Hortus sanitatis, quatuor libris haec quae snbsequuntur complectens : De animalibus & reptilibus, de auibus & volatilibus, de piscibus & natatilibus, de gemmis & et in veuis terrae nascentibus

발행: 1536년

분량: 279페이지

출처: archive.org

분류: 약학

251쪽

minurens N abster sua inera,ct abstersi'mirg imer. -giit obscuritatem insus diresoluat&t nam si fortius stringatur Tymbri ratapostemata di a,et quando resisIuitur xtruult ergo leuiter ecpavide tangi. remiscetur cffresinipi resolvit1 anguis Eoios et exorus sum pius. Di, nem coagulatum. Et au carne Luper ir autem degenere isto aliaspecies esse, fluam pauca cHenetioe re stipue1tate. dieitur esse chrysolitho simi nisi ila Et quidam nominanthunelapidem itin oris uiriditatis existit. Φacimtur dici das adistiges. Et 1dem x PV- auto. Car. Hiclapis estunus delapidiuus o. ω hahentibus Dirtutem fortem,&nos admi

muscum eo 'apide sacharos. Et resolvi MI - ὰhhh, mus sepe cum hoc ungento humilitatem otia cita multam,quae est congregata in concauita

G ι ἡ,ain, . do administratur hie lapis, oportet Q mulet , tum teratur,ec resoruit humiditatem cor

stio, , t aceto,abstergitharas&morpheam, ientiagines faciei 'sai, Et habet uirtute magnam in abstergen ν 'ζ do oeulum.&consortat substantiam eius

- Elideo nominatur in terris Perlim

Noportet meligatur eX illi , Ii .,a sui ,.Eliseitcapillos tenues o cris insimilis ii quando ponitur ignς U D ocioi d. virius estit Ii coctore 'iunt in eo Lemta tactae. Comburixin P' ' histare asmucti ea ealigines ne modum. Linitum pone mi gne leuet Um mi duriesebus,diaforesim et di euenta donec Batrubeus,deinde extrλ -: addita resina carnes per uat.Lapisipe combustus a multis defrimponunt in igne, donec omne partς. η le est speeses uitrioli,ut appas resint squalitercombustae, qui DrtRUς 'Vl. Villiolo. Qui non combuimo aduritur extra ecnon inieri u ,dς si puluerisetur,re distemperetur uesse exumatur cinis ab eo α reponatur et miscea, indigetur ablutio, laua eam sicut lauat l itii eum simia.Diose cap.depiritide. Lapis pio - l ti no . re thesilestmarhasita exheramefit,elige e callis is est colorem habes eraminis,qui in se tritis, esti inimis frangitur.Comburitur Uero sic optimUelle tinctus . in uiuis carbonibus mittit, A J I atrametu

bellatur cycliti colore rufum facit . Alii tilia, b

io in multis Othonibus igneis coctum, hendum serendo melle unctum reuocant igni, Hoe iddditi sese erit,postea eximunt illum ec 'dieii Aiuant si tealimiam,&reponunti herius in OPERATIONE s. lamitati Mon.Virtus eius adusti iano adu

252쪽

lptanites

Gli genitus

consi leparat, Neonsmprvitiantibus.

micosa.

253쪽

LIBER

Uritur ante uino perfusus sad iusis solliabus, donec rubeseat. Rursus dulci uino extinguitur, tribus uicibus,tingentasu stibus tantum utilis.

padocie lapis est duricia marmoreus, cari, didus ato transi ueens. Ex quo quondatemplum a quota rege constructum e foribus aureis, quibus Hausis intus diuturna, clarita erat.- Plin. In Capadocia reperstusavia pis phingites sub Ner ne princis s. argumento sic appeIasus quoniacandido translucenti is Mae incederat uenae Hic eidem inaur il utume, qua sciam appellant.

mechi.

pis deharehinsera .li aggreg. cap. Famechi

id est pumex, di in lapis de harchiti Id est

lipari. Oportet Q eligatur ex eo mul id foraminosus durus et frangibilis,leuis ,alis hus,in quo non sunt lapides. Et modus eo bustionis eius est, accipiatur ex eo qua,titas ξc ponatur in prunis,eiqn fuerit 4gnitus extrahatur di extinguat inuino odorifero et hoe sit ter. tertia uice qn extral, itur ab igne no extinguat in alio, sed dimittati frigidari per se postea terat S reponatur. OPERATIONES.. DIose.Virtus est ei stiptica termanticaec purgatoria. sumex oculorum cicat ces limpidat uulnera replet ec consolidat, ec aufert earnem superfluam oculoru : Ecqtiteritur ec tricatur inde detes, abstergit

eos ec administratur ad abradedos pilos . Theophrastus.si miscetur antidotis de , iitrices et smigmati fabradit aspretinedi levigat di eo tringit et coercet. Sera. ssumex habet uirtutem stipite , gitem gingiua re abstergit oeulffα aufert maculamq est in eo, Ee replet ulcera ece soliis dat ea, 5c aufert carnem superfluam q i vis est:& quando teritur di Dieatur dentes abstergit eos di si mittatur inuas uini non pmittit ipsum amplius bullire. Gale.Et ingres itur in medicinis,qabstergunt dentes,quando non est adustu: sed quado aduritur,ut subtilior. Nam aequirit ab igne re adustam calidam,quae aufert ec separatur ab eo quando lauatur. Et clarisieat deo stes et absterpit eo:& hoe facit propter sui asperitate. Et facit fortasse hoc propter eis

uirtutem abstersitiam. Et propter hane a causam cornua, quando adurunt abster gunt dentes omnia preseripta istius capituit inuenies in Pandecta,mp.asti. CAPUT.dra tus, quadras,

plinius. Quadrat' in Aea

gypto in

uenitur,

similiter 8e in Aethiopia,

re exatabidus eis

Atherius. Quaeras, alias quanidros e Iapis qui aliquando inuenitur in cerebro uulturis. Idem. Quirin est lapis qui inis uenitur in nido upupae. Aliquando tota est auis prestigiosa et augurialis,ut dicunt magi 5c augures. op ERATIONE s. Quadratus uires habet stringentes, ura , de necare dicitur coceptum. Albe. La. pis quadros uirtus eius fertur es e contra vilibet

254쪽

DA GEMMIS.

ν , - - --- - i lapis subrabeus.

iii retus Eeonstriis

struoru

ut suis pertu ha

quoslibet nocivos casus & replet inmitis o Heus Serap. Lapis ruDeus minus cplas lacte Ethoe similiter ait Euax. L iacineius m Arabice Vocatur hagers r albisedi Idem ii.aggre. p.Hager albi gedi, sue alburali latineti rubedo e magis placibilis hominibus eo Q no tit in eo obscuritas aIiqna Minera autem huius Iapidis est interris Orientis,ct quando defertur a minera sua,in obseurus: sed quando exeoriat eum aurifex, detegitur bonitas eius,5 apparet Nesariscatur. OpE ATIONES

Arnoldus. Quirinus est lapis qui reperitur in ullulae nidis, auget uantasticas uiis L Dones. Idem .Radaim lapis est niger at transiue . Inuenitur in capite gallimaras quando datum est comedere sormieis: Et qu do ille Ia , pis meatur ad rapit sos capitis, attrahit se/stuca, sicut magnes ferrem.

est lapis

ualde notus secu

dum pla

apud podium prouincire regionem ec ei uitatem sed non est adeo preciosus ut per omnia sit similis orietati. Est autem colo reperspicuus sicut ccelum serenatum sed uincit in eo flauiis color 5 ideo melior uest non satis perlucidus. Optimus aut qui habet nubes obseuras ad rebedine declinantes. Inuenitur etiam bonus qui albidas habet maculast smiliter subsistia suasit stetit nubes susca transparens aliquis tutum op RATIONES.CAPUT. Ios. Ameri. Virtutes ego Didi Q anthmees duos fugauit. Aiunt etiam hunc lapidem

255쪽

LIBER

hom nem eastum reddere.&interiore ars dorem refrigerare,sudore testringere,dosiorem curare se trire linguae.. Ego uidi unum in anulo portare,et sordes ex oeulis purgare: sed ante uult poni i qua frigida repost similiter . Quod autedicunt Uamitin uirtutem & eolorem post anthrace curauu salsum est.. Dicunt etiam meorpora vegeta 5 pais . ces conciliat. Et animum in bonis fit, mat Hic etiam sistites a quibusdam uora

antiquis smo in ater peio lib, fama

ldes meis moratus

--sem cum substantia pervia ,sicut si peltile Intra fraudem vita inuidia ras imaginetur in bea terra. Et secundi, ad pacem quando gratiosus hac druersitatem inuenitur quinoe modis oportet ut ille qui portat sunυ ita Φ ali nihil habet de peruietate: & soreastitatem seruet Orietatessas te ille matrix est ali orum & domus,in qua optimiisaretrae Usqui ueheme generantur.ni Sardis autem ciuitate reo enicolore eoaeeo. tus esse dicitur .phitus morbum illum horribD Idem.Sarda est lapis qui se habet admis, ili uulgariter dicitur noli me hulas ligni,neut Magnes ad ferist. Et im elmst stigationem dici tui uis moad hiret ita sortiter tabulis nauium in

ri mari,ut a tabulis euelli non possit nisi ah, -- scindatur eum ipso ea pars tabulae cui adishoet. Est autem ineolore prassu hoc est uirens.Hoc similiter ait EuaY.

vitror est nulla uirinibus aes decor Hie obirtires tipis ariensis uocat n. Q hod circi fures Attis permixtus areris. Lehius e ususseruente freto repentis. Πυρά.)tivius est quem testis medica gignit,

uiu tamen asperieturae quum που - uere usui Quem ηιtura rem tanto aetauit honore. viser. Umeritogemmarum geram uocetaer Et piportat eum,nec ulla fraude necitur. 2diam vervi, illo terrore mouetur. Hic lapis ut pestilem educit circere iunctos. obstrictaAsaris Hais l. t rurest trFertur ota putem bisus esse concitandam. Elplusi reliquas amant hoc nigram eis. nia:&per uirtutes contrarias ligare ondehitium.Hoe similiter ait Euax. CAPUT. os.

nis Alberi. Laapis Saris donis, quem qugdam saris

donicem uocant, e

composi

tus ex duobus,

256쪽

DE G

coloreminet ex sardio.Est etiam albus &niger,&eolorem unguis pro res ex onyche. Ligabiliter autem est,qui hos colo. res habet magis distinctos . Inueniturant quinq; modis,aut pluribus, propter diuersam colorum mixtionem, &frequentius

inuenitur in India ec Arabia. OPERATIONES., Idem Albertus. Fertur Luxuriam ex/pessere, re catareddere A pudicum.

. Est tamen maxima huius uirtus in hoc, cu onichius nocivus sit,hic nocere non

potest, sardium in substantia habens ads

clusa alias smara

mus.Aiaberius in lapidatio suo. Smaraldusta,

i=- - dieius. dem hunc cum crudelitate magna custodim Hoeau unt.Dixit autem unus de Grecia ueniens te lapiis veridicus edic curiosus experimentator, de politur aurum. Idem. sarcofagus est Ia hierapis nascitur inrupibus Mus sunt subpis des orans cadauera mortuorum, grsce aqua maris,ecibtinuenitur.Rationale etienim sareos sonat caro,segin autem come am est Q in uenis sis in perspicuo quidedcte. Antiqui aute de hoc lapide prius seis adgris substantiam non ueniens nascitur, cerant archam mortuorum, eo vin spacto eo q, rubiginis eris habet uiriditatem. 3o dieru cadauera consumuntur.Ob hoc opsu AT 1ONEs. autem nostra monumenta lapidea sarcofa iagi sunt uocata. Quado smaraldus ponitur in potu, o uenit uenenis mortiferis remorsibus u nenosis,di punctionibus hahentibusaeusi eum. Qui ergo dederit in potu delima. samius. AIbertus. Fertur autem osas tura eius pontus .s .granorum ordei, illimius poνtatus uertiginem sedat, remente qui sumpsit uenena antec fecerit impres solidat, habere autem hoc uicium dicitur, sonem, liberat eum a morte, &non cadet Q alligatus in coxa parturientis impediat capilli eius nem excoridurici est sua eua partum. Hoe similiterait Atabari. sinec ille qui ait iduat aspicere ipsum praeseruat eius uisum a nocumentis, eonfer CAPUT. iij. uat eum incolumem,

Ops RATIONES.

257쪽

, Et qui defert ipsum in anui preseruat ec earinis ita tenaciter adhoeatuinsuatis eam ab epilentia, quando ducit cum digis rasa parte ligni uis separetur. anteqj superueniat. Et propter hane causam doeemus reges msuspendant eos QPE RATIO NEs. ineolio salorum, quando nascuntur stae Eae Lotioso. tim,ne superueniat eis epilentia. Et ies h ratato. Rasiis.Taberzetues seruet i id est Gri mr omnes rems. smaralaus, conueniti rosis quando suγmitur in potu limatura eius. Et si eadat In medio 'mem lupis ηctus iste pro do, aspectus triti superlapidem maraldi,diD N es in hin prate regionem .

soluuntur oculi eiusac liquescunt. . prati benetarat latis haerendo comae.. Ad porrum trahitur maris ignaris dare nam. Uautem morsu tabula siefixa tenaci. ἄ---,s at με ari QMὰωφὰ abrasalumflae parte reuelli, Flast a bras color regis nati ira tellus: Isidor. sandarisus nascitur in Indis 16 ά eo eiusdem nominis. Mies eius est,*ue - his uia .,--iutintra lucidum ignem intus aureor tistae fulgent. Constat inter omnes qualis, tu stellarum accedatnumero,tantum ec p

re, contionensim

l iuxta euri astri perhibent in dies smuros minuit uisum e bi

-- . Expertum autem est talem eonfortat,&oculos conseruat.

Et bonam facit memoriam 8 tempestatem auertit. Et ualet diuiuatibus, propter quod qu ituri magis. CAP v T. H a

lor. Scia, α augeri nasciuir in Persida.da est a , OPERATION sma prasis Arnoldus. Siseniles est gemma Persit, ni coloris dis euius eoior estutiaspidis: lunares moapud tus seruat, gestatus languentes ae debila chal deos, res curat. Ex Iib. dena .re. silenites sapis, cuius tan e corore pulcher,maxime albo,rubeo,uaista uis est, ito,purpureorquem portat Indie testudo. ut permea Horum quoddam genus estquod uiret ut tes naues herba. Hunc qui portat in ore fertur diuie prosus nare futura.Igne nunc, sangit. Inter clivido petant, dentes amorere conciliat, Plisicos eurat.

Isidorus

258쪽

CAPUT. orer, Isidorus.sirtites gemma est sie uocata, quoniam in littore siritu in partibus Lucaniae primum est inueta.Huius colore cro ceus continens intus stellas languidas, ec sub nubilo renitentes. Albertus in lapidario suo inquit. Lapis silenites e lapis de quo uaria referuntur. Dicunt enim quidaeum nasci in quo da genere testudinis In die ,εcesse uarium dicuntes hune esse usistentem,& in Perside pallibus sequentius inueniri,siue in Arabia, siaut inquit Plinitis.Dicunt autem hunc crescere luna cresse cente,&decrescere dicunt deciescente luis

laris. Alberi.

Lapis speeulaaris est laspis admodum uitri perspicuus. --------- OPERATIONES. Dieitur autem in Hispanorum urbe se igondia primitus inuentus esse. Ego au , - tem uidi illum inuad tius inueniri ita. iiivis p Q eostes inde onerarentur in diuerses partibus Τheutoniae. Et vidi etiam in Gai ilia inueniri eum pG quia est extremitas quedam. Effusus aute seinditurin qnis 4 Fertur hetpartes tenues,& sunt inde fenestra m eurat laguentes plificos 5 debis euide uitro,nisi in Ioco plumbi oporis

Suntatit tres speelas eiusdem, una uide . licetiueida saeui uitru ,alia nigra penitus, sicut attramentum. Tertia citrina quo, acatur auripigmentum uel arsenicum, qaesarius est re nobilius.

ies. Hoc etiam aitIsaac Beniamin. CAPUT. CTUI, rius. Euax in lapidari,

genere

culas ex

qui dieitur Mathasta. Alius Indus Harus eces estis,&Uocatorrapis laetuli. Pro quo Iege lapis laetur et inminera fert utruq simul, 8c quandom est alius eos risularis ei di uocatur lapis chrysoprassus,ut apoparet si legas lapis chrysoprassus. hens erectas,ut alumen scissum

259쪽

LIBER

O RATIONES. Euax. Lapis sistos uires habet fortiter

constringentes. CAP v T. I s.

ce trages,

baeh. seis rapi. lib. aggrega. cap. alleis

marinae

duo sunt genera, sellicet mastulus&sce, mina.Masculus dicitur,a percussuras minutas habet,&spissas 8c aibas. Foemina uero rotu das eauernas, ec maiores habet. Sed additur tertium genus duros lapides intra se habens, ec plurimas eauernas. C5huritur uero sicut calcidonium. Melior e illa q est propinqua suae acceptioni:&est adhuc reseruas in ea de uirtute qua, aequisiuit ex mari: sed quando prolongatur te pus suae eollectioni evanescit uirtus eius, re non est couensens ut administretur in opere, nisi prius lauetur cu nitro aut hauis raehrael eum aqua cineris quae dieitur diastillata. Aui ai. .cap. de spongi a. sponsgia est corpus marinum laxu ratu. Et diiscitur Q habet animal in eo cui adheret 8c non separatur ab eo. Et illa q est recens est fortior ec uehementioris exiccationis P. pter fortitudinem naturae maris 8c est cal. in.ε. sic.in. 2.gradu. Et ipsius lapis in pio pinquus S minus calidus, ct e fortis exiecationis, proprie quod ex ea est reces qnadoritur cum oleo ,ec similiter eius cinis. Dioscap.de spongia. spongiae duae sunt genera.Masculus re foemina. Masculus habet foramina minuta, & spistis & alba.

Foemina uero habet foramina tritianda et maana.Et additur tertingenus habens in t a se lapides duros et plurimas cauernas.

Sera auto.GM.Virtutem habet ediscis , cativam manifeste: ec ideo uirtus eius est quae consolida ulcera recentia eu suo sanguine, cum madefit in aceto mixto aqua uel uino, eundum diuersitatem corpora

Et abstindit fluxum sanguinis qui ex , incisione accidit uel eombustione. Quando aeeipitur sicea non habens humiditate in se ec imbibitur inasphalio iudaico, aut in pice liquid reponitur super rocti floxus, &ignis in ea aecenditur, ec ualet in cauterium. Sed spongiae eombuste uirtuso e aiatia

lineo ligata quae sola saeta forma licinii

et intromissa aperit orificia uulnerum,

quando sunt clausa. Et qualo ponitur . sieea in ulceribus antiquis humidis , auquae suunt humiditates eorum. Et apy diponitur cum aceto et substinet menstrua, Et quando comburitur sicut comburi. atur spuma maris, confert ophthalmiae eo abstergit oculum. Et quando lauatur , postcombustionem eius, est magis iuuaistiua in meditinis oculorum. Et quando , o comburitur cum pice, confert suxui ma, trieis. Et lapis qui inuenitur in spongia, ii frangit lapidem uesicae quando hibitur eum uino. Avicena. Quando spongia adHritur eum oleo,eius einis confert dic ruptioni sanguinis,propter incisionem et apertionem. Inflammatur ex ea ignis su per iocum,&cauteritat cum hoc ipsa sit substantia retines sanguinem. Et ex ea ,, sitit licinia,quae in orificiis uenarum ponutur, ec retinet sanguinem ec fluxum sanis guinis. Eleius lapis subtiliat abs cale factione,& exiccat, ct abstergit apostemata flematica. Et infunditur in aceres,di asponitur

260쪽

monitur super plagas, ec consolidat eas:& Sed sordes uasorii reeipstacuitates as ecoquitur eum melle, di consolidat ulce vase ris,&similiter est aeutior,ta sordici ea profunda, disinii r ponit sicca super es auris confert panaricio. iosa. Et insulat aqua aut uino, desiccat CAPUT. Qx. ulcera humida antiqua. Et quadospori -' ' l Do. ilia aduritur cum oleo,est conueniens cu i, ratio i sputi sanguinis. Et lapis in ea in in 11lex est uentus frangit lapidem in uesica apud ali ita lapis cluiscuoq. Galenus ait Q frangitiapidem rena rus,liecit tantum, qu1a non transitusΦ ad uesicam.

cAPUT. mini aut . Ga Item in lib.is. Ex genere salicum optis, le Estea. mssunt nigri quibusdam in locis aerubetire senii tra. Alibi quo contra uetustatem inse a - & dicit, corrupti, qui ec in monumentis sculpti

quidem noeet. Nam ex his egiam formae e fiunt in quibus etiam aera landuntur. O DERATIO U s.cl At uitidissilex uehementer igni re s. Serap.Facit nasci carnes, Oc eii ςQuem sistit aenoso copiosus est Subi inuem oti, sessiuiis qfiunt in ano evn.emQxxniq3 iui lapi, non satium est. Pallidus aurei bus,qnponitur super eas. Exqσος iψx ehemento fato utilis. Fluuialis sero si,

SEARCH

MENU NAVIGATION