장음표시 사용
241쪽
Grauitas Terra sistit ne couoluatur. 249
. ut medietas, quae in motu i euolutionis debet astendere,
habeat ad oppositam positionem , aequalem 'quar eodem motu descendet, consormiter sui ponderis inclinationi. Si ergo tollatur aequilibrium, quo sistuntur, vel imprimendo aliquid impetus deorsum pretia entis uni medietati, vel correspondenti sursum dirige uis voluentur quidquid enim addatur ad lumenti viri, vel impedimentico utrario nisui ita altera statim tollitur aequilibrium , fit motus praeponderantis,in sic reuolutionis Sphaerae ad eius positionem rit elat i non militat in diuersi mode figuratis, ut palo huiu modi auium cum sunt exacte polita ii vel anodica traperficie inustunt horizonti, vici tur tacillime moueri, quia bin paramus motu asperorum super aspera, quo per multas particulas impigentia valde notabilem inueniunt resisten
tiam ulteriori progressioni , vel motui cum aliqua totius grauis eleuatione exercito. Non secundum, quia cum ima
pulsus in quibuslibet huiusmodi experimentis potius languescens deliciat, experimentum potius fauet asserentibuς grauitat an resistere tali motui laoi4Zontali grauium, quam negantibus. Et si illud modicum resistentiae, quod delus videtur colligi, multiplicabunt per totidem partes aequales, quae in conuolutione Terrae debent homZon taliter moueri facile, agnoscent, tali motui conuolutionis in Terra, maxi' mam ab eius grauitate haberi resistentiam consermiter no .strae assertioni. Assero tertio quod cum a sermatione Cardinum in Terra super quos positus sit orbis,astab litate Terra nunquam inchoandae, a firmatione Orbis illius non commouendi, velocitate cursus solis per infallibilem veritatem extollatur Potentia Conditoras uniuersi non possunt huiusmodi ess commentitia; . cum abistute possint esse talia qualia tali aut horitate proponuntur, nefas estea negare S ad meram credulitatem insipientium dicta esse interpretari. Re a Positus
242쪽
Positis supradictis Assertio patet, exinani conatu pn-gnantium in oppositum, hi enim ad hanc diem per solam possibilitatem suis sismatis,4 solutionem rationum, quae
nitebantur ostendere, contrairium esse necessario consequens eX apparent ijs, conten d runt probare, ita de facto
existere, quod potuit etiam aliter disponi, minus adue terunt se , dum minuere ton tantilos motus , in aliud tanto aestimatione physica difficilis incidere, augendo tria immensum moles , ct multo deterius velocitatem motuum caelestium , quae humanae admirationi proponitur, ad mani. festandam gloriam Condito itis,4 Moderatoris uniuersi ab authoritate infallib li, obi cere ut maxime absurdum communi systemati. Quis tutem non miretur honi nec, qui selis lacris litteris se stare passim profitentur, earum attestationi clarae, apertae tam praefidenter contradicere vi etiam vilitatem Terrae pro argumento adducant, quo suderum circa illam cursus ordinatos esse negendi, dum attestatur Conditor ipse;
quem falli, aut fallere nesis est,& stultum arbitrari quod creauit ea in ministerium cunctis gentibus, quae sub coelo sunt Sed haec, dimilia parit contradicendi studium, aut Peregrinae doctrinae , ad inanes plausus captandos sciolorum, ostentati, quibus toto uniuerso reluctante, videntur ijsius uniuersi disp. sitionem primorum corporum solis connaturalibus conditionibus committeri velles, nulla mininis, cui dispositum est, nulla sapientissimi Artificis, a quo illud is hic in sui gloriam posta sunt , habita ratione;
cum tamen singulariter in hac ad finem a se intentum tam apta, tam admirabilitabrica non reliquerit semetipsum sine testimonio)tam multis, praeter exigentiam peculiarem partium componentium, sed tamen conuenientissiime constitutis.
243쪽
An sit is Magne ica in Sole ad relisuorum
Planetarum cursus ordinandos, an in
Luna ad Maris situm concctandum
SVpponendi primo hic Canones motus, in SoI hac ii
stra aetate deprehensi, quos plurium annorum Onstantissimo labore, consulto saepius in dies caelo, melioris Astronomia regulis in Consilium adhibitis, nouis sapienter additis , constituit Pater Christophorus Scheine nostrie Societatis; posteriores non librorum tantum, sedo astro. rum ii spectores ita comprobarunt; ut ex js, vel ipsi antea illius Censores, sua errata correxerint, omissa suppleuerint, in nullo ausi contradicere; nouissime per tres anno MMcularum Solis cursus ordinatos ediderit vir de Astronomia optime meritus, quem mox appellabo in suae Selenographia Lbro. Iuxta Canon imotus solaris in rosa Ursina digestos , Solaxem, polos suae conuolutionis velut menstruae non enim 27 dies implet per circulum annuum quasi illi in o inpositum inflectit , ut per se circiter menses a Sagittario ad Taurum inclusiue polus inferior ad Terram conuertatur, omnibus Macularum cursibus apparentibus in facie Solis sursum curuatis Per alios sex a Geminis ad Aquarium polo inferiore auerso, conuertitur ad nos Superior,omnibus Macularum cursibus deorsum versus curuatis Supponenda secunda libratio corporis lunaris menstrua, quam
244쪽
quam a perpaucis notatam, nuper a se certis limitibus in eo definitam per signa odiaci, reliquos in coelo situs rite distributam , edidit Hevelius, non politiae silum terre nae, sed sederatis inspector, merito inter primos Astrono. nitae Magistratu si ostrae aetatis accensendus Luna igitur per in circiter dies singulis mensibus sem. per in signis descendentibus a Cancro ad Aquarium con uolutionem aliquam habet ab Euroaustro Corum versus, qua certae partes, quae sunt aliquomodo ad marginem inferiorem ab illo recedunt, alijs in conspectum prodeuntibus, quae in haemisphaerio auerso latebant; ita ut peruenient Luna ad Capricornum pars illius insignior, pertinens ad quadrantem in seriorem, Mons Sinai dict. ab Hevelio, sit in maxima elongatione , quam toto mense obtineat a margine diei, haec est illa pals a qua notabiliores, Sc longiores tra Eius lucidi velut extenduntur ideo ab aliquibus ibit lucis appellata; cum tamen circumpositae illi umbrae melioribus Tubdopticis animaduersae, uracius illi lucidi saepius inflexi, &interrupti omnem illi talis nominis honorem abrogarint.
Alij vero diebus 4 circiter in Signis ascendentibus L
pricorno ad Geminos reuo utionem habet a Coro Euroaustrum versus, qua secundum ordinem signoriam, prioribus oppositae partes, aliquomodo margini Superiori proximae, Clongantur ab eo, succedentibus in conspectum alijs, quae in hemisphaerio auerso latebant ;&e contrapaas illa insignior,blons Sinai dicta, ubi Luna cancrum attingit, ad niaximam sibi propinquitatem margini inferiori restituta conspicitur& omnem reuolutionis totius corporis lunaris suspicionem excludit. Supponendae tertio leges magneticae, ex longo diligenti examine experimentorum inter ea, quae certo magnetica elle cognoscuntur, firmis illationibus constitu :
245쪽
in quo genere ludicrum est, ct puerile inter corpora mun- claua velle correspondentias magneticas anagnare, ad Ocellus, ct recelsus inuicem dc ii cultus illorum explicata.dos, quae a legibus magnescis passim redarguantur; hoc ipsba mundi dissipositione reali ad vertigines capitis suorum aut horum reuocentur, qui similibus figmentis ipsum systema Phythagoricum dehonestant; cui fulciendo, di ornando illa comminiscuntur. His suppositis.
Altero primo Luirum nullam habere correspondentiam magneticam ad Solem, nullam ad Terram , Mare. Prima Pars probatur primo, quia non correspondet in libratione , cumienim luna, ut vidimus suam librationem menstruaminii dem semper signs determinat exerceat, nullo modo pote it secundum illam correspondere bli, cum quo alijs, Salijs mensibus aliter, modo in uno , modo in alio signorum , nunc coniunctionem . nunc appositionem nunc alium respectum exercet;&dum ille in omnibus seremens bus,quem polum suae gyiationis habet ad Lunaim pro aliquot diebus conuertum,in reliquis mensis eiusdem diebus non auertit ipsa temper intra eundem mentem 1 conuersione,facta Corum vorsus, uertitur in Euroaultrum Secundo quia non correspondet pc polos suae librationis polis bolis,cum per sex fere menses continuos sol unum, cundem ex suis polis ad Lunam conuertat, uer alios sex consequentes oppositum . Luna vero num ex polis suae librationis, a ccniunctione ad oppositionem, ad Solem eonuertat, ct alium semper ab oppositione ad coniunctionem
ac proinde uno polo Solis obtinente faciem dissimilem illi, quae reperitur in polo Lunae illa a coniunctione ad oppositionem constanter accedet ad Solem , ab oppositione ad coniunctionem semper recedetas ue in contra vero alimro polo Solis persequentes sex menses ad Lunam conueri,&obtinente iaciem similesnei, quae est in tali polo Lunae
246쪽
sibi a coniunctione ad oppositionem correspondente, semper a coniunctione ad oppositionem Luna refugiet a Sol: per dictos sex menses. ab oppositione vero ad coniunctionem semper accedeta, quae ut usit ex legibus Magneticis necessario consequentia, ita sunt manifestis experimentis omnino repugnantia. Similia argumenta facile suppetent consere ni leges magneticas cum motibus Solis S unete, S correspondentiis eorum ad inuicem, si quem inueneris , qui pressus allatis confugiat ad alias facies, totos magneticos in j aliter assignatos. Dices posse per leges magneticas constitui alteram ex faciebus in centro Luminarium, alteram in ambitu pro Dor. tionaliter, ut explicantes refractionem radiorum magneti- eorum diximus de lamina serrea, ad cuius medium per suum polum magnes accesserit. Sed attende quid ex hac positione sequatur; nam si facies similes essent in ambitu utriusque , illa semper recederent ab inuicem; si dissimiles semper accederent; Se quod ad
conuolutionem, neutrum ab alio prouocaretum, cum aequa
liter se haberet quodlibet illorum ad aliud quomodocum inque volutum. Dices secundo vim magneticam, a Sole ad alios Planetas propagatam esse selum directivam qua Sol in eliquos Planetas influens, in se circumuolutus, eos solum prouocat ad motum in gyrum circa se . Sed hoc est vim magneticam in Sole ct Planetis negarea quia una, eadem est quae causat correspondentias aliquas per modum conuolutionis inter magnetica, causat accessum, quando secuneum facies dillimiles se respiciunt intra Sphaeram activitatis magneticae constituta; recessum vero, quando ita secundum facies similes se respiciunt, ut talem respectum facili reuolutione sui vitare non possint. Sed de ista vi gyrativa
247쪽
Planetarum a Sole diffusa iterum paulo post agemus. Secunda Pars assertionis probatur primo , quia in Maras aestibus datur varietas,non solum intumescentiat, iubside-tiae aquarum, quae ex Varia amplitudine sinu iam , dis sitio ne climatum, complexione, ut ita dicam, Terrae subiectae oriri potest; sed etiam in mensura durationis, qua peraguntur & nihilominus omnes, quantum aduertere potui m relationibus peritorum, secundum aliquos aspectus Lunae ad Solem suas mutationes exercent Luminarium autem persuas partes conuersito ad Mare nullam certam hab icuri dictis aspectibus connexionem, ut constat ex determinatione supposita librationis Lunae,in conuolutionis Solis circa
Proba ur secundo, aeque tumescunt Maria Luna ex liente in puncto mediae noctis, aestumcscunt ea posita in Meridiano; in his auic sitibus oppositis,ad oppossitas situs disse. rendas necessario vis magnetica Lune: alliceret aquas maris: tumorem ergo aqua num in aliquo horizo te existentiunt , quem excitaret prouocando illas ad se in meridiano, compesceret vi minimum siastendo illas easdem in maxima ad se proinquitate; obtinens situm media noctis respectu talis horizontis, si in oppositum mouere non posset. Nulla enim hic fingi potest reflexo virtutis magneticae aquarum allectivae, quae a Luna ad Stellas fixas diffusa refu-darur ad Mare; cum illa ex supradictis, licui nec coelum,cui assiguntur,magneticae sint, ct ri essent,reflexionem cerent etiam Luna existente in meridiano; immo tunc in huiusmodi refundeletur ab illis in iacie simili ei secundum quai Luna sibi conuersa ad mare, non sic illa existente in median ine , Denique stellae fixa per totum circuitum, mare prouocatrent v l rectius in nullo situ posset vis Lunae, ad illas pertingens esse propagatiua similis deorsum pro tanta distantia ad ullum ess ctum physicum.
248쪽
Quoci nulla sit corrospondentia Lunae cum Terra statim patebit consideranti dispositionem virtutis magnetica in Terra comprobatam,& situm corporis Lunaris ad illam,fine
Al ro secundo nullam esse correspondentiam magneticam intre solem, Planetas, nec ulla probabilitate posse in illam, terri motum Planetarum circa solem Probatur primo , quia nullam habent talem correspondentiam in se saccessibus ad Solam, recessibus ab illo cum polis illius; ut tacite constabit consideranti determinatione polorum in Stae, circuitum annuum , rixo illorum axe incentro solis,& conse enti cum dictis accessibus, recessibus Planetarum respectu Solis exercitis.hec probatio vim habet
ex ijs, quibus reiccimus paulo ante, agentes determinate de
Luna, taliam imaginationem asserentium vim magneticania Solis non esse allectivam Planetarum ad illum, sed solun prouocativam motus in gyrum,aliquomodo volutioni illius circa suum centrum correspondentis. Probatur siccundo, quia vis magnetica , quae ponereturio Sole non posset causare motum Planetarum circa solem; quoties enim unum corpus magneticum non impeditura conuolutione circa suum centrum, si aliud ,intra ulus Bhae, ram activitatis reperitur, habeat determinatam coralespondentiam per suas partes partibus illius,in circa suum centruconuoluatur,illud pariter ex vi talis correspondentiae volui,
tu circa suum cenirnm; non autem per motum:in gyrum
sui centri mouetur cirea illud istin corporibus certo a gneticis possumus pauim experiri. Probatur tirtio, vel Sol in toto suo ambitu haberet unam, eamdem correspondentiam assim anetas, una scilicet lacte
magnetica existente in centro , ut supra dicebamus, alia dissula in toto ambitu, vel certae partes ad ambitum terminatae essent congeneae, alia Vero ex VI talis virtutis non connexae, vel
249쪽
Vis Magn non est in Sole, ne in Luna. 2 27
iel etiam auersa, non pr mum, quia, facta quacumque lutione solis circa suum centrum, aeque perfecte, conge- nee secundum virtutem magiriticam se haberent Planetae cum partibus accedentibus, atque cum recedentibus ergo nulla esiet ratio, cur tant gyro Voluerentur ad correspondentiam cum recedentibus retinendam, dum in quiete possent aequaliter se habere; immo qualis esset illa correspon. dentia cum huiusmodi partibus Solis retenta, vel assectata per tantorum corporum tantos ambitus cum Saturnus gy rum suum o annorum spatio conficiat, Iuppiter ra. Mars vi, o 23. naen fium . Venus usquiocto , Mercurius trium . ,
dum in medio istorum unica reuolutio solis 26 . diebus circiter absoluatur mon secnndum, quia si partes
Solis congeneae, torrespondentes tali suo progressu incitarent Planetas secundum ordinem signorum v. g. in motu illorum, Sol:s tam dispari succederent ad corresponden . tiam aliae, nullo modo prouocantes,vel etiam tandem retro auertentes a se versus congeneas subsequentes, hoc totum fieret singulis mensibus volutionis solaris quae omnia apparentiis omnium consensu constitutis repugnant. Attende naturam δε proprietates virtutis magneticae in motibus, consistentijsque excrcendis inter magnetica, 4-gnosces, his similibus figmentis eoru inventores nil aliud obtinuisse, quam ut ostenderent sua commenta de constitutione uniuersi ad extremam deb: litatem redacta, quibus suo iudicio tis fulcimentis subueniendum putarent. Et haec de virtute magnetiea,quam praecedentibus saeculis obsitam tenebris, erroribus, hoc nostrum in tantam
veritatis lucem eduxit, ut singularem Philosophiae Partem cum dignitate impleat. Amice
250쪽
ΙN toto hoc opere,si quid merito sapiet,veritatis Authori debet; si quid iure redargues, meu est hominis aute aliis curis occupati, breuitati scriptionis ex angustijs mentis,&temporis addicti tenebras multiplicata ingenii tui luce di-sijce. Si quidemendandum censueris,& monueris de eo superstitem, gratissimum seceris.