Emmanuelis Aluari e' Societate Iesu, De institutione grammatica libri tres. Quibus nunc primùm copiosissimus index accessit

발행: 1585년

분량: 670페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

581쪽

Georg. I.

Lib. I 6. . Tria. 2. Theb. I 2

Idem, Assidue repetunt,quas perdunt Belides undas. APPENDIX. I. Vaedam tum in As, tum in Is exeunt, ut Aeetias, & Aeetis: Atalantias,& Atlantis. Val. Flac. nec me Aeetis, quin audiat opto. a Q. fIdem, ingens Aeetida perculit horror. Virg. Ante tibi Eoae Atlantides abscondantur. Sil. Vixq; Atlantiadum rubefecerat ora sororum.

A P P E N D I X. II. Foeminina quae a masculinis fiunt penultima longa in Eis desinui soluta diphthongo,atq; E, breui in longum verio, ut Aenει les, Aeneis Aeneidos; Achil ides, Achilleis, Achilleidos: Thes ides, Theseis,Theseidos

Ouid. Et tamen ille tuae felix Aeneidos autor. Stat. Viue precor: nec tu diuinam Aeneida tenta. Iuvenal. Semper ego auditor tantum Z nunquam ne reponam. Vexatus toties rauci Theseide Codri λ

Exceptio .

Nonnunquam penultima manet breuis. Ouid. Res quoque tanta fuit, quantae subsistere summo Aeneidos vati grande fuisset opus.

Praeceptum II.

NE, finita a genitivo fiunt addita Ne, syllaba penultima longa , vi Neptunus, Neptuni, Neptuni ne: sic Ad rastine, Nerine, a geniti uis Adrasti, Nerei, E,&I mutatis in I longii . Quod si primigenium Ianteo, habeat, mutabitur Os,in One, penultima producta, ut Acrisios -κει. Acrisione, Danae Acriiij filia. Catul. Tene Thetis genuit pulcherrima Neptuniner

APPENDIX. A Muliebri Acrisione finxit Ouidius virile Acrisoniades,

Vertit in hunc harpen madefactam caede Medusae Acrisoniades, adigitq; in pectus , at ille &c. Oratores raro patrony nicis vlmtur. Cic. 0gi. I.Regalis sanrict fgna Aeacidarum genere sententia.Phasis Choliorum stitutus unde poetae Phasida Medea vocant. Thoebas Phoebados,fatidica, fatiloqua Phoebi facerdos. Tesdes etiam Peliades intiriecta vocali Α, a Graecis dicitur πιι ιε tiant, unde T lias Patrcumicum foemineum πού- ex diphthongo reiecto. . Ouid. in Epiu. Transeat Hectoreum Pelias hacta latus.

582쪽

ubi patronymicum pro possessivo positum est,Pelias hasta . hoc e Ihillem

Paeantiadem inuenies apud Ouidium Meta. I 3 ibamantiadem, O Dryantiadem apud eudem in Ibin. Latois Diana a Latoides sit, Latoides uero λ GA, hoe eri Latona, της πινι os uersa in more Graec orum λ ετο ac, vel mare Latinorum a dativo λ- , adiecta δηιfyllaba. Patronymica Ke, syllaba finita, quae ait Priscianus h. 2. propria esse Ionum,rara sunt. Ad ostinen, s scrisionem nondum apud Latinos poe tas, quod meminerim, legi.

De Metaplasmo.

I Roprium itidem poetarum est verbis, quibus oratoreS utuntur,' aliquid interdum addere, vel detrahere, nonnunquam literavalias alijs permutare : aliquando e proprio loco in alienum trans sesere: quod quidem cum in soluta oratione vitium sat, Barbarismusq; nominetur; in carmine tamen non Barbarismus , sed Metaplasmus appellatur; datur enim venia poetis, quia plerunque coguntur metro seruire. Metaplasmus vero dici tui,quod verus verborum sorma, necessitate metri, vel ornandi r)ematis causa, a poetis in nouam figuram, faciemq; s ermonis mutetur. Prothesis ρἀλL Itera, vel syllaba principio dictionis addita, vocatur Prothesis,

Vt Gnatus. pro narus: Tetulissem: pro tulisIem . Terent. Eo pactoo gnati vitam , ct consilium meum Cognosces.

Idem, Nam pol, si id scissem, nunquam huc tetulissem pedem. Epenthesis E Pente sis est, cum medio dictionis litera, aut syllaba interijcit, ut Relliquias pro reliquias : Mavors pro Mars : nauita pro nauta. Virg. Troas relliquias Danaum, atq; immitis Achillii. Idem, Fecerat & viridi stetam mavortis in antros Procubuisse lupam. Ouid. Quid tibi cum gladio ὶ dubiam rege navita puppim. Paragoge seu pro paralepsis P Aragoge, seu Pro paralepsis dicitur, cum extremae ly llabar aliquid adiungitur, ut Deludier pro deludi: Admittier pro admitti. Terent. Vbi uis facilius passis sim, quam in hac re me deludier.

Varg. - tum Nilus de una Euryalus confestim alacres admittier orant.

Aphaeresis, Litera, vel syllaba principio dictionis subtracta Aphaeresis appel

583쪽

' Virg. -dabit ille ruinas Arboribus, stragemq; satis, ruetoninia lase.

SYncope literam vel syllabam b medio dictioilla subtrahit, ut Gu

bernaclo, pro gubὸrnaculo: pcinesi,, pro periculis: vix et , provixisset, extinxem, pro extinxissem. Virg. Cumque gubernaclo liquidas proiecit in undas Praecipitem. Idem - hic me pater optime sessu iri Deseris, heu tantis nequicquam erepte periclis, Idem. Vix et cui vitam Deus aut sua dextra dedisset. Idem, segnatumque, patremque Cum genere extiuxem, memet super ipsa dedissem. a.

Apocope fini dictionis aliquid detrahit , ut Tuguri pro tugui':

Illo Vigilium me tempore dulcis alebat Parthenope, stud ijs florentem ignobilis oti. An tithesis Antithesis est literae commulatio, ut Oili, pro illi. Virg. Olli ccculeus supra caput astitit imber. Metathesis μετά rimes Metathes s est literarum ordo immutatus, ut Thymbre, pro Thymber. Virg. Nam tibi Thymbre caput Euandrius abstulit ensis. Nisi quis putet nominandi casu tum Thymber, tum Tymbrus dici, ut Euandex, ct Euandrus.

APPENDIX. SInaloephe, Episynal phe. Diaeresis, Ecthlipsis, Systole, Diastole

sunt euam Metaplasmi species, te quibus supra egimus. P. Obus de Metaplamo inst. Ait.agit: Diomedes ti. χ.eia di meminit. 'uintil. lib. i .c.8.Cu inquit Gramatices amor ct usus lectionis,noscholara temporibus sed vita spatio terminentur an prelegendo Grammatuus, er i ta quidem minora praestare debibit, ut partes orationis reddi sibi soluto Aer u desideret, ct pedum proprietates: qua adeo debent esti notae in ca minibus , ut etiam in oratoria compositione desiderentur e deprehendantque . quae barbara, que impropria, qua contra legem loquendi composita. non ut ex bis utique improbentur poeta quibi , quia plerunque metro seriure coguntur, adeo ignoscitur , hi uitia ina alijs in carmine appellationibua

584쪽

tionibus nomrnotur: γαι,---σQHς O schemata, ut dixi uocarmHα laudem uirtutis necessitati damus sed ut comoneat crtificialium, Ormemoria agitet . Probus Proparalipsim uocat, qua Donatus Paragog Didmedes ait esse nescio quid discriminis,ut Videtur, necessam inter utranque mguram . Probus o Diomedes carmine vir Iij probant literarum ordinem immutatum:apud quem paulo ante Thymber recto casu legitur,

Daucia, Laride, Thymberi simillima preses.

DE PROSO DIA.

Raeci . . ι Latini accentus, tenores, & interdum to-

Accentus lector est, ac moderator pronutiationis: eo enim vel attollit, vel deijcitur vox, vel Partim attollitur, partim cel)citur.Vnde ipsum n5 immerito quidam vocis alam appellarunt. O centuς tres. Res sunt tenores, Acutus, Gravis, Circunsexus Acuto attolli iatur syllaba, graui deprimitur, Vt Populus, antepenultima acuitur,penultima vero & ultima deprimuntur, gradatimq; descendiit. Acuti nota e sinistra in dextraha oblique ascendit: Grauis a summo inclextram oblique descendit. Accentu Circunflexo partim attollitur, partina deijcitur syllaba, ut Romanus: eius nota ex acuto de oraui costat: sonus hodie incertus est: si quidem Latinae linguae hospites, vererisquepronian elationis ignari eodem penitus sono tum acutas, tu nexas voces efferimus. Acutus in penultima, vel antepenultima locum habet: Circunflexus an penultima tantum: Grauis ubi uterque abest.

Praeceptum I.

Ullius verbi Latini ultima syllaba, autore Quintiliano, aut acuitur, aut circun pectitur. Quare Palam, una, alias, de caetera id genus adverbia, prima acuta sunt pronuntianda. Nec te moueat, quod Lib. I, cVltimae a typographis graui accentu notentur, id enim tantum fit, 3 - Iz. Vt adverbia esse intelligas. c. IO. Praeceptum II.

Ictio unius syllabar natura breuis, aut positione solum lon ea acuitur, vi at,in, fax dux.

Praeceptum III.

DIctio unius syllaba natura longa, aut positione simul,&natura, flectitur, ut Mos,rOhlux.

585쪽

cap. 1. DE PRUS UDI.

Praeceptum IV. IN dissyllabis prior natura longa, aut positione simul dc natura, flectitur, dum modo posterior sit breuis,ut Cecus audit, aestus mc stus, matris, fratris.Alioquin acuitur, ut Aestas arma, furor.

Praeceptum V. IN polysyllabis semper obseruanda est penultima, quae flectitur filonga fuerit natura, aut natura simul & positione, dummodo vicima sit breuis: viai nicus, affligit, aratrum, palaestra, apaestus. Ali quin acuitur, ut Romanos, victores, Marcellus.

Praeceptum VI. IN polysyllabis semper acuitur antepenultima, si penultima sit

breuis, ut Dominus, Areopagus. De praepositionum tom. P Raepositiones suis casibus praepositae viro, eodemq; tenore simul cum ipsis efferuntur,ac si una tantum estet vox, ut Per serum, ab eo Ad Deum, praeter morem, contra foedus.Vides ut praepositiones graui tono pronuntientur

Erba plane graeca Graeco accentu pronuntiatur, ut αραλι. ποαένων Paralipomenon penultima acuta Lithostrotos acuta antepenultima. ημπιε Κyrie eade acuta. ἐiisHν- Eleison verbu est quatuor syllabarum, cuius non vltima sed antepenultima acuitur.

APPENDIX.sN Grarca lectione, si duae vocales concurrunt, ne in carmine qui-clem eliditur prior, nisi in ipsis libris an te extrita per apostrophon uerit. Quare cum H,n leptem syllabis constet, totidemque vocalibus latuis,& integris scribatur, nulla prorsus est ωmittenda.

De Hebraeis ocitus.

Vae Hebraea omnino sunt,neque Latinitate donata, Hebraeo i no pronuntiantur, Ut Amen, Cberubiis, Seraphim, quae acutae trema, ut pleraque alia, efferuntur. 'Exceptio. Bes, Crin, La ch, No'e , Abigail, Ba hEde Ephra ilia, ta

586쪽

clo'mor, isbo'seth, pha ri Silio eth,&quar in Ezer, sedec . exeunt, ut Elieri . Melchiseraec, Abi lec, Sarai Sina' i, Abila' i, penultima acuta pronuntiantur . Alia praeterea sunt huius classis, quae consulto praetermitto.

APPENDIX. Vae I Graecis,& Hebraeis ad Latinos defecerunt, Latinorum norma meti eda sunt, ut Idolum media flexa cum i Graecis

Volon antepenultima acuta pronuntietur.

Sa' ra a Latinis priore acuta effertur, quia declinatur ut Musa, cuab Hebr is Sara posterior acuatur. Sed haec hactenus. ACcentus varie a ueteribus appellantur. QVint.sib. t . cap. 1 Ubi de Ba burimo agit, Adhuc inquit, dissicilior obseruatio est per Tenores, quos quidem ab antiquis dictos tonores comperi,ut uidelicet declinato a Grscis uerbo qui τινευς dicunt, vel accentus, quos Graeci προοδδiat vocant σαγ. Nigidius Ciceronis aequalis accentum Voculationem nominat: Tenorem vero Tonum more Graecorum. Cellius lib. I 3. cap. 2 . P. uidis uerba sunt ex Commentariorum grammaticortim XX l I I.hominis indisciplinis Ibinarum omnium pr cestentis, Deinde, inquit, uoculatio qui poterit seruari se non sciemus in nominibus, νt Valeri, utrum interrogandi, an uocandi sint e qam interrogandi secunia syllaba superiore tono e Li, quam prima, deinde mussima deifccitur. At in ι asu uocandi summo tono est prima, deindegradathn descendunt. Sic quidem risigidius dici praecipit. Sed si quis nunc Valeriuappellans,in casu uocandi secundum id praeceptum Nigidis acuerit primam,

non aberit, quin rideatur . Summum autem tonum πεμμί-ν acutam dicit: O quem Accinium nos dicimus, Voculationem appellat. Hactenus Gellius. Idem in eodem cap. 6. suas Grsci προσαδι dicunt, eas veteres docti tum

notas vocum, tum moderamenta rum acccntiunculas, tum uoculationes ap

pellabant . Diomed. lib. I. Accentus dis in ccmendo, quodsit quasi quia dam cuius γ'labae cantus:apud. Eoos trieo Ita dicitur, qu)d προσαδεε Λι συνλαμώς. Idem ibidem, Accentus quidam fastigia uocauerunt, quod capitibus literarum apponerentur: alii tenores uel tonos appellant, nonnulli acumina definire voluerunt. Sat uero tres, cutus, Graiars, ct qui ex his duobus factus en, Ch c flexus. Ex his acutus in correptis semper, interdum productis sylabis versatur ei exus in his, qus producuntur. Gravis aut e perst nunquam consistere in ullo uerbo potest sed in his in quibus inflexus εβ, aut acutus,csteras syllabas obtinet. Ibitim, Vt nulla uox sine uocati,itasne accd tu nulla est accentus, ut quidam recte putauerunt, uelut anima uocis . Ide Diomedes modo inflexu,modo circunseau accentu vocat, ct syllabas modo fecti, modo infecti,modo circinfecti. Gellius lib. . c. 7.verbo circunflectendi, adverbio circunflexere utitur: Valerius, inquit, Probus crammaticus

phra im

587쪽

inter suasm uatem praestanti scientia fuit. Is Annibalem ct Asdrusalem tHamilcarem ita pronuntiabat, ut penultima circunflectent,ut testis est epimia eiusscripta ad Marcellum in qua Pla litu, Enniu multosi alios veteres eo modo pronuntiasse agirmat solius tame Ennij versum vnu ponit, ex si bro qui Scipio inscribitur. Eu verso quadrato numero factusubiecimus n quo nisi tertia syllaba de Annibalis nomine circunflexe reponatur, num rus claudus es;Versus Ennii, que dixi ata est Qui propter Annibalis copias cosiderat. Probus Inst. Ot.eodem verbo usus est de Srgo, cu pro causa ponitur, agens: Hscfanesola coniunctio cotra rationE Latinitatis vltima syllaba circi in ait. Quintilianus simplex verba FlectEdi, participiui Flexus crebro usurpat cu de tenoribus agit, qui lib. I .c. 3 .apertissimd docet nullius verbi Latini vitima syllaba acuta aut flexa esse. V aut inquit,m es voce viis acuta sed nisqua plus una,nec ultima unquaesideo inli akollabis prior. Praeterea nunqineade flexa, ct acuta, quia eade flexa ex acutoritaq; neutra claudet vocem Latinam. Ea vero,qliae sunt filabae unius, erat acuta,aut flexa,ne sit aliqua vox sine acuta. Idem lib. I 2.c. Lo.Sed accentus quoque cum rigore quodam, tum similitudine ipsa minus suaues,habemus,quia ultima syllaba nec acuta isquam excitatur,nec flexa circvducitur, sed ingrauem, Nel duas graves cadit semper. Ex bis Fabii locis luce meridiana tiarius est, nullum esse verbum Latinum siue acuto,aut flexo tenore,ut vocant praedominante. Quod vero qdam aiunt erauem tonum etiam in verbis dominari,νt Fax, neq;16llabicumsolum esseIeu syllabae accentum Jed etiam dictionis apertissime contra Qui tilianum faciunt:mitto Cirammaticorum Coryphaeum Diomedem, qui hanc ipsam uocem acuta esse affirmatii. 2. Omnis .inquit, vox monosyllaba aliquid significanss breuis est acuetur,ut me sel. Et si positione longa fuerit , acutum

Icilicet tenorἱ habebit,ut ars, stars, pix,nix, ax, dux. Sι autem natura longa fuerit,flectetur,ut lux,spes flos mos,ros,lis. Atre'us Orphe 'us, ct alia, quoruultima acuitur,merito a Graecis ἰο σνια hoc est quorum ultima acuitur nomi

nantur neque bonum acutum avia iant,etiam si in consequentia ut uocant,cotextui orationis acuti signum ingrauis nota mutetur, auditur enim acutio sonus,non grauis,cum uerba oxytona in ipso orationis cursu enuntiantur: qua rationem notandi uerba uidentur Librari; aliqua opportunitate nobis inc

gnita ducti primum excogitasse. Qivd se oaytona in clauistis dunta xat acuis smo excitanda sunt potius β 2ώαπνα fuerunt appellanda . certe Quintilianus eos, qui acuto tenore concludebant circum, id in cursu orationis fecisse docet. quae circum littora circum Piscosos scopulos. Item S antu, Quale,comparantes id sanὰ nisi in cursu orationis fieri no potnt Tale est mancipium qualis es berus. Tanta est turris quantκs est mons, trem,state aulatiliani AEltima acuta more Graecoru pronunciabatur:quo inquit

588쪽

inquit idem lib. i. e. s.nobis iuuenibus docti misenes acuta prima dicere soleba nt, ut necessariosecuta grauis esset. Perinde ac si diceret, ultima ante acutam ingrauem necessariosuisse mutata: agit enim de barbarisemo,qui Tencire

pri suas state barbari u fecisse, qui Atreus ultima graui pro acuta pron tiassent quanuis doctissimi Ienes β perioribus annis ita fuissent locuti. Si quopiam aduerbia, pen ferri una ultima acuta audieris pronutiante neinscitis damnauerisfueruηt non enim modo Grammatici, sed etiam uiri docti, aetate Quintilia ui, qui adverbia, propter qusdam vocum discrimina, cuerint extrema syllaba acuta pronuncianda esse. Ceterum,inquit, Quinti. r. c. Iscio iam quosdam eruditos, nonustos etia Grammaticos sic docere,ac loqui,ut propter quaedam vocum dis crimina. Derbum laterim acutosono dant, vi in illis. - qus circum littora,circum Piscosos scopulos. ne si grauem posuerintsecundam, circus dici videatur, non circuitus. Item Euantum, Quale interrogantes graui, comparantes acuto tenore concludunt. Quod tamen in adverbiustre solis, ac pronominibus vendicant: in caeteris veterem legem bequuntur. Haec ille. Pronomiana νocat Fabius more veterum Quantus, Qualis. Deinde, proinde, indes Quintiliano credimus,mediam acutam habent. Sunt qui putent antepenultimam acudda, ne uideatur due partes orationis .

Probus ut Gellius refertii. 8.c. 7.putauit Exaduersum secundam syllabam, hoc est antepenultimam tabere acuta,quod una, non os essent orationis partes.Quod si quis Probum uelissequi,opus es ut ita antepenultima acuat,ne penultimam corripiat,quod qui fieri possit mrerint, qui eius sientelie accedunValeri Ouidi, virgili uocandi casu promtiabant Romam prima acuta. igidi ,atq; Cicci stare sed Aulus Gel. Uter ς eius squales penultima acuebat. Vide Ges.li. I s.c. 2 . Mutatur itaq; accelus ratio progrediete tepore, nemo' miret si hodie Ambrosi, Gregori, Geruasi, Proto de penultima toga esserat uiri pj.Areopagus penultima habet breue: πάγυ pagosin. hoc est collis,locust editus, unde hoc nomen componitur prior E corripit:neq;.n. ex pagus uocabulo Latino copulatur, cuius prior iducitur.li. I. Epig. . leo πελον, τὶι σὲ π υσέρημος ἀνάλ/u Euripides ubi Minerua Or

nem a furijs in Areopago de caede matris accUatu, ase absolutu alloquitur.

Versus en senarius Iambicus: πάγ u quartum locum obtinet, qui necessurio est Iambus. e uero putes παγεν segnificare vicum,aut pagum,audi eudem poetam in eadem tragoedia, ubi sorori Iphigenia narrat Orestes quemadmodum in Areopagum venerit, ibis 4 furijs fuerit accusatus, testimonio . pollinis a Pallade absolutus.

589쪽

α ἔζην Po 'quam ad Martium collem, ueni, ctc. et tumulum seu collem,non pagum, aut vicum significat. Itaque in iis: π aγος idem prorsus significant. Pausanias in Atticis Helyebius, Suiuas, Magnum Tymologicum docent Areopagum in loco edito fuissee Suidas εκ . 3,

pagon ait dictum fuisse, qu)d in loco edito esset forum: enim collis,jeu tumulus en:Martium uero, quod capitalia , grauioras iudicia in eo exerceretur,o de caedibus,qdibus praeest Mars,ab Areopaguis iudicaretur. Additidem multi, alij vel Martium fuisse appellatum,quod Mars primus, intemfecto Neptuni filio,accusatus ibidem causam dixerit. Quod Varroni, ut refert D. M.ti. i 8 . de Cinit. Dei cap. Io. non probatur ne deos 'Os traducere videatur. Greci non θectant pentillimam, ut Latini, saepisme enim acu tur, cumsit breuis, vi , Mας α Andreas,Maria, Philosophia: quam rationem pronunciandi sequuntur Latini,cum ea vel longo Uι recepta est,uel aures eorum ossendit, quibus cum uiuunt. Malunt enim Graeco. rum more pronuntiare, quam noua pronunciatione amicorum, aut piorum hominum aures offendere,Quare cauendum est, ne decipiamur Graeco idno ;Et si enim νιct2, uerbi causa, Graeco ritu Maria indreas penultima acuta essertitur, barbarim s tamen fiet si in camiue penultima ploducatur:alliud enim ess quantitas pyllabae,aliud accentus: quantitas in longitudine, breuit tute Iollabae posita ed .at accentus in moderanda uoce,ac ρ onuntiatione uersatur. Sunt qui Andream per Na Graecis putent scribendum, ego in come-ctismis libris per . semper memini legisse. Si cui otium fuerit, colligat literarum ordiκe omnia Hebraea qua non ita multa sunt, quorum penultima acuitur: atque deinde in uniuersum praecipiat caetera omnia extrema acuta esse pronuntianda . u i vim , i l

Egistrum.

SEARCH

MENU NAVIGATION