dum ait, Coditio est euentus futurus in quem suspeditur dissu sitio,iat per eum singula declarantem in l. I. lum. I.& 2. ins .de condi. & dem. Est tamen notandum, ut dispositionis terminum late & ipsi ina accipiamus, iit per Sociin rub. . de cond.& dem. seluentem oppositiones adversiis Bar ibi formatas ex. l. a. de haered. inst.&ex.l. a.isdein diem adiectio. Vel admittatur descriptio Caes.s loci in ciuerum. de cond.
appos.&Abb. inrub. . ut sit adiectio apposita vel subintellccta in dispositione suspendens, uel res bluens dispositionem: ita tamen quod& in hoc loco dispositionis termi nus plura no bis referre possit prout actiis ipse multipliciter potest conditionalis statui & haberi, ut infra in
t Qus uero Moder. quasi pro noua disti niti
ne attulerunt, tanquam extraneum & alagibus definitionum alienum, repudiand iam esta primo illorum uerbo sere usq: ad ultimum; sui liciat relatio di paucis eam adnotasse. Dum se inquiunt, Coditio est oratio qualisicas dis p
,, sitionem in certum euentum, ut nisi euentus
is interueniat dispositio effectuin s ,rtiri non possit. Licet animaduertere quam longe petatur genus, Licet deinde intueri, ut multis uerbis nondum rem consecerint. Licet& singula aggredi ; alia enim sic ambigua ut reicienda sint, ueluti illa cin certum euentum multa imperfecita: multa sane falsa. Dum enim amplitudine sermonis plura voluerunt completa Qbene intelligenti opus erat) ncc illud euit ut, ut& minuς dixerint pro vera conditionis expositione, quam oportebat. Vnde mirandunon est, quod & plerin: illorum sequentes c6s clusiones colabantur ;t veluti inter alias non
laudada illa opinio, quod aeque propriE in hoc
tractatu conditionis terminus ad praesens ueli Praeteritum referri possit, quemadmodum &in futurum: Verior enim est Patrum sententia cum Bart.& aliis in.l. r.inst. le condΔ demon. Extat enim lin aperta, ueluti inter alias in. l. itaque .ssi si cert. pct. in .l.si ita stipulatus fuero
Nos igitur de conditione agemus proprie dc te
minum constringemus secundum ea, quae imsa tractantur titulo de condition.& dcmtiii.&cum Bart.& communi schola non ad praesens uel praeteritum: sed ad futurum aliquem euentum . circa dispositiones aliquid operante c6ditionis sensum reseremus; unde etiam factu est. 9&ille causae, quae sine conditione sunt
explicandae: recte tamen ex his componatur,
quae praesensiici preteritum respiciunt, quamuis orationis figura uideretur conditionalis ut est casus in .l institutio talis. is de cond. inst. in .l.3.s si patronus.ff. debon. t hcit in .l. cuni in secundo. si de inius i. rus'. di generaliter cum
est , quin ea sere omnia siciant di positionem conditionalem, quae suspendiit dispositionem in alique suturii euentum: ita st interim ultra Batavel reuera dicatur sit pensa ip inci diis' sitio, ut contingit in conditionalib. relictis vltimarum uoluntatum . quae sint uere cotidi ii
nalia: uel suspendatur obligatio & actio seu petitio, ut contingit in contractibus: de quare paulo post plura dicam . Interim teneatur casias in.l. usus fructus.1 f. de stip. m. ρ t Est autem conditionum in hoc tractatu multiplex diuisio ueluti in . l. multum. in l. in facto.
in. l conditiones extrinsecus. in .l. coditionum,
quae in futurum. T decond.& dem. Est & aliato diuisio. t modo enim conditio uel est uel considerariir pro una & unum respiciente effectu&sic pro una habetur. ut &indiuidua dicatur quamuis principalis dissu sitio esset diuidua.ut
in 8.oppoc Bart. Quandoq; est uel habetur nopro una sed diui tua quamuis figura uideretura I una tamen ex diuisione non una: i reeula aut hanc ab alia separandi, pleriano; ducitiir a natura ipsius dispositionis. cui inserit ut conditio& ab eo,quod in conditionem deducitur. s. n.
reperiemus dispositionem diuidi & conditionem de eo adiectam, de quo est dispositio. plane comprehendemus hunc cile casim & in quentem diuidus conditionis, vel sit de re ipsa in dispositionem deducta, uel ma uel plurib.l. stichum qui incus erit. irasci eod. l. falsa f. fin .ssde cond.& demon. uel sit de persenis bonoratis.l qui haeredi. l.cui standus. U. de condi.& demonstrat. vel sit de persenis grauatis . l. tutius solo.l. haeredes mei. f. cum ita . se ad Treb. Alterius vero generis regula est in illis conditionib. quae dicuntur extrinsecae, uel de aliquo extrinseco: non aute de eo, de quo
156쪽
di quando dian aliquando no ubi sellam qua-
dod.centesimis.ff. de uerb. obl. l. sit promitit. l. sub conditione. Ede conditi in leb. l. eum qui rogatus .ff. de an .leg. l. si ita relictum. f. heg
stituedis, uel no restituendis.&.l.fin. T. quanis. dies l .ced.&.l si dies. m.&.l.llipulatio ista. S. interdum. T.de veri, obl. &. l. in illa stipulatione.f. calendis. .&.l si pupillus.f. i .ff.de si tui. R. .. .ecerario. S. sita. F. de peric. & m. rei vend.&ex his etiam ultimis locis facile cognosces veram opinionem aduersus Moder. ut uis
conditionis non sit in oratione di figura quoquo modo qualificante dispositionem in alia 3 quem euentum. t Quandoq; & illud mirabile continetit ut eadem sit deciso in eo relicto, quod est ex die uel sub conditione. L si ita
scriptum sit.s. I .ff.de leg. r.
i t Sed ia in proxime ad legata 8e fideicom .cωιiderandum est, quod haec conditionalia uel non esiditionalia dici possunt duplici respectu: qu madmodu & dies in his cedit uel hoc, uelis illo modo. t Primbqtio ad transmissionem: nam si adiectio uel qualitas in dispositionem- pressa uel intellecta impedici transinissionem,
dicetur relictum conditionale de expectandum erit 'ubd eius dies cedat ut incipiat intare. ut in se. tit . quand. dies leg.ced.&. l. si ita prcssu. E de cond.& dem .atq; ideo fiet hoc sensu, ut ubi transnilso non impediatur, neq; relictum hoc modo dicati irconditionale quamuis proponatur aliqua silbesse conditio. uel eius figura : non hoc tamen intellectu, scd alio: atque ideo consequenter fiet, ut relicti transmisibilis dies cessit se dicatur neq; condonale habcatur, ut est casus in lege nostra, quem infra plurib. a 6 exemplis cxornabimus. t Est de alius conditionis intellectus , qui respicit actionem, obligationem,& petitionem prouenientem ex ip-h dispositione. ubi enim adiectio uel qualitas di bolitionis suspendet haec effecta ioc respe dispositio non absurde appellabitur conditionalis. i. i. in f n. is decond.& demon.& licet in contractib. hic maxime conditionis sensus contractum faciat conditionale rasi aut primus alioquin ne ii contractu conditioriali fieret
transnasio. S.ex conditionali. inst. de uer.Ob. atramen & in relictis ultimarum voluntatum
quamuis minus propnE, silent tamen hoc modo quandoq: dici eoditionales dispositi res: & hoc ubi actis,& obligatio suspensa apparebit.tali casu existente conditione dicemus octioni & obligationis diem cedere, &si prius
considerata potestate transmissionis proprie diccrctur cessisse dies legati. l. cedere dici n. s. de
uri unius paradoxa,sed ecoi Patrum sententia&recte in lucem edi icta&Elegia corde adhue i 8 spirantia. t Ex iam dictis colligamus insi nem differentiam inter modum, quo fit dispositio conditionalis, uel respectu transiugi nis uel actionis de obligationis; item quod posteriori selum modo appellabimus contractus
conditionales, non autem priori modo.dS. ex conditionali. hic autem posterior modus conuenit utriq: dispositionum generi & inter uiuos de mortis causa: quininio tacitae quoque conditiones actionem & petitionem rem sit spendent ex probanda Patrum opinione post
Itaq; manebit differentia inter contractus &vltimastioluntates conditionales in potestate ipsus transnis sonis . hoc enim respectu proprie in ultima uoluntate dicetur reli tu dies
cedere: at non ita in contractibus. d. S. ex conditionali.&.l. quae legata. Ede reg. iur. sic si,ut in contractib.conditionem non quaeramuS ex capite transinis sonis: sic enim regulariter fere omnis conuentio esset pura , non autem conditionalis.1ς t Vertim huius tam diuers iuris raso subtiliter perquirenda est. hoc enim recte cum Phialossepho scimus, quod cum ratione cognoscimus: sentit & Iurec. in. l. tare leges. Ede legib. Vera est Torn.ratio, nam in legatis potest co-ditio non setium actionem & obligationem si spenderer vertim etiam ipsam dispositionem, quae proprie dicitur legatum; adeo quod ante
euentum conditionis non dicatur legatum: no x acquisitione quae nulla est rei no existentis: l. I. KGer .cath .non ex uoluntate disponentis. ille enim noluit ante euentum conditionis
censeri legatum; amplius puto , quod aliquid
senseritS: glo. ind. si uxorem C. de cond insertisto t sed in contractib. conditio non sis pendit irsam dispositionem contractus, sed ataonem &obligationem uel petitionem, ut est casus in . l. vsusfrucius.K de silp. i.ibi cQuia ex praesenti tempore uires capit stipulatio etsi ex ea petitio suspensa sit; est igitur contractus et ante elatum conditionis . nec ille suspenditur sed
petitio. Idem confirmat diuisio formae concipiendi contractum .s. t. inst.de uerba a Idem probat diffinitio conuentionis atq; contractus. similiter&siuarii specierum.I. I. T depac.EXE
.pli gratia diisnitio stipulationis, de qua in a.
uitria. S stipitiatio.Tdeuem. Obl. conuenit Ecipulationi factae sub conditione, atque ideo conuenit&dissinitum.l.i. E de dolo malo. est
157쪽
si&alia ratio: lnam ante eondisonem dicitur extare aliqua obligatio vel illa, qua alteri non licet a conuentione persecta recedere. l. in ta .modato. f. sicut. s. comod. l. sicut. de actio. &obu. is cuiusde actio.&obissi qui balneum. S.
xerit non etiam contractum ante conditionε ,
ita nulla esset obligatio.l. iuri Denti in L igitur. ff.de pact. tale igitur est aliquid in cou uel ab initio propter P eclam parsum conuentionem, ut clispositio di conuentio ipse non recipiat suspensionem; alioquin nulla esta conuentio diuersa a relictis ultimae uolutatis , quibbus legitime accommodatur suspensio etiam quo ad dispositionem , clim neque haeres possit intelligi ante conditionem obligatus, neque defunctus, in quo non fuit neque est ulla obligatio.
l Sed quo persectius pars haec intelligatur
Oppono non ex uulgari multorum ludo, scilex veterum Iurisc. scitola. Videbatur enim per
conditionem & in contra lib. suspendi dis
sitio: ait enim Paulus in .l interdum. 63. E deverb. ob. stipulationem recipere dilatione. Ait Aphricanus in I si ita quis stipulet. q. de uerb. obi. in pluribus locis existente conditione comitu stipulationem. Ait Papinianuscin.l. climad praesens.ss.s certipeta conditionem praesentem non suspendere stipulationem, quae igitur in futurum est & qui dicitur proprie conditio. i. itaq-e . it.: secundum Papin. lusipedit stipulationem. Ait et Pomponius in l. in. si desii p. sem. conferri stipulationem in alienati nem uel manumissionem, uel in ec emancipationis tempus.
a i Sed pro Glutione harum de similium odi
positionum distinguenda est appellatio termiani contractus. Exemplum si imo astipulatione: nam accipitur duplici modo. Primo pro ipsa conuentione ubi erit inter partes perfecia, de ita sumitur in diuisione supra relata ; de hoc modo nπamus per conditionem suspedi. Si mitur secundo Pipsa uerborum obligatione, atq; ita pro esseri iuris manante ex stipulatim ne conuentionali, ut est disipositio contractus . de hoe secundo modo intestigenda sunt iura paulo ante in oppositione deducta; quem scit Lim nec Patres nostri ignorarut in. LI an princisi.de uerta obl. Illis igitur locis de similibus
construitur non authoritate oppugnatur pro
sitio nostrat nam ex hiisdem probatur Eisis contiactus conditionalis, ut selum respicat actionem de obligationem seu petitionem,
non autem suspendat ipsam dispositionem ι . vii a seisitis videbi uir, quoa possit M oditio diem l ii suspendere de disj,ositionem
ipsiun,at non contractum quamuis sub conditione formatum i Sed diuersitatis ratio cren stetur ex diuersitate utriusq; termini ui de su statia allis repetitis, quae supra dixi in.l. r. m in
desilitione triati, in quo reuera legati propria
uis idem est cum eo, quod ipis termino Rib- stantialiter fuit significatum:& ideo conseques cst,ut quocunque modo c6ditio impediat d nationem uel delibationem haereditatis, quae est legatum, omnino dicatur suspendere ipsum legatum . non enim ruditer accipiendum est legatum pro ipsa scriptura, uel oratione, seuma; mali expressione uel figura uerborum s la. talia enim non sunt uers donationes uel d libationes : sic neq; te alia, pro ut illorum d finitio fuit supra expolita.in.l. i. d. ctim aut si
eueniat in hoc tractatu, quod conditio possit suspendere ipsam donationem vel delibationcm , quae est legatum, merito dicimus sic sit spendi ipsum legatum,ut neq; interim uese dinci possit legatum quod est proprie condition
Ie non simpliciter legatum. Hoc autem quamst veruini di apud uiros doctos iuris explorati, ostendo & legum authoritate, & patrum mulutorum confirmatione, di expeditis rerum a Minentis. Praecedant legum veterumq; t simonia. Hanc igitur sentensam uera con
Impp. C : authoritatem, sequitur clarissi
ind.s filiussam .de verbGb.S .consψI. s b. 5 .ina .si crepatis.ff. de reb. dubal .consit. 26. lib. 3.& qui expressim non repugnantes inueniuntur, plane consequenter huic conclusoni adhaerent. Et eiusdem Tornies: i& plurium D . opinionem apertae & multis uerbis stituuntur hidem Moder. in re nse pro itiuuitiis siti impressionem apud Franciscum Zi .
letumnum. a I. cum sequentibus& anteced&rib. & inter alia nume. et q. utuntur his uerbis , liter quod in ultimis uoluntatibus condiassi liis pendente condiumenta in reru
158쪽
ii Mnirti neq: legata umideicommissa respecturi iuris uel spei,dicuntur esse in rerum natura ,s sed incipiunt esse tantummodo existente con- ,, ditione: de quoniam non trahuntur retrδ etiati existente conditione, ante eam nihil sunt in is mundo respectu iuris, & sbllim incipiunt ob M stente conditione&c.& num. a a. utuntur hisis verbis, inoniam si non incipiunt instituti ,, nes ne ; legata vel fideicommissa nisi euenieteri tonditionei ante nihil sunt neq; dicuntur in ,, rerum natura necessario sequitur&c. Sunt de olia in eodem responso quibus euidenter confirmant praedictum Torn. nostram q. sententia. Sed de si tantus in hac re & veterum di posteriorueonsensus non fuisset: nobis tamen ex selidis iuris sundamentis idem ponendum erat. Primum depromitur ex definitione legati, de qua supra in l. r. .nam ante conditionem n5 est donatio uel delibatio: nec igitur legatum. Secundum deducitur ex causa uera & effectu,
in quibus est propriξ legatum; nec potest esse' essectus ante causam. l. huiusmodi iis auata. dies leg. d. Tertium elicitur ex reg. quae servatur circa lNatorum ualiditatem. regula enim est, ut inspiciatur tempus, quo cedit dies: sic enim euidenter apparet, tunc incipere legatum, ut est definitum &c. alioquin praecedens tempussoret inspiciendum & eius uitium noceret; qd est salsum .d. l. i .de res caton.l.ciam legato se uo. l.ha redis aditio isqvanis. dies t g. ced. l. si deporta fide leg. 3. l.int cruenit. de les. praest. Ls cognatis. lemb. diib. l. a. de iuri fisci. Quam tum ponit fundamentum huiusmodi ratio. si ponis legatum, aut uis illud esse ex lege, aut ex uoluntate disponentis, aut utroq; miao ; non ex lege ante conditionem vi supra nullibi . n. hoc relatum proprie) non ex uoluntate: quoniam illa est qualificata, ac ita quidem, ut ante conditionem nolit esse legatum; non utro limodo,clim nes simplicium propositio ex parte sit vera, sensit &glo. in. l.s uxori. C. de cod.
verum est, quod & contra & lege, & testantis voluntate conditio suspendat ipsam legati dispositionem. Hinc nullus mirari dei et, qua ire Oinconstanter receptum sit, ut decedente
honorato scripta sorma relicti conditionalis. ante euentum conditionis nihil in haeredem trans nitiat, ut pote nondum ueta existente i sato ante conditionem : nam si nondum praecedit causa, quomodo posset in ius antec dete ξ quod uero causa non praxedat nisi conditio existat tituo legatario, iterum perpendast .in. d. l. huiusmoui. is quan l. dies leg. ced.
Hinci tui sit . ut coaditis recte dicatur ipsuu legati dispositionem ita sispendere, ut I gatum et
non intelligatur antequam eueniat conditior neq; putes existente conditione se rem considerari, quasi tunc impedimenti causa cesset, atq; ita conditio accipienda sit, uti quoddam impedimentum dispositionis iam exilitiis: sie enim sequeretur,4 postea eueniente conditione usq; ab initio legatum esset, atq; ita reum traheretur ac si tunc temporis a principio s rei quaesitum & hoc modo fra esset principalis disserentia inter ultimas uoluntates dicontractus conditionales , quae tamen uera est. Servemus igitur testantium uoluntates. prout ipsi disi luere: neq; mutemus quae ab illorum consensu pendent.
21 t Haec si dilistentius percepissent Modcr. n5 ita aceria me dicam temerE in praedicta opinnionem dixissent; sed est quod in hoc loco humanam conditionem defleam, clinatam a se te eos in virum omnium optimum ac sapientissimum scribentes legerim; ac licet iurem rito &in uniuersum,& in singulis partibus falsam persecth dicere omnem Moder. accusis nem aduersus Torn. de in materia & in ii, a peccantem. Primo in materia: nam proponunt multa non uera ueluti dum negant quod legum ueritate&Patrum cosensu& certis iuris assumentis, euidenter uerum probatur. Si enim uerum est quod supra possit, filia est illorum negatio:& si uerum est praesuppositum Torn. salsum est quod Moder. asserunt. Illud nominatim non uerum, qudd sententia Tom. contineat aequi uocationes, inculcationes, di terminorum peruersones: iusta ipsit caueant
haec uitia. Fessum&illud quM termini iuris praedicti opinioni aduersentur: quinimo haec opinio propriis lagum terminis sundata post ris apparebit. Illiud maxime arguenda quod
inlisingularem Amicum nostrum carere iudicio: nam si quis unquam uel inter ueteres
Iureconssdiuino sere iudicio excelluisse fertur, hic nostris temporib. uel plerisq; praeserendus, vel nemini sapientissimorum virorum secundus: a quo nihil inepte, nihil leue, nihil iniuste, nihil sine multa prudentia & probitate uesdoini, ues foris unquam prodibat: & in hac re illorum testimoniis de certis rerum argume tis credendum, qui tanti viri probitatem QEdam'; nouerunt doctrinam. Illud etiam sinsulariter a legentibus illorum scripta delenda quod illi aiunt, Amici si ripta semper i gci . tedium allatura. & in pratica inutilia sutura; Quibus maledictis tantum virum duobus maximis commodis de iucundi miis scit. Matium fructibus inhumane prorare' hae sitant.
159쪽
rimi; addentes&uniuerialem, ne quid pura uel in praesenti vel in futurum dixisse uiderentiir . Quae enim grauior scribenti iniuria iis ri potest quam cum quis in eum stomachatus dixerit, molesta sutura eius scripta legentibus ξ quid si addat,& usui omnium inutilia non est haec scriptio uel Iurec. sententia, . sed inanis contumelia, quae caret iudicio &. potestate. Nos uero a probatissimis sapientissimisque viris accepimus & verum comperimus,st ea, quae optime dicuntur vel tractantur , haec male alsectis molesta sunt ; quae uero di subtilia, haec non intelligenti b. minime placent; quae iusta, sancta,&sibi perpetuo constantia, haec vulgo, plebi,& turbis odiosa sunt. Nobis bonorum sapientumq; certum est iudicium, ii uero in eo maxime confirmatum,
quod optime praeclarissimaeq; ac sere diuinae
sint Torn. sententiae, in quibus contemplandis summa est intelligentibus luci inditas i in quarum usu remeas applicati b. uberrima est messis. Haec pro uera Tornielli commendatione aduersus detractiones non ueras.
Attende modo quid pro tanta maledicioru machina aduersus Torn. illi protulerint: dum in quiunt . relatis quibusdam differentiis inter
contractus & ultimas uoluntates condition les Per quam considerationem apparet, qu is tum aequivocauerit Torn. hic in tota hac ma-
,, teria & in omnibus suis quaestionibus subs, is quenti b. tam ratione decidendi in leg. nostra, di aliis similibus: &dumnum. 8. dixit, Ante,, conditionem legata non esse in rerum natura
se & csitractus reperiri: quia uerὰ aequalitas est in is eis quantum ad hoc, licet illa spes nascatur de conditio retrotrahatura Quae est haec Moder. consideratio λ per quam facile distbluatur uera doctrina na quae ipsi in antecedenti num. rebant pro disserentiis ntractuum & ulti marum uoluntatum, illa confirmant quae sit pranos diximus;&quomodo uere aequalitas test dici in contractib. & ultimis uoluntatis sub conditione formatis, cum in contractibus uinculum adstusq; a principio & hoe Per conditionem non suspenditur, sed suum effectus ipsius contractus. da usussimebis. sed in relicto ultimae uoluntatis ante conditionem nullum est uinculum . non a testante, quia hoc noluit: non ab honorato, quia nihil ei ante conditionem quaeri potest: de ideo decedens ante conditionem nihil potest transmittere ;quomodo igitur uerE in his erit aequalitast Sequuntur illi ponentes necessarium,quhil leg in coditionalia sint in rerum natura a die, quo
- Ω n est testamentum; Nam si non e t.
is existente conditione non possent amplitas fi . - ri, ne facias testantem mortuum resurgere&ri facere legatum, quod est ridiculum, ut in aliis, ,.terminis per Alciat.contra Doct. in . l. si is quiis pro emptore.isde usu p. ciam 5e per hanc rari tionem Din. reprehendant unam opinionem is in a. centurio.ffide vulg. virum tacita pupilla- ,, ris excludat matrem , praetendentem quod is mortua matre incipiat pupillaris tacita & anteis non fuerit in rerum natura : hoc non potestis proce scre, ne testator mortuus cogatur resur, gere. & quae sequuntur. In his dictis multa si in t repudianda. Nam primum notanda est significatio in termino legati . quoniam sumitur hic a Moder alio in do. 'uam oporteat: nos cnim de legato legaliter secundum rem agimus, ut & supra in definitione in .l. r. sirpraco. illi autem nomen &scripturam seu prolationem testatoris secundunomen siimunt. non secuitu rem & essentiam; atq; ideo consequenter mala ex subiectis arguunt & quas ex lusit, ut in contiguis lapidib. per capita erectis, uno impulta cadunt omnes; nam quod ad primum attinet si legatum sumpsissent, prout oportebat& prout est trastatio iuris in honoratum, quiae fit sola disi mentis uoluntate&si alterius factum non interuen rit, plane cognouissent humanam imbecillitatem suae contradictionis ,& non ita facit E p sitissent necessarium esse, quod legata conditionalia sint in rerum natura a die facti test
menti: nam si sunt conditionalia, ante condutionem non sunt reuera leξata: nec opus Est,
v timeant illam imaginariam defuncti rese
rectionem: cernere enim poterant extare de
hanc speciem dispositionis ultimae uoluntatis, per quam apparet a leae recte testantibus pe missum, ut possiit ipsam dispositionem,ut ius
continet alteri quaerendum, conferre in s turum aliquem euentum adeo tunc disponentium uoluntate interuenire dicatur causa effectus & debiti i iam: opus sit dicere,st resu gat testator & tunc faciat legatumma uoluntatem suam priori tempore secundum leges expressit de manet striptura leu oratio, haec est in rerum natura: at non dispositio legati secundum uim & essentiam legati, quoniam legatuincipit cedente eius die, non igitur ante eue tum uerae conditionisa.lssata. F. de condit. &dem. atq; ideo insero, quod nihil ad rem ii stram attinet irrisio Alciat. in casu relato ind. l. si is qui pro emptore . Et de hac ueritate constat seriptis & consiliis eorumdem Moderi&uerbis ipserum manifestissimis, veluti inter
alia tae res illo supra allegato pro Triuub
160쪽
tiar aduersus in nostrum & ea iura, in quibus
obtinent haec uerba uim coditionum excepto primo casu, quo proprie in relictis cossideratur condit B. l .cum illud aut illud. infin. is quando dies leg. ced. Hoc igitur dicit text. nr, tres conditiones in hac lege non faciunt subiectu relictum condi onalempn diuido, nam una definitio comprehendit multos casus.
3o i Fingolpecie. D 'it aliquis testator c Qui 's mihi naeres erit. det Titio centum vel dixit soli, instituto haerede c Si seius haereserit, uel si
haereditatem adierit, lego titio domum) vel quid simile. Defuncto testatore obiit legatarius antequam aliquis institutus haeres uel ipse seius adiret haereditatem . sequuta aditione , siccessor legatarii petebat legatum authori suo datum sub ea formula, quae fuit relata. Quaerebatur ab Vlp. an illa formula faceret relictu conditionale, uel non e nam ex hac determinatione statim apparet, utrum haeres legatarii possit uel non possitate relictum petere. Visideamus unde suant dubitationes . t Nam ex Platon .sententia, qui nescii dubitare, nescit veritatem inuenire. de ex Aristot. quandoq; relato a Bald. de singulis dubitare non est inuti P.& ex cod. Bald. non alieno a primo dicto, sine dubitandi ratione nihil recte intelligitur. ut
per eum in. l. etiam .Qde compens Hanc igitur dubit adi rationem & ex uerbis & ex mente olim excussam probo. Ex uerbis, praxo snita regula. l. labeo. is de suppello. l . nam
uerba I sui figura & inclusa lignificatione demonstrant conditionem .& conditio facit subiectum relictum conditionale. l. i. de condit. di demonstrat. l. qui promittit . cum glo. is decond. indeb. l. si titio. in princ. ff. quando dies leg. ced. Mens aut e multipliciter potuit ostendi. Et primum posito principio , quod ex
conditione uoluntaria fit relietum coditionale . item ex conditione , quae uenit ex test, mento dicitur relictum conditionale. L conditiones extrinsecus .is de cond. de dem O. sed ex presso supra relata c6tinet manifesta dispone-tis uoluntate,ergo faciet relictu conditionale.
Irsin pari non potest,quin ueniat hic in testo, ergo tacit proprie conditionem: & queadmodum de innitutio de legata sunt voluntaria , sic
de conditiones adiecti tanquam sequentes na turam rei principalis. Praeterea adest propriotas csidonis, quae se habet ad ei se & no esse: talia sunt expressa in hoc text. Quod .n. adeat uel n5 adeatur haereditas, in incerto est: ergo uerba illa facient conditionem a contrario senserationis Labeonis, de quo in.l. si titio.S. t. dc .l. si
cum dies. S. si sub conditi me. T quan. dies leg.
ed. Ethoc etiam sensu evitabat simul uitas
gula). expressa de reg. turri ex petitione suspe-sa, uidebat ostedi tota relicti dispositio sua uim conditionis, sic proprie suspen aetis relicta; atq; ita uidebat haeredi ipsius legatarii defudit ante
euentu conditionis, nullu ius copetere: nos . n.
incipit legatu antequam existat conditio. d. titiquan. dies leg. ced.& d.l. legata sub conditione. l. i. issile cond.& dem Megata sub coditione. . sed placuit Vlp. haec uerba non facere subi 3 a ctu relictu conditionale. t Perquiramus definiedi ratione. illud in causa sin Doct. qi A eius modi conditiones tacite quoq; insunt ex legis dispositione: ideo nec per testante exprellae faciunt relictu conditionale .d l. conditiones extrinsecus. te cond. de dem. l. clim illud aut illud. l. si titio. l. haeredis aditio. Equan. dies leg. ced. l. ea Q.C.de fidei c.l. si nemo. f. de test . tutel.Vnde consequenter arbitrant D. 2. fieri legatum conditionale ubi inuenientur istae conditiones alio modo expressae quam inest eiu cx. l. si titio. squali. dies le .ced. s.fin.& haec ro sumitur ex
glo.magna.&secundum illam formant Doet. multas propositiones: ueluti quod dici solet, cxpressio eius quod inest nihil operatur. Item
conditio tacita ex lege etiam per testantem expressa. non mutat suam naturam. Item conditio iuris ab homine relata, censetur eode mindo probata, quo ineratii. quaero. s. inter locatore. is locati. L quidam clim filium. T de uerb. ob. Ite transmissio non debet impediri ex tacita conditione contra voluntate testantis. Item
ubi aliquid requiritur ad essechis actus, uel ad substantia eius: h si fuerit expressum quamuis in figura conditionis, no tamen ellicit actu
Sed & si uerum sit, conditiones text. nostri inesse legatis . non tame adhuc a nostris persecte dei non strati ina, ut ex illis relictu minime fiat co-ditionale & uix est.' illoru ro indistinctVP ut loquitur lex nostro eidem legi possit applicata Lex n. indistincte probat his uerbis non fieri
legatum conditionale. Sed si attendes rationεD is oportet ut distinguas, utrum coditiones istae sint expressae eo modo, quo inerant, an alio modo, at': ita ibi mes notiam legem: neq; opus est hac distinctione, cum aliam rationem
reddat text. in .l in coditionibus.f. t .st. de cω.&dem.&. l. sititio.f. i. Et si dicat superuacaneas quasda conditiones: hoc tamen non exsilia Labeonis vi& in. l. si cum dies. S. si subcωditione. ff. qua M. dies I .ced. Ne i, ex dictis N .psertim. nu. I et . haec possunt defendi: nacontra eos & sua substantialia est text. in d. l. si titio S. i. T quando dies leg. ced. Praeterea