장음표시 사용
341쪽
tentes quas passio Ypetebat voces.pectus serientes circunfusae ei. vltimos llaturs amplexus adibamus eum, horum ego puerorum maiore ducens.habensi mater in gremio iuniorem. Ille autem auersus, nosque detrudens dixit non erit mater tibi amplius ex hoc tepore filius Martius. sed tibi abstitiit nutritorem semictutis patria: nec vir tuus deinceps Volumnia sed sis felix alterum virum capies me fortunatiorem: neq; pater vester dilectissimi silii Martius.sed orbi desertique apud istas donec viri sitis educabimini. Haec que dicens. aliud que nihil nec aduministrans ipse, nec mandans nec quo iret aperiens.domo abiit solus is matronse Iine seruo pauper, ne in diem quidem infelix ille victum ex pecuniis suis efferes: α est quartus iam hic annus,ex quo patria exulans alienas nos omnes . se eiustiumra neque scribens,necue mandans neque quemadmodum res nostrs sese haubeant scire volens. Apud hunc igitur talem animum, tam durum, tam que ima pallibilem quam vim Valeria habiturae sunt preces nostre quibus neque amplexus dedit neque oscula. neque aliam comitatem Ullam vadens Vltimam e domo viam. Sed si huius etiam indigetis Vos matronae. & omnino vultis videat nos sordidas, ponite me adeste ei. Volumniam que, adducetes puros quos ego prirna sim liabitura apud illum sermones A qua filio prece adhibitura dicite.& me dorcete adhortabor ne, ut ciuibus suis parcat a quibus patria expulsus est. etiam dea linquens nihil: Ut misericors,&comiserens sit plebeioriam apud quos ille neque misericordiam . neque comiseratione inuenit:vt relinquat. prodat in eost qui se exulem suscepere. multa antea ab eo graviaque perpessi,no hostile in eum odiu, sed amicorum .cognatoru'que beniuolentia demonstrantes. Quem sumam mismum volens filium amare eosqui se perdiderint,& qui seruarint i eremo sunt i l fmonet lans matris ad silium, nec uxoris considerantisque oportet ad viatu. ec vos matrons cogite quae non sunt apud homines iusta. neque apud deos piarea nos ab illo petere :sed nos sinite miserabiles, ut per sortunam cecidimus laucere humilesari hirque amplius agentes indecora. Desinente ver δ ea, tantus co Pinis Ora ploratus exortus est a mulieribus, tantiis i domum tenuit vlulatus, ut per ma, timi gnam Urbis partem exaudiretur clamor.replerenturque multi nidine copita viucina domui. Deinde aute&Valeria alteras intendit precesdongas di&miserabia lex.& alis sue per amicitia, siue per cognatione utrit haru mulierum coluine, perseueraruntque adeo mollientes, tangentesque genua. ut non valens sustinere
Vetruria earu fletus multasq; preces cesseriti possiemoti; abierit, pollicita legautione de patria,Uxore quoq; Hartii filiis assumptis.&ex civibusque vellet. Illae aut Isis facts invocantes Φ deos. fauerent spei sus, abierunt ex edibus: nutiauit ue cosulibus qurgeila essent: hiq; industria eam laudata, Guocatoque se
.de exitu foeminarii, an cocedradus eis esset sentetias exquirebat: sunt queti te a multis sermoes diisti, stiterum: υ γυ,---acta
c si filiis ad castra hesliu:quibus quide si ea parui pedenti squς talami i
rogationes que existimantur pia videretur . non amplius dimittendas foeminas rapienda sne praesto urbs mi esset. permitrendasque censebant illas tantumqus Martii propinqus essent, cum sibis eius . Alii vero nec his etia permitti
342쪽
exitum oportere existimabant. sed esse eas admonebat diligenter custodiendas. habere obsides putantes ab hostibus sponsores, ne quid inconveniem vita abcis pateretur. Alii autem concedendum consulebant volentibus sceminis omniubus exitum, ut maiori cum dignitate Martio ipsi preces pro patria exhiberent. Ne quid autem graue eis accideret. sponsores fore demonstrabant primum deos, quibus eo dedicatae precationes factium essent: deinde virum ipsum, ad
quem iturae erant iniustae. omnis impiae que actionis purum vitae eundem in contaminatae. Vicit que haec sententia concedens omnibus mulieribus existumataque maximam continens Utrorum 'que laudem senatus quidem prudenstiae . quod praeclara.&quae sutura erant . preuiderit nihil tanto periculo perturabatus:Martiovere, pietatis pquenquam hostis nihil tamen cre batur impium in imbecillimam partemvrbis peracturus dominusexistens eius.Ubi vero latis
plum est senatusconsultum, procedentes consules in forum. conuocantes que contionem cum iam tenebrae aduenissent quae visa essent senatui enuntiarunt. praedixeruntque, ut adessent primo mane ad inrtas omnes prosecuturi exeunates Deminas: se verδ interim de opportunis esse curaturos. Circiter autem apuparentem lucem matronae ducetes silios ibant cum lampadibus ad domum Ve, truriae . suscipientes que perducunt eam ad portas. Ubi consules iumentis momtanis .8c plaustris, alitique vehiculis plurimis paratis sedentes eas comitantes pro Exiersit sequuti sunt in longum. cum quem senatores aliique ciues multi simul cum vo ab urbe tis. Se laudationibus, Sc precatione earum exitum illustrissimum iacientes. Vbi matrons verb pcedentes mulieres e longiquo adhuc in cospectu assuere iis,qui in castris
erant,emittit equites aliquot Martius scituros, quamam haec turba esset progre, diem ex urbe. &ad quid ea adueniret. Discens autem ab eis istas esse Romanas Deminas adducentes insantes. pr edercque eas matrem, Se Uxorem eius,& siulios. primum quidem miratus est mulierum audaciam. quod ausae essent sine hom inum custodia ad vallum hostium Uenire cum siliis ac pudoris esse conue mentes liberis sceminis. & continentibus amplius rationem non habentes insueutis hominibus Videri, neque metum periculorum pstimantes, quem abiicere deabuissenis Utilia potiusapia iusta eligentibus id lucro esse. emolumentoq; videaretur. Posteaverδ quapropius astitere prodire obuia e vallo eu paucis matri cos gitauit iussis ministris secures as mos est duci x prsserti cu propinquus motri fieret facesq; deponere. Est em inos hoc Lomanis facere:cu maioribus occursrunt magistratibus hi qui minores habent:ut sit &nunc.eamq; igitur consueti Mastius dinem seruans Martius,tanquam idem cum maiore potestate congressurus.omuo iam nla deposuit magistratus sui insignia, tantus ei sudorinerat ac prouidentia erga
matri Tnm pietatis. Prima quidem iurastura dextram accessi ad eum mater lugubriseedit hus capillis Uellata. luminibus que offuscatis ex lachrymis, miserabilis admo Martius dum: quam videns Martius absurdus mus. 8e solidus ad resistendum moestis matri eo, omnibus, nampli ad seruandum propostum potens suit. sed rediit abas, iungitur . sectu Victus ad humanitatem. complectens que eam salutauit, suauissimi suΨ qtie vocibus euocauit .liique flens Sc complectens retustam eam, ruentemque ad terram continuit. Vbi vero matris complexuum satis habuit dextram cadipiens
343쪽
RUMANARUM, LIBER Oe τλvvs. Fo CLXXI. piens uxoris simul eum filiis dixit. Uxoris bonae ossicio sumsta es Volum,
ni a. manens apud matrem meam, nec relinquens eius solitudinem, mihi quis dem largita munus omnium suauissimum. Posth filium vir Pe adducens& propinquis salutem reddens conuersus est rursus ad matrem, iussique eam dicere cuius rei indigens Uenisset. Illa autem omnibus audientibus locuturam sedixi inullius enim impii indigere adhortataq; est eum, ut in quo loco sueueratius dicens multitudini sederet, quod suscepit laete Martius, tanquam copia iustos tum ipse ad colloquium eius usurus, & ducens in pulchrum in conspectu multi tudinis responsum dare vadens Q ad imperatorium tribunal.primu quide iussit ministros sellam a se currulem aut serre Se humi ponere:haud oportere putans Iocumse altiorem habere. quam matrem. neque uti potestate seaduersus eam Vlula:deinde autem sedere lactens illustrissimos ducum,& centurionum, & ex aliis adesse sinens quicunque vellent,dicere iussit matrematque assistens sibi Vetria Vetturieria habens prope se Volumnia uxorem Μartii.& sillossicininarumque Roma; Goacis, narum illuit mimas, primum quidem diu fleuit terram intuens, multamque huMar,
commouit praesentium omnium miserationem. posteaque se recipiens dixit. tianti. Hae foeminae M A Rτ i silii cogitantes contumelias. aliasque calamitates euenuturas eis si sub hostibus Urbs nostra sat omni alio desperato auxilio, postquam viris earum petentibus dissolutionem belli superba dura e dedisti responsa. ducentes filios, & his lugubribus capillis velatae confugerunt ad me matrem tuam. R Volumniam uxore rogantes, ne se negligeremus patientes a te malorum maximaaaihil ipsς neq; magnum neque paruu in nos delinquentesammo magnam beniuolentiacu adhuc feliciter ageremus in nos demostrantes, Reu cecidimus misericordia. Possumus erit attestari eis.quod postqua thina tria excidisti, 3c nos deseris nihil que amplius existentes teli is sumus, assitisse eas nobis assidue consolante .nostrasq; condolentes calamitates.Haec memoria habentes, ego G. &mecum habitans Uxor tua precationibus earu minime aduersals sumus. sed suastinuimus,Ut a nobis postillabat venire ad te proque patria preces adhibere. Oratio huc autem dicentem eam interpellans Martius. Atqui inquit impossibilia rela Matii, , gans mater aduenistiane prodere expulsoribus postulans luscrptores meos, Radimentibus mihi omnia largitos maxima in hominibus bona:quitiis ego hoc Imperium suscipiens, deos genios e vades dedi. ncque rempublicam eorum prodendi, neque ante bellum dissoluendi. quam omnibus eis appareat. Deos igitur colens. quos iuraui, erubescens ue homines. quibus fidem dedi, bellum ipse eum Romanis usque ad finem geram. Si verδ reddant Volistis regionem, quam vi obtinent. & amicos eos saciant. participantes ipsi, aequa cim eis omnia, quemadmodum eum Latinis secerunt ,dissoluam uiadem cum eis bellum. Aliter verδ , minime. Vos igitur matronae. abite, diciteque haec viris. persuadete que eis. ne cupiant. per iniuriam inhaerere,
alienis, sed satis habeant. si quis sinat eos. sua possidere. ncque quia bello captas habent res Volscorum expectent. donec ab illis bello. har rursus sibia erantur. Non enim victoribus sussiciet. recuperare sua. sed victorum. a se volent propria, etiam possidete. Si vero illi ea obtinentes, quae nihil ad
344쪽
DIONYs II HALI. O RIGINUM SIVE ANTI .
se pertinenti tolerabunt. quodcunque eis accidat perpeti arrogantiam seruantes malorum ipsos Venturorum accusat non Martium Meque Volscos, neque hominum alio ii Meg. Te vero mater priuatim ego filius rursus precor,ne me ad impias,iniustas que prouoces actiones. ue cum inimicissi nais meis tuis que ipsius collocata hostes ducas necessarios ante oes tuos: sed te precor apud me manente
Ut aequu est patriam' que incolente eandem qua ego, & qua ego quoque domu possidente frumis capere honoru meoru , ae mea quoque frui gloria. y eosdem
te putantem amicos 3c cognatos Sc hostes . quos ego laetum iam deponere. que propter mea me miserum sustinuisti exilia a te que desinere te cruciante me habitu illo tuo. mihi enim mater est era quidem bona spe meliora, atque maiora Vortis a diis hominibus que euenere. Cura vero de te, cui gratiam no rettuli senectutis tus altriceme tuis ipsius visceribus continentia amara mihi.& sine frusta bonorum omnium fecit vitam. Si vero mecum te ipsa statuas. particeps que bouriorum esse meorum omnium Velis nihil mihi ex humanis bonis amplius desici
Respon, et . Desinente autem eo. expectans parumper Uetruria. donec laudatio quiensio Vettu ceret circunstantium. multa ea dc magna. dixit. Atqui ego sit Μarti. neque setitis. ri te Volscorum proditorem Volo. qui te exulem suscipientes eum in cineris honorem habuere tum ducatum tibi suum credidere: neque praeter sponsi Ines. Sciusiurandum eis cum copias accspisti datum sine communi sententia dissoluere te inimicitiam petomeque matrem tuam suspiceris tantae dei laesonis plena. Ut dilectum sibi silici & unicii in turpes impias que cohortetur actiones: sed de eo muni sententia absistere te bello postulo.persuadentem ipsum Volscis moderati tecosiliationes.ac honesta virisque gentibus fieri atque decentem pace. Hoc autem fieret si abducto nunc exercitu. annuisque pactis induciis tu interim legationes mittens atque recipiens Ueram perficeres amicitiam, stabiles que recoci,
liationes: Sc hoc clare scias quod Romani quodcuque n5 sit impin bile.nee aliud incidens prohibeat dedecus sustinebul id omne agere oratione quide illi cohortationeque persuasi. aetti Vero.Ut tu nunc postulas. nihil unil largientur vobis:
neque maius. neque minus. Ut ex aliis multis bellis te scire licet: & polliemo ex quibus Latinis cocessere abs stentiam ab armis. Volsci vero multa habent arroganti in 'ue us euenit.qui magna agiit feliciter. Si vero eos tu doceas quod pax omnis bello est omnimestor. cociliatioque amicorum monte coeuntium stabi, Itorii necesstate concedentium N quod cotinentium est hominumqIadoagedire videntur feliciter. parce uti tunc fortuna. ac quado in humile 3c inane eam imcidunt.degenerem rem nullam perpeti.& alia quaecunque in mansuetudine cie mentiarn que inductiva inuenientur documera. adiicias que vos tractantes ei
uilia prope scitis sponte ipsi gloriatione in qua nunc sunt decedent. facient que
tibi potestatem quodcunque eis conserte putes peragendi. Si veto tibi illi aduerusens rec sermones tuos recipiat elati tanu facta eis per te tuu que ducatu sortuum semper permanente ducatu palam eorum abstine, neque proditor eorum fias. qui tibi sua crediderintareque hostis necessatioria tuoru . Eil enim horu virulimpium a te fieri Hse vero a te mihi fieri rogans Marti fili venio, non ut tu ais
impossibilia sed ipse omnis iniuste impis qu conscientis expertia. e Uero, i
345쪽
ROMANARUM, LiBER OeTAVVs. For CLXXII. mes ne turpem opinionem subeas, si ea,ad quae ego te hortoriseceriti, i ingrat in benemeritos de te coargutus qui te hoste suscipientes omni u quae adstat naturalibus ciuibus bonorii te participem effecere Sut enim istarius semper magna
sermortibus tuas facis an no igitur rettulisti eis multas magnasque remuneratiornes a Uicisti infinita magnitudine gratiam quada illorum benes quibus qui, dem optabile existimantibus bonumque omni u maximum, si patrias incoleret liberas mon modo dominos suom esse cereos effecistised iam spectare utru meelius sit eis Romanum Imperii dissoluere, an participibus eius esse comunem ex squo consti truciatibus rempublicam.Transeo quot spoliis belloru urbes eis exornaueris,quantasque militantibus tecum largitus sis aluitias. Eos igitur tantos lati stos per te & ad tanta felicitatem euectos an non gavisuros putas eis bonis, quae habent:sed iratos futuros tibi laturosque egre, nisi etiam sanguine patriae eorum manibus immolandu dederis Ego quide no puto. Adhuc aut relinquitur mihi sermo vehemes sane si tu eum ex ratiocinatione cosideres: infirmus vero, si per iram δε his quide de inuisa immerito a te patria. Neque enim sana ea patrioque more administrata iniquam de te sententia tulit.sed fgrotans eadem magnoque agitata aestu nequeois tunc eunde etia sensum habuit. sed pars eius peior pravis
patronis via. Quod si neque istud solis pessimis visum esset. sed aliis quoq; omes
ni fac ut minime p clara administrans ab eis ipse expulsus esses.ne sic quide conueniret te ius patris succensere. Multis enim iam aliis 3c ipsis optime administrantibus similia pati contingit β rari quidem sunt hi quibus non cotra flatit ad
apparentem virtutem iniusta ex administratibus cum eis inuidia. Sed humane Hartiserunt.moderatcque omes generosi calamitate. Vrbesque eligui in quibus habitantes nullam asserunt patris molestia. Ut Tarquinius cognomine Collatinus secit exemplum Unum domesticulassiciens qui liberans a tyrannis ciues Posteaque insimulatus ab eisaanquam rursus compararet illis reditum propterque hoc ex urbe pulsus non succensuit expulsoribus neque castra ad Urbem porsuit tyrannos adducens neque esse argumenta volvit calumniarum suarum ospera: Sed in Metropolim nostra abiens Lavinium .ibi Uiis tempus reliquu mutae vixit iam lusβ amicus patrip. sed sit alitersitque datum passis grauia non distinguere,utrum amicum sit od male seritian alienus Sed aduersus omnes parem habere iram. sit hoc sane. An non satis ab eis qui te contumelia affeceratiam poenarum exegisti pascuum reddens agrum eorum optimum,Vrbesque vastas cias quas adepta multis laboribus ciuitas obtinuit, &Iam tertium annum in multam concludens eam necessariora penuria, nis etiam ad seruitutem urbis ipsius,& Gersonem efferatam, & latentem adducas ira. Neque missos a sentim reuentus es legatos asseretes obiectora tibi remissionem,reditul ad propria. amicos ipsos virosq; bonos ad te venientes:ncq sacerdotes os postremo mis si ciuitas serta deum sacra habetes viros senes.&eos deoru et itiones protendentes sed & illos absgisti arrogantia dans & tyrannica tanqua vi stis responsa. Osanc non habeo quemadmodu ista laudem dura. & ceruicosissima atque mortartem naturam transeuntes iustificationes vides profugia inuenta omnibus homiambus, Sc venia eorum quae peccaruit inter se precationesqβ supplicationes,&
346쪽
supplicationesΔ ipsum confugere ad laesos qui laeserit humile .deis nobis consuetudines istas constituentibus, quibus ira omnis mollitur .& loco odii in inimicumiseres eius:Uidemq; Utentes arrogantia .preces V supplicii columelia assicim: res inuisos esse deis omnes A in calamitates decidentes no prosperas. Ipsiem primum talia constituentes tradentes s nobis dei ignoscentes sunt humanoru aelictorumsicile ite Se placabilesΔ ia multi in eo peccantes precibus, votis, δέ sa*crificiis iracundiam eorum placarunt: nisi forsan censes deorum iras mortales esse, hominum immortales. Recte igitur sereris. N te decentia, si tu quoque patriae dimittens obiecta poenitenti. & reconciliatae .& quaecun que prius arustulit. tibi nunc reddenti. Si ver δ erga illam irreconciliabiter te habes, hunc tu
mihi honorem gratia que fili dato, a qua habes no parui pretii merita δε quae novitque sibi Uendicet aliquis alius sed maxima & preeios sima δε ex quibus alia omnia possedisti corpus animam. Debita em habes iis c a mera que mihi nullus auferet,neque locus neque tepus, sed nec Volscorum quidem aut caeterorum
simul hominum beneficia. 8c gratis tanta vim habent nec si coeli stant magnis tudine Ut naturς obliterari,praeteririque pomi iura . sed inolite ipse lepus meus eris prinas que mihi mu Viis gratiam debebis. Et quς rogo sine ulla causatione sumministrabis. Hoc est enim quod lex naturae iustu constituit omnibus raetionis. sensusque participibus. Cui sidens ego quo que fili mani j te rogo, ne tali Ium adducas patriae. Atque tibi vim insereti obsisto. Aut me igitur priore aduer sentem matrem immolas manibus tuis latiosis tunc bellu aduersus patriam in cipe.aut matricidii pollutionem erubescens cede tus ipsius matti, & da mihi voalens hanc gratiam, legem quidem hanc qua nullum tempus tollet vindicem. aeciamque habens. Haud tauum Marti censeo, sola esse per te honor quos ea dat mihi. expers perum etia Vtilium. Recordare ut omitta legem 3c vide rursus quam multa magna 'que habeo, que te orbum relictu 1 patre insantem suscipies permansi causa tui Vidua educationisqi,e puerilis labores exhausi,no modo martes.sed & paterAE isterAE nutrixn soror, dilectissima hue omnia existens tibi. Vbi veris in viros euasisti cum liceret me his cutis liberari nubente alteri, aliosq; educantem filiosiae multas mihi senectitiis altoruδε altricum spes parare haud equidem volui: sed apud socos eosdem mansi. Reandem dilexi vitam in te solo
voluptates meas omnes ea que ponens emolumenta. qus tu sene decςpisti mihi partim quidem inuitus partim veris Volens. meque omni u infelicissima mautrum effecisti. Quod enim tempus ex quo te in viros eduxi vixi sine dolore aut metu aut quando hilarem pro te anima habuis bella ex bellis texentem te vides.& ex pugnis pugnas attollente. Uulneraque ex vulneribus accipiente. At ex cis uilibus tuis ossiciis. & in republicaadministrationibus mater ego per te aliquam voluptatem cppi. Immo verδ tunc maxime infelix sui te intuens in media sedlatione ciuili positum . In quibus em administrationibus florere maxime videbar re proq; optimatum principatu ipse multus anhelabas pisbeis aduersans, ea mirhi plena erant timoris cogitanti humanam vita quam ex paruosus si est moementoR ex multis auditionibus,multisque perpessis cognoscenti, quδd insignibus Viris diuinu quodda aduersatur odium, aut humana impugnat eos inuidia. Et eram
347쪽
ROMANARV Μ, LIBER OcτAvus. Fo: CLXXIII. Et era igitur vim vera, tanqua nuquam metutis utilibus. Oppugnauit uir te erumpens ciuilis inuidia eripuit que ex patria. Posth autem vita mihia uide& hac opus estvita dicere, ex quo tu me destituta relinques his puerulis abisti. in hoc consumpta est squalore. & in lugubribus has capillis. Pro quibus omnibus hanc repeto a te gratia iunil tibi ante grauis, nec sutura donec Uiuam,Vt recocilleris ia aliquando cu tuis ciuibus & te copestas implacabile seruante odiu aduersus patriam comune ipsam a nobis ambobus bonii postillate accipere. neq; meusolius proprium. Tibi enim spersuasus fueris caliquid non serendit agas, cotinget purum Sc incontaminatu habere animn ab omni ira perturbationeq; nudi
minis: inihi Uero Viventi habitus honor a ciuibus, Vitis & mulieribus vitam
beata efficiet.& post mortet utare; uu est redditus gloria i mortale asseret. Ac si quis Ioc'animas hominu solutas a corpore suscipit no subterraneus Sc obscurus aliquis, is meam suscipieturo is . in quo mala habitare dicunt numina, nec is, qui dicitur obliuionis campus: sed sublimis 3c purus aether, in quo diis gerulos sima est habitare, felices ipsos. beatas i degentes vitas. quibus illa quidem nunciam
generositatem ruam, tuas'l gratias, quibus se ornaris petet semper tibi a deis aliquas remunerationes pulchras . Si Verb Uituperes tu matre tuam, inhonoram in
dimittas. quid tibi accidat ex his pati .haud equidem dicendu habeo. Diuino aut selix nihil. Quod si agas etiam in caeteris omnibus feliciter sit em illa semper te
Propter meas calamitates sequesare unqua animum dimittes anxietas reddet tibi scio bonorum infruente vitam. Non enim perseret Vetruria habita contu, ineliae graui, & intolerabili praesentibus tot testibus minimu tempus vivere: sed in omnium vestrum oculis amicorum N inimicoru ipsa me abutar grauem tibi execrationem. dirasq; surias ultrices lac ei relinques, quorum nullo opus sit odii principatus Romani custodes. Sed date pias pulchrasque Martio cogitati nes.& Ut nuper adueniete me secures deposuit. inclinaui fasces,& humi sella remoues a tribunali posuit, tera que omia, quibus lex ornat imperatorios maegistratu salia minuit alia prorsus remouit,esarii omnibus secisse volens, quod se aliis quidem imperare.matri vero subesse conuenit: sic&nunc ipse me honoraeta circunspectat faciat, elargiensque comune patria pro infelicissima me in litissma loeminam omniu demonstret, sicque equum licitumque est filii genibus obuolui matrema tunc etiam & omnem alium humilem habitum pro salite patris ministeriumque tolerabo .Hse dicens se ipsam proiecit humiatque coplectens manibus utrisque pedes Martii deosculata est. cadente que ea matrongcsterae exclamarunt omnes vlulatum altum Sc longu. Qui verb incocilio erat Volscorum non pertulerii meritatem aspectus,sed auerterunt se ab eo .Ipse vero desiliens e sella, truncaden' si e matri erexit eam e terra paululu spirantem, ac complectes, multasque effundes lachrymas dixit. Vincis mater no felice vicito Finis orariam neq; tibi.nesve mihi seruasti patria: me vah pu charitatisque plenis sinu tionis Scsiliu perdidisti. Et iis dictis abiit ad tabernaculii uubensvxorem sequi, matressi, Lollii S silios, ibique reliquo diei terre deliberas cum eis,quid agendu esset, perstitit. Ac suere quae eis visa sunt talia de reditu eius, neque senatu aliquid in populum efferre,neque ipsum decernere priusquaVolscis persectu esset de foedere eque
348쪽
dissolutione belli. Ipsum vero ut per amicam regione incedentem exercitu a ducere. subiicientem Q de imperio sermones beneficia i sua demonstrante παstulare ab eis.qui sibi exercitu permiserant id maxime, ut pro bello amicitia susueiperent. ederaq; itasta facerent, permittentes sibi aequabilitatem. & quod nes, aut non alium alique electuros,ob inopiam bonoru ducumaut periculum sati res ipsos tradendaru alii cuicunq; virium magna sua iactura discituros electi nem utilis consilii. Et saec quidem consulta cis.& quae iusta piaq; apparerent samsque eadem cui maxime is vir studebat bonae apud omnes potitura. Turbaubat auem eos suspitioquesam in se metum habensare in cosulta sorsan turba, Ut quae in spe iam suisset debelladi aduersarii per intemperante iram acciperet haerepulsam. atq; ipsum tam proditorem ne dicendi quide facta potestate sua ipsa manu praeueniens perderet:Visumi est eis tamen ut hoc etiam. & si quod aliud graue esset periculum sustinerenticum Virtute finiantes fidem. Vbi vero circiuter occasum solis salutantes ipsi inter se exierunt e tabernaculo, redierunt in Ursiam matrons. Martius autem concionem aduocans causas edidit astantibus.ob
quas bellum dissoluturus erat, multu precatus milites, ut sibi ignoscerent , dcvtυbi redissent domu memores beneficiorum acceptorii propugnatores sibi essentie quid ab aliis intollerabile pateretur, multa 4 in hoc alia cohortativa disputans parare eos se iussit,ut moturos in sequeti nocte castra. Romani vero ut Insere sublatum sibi esse periculum sprquenerat enim prssentiam matronam fama magno cum gaudio relinquentes Vrbem currebant extra, obviabant que matronis salutantra 'que.& peana caneres. & quecunq; ex magnis periculis in no expectatam felicitatem translati homines faciunt iciant i prae gaudio demon, strantes: cogregatique aliqui, & seorsum alii eam noc tem in luxu , delectationi,husque aegerunt. Dis vero sequenti coacta a consulibus senatu de Μartio quidesententiam protulere, Ut in alia disserentur tepora magis idonea tribuendi ei ho Praemia nores matronis autem urimu laudes promptitudinis redderetur.scriptura pubmronatu lica memoria a ternam apud posteros perlatura, traderetur que prouu quoduemque ipsis suturum esset accipientibus suauissinu Sc preciosissimu . cos adiuit que illa populus. Matronis autem cosaltantibus Uisum est, Ut munus quideo inuidiosum a lenatu nullum postillaret, sed in permitteret eis senatus templumi . A fortunae muliebre extruere. In quo sacerent pro Urbe litationes seorsum ipse sau '- crisiciaque quotanis perficerent ea die, qua bellum sustulerunt. Caeteru senatus
ῆ'μ' populus' que decreuereaex pecuniis seu publicis templum deae ei dedicarea
in eo sacellum. R aram perfici quemadmodu enarrarent augures, Uictimasque
adduci publicas. incipiente sacra tamina fluam administram sacroru ipsis elegissent. Decernente autem senatu isti sacerdos quidem per Deminas creata est tuc primum Maius sententiam eis introduxerat de legatioe Valaia:persuaseratque matri Martituet secum egressum susciperet, sacriticiumque secere primu propopulo scena in s.capiente primicias Valeria super parata in templo ara priusa sacellum aut simulachrum erigeretur, mense Decembri Anni ultimo, noua mittente luna
349쪽
Iuna, quam Graeci in miniam, Romani Calendas vocant. Ea enim fuit, quae sua stulit bellti,dies. Posteriore vero anno post ptimam immolatione extructu ex publicis pecuniis sacellii cosummatu est, S dedicatu mensa Quintilis septimo maxime secudum Lima. Est enim dies ea secundu Romanos pridie nonas Quintiles. Dedicans autem templum suit proculus Virginius alter consulum. Esset autem serme historiae comitatque correctionis causa:opitiantiit.ne honoribus aliquibus ab hominibus gaudere deos, neq; impiis eosdem c iniustis actionibus excandescere declarare illustrationem eo tepore fictam dear non semel &bi ut pontificum habent lati urs: sed saepe numero Scin longum tepus, Ut& cautiorribus ad continendas quas ab hominibus acceperunt denumineopiniones minime poenitenda electio ea ipsa, stabilisq; permaneat: despicietibus autem patrias consuetudines, nulliusq; humanarum ratiocinationu dominum facientibus numem, maxime quidem deponatur I sc opinio. Si verὁ insanabiliter se habeant adhue magis inuisos esseeos deis accidat, magisq; infelices. Narratur itaq; reum decimisset senatus largiri.sumptus omnes depublicola sicellum& in simulachrumali eiu 4 erexissent matrons ex collatis inter se pecuniis possis una simulachris ambobus primo dedicationis die alterii eorum id, quod matrons poesuerant, lingua latina multis prssentibus emisit sonu facile intelligibilem , & persectum,cuius est sensus in linguam grsca interpretatus talis .iἰοπολ--
talata με. Erit autem hoc nunc latineinterpretatum. sancta
ciuitaslege nuptae sceminae me dedicastis. Vt vero fieri cosueuit circa inopina, ras voces,3 visiones multa incidit astantibus incredulitas no simulachru sor Vasan esset insonans, sed vox aliqua humana, his Q maximeli acciit,quas tune Rute
alicui rei alis mentem adhibere contigit:ac non videntes quis esset sonitum a matroncisexprimens hanc habebant erga clus vidissent conteni sim incredulitate. vidisti Postea rursus repleto sacello ipso,maximo Q circum numen Sentio malaure voce simulachrum idem elocutum est eandem dictione: ita ut nullis amplius
esset sermo ambimus.Senatus uir ut hoc cognoui alia decreuit sacriscia tiosi m. 'que cultus, os sacroru enarratores persciendos quotanis tradui. Mulieres aut :inconsuetudine posuerunt sacerdotis sententia, ne coronas simulacro imponant, nec manus ei asserant mulieres Pscunq; experis connubiu sint. Secundu hune
autem honore, cultum' esus nanem nouis dedere nuptis. Sed de his quidem historiam gentile preterire haud pulchru erat, ne re rursus sermonem de ea hahere longiorem. Redeo ita cue eo unde in hanc digressus era narratione. Post dis ratione h vallo matronam Manlius circiter maluce exurges, ut per amica regione exercitu abduxit,& Vbi in terra Volscoru fuit, quaecunque ceperat ex praeda omnia militibus donauit Meque sibi quicqua retinensaexercitu dimisit. Qui ititur ei socii fuerant militiae domu graues opibus reuertetes haud inuiti quidem luscipiebant a bellis requiem, erantque in Virum ipsum benivoli, dignum que putabant venia, s non etiam bellosne imposuisset miseratione matris.precesque reueritus. Quς Ureb in urbibus permanserat inuentus partim in uidens iisqvi militassent et nolameta acquisita multa: rtim ' excides speratiss captavria fracti essent Romanoru spiritus exasperata aduenus ducem amara
350쪽
erat admodum ac postremo posset odii accepit duces qui plurimum in ea gete poterat efferata est opus d peregit impium. Erat autem iras eius incedens Tullius. sodalitatem ex qua in urde secum non parua habens. Huic igitur prius etia novalenti inuidia cohibere Visum fuerat,si quidem prospere rebus geriis, Urbe queeorrepta Roma. Volscis Q subiecta redisset Martius, ut clam eu dolo que perder
ret: si Uero excidens conatu. rc Q insecta reuerteretur uti tanq proditor occide dum eum factioni suae traderet, quod tunc secit. Congregans enim manu non exiguam Virum accusat. arguens lex veris salsa, ac coniectans non facienda faciendis iubebat eum deponentem magistratum ratione imperii reddere. Erat enim per stantes in Urbibus Vt a me dictum est exercitus dominus cogregandi contionem.& vocandi in iudicium quem vellet. Ceteria Martius neutri horum contradicere censebat iustum, disserebat vero de ordine, volens psius gestorum ei se in bello rationem reddere. posteaq; si volscis omnibus videretur magistratu deponere.existimabat Q oportere vitam nullam in qua maior pars a Tullio corrupta esset, si in horti dominam, sed gentem tota in legitimum serum coducta id in quo eis mos erat,de rebus maximis deliberare, millis ex urbe omni presidet laus, contradicebatq; ad ista Tullius.probe sciens. quod dicendo hic vir acer, ac multorum, pulchrorumq; operum rationem reddens in maiestate existens im, peratoria multituduit perluasisset, tantumq; ablaturus esset a subeundo prodi torum supplicio, ut etiam clarissimus apud eos . honoratissimus que suturus esset ac concedentibus ei illis Vti bellum quibus vellet conditionibus copanere dontinus omium sereti erat Q diu perseverans verboru-atque contentionum inter
eos quottidie in contionibus.& in soro certamen multu opere autem neuter alteuti utpote magistratu pari,parique honore prsdito vim poterat afferre. Vbi vero
nullus suit contentionis perulcatis que eorum terminus proicens diem Tullius qua venire iubebat Martiu depositurum imperium, subiturum que iudicium de proditione. ferocissmos viros attollens spe praemiorum, Ut administri sibi ope tis impii fierent, in decreto soro aderat. ascendensque pulpitum multa usus est in Martium accusatione,ac ni sponte vellet impinu ipse deponere hortabatur populum Vt vi eum omni coerceret. Ascendcnte aute Martio ad defensionem clamor multus loqui eum prohibens exortus est a factione milii, deindeque seritate clamantes ferocissimi, illorum circusistunt eum obruentes que lapidibus inter sciunt. Profecto autem eo in foro, & qui affuerunt illi casui, & qui iam mortuo eo adueniebant fortuna viri ipsius deflentes, ut qui nequasi ab eis pulchras accerpisset remunerationes, colligentesque omnia. in quibus reipub.suae profuisset cupiebat eos qui csdefecerant sibi dari Ut iniqui operisminimc urbib'utiles inaceptores qui lege indemnatum alique manu occiderent, ducem ue prscipue. Indignabans autem maxime liqui militiae eius affuerant δε postqua ei viventinatinime sufficientes fuerant ad prohibendam calamitate, post morte ei referre σtiam debitam cogitarunticoserentes in forum qu scunque in necessatioru hon rem opus est bonis viris.& ubi omnia parata sunt ponentes eum super lectica decentissima ornata imperatoria indutum veste:& ante eam iubentes fieri pravi. spoliaque,& coronas, taptarumque Urbiu reproentationes sustulere lecticam