장음표시 사용
101쪽
LIBER .III. 83M haec duluaferuens sest . n. haec ceu externus calor liquefacere hi inquit Arist. no potes: uetervi pote Internus calor po t. Verum haec utcumq; sint, quod haec aqua ab exteriori calore haud scile alteretur ais corrumpatur, hoc est in alienam substantia minime putresce do,Vre permutetur, negantur ut et quod sapidast praeteri iocunda. Porro aut ei quae ab aethere ut dictu eii Oris tur, inon aequalem normare decet, decet taumen haud multo inferiorem este, longe l; superari
eam a Tiberina tum copia tum frequenti usu.
Alioqui in ipsa procellarum sagnatione, mas xime aut Meme, de Tiberi hauriendam non esse praesertim ubi fabuli areno si non aut argillo, copia affuerit: Sicut et prope cloacas atq; latrinas alia s loca in quae sordessere oes expurgatur.
Qualis na aqua Tiberina sit. Cap a.
ITaq; Tiberina quemadmodum diximus ut no, suapte natura sed aliunde sortitur colorem iis lumferosum lactescentem, subriantiam cra Fam, tenacem lentam turbidam ,Heme frigilam, aenate calidam tita his praedita, bominum carnes lauare, detergere, atque equos pingue facere praecipue potest. Sed probe iam expurgata ut ante proba
102쪽
s LIBER . III. neas qua purissima penes bosum genus iuenitur.
Natura fui edem frigida sed non ita ut docile calesisti at. Aljolui quonia tenuissimaru propte sdiuisitium ess parti uni in procliui patitur contrasrias qualitates proinde nullo negotio tum calescit, tum restrigescit: quo si ut neque coctioni repus gnet coctioni inquam quam poten ab innato animantis calido adipisci ut etiam ne minimo quis dem tempore praecordys immoretur : sed sine larbore deseendat nunc ad alui, nunc ad urinae uias prout rerum quibus comiscetur, natura possulat s tamen hoc unum addiderimus quod ob partium in humiditate tenuitatem calidae alicui rei aut cuidam alteri scut aiunt medici) commixta,et celeri per corpus distributioni er urinae ciendae aca commodata ea .γEtenim quo ad ipsam attinet,
parte qua bumida en, uentrem humectare potes. qua uer rigida, hunc eundem si calidus fuerit, modice refrigerare: ubi autem bumidi in quo ipssast costio quippe quae elixatio quaedam ess) in λomine uicem obtinet, ut legumina b alia buuiusmodi celeriter coquit , ita intus in corpore nunquam conctionem non maturabiti illud haud
steam quod bs ob celerem alterationem in proptu corrumpi potest: quia tamen baud putrescit, 'in putridam qualitatem suapte natura in uentre conuerti nequit.Ac ut facile permutatur ita uino
103쪽
LIBER III. Ss commixta uinum modicum ferre potest . Atque adeo ut docet experientia) ubi paulo maior uis ni qui imisquir portio fuerit uinum Tiberinae pvu tates , qua si j am in suam natuum conuertens, multo pertinacius retinet quamsi alteri aquae comisceatur ex bis apud nos tum fontanae tum pluviae in usu nunc1unt: quia igitur aliorum naturas quibus admiscetur, facile recipit: at que aquae virtus en , ut Galenus ait esse bene alterabis lemsicut , cibi , praeter haec uero putrefactio an is quos en expers: dictarum omnium proculdus bio, praenantissima erit.
Causas qualitatum in aqua Tiberina
pertaru supradictas esse, ob teri commmunia quaedaTiberinae allisi aquis. Cap. 3.
TI X quibus ac ex compluribus antedictis late patet qualis nam aqua Τiberinast inmussetiam quas ob causas : consequens eit quibus consveniat dicere. Verum ab re non erit interim nonnulla subscribere quae reliquis etiam aquis snt communia ,. ut proprium Θ commune , quoad eius usum pertinet, simul intelligamus. Haec bis tur aut quae uis altera frigidae potio ubi refecti Dis
104쪽
v effss LIBER' II. opus en, id quod naturaliter sitiente aut fame s scente corpore plerun q; cognoscimus:s nulli quisdem alis rei commixta sed perse sola exhibeatur, valde admodum pernitiosa em qua enim frigidae;ε, tarde meat, aegre miscetur alijs quae sunt in corpore, qua uero dissipabilivit in reliquum corpus a membris docile attrabitur, ob quae utraq; neq; sitim extinguit, neq; famem sedat,quin Hν pochondriis inhaerendo grauiter osscit, aluum
non ducit, neque urinam ciet, lienem ac iecur ubi
calor infessat attollit' sustuat supernatat, alput in uentre aut uicinis ei locis detenta non misnus quam foris in agris ac in foveis dum permustatur, pallida, laua, uiridis, biliosas redditur,ita uires maxime pronernit: quod si ea quae ferco ris minimum obtinent sue quia robur minuunt, sue ob alias causas damnanda sunt: aqua ipsa quanto etiam magis pura, in hoc casu ex eo quo se uitiosa censeri debet, quod fercoris suapte natura expers est. Uerum ab bis incommodis tum sanos, tum aegros facile tutabimur, s hanc eandem aut aliis commixtam aut impermixtam quidem O. sinplicem sed praesumptis aut inminentibus aIijsque alere possint sub certa quadam mensura cersto p quodam tempore propinauerimus: sic enim ficultates quas habet, iure optimo persequestur. Caeterum ex labore sudanti perniciosa eLL
105쪽
LIBER Ii I. fr atque etiam quum sudor se remisit, inutilis. Non tamen inutilis ob caloris copiamsitientibus, s nihil aliud probi beati non inutilis doloris exs ortibus , ualde rubicundis , eriis qui collectiones
turberculorum iuxta uenas aut infaciesuruncustos habere selent, ac etiam bis qui ut Galenus inquit natura aut aetate calido admodum sunt temperamento: Alioqui podici γ utero non uata de commoda ess,nes 1 nguinem in frigore mitis gentibus: Porro autem quum naturalest potiosne aequeἱuantem fomachum aliquando refrigerari, frigentem calefert: baud inutilis erit poli cis bum , nis consuetudo aut quid aliud impediat
tibi quis calorem in uentre percaeperit, epota: scut Hippocrates inquit radices ubi attraxes De puerιrint, arbori transmittunt O arbor uici Om ras natura adicibus: atque sc γ frigidi O calidi conseruastio contingit, quemadmodum homini ingeni scis bis in uentrem, qui duconcoquuntur calefaciunt, . -
perfrigerationem a potu facere oportet. Cui synstentiae Galenus subserises uidetur, quum git, ifrigidae potione omnino prohibendos pueros non censto, quod tamen aliqui Jaciunt , uerum a cibo ac plerunq; re per calores quum ios cordi erit uti non dist licet. mobrem baud ab re Celse squoq; dixit ubi expletus ea aliquis facilius coquit
s acquid assum ti potione aquae figidae incluὀit
106쪽
88 LIBER . III. tum pauli ster inuigilat deinde bene dormit . Sed
illud negligendum hon ea: ubii cibis explere cors pus in animo fuerit, aut forte contigerit, tum inster comedendum si assatim bibendum ea, secus enim exuso'non elixato in uentre cibo, nidost rosi ructus er sulphur olentes excitant ne uis
num quidem sed aquam ipsam solam aut uino s
modico mixtam in potu recipere . Ne uino libes ralius epoto, quippe quod celerrime nutrit, cum, immodica cibatione er uenter o venae simul ops leantur, attrahendoq; nutrimento locus nullus relinquatur, nee id ipsum uentirculo etiam num natura frigido formidandum: Venter enim plenus ut Hippocrates init )calefacit, ergo ei qui sese . cibis immodice replet, aqua in hunc quem dixi a. mus modum, uino salubrior erit. Quia enim plenus uenter calefacit, huic si uinum ut pote natura calidum accesserit, intemperate uti s calociet: quia item id celerrime ut Galenus ait a. Apti uniuersim maxime alit, promptissime q*ρpi distribuetur: quam ob rem uenae simul cum uen sAm tre refertae eraeton attrahent, atque adeo corpus intus totum iam in octo manens, longe magis besbes graues reddetur: quare abithemi, quum p ura comedat, tum ea facillius multo tolerant quam . temulentii ut uero frigida bis quos modo recen ssuimus noxia est, ita maxime refrigerata erit
107쪽
ut cum maxime: nisi quis talem potare diu iam
aflueuerit: Sed s optimis assuessendum eii ,
huic certe potui assuescendum non et . Tam bsenim tanta ut ita dicam frigiditas noxa sensis
bili non uidetur insolentium iuuenum corporisbus scere, sensem tamen occultes crescente uis,lio, quum iam aetas progressu temporis inclinas rit, articulos neruos q; iis morbis uexat qui disseulter admodum uel omnino tolli non possunt,qui saltem unicuis eam potiissimum corporis partem male scit, quae natura omnium maxime in fir sma fuerit . Τalis enim inimica insuper en ossis
bus, dentibus, neruis, cerebro, stinati medullae, pectori,quare tusses mouet O sanguinem O dis sistationes . Ad haec conuulsones, tensones, nisgrores, rigores febriles, ac strumas excitat . Dolores praeterea ac strangulationes scit, ubi unis uersa raptim em sne interstiratione potatur , praesertim a balneo, cursuve, aut laboriossexercitationibus, qualems quis omnino bibere acide appetit, is minus peccabit, s non solam quis dem sed messi aut sacharo, aut tali alicui,
aut uino commixtam biberit, vino inquam quod ita ut aqua minime refrigeratumst, tum plures ob causas , tum ne gustando frigilitas tantum sentiatur, nequaquam uero uinum, id quod ae);
nimirum eji cis gusatum consulueris ac s absque
108쪽
em potant, pCnasq; montium sui ait Plinius) in voluptatem guia uertunt Certe intelligant desterrimam esse potui aquam ex niueglacie que liquatam, quia cum aqua quaevis gelu concrescit, pars
tenuiusima diffflatur , leuklima evaporatur: indiscium enim illud en,quod deliquatast minor quam ante fuerat quam concresceret . Qirum igitur quod salubrius ess,defuerit: deteriussi quod res linquitur necese est, eadem quoq; de nive rasisten: Mum enim ipsa duratur coit necessum ea ieri evaporationem quandm quasi auram tenui fimam leuisssimam s exprimi ex ea O emas nare: manere uero quod grauius , sordidius ac insalubrius: id quod pulsu aeris uerberatum ut
putant) in modum colorem p spumae candidar oris tur . mobrem Hippocrates Aquae ex niue erglaciesentes, omnes sinquit malaesuntiquum enim semel concretaefuerint, non amplius in pris' sinam naturam restituuntur: Sed quod quidem in ipsa clarum ac leue O dulce en, excernitur ac
dilherditur, quod uero turbidiffsmam en ac pons
derosissimum relinquitur: id cognouerimus hoc modo si enim volueris Demis tempore vascus tum certa aquae mensura infusa sub dio exponere quo maxime congeletur , deinde posstridie in locum calidum deportatum sinere, quo maxis
109쪽
LI RER III. me glacies liquescat 9 ubi exolutafuerit, aqua
metiri, reperies aquam multo pauciorem di atque
hoc signum est, quod a congelatione id quod tesviissimum eii,di1 erditur,er non quod grauissimuac crassitissimum existit, non enim hoc di sterdi
poterit: hac igitur de causa bas aquas quae a niueoc glacie eliquantur, pessimas esse puto ad res omnes, Item , eas quae ad has sequuntur, ita quide ait sed in aliud tempus ea quaestio uertatur utrune Galenus aquas huiusmodi consulat iis qui uis tam negoc3s plenam degunt, cuiusmodisunt qui gentibus ac ciuitatibus regetis praesunt, horum pimprimis ministri,nec sane minus ijs qui militiam exercent aut iter longinquum ingrediuntur. Alterum illud ignorari non oportet quod decocta aqua ubi maxime refrigerata fuerit visimiles quoque noxas inducit, ita suae naturae derelicta minus
multo quam incocta, figida s. si verumst quod 3 ipsa aqua optima ut Galenus ait diutius decor mentis ita salsam qualitatem ladem a ssuma at s adeos a 3 . Aristot. fides adhibe da fi dicenti απων r.
quod est caliditas plus aut minus in omnibus est, quae igne experta sunt quamobredecocta aqua nonihil utiq; ascitit, caloris in se obtinere uidebitur: cuius ca ubi aequa puritatis ratio fuerit, frigidis venire 9 uisceribus quam incocta erit utilior sed febricitantibus inutilior.
110쪽
92 LIBER AH. Avicen. 2. enim sipud Arabem aqua cocta minoris
pri. captae itislsimmotionii esse legitur, si minoris inflatio, aqua . 4jxcri , n q, obsurdum senilas, neque ab Arar bibus loge discedes: Rhaeta enim Arabs ad Mansorem libro .ub. aqua cocta intauit minus est inflatiua citiusque descendit , sane ae); ac si di sxerit minoris est inflationis. Et si uero dicere quis potest Aristotelem ut de animalium partibus secundo uidere en)fuisseCap. a 4ς cx ni , atque bis quae calorem dein ade retinent non autem de modice calefactis et bis quae ab calefactione calorem refugiunt, qualis aqua ipsa uideri poten , quia tamen Galenus sui proxime diximus aquam optimam ualde coctam
in salsam degenerare scriptum reliquit, salsum
uero calidum esse nemo euel qui nesciat, saltem iis lud animaduertendum euel ,s caloris vim cauere in animo fuerit ne aqua dum coquitur uehemens ter feruere longo tempore permittatur i atque omnino si aqua pura sit, praeterea coquendam noe l. ii forte frigiditatem timentes, minus fris gidam esse appetamus .fn impurast, hanc eandem tantister excoquere,dum impuritas i a tota latur, ultra uero nequidem quicquam.