Opera Joannis Pici Mirandule Comitis concordie

발행: 1504년

분량: 462페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

321쪽

ADVERSUS ASTROLOGOS.

nccae illo. Sed iacchnobilitastio' corporν nec ab illi diniit emitabilest terrenomccip0 vates ei secticant argumentu est si cogamur sttutes talas hoc est esse aliduli placam qua dixinnis cu calore vittifico potestate: in natura caelesti suas opinati. Nam ut postremu hic primitus exequamur no accipiunt recte qaedicit sonati caelitus vires inlatiota corpa Abus ea unis p quattuorpi imas qualitates efficino postunt.Ruri ille dotes ecpoletates apricipiis intimis ipsent corpor*:hoce ab eoWforinis siue dices ren ainfestenilis aio caelusa tisinali dedi quam otiis ille mutat: sic dareillistasiles virtutes dicit .Q Isim diuoestas adtactsitatesit no constellationi sed mixtionis: ex cuius varia Pportione alia arepatra forma dissultat. Atini civium ad caeloruptum dignitate:siquide qdiuiduni in multitudine apud Oidine inferiore:ea simpliciactu oc eminentiore collo ia post det ordo superior.Provide sisita sublunarista multiformia ranunae saturba coi pom caduco : infiimatii multuaria: paniculatis:angustarad caelata corpus aeternuindesectibile:simplex ampluriiniuei late referrita ni maxie con

illo prioueuenite. Omes aute pariter licet lavariasia multiplices inica sua dote tum

dicatoris caelestia largiunt. Quae plus minus ex sine syderibus coicatas facit illothii mregna hi ' ter se orduae potius 4 diuersitate. cremotius in urendu quae dosita:qsitistam cisdignit β prietas:diximus saepius illam necindime demostiante scipsanalia esiaca se omnia DeuβhIN ipsa deinditiat: lux.scoibus euidens:qdemoto corporerfluensas flans polore indi vo cat se e nobis occultu mystinu diuinitatis S potestate in motin in luce sapien uncalore uratamore tabus mouet:illustrat: creat: rficit: iatoia:primus flectus: primu kmnia:inquauculi primuininterPia corna caelum:pter hanc triplicis ab uno corpore ordirie quoda pendentis emtatiae progatiua quaein caelo desideramus aut quid illi dem nobis videt ad imma pfectione naturae colporalis diprincipatum inseri s uitias duplicibus insignit italinguimurietatinus areogat dignitate imperfectaenam, Pipse ae vero derogat:cuippila: ut Gi:simul colle fiuin uno il1dere 'par xuitis allide in bradiinsina: fui pilis si perpetuo novit corpis&cisos.1ifieo tutamitio numiret uisin: princi ipsuminquirenduessis aliud in caeso QP acti

simpliciambiretcqplecteretur virtuae eorpoWquori uiam corruptibilisi. Scitnaeo si plene hoc reperit alia cominiscendinoest necesiaruis labor. Reperit aut indubielst . quide sine illo resul Iacorporea necgenerare necgenita exer re suas operationes poetest. To Iecmipstimcum suo calore: nec paronia caducis opitulabit: neciacynthus sangitine sistet:nccreuharharsi bilem educet. Et sicut re kquaecuq; agut in nos cessaretes 'ficacia si foris intinii nostri Emento excitaret:ita cessaret divit rus xpo illorae eccator ipse viventium:nisi caelesti calore di uerent se suiti:&inuicem copularent Allius uidi persectio viriu quaecum rebus terrenis indit sunt:hocipsam lumen calo ii uestiquatenus quide calet:sicut omnisi tor riarius Psectio est quatenus lucet. Et quEadmodunecvidericolores: necoculi videre praeterllucis istius beneficio possime ita nec dotes corporς quom uiam aut inficieipsaecautie assicereinuicem possuntsi motus illius at γ lotis opedestituant. Quare sicut ad dignitate decorec pertinet caeli:qui Itanta coION diuersitate uno ipsius nauuae lucis spl dore cortiscent: ita fuerit suae perfectionis. Emultiplici materialisivirtutu numero unam possedisse virtute:b illis omnibus nobiliore: sicut oes colores lux antecedit: Nirsectam illa 't constitutione: ut lux omniu colant pse fisconstitimo est:nec plus detrahi putemus clipnitati caelisi: particulares istas dotes stellis abnegamus:*qit ipsum quoc, caelum nec nauum credim :nec certaeum fiam prastinum in purpureum:qs1cut in terrenis speciosa dino cessitia varietas:ita nec possibilis ins Uibus nec decora. -

s Caput XXV Siluacuit syderi&yptia viscocedar esse in illam uniuersialem.

Amsi rendat aliquis ut plerhaooidibus comuneyprietate motus luminis

322쪽

LIBER TERTIUS. FO.CXLVI

fim: illi resistam .Sed admonebo dimersas istas vimites:*3 1nter se dissilut hoc in Guenire lora virtutes caelestes sunt. icum aulin caelo si paratia unitiositati caelestiusticulare aIiud esuidem madsublunaria si referas ut maxie sit angustum viseestv cst dico lita intelIi vololut tota corruptibi Ilam ipse Bone elaudat in seipso alioquin caeIesieno milut parteiam declaratu:mox quom lauus explicithff. Q wsico cedat insuffitiua atrem suoIogicas ervi e dotes peculiares:sederit ade Iouis alia ΦSarumipprietas:v-n5Ppterea efficiet apud nos aliud Iuppiter*Sattimus: quis repanter o hanc sua Pptietate uterinficere poterit. Iousa virtus differt a Satumia non M.&d nulla virtus corpoNin. omquata Iovia at at Saturnia: 8c Saturnia ae ad FIovian5con attigenctet:seruetim cae reddat:adippsectum.Dica prismucur ita sit. Dehinequo siet: cuis hieomurione diuellitas in utrocu Pprietatis actionis. ilinanimno videt apertius simul Θc breuius evlic spox, si dixeris caelum unitate esse omnia corpo*:sane nulla est multitudo qnona sua unitate depende annihil in univcisoqino ab uno quasi fontali capite derivet.Etoutadmodu inexeracitu legio quaelibet ad Psecliuiuii:totus exercitus ad unu refert Imperatore: ita quae sinSseries rerugen comunione sibiconsensiens: habetiuu principiuast deducitiastibuet:r ire confinet. arcu sint multa principiat quasi muIti ex unitas ad sinu plicissima unitate primipnncipii postremo redi t. Est alliqueadmoduolanumctus quodamodo in unitate: tota ciuitas in regestorus exercitus in Imperatore:ita suo inpricipio sui qsi νως vitius ossat pyelio. veru 'initIagregaria ut sta dixerim conditione:diuisum:mancu: inlaetum intermmatum est.Viget in capite interminam istis clam unitatis surgesariesplexu:pinu:efficax a poesmu. tuo fit ut nihil eosequens corporis essem capite: 8cruris in capite totu corpus esse dicat.Itaqu' est primu interea qsunt ineribilis deus ct nihil eoru est q sunt:&rursus olaesi eminentia quada primcipalis naturae:&omnimodaepotemus: Corporea ergo setius ad puncipio dependeshitIpotius aptimo corpore foeo Sc dignitate hoc auten ist. Vere igit ql dicebamus: lum unitas erit omniueorpoN:deqnegati possint oiaqsint corpo HesioW:Nola etiam possint affirmari: negari quide.qmqst in illis matu varios hahet fines: fritisetffmustiplex spersectum vn caelo nec characteres eos formae: ceam pariter has het diuersitate. linati. omiailla simul no potestatem asinoe: sed virtutis amplitus me: ec originalis natuite sublimitate cludit. aesi sinatura est certe nulIi non caelestium venit: nec ita existimandus ut totu quide Caelum tota cotineatpesectione

corpoNinseriois: pars vero pane. Nullum id laret Iiprius Ust sed pars quasi tocli totus est mundus inferior:exceptis q in mundo sunt: sed no ex mundo. Hoc sthagorici significassevident Allegorica quata sua sententia quasilidam are:totam Allegori. hanc regione sublunare una et tessam: 5 in qualibet Caesistella omnia esse qhae nos Dymigori strategione visunε:sic in Luna: taquattuorelemento*:tu vallium essemontium crimina: sed di stirpes Nanimantia quaecun apud nos sunt: ita in Venere Mercurio reliqui I bderibus:quo typocriteno aliud nobis declarat: Φqlastruere volebamus nullam esse in Caelo stellam qno ambiat totu quod est sub Luna: aIioquin illae caelestinatura erunt: si no false se positu atm probatu: nihil verius dicinatura caelestem

Φ unitatenaturae corporeae.Tum Q hoc merit Caelo digi priuilegiu: Q tanta vastita ste dinumero luminuinnumerabili sublunaris demsi angustiae bona coplediatur. Est igiturin virtute cuiuslibet stellae virtus omnis corpori dumi nec hoc disserunt dis Mers stellam virtutesq, alijsaliae rebus praesint: praesint omibus oes. Necq suci se altior praestatinferiori latioreGplexu:hoc est plurium rehi :s nobilior et eadem continens diq cotinetiserior: sed unitius longe lilIa Neminentius. Vidin pol hoc idem

an mentibus separatis 5 animant incognium Nam sicutOmnecorpus a caeloita vix Dis cognitionis particeps pendet in intellec tu. InteIlei, voco no nostru qui ratio.

dicisti angeloW:quos philosephi mentes di intellectius vocant.Hicsibi sumitia in

323쪽

ADVERSUS ASTROLOGOS.

laborat.Eiqifin omni genere cognitionis potestatibus variis distribuin excellit:id unica potestate excellentius Ionge ci su in illis: poss1det:m seipso vetitate conspiciti tangit: praesente certinidine sensus. abet apud se illam dilabetibus rebus imaginam facultate:puidet caussia dc species re*3 corporeas Φ incorporeas perspicassaronalili rationalis ille vel sensualisIvel imaginarius:sed pintellcciualem δprietate nobiliore consditione:qimillis potiri uest colligens: reiicit qSimpcisceist. Estem in nobis comistio physica alitud amathemanca:mathematica aliud adiuina. Nam physicli ratiociam sensu consequit:mathematica cuiatitasia: diuina cumente di intellectu. ito minuunulla in in1 despicatissima no omne vostatem suo Iumine videat onos illis scietistiis aribus mi vel attingimus certe vel anheIamus. Eya igit coparena usilia corporeis suntin nobis hae artes at scientiae:sunt in tota cognoscente natui a Varia genera cris nitionum laquod in corpoηttur diuersar si uirtutum varia priuilegia. Estoniis reunitio participatio quaedaluminis intellectualis:est corporea Ois virtus participatioqtisdam iaculinus elastis.Qua sicut illaeuidentius intonesta prisceliust, elucetin biritu cordis.His ita pomis agite videamus an rectedaxent ijiam si mentibusillis defluant intellectuales rad 3 alios Ereqvi physicos faciant no madaemaucos: alio mathematicos nodiuinos:aIios diuinos potius phys sui'mathematicos: atmita haec lux crit ut ista studia penes naturaediversitate mentasi spiransi: maiadium ab eadem mense suo ita cosilio volitatem ciscentium: puto reditus sentiet qui nihil esse Medathmoeqst 5 largiter dare aeuis illarun5 possit: ecqusnsi sua quide more syderum: libertate donet sed natura:cifico insitiit hoc nus inde 'illud munus ex at no addantem in ola aeque libet alem: ad captu accipientis conditionem ditatessereserendu.Quod si queadmodu diximus itale habit uella ad nuptibileremus U'adnqstruattineth .ppositu: sicutmensad desectibilem cognitione:patitereritviqentapbifestestamqu2lis ex sedarequiem corpus subditu quodcu sit illud laces' emisi eae utiam afflatus culti diuersitate no assianus stellias astrologus putat edamatae mater diuersitas faci Dixi afflatum occultum: qm yderisae phimeatet calorem:pintentione remissioneis radii potesse dimetis: qiuod stiperius explicacimus:sed in omittis istis Wrietatibus per quas ipsa se quasi stilla Ῥpagat:emundit suas ut ita dixeram species Gymagines:sicut illa non apparet intentio atq; iremissio: ita nec ullam agendi diuersitate pone risuademiir. At inquies virtus Iovis 5 species ista diffusaldiuersa est certe a virtute diatumit Falconstanoaepterea diuersam rem effecturam:cuniaIlla sit resinfiiblunari mundo: quatro utravis flacere possit. Quaena uis actionis diuersuas facit utra idem:sed aliam idem facit alio modo: nobiliore nobili orte eminentiore. Quam nescio sidcisiis virtutibus ita statuam rancssicatior forsitan in nos virtus inserior: no quia loco proximior:sed quia naturae coma r: sed alte rius operis haecinquisi .Hictantu asserimus si praeter luminat catare sua cuiqdinutietas cedaLIta defendi posse oes uniuersialestiit nulIam faciant sedi is 1 rate inferioi t Possemus incocedere vim aIiqua particuIare illis cotrahentes.Lsydetegam potestate. At ita concederelut nihil hoc tame iuuaret aflioIogos: ut si s quidem stelIas in omibus f pidem operari: sed non olaiothuscdcedamus: v aliud aliam ad hoc exemptu.Consantcoraa quaelibet ex materi ad forma:Putetigit aliquisita se rem habere: ut Q attinent ad materia tria minorasydoa Dciant Luna veinis at merciarius:diuisis ovicijs:ut materia ipsam Luna reganad forma velo disponata Venere5 Mercutio:a Venere pquantitate dumst ordo: figura:copositio: decindebitus in partibus: a mi curiorquesitate: dum formabili mobilitate suscipienda sorrete congritas induit affectiones: ato sunt formae manentis a supelioribus tribus stellis instuc modu: ut forma sit habeat a Satumo: deteste divita his quiusta Ioue: q moueat

324쪽

fusione nou et ait Opamnisolen potissima rescieticulas esse videat operata ma . teria vincere de qualibi siae par stil&generam spa&manifestatio. Quid si icit diserrent opa planetaliqSN ultro cedimus:no rdiae: fide experimentoW:no auctiora late Platonis/Aristotelisue coactsitarem tunc stoeois diuersitas re*inis1ONInoacieto sed a causis inseriotibiisngenteilloqlestiusmipinoinibus eodenio sed opere vitiato tua sinis causis tua pota e materiae articulares magis*virtutes ansnetibus ponere:qn necistas suersales nulla rauo psuadet:posset dequibusd1 aliterius cari sine piaculo &ca docto eua auctoritate nonreo:1ωγ' seques liber ostendeti limoinec sunt ille quas astrologi dicuti nec 1 Ilis assicimur eo ino quo credunt.

maput MVI Epilogus huius libri cureiectione quarundam rationu astrologouin ipsos argumentantes. Xaminavimus naturales oesmutatiora reuinferio' quaecun* Iiopa esse e vident madesonuitis holai sibus in quintaeronis lutioedicemust nec res

similIis qliauctet ast logis sed occasio data potius multa obiiciendit ut sit O eos anagyrinissam comouisse psn1teat. Et em ud colligimus inde aliud Φradijs luminatae affici coma sublunaria ed nec ali affectione ct caloris/neeaIterius caloris . vitai nec cuius actio aliter tauraret II δ situ si eos vel exa,pinqlvel e directo nos magis irradiantis.Ex his prium orme eluu reddimus rone:quoscum fide expetiellaein testimoniusuid malis afferebat: in qua reddenda noctarmati astrologia exillis esuiniatioth sed inurmis parebat:8 lilli vel falleret: vel tulerent: ubsin detegehat aetasbaministeredi absIis vim solis exiccatricem lautLunae pinsalubriterhum uice& H1:fal fingiui navim occuli1pter motu&Iumenqmare reuoellandae sis noxa partuso 'imestris reuiari Sanirnsi falso signis asinibi quasi

vinutis potesatisin diuessae: M situs tantumo varietate solis radius operat falso crissimos dies reperiodos sebilaea Nunae motus:vel alio id re es Denio inlabius A gumtigit ut existis aiola lunam mutatioibus argumentu summeret ad side decretoNastrolos Astrologo. piaeIut inde insuspitione falsitatis nomediocriter adducat: ita emargumentabat sub Aliud alga Lunasius heu membra occupat torpor ex cu ea echinni sisti mplent:stigefaciti in mium&humriacit.Solem toni du sensus attestat:igit siccu. Nos e diuerso sic instamus Lus RGOrquerna loletes,mnos:ωt calida est:demostrauimus haec ex Aristo.stupetist redormie PD MAris res Ribea:igit calidaest Declarauimus hoc apertarone si pacto.i id eueniat: In pleni iunio Euctesceptious alitiaipascrecens rosorat: metat: Mifcalida β.Probauimus teppo R. ex preciate: ex evidentiaipsa. Des Iepariterappestamus adisper enii 1:qua patet Σης illius radijs spintia.Vitae oem vivificariud veronden siccae potestatis ista salubriterin 'lidae. cditticile filii declarare si pactoves accideriuves siccenvel exurat. istosi Mela ciat elisi sol luna fisgotis&humoris causa essedicat: licet sydus ut in vivifici tantulu minis 5 cvioris sua natura sit auctior.Sicite colligebat videmus asoIedili inamantis 'Π'sto nostra eoma permutarienecigit de alioν sydent insuribus dubitandu est. At hoc ipsum de aliis nos in dubia trahit:qcyde sole lunao videmus:Q. s. ab eis ira corponi dispositiones variaridephendimus: utreIiquas steIIas asymbolas potius iudicemusJΦin partes operis aduocatas siquide lunae lumine decies centesemphumiditas in colporibus attenuat laugescit sempilla crescente. Cur igiξ siqSputatastrologilde allom sysdeWefficientia veru est Curin*ndinterduli unam planetae cudominaiiria iura Iuminis Iunaris Di cientes humiditates no augent: ut liceat nobis ah qns de*beneficio euam novilunio succulantas ostreas cenitare: Cutinuice illa plana nun*Satumi siccitas at martisius caeIII legibus astrologicis usurpantiu coma desiccat: cesia ligna desericita carie:potius ergo fauent Ohseruanoesiste tollentibus potes te plantia W: Φ asintentibus: sicut&his potius qui signis efficacia nullam inbutitist qui plutima:alioqitinesia Iunam Oves mare: sicut voIunt nec ipsinegamus: cur in aquaticis signis positam'pIus moueti in igneis:nec minus in siccis denicvΦ mbumidis aut ri una non fac t

325쪽

uberiores accessi hirmidis iuncta planetis ilexiccatibus.Et quos vera qpraedicunt de duodecim locis:quas appellant domos:quo illud consonat:in abortu standens luna:4 plus summo*pinquat sortius agit in oceanuatinita sortius ex.xij.locossi ex hoe roscopo:quom loco Ianguerefialoe imbecillimam omnisi .delgi potestate imanti potius Cis stans nobis cotra illos ista experimetan ut tra fidena ass Io Nopinionibus atrogent nisi queadmodu dicebat Phavorinus:ut supra inlitetigimus:via in ceanumt asi lunae comes cstea simul senescit adolescit sputant arguments esse adpsuadendu im r humana Rec parua di maximatius si lis any deribus eum: iadiiciatm regi.Sed longedi artat' ut idem astrologos sudens iactabat: nimisomen tum &absurdum est:ut quantii aestumceani cum lunae cum cillo conuit negocium quom aliarius quod essene de aquae diaetia cunnilualibus udiudicem est. Erisii memus ipsum quo quasi makadanad lo ultum bernari.

Eliqiisi ut mih cina arguimentatione dis Ibluamus pinia ab mentis humanis

r in sibus alia ita vires n ras excedanCautptermeritu diratione enisicut de aere fatalista caelestis potentiae vim astruere videant: hoc nos ita solvemus ad praesens lutostendamus habere suas causiashaecola satis nos:n apparere quics in cibus rid auctore elum desideret:hocen,ihil incursur esse human*M undelis

spicio nasci debeat facia io1m se reddi gubeman. ampinitia inlide Iibris uetis no soluentes iam sedarguentes liaeci primi, caelitus ullonio fieri pota docebimus: inubus istam vim is gnoscere sibi isti vident .Ea Orodenis duo summa a videlicetat Imala. Dicamus primu de magnis:vel ad animu per uncolista: vel adorema. Sicem nobis&Alexandri scelicitate ci p roris ingenistac doctana obieci , M. In O utis. Ahi abiu qRd animu pertinent. Amiratis in Aristotele consumata scientatu, ohus. natu Est:no accedo:nsitam vulgarassine: Q naue east multino ruerut Aristote.

qui praeter catas quotam caula uniue lue Boetiae su :&philos i actici pati

titer germinlit: eausiae. mae sunt Aristotelirpinae ecpeculiares: ad quas singuIarem eius risum eramus.Psimu uim utilleinquit sortitus est alisma na: ancunno a caelo:siquide Mortalis:& incorporeus animus Og ps demostrauit: nec astruio neglltctu sortitus est cor pidonetiuinalianimae simularet:nechocetilla caelorusitano acci causa:sed a parentibus.Elegit philos hari.Hoc ec qim QN opus γε diximus: hoc inanimi cor sis:ξ sui arbitrij fuit:. ecit in phia: hic arreptis siue suae industriae fructus. At plura philosophantes multi pati studio a labore. Fuit

in causia doctrina preptous' diserticitas iaculi in si aeditust vel pleni monumentis: sed no exactis ne talaorno adesset inchoandi dipficiendi honas artes materia nodo esseCAtyiecit plus longe Φcoetanti&Φdiscipuli. Sortitus erat ho astrii melius: sed ingeniumelius.Nec ingeniti ab astro siquidet orporale: sed ad sicut corpus a tre:noa caelo.Dest nos tanto loquin urio Molos nonorificentius ito causa uniuerialis p iuculatibus causis diuinior diem mentior.QS si captus excessit ingeni j hsianivrAristo.velphus Mius: ait causae hoc no Oin' deterioris quale comus omne.pploea caeleste estuta meIioris hoc est diuinae:iscut socrates maior mca sentetia omni uphilosophorusapienta sua nos tabiis natali iijs: sed assistenti numinirettulit ceptam Quare plus caelo damus Φ op trans diuinitate animo*corporeis illis radijs demistimus: minus si eorporeas diueretiasqdc priuatis rebus accipiunt illi quasi luculaueausteuibuinnis. Gnus auto o*dcceaccst deformitates ipsas nyasi dilabes mentust cribimus stellis:qlest unu exiliis ius maxiemo istant ad ariacofligere vapparet inhoibus mustis absonae quaeda appeti es pleri es huisitatis q no intriniscam hoc est humana:sed extrinsecalire causam videant: quia potente ideo syderea Ebucio ab illis quaesierim cur pregnas mulier terra comedat libet, s Mar hones φ

326쪽

UBER, TERTIUS FO.CXLVM

nerint: Admonebo causiam pariter hi qdemirant:m corpis teperatura potius ita cς loeste quaerei,da.Dicere apud iprobos qQ daemones:sed a corporeis eos abducerem. Certe pier corporis habitu quant uisciatadhinoi portentosas affectiones consuetudo vide poraveristinio possum exemplo decIarare. Multadhuc homo mihi notus ydigiosae libidis S x vi nis Scinauditae. Nam ad Uenere nunΦaccendit Inisi pulet: di in scelus idita co P R i h d, . laus euientes itaplagas desiderat: ut increpet verberante:si cum eo lentius egerit:haud copos plene voti initi eruperit sanguis: Ninnocentis artus hola nocetissimi violenuors cutica deseriterin Emagitatille miser hanc opera surrinais pcibus ab ea sempscomana

qua audivit: pbeto flagellum pridiesibi ad id ossicii aceti infiisione dui aisi: disupplex .

a meretrice vetinerari postulat:aqua quanto cedit durius eo seruetius incalescit: dc pari passii ad voluptatedolorem tendit: unus inuenis homos qui corporeas detrias itermiclatsi iuueniat. lacu non alioquin' pessimus sit: mothus uagnoscitia odit:quoni mihi iam iliaris multis iam retro annis:ud pateret libere patefecit. A 4 diligeter tantinsolitae pestis causiam: cu sciscitarer: a puero inquit sic assileus.Et me rursus cosiuetudinis causam interro Me:educatu secti pueris sceIepissimis:inter quos couenisset linc caedendi licentia quasi praecio quodalm ut sibi vendere flagitiosa est inoe pudore. Hoc ego laetulicet have auribus iberalibus:ideon Osippieis ut cognosceremus euidentia ipsa quantu illis essedissius Valeat suetudo: ne quasicausam habere terrenam nullam laestinctae Iustatim accusemus. Nam id quide astrologiusiaudisti damnata dicet sume venerein is genitura: Naduersis inasse:aut alimo minantibus radijsm rus flagellata. Veniamus ad res extemas inubus Alexanderpponebat: cuius tan 'exandro rata repentina foeticitas: unde nu ortu haberet quaerebat nisi haberet a caelo: Factis sese, in formsio: a virtutibus Alexadri quales habuit multas necessariasiperatoresortitudine: heralitate laboM tolerantia: perina rei militatis:egregia Iitteratura: ei quas aliis hume μ' -μ rareno est necessciab exercituque naeius est:&fiib patrePhilippo exercitatissimu: Nheneficio regiois bellicosis simia:&obliberalitate exemplum vii tussi amantissim si sit Abignauia popillo' superauit:unde dictus a pamiopumas Iecu foeminis. R fors tuna q in rebus bellicis plurimst dominat.Fortuna vero climcolca Iund dico:sed eam Fortuna. causam cuius meminit Aristo. secundo libro physicae auscultationis di qua vuIgo sortuna dic mus:at fisi verbis solemus exprimere:itasors tulitrita euenit:itares cecidistpqua fit ut ludentes Misis: autiaciant qavoliant:aut Un5voluiiChaxestillac canit cupata: qpraeter illas quas diximus disimiles causas:Caesares: Ilas Hugustos: me xandros fecitiqua pse nec dependere de caelo:nec idcives seqSntu:heca)uidensite de , . rogare diuinae:&quid demu aut esse:aut non esse possit:qm Immolibro late distaendum est: hic dicere no oportet: ubi astrologos non alijs magis o Aqiunai Thomael Tholai,

quelli summe sibilavere putat armis opprimemus:qtrvero ad id attinetqd principaliter hic trictas:Nego quicΦ in terris adeo magnuficii hi videri: ut auctoreisu mes reat. Nam miracula quidem animi ut diximus caeso maiora sunt:s minae vexodicor PQris:ut Φ maximas inccaelo colim minima depraehendunt: ut quod recte ducitPhastiotinus. Nihil magnum in terra praetet hominem:nihil magnum in homi praeter mentem 5 anisu:huc si ascendis caelum transceladis:si ad corpus inclinas 4 caelusiu-spicis: mus maevidestia musca aliquid minus. Atqueadmodui quidem insibonis ginis mine fornutam: sunt qalijs praestentro re: magnitudine:ssintvictoriae: hella rases:ossicia:labores: egestas:diuitiae.Quae templantibus nobis ina exigua&nulso discriminς tu hil sunt ita nostra ista corpuscula: nostrae*1tunae: nostiirmes: nostrae pvinciae: hella:foedera: nuptiae: caeIo sic arees nihil sum intus:cuitota tetracollata cuius una portiunculam inter se ho signeseruompa tiunnir: individuum pineium est Non ergo ea est magnit prelum term)MVlut alterius esse Φ caesi opus no possit.

tuo si digna non suntlquae internos digna sunt quanto magis erunt indigna: ae

327쪽

tandi auctoris mire conuincens Ble mox q. modos

seruatus in

hae disputa

tione

. ADVERSUS ASTROLOGOS.

indigne etia fiunt nobis ut stagitio seuehi ad dignitate:Socrate perire iudicio stellicatonis:&enonnia id genusIqquo te mltaec videmus:&patimur. Insibus ipfimis elucescere fatu: Jccaelestis deci eunecessatate ait Matem .Que ego euamologis aliis libeter interrogauciana:c errata nostratatopere ambiant stellisutare:&cu ipsi precamus liberetis indecaesum:*nos accusare quasi aut mirabileessetnos enare:pronos .di malas ab adolescetia: aut errare 1Isapos 1nt aliqniustas optimi dei in mutabili sem. per ordine famulantia. Damnant viqiuut 1nnocentes facinorosipremiis assiciunt a quibus quaeso principibus.iusias an iniustis si a 1ustis nec caelum satis erit tanto miram, Io:sist iniustist caelo opus est ubi despectrix caeli malicia laus est. 1uaerii Aristo. Hyblamatis:Cur fere idem semphoni ecpa res:cunm multas afferat causas di vos rasiaticetas:nullam in asscita ecloeut qu1.s sciret sentes ec tribulosi caelum germinare sed terra. At cautus homo di prudens:scymarae fit ebat discrimen incurrit:euadit alius periculuicui se temere stemus expolirerat Quid est γ' admirem uiciti nonus haec nun*euenire:Φ si eueniantispe*miraculosithisiadu: hoNcuplaei sim fixunt causa quinenda inlprius quid rima: Haec si deest remotior eo ulta: dei toti fortuito non est alia causiainuestiganda:siων satis meminimusqs apte sim Aristo.&secudoli. physicae auscuItatiost:&sexto primae phiae scriptu nobis reliquit.

IOANNIS PICI MIRANDVLAE DISRUTATION ADVERSUS ASTROLOGOS. LIBER QUARTUS

Caputprima. sinos in disputando seruatus ecd c seruetur dus: Tum sidetur astrolopis inmaximu dant theologiastroIosam in nihil esse. Osterhicine indissiputandomos: ut siquid&ponat aduersarius quid: didati sineptaculati contra rationabiIiter neser possiti negenius id eouus nos idemus etia si sit tale quo concesto nihil magis conficiat illeqst con idat mista seriepueruentes ad id maximu postulare ponostenda musinia si detur insute negari posse declaratu es: munime ne lissa arbitra.Siccissi di res ipsa querit in disputatio

nem totast suamembra paniculmusexploratie qua multa Metius accipiat aduersans intelliginquancypa Moeriam Nabsurdam opinione tueat. aetam multis veInominibustas a vel cene dubia tu utcunmota se habeant ipsa cino no essefessiano possithunc more seruantes cu astrologis primu defendebamus tantusisIis eclunae radios , essitatiam habere permutandi res inferiores. Caetera dera nihil nobis influere aras dioin vel distantiam vel imbecillitate:Secitndo loco si dabat eis.id. s. non extorquenti hi sed apetrantibus defluere ab omibus aliquid in nos ostendehamus id tum abomih hus intentione tantu remissione diuersum effluere hoc est Iucem cuc lore vivificaestigiis aut humiditate siccitatem si illis noemanare. Tertio si iaceretquattuor primas quali es nos tu: ut restionu quae fiunt in sublimi diuersitas essetabeis: aut sit, foret notame ab illis vespestilentias est et cathaesismos vel exustiones: multominus virtute primaWilla' quattuor qualitatiyres externasticati fortunatis iubieetasa deribus gubcinari.Quanosiptim assectionsi auctores sydera crederent:hocaeca te endi:frigeficiendio: tum humectandidi exsiccandipo aestate haberenς alias psterea illis dotes attribuendas per quas Alicianimultaq po vim qualitatu ill fierino possunt. nim quales quales haberet stellae virtutes Κεprietates eas ianiuersisses inesse ut nullarita esseqn5vera inserio' corpoivconditione potest rem esplcctera Quare agere illa oracuomibus qSincauta univosalisiprium.Diuersitatem autem eo ν quae fiant diu confingant omne a proximis causis velli herisIυel naturalibus sortitis origine ducere..uaenosola eo consilio defindenda suscTimus ut intelligerent astrologicu aliter sentiunt ecasseuerantinon consessa se dicereta manifesta: sed qnec certis ullis rationibus nec euidentibus experimentis necauetoritate Plato.Aristo

inlisue confirment. Sed in ambiguo posita sicuti propugnantur a quibus milia σ

328쪽

. LIBER QUARTUS . m. CXLIX

pugnent a multis. uibus si tota 'iterer astrolagis necissides ora sibi darecta Iocaret:non esset apud me penitus ruinosa sed nutabunda: hocin tam caderet illa mea sentenuas*vacillaret. mutastrologis demus quanteis Iis Aquinas Thomas theos logi permulti atmphilosophi dareposte cotenduntino magnopere.crefragante rationellonge tali minus accipereis accipere 1 Ilossit necessariis:ut aliqua ariologianos olumi id nos sed sua natura:ec apud imas angelicas mentes esse defendat. Dabit emulisInomasidor maxim udari pol citra aperia calumnia veritatis:utu oim planerasi bium ad nos defluuia in virtuteFueniannec alijs alias lis esse netates nomo calamitam itinciendi: sngefaciendi humeelandita exsiccandi: oc Itiores: Unde variarnuncia ast olevita

inenoni turba ruastutiio omneRprietate qua habethoies caeteramnatura corpos etia illud R. resis inserior a suis usis mimis habeat sed alliquaenam a caelesthus: hoc totu dinos Gcedatur. praecario concedentes astrologis ostendemusmuIIam Siccirco futut hanc arte: cum de his maxime vaticinet ex amis quae fieri ab illis velindicarino possunt etiam sitiantii cunctaqdixunus:at ita cocussam vel ad interitum priore libro astrologiam nubtaiani pa in vel indulgentiae sperelicta disputatio presens funditus euertet. scaput II Fomnia a caelo non esse.

Cicultae res a qual3thono vel malo euentu minatos vocamus homire ei ini fortunatos hae praecipue sunt qsicuti fatales imprimis putantundia caelestideario pendentes:ira praedictionsi astrologic pars maxima diporessima masteri sum.Namqper se causis Himassabenti ut concitides animi&cor ob ex ere adeo superiore causimi occultiorem videntist quae temere fieri casu pdic mus: quu fieri sinevixima causa videanξ:talia sunt fi interves insculiciter nauigare:

temnan: mercatiira facere: fodiente terra thesauru inuenire:latronihus:hestiis occurrere:r placere peti tum euadere:hona seruitia malaue sortiri domum ingredi mox ruituta:&qalia hoc genere praeter consiliu praeter opinione miseris divere aegris mortalibus accidunt:de quibus utu prorsus exua nostrli manu sint extrinsecus veniant annosIoptamus maxime astroIOMN audire sententia. Alioquin equis corporis habitu sit vela speculo velamedico sciat:sicuti di qualem mente relata seipso:simo mente habet . quae sortuita nucupamus ea sunt qpotissim si per artesdiuinatrices humana

curiositas expeti Haec Mitante alia nullo mode caelo praeuideriposse phalamus: nee alia ronest qua uretur ThomasAquinas:eo maximeIocosi satiere sententiae astrologo etsi vide'hoc est tertio libro intra gentes ubifortunatos a caelo di fieri hol re insertu a b c notos dicere videlaea ratio talis est istus caelestis comissio agi tintcilectu vel electios ire: sed queadmodunatura agit naturae aemu est adunatenaere.Effectus igit quino est unus a naturali caulipse essen5 potest: at si ex accidenti concurru invicem. coueniunt:eavere uiasinon sunt sed duntaxat unu per accidens.Concursus igit Iimoique

solemus sortuitu nucupare:nulla esse pol pse causa naturas:sed caelestis causarraturar

ostldsimul declaras quo no est causa a secat IulimpleuentoN: sed tantumo ex accide 'xi:instigas inquitat fac elo ad sepulcis sodiendu: acciditet uti sepulcro thesaurus sit 'Quare fodies sepulcrii thesauNinuenit:no fuit hoc acMout inueniret thesauWpter. ex accidenti:qui nex accideties eunde essedis uIcrudi thesauritore:n1 instigare homine ad sepulcii fossione linqlatet thesaurus ut thesauru inueniat causae ionalis est&intelligentis:cuius onuestrem una ad alia retareo ordinarematuralis inii faeno est: suaduntaxat ad unusertur ut diximus qualem esse caelestem radiu nemo dissilinit. mapiit vi Quomodo rem fortui ae causa sit deus:quo angeli:quo caelum: quomodo nos quomodo fortuna. Vm de sortuitis rebus mentio fiat operempe tu luetit altius exHicare q sint

et illa'causae apud phos ato theologos:na ex his quidem qhactenus diximus exumari posset incisumnos illam duminat temeritag. resene:nsrcipi a

329쪽

ADVERS ASTROLOGOS.

dos esse astrolagos qui seruarem his quo extraordinariis ordine 5 cerdisca asto inarenξlut nilis temerem natum nihilsine causa lentuma fieret.Quae siqua eo rada est:illa vides potissimus gendaqua astrologi accipiutticaelum sicili nec insta caelum talis ulla iudicet potens.cr omnisi qsubcae fiunt: e supra caelum diret: videlicet risi ui ad cum ut indignepraeter meritu diratione rivideanξlqpotius corporalis musae qua/ie,ntur. damnecesshate φωuidentia armanteligentis. Quare ut hos scrupulos extrudamusta replum dis rerequaedalauus sun his rebus utiliseen ut postla caelo guhernari haecno pG semonstrauimus: nec undedi quo glihement aperiamus:fortuita fiet dicimus qpter intentioneoperari mensest.Q1ivetin in rebus humanis iraina dicit: utqsolae conssilio ronemnunt.Exemptu tale quo superius etiam usilpposuit agricultor terra sodes re culturalais mans nothelati . Accidit ut theseumisueniat fortuito Linum dicismus nec reperti thesiam causam alia damus Φ fortima. Nunam uero non intellio

mus aut numen aut natura aut rem omoaIsqua causam talis euentus: sed potius exscudimus infortuna lacta dicetes ac si dicamus ita euenit sorte noex aliqua causa:na fossio side terrae causa dicino pol t sit terraiquatenus terra estIocus.Sed accidit eunde locu terra simus essetate althesauri. Quapropter frquaeras qua causa iactum: uter tit iste thesauru/nulla est averre:cunbuna causis sed tortuitus cocursus plurium hoc causaNeffecerit.Propterea errabat qui fortunam rebusesse negabant:qua opine

onem secundo physicae ausculiationis:&sexto primae philosephiaelibro conuelitAsstoteles:Eπὰlit aut no quia putaret st nobis implouisasenuitatu sunt notaRuiua esse posse supioribus metibus: quare nihil absol ute sim icite esse sentina: dquhitrarenthmoi euenta necessivio his ximam per causam Ino intelligetes quo pucio quod est unum per accidens caulam minine exigat per se unam,thoiem e emuli messe&heslatorem causam nulla habet:alioqum sis uIessint φpter aliqua causam ordinem inuicem haberentexillacausa:quaeaut sibitemere acciaunt:vt bella totiessemus culmusico esse IIatore: patetra inuice ordinehu quare nulla habet a Ius error se agente cam:sed accideuim: sic recte Peripatetici sum&ssimna defendulium detestabilis. hus necessitate extetmin1tes:sed citantexestud1de abilius 4 qui auferunt casum pernegantes. Laliterista fieri Φsortuito hoc est nullo silio superioris causael nulla uidentia pulluIatem pestilentissimus hic error ex impietatis radice qua creditavinon cognosci aut sino cognoscungno curaria seperis res humanas 'almironibus renim cetur: ubi traphilosophos impios erit disputatio:nuc uelutignidicato falsus abstre attirlauctolitate Oim theologoN totius' pnilosophostiamiliae ec Aristo Peripa luil iv principis inmoralibus Ilibris Ita ubi de elicitate . ide bona fortuna distiniit naillaecura esse botes deis pcipitem sapietes: B hic nota este deo senshilia ola piminato futuraecin his dirigi nos ab eo clarissime asseuerauit sidua libro dinde mundosii Line de bro utitu Aristotelis sapie digno confirmauitque pIatonica illa diuia iustitiasses, Hundo Aris si oraculi cuiusda coronide termiauit. Si igit cuiathuana dei:Mem Immur: ut custo: sapietiastodes angelos:8i intes et tu causad scix ordine coplecti amurdei ficostiis Fuident dignu . ciam famulZte: SimΦhoc veWest nemo dubitaueritinstigatos abiIIishoies ea saepe ficere q si inthoino pulianopeognitatulis vero sapietissimapcognit disposita. Vubgatis imu eoepta destiuis demissis adno ut ueniret ignaris in dniuolsitatis:Φ tu uentus arci citrius Uisseruis inopinatus at fortuit Idno pulsus&pordina tus est:sic*curas utilitate paupis agricolae custos angestis mi adesiloca etadiedum inuitare motibus occultis:vhi noui tangestas esse thgauix:vtqd pauperimit sonuda Augusti. cosiliu in angelo Heri hocrespiciti Aurelius Augustinusqnto deci.dci Iibro:non inquit causas q di ne fortuitae:vndi fortuna nome accepitnullasee dicimus:s xl laten-tes east tribuimus vel veri dei vel strumlibet spirituu voluntati. Dixit quomithres b Diuu:qm tam a bonis hoc fieri potΦangelis malisllicet non omnia ponanimali qbo

330쪽

tate patratu.Sed haec alibi latius.Proclus Platosaicus in comentariis inThimetieadcin t in ordiae; quaeinligustinus fortuna definiuit esse daemonica pot*ate gregante inuti in causas inter scdululsas: nec diffreta peripathetica determinatiCequa dicitii nanaha th ' essem electione humana causam aIi efficiente accid insed altera causiam remo Priore occultiore*:stera proxima notam respex1t. Dixi tem ocius daemoin ca pom state Uita vocent Platonici quascu meres gnin holas positas ct stellectus superiores

a Particulandi oriarent nostrawco time semotas. Declarethus exeplis luc quo fi riempliis tant ubi dicat Iulia lusud agat intelligamus Domi eratLucius ditatiqu1de cd agere habebat v sedit aio tame exeundi sententia simuIrim egressiis domo in iust domus fortunatadicesquipenctataimmines sic sinuent: cuius m causam a male pio

philosopho si quaesieris:sed di male philosophores deb1tcasu ita factsisnecali 1 cauissam requirenda:si quaeras Astres sti benigna hoc aliqua radiatione resert seniusn1 planetaelcunis ope defensus ille sita ruina. Fallit asscione supentis anata: qm adcitare Lucisi ad inrellium ne silbrinna pereat cauis est intelligetis agetis*cosilio ei rone. Qualis nec lovis nec alterius talis radius tui essehoc de caelo potuit ut ad egrestsum Luci, animus esset pens1or*adquiete: si thoesto ab ipso cornis habitu esse

potii inexstalii sedentarii magis alij ambulatores holes stini uisi quasilerit huius boni

stellatio causa: fuerit ex his potius quentes nos redduto melius apparetes: quales martias dicuti no heneficaquaepiadi de satrix a malisqnuisaepius idemustamus. Sicini expedit ordinateissa inuicem radius non pol egressum. s. utitione artuna.sicuque nac uel et i egressione Lucio spaciadigra fiortuitu estnit rediens monsi discrime euadat: ita stelIationi siqua motale esse censemus uniati illisi ad motu: sentitii inmorsius accidentaleluiliberet anima: lia ut nec cognosces astrologus t influat caelum Lucio aliud sit mr cognoscat:*auiduillusiiturumotusam gulatiolassiq;:sed

futti Nut simul infidi perictili fugiat pcognosci ab eo posse necti hema nec ratio Ul: acosentit. Vna fuit supest causia cui ruisium hoc nec iniit si esse potuit ditrina. .veLlicis intus animuLucii instigans ad egressiimi ne sib domo mox casura dispereat: qua. .ct casura id an me intelligit: Δ adesi fine ordinare Lucii exitu pol De radio corpajineimsi dici potiquare nec phus ullus fortuna definiuit caelestis deci eucosii tui ionelaingeniturae lactu: aut tale quippia duetudogmate ast Iccol*:sed aut ad 1pstim casum inopinatum coctarsum causa. se rettuleruna ut adites mus causas in incem

nedd decernedo caelesiisi meminitiastellationu: sed neclaustedo disputado . sa ista venetialiscol opinione nec digna putagat deqphus hociubilatet:sce elut alia citi triaων delirametabpotius iter tabuIas puigia inter troueisias phiae debet et annu . meraticipse i fAris in traictatu post diligete totius quaestiola examinatione ita definit cunobis ita triuito euenit duplrficiet tere:m incidetibus nobis prsus mirus denter inidqis honu facitetventu: aut quisnocosilio deliberatione*ipetui si ad Manidioems:cinusta rone ignoramusnit stillestist obstinati si1mema rhcino vel odi desce donus:illud priis si ad computat reseredu: hoc adduima motione a penitus ipsa volutas occultas i pulsionibus ictinegiqd' passi soletiIIa dicere: psagit animus nescidudin quos hin alitervelle huc rapior: alia cogitati meus accedit: itacssuicdsiInrdneia i iam reddere possint: ita in libitus ibi: ita piudicatu aio pertinaciter asseuerat. Quo locoptasAristo.&deo nota esse olariit superius diximus:&nihil esse stibiimuis deo unde Arisso.*ra possit volutasnra mouetuqst magian esse Oftalitaus argumentuarii macta hiis deo Cibus uacolligi pol relν humanam quas a fiericassii:quassili natura:quacia electione: dc animatas adiuino siIio: nam licet niihil fiati ter dei consilium: ita tame patetimur ut fieritus radicamus quae relictae siti hominum mentes non efiicerent: sed peculiari ''

SEARCH

MENU NAVIGATION