장음표시 사용
21쪽
XXII. Vario modo glutine hocce tam interne hb quam externe ii) utebantur Veteres. Recentioribus vero aevis ita oblivioni traditus est illius usus, ut materiae medicae scriptorum celeberrimi viX verbulo illud tangant; deterriti forsan vi i 'lius drastica , tam a veteribus jam , qtiam a receΠ-tioribus observata. Interim tamen a baccis caprae & damae Optime saginantur , & operae sane pretium esset, disquirere in rationem energiae istius nocivae, quam venenatam proclamat NEANDER; num scilicet haud corrigi queat peccans ista qualitas, Ut non merentes etiam, quae in medicamentorum ordinem recipiantur baccae , ad minimum annonae caritate pauperibus ad sustentandam vitam inserviant. Ejusmodi correctionem opus non adeo arduum esse , probant fructus castaneae equinae, gallis, maronier d' inde, ob amaritiem summam plane inutiles, at liXivio, eX H n cineribus lignorum parato, per ψ8. horas macerati, sublata sic omni amaritie , optimum pecoribus pabulum praebentes. ἐλ) Caeterum lubentes sane inq iireremus in virulentae hac Arum nostrarum virtutis causam, pariculum facienteS, an non cognita eadem possit inveniri medium, quo vel plane auferri, Vel ad minimum sua feta rocia privari queat, ni obstaret temporis angustia , cujus, ut& instituti nostri , ne dissertationis terminos transgrediatur opus, omnino habenda est ratio. Mittimus ideoque baccas, utpote in arte salutari nunc temporis parum valentes, illarum examen chemicum, si Deus vires Vitamque largitur, alii o Cassioni reservaturi, noSque denuo conVertimus ab ipsos frui
. XXIlI. Variis Veteres circa Visci collectionem agitabantur superstitionibus: Ita enim quidam, st) prima luna sine ferro e Robore collectum, religione efficaciorem fieri; si, B 3 terram
22쪽
torram non attigit, comitialibus mederi, putabant. Alii illum inter duos dies B. Mariae, id est, a die I s. Aug. ad 8 Sept. crescente luna collectum, praecipue qui in Corylis nascitur, amuleti instar collo appensum, contra Epilepsiam atque Paralysin valere, Ettmultero docente, dicunt. Nobis , missis hisce antiquitatis placitis , colligendus est autumno , tempestate serena optimus, qui interne paululum rufescit, succo
plenus, cortice tectus pariter succulento, interne pulchre viridi , externe subfusco ad viridem vergente. Reliquas cautelas, quae circa ejusdem collectionena, modum exsiccandi &asservandi, annotari merentur, qui scire cupit, adeat II L. COL-s11cu primam dis stertationem de Visio, supra jam allegatam, qui hac de re optime disseruit. g. XXIV. Notis characteristicis fruticis nostri quanquam nunc descriptis, nondum tamen licet egregias ipsius exponere virtutes; superest adhuc , priusquam ad hoc descendamus, ut paucis disquiratur, qualem partium illum constituentium, ceu principiorum sie dictorum, harmoniam seu
proportionem nobis offerat analysis chemica , ut eXinde , quantum quidem eo ratiocinari fas est, Constet, quo modo morbis, quibus mederi eXperientia & observationes tot celeberrimorum practicorum testantur, proficuus sit illosque debellet. q. XXV. Retortae ideoque immissae fruticis no stri ligni recentis, suo cortice adhuc Vestiti, & in minora frustula in cisi librae duae evomebant in excipulum retortae collo, ut est artis, bene adaptatum leni primo igne , commissuris rite
luto obductis, adhibito, liquoris aquosi, diaphani, limpidi,
ad luteum tamen paululum Vergentis, odoris empyreuma parum redolentis, Cdeterum Vero nullius, saporis plane e pertis uncias quatuor aucta dein ignis tortura mutatoque vase recipiente, liquoris e X spuebant subfusci, acidiusculi, tetri odoris empyreumatici uncias septem & drachmas duas, supernatante partim , partim Vero fundum petente Oleo em- pyreumatico, nigricante, crasta, Odorem spirante oleis ejusmodi
23쪽
modi proprium atque communem, drachmarum decem pondus aequante. Residuum in retorta Caput mortuum, carbones
omnino referens, cum aqua coctum Sis alcatini fixi plane nihil exhibuit, uti idem in cunctis carbonibus fieri observavit CEL.Ν EUM ANNUS. mm In cineres vero per combustionem redactum, debitoque modo cum aqua elixivatum Sis hujus fixi
scrupulos duos & grana sedecim suppeditavit, restitante materia terrestri planeque insolubili, Unc. VI. & drach. II pendente. g. XXVI. Corticum fruticis no stri seorsim cum aqua coctorum libra semis c. p. largita est ex tracti gummosi ,1 fisci, amaricantis unciam unam & drachmas quinque. Iidem vero, gummosa sua parte jam jam sic exuti, tincturam sistebant saturate admodum viridescentem , postquam tus vini rectificati aliquot librae illis fuere affusae, & consueto modo digestae. Haec vero, abstracto iterum vini tu, suppeditabat extracti resinosi ejusdem, sed paulo obscurioris coloris, drachmas tres, quod picis ad instar flammam avidi susime concipiebat. nn E contra vero ligni, cortice suo orbati& minutim incisi libra semis, eidem, cui CorteX, examini Cunia tua primo sit jecti , solummodo scrupulos duos extracti guminosi, resinosi vero cum tu vini evocati quinque sal tim grana obtulit.
g. XXVII. Cum aqua praemisi a digestione in cucurbita alembico instructa coctae fruticis nostri scobes, ita ut v pores inde ascendentes& per friguS denuo in guttulas condensati, neque justo tardius, neque Celerius prodibant, aquam
illam depluentem aut, uti loqui amant, destillatam nullo plane, neque Odore, neque sapore inficiebant peregrino. Et idem
mm) Cons praelectios . Chemiae. p. II. Cap. III. p. xnὶ Judicent nobis peritiores, num ejusmodi producto, quod omnia resinnae possidet attribuna, nomen resinae haud imponendum; nescio itaque,
quo jure CIariis alias D. D. LINDEN, in notis ad alteram, de Visco Bl. COLBATCHII disi riationem, Illustr. Autorent reprehenderit, stam tuentem, partes resinosas reperiri in Visco.
24쪽
idem plane successsus observatus, ubi aquae substituimus tum vini; utpote qui pariter nihil peregrini, neque gustui, neque olfactui offerebat. g. XXVIII. Positis hisce patet, fruticis nostri contenta eadem esse, quae vegetabilium pleraque alunt, si excipias defectum partium Volatilium Sinarum & oleo sarum ; pri aenim operatio g. XXV.) Sinas volatiles particulas certo certius in apricum produxisset, si harum quaedam caeteris illius
partibus intertextae fuissent. Particultae autem oleo ae aethereae, ebullientis aquae & vini spiritus emcaciam i subterfugere haud potuissent, quin potius cum hisce simul in sublime vectae, sapore & odore se manifestavissent, hincque aquam pariter ac tum ini odore suo specifico imbuissent; pari ratione ac idem omnia Vegetabilia, particulis ejusmodi oleosis impraegnata, essiCere notum est. Sic quoque ex Spho XXVI. palam fit, cortices fruticis nos iri particulis gummosis ab aqua solubilibus, ut & resino sis , ipsa ejusdem medulla sive ligno magis divites esse, ita ut eXtractum gummosum corticum se habeat ad partem gummosaria ligni, ut drachm. XIII. ad scrupulos duos ; id est, ut 39 : a l9 P. eX quo patet, quod decies novies cum semisse corticum parS gummosa eandem ligni superet; Resinosi vero extracti eX cortice educti proportionem ad similem ligni esse apparet, qualem inter se habent drachmae tres ad grana quinque id est, 18o:ς 36: I adeo differentia, qua corticis refina superat resinam ligni, sit trigesies seXies; e contra au tem medullam sive lignum copiosiores alere terrestres partes insolubileS. g. XXIX. Compositus ergo frutex noer eX particulis admodum paucis Sinis 'b dis & fixis alcatinis oob mul tisoοὶ Obviam jam nobis hic videmus praeexistentiam Sitim aI. calviorum negantium cohortem , dicζntem , n:hil Si, lini
25쪽
tis refinosis seu freis, pluribus gummosis aqua solubilibus,
basin hisce praebentibus terrestribus & phlegmaticis. g. XXX. die autem quis putet, eX quercubus propullulantem caeteris valentiorena esse , illumque solum cognitos ab ipso in Medicina effectus exhibere , uti quidam, nimia antiquitatis veneratione ducti putavere ; sedulo inquusivimus, an per analysin chemicam quaedam partium constutiativarum possit detegi differentia, sumendo Viscum eX quemcu & talem ex pyris sylvestribus provenientem, dictaque in Sphis antecedentibus experimenta simili plane modo cum utroque instituendo ; sed eventus docuit, pari passu utrunique ambulare.
. XXXI. Sed hactenus, facem praeserente chemia &eYperientia, sustulta ratione, plana fuere pleraque, nunc Obscuriori incedendum via, ubi moX in limite occurrit quaestio, ΠUm Omnes recensitae partes , nondum sejunctae, sed firmissimo, quem natura illis indidit, neXu cum se invicem adhuc implicitae, postquam corpori ingestae humano, eundem edant effectum singulae, quem qnaevis earundem offert, separata jam a caeterarum Colmubio in usum vocata 3 ne gando respondemus; nam tantuS in corpore humano aestus
sane haud viget, qui eliciendis particulis Sinis indis & alcata
linis fixis par esset, quod tamen necessario requireretur , si eundem velis eXhibeant effectum, quem liberae praestant. Non quidem dicimus, illas plane nihil valere , quippe quae caeterarum partium actionem Vel refraenare & modificare, vel quoque, calcar illiS addendo, augere & varia ratione dirigere possunt ; ita ut, quanquam proXime ipsae non agant, remote tamen vel prodesse vel obesse valeant : Ita enim est
lini jam formati inesse corporibus, sed igne demum illud generari; sed stet cuique sita hac in re libertas credendi; nobis interim arguntenta ad . manus sunt, quae Stum alcatinorum fixorum n0n solum loquuntur sed clamant praeexistentiam. m
26쪽
profecto; specifica cujusvis vegetabilis virtus haud est quaerenda in Una alterave parte ejus constitutiva , sed omnibus
potius stinui praesentibus ; quidquid etiam glorietur Autor iste anonymus , Gallus Imp) de Sibus suis elidi tialibus, Obstetricante sola aqua eX vegetabilibus plurimis per triturationem prolectis , specificamque suorum subjectorum virtutem plenarie referentibus; Nondum enim extra omnem dubitationis aleam positum est, an revera ista producta; mediante aqua eX corporibus & praecipue eY vegetabilibus evocata, e ctium classe sint. Nobis ad minimum, qui ips1 rem cum frutice nostro , juXta Cel. Authoris normam tentavimus, id felicitatis non contingebat; nihil quippe ex tota libra obtinentibus, ac scrupulum unum & aliquot grana materiae viscidae, colore & sapore eXtracto isto g. XXVI. allegato plane 1similis. . Sic quoque judicium CEL. D. D. GRossE qq dehisce Sibus essentialibus latum , ita comparatum est ut, nisi Sium titulo illa ornavisset, extracti gummosi descriptionem datam esse potius existimares. An ergo e Sium sint se sapia, judicent nobis peritiores Τ Sed sit ita, ad mi
nimum hoc certum , multa dari medicamina, e vegetabili praesertim ut & minerali Ortum trahentia regno , quorum virtutes ejusmodi nituntur particulis, in quas aquae nullapi ane potentia , quTque, licet subjectorum suorum reliquis partibus adhuc nuptae, maXimam partem virtutis illorum specificae absolvant, tamen, si acῖeterarum connubio dissoci antur , mox alium a priori longe diversum edunt effectum. Minime propterea corporum partes aqua solubiles solae . omnes suorum subjectorum vires specificas exhibere valent. Sic enim dium crvd. semimetallum illud, quod curru triumphali dudum circumvexit BASILIUS VALENTINUs, contracturis
27쪽
ris & acerbissiniis articulorum doloribus mederi testatur KUNCΚΕL1Us. Idem cum cortice Chin. Chin. remixtum si bres maXime rebelles atque omnis generis pertinacissimas de- bellare annotavit GER. ARN. DE VIN QUEDES, ro neutra
quanquam partium illius constitutivarum, fre puta atque regulo, sola idem essiciendi apta; quippe quae, praecipue ubi is cujusdam indi pauxillo junctae, vomitus potius procreant, si seorsim propinantur. Neque etiam a sola diversa partium corpora constituentium indole, corporum propri tatum dependet varietas, quin potius pleraque ex iisdem plane, proportione tamen dixersis, Coagmentata partibus, diversissimos saepe exerant effectus, uti hoc satis superque liquet ex analy si chemica vegetabilium. Sed redeamus in viam. Vidimus jamjam quae partes agere nequeant; restat ideoque, ut illas paululum perlustiremus, quibus Virtutes, quas frutex noster edit, quoad maximam partem debentur. . XXXII. Hae sunt resinosae , gummo e & terr stres, Π) g. XXlX. 9uae tamen iterum pro Vario propinai di modo, aut Omnes simul agunt, aut quaedam saltim ; sic v. gr. ubi frutex nos ter, absque ulla praeparatione in pulverem sutummodo redactus, Cenvenienti Vehiculo propinatur, cunctae triplicis hujus generis parteS actionem quandam praestare queunt, prae caeteris tamen caput eminentius erigentibus te restribus. Quodsi vero idem in frustra minora incisus cum
aqua coquitur, decoctaque aqua hauritur, gummosae partes, paululo terrestrium atque resimosarum refertae, quippe caeteris lubentius vi aquae obsecundantes, maXimum, imo Omne
fere absolvunt punctum ; dictu ideoque admodum dissicile est, qurim hae vel illae partes energiam possideant, cum nunquam sibi solae & 1 caeterarum admistione plane purgatae
assumantur , quodsi vero etiam purae corpori ingererentur humano , certe illum non eXhiberent effectum , quem huic C et Veg
ι Phlegmaticae enim sub exsiccatione jam fugam capessunt.
28쪽
vegetabili specificum esse experientia docemur. Nemini itaque mirum videatur, cur rationes qualitatum fruticis umbi haud a priori exposituri simus ; quis enim illas dabit, nisi cui specificas miscibilium contemperationes, vel particularum formationes nosse datum est i Experientia ideoque viam monstrante progredimur ad eXponendas rivisi qualitates, in subigedo atrocis limo sane morboru genere valde conspicuas. g. XXXIII. Specifica certo respectu dari medicamina, quae non solum certis quibusdam nostri corporis partibus, verum & indicationibus specificis, tanquam specifica indicata, specifico dono praedita , succurrunt, jam solide satis ab IL L. WE D E LI o it demonstratum fuit; quanquam enim quidam illa negare audeant, hoc tamen eatenus solummodo obtinet, quatenus coeca, occulta & irrationali determinatione , ceu sympathia aut magnetismo peculiari illa agere quis contendereti Jllo itaque respectu frutex noster ab ili. hoc viri Cephalicis medicamentis jam annumeratus fuit, utpote nervorum systemati admodum gratuS, morbisque e contra illud affligentibus valde inimicUS. . XXXIV. Sin vero, quod B E C HER Us in conco dantia sic dicta alchymicorum circa metallorum meliorationes processuum non sine laude praestitit, rerum parallelis . naum , maXimi juXta B A G LIVU M in medicina momenti. expendere placet, apparebit longum morborum catalogum,
quorum averruncum e. gr. L Ο Ν I C E R U S Viscum nostrum esse propalaverat, unicum fere illorum affectuum praeternaturalium genus complect i, qui scilicet spirituum morbi ex spasmo diacuntur, & ea quidem de specie, ubi eX heterogeneis nervorum liquido immixtis, sive sensus interni, uti in in inniis, secubo, spe strorum apparitionibus, memoriae ac ingenii laesione vel moria FORESTO nuncupata, sive membranae ac tonus cerebri, uti
in Epilepsia, Vertigine, perturbatione cerebri WEPPERO dicta, sive nervorum systematis partes, uti in convulsionibus & spas- misti In Amoenitat. Mat, Med. Libr. I. Sedi, III. cap. I. p. 12O.
29쪽
nais variis, scilicet Otalgia, Angina rheum lica , Strangu ria & c. male afficiuntur. I. XXXV. Ut autem pateat quibus in morbis praecipue noster opem ferat aegrotantibus , propria expertientia adhucdum destituti percurremus breviter Autores Ρracticos , adjunituri suo semper loco egregias observationes, quas eX benevola communicatione CLARI s. atque EXPERIENTIS. D. BAL ΤΗAsAR. EΗRHARD ΤΙ, Med. Doctoris
atque Physici ordinarii Memmingensis famigeratissimi , inclytae in Germania societatis naturae curiosorum Membri diu gnislimi, Fautoris atque praeceptoris nostri omni observantia strenue colendi qui suo docet exemplo, posse aliquem Mindustrium historiae naturalis promotorem & bonum media cum practicum simul esse ) possidemus. g. XXXVI. Laudatur autem decoctum fruticis no seri in Acinem seu Paralysi linguae, uu remiXtum cum OXymellesquillitico & gargarismatis instar applicatum. In Colica has-
modica , Anorexia, depravato gustu, insueta nostro demum aevo magni aestimatuna est. xx. sic quoque ad partum provocamdum ty. pulvis ejusdem Commendatur. Idem in ovo sorbuli haustum, ad nimium mensium suxum sedandum expertum ΡΑΗΑcri si fuisse remedium testatur MICH. ETTMULLERUS , χχ. cui etiam applaudit CEL: ΡAUL. HERMANNUsaaa. addens , nimio alvi & hamorrhoidum suxui illum pariter mederi. Nec minus in pleuritide bbbo quidam cum fructu pulvere ejusdem utuntur. Neque reticendae sunt laudes ipsius, quas in Apoplexia ccc & vertigine dia. pro-
30쪽
fliganda sibi comparavit , quod veteribus jam notum fuisse
admodum probabile est; Hinc olim Vates manu tenebant Viscum, ne vertigine corriperentur. eee Contra Phthisim quam maxime commendatur in Ephem. N. Curios. IP) unguentum ex cortice medio Visici querni & butyro majese confectum. tus indiusculus, *. XXV. per destillationem exm ro prolectus, movet sudorem; gra ) uti idem de aceto viani assirmat C L. BoERRHAug. 5bbo g. XXXVII. Sed satis de his incertioris sedis fruticis nosri laudibus, progredimur ad illas, quae perspicaciores, re petitaquae saepius experientia suffultae sunt. Inter hasce prae primis eminet egregia Vis ejus antepileptica, quam ut & mo dum utendi Ill. ac ingenuus medicus Anglus, D. Jo A. Cor ΒΑΤΟΗ, quem supra jam laudavimus, optime exposuit, &observationibus quam plurimis firmavit & amplicavit, editis anglico prius idiomate dissertationibus binis, quae Parisiis 1 29. in Gallica lingua prodierunt; nunc vero docta Experientis Medico - Chemici, CEL. D. LINDENII iii) penna in publicum germaanice Prodierunt. Pandit Autor fide dignus ibi exempla Epilepsiarum & morborum convulsivorum etiam
periodicorum, maxima pertinacia amigentium, ut vires e iam enervatae, menti debitus usus omnino corruptus fuerit, quos tantum non omneS debito risii usu a se curatos asserit.
6. XXXVIII. Studio omittimus recensere exerta placopiosa , quae ibi prostant, & laudes, quas frutici nostro Cel. Autor attribuit, in profliganda Epilepsita instignes, ita ut nul ius dubitet, illum ut specificum in hoc morbo celebrare;
legi autem possunt cui lubet in dictis ejusdem dissertationi
morbis capiti S. Ahhὰ Cons. Elem. Chem. Tom. II. p. I. p. I 86.