장음표시 사용
41쪽
paene , quonἰam non proprie rationem mali, hoe est culpae peccatii concernunt , uoluntati diuinae subduntur. peccata uero S si uidet deus, non uuItramen perpetrari, ct si permiserit, iubet etiam flagellis emendari calamitatum: Aro ita ex Prauisi tacinoribus quae fieri non uetat,multa elicit Praeflclara bona. Nam si praui homines corrigantur Silagellis emendentur, longe lateqs illius funditur. apud mortalium mentes misericors , ct maxime mitis animaduersio, qua pro aeternis , quos me rentur, cruciatibus, admota ferula recipit in graintiam . quod si obstinati perseuerent, obaudientes clementissimo patri per flagella erudienti, iustitia se se exerit, magna etiam comirata clementia: nam cum praui tolluntur e terra, ct praeliis, S pestileninria,s fame , mitius cum eis agitur in aeterno supplacio,quando breuior uitae terminus, efficit ut pati cloribus, si non minoribus, onusti sceleribus il/luc descendant , pares commissis poenas daturi. Praeclare agi eum improbis cum excedunt e ui δza, etiam apud gentes legimus, unde illud plato/nis in secundo de legibus: maximum esse malum de ut ille ait μεγινον κακον cum bonis abundant praui,etiam si immortalitate potirentur: minus uero
malum si uixerint v breuissime, ct paulo post col ligit sub hae sententia uniuersa: ut quae mala diaciantur , iniustis quidern bona sint, iustis uero ma la : Sc contra quae bona dicuntur, bonis qui uere sunt boni, bona: malis autem mala.Quae quidem
ille sua linguam hunc modum ἰ σω θω --
42쪽
ι7M isi' δικ uοις κακα: Iot γοωθοι,7οις et γα ies et oblως ocra a doῖς si' κακρις Minet. Inlustis Ita .cum moriuntur,minus omnino malum si si peri seuerarent in uita scelesta. Iuliis uero si per calamira tes uexati fuerint, copiosior in coelo est futuo .ra merces bene actae uita: du propter iustitiam me .rint Persecutionem Perpessi: Talibus enim serua itoris Chritri uoce , caleste regnum repromis sum est. Φ si omnino iusti non censeantur , Sed admisisse plus minus terrena contagia, mundio aes tamen evadunt,atili extrinsecus quidem mi
tidiores, quasi per enses abacto cano, ct pulueAxe a uestibus per uaria flagella discusso, peri gla diorum ictus pustulis adapertis.in tu S uero corruP eis humoribus diuturna fame,Penitus expurgati, iat puri prorsus ct alacres ad calestem patriam, in qua nihil coinquinatum recipirur, simul ac eorporis eustodia liberari fuerint,sine mora conscendant. ad si calamitatibus prestino fuissent, tamen eos subterraneis in locis admisti contagii maeulas ex Purgare oportuisset maioribus Panis . Nam te Diores illae fierent,si tollerarentur ab iis qui eor Poreis uinclis nondum essent exsoluti. Ipsa enim Patientia erratorum cognitio, panam ct mitigat ct effeti breuiorem.Hinc certe hic causas calammitatum exordiri, de honestius fuit, Sc lalubrius, ct
Herius,si aut a coelo aut a fortuna, aut a temerario
casu. postlimus enim fide ipsa,ct sacris litteris eii pluxa tu loge maiora cognosse dicausis ealamitatu u
43쪽
ab astrologis uaticinantibus etiam si uera essent de
ereta astrologoru:quae falsa esse multifaria ostendi/mus .possumus εἰ calum temeritatemPfortunae reii. cere facilius pceptis fidelibus εἰ christiana disciplina si ullis preceptis philosophorum, qui ueritatis Iuce
caruertit.Sed de pria ct suprema causa hactenus,nitu ad reliquas recensendas nostra se conuertat oratio. si ad scelera habeda sunr inter causas calamitatu. Item de assignatione causarum multiplici tam in aristotelica q platonica familia. caput octauum. Am satis apertum est,causas calamitatum I nec Per calum,nec Per inane fortunae quaerendas esse sed super calum,hoc est i diuina prouidentia, qd et admiserui etiam saepenumero gentes . Cum aute relicto idolorii cultu ,uere pietatis sectatores affligerentur,falsol um deorum iraeferebant acceptas clades,quibus premebantur:ad
uersu quos cui diximus inter initia libri huius noγster Augustinus egregie disputauit. Nue an sub ea Augustinus, Io hoe est in homine ipso,uestigandae sint causae ca
lamiratu . et quo Pacto uestigadae,dispiciam,: Quas enim inuenimus causas supra coelum,eae uel effieientes haberi possunt,uel exemplares,uel finis nomine donatae,nam quatenus mentes hominu bella gere ini,ad inferenda excidia concitantur:quatenus aeriatus coruptis uaporibus parit pestilentiam: quatenus per nimiam uel siccitate uel humiditate a nonae caritate laboramus, ad seperatas mentes motrices rerum omnium corporearum,ct dei semper nuruilamulate d cum rettulerimus superiore sellicitae s
44쪽
eauias non desuleramus.eum eas ipsas itidem eonte Causs efflaia Plamur mentes, in deo ipso tanq in speculo quo da xς' maxime intellectili rerum omnium futurarum agedarul notas addiscere,et quo modo sua sibi praescribantur munia cognoscere, exemplaris causae, cuius Causς exem/fere semper Platonici memores,consideratIonem no Plares. omisimuS.Enim uero eum propter finem agere causas intellectu praeditas docuimus,ct calamitates in
ferri,ut noeentes iusti fiant,ct probi meliores:proximus se se subito finis insinuat,idest forma per effici Ca formalis. entem siue tramsmutantem caulam introducenda. deinde finis proprius S remotus,nam sorma illa .i. Causa sisti Virtus uitiorii expultrix, pducit ad fine ii, Delieita ' 'tis,omnibν expetitae morralibus.unde ct huic quoq; - . latisfecisse causae uideri postums.Sed formalis adhue cauta,uti melius discutiatur optarit fortasse ilinia, ct materialem quoq; peripatetici cautam exquiret, De M m3reri Platonici amplius organicam siue instrumetariam δ' deposcent.Age ia dedetis quoui disseramus ut unu, ' ' i''u's suo loco luam possit aptare. Enim uero si dixerimus Pp scelera calamitatibus homines premi: quonam in genere causae scelera habe da sint, ambigere Quo tram tu quispiam non immerito posset. si quide non finis ut geΠζζς c/ussiunt illa ipsa scelera,sed ut tollatur ne obsint fini eo ua
Parando: nec formae etiam nomine donari posse illa ''satis apparuerit, si iure scelus deformitas potiusqforma censetur. Sed enim cum ipsa animo promuntur scelera,ct experietiae ct diuinae uocis testimonio, quo discimus malas ex corde cogitationes exire, formae nomen neutis uidetur excludere:Qq tarma
45쪽
les rauci calamitatum non dicuntur: format tamen' habenturisunt enim prius in animo si in opere sce Dra,quorum notis isormatus animus, sit ratem quoad fieri potest foris effectu parit.S cum quid impia, flagitiosum, turpe,scelestum foras exprimitur, scelesti hominis animia tanu eius parere agnosce.quare cogitata prius sunt,qeffecta scelera, et ab idaea siue forma male affectae ct uitiis inquinatae animae, praui operis deformitas prodit. Has uitiorum nostri secu li deformitates,slagella diuinitus immissa disiiciundelades auferunt S uastitates,ut in hominum mentihus,formae uirtutum exoriatur.Variae porro habeEcalamitatum spes,quibus ipsae uitiorum formae Jeu uerius deformitates,extrudiitur. Aliam enim pestilentia spetiem, formam ue gerat de spatio aeris uitiato conflatam,de contagio pestiletum hominia, en colluuione multarum nationum ad inserenda bella proficiscentiu Alia spetie eostat bellu ct ab iis omnibus diuersa fames, qua toga ieiunia peperere,cu abacta sunt bello tumeta, quibus agri colebantur, curuptis aggeribua inundantes fluuii segetes uniuensas populati sunt,eum aeris itemperies negauit annonae prouentum . hae sane inter ea lamitatum for/mas numerantur.qu etiam materia illarum haberi possunt. neq; enim obstiterit,ut diuerso respectu relatae diuersae quoq; haberi queant,in his maxime rebus in quibus propria materia a propria forma nctspectatur,sed proportione quadam, ua utitur Ari Aristoteles. sto reles cum res ppria desit de qua loquitur,ct ma
xime in opere de animalibus,ubi cum aliquid Proa
46쪽
prium deest,id quod est ei proportionale requirit:
quocunq; autem modo summatur scelera. Squo cun n genere causae reponantur,ea Deus bello rum, pestilentiae, famis, S uario praeterea re merdiorum agmine, tanu multiplici medicinae geneae re disiicit: sic a in causa sunt morbi ct ulcera,cit me dicus exhibeat Pharmaea , Urat etiam secet membra morbida ut reliquis membris sanitas inferatur, si totum eorpus medelle capax non fuerit. CProbatur exemplis Q, scelera causae sunt calamieratu. Caput Nonum.
Ibeat autem hoc probare exemplison i teq alias ad causas descendamus .Quis est qui nesciat deformi ct male affecto muliebri libidine priori suulo, cataclysmi fluctus medicinae uice profuisse s Submersis his qui ui eis illo deformari fuerant: ct Noe quem graeci aurthore Iosepo uocant Nochum, cum familia ser/Dato , ad instar seminis , quo posteritas subinde propagaretur , ct integrum redderetur corpus . cuius partes ob multitudinem purulentorum HI Grum fuerant antea differatae. Sic ct pessimum sceIus masculae libidinis, quasi ulcus inueteratum , ademo pernitiosissimum , igne deletum est: iis tantum exceptis , qui eo polluti non Herant. Sie desuperba Instruenda turre gigantum arrogari tia ,2 excitate mentis a labiorum confusione uinν dicatum est. Et ne singula persequar: Si histo riam molis ministerio tradita inspexerimus , ad expianda mala facinora unirimo calamitates θ
47쪽
clades aduertemus: nee laici apud iuc fidele hebraeorum populia,sed apud gentes id obseruatum,ex la cra ipsa historia didicimus. promisit Deus Abrax se daturum terra i qua ammorei ct caeteri vieini poPuli degebant: qui uano ritu pluribus idolis tau dias faciebant sacra,daturii in Q non actuitam, sed post multas generationes. An forte martis ct saturna congrestus expectabatur I eandem consule historiam, Dundum inquit impletae sunt iniquitates ammore ortam usus in Prasens tempus. iniquitares igitur erat In causa ut gentes idololatrae e terra illa ilraelitico gladio delerentur. quae cum fuerunt impletae, hoc est ad ea scelerum mesuram ubi deuentum fuit, Ultra qua rusticia eas aptius diuina no ferret: Iosue Dux eius populi tata eas aflixit clade, ut S cedes Silastitas unde qua diuagaretur. Nec solum hoc in molis a totae libris,sed in prophetis pene omnibu.
licet intueri,cum uel populo hebraeo minaretur captiuitates 2 excidia cum unius dei cultum, aut reliquissent,aut polluissent reiel cum aliis se se iniquitatibus dedidistent: Nam obaudientibus uoci prophetarum,uel populis uel regibus ilienigenarum exercitus insultabant,ct urbes eorum,intus fameS,extra Premebat obsidio, captiuitas exulare ad uupas , rios Seis seruire cogebat. Cetibus etiam minabantur Prophetae,ct minas diuinae iusticiae gladius, scelerum ultor sequebatur.Sie babyloniis elatas praenuntiauit cIadem,qua eos postea eyrus afflixit. Et ne singulatim percenseam catera, inouo testamento pos
tumus id ipsu coteputi,ct a b ditatione apostoloru
48쪽
et hierosolymorum exeidio,ob seeIus infidi in eliri
seu generis iudeorum,diuinitus immisson ante praenuntiato moκ absoluto, ad nostra tempora si decursus farra gothorum ,uandalorum, herulorum, in cursione S,Praelia,uastita res,lamem deinde ct pestiletiam saepenumero subortam,si fuerimus Inde eom templati:& eum sceleribus uel regum uel populoria
Illa contulerimus,uerius omnino ipsaria causas ea
lamitatu in sceleribus inueniemus, si in eoelo fabu Iatores astrologi pilliuerit.Si nostros quoi theologos,si ecclesiae canones , si christianoria imperatoruleges aliquas adeam; , magna nobis suppetet copia sententiarum,quibus discamus,calamitatibus S eladibus,populorum scelera expiari consueuisse. Aetane nostra tepora si in aequilibrio posuerimus,nsi minus prioribus d formata sumus coperturi, nee minoris expiatiois idiga, sue nilmerii siue magnitudine sceIeru ppenderimus.Dei contemptum,nu nil ullis ihistoriis legi insigniorem a gentibus habitum, prophana eoru ct blasphema uoce,ut audiui nostra hae tempestate,adeo ut aures resormidarim haurire, a animus nune horreat meministi,ne dum manus scribere coiremiscat. Capaneus ille apud poeras decantatur,postu ictus est fulmine,voce. blasphema fui men meruisse seeundum:sed si componatur aliqui bus quos noui,pius extimabitur,l eapaneus, ct me
aemuis,ct si qui alii similes: Contemptores quidem ipsi lii perum insignes suisse perhibemur, sed ranudiis suis qui dii non erat aliqua uexatione subirati: Noari temporis homines plerit nec uexati nec
49쪽
lacessiti sed in delitus plane sepulti,uerum deum qui
ereauit,si redemit, Q in umeris Prosequis beneficiis, no cote Pservit mo, ted opera dederiit ualde ex illita ut alii pariter coceneret.Qs hoc i litterarii monumeris tradidit posteritatae' sed nec solia opera dedetur, sed ta accurata,ut praemiis et Prouocarint,viI nouumaledicedi genus inueniretur.Vbi nam sua ille unuexemplum malitiae tam conclamate dabitur Inueni/ras ne a P inferos quidem inter malos de mones. Taceo libidinem utriui ueneris S incestae ct nepha
rix prorsus inauditam : taceo lceleratam habendi cupiditarem, ut etiam apud multos quali subhatara ueneant sacra libenter quidem fallerer co/piosius fortasse, ct minori cum rubore u unu alias. Taceo catera minuta:neqs enim particulatim
T ita respὁ isthaec explicanda fiant.Dicet fortasse quispiam,non negauerim ad scelerum culmen multos pe rue nisi eiat bona pars hominum honeste degit qui nihilominus his ipsis affliguntur calamitatibus, quas qui infligunt, ut de bellis fiat sermo, non cogitant de peccatis corrigendis, sed uel de reponenda iniu/ma , uel de repetendis quae sibi iure de heri existi, mant , uel de ditione augenda, aut eiusmodi μνteris,quibus consueuerunt uel inferri bella, uel re Consulatis ferri. Sed utinam non Pauciores essent u existi multiple mo uiri boni , ct in hac quoq; opinione me labi ct decipi magnope cupere. At sint plures et boni, qua tu eos tame iuuet calamitas supra ia dixi,cii de ovidentia dei metio fiet et.neu . n.ΟPortet,iat se P il calamitates inferunt homines,de uitiis auferendis uel
50쪽
eogitent uel meminerint,vel etiam Orehr:dixi ho mines ut angelos excludere, quos sepaeeostat adhibitos a Deo in scelerii uindicta ct ultione,ut in sodomorum incendio,ct i astyriorum cede,dum rex iudeus obsideretur. ne Φ.n.cogitabat Cyrus babylonio rum praua facinora,quae in deii comiserant ulcisci, ut de eo etiam propheta praecinuit.nihilo tamen se eius ultus est: dum alium sibi finem ea in re praesti/tuisset,q si se eorum uidicem S ultorem nouisset eo scitu.Tanta. n.est dei sapientia Ut cogitatus 2 facta Quam mira hominii, aeternae prouideriae famulari se prius igno bilis dei sapirantium,ita illi implendae coducat,ut non minus ea in re deseruiat,u si ex proposito, dataq; opa,id ipsuct praenovissent antea ct Perficere cogitassent. 2 de iis hactenus.
CQd regum discordia populorum qui affliguturimbellia, a praeliandi inertia,ctalia quoq; plura inter cas calamitatia numerari queat. Caput decimii. Estat ut de organi fue instrumenta δr ria causa disseramus a platonicis no iniuria tali appellatioe notata. quatenus omnis naturalis causa, ad exemplarem diuinaeo artis causam relata , instrumentum potiusu causa etiam si aga iure merito habetur:ea uero diu er se diuersis coposta collata P , modo inter agentes,
modo inter materiales, posset a peripatetieis nume vli stra xi. Non deerit autem perquirentibus nobis saeui δ' μ' - 'tas inueniendi unam aut alteram eiusmodi: Sed plures et Q sit necesse offerent se sub oculis. Nam si spe