De temporibus et modis recte purgandi in morbis, tractatus... ad Hippocratis, Galeni, Avicennae, et caeterorum medicorum scripta intelligenda necessarius ... nunc primum in lucem editus ... / [Nobile Socio]

231쪽

Dianaque ψ r.ea P. 3 o. relictum est, Et ven- rem luentia,' euacuantia, quocundueem facientia sunt danda post euacuan cap ι 1a ii necesLarium fuerit euacuare donec nateriam restringas, quae ad membrum

escendit etiam totum illud , quod Postem maturat, quod ea aperit. De luxatis quoque dc fractis ista habentur series, nam de luxatis libro stri. itur Medela autem est, si sine febre sint ip ist yζx tro purgare, hellebori Tareve si mi ψμ ' /Τ' laus non, Sed mulsum acetum,suaue pro 'mato motaque articulos componito,

Ulpexligato, mult6que magis haec in fra-

otis facito De pedis etiam luxatione in- aerius, Qua pericula sint praedicito, re- Onereque tentato, sed primo, secundove die in minus decimo quarto autem nullo modo, qua reponant libratiuncu-

, , ochliscive sunt medela vero sicutipitis offa , calor Sed veratro statim, quum reposueris, melius est uti. Ac se iri bro de fractis habetur , teque Ο-

em, vel postero, veratrum potato, helle-orissatove:tertianum autem soluito, sta-imque rei ato Signa vero rebellaturate sint,haec sunt, auum venarum diffusio

232쪽

ne nigri cament Sque,proximaque sibbescent subdurescentque, periculum est ne recrudescant,& rebellent. Quare si sin febre sit superne sicuti dictum est purgat potionatove. Et infra Quum vero repoclsueris,quo die repositum est,molle, xlen veratrum propinato, si qui te eo die re

positum sit:si mimus,ne tentato. vulnus austem sicuti fracto a capitis ossa curato. Et detrinum, Quibus autem ossa reposita nocsunt,purgationem eandem, vulnerumqui Gala a an curationem, nutricatum,ac facuo. Eily deis ς' quamuis Galenus Secundo in librum do IH ' .sfacturis Commentario tonscripserit,uIussit nunc eodem die, aut postero, da naveratrum,prius quam videlicet aut parteat sectae inflammari, aut homo febricita iincoepisset quin etia si febris anteuertis sset modo leuiter afficeret , eodem mo tua exhibendum esse censuit. Nos vero ne se subre quidem vacuato dare veratrum audes, mus,si febris autem vehementer infeste ipse etiam non dat Attamen Sexto dumedendi methodo reliquit, Quoniant autem non lum, quo tempore subuel Gai s. meniendum callo gignendo sit , sed etiaruttio 7 cl uo pacto, est inuentum reliquum fuerit de uniuersa victus ratione praecipere, alquod in principio sit quidem tenuissimi ciban

233쪽

mandum, id bi de propria phlegmon

ilum curatione agemus dicetur. Porro mo it rabitur, quod venam incidere interduoporteat, ter ventrem superuacua ex pellere: a quo tempore callus gignitur, nuariendum corpus est cibis boni succi. Di ixit Avicenna P .tra. 2. cap. 2. Et multo. Aut pira Qtiens quidem fit necessarium propter ti- in ore postematis, iocumetu vulneris,

ut facias aliud,quam sit necessarium decui ratione membri, quare phlebotomas, i solvis etrem,& subtilias cibum . quani doque accidit ex strictura tiritus, Mest ne, cessarium ut soluatur, aut embrocetur me brum cum aqua calida, lonec resoluantur humiditates mordicatiuar. Hippocrates quidem praecepit ei, qui restauratur, visu - gat aliquid de helleboro in illa hora,& fuit eius intentio, ut trahantur materia ad interiora. Galenus prohibet hoc, imo praecepit, ut bibatur agaricum. usii sit fuerit necessarium, tunc detur aliquid de

syrupo acetoso in quo sit virtus hellebori. dicitur, quod illud fuit in tempore Hip

pocratis,& excellentia, quae est inter duo tempora est mirabilis.

De cutis affectibus plerisque , Π ar Ri 4 cito de passionibus haec habetur senten pas. tia , Cutis asperitas, lepra ν , prurisus

234쪽

cneorosve scabies sorave papulae, lichenesve, vitiligo alphosve, tineae areaeve seu alopeces, pituita gignuntur: po-u tiusque corporis turpe quid sunt, quam

morbi certo praeterea favumve stru tam chreadesve,pernione psygeti lave, runculi varive seu diothenes, carbunculus antraxve pituita haec gignuntur Quare his medicamentis pursando uti

tor. Quibiliosi sunt, his quae bilem pur gent dato, pituitosis quae pituitam, bile

atra laborantibus, melancholicisve, quae, bilem atram purgent dato subtercute i aqua laborantibus hydropeve, quibus as

qua medicamenta pota. Scribiturque a

Galeno secundo in sextum de morbis uti Gale.z. in aribus, Sed Arsan me dicere putabis nun ε-mo Vul quam purgatione per ventrem in talibus si xi utendum esse:ego vero non id dico: nam in libris de arte curandi, in quibus corpo μribus permulta humorum copia eli, aut utiles esse purgationes didicisti. priusquam enim ita redundantem materiam aut e nae scissione, aut purgatione quis eduxerit,si calidis fomentis utens ipsam discit tere conetur, plus attrahet quam per cutim euacuabit. Sed cuti inhaerentium succorum curatio prorsum per discusoria, δὸcalida, medicamenta praestatur. at se cund

235쪽

habetur de elephantiam Huic igitur mor-- ur 7 DO, quas antea diximus, conserunt, uti a Ly07 Milones. Quod si aetas virtus, miar, sanguis prius mittendus est. Scripsit Avicenna 3. . tra. 3. cap. 3. Oportet vim pinu in ea cum euacuationibus, 'φι, mundificatione, auteotiam in grossetur aei gratudo.& Quum tu verificaueris, ouod L est sanguis plurimus corruptus , tunc oportet ut incipias phlebotomes h lebotomia vltima. Et deinceps, Si ergo phlebotometur, oportet, ouietas hebdomada una, deinde evacuetur cum eis, questiniicut hierasogodion, Sciter de pulpa colo quintidae. Et inscii, Et non sui scit in curatione storum, qui non sunt confirmati euacuata una imo fortasse est necessaria evacuatio in mense bis aut in omni mensi serra et, secundum quod citimonium facit esse necessarium,&illud cum

med acinas temperatis. Et de cura morpheemigrae 7- . tra. 2. cap. Io. Oportet, tincti V/ς 7 μ

pi/t cum phlebotomia, 1i fuerit illi emul ' 'ς λψtitudo sanguinis, e cum euacuatione humoris adusti,& melancholici cum eis, quae sunt icut decoctio epithymi, agarici,&myrobalanorum. Et quae sequuntur. Et

J pitulo subsequenti de cura albaras Et Cap. admi.

236쪽

administrentur vomitus in primis, dein s de medicinae euacuantes phte ina, si non nofuerit corpus mundum deinde diu retica. ix suilutionem ventris facientia, sicut hie-, erras magnas, proprie hiera de pulpa co in loquititidae, illula quae similantur ei. la Et infra, Et scias quod euacuatio haben aetis hanc aegritudinem , oportet ut fiat cum it debili evacuatore, subtili cum gradatio sne, Ma quae quidem radicum est digestiua faciens viam medicinae,&in fine eius bi- bat pilulas talidas Et exinde quam plura

Tra. s.c. Et ra 3 cap. a. de saphati, Nos vero dice- emus nunc, quod conter alianaphati H iam ouacuatio humoris cholerio, me-

lancholici, phlegmatis falsi,cu eis, quae

sunt siciat decoctio myrobalanorum cuni epiti lymo: ponatur in ea aloes, scam Capitulo monea. Et deinceps. ploraque. Et capite se- ετ htimo deicabiei cura, Cura quid scabiei l prima. melior, cum qua multotienis est rufficientia, est evacuatio cum eo, quo educit humorem acutum adustu, phlegma salsum deinde rectificatio cit, i. Ibi deinceps capitulo nono, de desudaxioni

cura. tertiodecimo de cura verruca um, vigesimoseptimo de pediculis,etia Gai, 4,

dem in scopo proposito ipsus principis re perire est mentem, sed ista sint satis. Hab

237쪽

scentia, multaque alia Vlee Nitombus oculorum obtenebrationem Iallentes conualescere fecera, Padhue ii propterea quod insanietes comitiales me

tum imberassem: ut coxendicis, clongis

oloribus aliis partibus usestante re

hunc nuper ouem tanqua in colo vexars tur tribus iam mensibus medici tractauerataim peius uotidie abeuntem. huc eoo

omnia quae illi imposuerant, abiicere ius is,ac solis purgationibus sanitati restitui. amuliebrem filix praeterea nobilis cuiusdam Romanae matronae ita hac arte suppressi, multas alias ignobiliores foeminas no solum ab hoc morbo, sed etiam ab aliis teri aegritudinibus exemi Ouid me commemorare opus est,ut nullum δε- , medius acro igni,erysipelata Graeci diciat, α essica

238쪽

efficacius adhibeatur, quam bilem expurgans: nullum magis aduersans quam pituitam educens.Diem hunc totum contererem, si quam admiranda per purgantibus medicamentis absoluantur, referre

I e quamplurimis etiam alias,ac conli- milibus tum se praeseruatione, tum cl-HI po 6 pientibus morbis aphorismi illius expoli1- Aphor ione: Quibuscunque venae sectio, vel pur-x x F3 se statio cum medicamento conuenit,hos Vere Durgare, vel venam incidere oportet. A Galeno ista de purgatione antequam tota, quae morbum facit materia concoctasiit, habetur sententia in sexta oraculorum sectione. Et demum ut ex quamplurimas ne m- finitis dicatur Termonem absoluamus,

Topica remedia adhibenda non sunt, in si prius uniuersi corporis praecesserit Iacuatio, vel purgatione, vel vena sectione, veluti earum altera expedire diiudicabitur magis. Id enim commune praece-Gale 3 de ptum est, quod in omnibus morbis ob- Ioc, an seruare oportet. Sane totum corpus priunc: P quam id vacuarii, rarefacere non expedi dit: Ubi vacuatum est, utique licebit id me-cta. o.D. dicamento aliquo, ces calor tepidus insit,

rare

239쪽

rarefacias Visum in uno eo fere omnibua

distentiant:quod totum corpus vacuit, pii metho , rumque, ab excrementis ante sit redden ς''

dum quam Illa pars valentibus remediis

ut subiicienda. Sunt autem duo haae ma GRlen ima errata si nulla de toto corpore pro φyx ς' ζ'7' uidentia habeatur.&si calefiat atque hii '' 'se' mectetur, etiam membrum. haec vero duo medicorum pleriaue delinquunt, nonnulti quidem a methodicorum haeresi per-1uali, inflammationes omnes esse passiones adstrictas existimantes, quas elaxare oporteat. Sunt vero quidam, qui sine rata One atque ulla consideratione, istos se quuntur, una excusationem ad male agendum habentes , cum multis delinquere. Sed neque ex dogmaticis medicis qui Dpiam, neque ex empiricis ita sensit. Sed Quod ratio in experientia suadet, totum quidem corpus euacuare quibusdam euacuationibus consulunt, ipsam vero inflammatam partem perfundere dc uper- Ianire eis quae id quod influit repellendi vim habent:id vero, quod in membro patiente continetur, euacuandi vim aute, ac

robur adiungedi iis, quaeiamat sectae sunt partibus. Sive igitur repellentibus via

mur, veluti nuper dictum est, aliisque se perio

240쪽

perioribus tamam extitit scriptionibus Sive discutientibus resoluentibusve, aut i suppurantibus , quemadmodum priores, tista a sonant series, totius corporis eua cuationem ubi multis, massaue succis re spletum fuerit, praeoccupare conueniet. Gale. 6 de Verum nunc adeo nihil opus habemus ςop invii eiusmodi determinationibus: sic nos enim

: ' Vbi ad memoriam reuocauerimus quo

modo totum corpus praeparare ad curationem affecisum circa quamcunque partem consistentium oporteat , ad institutum progrediemur. Etenim venae sectione utimur, iurgatione 3 clysteribus, inedia . Vbi totum corpus apparuerit, aut multitudine humorum resertum, aut eorundem malitia vitiatum. Si vero neu trum horti adsit,statim ad curationem per localia remedia peruenimus Atque han firmam Galeni existere explerisque ciunmet locis roboratam statuatur sententia.

Qia si longior nimis, proptereaquod scri l

pta illa inseruerimus videatur, id nostrae non adscribendum est culpae, sed illorum, qui contrariae addicti sunt haeresi nam daptius ab eis dimouerentur absurdis, ad haec compulerunt. Necesse enim est ad Hio 4 de tam vellementer asseuerat multa vera

n or argum