De re numaria, mensuris et ponderibus Epitome ex Budaeo, Portio, Alciato, & Georgio Agricola concinnata & aucta, diligenterque recognita, per Henricum Vranium ..

51쪽

MENfURARUM. intingerent, cibum sumentes, pa/ratum Deinde mensura hoc nomiane dicta, quarta pars Cotyles, scut Aeetabulum quarta pars Heminati Acetabuli' autem denominatio fas cta est ab aceto, nonnihil ad imita.

tionem Graecorum.

esta sundendo Graecis dictus, lit rat aspiratae in tenuem mutatione. κογχν, Concha, dimidium cyaothum capit Vsi sunt ex Latini convicha pro mensura&vasis genere. Hi κον, Mystrum cyathi quarta

πων, Cheme, quinta pars cyasini. Quia Cotyle nouem continet uncias mensurales, faciIehine, rabiculis subductis,eolligi potest, quot

librarum vel unciarum mensuras lium quaeque mensura fuerit. Est autem Coryle via uncia minor, quam Hemina Romana , quae, ut dictum est , decem uncias capit mensi rates,

52쪽

Aridorum mensura aput

Medimnus, Choenix, Sextarius, Cotyle, Oxybaphon, Cyathus, Coochlearium.

vidimnus se , medimnus sex modios contulet, id est Choenicas octore quadraginta in modio enim octo sunt Choenices,nostra mensura sesqui schepellum. Choenix Σοω Choenix duos eapst sextas rios Romanos urbicos,eiusdem caα pacitatis cum sextario Castrensi. Est autem Choenix ea frumenti

mensura,quam homo uno die abs mere potest: fuit enim eliceni diuranus cibus seruorum Graecorum, Demesum quemadmodum Demensum o manorum cibus menstruus , quod quaternos continuit modios, quos ad Choem cascomminueris, computatis in singulos modio choenis cibus octo, conficientur dies xxxij. hoc est,melis unus. Nam quod duo dies abundare videantur, de eo no

est quod laboretur, In hinusmodi

53쪽

MENSURARUM. enim supputatioitibus minuti coequarino possunt Pythagorae symo bolum est κοινοι με επικαθιria, id est. Choenici ne infideas. Quo mones mur, ne victu vinus diei quaesito,nct

curemus crasturum, contrari udos

ctrina Christi Matthaei 6. qui nos iti crastinum sollieitos esse vetuit. Eandem mensuram Hebratis o me diei Budaeus putat libro, de cinis para

Assedi partibus eius. Statuta enim eret:

a Domino haec mensura erat colli ' gendae viritim manna in singulos alas, Exod is Ali dicunt Gomer duplo maiorem fuisse iid sextar. ζέεκ Sextarius , capit colylas duas κοπλ. CotyI , capit oxybapha quatuor. ὀζiei o b Hybaphon capit ses quicyathum. κύαθω Cyathus,capit cochlearia

decem

Batus re Corus Hebraica sunt Vocabula, ut docet Iosephus lib. vini antiquit, cap. h. Datus mensura lis Batu .

in , qui

54쪽

quidorum capit sextarios, Ut lasophus eodem ait loco, I h. hoc est, congios rj. Corus, mensura arido. rum capit medimnos Atticos xli. ut

idem Iosephus ibro is antiquit. in.

quit, circa finem.

Salum, Hebiaeorum est mensus ra,sesquimodium capiens Erasmo Roterodam id ex diuo Hierony,m testantes, in annotationibus in nouum estamentum, in xin cap.

Matthasi ac Lucae Iosephus etiam libro antiquitatum Iudaica curti nouno, capite quarto inquit Satum continet modium Italicum, didiomidium. Uin Hebraeis idem quod sexta. rius Castrensis,autore Georgio A gricola. Alne Iosepho asserunt idoelse, quod semodius Romanus. Iose phus enim Iib. ih.antiqui. cap. xij.5 xiij. ait Hiu capere choas Atticos

Digitus continet quatuor hom

55쪽

MENfvRARUM. Palmus diglicis habet quatuor,hIe Graecis aieitur' inrusa isti, Pes digitos vi continet, id est, quatuor palmos. Dodrans, tres pedis quadran teS, cuiquarta pars deest, ut non sit pes totus , Graece oriri σμη, digiti vii Elin. Huodecim pollices nouem, seu palsinat tres. Nam & in pollices duode. cim, qui sedecim efficiunt digitos, pes diuiditur, ut Acin duodecim uncias Tres autem pollices, digiatos faciunt quatuor minius libro vh. . h. Super hos extrema in parate monti Spitamaei Pygmaei nars Pygmaei Tantur, ternas Spithamas longitu dine hoc est, ternos dodrantes non excedetes, id est, duos pedes&qua.drantem. Nostra lingua Spitha.

Cubitus siue cubitum,sesquipes,

palmi vi. Gressus, duo pedes 8c semis. Pamas, duo gressus, id est, quin

56쪽

habere scribit pa sc v. hoc est, pedes sexcentos, viginti quinque. Gellius libro primo capite primo Gratς stadia facit pedum sexcem

tenum,

Diaulos . . duo stadia. Μiliarium. Miliarium Italicum mille passus, hoc est, octo stadia Miliare Ger manicum dicitur continere xl. stas dia,id est, rivi plurimit,miliaria Ita.

Dolichos διαι t, duodecim sta dia, sesquimiliarium Italicum. Para sanoa Persica mensura XXx stadia Multis para langis praecurra vere dicitur, qui longo interuallo

xior est, vide Chiliad.Erasmi. κοῖν - Schoenus , Aegyptiaca, mesura, sexaginta stadia, lesqui mi, si liare Germanicum.

57쪽

MENS PRARUM.fαθμὰ stathmos, autore Budae, tilia pandect.xxvid miliaria Italiea rescinis, Veredariorum diuersorium. Tantum itineris enim uno cursui ficiunt. Actus. Iatus est pedes cxx. 8 lom Actu gus m,duplicatust ut longi, lugerum facit. Est ergo iidium Iuge i. ccxl pedes habet Indom Iurrum. , dimidium vero,hoc est. cxx. in titudinem. Vocatum duo Serum quod uno iugo boum in diec carari possit. Actus Uero, quod in

eo boues agantur, cum aratur, Uno

i impetu iusto, Plinius libro xviri cas

Libra Romana, quae ex pondo, nxti diuiditur uncias, id est, xxiit lo. ta S in quas enim partes As diuidis

tur in has distribuitur di Libra

inc partes eius sunt: Uncia, per se Sextans r unciae

Quadrans inimis iis

58쪽

Bes vini Dodrans ix Dextans Deunt xi Libra ni. Sescuncia autem est dimidia,in Iotae. neia rursus diuiditur in duas semuncias, in quatuor Sicilieos, invs Sextulas, in uni denarios , in xxiiij scriptuI seu scrupula. Denarius diuiditur in ri Victois

riatos, tu vi sextantes.

libra fit bilibris, id est, duas

rum librarum, Martialis lib. v NouIo mihi ponast hombum,nullumvehiIibrem. Et trilibris trium libraorum. Horatius ni Sermon Satyraxj. Laudas insane trilibremmula

tum a

Et qua sibris Plautus in Austulas

59쪽

om D E R V M. IuIaria Quadrilibrem m. aionustam habeo , quis me eliore Stellicus siue Siciliquum, quata pars Unciae, duae drac innat, dimidium lotaeivncia enim 'contis Det drachmas Drachma quadrans

Sextula, sexta pars unci qua tuo scrupula Duas sextulas Duelis

Iam vocant.

Victoriato frequentissime propondere utitur Scribonius Largus, re est semis denarri. Denarias relatus ad pondera Romana in duodecim partes,ut Asinduodecim vneias diuiditur,exst , Iis duae partes dicuntur sextan S, perinde ut duae uncia assis. Erunt itaque sex sextantes in denario. Nullum est ponderis genus tam Graecis, quam Latinis , qua non Noumisma, vel summa quaesdam rei numaria lignificetur. Nostrates libram duplicessabent, Libra

rigoraticam, quam is egocia f

60쪽

PIT M EAnt, quae triente Roma edi .qua utuntur negocia Sex 'pigmenta Ir aromatarnim, ..eSU omnino qui appensas mera Veindita iit,quς denum 8c senum . unci um. Cuius semissem monetarde aurifices,ac vascula rhbram si hi fecerunt, marcam eam; cantet, facit enim sesquimarcitiobram unam Romanam unciarurist. Porro libra nostra Zygostatica bina se tricenas semuncias conto Det,quas nostrates Germani Lotas appellitant. Semunciae vero stimo Iae quaternas drachmas, qua lidem quintulas dicunt, ita fit ut in libra nostra ccxxviij sint drachme. Tetatemh Talentum Atticum munarum est lx Mina vero duas quis

dem hah et semina inas, centum auo

tem drachmas, id est, xxv lotas. Drachma obolos Ui.

OboIus duos dimidios obolos,