Emmanuelis Aluari e' Societate Iesu, De institutione grammatica libri tres. Quibus nunc primùm copiosissimus index accessit

발행: 1585년

분량: 670페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

vra scribere poterit. Quorsum,dicet aliquis, ta altὰ repetita oras primum. τι modi huius natura melius percipiatur, deinde, ut his duobus exemplis iraricero,nisi impedias,aut impedieris, Docueros volueris, pluvii fiat,id quod nobis probandum erat.Priscianus tamen non H aperte probat,nam illud Horatij, Scripserit, Cur non dicam esse a futuro ScriUcrim scri semis scripserite QDd si concedendum est futurum syllaba,ro,finitum huc Denare fatendum

etiam nobis erit,illud Cic onis ad Att. 2.Respiraros te uidero. ct ad Tir nem. I 6. Satis te maturὸ uiderosi plan8 confirmatum uidero. Id es respirare potero,uidere potero. Deniq; huc reiicipda erunt alia pene innumera, qua iddippe,qui PotAiali modo primus nomen imposuit, docet profuturis indicatiui poni qua de re suprasatis,abundeq; dictum est. Caeter iam se Priscianus dixi set,Vt haec, Respirem si te u ideam, Respirarem si te uiderem, Respirassem, si e uidissem ad Potentialem modum pertinent,sic hoc, Respiraro, si te uideror quid respondisses ' nam videntur eiusdem generis esse. Mihi certὰ non urde tur. Quod Z illud. Terentis Adelpb. M.abse pergis, abiero e abire potero significa Znone potius virmat se flatim sine ulla mora abiturust, Sed ista uiderint Critici:nobis alio properantibus non licet esse tam otiosis.

Moduspermis us, seu Concessivus.

PDmssuus,sive concessivus modus permissionem,sive concessicnem ad gnificat,unde ct nomen inuraui, quem in hoc locum reseruauimusquὀd coniunctivo uoce simillimus sit: eius usus, excepto futuro,insecussis, o terrisi personis potissimum cernitur,ptimas enim non facile inuenio. Huic etia. scholiorum cancellos circundabo: modo erum eius elegantia, ct ornatus intel-sigatur,per me,uel publico careat siccti ,

Permissiui siue Concessui modi tempus praesens.

Terent. Adelph. D. - quid istuc e tibi istuc placet

Trofundat, perdat, pereat, nihil ad me attinet. Gaste. Mas que gaste, & lance a perdera s&a facenda. Cic. 3. Verr. His ego iussicibus no probabo. C. Verag contra leges pecuniam cepisse s SuIlinebunt tales viri tot Senatoribus,tot equitibus Romanis c. non credidisse e tanta Po. 80.uesun- rati resitisse Sustineant;reperiemus .si illum virui is aliud iudiciu perduceret potuerimus, quib. probemus,sc. Sustineant. Doullae que fossam. Ibid. nkingat iste sane vi 'a consilia senatoria, quaestiones omniin pcrrumpat,euolet ex uestim seutritate mihi credite,arctiorib. apud PO. Rossaqueis tenibitur. Hi

72쪽

rator.S a, doutheque sesa. Praeteritum imperfectum.

Hic nullum occurrit exemplum,si quod offenderis,cura adi gendam.

Praeteritum perfectum. Amauerim.

Cic. 3 .Verr.Drunt etiam fortasse iudices,quid illum eius peculatu,vel acerrimὰ vindicandum putent oec.Emerserit ex peculatus etiam iussiicio. paulo inferius, εχ hoc quoque euaserit: proficiscar eo quo me iam pridem vocat To. Ro. c. Ibide. Malus civis, improbus consul, seditiosus homo Cn. Carbo fuit Juerit alijs,tibi quando esse cepit ' Douille oue sosse mao para os ou-tros. Oc. Heus uide quid te futurum sit, vir ille quem iniuria alfecisti, proximo anno susit Consul, erit. Mas que rosse. Plusquam persectum. Amauissem. verg.q. Aen. Non potia abreptam diuellere corpus, ct vnssis Spargere λ non socios,non ipsum absumere ferro Ascanium, patrissi epulandum apponere mensis e Verum anceps pugnae fuerat fortuna, fuisset. Fuisset, Ainda que fora,mas que sera. Hic fuerat,pro Fu et positum est, sic Horatius Suklulerat, uintilianus sxcscaueram,dixerant,prosustulisset, excecauissem, ut antea dictum eII. Poteris similia exempla fingere etiam prima per1ons.Uerum victa' em,suisse .mas que sorarrius, issem Potentiale es,posterius Permissuum.

Amauero.

Cur miser literas talopcre fugis j Cur tibi adeo sunt mussid Age,amauero Deras, quam ex ipsis loria reportavero Ora bem doullie que che guea amaras setras is c. Cic. a. cad Age restitero Peripateticis, qui sibi tuo ratorib. cognationi esse, qui claros viros a se instructos Gut rθ.sepe rexisese. Sustintiero Epichreos tot meos familiares, tam bonos, ta inter se amantes viros Diodoro quid facia Stoico,que a puero audiui d Diomedes lib. I .huc moduasirmatina II ecie appellat. s. aliua,inquit speries est huiusmodi. cuin re dubia,in qua paru altercatib. assentimur, tecte subiunctio, quasi si foctum assi mamus,veluti cu dicimus, Feceri dixerit des, crede eam dixisse,

73쪽

e o v I V G AT I D N T. Traut fecisse,quod ηeque dixerit, neque fecerit. Nam se factum esse revera ani-

mu inducimus finitivo utimur sermone, id e I, Fecit. Lege cetera, si vacat, de eadem re.Ad extremum inquit, lis es as aliua, quae altercationis totidigratia sub simulatione confessonis inducitur. Speciem vocat more Varro. rus, quem Modum appellamus. Finitiuum sermonem,modum iudicatiuum .

Futurum aliter. Amaueris.

Hie prima persona singularis desideratur; conuenit bis semo potiss mum iis, qui diu aliquid fuaserunt sed seruiira: Itaque taedio confecti, atque omni persuadendis abiecta n bas voces prorumpunt. Exempli causa Mixeris, ut libet sutis sit te tuorum scelerum conscientia perpetuo cruciari. Ia que assilio vivey hem bora a vossa voniade, bastemuos os concinuos remorsos de vossas malilades. Diomedes boc genus loquendi Coucissiuam speciem νο- eat. Concessiva,inquit,species est,qua tum demum utimur,subiunctivam inserentes qualitatem,cumsuadendo cuipiam qNod expediat, non per vademus, O absentes,dum nos volumus crimine absoluere, coacessimus, arbitrio eius remittentes,quod pertendat facere. Vt cum loquimur ne faciat, fave suadctes, illo per tendente, ut magis faciat indimus ιderis, Feceris, ides, Licet tu via deas,tu per icio, quid feceris. Hoc dicimus sub specie concedendi potius cuctantes. Nam cum acere ex animo suademus,non ita loquimur. Feceris, Vi. deris sed Facias, Videas, exhortativo utentes sermone.Enunciatione igitur.

eadem Alfirmativa oe Cocesiua est specicssensu vero disser styoniam quae liqueunt nobis non esse a simantes,quasi simi facta defendimus. Item, quae neqna quam volumres eri,uerbo velut fiant concedimus,ut pertinaciam comedendi evitemus. Haec ille. Subiunctivam qualitatem appellat modum subiunctivum,ut supra ex Quintiliano diximus, quidam Modos, qualitates nominarunt. Ad hanc speciem Concessivam spectat illud Sallu flij in Ciceronem .' ris oro te Cicero,perfeceris, quod libet, satis est perpessos esse:etiam ne aurei nonras tuo otio onerabis ρ etiam ne molestissimis verbis insectabere. Ne leηim praeteritum est: non enim adiunxistit Oro te , si praeteritum esset. Iaque assi he sarey pecorios Tullio embora,& acabavtudo o que vos uter 1voniade, bastas que vos temos Dido. Como ainda nos aueis de e-star aqui destion rando Z Idem Ciceronis in Saliaritam, vixeris ut libet Sallusti, egeris, quae volueris, satis sit unum te tuorum scelerum conscium osse. Ia que assilie Sallustio, vivey auollauontade, faetey cudo o que

qui seriles, nam he necesIario publicaraqui vossas malda des conten- tome com as faberdes os ibo. Huc etiam videtur reserendum illud. Terent. End. S. Sed quid ego e cur me excrucio e cur me macero e

Cur meam senectutem butus sollicito amentia ἰ t. E 4 P A M.

74쪽

S. cuid mi pater Z quali tu huius indigeas patris i

Domus, uxor, liberi inuenti invito patro. . ,-i Adducti qui illam cirem hinc esse dicunt, Viceris. , Vlceru.n que assi he, sae com tua, vence ja, acaba faete tua Voniade,

ubi Donatus Viceris, uerba est, eius qui uixsibi extorquit, ut ab ciat cura, ct proprium patribus,ac familiare iratis. Interdum mitius, ac lenius VJexscibus utimur, quibus significamus nos alicuius rei chra penitus 'bhcere, ea aliorum arbitrio, iudicio' committere. cic. s. Tusc. Quam sibi coueniat ipsemderit, o vera elle. Irim de amicit. Quam id recte faciam,viderint sapie res. Lao ve jam. Idem de Nat. deor. Quam simile istud sit, tu uideris. Quo pacto stequentissime idem loquitur. Liu. i . ab τ . Vos inquit videritis, quid illi debeatur:ego me si peccato absoluo,supplicio nῖ libero.Prima tamd persona pluralis viderimus, pro videbimus videtur poni. Ide pro Roscio. m.Sed de Capitone post viderimus,si quemadmodum paratu esse audio tenis prodierit. Sic Gellius lib. IV. c.8. loquitur. Videbimus autem ροH de in mici js, O

Quadrigis,ac fortasse de quadrigis νeterum autoritati c ocessero. Cic. ad Atti lib. 2. Orationes a me autem duas postulas, quarum alteram non libebat mihi scribere, quia abscideram .altera,ne laudaTem eum, qapno amabased id quo aue uidebimus Sic videro pro diligenter videbo,etiam,atque etia cosiderabo, frenuentisimu en. Ide pro caelio. Videro hoc ponerius Ide. .Verr. alio loco de aratorιι animo, iniurijs videro. illud Tu videris, folint Graeci futuro. indicatiui dicere. D. Matth. 27.Illi autem dixerunt, Quid ad nos ρ Tu videri ἔὶ I. ων aetίπὸ ι ημας σοῦ. ει . Ide ibidem, vos videritis, donec enim Peciem imperandi specta ut nonnulli opinantur. . . ,

Modus Infinitus. I

Uintilianus lib. j. c. 6. Infinitum,Gellius,sib. I .c.7. Indefinitum , Oramanici ferὰ Infinitiuu hunc modu appellant quamuis Probus etia infinitti nocet quem,Υt id oe Diomedes aiunt, quida Perpetuu uocant. Infinitus quidem siue in sinimus dicitur,quod neque personas,neque numeros definiat. Legere enim, exempli cavsa,omnes personas, ct Ttrunque numerum complecti tur sis ure tam n permisse;cum virba finita personas, numerosi; aperte definiat ut Lego, litis,lcgit,legimus,legitis,legunt. Vides ne pcrsonas, num rosi certos, ct donitos' Id certὸ in verbis infinitu cerni no potest,msi accedant pronomina, quorum beneficio cdplicat sinuoluis persone,num fiet explicetur, ct euoluantur,ut Prsclarum est meite, illlim,nos,uos illos prolDeo Opt. Max. vitam profundere.Unde nonnulli,ut Diomedes refert Insigni, scativum,ac Impersonatiuunminarunt. Perpetuum xero,N idem ait,pro

75쪽

pterea quod id perpetuum sit, quod finem non habet. Quidam,ut PHFianus lib. 8.ait, Nomen verbi Infinitum ipsum appellarunt, tanquam finita verba proprie sint uerba appellada, infinita xero ipsorum nomina,quu enumero pro nominibus ponantur,Vt Scire tuum nihil est.Vhrtus es vitium fugere; cratia eiusdem generis. Scire enim pro mentia, Fugere profuga ponitur.

Infiniti modi tempus praesens , Cr P teritum imper-

Praeteritumperfectum m Pl quamperfectum. V Amauisse b

lo, mala, ct aliis et rim significationis subjciunt, tinnitu proprium teporis

praesentis, et impersecti. Cic.ad Att. 3 Videre te cupio, Deseio de vos ver. ens est.Cupiebam te videre. Dese jaua de vos ver imperfectum est. lias fere circuitione infinitu Latmii reddunt, utantur enim verbis indicativi, aut participiis prsposita particula, me, Idcm orantia. I . Omnes labores te excipere video, timeo, uisustineas. Vejo que tomais tollos os trabal hos.& c.Ide ad Att.2. Quam vellem Romemansisse. Qiranto solgara quescare is em Roma. Ibidem, Certi sumus perisse omnia. Sabe mos de carte za que ludo he per dido. Interimsuosubiunctivo utuntur, ut Malo te doctum esse, quam opulentam. Antes quero que sejas. Cupio te literis opera dare. Des o que estudes. Quo facilius rudes lingua Latine haec pire, piantsingula tempora exemplis illuLIranda sunt. Malo amare literas,quam

pecuniam, Antes quero a mar as letras dec. Trssens est. Mallem amare literas,quam pecuniam,Antes queria amar as letras Sc. Imperferim est. Scio te amare literas. Sey que amat s as letras . TVsens en . Sciebam te amare steras,impersectum est. Sabia queanaaueis as terras, Scio avum tutim vehcmcnter amasse sit ras. Sey que Vosso auo amou muyto a SI teras: Tr critu per ficta est. Sciebam ausim ttihm vehemenur amasse sit ras. Sabia que uosso auo amara muyto as letras. Plusquam persecthmeΠ.Illa vero locutiones, Sey amar des muyto as letras. Sabia vcsso auo ter amado muyto as letras, primu ijs qui bene Lusitand loquuntur ueh

nater displicet, d inde prsses ab impersem minimi discemur. Scio me sepe ad te sciripsisse. q vos escrevi murtas veetes, ou que Vos tentio estri ρο

76쪽

to mu vias veras. yciebam mesaepe ad te scripsisse Sabia que vos escrevexa,ou que vos tintia escripto mytes Veres. Illa vero, Sex teruos escripto. Sabia teruos escripto, durissima sunt. Soleo me non scripsisse iupatrem tuum. Pectine lenam ter escripto a vollo pay . Duebam me noli scripsisse ad patrem tuum, Peseuame de nam ter eseri pro utrunquere

cte dicitur. Perum si uis apertius perfectum a plus luam perfecto 'ccrnere,

. . . Amaturum,am,um, esse ἡ

Videor tibi aliquando amaturus esse litera s ιι- , MYI Pareceuos que ey em algiin tempo de amaras letras se is Paraceuos que amarey alguna hora as letras QSpero me aliquando amaturum esse literas.

Et perodeatnda amaras letras.

Verba gerant,promittendi, iurandi apud Lusiuanos infinitu praesens ea prepositione, De , postulant, Promitto me rediturum breui. Prometto detornat cedo Caetera fere circuitionib. gaudet, que Θ regione sui, hoc modo, credo me breui iturum Roma Pareceme que cedo ireya Roma) auisic, Parecem eque cedo eyde jra Roma, Auer deamar.auer deensnar, Zec. id genus Lusitanis inaudita sunt. Quotus enirn quisq; sic loquitur Pa-recem e auet de jrcedo a Roma, Auer de tornat cedo) Fuit priscis seculis futurum, Rum syllaba finitum , quod omnibus generibus, O vir, que numero citra discritaen accomodabatur, in cuius locum sub Ilitutum essparticipium is Rus, cu infinito Ese,quo νtimur, mutatis casibus,generisus, numeris, pro re de qua agitur. Fuit aliud futuru ὰ prisco futuro coiunctitii de ductum nam prisci t supra in futuro Coniunctiui diximus, ct in Anomalis planius dicemus) amas,pro amauero licebant unde futurum insinua amassere, expugnassere, impetrassere formabant, Ni Grsci a suo Mψω verbo,

. υ ιε ιν perbcraturum esse ducunt. Plaut. Amph.

Eos legat Telebois iubet, ententiam ut dicant suam isi sine τι sine bello uelint rapta,ctraptores tradere, .n, si que a ortasent redderet et se exercitum extem o domum i iRecucturum:abituros Argos Argivos: pacem, atque otium a Duellus in aliter sui antinati, que deor, que petat,

sese

77쪽

sese mursumnia vi, viris , eorum oppidum ex v nassere esse. Idem hercle credo te facile impetrassere. correm si antea alu

vatμram, originem I, declare nondum tamen apud veteres leyi. 'veteribus t Diomedes docet sextum modum addiderunt quem mmcιμalem uocarunt,u complectebatur, qua modo Frundia,O Opi a dici pM.Modo participias manes,amando,amandum, amatum,ama tu.uc modum,ut ιdem ait, Probusfupina niminavit, alis Gerundia. Idem Di medes nunc serundia, nunc Supina, me Participalia vocat. Ucianus v d

Modumgerundiuum vocat. Phocas participialia. Donatus si tamen et imum exempla eiusfunt, mriasue Participiatia vocat, quae hodie Gera

Hapimquescunt.suma idem appellat,qus eos miseru is appellatur.

Amandi,

Amando, Amandum,

. . nibus.

. Gerodium ablatim varid in Lusitanum tonuertitur. Es impiger inscribendo, Soys diligenteen essererier. ) Defessussum ambulando, i ou cansado de andar. Jolis lacrymas non consolando,sed minando, Nam tirays as lagrymas com consolarimas com amea ar. Romaηussedendo hincit. Assentado, ou estando assentado 3 ' Em amando, em chegando, em Vindo,em falardo) caetera huius generis, nonsunt huius loci. Simulac primum N ingressus statim patrem tuum conum, Logo em enixando tanto que entre V) simhlard ui egressussum ingrauissim morbum incidi s Logo em des embarcado dia apud Lusitanos eleganter coim exponuntur, maximdsi alterum sit

neutrum

78쪽

neutrum. Estrado escreuendo esta recebi huma vossa) cum ad te bas iteras exararem, reddits mibi sunt tua.

Participia declinationis activae, temporis

Amabam, bam, praentis, m imperfecti.

mutatam ansse 4 4 in ceteris. A a. 1 i Amans, Amantis.1 Hoc participia uariὰ a Lusitanis explicatur. Aut unicὸ1 te amantem fugis Que te ama.Patre unicὰ te amatem : in extremo stiritu deseruasti. Que te amaria. a. υ : Virg. io. Tum Pallas biiugis sugientem M oetea prato Trahcit. Quae fugiacimperfectum est. LAmatu m,muta Intersecit illum dormiete. Matoulio estaclo dormindo. i

ticipison a priore 2 n huesta ceu saturus, sed defensurusvem. Vim para supinolpter Ver vos desendero nam para uos accusar Coniectus es tu ba neutra,qvs po carcerem discessurus postridie in Haepaniam.Erido p feriori carent. tapartirao outrodia.

Amor merbumpaslaum ,sic declinabitur

amo,addita crtera eo Emodo. Indicathii modi tempus prςsens,

et r. Amamur, Amamini,

Amantur.

. Praeteritum imperfectum. n

Amabar, i, ris' Amabariri vel amabare, Amabatur, Ti. Amabamur, Ama

79쪽

- 4 i. r i

Amabamini, Amabantur.

Pr teritum persectum

Amatus, amata, amatum, sum ves sui, Amatus, ta, tum es, vel fuisti, Amatus, ta, tum est, uel filii, I tu. Amati,amaice, ta sumus, uel suimus, Amati, tae, ta estis, vel suistis, Amati, tae, ta sunt, fuerunt, vel fuere,

Praeteritum plusquam perfectum.

Amatus,amata, amatum eram,vel fueram. A matus, ta, tum eraS, Vel fueras, A matus, ta, tum erat, Vel fuerat, Pl. Amati, amatae, amata eramus, Vel fueramus, Amati, tar, ta eratis, vel fueratis. Amati,tae, ta erant, Vel fuerant, Futurum. - . .

di .ha. ' d. 2. v ci

Amabor, Amaberis, vel amabere, Amabitur, Ti. Amabimur, Amabimini, Amabuntur, v lii iridi

Veteres grammatici verbo acti solebant impersonale adiungere,propterea quod crederent actione significare.Verum sint ne impersonalia, et an agessi, an patiendi naturam habeant,satis in Constructione dictum en.Quod vero ad eorum declinationem attine cum ad Defectiva ventum erit, nonnihil etiade et dicetur, Praeteritum perfectum, O plusquam perfectum debent Latini participio praeteriti irporis,oe verbo substativo,neque enim ea voce una,m re Hebraeorum,aut Gractarum declinare possunt.Itaque Amatus sum,uerba est meriti temporis,quauis enim Sum, per se positum praesens sit,participis tamen luctum vim temporis sui amittit,atque in praeteritum migrat, nec duo verba,sed linum censendu m. Nam se duo essent, tunc Amatus nome esset, Sum vero verbum, ut Legatus sum,id est fungor Legati munere. Audiamus P. Vidum de hac re apud Gelliam disierente lib. t 7 .c. . Legis veteris Atinia inquit Gellius uerba sunt:Quod suΥreptum erit, eius rei aeterna aut italem.

80쪽

eno.Qvis allud putet in bisce uerbis, quam de tempore tantum futura legi loquiὶ Seu Q. y uati patrem 'un, S utum, in uaniliu viros apprim8 doctos quasi e ait, dubitasset, utrum ne in eostfacta modo furta lex valeret,au etia in antefacta:qubuia quod surreptum erit,utrunque tempus uideretur Uendere,iam praeteritum, qua sutarum. Itaque P. Violius ciuitatis Romanae ioctilliinus super dubitatione hac eorum scripsit in XX. IIII. commentariorum g ammatico u. Atque ipse quoque idem putat incertam esse teporis demonstrationem. Sed angulid per quam, o obscurὰ disserit,ut signa rem panere uideas ad subsidium magis memoria 'ae, quam ad legentium disciplina. Videbatur tamen bo: dicere, Verbuis Erit, quado per se e ponatur, habent,atque retinent tempus suam. Cum uaro praeterito iunguntur,uim temporis sui a uiuat, in praeteritu contendant Cum enim dico, In campo e LIn comitio e II,tempus instans Ru co. Item cum dico, In campo erit, tempus futurum demas aro. et cum dico Factum epi, Scriptu est, Sumeptu est: quaquam, tabuerbu temporis sit pissentis, confunditur tamen cum praeterito,

praesens esse descit. sic igitur, ut quit,etia iuui 3aod in lege est,si diuid is, separess duo verba haec, surreptura scit, ut sic aulas Surreptu tanqua Certam eu erit,aut Sacrificissi erit: tunc videbitur in ρο 'futura loqui, si uero copulatὰ permine icta intellig. ta,ut Surrepta erit, nou duo, sed ama uerbumst idε unica patiendi declinatione : fu,c bac uerbo non m ara praeteritum Dra ossenditur,quam futuia. Hactenas ille. Non me fugit gramaticos etia 'veteres hanc circuitionem bifariam diuisisse, appellasses ulteriora tempora, quibus uerbum Fuisurram adiuncta essent, ut amatus sui, amatus fueram, ea j, id significare, quod malto ante factum est: qu.e uero aliquid proxime factum significarent, Sum.eram recipere, quae propinquiora i quibusdam uideo appellari, ut illa remotiora: quod idem defuturo Amatas ero , fuero dictum sit. Druius in Donatum ita in quit, Sed scire debemus in omnibua ps uis uerbis praeterita tempora,id est, perfectum, et plusqu4m perfectu baberen teriora praeterita. Diomedes ubi praeter. persect. Aciatus sum,es est, 'mus,eIlis, sunt, edeclinauit;Subjcit,Vlteriore modo amatus suillusti, fuit,oecipi squam perfeαι Anatus era,eras erat OeVlteriore mado, amatus D ram fueras,fuerat di uod uem obstruat tu reliquis moris, ct futuro coniuetctivi. Quam tamen disserentiam cum uidea Latinos raro obseruare,no putaui pueros propitiquioribus,ulterioribus, praeteritis, aut futuris onerandos. M.Tsillius Latine tingue priorem fetd yre terito propinquiore utitur, etiam eum de rebus multo ante actis fit sermo. verr. Horum stater ab Uuc duos, O uiginti annos mortuus est. Ide pro C.Rab.Pob. Siquide non modo in gloria rei militaris Paulum Scipio, aut Maximum filius, sed etiam in deuotione ui-rs, ct in imogenere m ortis imitatus ea P. Decium filius. Idem pro eodem, Virum unum totius Grecte fac d principe Platonε in maximis periculis,lu-

SEARCH

MENU NAVIGATION