장음표시 사용
151쪽
rum q. cum dimidia proinde si ita exacte ratio nem inierimus o dies magis crisimus dicetur quam I. cu i q. tantum lio ae dimidi, si ipsa 2O.eXscirgant, vicesimo multo viciniores sim :2I. eo quoniam mensis hic medius vicesimo die magis quadraret, quam tres alli supra commemorati Hanc tanquam gitimu retinet Galenus. Itaque tertiae scptinam a finis inro die erit& .horis cum dimidia, quia mensis 26. diebus or horis constat, 27 dies potius de morbis decernet tiam 28. viis Epidem lis, Prognosticis,in libello de Crilibus te flatur Hippocrate S.
. duersiriorum σι uri obiectiones. Tres septi
iam video nonnullos Galenum atrocius insectantes his obstreper , icriptisque mandasse, hoc Gil eni mensa aduersus Archigenem excogitato, nihil opusciae, viro. dies Crissimus constituatur, cum, circuitu peragrationis Lune in si misero, ipse dies criticus comperiati . Nam cum luna 27. diebus4 horis 8. uniuersum signiferum percurrat efiicitur, ut si id tempus in s ptimanas quatuor diuidas, septimana quaelibet sit dierum 6. horarum O. sic l .le sit, Vt scptimanae tres o diebus toris 2 claudantur, ad quem teriminum commotionem criticam ex citari dicunt. Si igitur, ut volui ex circuitu per-
152쪽
a grationis lunae O dies decretorius inueniatur, quorsum Gal. ut idipsum fieri posset festitiu
Lunae motum, atque mensem, qui neque naturaeordini, nec syderum rationi conueniat, exco-
sςcunda gitauit ΘPraeterea obiiciunt alij Galenu hoc comentitio suo me se quod cupiebat essicere non potuisse, ut o exacte Crisimum esse ad uel susArchigenem statueret: quoniam supra zo. diem horae quatuor cum dimidia supersunt. Itaque totus dies vicesimus excluditur,tres enim hebdomadae totum diem et o pre tereunt, ac M. diei . horas cum semisse assumunt. Quidam etiam Crisimorum dierum supputationem iuxta me-sem medium non se ineundam, aduersus Galenum probare conati sunt.Nam si Crisimi dies enumerandi essent, iuxta mensem medium, seu compositum, ex circuitu peragrationis apparationis, aliquo temporis interuallo, morbi supputatio intermittenda esset, quod luna in coiunetione cum sole existente, mensis apparitionis non sit. Altero autem componentium deficiente, copositum quoque deficere necesse est. Cum igitur ab initio morbi dies continue numerari debeant, iuxta ipsum Galeni mensem, aliquando cessantem, supputatio fieri no debet, nec ipso tempore morbus per Crisimos dies numerandus est, cuius ramen contrarium experientie si de comprobatur. Deinde quoniam altera pars medicinalis mensis dierum est I horarum M. sequeretur II. diem potius Crisimuesse quam 4. at hoc Galeni doctrine repugnat.
quod sequitur patet, nam cum due mediimen-
153쪽
R Iram O RVM. 16 iis hebdomadae 13. dies i. horas contineant, idcirco . horas latum critica II complectitur, at decimustertius horas et erit igitur potius criticus quam Ι .ssic enim Gai cum inueni et tres septimana scio dies A. horas cui, dimidia continere, concludebat, et O. die potius
criticum esse quam I. quandoquidem plures complecteretur horas .ciuin si dies numerandi forent penes Galeni mensem,dies i. Critimus Ut Resset non o at hoc Hipp. Gai repugnat. Qusdsequitur verum esse existimant quoniasupra vicesimum quatuor horae cum dimidia supersunt, quibus in se ductis & bis auctis suprasso. diem '. horae excurret, his iterum multiplicatis supra o horas I 8 parient, quae ad SL. re se rende: sunt. Item ex Galeni numeratione seque- retur 6I. diem potius iudicatorium esse, quam 6o. quod Hippoc &Gal.doctrina aduersaretur id autem consequi constat quod nouem septimans co . dies& 13. horas cui dimidia contineat. Itaque dies cl. cum sit Is horarum ci dimidia oo.decem, illum potuisquam hunc criticum es se consequitur. Ad haec recentiorum aliqui ve βς x ritatis legem sibi praetexentcs,illudque AristotaVsurpantes, prae veritate quit esse quemque sua decreta tollere, aduersus Galenum multa proferunt, eiusque de Crisimorum ratione, nuciata conuellere et arunt. Hi autem scribunt Hippocratem in pidem iis retuli Te multos vicesimo septimo die A. o. quosdam o. iudicatos, Heropythumquedam centesimo vicesimo die
perfecte iudicatu fuisse, atqui nulla potest esse
154쪽
cum hoc dierum numero mensis a Galeno e cogitati congruens ratio. Si quis enim vel to. vel HO. iudicetur, cum ij dies mensem Galerii multo interuallo excedant,qu6nam pacto huic Crisimo messem suum qui 26. dierum. 22. horarum est, adaptabit Galenus ΘQuod si in et .lunam ad idem punctum, in quo cum morbus incoepit, erat, remeare dixerit, quomodo igitur naturam ad critim incitat, cum amplius in op-
Septima posito loco norit Praeterea falium supponi aluidum Galenus mensemihium ita effingit quasi
luna toto ii duo semper a sole obtegatur at cu penumero eodem die, ietus, noua luna conspiciatur, mane priusquam sol exoriatur,veius: vespere autem eius diei no iraculata facie, a soli congressa, ab eo lumen accipiens, effici dicunt ut non fatis firma huius mensis medicinalis compositio haberi possit praesertim cum ita fieri videatur, ac si luna sequali semper motu
nunquam, locius aut tardius moueretur. at cotrarium & experieti ad Ptolemati turbach ij authoritas monstrata. t. Cunsi igitur m cs apparitionis non semper sit aequalis, nec pei p. tuo solis radiis in coitu de luescens luna, equo tempore combum, seu selis splendore obumbrata maneat, essicitur sane ut neque Gai mensis ex ipso mense appari on si mense peragrationis coniti tu tu i lit semper aequalis: si vero non, perpetuo aequalis sit, ibonam pacto Crisimorum die AKn certa ratio haberi potest λ
155쪽
duersariorum Galeni rationes diluuntur. IIc P. XII.
HAE igitur rationes sunt, quibus ipsi,
velut copiis acie instructa, armatorumve cuneis ad congrediendum, aut vincendum paratis, in Galeni castra irrumpere, eumque de statione depellere, aduersus uiua stam erigere, distractisque gladiis fortiter congredi, ac valido impetu eum conterere, conati sunt, eiusque dicta, ut conuellerent, vires ingenii meruosque omnes effuderiit. Ego vero, tametsi ingetiit viribus parum possim, in hoc tamen praelio , pro Galeno manus conse
rere, conabor: ac constati, infractoq; animo,aduersariorum manu, hoc est, rationes experiar.
Has sane rationes, non ita validas video,ut potentissimum hostem Galenum deturbare possint. Vicesimum enim diem, potius quam a I. crisinum est e verissimum est, a Galeni experientia comprobatum, ab Hippoc. in Epid. Prognost. Aphorismis, testatum, ut supra diximus. Experientia igitur comperto vero, causam Galenus inuestigare conatus est,no quod demost rationibus is rmissimis se uti existimarit: sed his,quae magis facere videbatur ad huius mensis inuentionem, cuius tres septimanae in o. die desinut. Idcirco monet lib. 3. Κρισ.ημε di Vt,si cui huius disputationis subtilitas displicet,dissicilisque videatur, hanc non perdiscat ad hanc suam de criticis diebus a tionem, literis mandandam, amicorum quo-
156쪽
xundam precibus se impulsum fuisse, ingenue fatetur Sed aduersariorum obices sigilla
obiectio tim amoliri omnes contendamus, ac primum
ditatio. ad id, quod obtrudunt a diem potius coli mum esse, quam o. quem ideo totum excludi volunt, propterea quddires hebdomadae mensis medii,vicesimi primi quatuor horas dimidiam supra o excurrentes, assumant)sic respondemus, finem duntaxat vltimi diei hebdomadae medicinalis numerando, assumendunon esse, verum totum diem postremum racperpendendum num eiusmodi dies, 2O.die po Ahirn xjus,quam a s participet.Cum vero die medi iniuriae G inalis soraru sit a M. I .partis horae, ex I.
hi. ἡ quatuo horas cum isse assumet, at ex
sint,&ter 2O. 9 cum dimidia, minus i . parte horatacita 'N'' Ideo potius ad O. Cad a .pertinebit.Hinc etiam colligi potest,cur hebdomadae seiunctim ac coiunctim numera lae sint, quandoquidem ut tres hebdomadae ro dies naturales consti tuant,dies unus in septenorii naturalium enumeratione denuo repetedus erit. Hunc autem diem aut ultimum primae hebdomadae,aut secundae esse oportuit at quoniam altera septi mana medicinalis minimam partem, Utpote 6 horas duntaxat cum semisse, ex ultimo die prima septimariae assiimit, necesse fuit ultimualterius hebdomadae bis repetere, quonia te tia medii mensis septimana, maximam ipsius J4 partem puta 13 horas assi it Procrea
157쪽
si in excogitauit,trao, diem potius quam ri. crassimum esse aduersusArchignem obtineret, posteris persuaderet, diciaque Hippocratis vera esse patefaceret verum etiam ut idipsum longo usu experientia deprchcndisi testa
tum relinqueret, remque inter veteres medicos controuersam dirimeret. Hinc AUerr sic
inquit Cecidit diuitio ter antiquos de die. o. lib. bus criticis, sed dies critici approbati sunt per 'λις duos viros qui priores in hac arte Occurrerunt: sunt Hippoc Gal. creditur quod verum dicant propter experientiam cuti multam. Galenus itaque suboli artificio longaque pervestigatione, mesem silum medium deprehendit, penes quem in quartas 3 quartae media diuisum,dies crisimi numerarentur. Uni igitur a luna, duplex in haec interiora vis cri- sim promouens, nimirum propria, communis transmittatur, ic estia motu lumine praecipue agant necesse habuit Galenus me
dium mensem introducere, Vt X IUS compositione dierum criticorum ratio constaret. Et quamuis ab utroque mense vis crisim pro mouens prostrat non lainen quilibet horum mensium criticus introducendus est, alio qui permulti errores inde nasci possent, nec certo quidies critici forent, cognosceretur: quare utraque vis luna crisim promouet, nec
una ab alia seiungenda est. Ex propria enim
158쪽
Da chvs Is D I et humorum in corpus humanum impressione, ex communi quae a luna fit cris es in his,aut illis diebus contingere vult al. Idcirco traque lunae vim spectans, duos coniunxit men ses, ut interueniente motu lumine , aman datis errorjbus, vera criticorum dierum ratio consurgeret. Quod si haec admittere nolint, taleantur oportet mensis peragrationis tres septimanas O. die. 14.horas ita complecti,Vti a. illae horae ambigetes quesadiso diem at que ad aes pertineant,at crisis illis et horis eueniens ad utrumlibet diem referri possit,f- quidem a. horae, supra zo .diem excurrentes, tres septimanas explent, sunt at diei pars altera an igitur recte hi criticam commotio nem in O. mensis peragrationis excitari,hinc efficere potiunt)Hunc autem mensem natura: syderibus consentaneum esse costat,sive per eccentricos, aut per epicyclos lunam mutari dixerimus At homo centroru descriptionem,
Tertia a nec naturae, nec Obseruationi cossentaneam essetio illat se fatemur. Ad tertiam ratione agedum pro' grediamur, ac respodere non dubitemus Galenum medium circuitum,ex peragrationis illuminationis lunae circuitu, inuenisse, non quod in quod tempore dierum supputationem interrumpi, morbi motum cessare,vo luerit sed eum proposuit, ut ex ipsius mistio ne mensis consurgeret, cuius septimanae tres .die desinerent, neque enim iuxta Gai placita
159쪽
cita mensem apparitionis nunqua descere necesse est sed eius longitudinem ita adllertere, Vt ox ipsi altero medius restillet. Quid Z iprarier haec proprium lunae circuitu risis causam,sine alterius interuentu, esse communem Vero circuitum , altero interueniente crisimpromouere dixerimus' Verum si opponeret auilli aduersarius, Galenum serii ille lunam vim MV V suam a sole lartiri, id quidem fatemur, sed ii lud Galeni de vi valida lunae, quam a perfecta illuminatione nanciscitur, accipiendum 1 t. Nihilominus tamen vim isticacia aliquam 4
refluxuque etiam tempore interlunii seu con- ' . iunctionis lunae chi sole perspicere licet. Haec a nardi&
autem lunae vis paulo debilior quando uti ''
combusta est, licet a solo peragrationis hinae circuitu pro manet crati tamen promouendae sui ncere potest. Verumtamen quoniam eius modi risis illuminationem lunae non subit, ideo imperfecta infida, periculosa, ad perniciem censenda est. Idem dici potest de crisi eum eri eueniente in decem horis Quas mensis criti Uς V lylo t
cus,praeter mani rellae apparationis mentem ha sem apparibet, siquis enim crisimus dies in hoc incidat 20 3 Pς temptas, minus valide decernet, risis in iisdem horis infida ac imperfecta continget. Quod autem diem ultimum septimanae medii uis, hi ob mens potius 3. qua I . participare asserunt, im xin id quidem fatemur, non tamen ob id 3 po '
160쪽
Ptolem. Aphor. 6o. Cur 4 potius quam 33. de morbis decernit.
soluitur. Vis critica circuituli perfectoruunde pro
tius quam 4 iudicatio ascribenda st . Nam pars illa fiam ex sq. vltimus ipse dies alii a mit, validiorem decernendi vim nanciicitur, quam pars 1 3. Quandoqindemit sentit Ptolemaeus virtus lunae in criti efficienda, per u nae oppositionem est. At ipsa, cum ultimus se cundae septimana critica dies ' participat, magis opponi ii, quam cum ipse malo rem partem assumit siquidem in si e i . recta oppolitio est. Respo duri ctiam potest Gal. non negare i .est crisimum ut supra ostendimus: scd experientia compertum est i . potius de
morbis decernere quam 3. O potiusquam i. quod ex Gal obiiciunt, id ad O. potius quam aliorum dierum in uetionem ab eo usurpatum videtur. Praeterea non vult Galen. quatuor hora quae UPra O. excurrui, ita sup putari, in o. cum totidem horis comunga
uir supra Go .i 3 horae sint cum dimidia ac II supra O sed voluit ipse ex vicesimo bis, ter quateri opitas in sese aucto , iteratoque
maximas perfectissimas periodos fieri, cuiusmodi sunt O. 6o. 8O .ioo. 2O hae sim mar
psi feci periodi sunt, 'uia harum singulae tres septimanas expleant, coque coposita sint: adde quod no amplius alio indigeat circuitu.
Huc accedit quod uetia eoru opinionem I. I. 8 . de morbis decerneret, non O. 6 O. O. ut priore lib. ostensum est. Caeterii primus cir cuim perfcctus est o dies cuius crit jca vis a