장음표시 사용
341쪽
renouant. Est Gisbrii una urbs ad Eptam fiuiuum , iii Normamitae Franciae qile consiliato , ponte amnem iungens; quam Guillelmus ille Piopagator validissimis munimentis institi xerat , obiecturiis Franciae aggerem , &Normanniae firmissit nimi propugnaculum. Id castrum Franco molestissimum crat, quod aemulum defenderet, & nubis itular armatorum procellam suos in agros effunderct, praeterquam erat positum citra amnem in agro Francico Amoliturus Ludovicus ab oculo trabem , cum Idenrictis ipsic licia telam pro Normannia pr. e staret, promi ilum exegerat cuertendi Gi- sortis, ubi primum alteruter eam urbem ab Payeno Duce sortissimo , a quotum tenebatur praesidio, vi aut pretio abstulillet. Eo pacto particidis poena
in commercio crat. Nam Henricus Robertum fratrem maiorem natu, Normanniae Ducem, redeuntem ex sacra peregrinatione interceperat, pel uiardcndi Obiqcta oculis excaecauerat , conieceratquc in carcere , iiγ quorandem dolore obiit, unius noxae reum, quδd a fratre usurpatum imperium
reposcebat. Quippe praeter Normanniam regnum Angliae praeripuerat, absenti belli sacri causa. Guillelmus Rex Rufus nominatus , omni libidinum infamia, & vitiorum turpitudine , mortalibus superisque exosiis, in venando occiderat, sagitta emissa coe litus, cor transverberante. At statim Henricus sceptriim inuaserat quod ad Robertum maiorem natu erat deferendum. Flagitii poenam ne Ludovicus repeterct, eruendum Gisortium promi serat Henricus ; Lualem I delenam , noxiamque tam seruanti quam repetenti. Et impleta quidem conditio erat, Paycnusque Gi sortium Heli
rico tradiderat , at is nihilominus adeo non euerterat munimenta, ut
noua adiungeret, arces lue inexpugnabilem faceret. Igitur eam ob rem magnus Franco conquerendi locus. Instabant legati ; M iuratis pactis Hemri staret, dirueret muniment4 , cassamque belli semel exscinderer. Id iuratum esse I repririsIaside commercia homini m ἱ thniolatum probo cuiqrte id et incntum; quid Regibus auctoribι Atie fidei publica ' omnia peshm itura, histo nexu,nhllo vinculo fragilitatis hi mana , si qui exemplo S legibim sexcire debent i blicam sidem , 3 necessit item sanctissimam violent primi I ct quod iurando fictum
csse creditur , persidia atque periurio infectum thbeant. Caeterum legati pote-ii .ilcm pugnae faciebant, siue totis viribus confligendum csset , siue ut alsuetum erat iis temporibus, duo tresve seligendi hinc inde Nobiles, quorum victoria disceptaret litem; placebatqueca pugnae ratio Ludovico, ut tot innocentium vitae parceretur, stori Smque sanguini, cum in hostibus . etiam subditos suos de clientes agnoscereti Reponcbat Henricus ; Perste-ctumsibi fia vinculum , quo maxime starent humana res sed a Ludovico violatum id primum, qui conira ius fasque Falconem Andegauensem vel tuebatur, vel impellebat in Dominum ; qui Coenomanos occupanti ct Constans tm urbe1n
inuadenti summa iniuria opem praebuisset, oe auxilio comparassct flagitium. Ludovicus Rex sit ; at iustitiam colat, qua fidei virtutumque omnium praesos; rima fronte frim exigat a cliente , quam clienti non prostat. Nam de G retio , cianere tum sit ad repellendam hostis iniuriam ; insanissimum eum fore, qui hosti inuadenti amoveret repagula, ct mortis necessitatem sibi suisque induceret : quandiu Ludoviciu in inii jtis armis perstabit,'sithram Gisortium; imi munimenta addi
342쪽
rium iri. Quid enim vetat tim vi repellere ; maxime ibi illa inii s.s, s ad ma- Lu novi ius orime iam munit ' Ad pugnam quodspectat se legatos missurivn. Et quidcm cv suillit: at nulla de reconiiciatum; ut ira teret v nain Angli, iricinem eiic prola- CRAssvs. iamli,qirosccurius atq; commodius in aduersa ripa, itain caltris interfluebat
amnis, e tegerent. Noe ideo Ludovicus a proposito mi gna di destitit, sed si ii gulare certamen indixit Henrico; ut citius calamitas belli desineret, palamq; constarer,uter esset foedit agus. Henricus tam priuatam quam commune pugna detrectauit,inunimentis fisus,amnilh; alueo insuperabili; ratus cessatione
tam honisse vinci quam pugna ; & tam otio suam palmam eii equam praedio.
Ludovicus ut pertinaciam Henrici frangetet,omnem conatum ad supc- XIII. Iandum amnem adhibet; qui ctim frustra ccdcret,altitudine aluei excludente Rex Gisorijε transitum de Normannis ex aduerso armatis; ne diu ius irritionem moueret
hostium ; motis castris, Gisertium se confert, belli materiam arque origi-Iacm.Tentata expugnatio, & fortitudinis vltro citroque specimina praebita. Verum & ab ea Regi abstinendum fuit; quippe arx nurnitissima erat. &identidem ab Henrico aditante cum exercitu, omni commeatuum genere instrucbatur. Biennium haec pugnandi ratio tenuit; dum Francus infercndo, amouendo praelio Anglus inuigilat,victorumqtie se putat, quod copiam vincendi non daret. Quae postea consequuta sunt, in scriptoribus ambigua, & contraria admodum. Mihi admodum placet, quod Susterius scribit, semel Ludovisus praelio Ludovicum victum ab Henrico , quamuis fortissime dimicantem ;eoque in praelio acute dictum Regis exceptum; cum enim in conflictu accr-rimo miles Anglus in equum Regis manum iniiceret, & exclamaret, Regem esse captum; at Rex; Ignoras, inquit, ne in ludo quidem Regem unquam capi; simulque militi clauae ictu excussit cerebrum, seque confertissima hostium turba explicuit.Ita victus postmodum instaurauit exercitum,& Angloin munitas urbes recipiente, vastavit Normanniam impune, hostique victoriam irritam fecit. Haec Sugerius oculatus testis. Hel iricus interea ut se& arte in Francum muniret, statuit Andegauensem ipsi eripere, & sibi Hei ricum Imperatorem adiungere ; ita in Franciam irouum hostem arinabat, &detracto Andegauo facessebat hosti molestiam. Id persectum assinitatibus , quae Principum vincula; nam Matii dis filia nil psit Henrico Imperatori, de Fulconis Andegauentis filia Guillelmo filio, Normanniae Duci data in coniugem. Nihilominus amnes nactus lentiores in bellum quam sperabat, Fulcone in Regem , cui & clientela & benc ficiis obstrictissimus foret detrectante insurgere; & Imperator cum Romano Ponti fice bello graui implicitus , exacerbare Franciae Regem, novumque hostem lacellere recusabat.
Belli dissicultas paci viam secit. Secellerat in Franciam Gelasius II. ab Im-seratore pulsus Italia ; obierat haud multo post; suffectusque crat eius inocum Calistus II. Is extemplo Concilio Rhemis indicto Henricum Imperatorem eo nomine V.iam Henrici Angli generum,item Henrici Impera- totis filium, parem pessimo parenti sebaena, anathemate implicat, magna Francorum Episcoporum frequentia. Nec Anglus destitit noua percutii imcontii melia Germanum incedere, si quo modo posset implicare bello. At is re Pis eum nondum matura cum pernegaret,& Calistus Pontifex Henricum Gisoriij ad aes Iu-T t 3 concilian
343쪽
conciliandam pacem conueniret, Fulcone Andegavensi omnem curam eo conferente, tandem ictum est foediis , iurauitque Gii illelmus Normanniae Dux Henrici filius Ludovico Regi clientelam. Fuitque is primi belli exitus , quod illico resurget, perstabitque quadringentis annis, pertinacissimis odiis utriusque gentis ; per modica quidem interualla sopitum in speciem ; sed mox per incrementa virium increscens, furore aucto, & propagata internecione , ut nihil propius fuerit quam vincentem & victum ruina opprimi. Pace parta Henricus transini sit in Angliam , & aliquanto post , cum nihil rerum superellet in Francia quod ageretur, familia regia , Procerumque praecipui , una naui e Normannia soluunt. In ea Guillelmus & Richardus Henrici filii, 'ybilla neptis, Richardus Comes Cestrensis, Dapi feri, Cameraris, ac Pincernae Regis; plurimique Nobiles , laetis colloquiis breuem traiectus moram ut simul fallerent. Septem admodum leucis horisque paucissimis nauigatio constat; trita Sc facilis nautarum commeantium usu; at Morti nullus in uius locus est , nullum mare naufragio. Vix nauis e portu soluerat, cum per nautarum incuriam , qui nimio vino maduerant, in scopulum proximum agitur,qua soluta,Principes Regij,Nobilesque,nullo incolumi, ad aspectum Normanniae, undis absorpti sunt; calamitate tristissima , & Patri liberorum plenissimo orbitatem miseram pariente. Obseruat Parisius diuinam vindictam ; quod Angli Proceres Sodo-mae lue teterrima laborarent; nunc Deo impurissimum ignem aquis Offocante , quem olim ignibus restinxisset. Sane Henricus, cui iam praeter Mariidem Imperatoris uxorem nulli erant liberi, orbitatem luxit ; estque documento ; ne merces tam opulentas Vni nauigio nautae imponant , diui- dantque lucrum vel iacturam: δc adhuc supererat Robertus Regis frater, . hoc se consolans, quod tortori suo liberorum morte, erit siet praemii nusceleris in se patrati. Videbatur calamitas pacem firmatura : quid enim bella Henricus, aut quibus sereret, deficientibus posteris at quae indolis peruersitas, toxicum hausit ex alimento; S: cisa mali causam attribuere Franco non pollet, effectum attribuit. Cum imperatore, iam vocato in spem Anglici regni agit impensius , sciasum contumeliae a Franco renouar,
belli facilitatem & praemium iactat ; si ille per Lotharingiam irrumpat in Campaniam , ipse per Normanniam in viscera Franciae, communem hostem obrui polle perfacile , & amplissimum regnum generum inter soce-rtimque diuidi, quod totum postea perueniret ad generum. Nec Imperator se disti ei lem praebuit; iam Henricum ut futurus heres intuebatur; quibus ille emolumentis incresceret, iis se auctum iri; & recrudescebat in Francos odium; eratque stimulus Rhemense Concilium , diu animum pungens ; si in Campaniam irrueret, Rhemos odiosissimam ur m exscindi posIc , &euerti penitus contumeliae locum ; praeterea cum Romano Pontifice iam convcnerat, pacataque Gerinania, sopitis bellis caeteris, ad nouum hostem susticiebat omnia commoda. Igitur pacta cum Henrico societate , ingentem in Germania conscribit exercitum, Henrico in Normanniam transuecto, vi copias Isilas instrueret. Ludovicum apparatus fama non latuit;
344쪽
i1ee ipse segnior in conscribendo milite , ad repellendos hostes se compo- --nit. Implebant exercitum ducenta Francorum millia, quod fidem superet, tunc rcgno Franciae tam arcte conscripto , nisi Suger ij viri sanctissimi id V te istimonio firmaretur ; exercitus partem Ludovicus Amalarico Monsorti O ci adit, quo Anglum retunderet, maiorem ipse in Germanum ducturus; 'Θ' erantque cum Rege clarissimi Proceres , Rodulphus Vcromanduus, Guillelmus Aqilitaniae Dux , Fulco Andegavensis, assinitati praepollente officio ; Comites Flandriae atque Britanniae. Nec ideo cellati it diuinam opem
pius Princeps areelsere; curauitq; fac ra Martyrum Dionysij & sbesoruni Lipsana e Mausolaeo educi, de religiose aris imponi: qui mos Christianissimis Regibus implorandi coelestis auxilij; tum vexillum coepit, quod Ori-
flammain dixerunt posteri, in eiusmodi usus asseruat tim, duxitque cxercitum Lotharingiam versus. Sed victoria parta est nullo certamine. Henricus Imperator, magni exercitus fama perculsus , seu conscientia noxae, quod nulla causa moueret bellum tam graue , seu vindictae flammam metu restinguente , viam retro in Germaniam flexit, magnisque itineribus eri- ει Dium puit se pugnae poriculo. Ludovicus quanauam Duces ad inserenda in Ger Udit. maniam acii a incitarent, ii persequendo abstinuit , fugienti pontem sternens ; ratus securitatem praeclarissimam reUo victoriam. Nec secius Deo
egit gratias quam si vicisset, Martyrum capias suis ipse humeris Mausolaeo
restituens , doni 'hie variis pictatem ic status. Vita intra ann tun Imperator decessit; obseruatque Sugerius, hostes Omnes Franciae , in quos eo modo Martyrum Lipsina educta essent atque implorata , Vertente anno diem clausillie ; certo Sanctorum Praesidum in Franciam patrocinio, declarissimo coelestis Opis miraculo. Interea irrumpebat ex Norn annia Henricus cum Theobaldo Campano, viro pertinacissimae rebellionis ; sed a Monsortio pugna victus & pulsus est ; & geminata Franco laetitia. Ita
bellum Anglicum desiit; Angli imbecillitate & senio;& Franci ad alia plurimum necelsaria conuersione.
Et primum in Flandriam in poenam atrocissimi sceleris euocatur. Caro- ὐ lus Canuti Regis Daniae filius; Flandriae Comes a Balduino testamento . ' . dictus, ditionem regebat magni laude iustitiae & pietatis, Boni ob virtutes 'reportato cunomine. Is cum acerbissima fame vexante Flandri .im, recludi horrea, iustoque pretio annonam distribui , magna quorundam qui alienis malis ditabantur offensione iussisset, eorumdem coniuratione in icmplo occiditur; dextra abscissa, cum egeno stipem porrigeret, excusso clauae ictu cerebro ; vere charitatis Martyr, & egentibus non annonam modo sed & sanguinem largiens. Ludovicus percepto parricidio, tum Vt a rcis reposceret poenas, tum ut Comitem Flandrensibus daret, cum parte exercitus quem nondum soluerat, Brugam contendit. Parricidarum pars maxima magno iustoque affecti supplicio; cumque plures pro Comitatu Regem appellarent; is omissis caeteris , Guillelmum seligit, Roberti Angli filium,
Henrici nepotem, ipsique infensissimum hostem; ratus in nepote aggerem validum in patruum erigi. Nam inter utrumque cum inimicitiae grauissimae larent,Henrico Guillelmi patrem misero carcere macerante,erepto ipsi
345쪽
Aii gliae regno atque Normannia ; nihil Franci utilitatibiis praestabiliti, ciat, qii alia Flandros ab Anglia atque Normannia, tanti odij inole dis cludere atque seiungere. Sc d mistra consilium fuit. Nam Guillelmus Flan dros cum haberet superbius , euocarunt Thiodoti cum Alfati tam,qui Guil lcimo in Aloisti obsidione occiso, postmodum iurata Ludovico Rega clien tela, sic citius ditionem obtinuit. Sed haec ad Annales Flandrcnsium ii cciant. Ludovico hac expeditione pei siancto tranquillitas non fuit; in Aruerniam
euocatus cit, adiura Ecclesiae sancienda. Vcxabat Claromontanum Episcopum Regina idus Arvernorum Comes, ac impari cersamine vis cum pietate Episcopum Claromonto dcicccrat .Vir pitis ad Rzgem confugit , coit quercuisqvie iniuriam , ius humanum diuitissimque implorat. Rex haud prolatandum ratus, illicd excrcitum in At uernos ducit, Claromontum occupat . & Episcopo restituto , actoque in obsequium Comite , nullo sangui ne victor legiones reducit; magno ccleritati S quae Imperatorum virtus cst Plaemio. Vcrum postquam amoto Rege timere Comes desiit, cupiditatem de odium rc nouauit ; male enim vi dedocetur scelus; redintegratis consiliis, & armata maxima sociorum manu , iterum Episcopum deturbar,
Clatainomum invadit , seque ad vim quam seccrat repellcndam diligcntissime comparat. Querelis Episcopi Rex perculsus, gnarusque instaurat aniaud. aciam non modicis inniti viribus, ingentem 5 ipse exercitum legit, non ad unam inbdo prouinciam , scd ad regnum amplissimum pcrdomandum ; et iocatis in castra Comitibus Flandrensi, Andega uenii, & Britaniano , ct media aestate, flagrantissimo aestu , quanquam dehortantibus Conia Monseii ad , i mqxle anni S gia iiDI , itantus ardor picctendi criminis , in in Ar uernos contendit. Ferrandi montem, quae urbs propius Claromonto distat, exercitu cingit, urgetque obsidione : nec obsessi desidebant ignauia, sed crubris eruptionibus fatigabam regios , variasque clades inserebant. Eas quia molastissimae erant Rex ut propellcret, prouinciam dat Amalat obsonsortio, hostes ubi primum erumperent intercipiendi , ut reditu in te
Amem re' clusis caeteris exitus vetaretur. Rem stremic confecit Monsortius ; magno numero Aruerni eruperunt, & perrupto vallo , turbaIisque castris , cuin Oirantes riserrcnt vestigia , intercepti in Monsortium inciderunt, a quo multi caesi, capti quam plurimi, pependerunt audaciae poenas. Nam captis ad caeterorum nactum manus truncari Rex iussit, mut Ilosque in urbe in re misit, qui terrorem sociis poena facerent, numerumque augerent nullo
auxilio. Eo supplicio ab eruptionibus deterritus milcs ; iamque vibi deditio
imminebat aut clades. At repente arma in vertice montium fulgent, ma ν-nus iue excrcitus in conspcchum datur. Quippe Guill cimus Aquitaniae Dux euocatus a Comite Aruerito clientelam proscsib, magnis itineribus ad seriauanduna clientem proscctus, adii olabat ad regendam urbem. Verum e montibus speculatiis numelosissimas Regis legiones, & munimentis castrorum perspcctis, iam victoriae anceps , verbis potius quam annis pugnandum censuit. Hac men re nuntios ad Regem legat, qui reuerenter adnionerent;
Comitem Arverniae clientem esse Aquitani Ducis: si quid is peccastet. prim i in ad Aquitanum deferri querelas oportuisse: eam cilc seudorum le-
346쪽
gem , ne supremis Dominus appelletur , medio praetermis Ib : ideo se venisse, ut , Comite cliente ius inaretraret, poenamque sit quid foret noxae exigeret. Si Rex non abnuat, id se praestiturum in Comitu, & controuersiam ipsum inter atque Episcopum dirempturum ; incolumi resia dignitate,&illibato subditorum obsequio. Rex conditioneiu admisit, seu quod iusta& aequa videretur, seu quod pius Princeps sanguini parceret: seu quod Aquitanum vincire beneficio cuperet, iamque ambiret hereditatem cum filia. Sic pacata omnia, soluti exercitus, restitutus Episcopus, tumultusque grauis consopitus. Ab his turbis indulta Regi aliquantula quies , quam ut publicae rei bono impenderet, more maiorum , Philippum c liberis natu maximum, Rhemis freque tuissimo consillii Procerum , adstante Hemico Analo in rc - ignum cooptat. Effusam laetitiam , ut res humanae sunt, improuisiis turbo confestim excipit. Gariandi fratres Ludovico charissimi fuerant; eratque is amor, fidei praemium & sortitudinis. An scimus & Guillelmus deinceps, Domus regiae dicti erant Praepositi: qitibus fato functis, ad Stephanum stat rem cum amore Regis deuolii ta est dignitas. Is iam ante regni Cancellarius accessione tantae dignitatis Aulae inuidiam concitauit : co maxime quod Ecclesiae per sacros ordines illigatus, ad munus militare longe ineptior videretur. Et beneuolentia Regis utebatur impotentius, per luperblam morum auctrinuidia , & contemptu incendens, quos honoris specie imitigasset. Stetit tamen in gradu : donec Reginae inuisus , quam stolide tumens Oiscnderat, ipsa cum Proceribus admouente machinas , gratia tandcin &Aula deiectus est. Nec id co deiectus est animo: scd ad Monsortium Ducem illum sortillimum , cui sua neptis mi pserat, confugit, tentatque eius ope, clam appellatis Anglo & Campano,dignitati primae restitui. Malum exoriens nece ite suit armis compescere. Rex Luciacum castrum , quod erat 11 forti j, armatus obsidet: nec incruenta obsidio , Vermanduorum Comiti effosib oculo , & Rege ipso saxi ictu laeso ; castrum captum & dirutum tmox contracta pax ; abrogata Sic phano dignitas Palatina, & Infulae Parisienses collatae. Sic utrique partium factum saris,dc amotus praetextus inuidiae. At cum eiusmodi pax nequaquam animos conciliatici: Rex odis pertinax , seu Rcginae impullia, seu sua sponte, quod olim charissimus , sibi infensissimos appellasset, Stephano facessebat molestiam cum Stephanum Archiepiscopus Senonensis defenderer,& in ipsium iracundia Regis instam- matur. Odio Rex praetexcbat,qiiod Stephanus castrensem militiam detrectaret, quam multis retro annis Episcopi plures obiis lent: nec admittebat Clericatus excusitionem. At Sic phanum tuebantur,non modo Sinonensis, sed Franciae omnes Episcopi; quod de potissimo iure ageretur, Regique min. a-haimir palam : quin & Bernardus Abbas Clareuallensis, sanctitii dinis Lima percetcbris , ea de re Ludovicum acerbe increpuit, S: apud Honorium I I. Pontificem Maximum grauiter questus est , quod in Regem propensior, dignitatem Ecclcsiae prodere atque dc serere videretur. Ditique haec conrentio tenuit, donec, quod praeturiatiatum a B crnardo volunt, magna calamitas Regem ad diuersa coluiertit. Philippus filius Rex inauguratus, cum Tom. I. V v in.
347쪽
in lyatisino sibi irbio equitaret, porcus praetereuiatium turba conterritus,
in vici alteram partem praecipitanter incurrens, in equum Regis incidit, implicitusque cruribus sternit quadrupedem , Princeps equi mole obtritus, haud multo post obiit. Regi summo luctu defleta mors ε, tam leui casu obruente spes tantas, de inter domestica acerbissim uiri funus inserente. Sed & hunc dolorem noua conitersio mitigauit. Innocentius II. Honorij succc libr , cum a Petro Leonis Pseudopontifice Roma atque Italia pelleretur in Galliam Pontifictim portum & asy lum confugit. Cluniacum venerat : clim Ludovicus vocato Stampas Antistitum coetu , & Bernardi praerogatiuam sequentibus omnibus, de Innocentio admittendo, & Anacleto repellendo ; ita enim Petrus appcllari voluerat, ad excipiendum Pontificem admouet curas. Venienti occurrit ad S. Benedicti ad Ligerim , cum uxore dc liberis ,& pro auita in Romanam Sedem pietate, procumbens ad Pontificis pedes, sua de totius regni ossicia profitetur. Idem ossicium Innocentio Henricus Anglus apud Carnutes piaestitit. Exccptis gratulationibus Pontifex Concilium celeberrimum Rhemos euocauit : in quo ab Gallia , praeter Aquitaniam, ab Hispania , Germania, atque Italia, Epis.copi omnes , damnato Anacteto, Innocentio haeserunt, Bernardi opera in-dcfossa. Eodem in Concilio , Ludovicus filius, summa Regis voluntate, ab ipso Pontifice inauguratus est : mox ad discrimen patris Iunior dictus,quae appellatio in regnante perseuerauit. At pater polieris Crassi cognomine. innotuit, ob crassiitiem corporis de obesitatem : iniqua sane appes latione, quae tot virtutibus praetermissis, unam corporis formam designauit. Ludovico in regnum allii mpto adsciscenda erat regni consers dc tori ;praeclara eam in rem illuxit occasio. Guillelmus Aquitaniae Dux ,eo nomine nonus,omni criminum genere luculentus, solus in Gallia Anacleti partes tuebatur. Ad hunc Bernardus patrator ille miraculorum profectus, cum
momentis rationum immutare pervicacem animum neutiquam posset; nouo
pugia. e genere hostem aggrellius, praelato sacratissimo Christi corpore, increpit usque verbis minacibus, se in stegit hominem & cotriuit,ut Guillelmus non modo Anactetum descreret; sed quae Gratiar pugnantis victoria, vitia in quibus consenuerat detestatus , serio criminum poenitens, statuerit proiccio imperio,ad S.Iacobi in Hispaniam peregrinari, vitamque reliquam in spontaneis praeteritorum criminum poenis exigere. Eo consilio, ut prouinciis quas regebat anastissimas prouideret, Et conoram e filiabus maiorem, vel unicam, cum luculenta Aquitaniae dote Ludovico Iuniori innuptam osscrt. Regis voto flagrantissimo occurrebat ; itaque missus in
Aquitaniam Ludovicus; de Guillelmo iam in Hispaniam prosecto , frequentissimis Aquitanis summ6que plausu celebratum coniugium. Quid
Gii illo imo contigerit; an obierit in Hispania, ut ad Ludovicum relatum est ; an sancte obscurus amictato aerumnis corpore diu vitam produxerit, relinquo aliis discutiendum, qui Annales, vel Aquitanicos, vel sacros scripserunt. Sane constat Ludovico sponso,inter festa nuptiarum gaudia, mIntiatum obitum Ludovici patris. Hic aerumnis quam annis grauior, nam se
xagesinuim implebat, alui profluuio desit vivere; pie ut decebat piissimi im
348쪽
Principem. Sinite iat animo apud S. Dionysii coronam deponere, Boii dicit L, A vestem induere, ac Monachum proliseri, scd morbo vetante propolitiam, e . , quidquid pecuniae di supellictilis erat, locis sacris atquc egent, bu S eroga - , , , uit; dein obitis magna cum religione Sacramentis , tapetio humi strato aspersoque cineribus deponi iussit elanguidum corpus ; & in hoc demissionis Chri Ihianae theatro , mortalitatem ludens emisit animam Magnis haud dubie annumerandus Principibus, sic ab arctissimis regni primordiis sese cxplicuit, regnumque filio pacatum & propagatum commisit. Plures prae- Pter Regcm reliquit liberos; & quanquam non sit animus Regum sobolem accuratius persequi; hic tamen Philippi memorandum tacinus non omiserim. Ille a Patre Ludovico ad Ecclesiae sortem adscriptus, iam Archidiaconus Parisiens s , vacantibus Infulis, ad eas totius cleri populique suffragiis cooptatus est: verum is admirabili modestia , praeclaram dignitatem in Pettum Lombardum contulit, fama celebrem ; ob sententias Theologiae in vivim digestas , doctrina & pietate digniorem professus: ut eo nadigniorem nescires, an qui daret, an qui reciperet. Ludovicus Iunior, rei ultria ato Patris fato, postquam Aquitaniam ad XVIII. securitatem composuit, cum Elcon ora per fiagrantisiunos Augusti aestus Parisios venit ;&vt fit luctu illico in gaudium verso, regni curam cape L 'st. Fluc bant ad votum omnia , cum ex prosperitate sit perbia , ex superbia qturbae coortae sunt, ingensque discrimen Alboico Bituricens Archiepiseo '' 'φpO cmortuo populus Quercinatem quemdam Regi gratum sit bstituerat; contra Innocentius Pontifex , abrogata populi elictione , Pctrum nomi- inauerat. Inde Pontificem inter & Regem, singulis luctum suum luciatibus, grauis dissensio. Imo Theobaldus Campaniae Comes se in cana immiscuit; ρ citi is m. nam Petrum Bituricibus eiectum excepit , opem pollicitus, & specie religionis , rebellionis animum obtegens. Accessit quod auersos animos magis impelleret. Erat Eteonorae Reginae soror Alisia , ex impari matre ut colligo ; eam Rex collocat Rodulpho Veromanduo , suo affini, notaeque fidei : Et quoniam Rodulphus iam illigabatur priori coniugi, eandem Rex abdicari curat, quor dam Episcoporum alliciasse. Repudiatam Theobaldus
ruetur, erat ipsi consanguinea, fit scepisque causa , grauiter apud Innoccn-rium de facinore Regis conquiritur. Innocentius eam in rem Iuonem Cardinalem in Franciam legat; qui causa cognitae Petrum dignitati restituit, Rodulphum anathemate illigat , totumque regnum sacris interdicit. Laidovicus vindictae impotens , quam minus in Pontificem pollet exerere, in Campanum effundit, armatusque Campaniam saeuissime diripit. Nec quae erat indignatis ferocia, locis factis parcitum; vastata omnia sacra & profana; niemoratiorque facinus furoris praecipit istarum Victoriacia Rex zXPtignati t, v i. . .
iussiste flammis subiectis incendi Ecclesiam, in quam plebs misera ad mille
quingentos ut in asillim confugerat; quo igni sacrilego tam spiralites Iaei imagines quam pictae arserui. Postquam Regis suror cxpletus est aliquantu,& rationi interluxit,inspecti grauitate noxae Princeps adolescens, δ moesti taeni Atilico tu vultus loquente silentio factum incusebant)adeo exhorcii it culpae teni a. se ditate,praesertim urgetibus increpatoriis Bernardi litteris,ut animum in
349쪽
nioe: Orci a purac ab: icvici, ni illaqtie re praeter luctum molestumqtie taedium . stic cri tui . Alum extrema vitium , modus virtutis cst: ideli lugenti
adhibcndum tollatium suit; ncc aliud quam a Bel nardo , Suadae diuinae effi-eaeis Itino oratorc. Is fomentiscalcstibus aegritudinem lenicbat: Htima, i-t.itis esse delinquere , delinqhent mm robiscere , nullam esse noxam cui et enia fila non prompta sit ἱ ideo Deum humano in corFore necem pertulisse , ut sperare auderent homines: quid ageretur mortalib- , si primam peccantem poena exciperet 'Interm nata esse misericordiam Dei, qui Ur ii flos amaret, ct reti parceret ut ama- να iur. Eiiismodi verbis cxtcnuatus animi dolor est:& ut omnia coalescc-rent, ad Campanum B cr nardus aduolat, qud iniuriae sensum obtunderet,
faminamque vindictae : Campano mitigato , facilius venia ab Pontifice impetrata; restitiitae res sacrae Regi & regno; Petrus Antistes Bitti ricensibus datus; & dum animos poeniteret priorum , inlli tuta res magni momenti gloriaeque immensae. Ea Ierosolymitana expeditio : quam Ludovi iacus Francorum Regum primus suscepit, arduo salie religionis exemplo. A Godefredo Bullionio tres Reges dc inceps Ieroselynai ranum regnum tenuerant: Balduinus I. Balduinus II. & Fulco , & quae rerum humanarum sors est , a prima virtute & pietate Christiani deὴeneres, a Saracenis graiatiissima dctrimenta passi erant. Fulco vita concesserat, regnumque pro liberis Mesisenda vidua administrabat: regiminc ut in semina prope precario , & Procerum commodis nutibusque obnoxio. Inter haec Saraceni No radino Duce Edellam ceperant, urbem validam, S propugnaculum Solymae , ipsiqhic imminebant ferociter, nisi firmis erigeretur auxiliis. Ea vi poscerent, missi Legati ad Pontificem Eugenium III. cuius auctoritate tam Imperator quam Franciae Rex ad honestissimum & necessarium bellum
ageremur. Vix Romam Legati venerant, cum vulgata Legationis caulapcr Europam , S omnium auribus Palaestinae clades hi sonuerunt. Ludovicus qui in illa aegri tardine animi, priuato voto percndae Solymae obstrinxerat se, Proceres tam secros quam profanos euocat, S participato consilio, ad suseipiendum religiosum bellum adhortatur. Vno omnes consensii Be maria dum consulendum respondciat: quod sanctissimo viro tanta in re vidcbitur, se contcntione omni impleturos. Placet conditio, Bernardus consulitur :ille priuatam in re eiusmodi excusans sententiam , Romanum Pontificem v critatis sontem Dcique interpretem appell. an dum censet. Sic appellatus pcr Legatos Pontifex , iaoia modo probat consiliuna, sed Bernardo omnem alictoritatem delegat, qua Francos & Gcrmanos ad sanctissitaram cxpeditationcm commoucrct atquc impellerer. Eo animo celebratiana Carniiti Con
cilium , in quo frequentissmi Galliaruna Antistitcs,prae' sente cum Procerihus Rege, bcllum faciunt docernunt, eiu silue agondi , quod mirum ,
allensii omnium, curam Bernardo committunt , eumque Ducem & Prae- tot dira summum constituunt: talato in vel inter tubas & tympana sanctitas
pollet. At Eug nio villini satis , si Bcrnardus viatini Tubae nullius suscipe-ic t , cuia belli reliqua ad Regem traducta. Quod & praestitit incompara bili ardore vir sanctus, verba prodigiis operum fulciens ; tot patratis mi raculis, ut maximum sit, tam salicta ex praeclara initia in tam turpem exi
350쪽
ram desiilse. Sed non eo collimi diuina mens quo humana ἱ &quae iactu- LVo ovi ra mortalibus , Deo saepe lucrum est. Ab hoc Concilio convcntuna l)ro- c. v s I viaceium Vere laci indicit Rex , in quo ipse, uxor Eleonora, multique Nobi- υ i o n. lisItini, a Bernardo Crucem sanctam suscipiunt, emitti, peregrinationis
voto , quos tanta multitudo populi aemulata est, ut referente ipso Bernardo, exhaurirentur urbes& oppida : unaeque feminae siperessent in Francia.
Nec a subito impetu aberrabat prudentia ; nam in Francia & Germania pacata omnia & tranquilla ; Anglia suis occupata dissidiis , pariterque Pilia pania , securitatem praestabant; si qui c Francis ancipites forent, is cum Rege Crucem admiserant: eratque gloriosissimum genti, instaurare veterem gloriam , 5 Christianae fidei propagationi luci nubere : quin futurum utilitati, si Nobiles plebemqtie ad noua consilia semper expeditos, longinquum bellum detineret atque absumeret. Incensis Francis, ad Germaniam Bernardus properat, Conradiimque III. nomine Imperatorem conueniens , eodem incendio bellicosissimam gentcni inflammat. In Francia de
Gennania comparabantur ardenter omnia: iam qne Coniadus cum innumerabili exercitu iter inceperat, per Hungariam atque Bulgariam Constantinopolim versus, numerabatqtic in equitatu septuaginta hominum millia rnam peditum , ne sorte supra fidem foret, non initus est numerus: cum Ludovicum Eugenii in Franciam aduentus tantisper moratus est. Ab Arnal distis Haereticis Romae praepollentibus, qui nomine Politicorum Pontificia iura violabant, depulsus Eugenius, in paratum perfugium , tutumque propugnaculum , hoc est in Franciam, contulerat se. Ab Rege Parisiis perhonorifice exceptus, &pro maiorum pia consuetudine, dum Gilberti Porretani Pictaviensis Episcopi corrupta dogmata , & Henricianam in Tolosatibus hae resin, indagat de damnat ; bellum in ipsa Francia corruptoribus animorum indicens ; Ludovicus proficiscitur. Posteaquam accessit ad Dionysj sacram aedem , facultatem belli , Martyribus flagitans, accepitque peregrinantium Baculum, de vexillum in eiusmodi expeditionibus celebre ; quam ori flammam diximus ; eratque vexillum Dionysialaa: Ecclesiae ; rccta via per Germaniam atque Hungariam Constantinopolim exercitum ducit; aliquanto minorem Imperatorio, si equitem numeres , at non imparem pedite ; armatis etiam Divinarum turmis, & im-btilem sexum religione vincentibus. Sugerio Abbati sancti Dionysii com- Antis D 7. milia regni administratio , probatissimo viro & singulari prudentia. Ludovicus Augusto mense profectus , incolumi exercitu Constantino- XX.
polim venit,& exceptus ab Imperatore Manuele Comneno pro merito di- Ludoviti pognitatis, transmill b freto, perrexit in Asiam, Imperatoris copiis, ut con- Ammu uenerat, adiuncturus suas , stupendoque exercitu hostem obruturus. Sed tanta consilia quo propius admouebantur ad exitum , eo difficilius regebantur. Et Conradum primo excepit calamitas. Is cum Manueli uno Imperatoris titulo suspectus soret atque odio fias quanquam sero res Berengarij Lux emburgi Comitis filiae utrique nupsit sent) postquam omne incommodi genus pertulit, fide inque Graecam liuo damno expertus est, frumcnto vel
maligne praebito, vel gypse farinae immisto, ad morbos vulgandos; tandcm V v 3 expedito Diuili do by Corale