Itinerarium Portugallensium e Lusitania in Indiam et inde in occidentem et demum ad aquilonem auctore Francano Montalbodo, interprete Archangelo Madrignano. Carmina Fr. Tantii Cornigeri, J. Fr. Quintiani Stoe

발행: 1508년

분량: 197페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

21쪽

ς e Caleehut:deό cius habitatoribus:necno de motibus:ac mercibus eorum MIta etiam ibi, ae eum aliis locis Mantinis: di de rege rius: deo Aromatibus: di busr m Natta in Cutiri eum ouibusdam aliis piribus: & Φ ibi victa inciancti J dc duabus insulis edebertinis videlicet Mylamin taprobana.

FINIS

Ad lectorem Sed quoniam seri non potuit quI festinus impressor aliquid uti

as olet inuerteret:te non nescium esse uoluit capite nono εἰ ut ptismorubi se notio de elephantis e Camelopardales uerbum desiderarisquod ex indice: sui in tante operis emcogncst es: sic esse legendum.sunt N Camelopardales :& alia ingentia animaliaruerum s uestria. aeterea negociatorum Hyspaniae epistolarcuius initium est Ex relatu eorum: quar' caput. xvi.esticit pra postere posita est mam ordo historiae exposcit:ut.xx. octauum sapa centianum locum obtuleat.

ri i

22쪽

ITINE RIVM Pori assensium ex Uilbona I Indiam nee

non in Occidentem ac Setemptrione: ex Vernaculo sermone in latinum traduc hum Interprete Archangelo Madtignano Mediolanense Monacho Carcuallensi. Io. Mariae Vicentino Monta idus Francanus salutem

DIREM nune libens mi Io. Maria quorundam lententia:qui Plinium extra omne aleam positum: ac sermonis utriusq; auctol rum scriptorem pra latissimum obici procaci:&ilicto ore temerat:quod uidelicet nil l mium astita:ae prope inci edibilia :nee similia ueri ut mentiunc ipsi i historia naturae adducat :argutat Ppterea uirum tantu mendacii non alia magis de causa :cl quia earum rerum memorabi11um:ac dignam scitu meminit:quaru ipsi prorsus sunt expertes:argumento φ nusu sint: si hic non reperiuntur. uom sententia: ac temeritas et sit contemnenda eac reiiciedarutpote nullius pens:pra ens ad remotiores partes orbis nauigatio:& illaru imprimis:quar hae tenus fuere nobis inacesmclari cut aiuntJ Phoebo declarabit. a si a nobis adite regionis partes atterior apud te animo expenderis: si locorum situs:si omnifaria animesiaes arbores:si metallac si gemmas:si Salia id genus compluscula siperet Deris: competies prosecto cum Plinii memorabilibus cadsit uenia dim, sere contendere: s tamen in dicendi stilo nacte serent alterum Plinium:Licet enim res illustres sim denarraturus: qa tame Lusitana lingua S demum Ethrusta reserunturaquae splendorem totius hist riae cluminant:minusne dixerim ponderis :sed uoluptatis proculd bio sunt habiturae:ut tute ex usu rem multarum: ac lemone multiplici melius iudicabis:& eorum dicti refelles:qui his duntaxat fidem adhibent:quae oculis subdidere. quam rem ut libentius nauares: nauigatione hac edidi:tibi nucirpaui:Tu quia Asiam Oem:& Europa sere Iustrauisti. In rerum talarii uarietate id stligas: qd dignius miratu censieris: tum uel maxime ut nouaru rerum percupidi eamdetr auidissimi te res:te non iniuria absime amari intuligant. Vale. Laus &de

sella Plinii

23쪽

rum Primus qui sulcauerit oceanum meridiem uersus. Cap. I.

Vm ego Moisius Cadamustus e Venetis patriciis primo

animum indaxerim sulcandi eius oceant:qui a freto Gaditano per insulas Fortunatas: Sc Ethiopas ciseriores uersus austrum tendit:cuq ibi pleraq scitu cognitu non idigna deprehenderim ut sat testatum posteris animo mihi hiesisse: hactenus incomperta quaerere:& adire inaceia:prout rebus memoria suppeteta cipia tasubsequar calamo:donec earu in emorabiliu reru:quae vidi: S locoria qu ae cora adit uera prorsus esticia historia:qua: oia ii noliris coserantur: item prosecto orbemessicient: ec si ea sorte miti ordinate abs describentur in rerum tantarum uarietate mon sum tamen descitur

quin historiam ueram denarrem: N ubi sere incredibilia dc prodigiose occurrent licet uera temperabo tamen de industria ec sciens citi n5 nulla sum pretermiissurus ci uel minima citra ueritatem relatu S. Primus igitur qui memoratu oceanum : N Ethiopiam supradisiam

adire est aggressus post prothoparentem nostrum Adam cunius Plinii historiam excipi .Issuit nostro aevo Illust. d. Infuas Don tauricnatus Lusitaniae Rege Uustrissimo. Dou Ioanne: qui quidem Princeps Infans licet sui nominis praeclara: ec prope innumerabilia per censeri possentaprudens preteribo omnia in presens: Hunum haud pretermiserim quod christi seruatoris G almae s dei eximie studuit:&nihil magis i uotis gessit:q nome xpanu ab barbaris:S dei hostib assererematrimonii expers fuit: adolescentiam suam eastitate mira honestauit e domi: & militiae strenuus:Mauros saepenumero sudit: & bello clarus euasit:Cum irasi eius genitor dis stilutionem eo oris sibi linminere conspiceret annom iam plenus: prius naturae non concessit: qsaluberriri sis praceptis filium monueriti ut uidelicet: sacratissimam christi fide aio ico sis illibato coleret:nec deesset suis uotis quib'istituerat christi hostes debellare:& sancto nomini reddere subiectos: adi iecit etia ad haec ut Lusitaae getis:& imprimis patritie cordate meminisset:N ut paucis absolua:saepe dici ' Illust.Don Huric patris monitis libes audiuit:sato ia itincto parcte: fratre tame patrocinate: q Regno aratis cocessu successit: huic nome sitit Do inruth:cui auspiciis mauros male accepit:q id regnu occupat:qd sesse dicitur et qd Ue re

24쪽

atlantico alluitur:& vergit ad austrum: Singesis igitur annis ex insti tuto mauros lacestens Celoces suas mittebat quoad ad id promontorium deuentum est: quod caput de non appellatur ab incolis: argu mento i qui ultra dierum promontorium tuere non sunt regressitta ibi pristi Nautae terminum semper constituerant suae nauigationis: hucusq; :Ita Celoces Principis deuenere nec aula sunt ueterem terminum excedere. ὀ ubi Principi sunt renunciata animum acincendunt magis peragrandi orbis. Instituit propterea rutius ceptam prouinciam persequi: NPromontorium capitis denon:aliquado transcendere diis fauentibus:quoniam Celoces Lusitanae omnibus oceani Liburnicis eximie prastini:N cum iam ad id opus nauandum praesto essent nonullae Ces es: censuit non dissiculter posse nauigare vastum oceanum. cupiens admodu loca hactenus inacessa adire:& nouos populoru Atacae ritus uidere:quibus omnib' exploratis i promptu haberet Mauros pro arbitrio profligare:& suae ditioi addere.Iussit itaq; Celoces ternas rapediri: tum armamentis cum etiam comeatibus sere omne genus:quib uiros strenuos praefecit:qui dicho Principis audietes proisti sunt: S dictum promontorium capitis denon: littus haud deserentes. per centum sere miliaria praeteriere: & cum nihil praetericultam tellurem. ac omni habitatore induam comperiissent: mum regrediuntur.Cum igitur princeps de nouis populorum Asticae moribus:ac locoru sitibus ex his nauigationib' nihil adhuc coperti haberet:rursus classem comunit omni genere annonaem rebus omnibus equibus hostes prepulsere quirent:& sium diutius alere:data lege ut tadiu nauigarent donec superiores suorum nauigationeS per centum &quinquaginta miliaria excederent: S ultra : si eis uisum foret pro ederentur:quos pro labore tanto innumeris promissis onerat: quirincipi obsequentes. la dedere:& cum nihil naeti fuissent nisi ita stum N sterile solum rediere. Quibus non obstantibus Princeps ira dies si auidior nouarum rerum: animusq; accendebatur magis: ut assolet:in rebus uetitis:quare iam tertio mittit: qui terram huiusmodi reflorenti di ut breue Sciam: tantisper annis singulis nouos expodiuit nautas: donec ab Arabibus cultam terram inuenit:qui in deser tis uitam trahebant:& paulo ultra progressi nouos populos inueniue qui aranegi appellantur.uiri coloris subcinericii: de quibus in sequentibus latius dictati sumus:& postremo iam ipsis adnavigantibus rei Bu

Caput de

ne iussit ingis expedia

Caput de

non p centu miliaria pre

tereunt sta

laet

Azanegi populi

25쪽

Brugis

Reposera oppidum Antoni' Dralis

Insula me dere Ethiopium inserioris affricae:quae oceano adiacet australi: apparuit 'ruinis Q indies nouos populos. tum idiomate: in et ritu sc moribus disterentes nanciscunturivi lectori dii illius deinceps liquebit. Quae inuitauerint Aloisium cadamustummi terras nigritaru uiseret.

Vm igitur ego Aloicus forem uenetiisc quae urbs mihi solurii parium:anno a partu uirginas.M. D. IIII .aninam Mens:-alterum N us gessimum: S cum iam fere nostri maris: Mediterraneum appellaustriora omnia lustrauisI : decreui in celi alliam iterum conmadere. quo sim tueram Gmerisi gratia. m. n.eli regio j laetatue ab oriente terminum habet Rhenum fluuium ab septetricione Oceanum Britanicum: in quem exonerat Rhenus preditae: Nibi nobile Emporium uisitur: Brugim appellat:nullis Emporiis septemtrionalis regionis postserendum: S eo lucri causi c5tendebam: csi 'Oproi si Marialis :accitam me itineri. non quidem multis onustus pecuniis nam paucillimi census eram di liburnicas:quae eo tedebat conscendi Duce Marco Zenone eate splendidissimo pri' chri sti nomine inuocato Venetiis soluimus ano christi memorato.au ullii P Oxi Luce N prosperis auspiciis uetus institutum internauigandum obseruant . iter agentes per certa hospitia hoc est ad consecta loca applicuimus semper. donec in Hispaniam deuentum est:N cum ui in iis tempestatis dum applicuisi emus ad id proivitorium: quod sacru'holomeusappellatrin oceanum uaste promine muc caput cancti incentii . forte sortuna non longe ab hoc portu Princeps infans pertatempus in oppido :cui nomen est reposcra agebat animi causa. is ut accepit nos aduentauisse ad classem nostram iremuntium mittit uirum: a Pis secretis egregium Antonium Gonetallem nuncupabant comite Patricio venetorqui illic costilem venetae rintis asebat:ut diplomata venetorum in 'cipum sigilloisignita declarabat:quis subpricipe infante stipendia merebat adiuere ita nos pracrita principis secariam serentes promercale sumptum ex isela medere: quae Oceano Athlantico innatat. e regione iniuritani. D: tulere etiam commemigratia languinem Draconis N alia plana sumpta ab insulis pricipis preati N.aum igitur de sacaro:& aliis mercimoniis sermo sit inter nos inruiolet merces commutantib :percunctamur Lusitanos unde haes

26쪽

tam preclara eruerint:& regiones locaq; sciscitamur e plura reserunt. Principem suum subegisse gentes innumeras christiano nomini hostenus icompertas unde:& saccarum:& Draconis sanguis:& alia Vplurim naturae conducentia exortantur: addidere etiam ad haec parua esse quae rettulissent:D conserantur cum estis rebus:quas praxiare dictas Princeps egerat: aperiunt nobis hunc Principem Egregium' maccessa Maria sulcauis se per internuntios nautas: cia': Regiones peragratas:domitas prodigiosas gentes:res miratu dignas repertas inde innumera Lucra comparantur:adeo ut ex numo denos efficias nullum semus esse quod lucrum superet huiusimodi haec illi sedulo denarrabant: rantibus nobis N oestupescentibus prae rerum inuentu consipimo:ea igitur me inter taeteros accendunt lucri avidissimul statui propterea hunc principem coram adire:ut si sorte:& nobis sulcandi dii bi mitiora potestate faceret: quoniam suum est eius freti uectigal :custodit propterea ipse Gaditanum stetum non incuriose re sponsum habui ab eis:qui classem nostiam: ut preseci: adiuerat: nodissiculter impetraturum ab Principe ut meo desiderio sat satismeruscirem duorum optionem pricipem daturum: utrum uellem sumerer conditio haec est:qui celoces sua impensa expedit. sit 3 periculo agit omnia. Is earum mercium quas serret:pricipi quartam det partem ex vetere instituto: aut princeps suo impiato crissem expediat quoad ar menta & illa ola:quae tueri possent naves ab incursu hostium :reli qua ageret qui merces ducit:ec cum rediisset principi dimidium da rei omnium.& ubi nihil mercis ex nauigatione allatum suisset: omne impensam Noperam luderet mercator:licet haud dubie constet eos: qui illo contendent consecuturos lucrum non mediocre r adiecit etiaprincipem:si qui e Venetis.regiones privdic has inuisere uoluerintaid facillime concessurum immo latiturum plurimum:quandoquidem sibi persuadebat:& aromata omne genus:& alia pleraq; inibi nautas reperturm:quar inprimis Veneti super omnem gentem callent adamusm:propterea Principem praedurum adiui qui me etiam:ultra es par erat: honorisce excepit:& ea omnia quae ex relatu suorum acceperam presens comprobauit hoc etiam plus addidit: modo ceptam prouin clam non deserere se ingentissimis sitioribus: S gratiis prosequuturum hoc celebre uotum: quibus auditis apud me h xc omnia pensita tius reuoluebam vegetam aetatem. habilitatem co. Poris:tur :S inge

27쪽

Promotoriri sacrumVineentius

lagus Insula an b

re snsti quo omnem laborem setare noterant: il Deram nivis orbis per eupidus accende oar migis: n presertim nullus: e conterraneis meis haec aggresIus elIelmon dissidens ex h s magnis laboribus me ali qmndo:& honorem Nemolumentum repo turum: decreui prorsus uotum meum absoluere. percunctatus primo negociatores Lusitanos qinas merces magni sacerent nigrite Ethiopes:&aum Issimae getes: tedii demum reuisum meos: qui Liburnicas in littore hibebant: Neaquae in celticam galliam here institueram uni amni mro emendor& mercatus Libumi sequae nauigando itineri sicerent satis: ad continentem appliciu:at naues uenetae in galliam uela secere.

uando abiere Libumicae:& quibus uentis uela secerant. Vm igitur eo Ioci me adhue eontinerem:quem caput saneti Uicentii appellant:aliter promontorium sacrum ut preseci - nus. Id gratum principi UModum fuit:excipiebat me pro pterea solito magis h onorificentius. N elapsis vluribus diebus iubet celocem armari:quae vchere dolia nonaginta quemcui praefectuserat Vincentius Lagus incola oppidi cuiusdam ab dicto promontorio diactantis. Mil.xvi.Celocem uero muniunt omni commeatum Renere: Nearum rerum praesertim:quae nautis uictum diuturniorem suppeditarent 'deorum ita implorato a illo in promontorio soluimus die uigessi no:N altero martii anni. M.D. V. fiante uento apellare: N Bor rea:ec primo uesa dedimus uersus insulam mederae iter agentes eudo ad quartam lebegit occidentem uersius itinere recto die. v. Martii

applicuim is mederae per portum sanctum circiter meridiem:distat dicti insula ab sacro promontorio sere Miliariis stacentis. Capitulo.IIII. Deserimo portus ancti & rerum in eo memorabilium. JAee isela sancti portus pania admodum C:utpote quae. Vc miliarium circuitu patet: citra septimii.& uigessimu annum ab navibus praedicti principis reperta dranc Lusitani iussa

28쪽

ta mne is meo rarallis a nostris num cogestam:hula moderatur retholomeus Polastrusiam principis alumnis: sert Meinsula itu meras Riges. ticum:siliginem. N alia id genus: bouese Iuuenerer ρο-

apros N in primis cuiculis scatet:& ihil sanguis draconis:qui lachri est arboris. nam stato anni tempore arbore5 serro sauciant: quae ubi MURUsurae incita anno sequente gummam emittunt per incisiones iquora ' uera merus de ebi desecata sanguisessicituraquem appellant via I N ins corus: s Arborproducit serustum Cerasi instar ense Martii gusti mimium: coloris umeti:insulam circumvectis constat ibi pisciu ubertatem maximamesse:in primis dentalium. N ostrearum:portu carete stationem uero habet peri comodam ab omni uel assam tutam: inpio siubsolanum: N uulturnum: quibus haud tuto nautae se isto com tterent. haec Portus sanctus appellatur: Mel gignit siuauissimum adeo ut nullibi sit praestanti . ceram quoq; producit abundemam ita apum conlatis a cemuntur examina innumerag.

tus:& eadem die portum Monc cum applicuimus is est iri Blae mederae portus:qtu abest ab portu sancto miliariis qi draginta: N ut nubes lam inumbrauerint altera steram viet.

Edera insula auspiciis opera msantis principis retitur soli quens est habitatore: e igitur ab Lusitanis incolitur ab aninis quattuor dc uiginti alias incognita: huic praesecit prin/ceps uiros duos egregios equites:primo nomen est Tmansere:& hiemediae insulae moderatur:alteri Ioanni Conetale:qui insula quod se perest moderandum suscepit:N huic insulae nomen inditum est a e, Meserapia lignorum:Id.n. indigenarum lingua medera significat argumen in q, quicquid inibi erat soli: cum id siluis opacum eondensissimis conspiciebatur: operepraecium igitur suis his:qui primo coluere isula

29쪽

ut Igni multo e uigaret' adeo grassatus e siquado ut ut uiros ripuillet:m .ppe ris humeroten' imersi sibi cosuluisset. Nadi FIO. Gozales utagne euaderet cu coiuge: ec natis sine bidui iugiter i aqs tolleratissme sustinuit. Igne igit expurgata illa semini p paras ido:

athzc qttuor e ptibus colit una appellas mocliticus :altera sinere crucis. tertia raraia:ultima Iouis camera: lc lim splurimas alias hilati s heat. h e sunt tamen potissime:si uiri prest i serent hi a culdulasHae est A bio Octingenti essent:e quibus seligi possent equites centum: insulacuitus circuitu pater quadrasenta miliarium: portum non habet merum per oportunas stationes: feracis est soli: licet saltuosa instar cilitiae: scatet tamen frugibus sere innumeris: legit quotannis Tritici staria. Fo . Venetorum:desiit tame esse seracit lima: licet senilis adhuc plura producat.nam frequenta e semine attrita e: quonia idies aratur. atteritur' magis:regio e irrigua sontibus:& amnibus cospicua:o sto uisens ibitu istula iterfluui:6 ibi aequaticae serrae:ub' taliameta secans ligna realia id genus emclut:ut sunt me .tripodes. qbus sere Lusitata ola codecorat eximiememo circvadiacetes regiora exornant: alIameta ibi

multi iuga uisunt .alias dedolans i mesum cedro miri odoris: nec absimiles cupresso ex aliis sui abaci:trii tes: comitii: scrinia S sere oegen receptacula:N iptimis nasso ii ut pulcherrie. q quasi purpurei sunt coloris: quonia uero haec insula frequentioribus irrigatur fi minis : meoru priceps saccareu harudietu ibi platari iusIit: ex quo siccari u plurimum legit:ide uenitit scitissim siccara toto orbe praeci optima se pua prim decocti seis necno mixta: ecquantu ex alioria relatu colli,eagri Rere quiui indies meliora saccara sperant. quonia ea isela reperie coeli meliore saccarum suapte natura gignit. nam ea qualitas est plagae illius quae cim: N siciliae:nunq algent.& ibi bellaria: Stragemata ex, siccam olum generv. mellisq; plurimum: cerie quide satis: sed no tan tu:uineas habet no desipicabiles: in quibus taleas & maleiam maluati es eantati iussit priceps infans:asteriinc CY creta insula:qua hodie apMlii e uti, mi Rr Gmdiubere sunt uineae coelo ad id iclinate uites plus uiuer- . a soliora serunt: cemi procerior . ut mensiuia quattuor palmom ex P. . cedant προ uisu conspicua: mira uoluptate assicit lauetes: ec ibi uuae quibus colos est niger in arcuatis pensiles:inde etiam exportantur ex nasso arcus celebres: qui serians in occiderem S sunt ligna apta arcu

pus consciendis: N ibi paui eplurimi siluestres colore ad albedine in

30쪽

elinato: Perdices necti id mira alia ibi uidebis: praeter eorumseest leapros inumeros in montibus. Memini etiam ab idigenis accepisseticum primo culta est insula copiam maxima columboru fuisse:quibus capiendis non alia arte usi sunt aucupes:q alligato pertice uncino ex arboribus:quibus illic insident: traherentur ad se non paventibus auibus: sed mirantibus ueluti ad rem non uisam hactenus:quoniam nul lo habitatore humano culta fuerat insula. ab solis auibus: N feristabitarat fidem huic rei maiorem adstruit: altera insula nostris tempo/ribus reperta natura non absimilis: praeΘtim in auium aucupio ea utraq; humani ritus expers fuerat: animalia ibiiciplurima usui hii mano apta e uiri illic etiam census non mediocris complusculi di test ac locupletes et omnis insula adeo culta vir ut uiridatium: &hortum praesentet amoenissimum. quicquid ibi legitur ueluti aurum est idcibi celeberrima Diui Francisci cenobia uite obseruantioris sanctioris . accepi etiam ab incolis tae haud indignis uuas etiam maturescere circiter sanctam ebdomodam. Coturnices

ta apri Columbi di

quomodo piantur

Hibita fasolis auibus '

Capitulo. VII. Canariae insulae numero decemι

B dusta insula mederae austro sante soluimus:quo duce iteri consecimus donec insulas Canarias applicium quae absentiab medera sere miliariis.cccxx.hae sunt dece nuero :septem cultae:tres desertae:quae coluntur haesunt: uis priua nominae pri mae nomen est sta stelacee: secudae magne sertis: tertiae Gramma rquartae reuerifia:qaetae Gienere:sextae Palmae:septimae serro.Nee id est praTereundum .st,ex memoratis septem insetis quattuor christia num nomen colunt:uidelicet sta halancea: magnasors: Cienera N Ferrum. Tres ueroquae supersunt e septem idolis smilunci christianis insulis prais eques nobillissimus.qui Ferrara nuncupati oriudus ex urbe sibilia ditiois hi amas Regis: a colui has iselas uiuiit pane ordeaceo:camibus:& lacte plurimo: N i primis caprio:qbus abundat : haeuini:& tritici impatietes sunt: nisi aliude ortes eis prorsus caret. seu F sere nulli. retri uero optia: staret onagris. i.siluestrib asinis:praeser

re hic imarescant ux

Recedunt a medera

Insula sta

Magne toritis εἰ gra amariae Ferram

vies utatur cibis

SEARCH

MENU NAVIGATION