De temporibus et modis recte purgandi in morbis, tractatus... ad Hippocratis, Galeni, Avicennae, et caeterorum medicorum scripta intelligenda necessarius ... nunc primum in lucem editus ... / [Nobile Socio]

251쪽

na defectionem,aueadmodum in libro deretur sectione monstrauimus. Verum breuius uicennae proposito accedentis propius adueniant haec. r.capi. i.Aegritudo me, . .ltarebul Irentis materia fue sv r nt ii principio eam euacuabimus, non ex-γectate maturatione: si mediocris fue-it maturabimus eam,& postea euacuabinus. 'etiam pessima ualitate morbica materia affecta, pessimam excitauerit' itudinem, nam Quarto methodi, haec

the 'miamo id dico, ob id quali sit to 2'' ε' ςtius corporis affectus statim eon si imbo e imieniam naui tum e Vlam, si si '

plomatibus,ttina ex noxis,Quas totu corpus prae se feret, cuius maximeneneris sitis qui redundat succiis,atu huire medica nento protinus educam: nec protraha duotus hominis cubitus affectum quendam

rahat Insuper uum malignae quamiam iliae fiant ritu uine venen V gi' alas in 'riuntur uim dolores uuidam malisthi a si ςm0r nnaleficis,sive medicamentis, uuae de4ete

avocantietiferis venenum ictu funden

252쪽

Gale. s. de v, aut pestilem coelo in corpore ge- sim . med nitis. me deleteriis ipsis medicamen- fac s ς;- ti de his etiam , qui per ferar; ' bisu, duinto O simplicium medica amentorum ficultatibus , Alexi teriarum, .

alexipharmacorum capite, conscribi itur, quod pippriam leuacuationis, Cirationis caetera methodum ab ant, quo nihilominus uacuada celerrime sunt. Atuue tertii decimi mothodi iis , EGI

ex animalium naedicam torumve, O lx excitantur, duplicem indicationem hilbet: nempe eius, quod dolorem creat,

vacuationem,atque alterationem,uacuanti

id tum calefacientia omnia, tu minita citra calefactionem vehementer trahunt, veluti cucurbitulae,&caua cornua quae dam, quibus nonnulli cucurbitularum vi

ce utuntur. Et plura quae inde sequvn.tur,ob quae de canis Ursuli rode xlier ca ad Pisonem scribitur Cauteriis gix'

caten d a lino unicandentibus locum adurere so-xhς emit, in aliis .ut medicamentis, quae em trahe id vim obtinent, nec virus in t carnem manere simunt. . De eis etiam interius assumptis venenis, quod vomitu potissimum euacuandum sit,& veneni a cor PQra

253쪽

Asclepiade etiam Atque ab Auietan ca H 7 4 De canone curationis eis; qui ti bi G

succos non absimila veneno prouenien y sunt, quemadmodum gigni etiamte Jope commonente Galenu consens

Neutra narrandum esse direbat , -

eniis secun do in primum prorrhetie com p rr A

nentario, Qtium autem alterent ,haec uuia f

lem solida sed nondum alterarii t mul' vacuata sunt solidorum quoque alteraao cessat,interduinoue die uno, interdumero citra etiam, ad naturalem redeutha

254쪽

dum facta est, breuiter separata emcien- lis piam causa sedatur. Si vero compi in uerit, etiam si vacuata suerant, quae assectionem procreaverant humida , nihil in cinationis ratione amplius exi-ν

m Lex pestilenti coeli statu fiunt, velutis is morborum vulgarium libris docentur exempla, is deris inspiratione praesertim. Duo praxi os scopos adiecit a cui Hippocratem libro de hominis a Hippo de tura, dissimulauit serie hac, Pro facul s

e V iii morbi loca mutato, Corpusque e

tenuato. Atque utraque haec niuersa , lissima tam sanis praecustodiendis, quam aegris sanandis, existere affirmamus. alterum non semper exequi posse, soli

cet loci mutationem:nam non in omnium

facultate est praecipue aegris morbi it lo 'ς tu, loca commutare. Et proinde his Padit tituti culae attrahendat usum animae, atque eius H inspitandi aeris possibilem alterationem

per contrarietatem accommoda ore con scribimus velut ob eam rem in alia eiu 'iHipp sup aem loci habetur versione, At spiritus ut ς 'ςxii quiu, quam parcissimus corpus subeati' sit quam familiarissimus prouidebisi is ' dium autem continuo custodiendum '

dicimus scilicet corporis extenuationem i

255쪽

seu exlaratione idque aenui victus itione,&exiccantibus medicamentis proprias, euacuationibus quibuscunq; quomodolibet procuratis Et scopum hunc, uti Ialtem bis quo supra loco repetitum. atq; uti potissimum, intendendumque semper

Primo de febrium dii serentiis amplexus de

eit Galenus iis Quod quum nos pramidi disse D 3iemus statim ab initio quaecunque corpo 'i''3J'' ra humida videamus omni via exiccare conabamur . Qua vero sicciora in his antiquum habitum conseruabamus: at in quibus supermittates redundabant, haec puris gationibus Gabamus, obstructiones aut toraminii perire, ath ab ut ere stud bamus. Sed haec quodammodo artis curatiuae propria esse videntum neque in ambiguo est quin plenius sit de his in eo loco dicendum. Sed an adimpleuerit haec an secus consideratione opus habet. Et consi-

collinuantibus febribus disserere in poste rum licebit, atque ut de his hecticis febribus quae in pestilentiis contingunt, cuius modi est,quae nunc publice grassatur, dicetur nanque de hac inter pestilentes fe-Dres. Eqvidem neque capitulum minimu ut pestilentium, aut colli quantium ha-

256쪽

buit in subsequentibus de methodo medendi libris,neq; ut expediens erat, atque in caeteris exocutus est, large de ipsis pertractauit. Et non satisfaciunt, ut de pestiletibus peregerit,undecim methodi scripta Galen, N. Lec Quibus lipeas quae a viribus praebetur meth0 7 adiecerimus,absoluta nobis methodus de Vi 7' sei,filius omnibus a putredine incensis sanandis At.Nam de eis ibidem untaxat, ut sub generali putredin alium scopo hoc comprehenduntur,pertractauit.quum ille equidem ita quantum pestilentes, aliam a putredinalibus curationem admittant.Cuius euidens demonstratio est, quoniam ut consequenter Hippocrati,& Galeno, ex locis illis concedamus communem consensum, Pestilentes febres exiccationem proscopo habent, sed omnium earum febriu, quae a putredine humorum ortae sunt, non exiccatio, sed humectatio, pro remedio est. proinde derelictum a Principe est de cura febrium pestilentialium Summa curationis carum est exiccatio, Gllud Atila.i. . cum flebotomia, solutione ventris.

tra.4. c. Oportet ut incipiatur in ea ad euacuandum . Si autem materia vincens fuerit sanguine , fiat phlebotomia , .si fuerint humores ali , euacuentur . Et sic illa citata iam, tam Hippocratis, quam Galen

257쪽

Me u an curatismi scopo intesti enaliam' an commemoratis Iocis ipsi met

seipsos intelligendo eYpheseisii 'Im

Quum iam methodici natura ita labo-

tum m iraepurgatumque, tum corpus

Derit: Quippe cum vomuerint eZij

nonnisii , Somnibus venter profluxerit. x etiam Quomam Qui unaue praeserti

tioni congrui sunt scopi, praecipui, ipsi idem ad curam necessari existunt, ii inspiciantur recte.In curandi methodo io itur etiam illa, de ea solutione ventris quaturnores evacuantur,.quae purgatio iGaleno dicebatur ut interpretem decet optimum interpretatus est Princeps, ierout uuicinaque dicendi modum nouerant viri, ab omni passione desidii semota Iuda iaci nec abre: nam quum mali na

admodum febris sit , est quieta exterius,

conturbans interius , secundum plurimum perdens Quemadmodum. Ter prWag unx o depraesagatione expulsibues innuit a P vi K H - enim: Quum ergo 'diu i naturaeo 'DI'

258쪽

ω supra de eradi ii seeundum esus men-Hip. r. a te propositum est. Nanque, EX re se 4 Exi morbis extrema exquisite remedia opti- - ma sunt. Deinceps,si nobile quodpiam emti rupeccans materia non adhuc afficiat,verum imateriarapsius ad eum princeps membrui vel obliquo vel recto cursu , timeatur raptus: Lob id timorosa exoriatur affectio. Nam quartae oraculorum sectionis Commentario decimo,de obliquo,Vagovem Galata a tu, a Galeno scribitur Quando igitur in phor xo toto corpore similis huic fuerit naturae tk t- 3-ta impetus ad excretionem superfluitatum,

vel 1si non in toto corpore, saltem in partibus principalioribus, tale quid consueuit Hippocrates per verbum , Turgere, significare, viatim per medicamentum euacuationem faciendam indicat prius videlicet,quam robur corporis dissoluatur, vel febris caliditas augeatur, aut ad alia quod membrum principale decumbant hi, qui per corpus vagantur humores.Derecto autem motu in erysipelatis repulsio': λ' ne dicebatur Nec tamen non periculo- .a, o se toti corpori est huiusmodi curatio, pro

pterea quod bilis interim ad aliquod prin

ceps membrum fertur quippe cum si e sanguis ipse abundet, haud tutum sit, ex

mino

riti U

259쪽

s III. romnoris notae membris fluxionem eius repellere. Et secundum Prorum prCportione de curandi methodo per sanguinis missionem ira sertum est. Nam in quibus tibi fata Galen deguinis eruetis copia apparet, quam Ocys lanx micsime eos vacuare conator, prius quam in H- 303

principe aliqua parte ingruat. Nec secus a V

Galenum consensisse Avicennam de curatione dolori iuncturarum diiudicatur his scriptis 'epercussio autem materici a ui

membro non oportet, ut fiat materia exi tra.a. e.7.1tente fortis et Susionis, Quae plurimum per partem post partem successive effunditur illud enim facit duas res malas:qua .rum una estviuod facit materia in obedietem, est contrarium motu eius, quare accidit dolor magnus, quum accidit huiusmodi, tunc cesta, occupare cum leni. sicantibus. Et secunda est,quoniam fortans conuertitur ad membra principalia,quare accidit timor.ela quino est plurima, aut est parua effutionis ad locum, tunc non est mahim repellere eam, nisi in sciatica.na repercussio in sciatica retinet materia in profundo, quare oportet, ut fiat paulatim debiliter, aut dimittatur, kfit occupatio cum euacuatione. Nec ad nobilia me-bra repellere. . i. De medicationibus apo Auie. . i. stematum docuit iis, Non enim curamus cap .as,

si nisi

260쪽

nisi de eo, quod mebro principali est melius, Liloaemiis Quod si materiam renena uerimus, redibit ad membrum principale,&perueniemus inde ad illud, quod e taeda

Auio 3 re non poterimus. Proinde 3. . tra. I.cap G x reli fuit, Ex reditu vero materiei ad mem

bra principalia securat uacuatio. Caeterum quum in aliquo membro ex a pruicipaliori tinus morbifica contineaturbonii. tia materia, nam quoniam, Qua cunnue malu la in corporis validissima parte nunt ea grauissima sunt, si quidem ubi coeperuiri permaneant, membro enim validissimo affecto totum corpus necessario assicitur. Et proinde est modus mouis. Primus gale 3 de quidem in principiis accessionum , qui in Di A l magnis inflammationibus plurimum con' tingit, quae membra occupant principalia Inlus profecto purgationem ad Hip- pocratis placitum collegit Galenus; nam quarto methodi , descripta prius serie Hippocratis libri de vulneribus adiecit. gal. .st His verbis clare docuit, ulceribus omni-tho. .cla bus, Qvulneribus , quotiens pramalida z8.C sunt , purgationem esse utilem auum enim trifariam non haec modo vitia, verum et litin reliqua omnia, grauia, magna, uri reddantur . nempe vel propter at Dictae partis praestantiam, vel propter affectus