Tractatus de re nummaria prisci aeui, quae collata ad aestimationem monetae praesentis. ... Auctore Ioanne a Chokier, ..

91쪽

de Re Nummaria. Gunam ponderabat. Deniq; Vt idem P llux scribit Tetrauaterum, Aristoteli notu in Repub. Cy renensium. Postremo, inuenitur apud Suidam varicus Stater , qui nummus erat Persicus, & duarum crat Drachmarum, qui, habuit suu Semidaricum Drachmam Vnam ponderantem, cuius apud Xenophontem mentio, teste eodem Suida .Vcrum satis pro instituto nostro dictum csto de aureiS nummis. lib. q. CAP. XII.

Quaesitum, utrum Numisimata Principum, vel GMagistratuum facie signata, vim se usumpecu

isti habueriur. .

HActenus de plumbeis, sereIs,

argeteis, aureis Hebraeorum,& Romanorum nummis, eorumque 'm Valore,&aestimatione. obiter nunc iM. iii

quaerendum de illis qui Imperato rum, & Magi stratuum facie signati bEb mvulgo circumferutur, quos Vulguβ ιι E med

92쪽

Tractatus' cet hoc quoq; aperte Dior Auream ego quos, inquit, nummum usum qui malet Drachmas as: pro communi more anesio. Allusit ad hunc numerum Martialis lib. IO. Epigram. ubi ait se attigisse aetatis annum 37. & rogat Superos, ut addant bis novenos ita enim legendumὶ siue octode-

decim annos:

Vivitae, inquit, tribus aureis peractis amis Campsti Eli ae petant pueri.

Romisa. Ludit ad 23. Denarios in aureo, quias. Dena ter multiplicati reddunt annos 73.norum in quibus mortem obire optabat, eratIue senecta necdum inerti,& ut ipse lo-rstridem quitur, pigra. Denique, aureum Uaim unum, Drachmis Romanis per- mutasse, scriptum reliquit Lonaras. lib. .. Sed & Dion scribit Aureum valuis- Annal. se quinq; & Viginti Drachmas ar- tib sn genteas: a quo etiam facit Xiphili-In Aug. nus. Latini Vero auctores eam aestimationem ad Denarios retuler ut, de Vet. Π recte notat Couarruvias. Vnde in t EV' Vides aureum Romanu pretio fuiL

93쪽

de Re Nummaria. Otidem Iuliorum Romanorum quiessiciunt duo Scuta Italis seu Hispaniae ; neque enim attedo Valorem qui in Belgio, quod pretium auri nimiopere excreuerit, nec usquam gentium tanti sit aurum, quanti his i n locis . Adverte porro, praedictum aurei pretium, mansime fere ad tem at o vapora Constantini Imper. cuius aeuo ἰρη PAE Principes qui eu secuti sunt, aureu imminuere coeperunt, sic quod a. T '' aurei in libram cuderetur'sex ex auri uncia, ut notat Didacus, &Io, aliis εBapt. Villapandi, erantque singuli 1ao. duca aurei Scrupulorum quaternorum, rosis eo Vt constat ex. I. I. C. Theod. de Pon- amplius der. 6 auri illat. quo in loco legeέ- σέ-gendum eme sex, non septem recte βGRP

docet Doctissi Guido Pancitolius ' Σ'μ' 'lib. I. Thesau. Var. tot enim aurei apparΤ unciam auri capieblit:&cum ement Vibis aea . Scrupuli libre auri,& velit Imp. xςmpli aureum fieri quaternorum Scrupu 'Φςxocpulorum, necesse est sex no septem qic

aureos pro auri Vncia percussos

fuime; ipsium quod satis testa tar L. Quotiescumque C. de Susceptor. L

94쪽

IAureae

Iustini

lidus di.ctus, ct

quare. aurei Romani partes. Partes aurei a tici. lib. q.

mast. cap.χε.

o Tramtus arrar. lib. Io. Atq; hactenus de atra reo eiusque valore, qui sub Caesaribus, & tempore Costantini, ad aeuuvsq ; Iustin iani: qua tempestate Aureus Nomi a dicebatur, Romanis Solidus: eo videlicet, quia nihil illi deesse videretur. Solidum enim Antiqui integrum dicebant & totum. Solidi meminit g. Nos autem, Iustit. de Attil. tui. & g. vlt. de

Poena temere litig. l. Vii. g. I. C. Commun. de leg. & frequenter Historiae Scriptores. Aurci veteris partes, si disquiras, alias credo non reperias, quam Semisses,& Tremisses, qui nimirum aurei parte alteram, Vel tertiam continerent, de quibus I. 3. C. de milit. Veste lib. I a. l. Iubemus a. Codice de Erogat milit. ann. lib. 12. & Lamprid. in Alexandro. Atque hactenus de Aureis nummis Romanorum. de Graecorum Vero aureis hoc legi, ut illi habuerint Staterem Atticum, qui, ut Pollux auctor est, duas poderabat Drachmas, Item Semi Staterem qui Drachmam

Vnam

95쪽

de Re Nummaria. Gunam ponderabat. Deniq, Vt idem llux scribit Tetrausterum, Aristo i*h teli notu in Repub. Cyrenensium. Postremo, inuenitur apud Suidam

Daricus Stater , qui nummuS erat Persiciis, & duarum crat Drachmarum, qui, habuit suu Semidaricum Drachmam Vnam ponderantem, cuius apud Xenophontem mentio, teste eodem Suida .Verum satis pro instituto nostro dictum csto de aureis nummis. CAP. XII.

uaesitum, virum T um mata Principum, vel UMMigratuum facie signata, vim se usumpeci viae habuerint.

HActenus de plumbeis, aer Is,

argeteis, aureis Hebraeorum,& Romanorum nummis, eorumque et, o Valore,& aestimatione. obiter nunc . . quaerendum de illis qui Imperato rum, & Magistratuum facie stignati beo ρ vulgo circumferutur, quos Vulgus cunia. E med

96쪽

Po Tractatus mcdalias Vocat, an illae pretium a Iliquod, & valore externum habuerint 3 Et quidem non est absimiliora vera sentcntia existimatium non habuisse. Mouentur primo: Si eius modi Principum, & Magistratuum numismata pecuniae vim habuis-1ent, 'haud dubium est quin Augustus Caesar, diebus Saturnalium, quibus . Vt Suetonius,auctor est, modo munera diuidebat, vestem, se amrum, se argentum, modo uummos omnis notae, etiam veteres regιos qui olim cusi a primis regibus subnota pecudis, vel bovis & peregrinos

externarum nationum videlicet Germanorum, quorum nummi

Serrati, seu serra notati; Dardaniorum, quorum nummis insculpti Gallorum pugna; Locrensium qui pro insigne Hesperii Stella; Rheginoria qui leporem; Argivoru qui murem vel lupum; Persarum qui sagittam circumferebant) suos etiam nummos, siue numismata, si quidem cςrtus ijs fuisset definitus valor

97쪽

De Re Nummaria. st Malor externus, populo diuisisset, Vt pote alijs longe gratiora. Dein In Tibile, idem Suetonius scribit, inter ῆλ' Reos criminis capitalis elatos esse eos qui circa AugustiSimulachrum seruum cecidisset, vestim mutasset, nummo , vel annulo eo tem Principis λ presia latrinae, vel lupanari intulissset. Vnde si monetae vim obtinui sient nummi Principum emgie signati, dubio procul maximae fuisset seueritatis,tepora illa si spectes, Senatusco sulto cauere, ne iii loca immiada,& inhonesta pecuniae facie Pricipis notatae inferretur; imo sit hoc fuisset, ne lupanaria quidem eo serio eX-stitissent. Et alio loco, postquam Augdixit existi inare se Octavianum Augustum , Thurinum fuisse cognominatum, quod viderit, vel habuerit puerilem imagunculam eius aeream veterem, ferreis, ac purne iam exolesieetibus litteris hoc nomine inscriptam:

subi jcit se eam Principi suo Hadriano dedisse, quam postea inter cubiculares coluit, ac Veneratus est. Sed E a scru-

98쪽

o Tra natus scrupulum inij cere videtur quod in s. pagina legitur de Pharisans,

qui faIlaciam ex sermone intendere cupietes Seruatori nostro, interrogarunt eum , liceretne censum dare Caesari, almon Z quibus ressondit: Ostendite mihi nismisina censius,sendetibus illis Denarium dixit Iesus: Cuius est imago haec ε dicunt ei ue Caesaris . tunc ait illis: Reddite ergo qu sunt Caesaris Caesari, se quae sunt Dei, Deo. Ex quibus videtur inferri etiam nummos estigio Principis signatos publici usus fuisse: cum illos Romanis offerrent Iudaei tributi caussa. At respondetur Iudaeos alios sibi nummos peculiares, quam Cauarisessigie notatos, quibus monetse loco Vterentur, habuisse qui autem Caesaris illius aeui facie notati erat, eos in tributum quotannis seruit ij, di honoris gratia dependisse. Nam si qualibet moneta tributum Caesari exsoluisset, ex superuacuo, quod

dicendum non est )Christus Serua-xor noster .pet ijsset sibi ostendi nil misma

99쪽

De Re Pommaria. misma census. Neque refert quod Iudaei Denarium illi obtulerint: quia eiusmodi nummu, qdem iδm ubtilitamedalia vernaculo sermotae nunr ιν, αcupamus a graeco Verbo μω quod ii significat imperare, & silc a munere

Imperatorum,quorum facieS nummis insculpta, latini nominis penu- ria nunc nolaiis nunc , μισμα appellabant δε forma rotunda,& proportione ipsius Denari j Monetae Romanae . quamquam plerumq; eiusmodi numi imita duarum Drachmarum cumplurimum podere cu-debantur. unde factum Vt numum

illius ponderis tributo destinatum, Didrachmum vocitarint, teste Sui' .da inquit; συοέλεσις Numin λειτουργια : Didrachmum , tributum,

ebiributio, Populare lemi ἐμ οῦ quod trita, Dionis confirmaturiauctoritate, ea qui scribit Vespassianum deuicta, re exsolue- subiugata Hierosolyma, Iudaeis an- batur. nuu indixi me Di drachmum. Ita, lib. s. inquit, Hierosolyma die Saturni quem diem Iudaei colunt ad haec nostra tem pora

100쪽

Zoi Tractatus

pora conciderunt, ab eodem Tito iud sunt quotannis Didrachmum pendere Ioui Capitolino j qui patrias eorum leges tuerentur. Vt reuera mirum non

iis, loge maximam eorum copiam fuisse: cum illa numismata a Prouincijs ut plurimum tributarijs Romam ceu tributi,& subiectionis armenta deferrentur, & quidem pro numero Prouincialium fere infinito. etsi non negadum, quin Romae quoque ab ipsi sim et Imperatoribus Cosi . alijsq; Magistratibus, Ut exillorum inspectione videre est, ex auro, & argento cuderentur : sed ut

dixi honoris, vel publicae laetitiae causa ; honoris inqua, cum populus Rom. Ob Rempub. bene Deliciterq; administratam, Principi, vel Cosuli ius cudedorti eiusmodi nitimorum concederet ; in quibus plerumque leguntur litterae N. C. A. P. R. hoc est Nobis concessum a populo Romano. Laetiriae, cum natali Principis , vel

fortunae citis vulgarciatur. Hinc Sueton. Czesarem nummum A genteum