장음표시 사용
21쪽
bantur, primumque sibi locum alim in Urbs viudicaverant. Atque tunc temporis, ut vexum tutear, densa plane visa est apparuisse nubes, cujus interjectu mehercule desecit lumen, quo medica romana facultas clare emicabat. At non satis diu, favente Deo, dissoluta est caliginosa haec nubus, rediitque nitor modicinae romanae. Hae vero nostra aeta
te , heu quanto gentium discrimine densior adhuc, et gravior per auram volitare videtur mi bos illa, quam experientia rerum magistra dominio, pari sertuna, ac penitus Pinita
Quae eum ita sint, satis superque evineunt, me beluae quae sie orta est, subinde aliorum salutes, aliorum interitu , perniciosa diseaenetica salntaribua, magnum semper de trimentum attulisse theorias, et excogitata systernata, quibus in diem etiam studiosi, o 1 vptionum , unde ars praestantissima esse-ota fiuirat, Taione posthabita, Phis, quam par t. indulgent ut quomodo illud, vel hoc fiat, probabilem possint rationem afferre. Hinc se
infinitis, o interminatis quaestionibus implicant, ac dum eoterae omnes, qua discipli an , qua aries non solum in pristinum spisndoinua re titutae sunt, sed in dies magis, marisque Oxenatae, novisque inventis o nata vigerit, et florent, solus medicinae usus
in ima sui parte jacet , et, quod dolendum maxima est, vilior otidie apud indoctos plane maximo cum respublicae detrimento evadit.
22쪽
Itaque ab omnibus , qui medicinam faciunt. hoc naaxiuis contendo, ne ad theorias tantum, ne ad hypotheseos cogitata; sed ad praxim potius mente , ac viribus incumbant quam quidem promovendae artis rationem utinam vel ab ipsis Hippooratis tum poribus ad hancis
Stram usque aetatem Constanter homines retinuissent Dic enim vix posset quot, quanti lue progressus hac hodie parte haberentur dum arte in experieritia fecit , exemplo mon- Strante viam me a quaestionibus doducta est medicina, sed ab Oxperimentis. Iam vero ut eo revertatur, unde docussit oratio , Sciendum est , octavo jam olicito Mnguine, eam inde secutam fuisse sudoris Copiana, ut uberius, ac diutius Esti uero non posset Verum cum ilitatem aegrotus Octanto Sud Se , qui decretorius visus est, nullam plane retulisset, omnem fore Spem de ipsius valetudine dejecimus; nam Hippocrates naph. 56. lib. ψ hac ratiori se habet Febricitanti su dor summeniens, febre non remittonte, malum pro Iungatur enim morbus , et copiosiorem humiditatem iudicat Postoro manu ad aegrotum resiliit Cl. Bomba. Prem ardentius Praestolabat Imr, Curictis Pimper risis, et, quaQSeCuta erant, auditis deprehendit, morbi unu huc veho mentiorem , et gravissimum Ssossidque velis agis, quod alternaei rVOrum Con. li actiones jam so Prodidorant hinc a sanguinis detractiora alistinendam esse decrevit jussitque , ut aegrotus, vesicatoriis sumoribus ad
23쪽
motis, e multionem , ut a junt, Camphoratam, in in et gummi arabicum solutum, et liquoris an odi ni mineralis Hossmarini guttulae nonnullae mixtae essent, cochleatim hauriret; quod tamen remedium non satis diu amovendum fuit, cum vasorum fibras nimium irritaret. Interi in aegrotus, laterati jam praefato doloris inorsu penitus extincto, febri tamen, ejusque pravis indiciis persistentibus, quovis latere cubare poterat, et, qui aderant, sibi valde blanditi sunt, quam primum aegroto valetudinem esse futuram. Ego vero tum a docti
sim a Celso , qui lib. . cap. 7. - ait. Id genus morbi plus periculi suam doloris turbet tum a saevientibus morbi ejusdem iudiciis edoctus non potui, quin intimi animi sensu perciperem , ipsum gravius laborare, quam ut brevi tempore sanari posse videretur. Praeterea ut pleurae inflammatio, te,tu Baglivio rite solvatur, debet prius subris excudere, exinde vero
assecti lateris dolor quod si autem, CeSSanto doloro, chris adhuc persistat, vel cum aliis pravis symptomatibus augeatur, grave quidem aegrot malum imminet S 3b vesperam igitur
Congregati sumus, et, cum omnia in deterius ruere experti essemuS, Praesci ipsimuS, ut aegrotus Sucro infirmorum oleo inungeretur, a
que, ne ullum ipsi vel ad incitas redacto artis auxilium deesset, secundum Hippocratis praeceptum In pulmoniis quicumque tumores sunt ad crura, optimi sunt, duo tibiis ce-xata vesicatoria, quae vulgo dicunt, admoveri
24쪽
iussimus Vorem tam cu, signis omnibus ingravescenditus , rariSSima quo Iu , Seu potius uuii tuam in Specta accedere visa sunt. Cum enim aegrotus Paulo ante residere vellet, uti horacis cavum amplius redderet , itaque sa- cilius aerem hauriret, proXime ad mortem accedens, nobis admiranti huc, minime recto trunco, sed quasi ad libellam in lecto se posuit, ac petentibus tuto significavit, hoc positis melius habere Bomba doctissimus plane viri, ac peritiSSimus medicinae professorin genue faSSu est, nuSquam Se unquam quatuor circiter, et triginta abhinc annis in dicinam exercentem hujusmodi Phaenomenon inspicere, ne Ine ullum unquam apud Auctorem adhuc legere potuisse. Quare, nisi me omnia saliunt,
illud rarissimum , ac novum utique Censendum esse videtur atque hic ejus potissimam Tationem,ejusque caussas debuerim jam palam ostendere sed hoe opus, hic labor est. Itaque eos plane , qui et doctrina it ingenii acio excellunt, etiam , atque etiam deprecor, ut pracsati Singularis indicii, quae me fugit, rationem eXquirant, tum praeteroa, ut mihi maxime cordi est, reddant , atque in aedium asserant. Satis interim mihi erit Ciceronis ensatum quadam pro ratione reserre- QUO
tet quaerore quomodo quidquidsat, sed quid
sit ritelligere. Per totam noctem tussi , et anima interclusio , quae hactenus nunquam desierant, najorem in modum aegnotum divexarunt. Cra-
25쪽
stina , se Octava morbi die ante solis ortum ad aegrotui invisendum reverSus est Cl. Bomba, at Iue injunXit , ut syrupo de erysi mo Lobelli cuna oxymelle scillitico, et camphora mixto in diem uteretur ad vasorum fibras Erige ac, et puta facilius educenda DO Oinissis potio uibus diluentibus , et uni xis carnis jusculo singulis tribus horis praebendo, ne vire plus ne It o delicereiit. Ad me-xidiem autem luamvis aegratu Spiritum reciprocare vi posSet , t m Lunei iniI3etum mitiorem X periebatur, ac, sputi melioris
indolis prodetantibus se quovis latere decumbentem melius habere alfirma at Quare quidquid alii inedicina opertes putarent tam collega meus: quantem , parvis Simul, Et celeribus arteriarum Pulsi M. Ceterisque morbi signis expensis dure veriti sumus , negangraena , quae perluum auctoritati inhamae mors est partis metae , secuta jam esset. His periitia, non defuerunt, qui nescio qua ducti rat lime aegrotationem hane in imo ventre potius , quam in thor e residere uuiverint. Atque diu blandi plane verbis , itemque validis , ut arbitror, rationibus mentem eorum rasellere adnitebar, insignis medicinae , et chir giae Prosessor Andreas alii advenit , qui morbi indole, et signis omnibus attentis , valde miratus St, in dubium revocari posse hujus morbi sedem,
quae ut probe intem Oseeretur me uiuim quidem deesse videbatin indicium. Exinde vero
26쪽
de futura aegroti sanatione et ipse malum pomtendit omen , et radicis polygolae virginiauae usum in modium attulit, quem sano, uti plura jam relatu remedia, incassun experti Sumus. Circa Solis Occasum iterum iuvisit aegrotum Cl. Bombi neque diu anceps haerere debuit, ut a nobis jam captum de pulmonis gangraona ConSili iura Caperes aegrotus enim sputi e pulmone educunti minisu potis erat, atque intercedente Spiritus angi ita, et ar teriarum motu desaeiente jam e lacto Surgere , et sugam arripere conabatum ejiredem
praetcrea lacies pallido obducta est squaliora , pedibus , iisdem lute sitatis tigori obrigescentibus. Quid plura Flaccos mira colla re, cum iis ritu minime aderant in niter alloqui , erecto positu posthabito iterurn me ua Ioqui fas, rex, ad shi arm et
Supimin in lecto sae ponero onustia nobis erante CouseCutae: gangruenae, elicertam mortis iudicia. Sub noctein aegrotum eortio inviSere
Voluit, pluuii medipinae professor Bomba, atque hisce pravisi, ac lethulibu morbi signis aniIuadversit, ediocre non dubitaxi im in ampli uis ipsi saluti Spem . nhrata inno InOrtis eistigiiNil V m St agendum, perinde ac moathus eo paene me sui ortus prim Aia duceret. Ad multam vorun rami vita adeo periesitiretis est aegrotus , ut Sacerdote multa sacra in ipsius mentem revomante, Sui OmneS,
qui consolari renuebant, de funere potius quam de renitatis adhibendis cogitandi tem
27쪽
Ita se res habebant, quum aegrotus antae lueoni ab imminenti vitae discrimine , perinde quasi e somno solutus probe, et concinne sermonem instituere coepit, atque iterum residere voluit, quo facilius aerem haurire haustumque emitti re posset Ut illuxit, Ct Bomba in praefatum chirurgum Antonium Cassolii incidit, a quo petiit, an denatus amesset juvenis Sesarea At cum audisset, eumdem minime periisse, sed potius meliusculo se habere, miratus quidem est, tum de mora ad ipsum invisendum accedens ebrim valdo minutam deprehendit, eodemque modo, tussis vi, aliisque signis plane lethalibus minus: ingravescentibus, non solum minoris copiae ψsed melioris etiam indolis sputa perspexitia Hinc liquido patet hippocratici asserti veritas Acurarum morborum admodum incertae sunt Praenunciationes ratque ad rem audiatur etiam doctissimus Baglivius de pleur. cap. 9. qui summus plane vir pro summa reipublicae utilitate viveret adhuc necesse foret, O quantum disscile est, jt, curare morbos Pulmonum o quanto diracilius eosdem cognoscere, et de iis certum dare praesagium sma tant elperitissimos , et ipsos medicinae rincipes. Itaque in hujusmodi morbis curandis maximam diligentiam, a studium prudentes adhibeamus oportet, nec facilis promittenda est curatio, ut nebulones faciunt, qui Hippin
Decimo , et qui secutus est, morbi die major de aegroto salutis spes assulsit sputa
28쪽
siquidem nbri amplius puris , sed pituitae indolem , ae naturam praeferebant, atque , Π-diciis omnibus minutii, sebris ipsa adeo mμtis erat, ut brevi XCedere posse videretur. At quaenam , et quanta morborum est fallacia , qui pulmonen ingruunt, obsident, amciunt 8 Nunquam iis praestanda fides Nam
postridie, tussi una cum spiritus angustia r vius accedente, ad alterum thoracis latus hoc est sinistrum se prodidit acer doloris sensus, febrisque simul tanta erat vis, ut una mecum autumaverit collega meus, iterum, incisa vena , sanguinem esse educendum. Interim venit nunquam satis laudandus Bom-ha initoque consilio, statutum suit, sanguinem sub vesperam ictu detracturum fuisse nisi remittente febri doloris morsus , sotibus adhibitis, imminutus esset, aut, quod magis erat optandum, penitus extinctus. ωtis autem, adjuvante Deo , res omnino su cessit: nihilominus duo semoribus auctoritate nostra admota fuerunt cerata ex cantharibus consecta, quae quidem cum eam , qua parerat, humoris copiam non revocaSsent, unum inde priori lateri flecto admoveri duximus neque immerito De hoc enim uberrime in que ita diu secuta est acris, et prava hum rum copia, ut nihil supra posset. Porro etiamsi morbosa materia, ejusque vis minime de victa, ac profligata esset quadam tamen ratione infracta videbatur iunde si minus ce
tu , saltem probabili conjectura ducti, atque
29쪽
immortalis Galeni auctoritati innixi , quae haec est ibi enim natura superior Eoasit et debellaoit, et restituit veh montiori morbiconia tui, et, quae infectabant , expugna pituferri non potest, ut Postea succumbat Secundam de aegroto valetudinem nobis polliceri potuimus idque vel inagis, quod septi-Ia a supra decem a morbo di tumorem inspeximus , qui thrroideam, ut njurit, glandulam iuiaeerat. Tunc otii in temporis nobis in montom venit illud Eliam Hippocratis-Quibus ex morbis Priamonis ad aures abscEssres obortamur, o ad inferiores sedes ureum runt , et, stria facti, aperiuntur . iis Ο-cunda valetudo contigon solet Praen. III. Hinc emplastrum ex an . malvae foliis , a Clacte confectum statim parti asse ine ad in vendia D esse credidimis. Verum hujusce provinciae partem ad EOS, qui manu Urant auctoritate nostari delatam non ita gravaete recepit i in nuncupatus Antonsus assem , et recepta, tum Prudenter, tum laumaniter petiit, ut ex praestantioribus in arto viris alter etiam ad Curiitionem accedoretis nare non unu tantum sed plaures accersiti sunt celebratissimi Chirurgi a quihus deinde ventum in cori silium est, decreturnque, ut resolutio tumoris omni studio , et arto absolveretur
ob situm enim periculi plena suppuratio videbatur. Verumtamen , remediis, qua vulgi Sermone resaloentia dici solent, per multos dies adhibitis , tumor nulla ratione minueba
30쪽
tur imo plane magis adauctus impediebat,
quominus Deger Salivam ipsam deglutire, et norem inspirare Posset. Quae Cum ita essent, Ioseph Sisco , vir summi consilii, artisquo suae facile princeps accersitus fuit, qui ea qua nitet, humanitate De statim quintus, aevigesimus morbi dies erat ad aegrotum contulit, et diligenter inspecto tumore , qua dam se materiae suctuationem EX periri contendit, adeoque jussit, ut emplastrum adhiberetur ex lactes, malva foliiS, a Pane On- sectum. Interim ego in quamdam pravae valetudinis affectionem implicitus ad integram s
nationem domi me esse statueram. Attamen
sive quod aegrotantis animo arctius adhaese- rat intima necessitudo, suae lite sanationis in Ine spes, a fiducia , sive quod ab iis, qui aderant, minime, ut parmat, Satisfieri poterat, sive tandem qua de caussa nescio , duo bus vix elapsis diebus, Nem nominavimus fratrem suum Aloisium deprecatus est limo potius coegit, ut ad me sine ruricitatione v
niret, inmque domum suani rhoda Conserret. Itaque factum est, ut an Mettiae Propriam Valetudinem aequo, libentique animo praeserendo ad eum , quem necessitate coactus reliquerant, familiaritate commotus redi rom. Apud aegrotum narrata mihi Sunt quae, dum aberam, acciderant; nimirum quod mor
bi vigesima quinta etiam dies, in qua empla-Strum a laudato jam Sisco, praescriptum suit, ut in diebus proxime elapsis, iamia Sine vi