장음표시 사용
31쪽
negligunt, domiq; eonesus,quibus- experientia non eonstaret, eui id radam hypothesibus nixi, naturae leges tionibus facile persuaderi posset,aut praescribunt, illi nunquam ad natu- quid contra dici non possext --i,
rae abdita penetrabune, nec majesta- Metalla autem transmutari totiestem & admirabilitatem illam Natu- hodie experientia comprobatu est, G-rae adspicient Plaeterea & hoc cavem ut disputando de eo frustra tempus μει σε. dum, ne Experientiae Ratio temere teratur.In Ungaria ad oppidu Smol- praejudicet, sed primo danda opera, nitium, in monte Carparho, sontes, ut de re per experientiam constet, sunt in quos ferrum conjectu incu- postea eius cum rationes inquiran- prum optinue notae vertitur. Idem sit -Masintur. Qua in re a multis hodie vul- hodie Gostariae. Neque hoc saltemgo peccatur, qui caussas rerum qua- aquae naturales praestane, sed & arterundam conantur,de quibus tamen, idem fieri potest. Ferro n. in aquam an sint, nondum certo eonstat. vitri Ialam conjecto pulvis rubeus sed ut de veritate,dignitate & uti. adhaerescit, qui igne susus cuprum litate Chymiae dicamus ; Cum ea evadit. Ita Mercurium is plumbum duos scopos sibi habeat propositos, verti docet Joh. Rhenanus, in dissem more His
vel metalla transmutare,vel utilia de Honestro CDmia veri te, hoc modo: inpia .eiseacia medicamenta praeparare: Recipe cinere plumbi tallirhargyrstm vel utriusque respectu laudom suam me- mrmum,ast unde phlegma acetheuern retur, dignitatemq; tuetur Chymia. ct maceretur. Posea in aqua forti H
Etsi n. 8 recentioribus quidam Chy- solae Mercurium, in solutionem aliquot miae hostes Chymiam arte praestiga- guttar illiin aceti infunde ζ re confest tricem, Diaboli inventu,Culina Dae- puisis adfundumpraeipirabitur, qua is monu,essedicant;&Chymicosa -- igne reductin plumbum evadit. gistratu suppliciis coercendos cense- Et propterea -ρωAα χανοίας Iaant: tam e longe aliter de ea viri eru- borat Nic. Guibertus, Lotharingus diti, quib9 aninas praeconceptis opi- Medicus,qui nihilominus ista in dinnionibus obsuscatus non est,sentitit. bium vocare, & tot experientiis tota H.M. Et primo quidem metamorphosn Europa notissmis convictus etiam metallorum quod attinet, de ea pro- de transmutatione serri in euprum lixὰ , inprimis cum Medicinae pro- scribere audet, Id apud Hiossem/δε- pria non sit, in partem utramvis diis ctos tales scilicet sunt, si Guiberto
sputare operae pretium esse non pu- credimus, Agricola,mernerus, Ma-tamus , cum experientiae repugnare thesius & alii Mem inperus' a missi hominis se pertinacis, &ut Aristo- nem quidem esse re temperatu seris e teles recte. 8 P0sic censet, arerem- actam,qua dederit mendario Deum,nontiones redimitteresens,infirmitaι qua- esse forma mutationem. πιιβadex dam mentis sit. Ex cineribus vitrum men judicii renationis Visu hoc ναμ fi
fieri hodie notissimum cst: de quo si sint, longe aliterstes ent. Quasi vero
32쪽
Per totum Imperium Romanum, fide publiea, omniumq; artiscum de Docima starum consensu non esset notissimum , cuprum illud genuinum esse, imo eo,quod multis in locis 8 terra effoditur, praestantius; decuit, ei to,nescio quas ratiunculas in contrarium afferenti, plus quam tot artificium censurie S non unius seculi experientiae fidei habendum, de umbratilis ad pulpitum speculatio experientiae tot artificum praeserenda st.Homine imperito nihil os ineptinc, Qua de re pulchre Lucianus, in He
Si quispiamfortasse illarum insterrogaret,die mihi,inquiens, b Lycines quis AEthiops, qui nunquam alios hominese Uexsset, quales nos sumin, proster quod nunquam peregrinextrapatriam profectus sit,in quadam concione re comventu AEthiopum pertinaciter a m rei,diceres s nusquam gentiam bomines albos aut pos reperim, ninquam Hs- alterius coloris, quam nigros i nunquid
em aliis dictu seu is faceret 8 Dierere autem ad uiam quispiam Asenioribus Ethiopibus : Tu vero unde hac cogismexplanums a mas audaci o Z Nes uim unquam a nobis suscepta ad ext ros populos profectioneperegrinatuae et queler Iovem, qualiter apud exteras siones sint, unquam, perve gasi, auου praesens oculorum testimomo dia
Verum eum de metallorum reliquorum in aurum mutatione praeeipue lis sit, Ac circa hane Chymiamaxime occupetur, de ea aliqnid dicendum ,. Etsi vero ea plurimis impossibilis videatur: testatur tamen contrarium Experientia. Ut de antiquioribus, Arnoldo de Villa Nova, Raymundo Lullio de aliis nihil dicam , talia specimina nostra dc Patrum memoria aliquot edita sunt, ut pertinacis sit, experientiae tam certae restagari. Quid Phar inirico macopola Tarvis nus coram Sena- mi artatu Veneto , quid Paracelsus, utpo- Din. stea dicetur; quid ille Alexander Sidonius Scotus; quid Anshelmus Boethius Caesareus Medicus pulvisculo , quem in libri antiqui assere confracto invenerat, effecerit , quid Edoardus Gli ejus Anglus , Se alii priestuerint, fide digni testes , non aurici solum, sed dc oculati confirmant dc eloquuntur. Qua de re videantur historiae transmutationis
metallicae ab Emaldo de Hoghelaude descriptae, de desensio Alchymiae transmutatoriae utraque ab Andrea Libario Nicolao Guibexto opposita, mol*angus Dinheim de uni versali medacina cap. 4.Nicolai Ba naudi commentaria in aenigmati cum quoddam Epitaphium Bon niense , Bernhardi Penoti praefatio Apologetica contra Guibertum . tractatui de denario Medico annexa . . Ut jam Zmingveri dc aliorum, qui vivunt, Se nuper vixeruat, testi
Cum ergo de Experientia confle operae precium non est, ut mu ltu in rationibus in contraraia allatis labOremus. Et sunt ea sundamenta non ita solida, ut refutari non queant s& ab Andrea Libavio, in defensione
33쪽
dam hypothesibus nixi, naturae leges praescribunt, illi nunquam ad naturae abdita penetrabunε, nec majestatem 6e admirabilitatem illam Natu-ηM.A.. adspicient Praeterea de hoc cave aia ρώγμ. dum, ne Experientiae Ratio temere . cessaria. praejudicet, sed primo danda opera, ut de re per experientiam constet . postea ejusdem rationes inquiran- tur. Qua in re limittis hodie vulgo peccatur, qui ea ullas rerum quarundam conantur, de quibus tamen, an sint, nondum certo eonstat.
ναι. s.. Sed ut de veritate,dignitate & uti. 1- ο litate Chymiae dicamus ; Cum ea ἀum AE . duos scopos sibi habeat propositos, vel metalla transmutare, vel utilia de emeacia medicamenta praeparare: utriusq; respectu laudem suam meretur , dignitatemv tuetur Chymia. - Etsi n. 8 recentioribusqoidam Chy- , miae hostes Chymiam arte praestigatricem,Diaboli inventu, Culina Dinmonu,essedicant; sc Chymicos a Magistratu suppliciis coercendos censeant: tam e longe aliter de ea viri eruditi, quib9 anims praeconceptis opinionibus obfuscatus non est,sentitit. -- AERAE Et primo quidem metamorphosin
taνι ,.Ω-ι met/liorum quod attinet, de ea prolixὰ , inprimis cum Medicinae propria non sit, in partem utramvis dis sputare operae pretium esse non putamus 3 cum experientiae repugnare hominis sit pertinacis, de ut Arist teles recte, ΙPh e. cetrasset quaerere m-riones re dimittere sens,infirmitaε quadam mentis fit. Ex cineribus vitrum
fieri hodie notissimum est: de quo si
experientia non constaret, eui id rationibus facile persuaderi posset,aut quid contra dici non po siet i .. - Metalla autem transmutari toties εν --.hodie experientia comprobatu est, Minais ut disputando de eo frustra tempus malauo teratur.In Ungaria ad oppidu Smol-nitium, in monte Carpatho, sontes A sunt . in quos serrum conjectu in cur ἐων--prum optimae notae vertitur. Idem sit -Mauri hodie Gostariae. Neque hoc saltem aquae naturales praestane, sed de arte idem fieri potest. Ferro n. in aquam vitriolatam conjecto pulvis rubeus adhaerescit, qui igne susus cuprum evadit. Ita Mercurium in plumbum verti docet Joh. Rhenanus, in disser- λ omeriistione re Chymia vertate, hoc modo: - ι--, Raecipe cinere plumbi vel titharg mae vel minium,a fundephlegina acera, re n cte macerraur. Postea in aqua forti H solae Mercurium, in solutionem aliquot gutt- allisu aceti infunde ζ re confessimpuisis ad fundum 'aeipimbisur, qui in igne reduci in plumbum evadιt. Et propterea θρα Aue alami IMborat Nic. Guibertus, Lotharingus v Medicus,qui nihilominus ista indinbium vocare, de tot experientii tota ν,.is. Europa notissimis convictus etiam de transmutatione serri in cuprum scribere audet ; Id apud Hiossemadoctos tales scilicet sunt, si Guiberto credimus, Agricola,merne rus, Ma
nem quidem es eae temperam sinu emactam,qua dedaeris mendacis Deum,non
esse orma motionem. aut si ad ex
sim, longe aditer feessent. Quasi verδ
34쪽
Per totum Imperium Romanum , fide publiea, omniamq; artificum de. Docima starum consensu non esset notissimum , cuprum illud genuimum esse, imo eo,quod multis in locis ε terra effoditur, priestantius ι &Guibet to, nescio quas ratiunculas in contrarium afferenti, plus quam tot artificium censurae de non unius sei culi experientiae fidei habendum, &umbratilis ad pulpitum speculatio
experientiae tot artificum praeserenda sit.Homine imperito nitalos ineptiuή, ε .rim' Qua de re pulchre Lucianus, in Her-
M., Si quispia ortasse rigorum inperistare die mihi inquiens, b Lycme qais AEthiops, qui nunquam alios Eomrnes, consterisset, quales nos sumin, prosterea, quod nunquam peregrλeumpatriam profectussit,in quadam concione N eomvemtu AEthiopum pertinaciter a mare diceret nurquam gentium homines , albo a r Pos reperiri, ninquam allius alterius coloris, quam nigros r nunquid
fidem aliis dictis suis faceret 8 Diceret autem ad illam quispiam ex senioribus Ethiopibus d Tu sero unde hac cognita ex om*s a maι audacissime e Nes-- unquam a nobis siseepra ad ext ros populos profectioneperegri suae es. Neque,ster Iovemquatiter apud exteras Nationes sint, unquam pem si si,aαι praesens oculorum tesimonio δῶ- . m. d. in illa verum cum de metallorum relia' Nil ua is quorum in aurum mutatione prae- aην- ἀπ- cipue lis sit, de circa hanc Chymiamaximia occupetur, de ea aliqmddicendum . Eis vero ea plurimis
t uim possibilis videatur: testarur laismen contrarium Experientia. ut
de antiquioribus, Arnoldo de villa Nova, Raymundo Lullio & aliis
nihil dicam , , talia specunina n instra de Patrum memoria aliquot edita sunt, ut pertinacis sit, experien- .
tiat tam certae restagari. Quid Phar- 2Hς
macopola Tarvismus coram Sena- mi artatu Veneto , quid Paracelsus, utpo- fam. stea dicetur; quid ille Alexander Sidonius Scotus; quid Anshelmus Boethius Caesareus Medicus pulvisculo , quem in libri antiqui assere confracto invenerat, effecerit; quid Edoardus Gllejus Anglus , Se alii plaestuerim, fide digni testes , non aurui suum, sed di oculati confirmant & eloquuntur. Qua de re videanιur historiae transmutationis metallicae ab Emaldo de Hoghelaude descriptae, & de sensio Alchymiae transmutatoriae utraque ab Andrea Libavio Nicolao Guiberto opposita, moliangus Dinheim de uni versali med cina cap. Nicolai Ba naudi commentaria in aenigmati cum quoddam Epitaphium Bon niense , Bernhardi Penoti praetitio Apologetica contra Guibertum . tractatui de denario Medico ann Xa. , Ut jam Z Vingveridcaliorum, qui vivunt, & nuper vixerunt, testi
Cum ergo de Experientia conste Operae precium non est, ut multu in rationibus in conorari u allatis labOremus. Et sunt ea iundamenta non ita solida, ut refutari non queant s
35쪽
Atque ita Chymieus hoe modo damnosa, quam utilis erit Chymia:
consi aeratus, de pharmacopaeus no Ut autem Mediens sit Director,Chy- differant, cum unum utriq; sit pro- micus minister N ita res suas compa- postum: aut certe si inter eos alis rare debet Meὸieus, ne Chymi ea- ιqpod est discrimen, valde erit exi, rum operationum ipse ignarus stiguum. Atque hoc respectu Chymia Alus enim, & si Medieus a ministro ad medicinam redigitur, de ad φαρ- ' discere debet, eo ipse minister fieμακευNκta pertinet. Et licet hodie Dominus de Doctor. Ipse vero Me- plerique, qui medicamenta praepa- dicus , si, medicamenta. Chymi earant, Medici non snts Ipsa tamen praepara Chymici nomen adsumit, pharmacopoeia ad Medicinam per- se ut dum ipse vulnera, uleera, statinet, de Medicus pharmacopoeis, ut icturas de luxationes tractat, Chelministris, utitur. Et hoc modo Chy- rurgus appellatur. Neque inum seu micus etiam, quatenus scilicet habo Cheirurgiam seu Pharmacopoeiam tu Medicinae δestituitur, a solum . tractat, aliquid extra suae artis limi- medicamentis praeparandis occupa- tes agit, sed quod Ra artis est, exsetur, Medici minister est. Dire stor ve- quitur, ut suo loco dicetur. . rotum atquτ χ κ αν hujus artis. est Medicus, qui non solum sim- εxternuo veroseis altusu Tmia cistωιὰ ita plietum medicamentorum, explan- duplex esseverenim ad Metamorpho- nu exteν. tis, mineralibus, metallis atque ani- sn Ac transmutationem metallorum vmalibus petitorum noticiam habet, . ignobiliorum, in nobiliora, Vel ad M,ώα& quid in quolibet medicamento. medendum Ze sanitatem corporis utile, quid inutile sit, novit , sed et- humanit adserendam, dirigitur. inuratio. iam ultimum praeparationis usim ., Priorem usum de finem Chymiae si nimirum Medicinam, cognitam de spectes, quatenus nimirum ejus be- perspe 'tam habet, He propterea re- nefieio metalla ignobiliora in nocti sume monstrare potest, quomodo, biliora mutantur, etiam peculiarem quodlibet medicamentum praepa- ab aliis, artibus, distin Ram artem . rari possit, ut, salvis manentibus vi- pariti Neque enim ulla alia ars da ribus, quae expetuntur, & impurita- tur, quae id promietat Atque appellibus omnibus separatis, medica- latur Spe haec ars καῖ .cosis AlchF- mentum est acissim v, utilissimum, mi , ars magni Magisseris, Magiser Be tutissimum praeparetur. Hoc enim, umsaepiemum, Hermetu ars. Quia ta nisi fiat,& quo fine quidlibet agatur, men nonnulli statuunt, scopum prae- praecogmtum habeatur ue Sed, quod, cipuum hujus artis non esse aurum no raro Empirici faciunt, quodcun- conficere, sed sanitatem corporisqu8 sortuito in operationibus Chy- humani conservare ,. lapidemque, micis natum & oblatum pro medi- quem appellant Philosophicum no Camento arripiatur, noxia potius & solum metalla impersecta , sed de
36쪽
eorpus humanum perficere, atque hunc finem potius, qu4m aurificium spectari: Si hoc, de quo suo loco videbitur, ita se habet, Chymia pecu
liarem artem non constitueret, sed ut moxdicetur, ad medicinam peditineret, de messicina summa perse-etio esset.
Quantum enim ad alterum finem -.ωι. externum, Usus,& medicamento. ν para. rum a Chymico praeparatorum ad να sanandum applicatio, ibhus medici est ι Et qui habitu medicinae instructus, medicamentis Chymicis, seu a se seu ab alio paratis, utituri nomen
Chymici deponit, Se medici personam adsumit; qui, si ob peculiaria
de vulgatis nobiliora,quibus utitur, medicamenta , nominiS aliquan praerogati Vam habere velit, de medicina talibus messica
mentis instructii a appeli:, lari potest . Et Cismiarm hoc modo summa quasi medicinae persectio
erit, de nobilissimus per medica- 'menta Chymica medicinam Lachem di modus. Et differentia anter medicum simpliciter ita diaetum ., ScChymiatrum saltem haec erit se quod ille frequentet integris, sive simplicibus, rive inde misi s & eompositis medicamentis, utitur, de coctione aut insusione atque aliis vulgaribus modis medicamenta ad usiam praeparat: D. vero simplicium
vires & virium causas diligentius considerans ac perpendens , atque actiones omnes non semperatotiussorma pendere , tid siepe in unius medicamenti integri corpora diuersas vires in diversis partibus esse
animadvertens, artificios 3 illas sejungit,sejunctasque nulla contrariorum admixtione impeditas exhibet, vel etiam cum aliis, prout opus est, componit. Atque hoc modo Chymia ti consideretur, nOVam me dicinam non pari L Neque sat causa habent hodie quidam, ut utriusque medicinae Doctores audire cupiant.
Verum ab istis quae diximus,sunt qui dissentiant. Quidam enim nec illam quidem,quam ei concessimus,
ex artificiosiore medicamen rorum praeparatione Chymiatam praerogativam concedunt : Alii contra, tam angustis terminis Chymiam non concludendam, sed longe latius extendendam putant.
Sunt enim qnidam , qui nee in An insta ipsis praeparationibun aliquod inter vulgarem Medisinam de Chymia
triam discrimea agnoscunt, omnes
que praeparationes, quibus hodie Chymici utuntur,fie quibus a vulgaribus pharmacopoeis discernuntur, antiquis medicis & pharmacopoeis cognitas fuisse existimant. Ut de vulgaribus medicamentorum prae parationibus , Tritura, Limatura, Ustione , Lotione , Maceratione s
Colatura, & similibus nihil diea
mus , quae Omnibus' medicamenta 'praeparaturis necessariar sum: etiam
eas, quas ChYinaci sibi proprias vendicant, digestiones, sublimationes, in
destillationes, calcinationes, re Uerberationes, extra chiones, de simi les, antiquis non ignotas fuisse probare A 3 Conan
37쪽
eonantur. Equigem non negamus, antiquos etiam quandam harum operationum notitiam , habuisse. Nam Acopa medicamenta diutius nazerando componere docet Gale
seqq. Et Theriacam , antequam in usum venit , Ionga sermentatione perfici,notissimum est.Xαλκου αἰθεοῦ, si os cupri quomodo per sublimationem fiat, Galeno ignotum non fuit. 'De Cadmia non solum nativa, .sed de artificiosa, eaque triplici, ea cuprLargenti venis 5: pyrite, tib. g. Eesimplic. medie facult. agit. Et ipsam sublimationem per Ην εις ωαπομπην describit. Et, eodem in iis wro, in Pompholygos praeparatione sublimationem manueste declarat. Quomodo Hydrargyrus sublima-.tione fiat docet DioscoribJ. U.o . In Mem,inquit 'atina erream Iinbentem conciam, cinnasaris consecuis;
posea vero αμβικα sive ostiam impo- auunt , re luto ei cumlinunt, Carbonesque fabisu accedunt, quae Cristi sive Alembieo posteafuligo inhaesit, derasar frigenins II, et ιMess. Ex quo loco hoc obiter ncitandum, Alembici vocabulum ab Arabibus a Graino Getie desumtum esse. Si enim ad vocenI αμεοιοι addatur Arabicus articulus, At, fit Alem bicuae. Et vocem αα2κα non quamli-eet ollam, sed proprium artis hujus an strumentum fgnificares ex e Pa .tet, quod apud alios Scriptores Gram eos ista vox ita obvia non est Ita destillationes antiquis non
quidem cura nemine contendero et parva tamen ejus rei indicia apud antiquos exstant. N.im quod Hippocrates , de tibin scribit, & ani, quis aliis ignotum non suit, ebul- Iientis aq me vaporem elevatum, si ad solidum quiddat . impingat scrassescere & condensari, guttasque inde decidere, non magni momenti est. Nam hoc etiam Balneatoribus notum est: nec tamen sint Chymici. Ex appellationibus quoque κα*ςύγματ γ εc ροδο κτου α ρόδο - γματος, quae apud Galeoum & alios
medicos Graecos occurrunt, Vixati
quid solidi deduci potest. Nam, ut
guibus de melle fiebat: atq3 ita non erat Aqua Rosarum stillatilia r ausi id aliunde probetur. Hoc etsi alicuis jus momenti esse videtur,quod Ariastoteles .. Mereor cap. p. scribit; Uinum flammam emittere , atque id non de vino integro, sed de Spiritu vini alicujus interpretari pone videatur: tame0 nec id alicujus roboris est. Familiare n. est hodie etiam Saxonibus, Uinum calefactu incendere,faccharo & aromatibus condi-re,potumq; ita delicatum conficere. Uerumenimvero eis rudimenta quaedam hujus artis apud Graiscos nam Arabes majorem ejus habuille notitiam, dubium .non est habeantur: tamen ea talia non sunt,
ut propterea ipsis Chymiam ita notam suisse, sicut hodie est, dicere possimus. Et fere quicquid ha-ὶ uuam ejus μιitiae, eam ex Metal-
38쪽
largis habuerunt, ura puc Galen. infib. de Simpl. me facult. de Dioscoridem videre est. Nondum vero a Merali urgorum fornacibus & Chymlgorum ergasteriis in me meorum OL
sicinas tum deducta fuit Chymia. Neque enim,si vi ignis aliquid in altum attolli dicatur, aut si stillisidii vel fiat mentio , illa artificiosa Chymica per sua instrumenta instituta erit destillatio. Atq; ita viris doctis,qui in Chymia hodie
excolenda & arte Medica per eam exornanda Ae amplificanda laborarunt, laudem meritam non invidemus, & aliquid ornamenti & adjumenti Medicinae veteri ex Chymiaaeeessisse, libenter fatemur. - αν. Sunt ex altera parte alii, qui limi--ν stiae res Chymiae adhuc latius extendere mosam conantur, Se per Chymiam novam Philosophiam de Medicinam CO dere tentant. Etsi enim antiqui Chy mici, si υe circa medicamenta prae paranda, sive circa metamorphosin metallorum occuparentur, in prin cipia uonsnquisiverint, sed Hippocratis,Galem. Si Aristoteli s doctrina
contenti fuerint; cum nova med camenta novam Medicinam non parere scirent: recentiores tamen, in
primis Paraeelsus, limites Chymiae
alius extendere conantur,neque is u medicamentorum praeparari ne
artifieios ore se a Galenaeis discerni patiuntur , sed iidem de principiis 'uraque disputare praesumunt, Atinomnibus seia Philosophiae & Medi
putare, non esse C mici, qua Chymicus, sed vel Medici, vel inprimis Philosophi .Et Chymia nihil ad eam rem facit, nis quod suis operationibus observationes vel experimenta
quaedam suppeditat,u qu bus postea vel Medicus vel Philosophus suas conclusiones deducere potest. Si
vero Chymici recentiores sectam suam ab aliis discerni cupiunC. iam modiust, nomine ab auctore quo dam , Paracelso vel alio indito , hoc facerent. aut si o innino Chymiae nomine ab aliis Philosophis & Medicis discerni cupiunt, id quidem facere possunt; modo aIiis, qui ejuS-dem sectae de sententiae non sunt.
Atque ex his,quae de fine Chymia
di imus . manifestum quoque eva- circingem di t, eirca quid versetis αν-cin. Si enim internus finis Chymiae conlideretur, circa omnia naturalia co 'Pora concreta, quae resolvenda, Putificanda & elaboranda artificiose M ioccupatur. Si vero externi finis quidem prioris respectu considere- tu solum circa me talia,quorum scis licet transmutationem sbi habet proptositam,versatire. Alterius vero' finis respectu , non solu eirca metalia, sed circa omnia corpora nari ra lia,quae medicamenti utilis.& eiscacis loco esse posssit,oe paturis o amineralium & metallo tu, sue og tabitrum sive animaliis familia sin Cirin ergo , quae hactenti P dci
Chymiae fine dicta sunt , ira habeant , di Chymiae finis opuν
39쪽
t CAPfit, ex gr. oleum, virliu Α quae destillata, Sal Ace. Artem esse inde facile eolligitur, Habitum stilicet Q λαγου αληθοῦς --κον, ut definit Aristoceles, o. Et . c. cap. Et cum ars sit Chymia, quae, ut idem Aristoteles, I. Met Mor. cap. . dΟ-
satur, scicntia est e non potest, quae,nt, ibidem tradit Aristoteles, αν tu -δε εως οWmν Neq; en in Alchymia circa res naturales vern-rur,uteas DIum cognoscat; sed ut aliquid ex iis effieiat. Et licet habeat sua principia de conclusiones, secundum quas in operando progreditur: non tamen deo est Sciem
tia, sed hoc ipso est μὰ λόγου
ο ἄκη, sive AtRMulto minns ea reru naturalium ruinas Se principia investiganda Chymia versatur, de proinde non satis proprie nec miis caute loquitur Istis Harvettus, es ista demons t. verint. γ'M. MEI. λωο .a eap. r. duin Alchymiam Scientia insuntis. dicit, quae non solum medicam emvorum praeparationem doce4t, ve rum & eorum ceterorumque naturalium corporum causias, partes Sc. affectiones inquirat , hnmmoque generi medeatur, dc quae merito inter Philosophiae partes numeranda .st. Habitus enim diversos Ac dive --ein fas disciplinas confundit. Neque non mede Chymia, si humano corpori mede- . tetur, Philosephiae pars esset. ve rum, ut dictum, Chymicus non meis detur, sed qui medicamentis Chymide, sive a se sve ab alio, praepararis, a litur, id sac. Knon ut Chymicus,
qui talis, caussas de affectiones eorporis naturalis investigat, sed qui id agit, Physeus est , licet Chymieis
obserWationibus de experimentis utatur. Sicut qui de Ventorum nat ra, caussis. dc differentiis, vel de main
gnete disputat, vel amuxu Se refi xu maris,etsi a nautis observationes petat, id agit, nota ut nauta, sed ut Physicus. Ideoque licet ad naturae obseuritatem investigandam , in iς- summopere utilis sit Chymia ι adeo, ut vix quemquam . excellere hodie Musicam in hoc genere posse putem, qui non artis hujus cognitionem habeat: t men quislisChymi is adminie ulis ad 'contemplandas res naturales utitur, monamplius Chymicus est,
sed Physicuti Ideoque Chymia nec Physicae cistisia
pars est, nec subalternatur Physcae, nis offut Rulandus C Horam C. GHic ques. I. statuit. Licet. enim circa idem eum Physco subjectum s cor uia..ν pus stilicet naturale, versetur Chymicus : quia tamen modus tractandi, id quod ipse negare non potest, longe diverit1simus est a Physieatractatione: nec para Physicae Chymiae rit,nec ei subauernabitur nisi quis
.etiam artes sabriles, quae circa corpora naturalia, ferrum, ligna, lapi- des veriantur, Physicae subalternatas esse statuere ue ii t. Ex quibus manifestum evadit, quid de iis sentienis
dum s t,qui postquam aliquam operationum Chymicarum cogniti.-nem consecuti sunt omnes Philosio in
40쪽
ῖε NATURA CΠΥMIAE. peratio uum Chymicarum peritia sola nee Philosophum nec Medi-
. cum facit. Atque assequuntur eam - . saep8 non ita longo remporis spatio' etiam Idiotae; inprimis si magnatum vel aliorum sumtibus,qui in hoc a tis genere omnino necessarii sunt, Ze quos tolerare non cujusvis privati est,adjuventur. Atq; tales operarii Chymici semper suerunt, & hodie sunt plurimi: Integro vero seculo vix unus S alter fuit, qui in operationum Chymicarum caussis red
dendis, principiisque Chymicis declarandis, dc in morborum caussis, Be facultatibus medicamentorum ad ea reducendis aliqn id laude dignum prastiterit. Et plus ingenii ad hoc requiritur, quam in quibusvis operariis Chymicis invenitur. Hoc tamen hic monendum est, cum Chymici recentiores etiam de principiis disputare praesumantinos, illorum ductum in hae de Chymia tractatione sepe sequi necesse habebimus, neque semper intra artis' limites nos continere poterimus , sed nunc Physici, nunc Medica persona induenda erit
Ex quibus omnibus quid Chymia.., '' st,colligi potest. Est nimirum ars
orpora naturalia composita sive concreta in ea, e quibus naturaliter constant, resolvendi, resolutaq; puta de viribus validissima reddendi, ut utilia Medico praebeant remedia, - vel metallorum persectionibus de transmutationibus inserviant. Ideoque operationes illae Sophisticae,
quibus metalla ignobiliora Auri de Argenti colore tinguntur, honest/Chymiae appellatione dignandae vix sunr,sed vel malaeotechniae vel caeo- techniae sunt, vel omnino Metalla tae, non Chymiae propriae r inquisus tam e tentandi de explorandi varia gratia etiam Chymicus aliquid agere potest; nobilioris tamen finis gratia. Nec illi Chymicorum nomine digni,qui quid & quo fine agant. nesciui; sed periclitando,sine omni
ratione, sumtus de aetatem perdunt, Be, ut ille ajebat, marint, inveniunt Nihil inventums requirunt.
C' Tsi .ero' Chymia ipsa nec de cismia
Rerum natura disputet,nec me- ω deatur: tamen de Physico multa arcana patefacit, ac utiles od servationes suggerit; Se Medico efficacia Medicamenta lappeditat: unde dignitas & utilitas ejus facile elucescit. Monendum enim hic; ut ii, qui
solidam sibi Physicae & Medicinae
cognitionem Comparare cupiunt,
non in generalibus illis, quod hodie plurimi faciunt, subsistant, sed ad
specialia descendant, de ipsam rerum naturam . penitius paulo in tueantur: ita enim in ea amplissimos divinae sapientiae thesauros absconditos esse animadvertent. Nam