Gustus organum per Laurentium Bellini Florentinum nouissime deprehensum; praemissis ad faciliorem intelligentiam quibusdam de saporibus

251쪽

, 23o . Laurentii Bellis, cribrin ossis soramina ascende

te, in eosdem irrumpere , & Odo rum sensum procreareqQuis pro inde non admittat, si naturae insistere non recuset , etiam in Gustu non aliunde saporum perceptio nem prouenire, quam ex determi. - nata constitutione neruorum ab illa csterorum sensuum no admodum abludente, quorum medullulam ita vellicent, lacerentque salium aciecuis,ut exinde id ori*tur,

quod a nobis dicitur Gustus P Hoc

3 Purum putum ratiocinium existima, & meram coniecturam; quid

autem , si idem gustatorij instr me nstitutioni optime respo- leat, & qnod suadere videtur ani- irius, res ipsa demonstret Sed ne- gotium huiusmodi iam superiori capite satis superque enodauimus, adeo ut hic idem repetere nihil aliud esset, quam actum agere;sus

252쪽

Gustus organum . 23 I

ficiat proinde a nobis ibi declara,

tum, neruulorum plurimos surculos e linguae substantia assurgere,&siphunculorum instar ad extimam superficiem desinere , non stratos , aut repentes, & cita enim dicam, quando, ut me exactius explicem, non inuenio θ linguae plano paral letos, sed eidem implantatos, &erectos apice suo, & osculis occurrere salibus , eosdemque in medullam admittere. Frustra autem hic statim insurgas, ita quidem se habere isthaec omnia de neruorum distributione,sed esse pariter indu

hitatum, eiusmodi neruorum apices obduci membrana. praetenui papilla um cupiatas efformante, &consequenter, quamuis hvuc neruorum situm habeamus, tamen non dari salibus penetrationem stunica aditum obstritente, frustra,

inquam, isthic oggeras; idem enim est

253쪽

a 3 a Laurenti' Bellini

est,ac si diceres,auditionem ab auditori)s neruis no absolui, eo quod illuc pertingere sonus non potest

id membrana tympani prohiben te , seu potius e siet enim , quod ad haec responderes ) non perfici visionem in retina , quia & plures tunicae , & humores itidem plures ipsi praeponuntur. Quid e stini, inquis , isthaec peruia & tenuissimis

luminis aduenientis particulis co- mensurata optime quidem; sed cur eodem modo aBirmare mihi non liceat, illam membranam ner' uorum apici superextensam perii iam esse , & tenuissimis salium particulis permittere aditum ad

medullam suppositam λ quid autem ulterius h reo ratiocinijs, si ia, seperius expositum est, membra nutam illam,fungorum cupulas co statuentem,poris plurimis, ijsque

angustissimis perforatam engysto pio

254쪽

Gustus Orgaram. 233 pio inspicientilaus apparere, unde ulterius se se insinuaret possunt subtilissimae salium moleculae λ Et ne ab huius membranulae tractatione, quando iam in eandem incidimus, discedamus, vides quam facile per ipsam ea difficultas e medio tollatur , quae primo aspectu aliquod negotium face sie re videbatur , cur nempe idem sal plures sapores no pariat, si plures habet facies,acies,ac angulos plures, nam cu ipsi pereatis tunicq soramina penetradum

sit, si propria figura ijsdem porulis

non commensuretur,talis penetra-

. tio prohibebitur, nec ullus excita bitur saporis sensus: t*lip autem& foraminum ,& salingrum pax tium commenlaratios ine n0n pol

testinisi re ctu nius tantummo do partis eiulagm selis , M proin Ide cum una istum eiusdem salis facies cum atauus suis configurata sit

255쪽

Laurenti' Belliuisit foraminibus eius tunicie, ecessarium erit , ut ex hac semper se se intrudat in nerveos siphunculos ,& ipsorum medullarem substan. tiam , adeoque semper eadem sui parte neruum assiciat, unde eadem semper passio, idem sapor exorie tur. Quae antem sit illa vis, quae sapida corpora neru is ipsis intipingit, non ita facile dictu est, quandoquidem ipsorum grauitateri aut nullius, aut parui momenti faciendam puto, cum in pronis ani malibus eadem exerceri non pos,

sit supra Linguae planum, & in ho minibus Gustiis habeatur etiam ad palatum ut dictum superius,quam in parte ii tantum abest, ut sal vi auitatis penetrare possit, ut potius leuitas necessaria videatur, cuad superiora tendere debeat: quapropter cum nulla alia facultas

currat, quae in memoratos . ner-ueos

256쪽

Gustus organum . 2 3 bueos sphunculos salina corpora possit adigere, concludendum crediderim & motus lingue varios Vndequaque salium praegnantem saliuam inipellentes , aeris vir utramque tam scilicet eam quam

iuxta perpendicularem exercet s. quam alteram,quam secundum la tera , & elastica communiter nuncupatur , ad eam penetrationem

conducere. His vero stippositis nuita difficile perceptu est, cur tam celeriter ab imposito linguae sapido corpore Gustus eiusdem exo riatur; siquidem iam plusquanti satis compertum, ad extima usque . superficiem lingus nerueas ad Gu- mina propagines excurrere; vis in- isuper assignata per qua salis parti

culae,quamuis grauescin earum pG rulos adigantur , adeoque cum &illarum extremitates semper hiet

& excipere possint salinas molecu

257쪽

236 Laurenti' Bellinitas,& adsint pariter semper,& agitatio lingi ae quam tamen non magni faciendam duxerim hoc in

negotio,cum & eadem immota sapores experiamur; potest tamen ipsius motus ad sapores in palatii intrudendos aliquatenus sacere )& aeris conatus, poterunt sapori imprimedo destinata corpora stam itim ac papillarum cupulis occurrunt, in ipsarum sibi commensura ala foramina penetrare exteriori adacta facultate et quod aute exinde statim consequatur. Gustatio, no imirabituriarbitroriquicumque

eam esse neruorum naturam per

spectum habebit, ut exquisitimmesentiant,& ab appellentibus detere minato quoda modo corporibus

maxime alterentur. Res enimuero

admiratione dignissima,cum punctiunculis , & leuibus quidem peri Bratus neruus adco cruciatur, im,

258쪽

Gustus organum et 3

tim lancinantes dolores incidit,ut Iethalis illa passio,qua σπασμον ap pellant Grici, consequatura qua miserrimus aeger correptus breui contabescit; mirum igitur videri

non debebit, si cuspidulis illis suis,

tenuissimisq; asperitatibuS Occurrentes medullari neruorum substatis saliis particuis exactissima imprimunt saporis speciem, quando illius natura est plusqua dici possit

exacte sentiens . Facile tandem ex dictis colligitur,quomodo quidam sapores diutius Gustatus organo inhqreant, & difficulter amoueantur; quonia videlicet ipsis aliquatum in nerveos iungulos penetranis dum est, si adigantur primo Viole Qt ius,ita ut passione producant quo .

plias vehementiorem,seu vulnus cuin jum insigant consueta, naturaleq; punctionem excedens, poterit absque eo, quod sapiduin ipsum cor- pus

259쪽

χ38 Laurentis Bellininus intus inhqreat, ea saporis species immorari longius, cum plaga illa non ta subito coalescere pol- sit. Poterit insuper idem contingere , si sal ipse reuera infixus parpillulis maneat, siue quod acutius,& ad penetrandum aptiuS Imrulit se se prosundius laxatis aliquando ipsis tunicae fortasse potas, nec ita facile ab affluete saliua abripi posse sit; sive quod ipsa papillularu substantia,& membrana ad talem ve1-licationem conii ringit yorulos suos, talonq; saliS impetu excludere tentas costricta remoratur, & exitum intercludit; sive quod saliuae non ita liberalis copia tanti no ut, ut imbibat omnes saltu moleculas, siue denique quod determinati falis illa figura sit, & conceptuS, aut . intellinus motus, ut ingredi quide

fungulos, egredi aute

260쪽

Gustus organum. et 3 9 quod sistatur impetus , aut quod

Porulus egressuro patens non .it1 exacte commesuretur, unde necessarium sit,ut sal intus cohibitus repetat , seu potius a passione sua nunquam desistat, & semper eun dem reprisentet saporem; unde rursus oportet, ut ciborum omniueade videatur lapida species, qua-do ab ipsis adueniens sal altius ta-tummodo insigit infixu prius Gustatus instrumento corpus,cui quid

proportionale accidere videmus, praecipue in oculis aliquo colore, Preternatura infectis,quibus obiecta reprisentatur indiscriminatim omnia eode modo colorata , qua

uis re ipsa diuersissimo sint. Ex quibus omnibus deducat ali3 alia quε-cuq ossunt; mihi videlicet isth c attigisse pauca satis est, non quia , . omnia,que hinc concludi possunt, per me adducta reputem, sed quia