Porcaria; seu, De coniuratione Stephani Porcarii carmen, cum aliis eiusdem quae inveniri potuerunt carminibus, primum edidit ac praefatus est Maximilianus Lehnerdt;

11쪽

Μaioris situm a pontifice exsolvi et ampiscatum. Quod opus anno 1452 satis iam procossisse s ulla ipsius Nicola intsllogitur, quam affert lint Los aris a la o des vos I, 144. Ρantheon si occissi S. arias Rotundae, quam, ut ait Horatius, sacra ferunt matri templa fuisso deum . Quod antiquitatis monumonium plumbe iacto rostituisse Nicolaum latina quoquo tradit in vitis pontificum, cf. unt l. o. p. 145. Castrum S. ngsti indo ab anno 1447 rosectumo munitum, uni p. 150.

Ρons ilvius in ut dicit oratius ollius in

margine per errorem scriptum est milius), cuius mediam partem ligno fabricatam lapidoam xstruxit pontifex turrimque in dextra fluminis ripa coopit aedificaro ibid. p. 158. Aodos Vaticanas a Nicola rostitutas et amplificatas murisque et turribus cinctae, quod opus praeter cetera praedicandum conset Horatius. ibid. p. 115. 2. oro ariae libri duo, quod armen pioim constat s 1053 versibus hexamstris, do quo dixi in commentario

1903 L Misil. d. XI, p. 108). Quare de tophano

illo, qui coniurations quam contra Nicolaum dominationemque pontificiam focorat dotecta a. d. V Idus Ianuarias anni 1453 in cum Angelo asi filioquo eius Ismento

furca Suspensus poenas sceleris luit, denuo hic verba lacore supersedendum putavi, prassertim cum de ipsis rebus gestis parum nori s vorsibus Horatianis cognoscatur. Quo carmine non tam in animo habuit posta coniurationem illam quasque eam secuta essent describere, quam ut summi pontificis gloriam modicaret sequo ipsum clementiae eius commendaret. Nemo nim udam praetormittit occasionem, quin pontificis virtutos snsficiaquo in urbem Romam congesta tollaudo odi celebret, nomo si aliam

12쪽

causam de quattuor urbis astatibus latius ac diffusius verba facit, nisi ut postremo Nicola pontificis dominationem solicissimam et gloriosissimam urbis aetatem esse praedicet, quae cum reliqua Italia continuis ollis intor Franciscum fortiam et Vonetianos Alfonsumque regem Noapolitanum ortis fatigetur, pace fruatur st tranquillit is

praeclarissimisque a pontifice communiatur atque Xometur operibus. E quibus commemorat Scipionemque ad supero reVersum summopore admirantem facit moenia

urbis, quae per Beluamum artini filium rodo torsinsxstruantur ), basilicam S. stri odosque Vaticanas. Iam ero si quaerimus, quae potissimum Veterum poetarum exempla cum in argumentis tum in dicondigenere secutus sit Horatius, plurimum Vergilio eum debere nemo est quin rideat. Inde quae do romo infororum tradit omnia fere hausta sunt Charon, Cerberus, innos, portent&allegorica limen Ditis servantia, Furias illiquo qui aeternas poena luunt itemque sedes secretae ducum clarorum,

Catilina deniquo et Cato, nisi quod Uticonsem ponit Horatius pro Censorio. Scipionis Africani res gestas, quod iam inde a Francisco straro illustrissimum Romanais virtutis exemplar xistimabatur, ex Livio cognitas habes. Cuius umbra similiter mortali corpor induitur apud Horatium quo Erichthono in Lucani harsalia VI, 750 sqq. corpori occisi animam italomque calorem reddontem videmus, itemquo Ovidii Statiique carmina satis diligenter eum legisso apparet. Neque desunt quae ex Dantis Aldigerii opere egregio sint desumpta, qui umbras mortuorum similiter flammis involvi et a colubris anguibusquo vexari' facit atquo Angstum illum orcarii sororis virum Horatius, ibidomque invonit orborum dontibus unguibusques damnatos daereantom. Sicut autom

2 Infera cant XXVI, 47. XXIV, 2 sqq. 3 ibid. VI, 18.

13쪽

Ρorcarii comes in aquam Stygiam delapsus manibus atque ore rato capit Charontis rixo. I, 166), ita milippido Argontis Florontini iracundum simulacrum narigium Ρhisinas Stygom traiecturi comprehendisse apud Dantomlegimus. λ)Noque in argumenti modo et genor dicondi sed otiam

in re metrica Versuumque ratione Horatium ad xemplar Veterum poetarum artem suam laudabilitor xcoluisso apparet. Cuius in carminibus quamquam non desunt quas ab elocutions ot arte motrica antiquorum auctorum abhorreant, amon longo in ea ro praelarendus esso Videtur Josopho Brippio Registraturas quas dicitur pontificia praefecto, cui et ipsi carminis odendi occasionem praebunΡorcarius. Quo de carmine ad ea quae dixi in commentariolo quem commomorari lectorem revocare mihi liceat 3 Carmen elegiacum, quod inscribitur Venus aurea. Cuius argumentum sumpsit oratius e carmino Ερως ὁραπέτης quod oschi perhibetur, neque tamen accuratis illud in linguam latinam transtulit ut postea Angelus Ρolitianus ), sed summa libertato argumento usus ommprorsus carmen altero sere tanto maius alioqu Versuum genere effinxit. 4. Ad Franciscum fortiam ducem ediolaniologia pistola ad Nicodomum quendam praemissa, quem ut carmen principi tradat hortatur conscriptum videtur anno 1451 foedero inter Alfonsum rogom et Venetianos icto bolloquo contra fortiam Florentinosque cum soconiunctos imminente, cum metus esset, ne rogis exercitus in fines pontificis irrumperent. onet autem sortiam cuius potentia atque auctoritas quantum tunc apud omnes valuerint nomo est qui nesciat, ut communi hoste propulso opes pontificias restituat pacemquo roddat Italias, 1 Infora cant. VIII, 40. 2 Amor fugitivus e reco oschi in olitiani opp., Basileae 1553, p. 93. Prose volgari e poesio latine e rotaediisng. Poligi an ed. de Lungo, irong 1867, p. 25.

14쪽

cuius imporium fatis sibi sit destinatum Nicodomum autom illum, ad quem Horatius carmen miserat, Nicodomum ranchedinum ontromolanum fortia familiarem osse summa cum ori specio licet suspicari, qui illo ipso tompore legatus Roma munis ducis fungebatur. )Horatu carminibus, do quibus adhu diximus, sotis Nicolaum V adductum esso, ut poetam ad maius opus

aggrediendum impelleret haud idotur improbabile Doqua ro Aeneas Sylvius in Historia de Europa anno 1458 conlaeta has dicit Homeri vero poemate, quod heroim -- ἰαι-- fleri magnopere cupiebat, - ω-rimi morem ei emere conarentur, unus tiamtum inventus est, vi ori eius iudicio satisfaceret, Horatius Romanus, qui scribarum a stolicum ea de re consecutus magnisque

sollieitationibus uectus Iliadem se essus norimulos eae ea libros lui os fecit imos, quos nostra miraretur, prisca non improbasset aetas. Quodsi unum Horatium pontificis iudicio satisfocisso dicit, rem certo orbis nimis auxit Aeneas, cum etiam specimius Liadis a Carolomarsuppino canosllario Florentino translatas summa admiratione insc- tum ess Nicolaum constet. ortuus autem est carolus mons Aprili anni 1453 sex mensibus post quam per litteras sum collaudaverat pontifex ; atque tum demum Horatium spe favoris pontificii commotum si ab ipso instigatum opus ab illo omissum suscepisso crediderim Opus eri Vires eius excedens, quippo quod vel Basinius armensis poeta longo pluris aestimandus modestea se removorit.' Nonnullos auram Iliadis libros quamvis non sint oporti quin o vera transtulerit Horatius non est cur dubitemus, cum otiam postea H L pontifico Homero transferendo oporam sum dodisso officiatur is 1 Pastor, Moschichio Hor i pste I, 364 426 aliisque

locis.

2 Aeneas Silvii pora, Basiloae 1551, p. 45s. 3 Volgi Wiederbolebunidos class. Alterium 'II, 195. 4 Basinii armensis opera Arimini 1794, T. II. Ρ. I, 13.

15쪽

Ρoroelii camine papa illi odicato quod inscribitur de poetis et oratoribus sui te oris. Quo in omnino ita alloquitur Horatium: μι ades rati eterem qui vertis Homerum, Pest eos latices in mea Musa dedit. )Αocodit quod rigua saltem pars Iliadis ab Horatio translatae nobis servata est, quod specimo suscepti operis ad Iohannom ortollium cubicularium pontificium dostinaverat. Repperi autem in codice Vaticano lat. 3908, quo volumino multae pistolae inde ab anno 1445 usquo ad Hi II lampora ad ortialium datas comprehenduntur. Cuius in codicis plagula 173 chartaco haec leguntur:

Homeri poetae ola eae res in latis Merai per oratium liber primus incipitoliata

Sequuntur primi duodesoxaginta versus Gadis, quos ipsius Horatii manu soriptos esse non sine causis Suspicemur. Desinunt autem in eiusdem chartae pagina altera, cuius inferior pars scriptura Vacua mansit. Quare quamquam quae sequitur codicis charta 174 amissa ost, tamen alios vorsus ab Horati translatos xcidisse iuro negari potest. Quod Minori convorsi specimo carminibus Horatianis me inseruisse eosdemque resus inarsuppino translato. addidisse vix quisquam vituperaverit. Nam quamquam Vossium cum Horatium primum Biada in Latinam linguam convertisse diceret, graviter errasso vix obo affirmari, tamen in eo numero est habendus, qui postquam prosa oratione haud pauci ante eum Homerum expresserunt, primi vorsibus latinis immortalia illa carmina tram1 Vahlen l. c. p. 378 o codice Rossottiano XII bibliotheca municipalis ergestinas Carmen, quod legitur etiam in odios I VI 260 Bibliotheca Chigianae, nuper oditum esse accepi a V. Laurenga Atti . coad di archeol. lotior ebolle arti di Napoli vol. XXI euius voluminis videndi non mihi fuit copiis. 2 Bandini, Bibl. Loop. Laurent. II, 439. Descripsit eoodios Laurentiano Felix amorinus Vir egregius.

16쪽

scribore conati sunt, quod opus osse difficile sano et a duum iuro dicit annotius ansitus in vita Nicola V. Nam quamquam singuli omeri loci iam multo ante, volut in Francisci Barbari libro quom anno 141 5 do rouxoria didit latinis versibus redditi inveniuntur, tamen ut tota carmina hoc modo transferrontur non ante Nicola V astatom viri docti operam dederunt cuius quantum interfusrit Homorum illum vero latinum possideres notum os nequo debet demonstrari longe aliud opus eius animo obversatum esse atque Coluecio Salutato, qui anno 1392 Antonium Luscum poetam ut graeci postas verbis oglectis e barbara illa et inculta sontii ilati

interpretatione armon heroicum faceret hortatus est. Τ)Sod ne Horatium quido poetae verba omnia recte in- tollorisso, omisisse quaedam, alia apposuisse nemo non vidsbit, quicunquo versus ab eo translatos cum toxtu graeco comparaverit. Quare collatis Horatii st arsuppini translationibus quamquam logantior forsitan illo si xpeditior orationis genere usus sit, Florentinum tamen Poetam maiore fido a diligontia verba Homeri expressisse confitendum St. Ρontifico monso arti anni 1455 mortuo Horatius quamquis non prorsus omisit minore certo industria indulsit pori. Scribat autom apostolico quom a Nicolao acceperat etiam temporibus ius pontificis qui illi successerat functus est, cum in volumine pistularum Calixti ΙΙΙ nomen eius legatur, quo apposito apographum cum epistola originali consentis confirmaverit.' Cumquo Hum Πpontificem compluribus celebraverit carminibus, quin etiam postea apud curiam vixerit non est dubitandum. Quibus

poetae muneribus ut pecunia eum honoribusve remuneraretur Hum adductum esse vix crodiderim, quippe qui et ipso vir doctissimus scriptorque excollens carminibus sibi 1 Epistolari di Col. Salutati ed. Novati II, 354. 398 2 G. Amati, Notigia di alcuni manoseritu deli archivio

17쪽

dedicatis rarissime moVoretur. Qua spe ad irritum redacta num adductus sit Horatius, ut gloriam bellicam Sigismundi alatestas principis Ariminensis hominis papa iurastissimi Versibus celebraret, dici non polost. Quod eum fecisse o carmino postas cuiusdam ut videtur Romani anno 1467 ad alatestam misso cognoscimus, ex quo Horatium paulo ant; repentina morte absumptum ess officitur cuius carminis ab Eugoni inint sciti Vresus sunt hi ): Non ego te uisona princeps Hebrande Camoena Cantibo armisotens inferiore ira: Quam tua dextra potens esto sit, Horatius edit Praecipiti viris limine mortis inus. Sed redeamus ad carmina illa, quas ad Hum II pontificom ostinavit Horatius. Inveniuntur in corpore carminum a pluribus postis in laudem si I conscriptorum, cuius corporis duo mihi innotuerunt codicos: 1. Cod. XV bibliothsoas quondam Rossottianas, qui nunc in bibliotheca municipali ergostina asserentur Μs. Π Seg. Epaensticorum ad ima libri quattuor. Contineta carmina orationes opistulas 27 circiter scriptorum, quorum tabulam inusnies in libro qui inscribitur In onor o memoria dei dis vescori di rissis

Ensa Silvio si iocolomini, ndrsa dei apicii, inaldo Soarlichio, Triest 1862, p. 20. Qui codo cum fiori non

posset ut mihi transmitterstur, Ioannes Visis Vir clarissimus qua est humanitate carminum Horatianorum apo- graphum ab Ottono oro factum mecum communicarit.

2. Cod. J Π 260 Bibliothsoas Chigianas Romanas quom indicavit astor, oschichto dor apsto II, 27.

carmina illa excrepsit duardus Oct collega meus, cui hoc quoque loco istoralitatis debitas ago gratias. Continet autem codo adsm ac ergostinus Horatii carmina,

18쪽

erravit enim Josophus cumoni vir clarissimus, cum in Chi an unum oratii armon inveniri mihi scriberet, quod deesset in orgestino. )Quibus in codicibus quas loguntur carmina Horatianta

haec sunt: 1. Epigrammata OVem, quorum primum est pro prooemio eorum quae sequuntur bina ita inter se coniuncta sunt, ut singulis distichis, quas ipsi H sunt attributa, quatereis vel emis respondeat poeta. 2. Oratius Romanus io I pont. RX. Sextantum disticha continens. Scripta videntur postquam pontifex a convontumantuano Romam rediit Octob. 1460).3. Oratius Romanus lora poni max Carmen scripsit posta cum anisue commoraretur pontifex, ut principes Europae civitatesquo Italias ad bellum urcis infersndum impollerst. Quorum principum potentissimos Franciscum fortiam et imperatorem ridericum m post pontificom fusius alloquitur hortaturquo alterum ut desidias oblitus binum moliretur Venotosque s Neapolitanos sibi adiungeret, altorum ut bello quod contra atthiam Corvinum Ungariae gor at omisso Mercitus in urcos divortissi fortiamquo iis ducem praeficeret. 4. Oracii Romani ad tum H pons max dopistate unde dicatur et quod quina istas sit in loquemadmodum quinquo lunae in armis designantur, primλin sum, secunda etc. ut in KopositoJ. Est autem secunda istas in patrem Silvium, tertiam colebrat clementiam qua in victos hostes terstur, quartam nati Vae telluris amorem, artium ingonuarum studium poetarumque favors ultimam.

Rostat in laudoin Francisci fortia ducis s-diolansnsis carmen quo ad bellum urcorum sum incitaro simul cum tortio carminum ad tum II 6stinatorum conscriptum, cuius e Versibus miserrime est consulum o conglutinatum Doscripsi s codico 1437 Biblio-1 Nouo Jahrbdehor 1903 I. Mil. d. XI p. 1154. 1

19쪽

thocas regias Luconsis Cod. Lucchssini N. 149). ostas nomen omisit ancini in indico cod. lat illius biblio-t eas Studicitia di filia class. VIII, 1900, p. 214).Ρoroarias sterisque oratii carminibus dioiendum putavi stri domo dis Vicentini do coniurationsiorcaristopusculum, quo inde a Dominio Goorgio, qui anno 1742 Nicola V vitam a s conscriptam edidit, illius astatis

rorum scriptores fonte usi sunt haud contemnondo. Remansit autem inoditum usque ad annum 1879, quo anno typis xprimendum curavit e codico Rogimontano Μ ΡεH-bach Quom odiosm satis mendosum parumque accurate scriptum esse cum ipso vidit, tum O. Ommasinus )Verba scriptoris multo melius potuisso constitui, si Vati-eanum illo odios adhibuisset, optimo iure monuit. Quem ipsius auctoris manu conscriptum esse non planis a Ver abhorrere videtur, certe notae quasdam andoctarum codicis canonicorum librorum locos designantes vel ab ipso margini adiectas si ex eius exemplari desumptae sunt. Quar cum e codice Vaticano quom contuli anno praetorii torium excutiendum putavissem, tamen nisexemplar quidem Regimontanum prorsus abiciendum Videbatur. Nam cum non singultis modo verbis, sed etiam totis nuntiatis ab illo abhorreat, nonnulla addat, omittasiain, ex priore quadam dialogi forma eum redundars suspicari licet, ita ut codice donuo ossato quae a Vaticano discreparent pro adnotation addenda existimaverim. Ρstrum de Odis autem iurisconsultum si iudicem

iudicii quod dicitur appellationis populi Romani fuisse

registris quae dicuntur cameras apostolicae ostendit om-masinus I. o. p. 69 Quem tota lagonii indole studiorum 1 Pstri do odis Vicentini dyalouo de coniurationis Ρorcaria. us in adnimbergo Handaestris horausgogebenuo Dr. . eri bach Greifamia 1879.2 Documenti relativi a tofano oreari Mehivio dolia societa Romana di storia patria Vol. IV, 1880 p. 67.

20쪽

Tations onere Mniquo dicendi non ronascentium littorarum aetatis sed medii aevi esse neminem fugiet, quicunque dialogum ab eo conscriptum legerit Codicos autem manu scripti, quibus opusculum odii continstar, hi sunt: 1. Codo Vaticanus lat. 3619 membranaceus saΘ- euli XV, chartarum n, forma octava, long 0,21 lat. 0,145 m, cuius singulae pagina XXV versus continent. Ρrima littora dialogi coloribus illuminata est, margini adnotati sunt scriptura minore loci bibliae vulgatas, an- declarum Codicis, iuris canonici alia nonnulla. 2. Codo Vaticanus lat. 4167 chartaceus miscellaneus saeculi XV exeuntis, quem descripsit ommasinus p 69. stri do odis opusculum legitur a fol. 202 aisquo ad fol. 10 cum codice 3619 consentiens adeo ut ex eo descriptum ess plane appareat, praesertim cum notae quoque margini illius codicis adscriptas ipsaquo insin subscriptio indo recoptae sint. 3. Cods msc. 26 4 bibliothecas allon rodit anae, quis est Regimonti russorum Doscripsit sH-bach p. 11 editionis suas pauloque accuratius in ephemerido quas inscribitur estprouBische onaisso in Bd X, Fontgsber 1873, p. 566sqq. Addendum est in libro abibliopego nuper rosario inscriptionem Georgii Rast qui

sum bibliothocas donavit iam non legi omnesque minopaginas numeris notatas esse. etri opusculum logitura pag. 487 usque ad pag. 498. Codicum scripturam in omnibus rarioribus rebus

secutus sum, alia leviora in eam quae nunc usui est scribendi rationem plerumque transtuli, prassertim cum interdiunnon sibi constent scribas. Scripsi a Vel e pro e pene, hec pretium), a Vel e pro os foecula loetum, laetiψ, pro u i pro , t pro et actoniti, actendere), c pro

n quenque, quanVis), itemque litteram opposui in orbis exuperare, milium, οSqum etc.