장음표시 사용
371쪽
ROHAMARUM, OBER Movus. Fo. CLXXXV. estque post hoc eoscriptus exercitus, & sunt omnia quoru cu indigebat bella sumministrata. alia ex publicis opibus, alia ex ptiuatis ortii cum promptitudine
propereque sortientes exercitus cosules exiere. Sputius purius ad equoruVrbes. Ec Usso peius ad Etruscosiae spurio, quidem ad notum omnia euenere non ausis
hostibus manum coserere, multa' sie illi licuit per eam militia pecunias manci, pia que capere,peragrauit. n. ducens serens a proph in omnem regione hostilem
praedaque militibus largit' est, ac visus ipse quo que antea populatis est e.adhue magis per hunc ducatum coluit multitudine,& via tempus elapsum est subdialis militis duces integras nihilque pastas copias dites eas in patria costituit. Caeso autem alter consulu nihilo detinus ductas laude operu priuatus est no ullo illo ille peccato proprio, sed quia populum beniuolu no habuit. ex quo Cassium in iudi
cium vocas, morti eu tradiderataro enim oritia Pseu que opus est celeriter pereficere imperanti duci militesar re quςciique propia ad deceti uso vita exhibere. Mequscunque clam hostibus loca in praecommodum bene posita surari. nec ad aliudquicqagendum parati erant, me alique honorem ex iis ς dux ipse age, bat.& bona gloria laturus essetac cstera quidem Fg illi eontumeliosi in ducem agebant minus ei molesta erat,nee iactura Urbi magna.sed,* postremo egere periculum no patuit intulit. 8c pudorem Vtris que magnum,instruct a . n. acie intereolles.in quibus castra posuerat,totis Utrinq; Uitibus multa isti pulchraque ede, res opera. cogentesque hostes suga incipere, nec secuti sunt abeuntes adhortante duce,neque castra expectates illi obsidere voluerui, sed sinentes imperfectu pulchrum opus redierunt in castra. aggresso aut imperatore quΝa pronuntiare ex sciam Stes alte multi vituperabat ducem, exprobrabant que es quod multos eorti strenuos que per impetitia ductandi rdiduletaliisque multis utentes malediectis multaque indignati ut castra solueret. dc se in urbem duceret postulabant tanquam non lassicientes futuros aduenientibus hostibus ad sustinendu secunda pugna, neque duce cotraria docente, persuadebat eis, neque eo coploranteac sua plicante ad preces alio affectu monebant, neque minas, dc ingentes cominat Mesquando eis etia utebas cauebant, sed ad omnia exasperati perstabant, tantia auteinobedientia Se eotemptus ducis omnibus eis affuit, Vt de media nocte surgetes, miae erita maeula dissoluerentac arma caperent serentque saucioa iubete nemine quae eicitu, et dux intelligens coactus est exitum omibus denuntiare c6tumacia eoru verit . a -& considentiam. que tanqua ex fuga seruati, multa cum celeritate adueneret summo mane ad urbem qui vero super mutis erat ignorantes hoc amicum esse me induebat arma c se inuicem cohortabanε. Vrbs quereliqua ut in magna calamitate,turbatioe repleta est, Sc tumultu nequemus eis apparuerut portas custodes qua dies clara illucesceret, cognoscerent que domesticia exercitum ata ut super dedecus deserendi castra, periculum etia non paruum subierunt, abeuntes noctu incoposti per hostilem regionem . nam si scientes hoc hostes, eos a lites insecuti esIent, nihil erat quod prohiberet omne perdi exercitum. huius autem inconsulti discessus.siue fugae, plebis odium erga duce eausa ut dixi, fuit.& inutidia honoris eiusne triumphi ductictomatus, clarissimus vir seret.Die autem Etrusci vi Postero cognoscetes Etrusci prosectionem romanoru, mortuos missi spoliarunt e res.
372쪽
sauciosque tollentes abduxerunt. Sc relictos in eastris apparat'.qui multi aderat. ut in diuturnum bellum parati. asportiriant, Scut victorcs regi Gem hostium mbi proximam populantes abduxerunt exercitum. Post hos vero creati consulesoneus Ma cinera mamilius.& Marcus patius iteru deceriare senaturi exercitu Veios duce milius. ret qua poissent maxima die proposuerui qua erat descriptione facturi exercit'. Huc' pae Impediete aut eis descriptione. Uno tribuno in Tiberio potiscio sortioisque agritius coss. decretum reuocante , caetes ipsi colligam eius quosda. Ut priores cosses se arat. distinxere eu magistratu .postq; hoc cu potestate magna peregerutq sera tu visa erant, ac diebus post descriptione paucis exi rut aduersus nostra. binasside Uterin duces romanoru legi Maec minore isti manu a coloniis. εἰ a sociis missam. Advenit em eis a Latinoruuernicoru*gete dupluauxilii, quod post latum erat. sed meo tameus sunt oi. sed magna gratia se habere dicentes promptitudinem eorum dimiserunt missaru virum dimidium, statuerusque ante Urbem tertium ex duabus legioibus exercitum regionem custoditurum. si qua vis alias hostium ex improuiso appareret. Qui vero supra militare delectu essent..is que eis adhuc est et serendi arma, reliquerunt in Urbe arces moenia'que ruustodituros. Ducetes que prope Ueios copias, castra in collibus duobus posuerui. haud distantia inter se multum erat em vires etiam hostium castra ante urbem habentium mulisqueac bone: couenerant em metruria orni potentissimi pa perrimos suos ducῆte factusque est no paruo maior romano exercitu Etruscus.
Videtibus igit eosuli P multitudinem hostium. R armorum claritatem, timor multus inciait, ne non susscerent cu dissidentibus suis viribus ex aduerso instrua Gad eocordes vires hostium superandas.Visum 'que est eis. Vt munietes castra. bellum extraherent.expectantes si qua daret sibi praecomoda hostium serocitas
in consulto contemptu elata, leuia que de hinc certamina fiebant multa . Sc inerumium congressionestarus magnum Uero aut clarum lacinus fiebat nulluatruasti autem belli mora serEtes spin, romanis metum exprobrabat. 8c cum in acie
non prodirent ranil sibi cocedentibus illis campestria, magnifice se extollebant.& ahue magis elati in despicientia hostilis exercitus, contemptu que colatum putantes minime se habere belli socium . nam in alterius confusum anti Mamilii Mamilii prstoriumfulmen cadens, tabemaculum eius dis spauerat. eum aram 'que per
taberna, uerteratis armorum bellicoru alia viciauerat, alia penitus deleverat,dc eκ equisculu sul e eius generosissimum.quo in proeliis utebatur, famulamque aliquot iacideratimine dis dicentibus autem Ualitias praesignari a diis valli captionem. 8c clarissimora via rorum perditionem excitans Mamilius de media nocte milites, abduxerat ad castra altera. 8c cu collega cosidebat. etes igitur discessum ducis Etrusci,& quas ob causas id iactu esset. ex eaptiuis nonullis audientes, elati erat sensibus adhuc magis tamet pugnante cu romanis minime, R in spe erant multa Vincendi eos, ates que visi subtilius alicunde perscrutati sublimia,&vnde sunt ictiissulminum,& qui ea suscipiunt post plagasabeuntia.loci deorum quibus una Psque redduatura Fr bona malave intacuntur, eundum esse obuiam hostibus agmonebat. diuidentes quod factam erat romanis signum hoe modo quando enim in taberonaculum consulis sagitta decedit in quo erat praetori ac tabernaculum ipsum
373쪽
totum usque ad aram deleuit, praesignat numen exercitui valli ver vim desectionem, & illustrissimorum exitium. Si igit dicebat illi mansis in '
decidit sagitta loco. hi qui locum obtine ni, e uas ut m insteio, x. runt, V llum illud quod relictum suscepit pro' elicto rapies. et
.H-a vatibus Madientes etruis,parte quadam copiarum relicta eastra a
manta ad equitates ad eos audacis tetruscorum, propius e castra states scirmuras eos omnes appellabant,duces que eorum ti dissimis malium similesbi virtutem bellicam venditarent descendentes in plani ita a reactinnama rerum decemerent, vel si ignaui esse faterentur tradentes Ina melioribu poenasque dantes eorumquς Tissent,nulla amplius maenarum rerum se di
gno ducerenIuotidieque hoc faciebant,&vbinia perficita muri, tan
falsum tolerantesme vir ille triumphum duceret. Uolentes stur seditionῆα cim omnino tollere Acin priorem cocordiam multitudinem omnem sistere Se
ta. ἡ ' - - pudore vituperarent suam dignam
quietem. &o tibus despicientiae& contemptus multissaetis cogerent sponte strenuosvirosaetiam ciui nolent. His em factu magnam spem habebat Tnaros eos ad prstorium indignam&exclamantes, ae iubentes se in hostes duci.
374쪽
conglobati concurrentesad tabernacula consulum exclamabant proditionisque eos insimulabant. ac nisi eis dux egressus esset aliquis. sine illis ipsi cum armis, se in hostes exituros dicebant. Vbi vero hoc ab omnibus factum est adesse sibi rati duces,tempus quod expectabant auiant ministros inuintudinem ad concionem euocare. Astansq; pabius huiusmodi oratione habuit.Sera quide sit indignatio vestra commilitones & duces ex iis quae ad vestram contumeliam dicuntur Ragunt ab hostibus.ac vestrum uniuscuiuscunque velle obuiam ire hostibus multo tardius qua oportuit apparensantempestiuu nune est. Prius enim vos istud dicebat agere, quando eos Uidistis primum ex munimetis descendentes,Volentesiqile prstium incipere.Erat enim tunc certamen de principatu profecto pulchru. romanorum 'que dignum animo.quod nunc sit necessarium.nec euetus etia optimus aeque pulchru capit finem, bene tamen Sc nune facitis, volentes tarditatem corrigere 3c relicta recuperare. & habeda vobis est gratia vestri impetus ad praeuelara .Si quidem fit ex virtute melius em est, ut tarde incipias opportuna agere, qua nuquam. Sique parem habetis omnes de utilibus cogitationemradem que
omnes promptitudo impetus ad certamen coepit. Sed timemus ne offensae, coatentionesque plebeiorum de sortione agri cu optimatibus magni fiant causa resipublies detrimenti, subiitque nos suspicio, ne clamor iste de exitu & indignatio. non eodem sat consilio ab omnibus, sed alios quidem hostium ulciscendorum causa cupere E Vallo reditatos effugiendi grati a vero ex quibus haec nos sua spicari contingat Mo sunt vates aut coiecturae, sed opera manifesta. cea Vetera. sed proximo anno gesta, Vt omnes scitis, cum aduersus hos ipsos hostes, egresso magno strenuoque exercitu ac pr larum nobis finem primo accipiente prassio cum posset is qui tune ductabat consul in B. frater meus castra etiam hostium capere:victoriamq; patris adducere clarissma: inuidetes quidam ei hac oria quoniam popularis non esset. neta pauperibus gratia administram: prima nocte post Victoriam euulsis tabernaculis illius prςcepto refugerunt e castris, pesticulum quidem cogitantes se suscςpturum. incompositos & sne duce abeuntes ex hostili regione Sc quidem noctu, nec suturi pudoris prorsus rationem habens
res vllam quod cessistent quanta in ipsis suit hostibus principatu Sc victores ims victis .Hos igitur horrentes nos viros. δ ductores ordinum Se centuriones 3 milites, nec ad imperandum idoneos, nec parere volentes, multos ipsosac comtumaces.tenentesque arma neque prius plurium committere volumus,neq; aduhuc confidimus cum talibus sociis de maximis certamem suscipere,ne prohibistiones.& detrimenta fiant iis, qui exhibent qus sunt in ipss propia omnis.Si tramen mentem illorum deus ad meliora duxerit. 3c abiiciant seditiosum illud, per quod in multis magni que isditur respublica desserentes haec in pacis tempus si quae velint prpetitam dedecus hac nuc virtute cofrigere, nihil amplius si quod
di amentia. qui multo nobis multitudine praestates.
hoc solo valentes audatis peritiae que nostrae obsistere, hac se sola commoditate priuam consumantes m ci stolam minimetorumaximam copiarum partem.
375쪽
deinde etiam O oporteret eos caute. 3c moderata ratiotinatione Unaquae χῖ agere,
cogitantes cum quibus viris seque sortioribus latum eis sit discrimen considenter. 3 in siderate in certamen veni ut,tanqua aliqui ipsi inexpugnabiles εἰ tanquam nobis obstupore sui territis. Orcumuallationes igitur &vsque ad castra nostra adequitationes,& multa verbis rebus t eo tumeliosa hoc possunt. H igitur cogitares, Sc priorum certaminu memores multom quide&pulchrom, quibus eos vici Itis.ite cu alacritate ad hoc etia certame cin quo quis Q vestru loco collocatus suerit,hunc puto esse domum sortem que &patriam. Se qui seruet iusti stante sibi pur
im' memetote quod permanentiu hominu Se pugnati quod perditur, declinantiu aute Se fugientiu perexiguu est quod seruatur. Iucaute dicente eo, ad generosiae cohortaria. se multas inter verba lachrymasessum
dente.& vnuque q; Ceturionu ductorsi' ordinti 5emium que illustre aliquod facinus in praeliis edidisse sciret nomine appellate.& multa magnan; egregie pugnatibus se datum pollicete proges loru magnitudine honores, opes alia que adsum euta. acclainarui omnes, sidere eum iuberes.& ut in proelium seduceret postulantes, Vbi .ero loqui desiit progreditur quida ex multitudine Marcus plavoleius vir plebeius quide totus Se colonus. sed no abiei torti aliquis immo vero laudatorii ex virtute. 8c imbecillis rebus strenuia atque propteri, traque illustri uno legionum magistratu ornatu que lex iubet cetu & sexaginta sequique & iussa exequi hos Romam lingua Datria primipilos vocat. Hic υit aute cetatem prς teris magnus Raspectu pulcher stans in loco. de omnibus cospicuus suturus esset. postea sic duxit Timuistis e sules ne opera nostra verbis similia non fieret .ego primus vobis pro me certitudine promissionis ex fide maxima exhibebo.& vos cives que 3c eiusdem sortuns socis. qui que in equo cogitatis opera verbis costituere ne utique fallite quin ide mecu faciatis. Et his dictis intendes ensem iurauit gentiliciu de prselaru stomanis sacramentum. t bonam suam ipsus sdem sevictis hostibus ituruesse in urbem arre aliter, hoe iuratus cum esset Havoleius ulta omnium secuta est laus. statim que consules ambo idem secere. 3c qui minores habebant ducatus. τῶbuni militu 3ccenturiones. 8e postremo multitudo omnisalum υbi salta sint mulitum omnibus accessit animi, multa que inter se charitas fiducia que rursus 3c ius.discedentes cire e concione equites equis Danaos iniiciebant. alis lanceas. gladios que acuebant,alis protegentia extergebant, breuique exercitus omnis paratus ad pugna fuit. Consules autem precibus sacrificii que& litationibus inuocantes deos. ut esusent sibi duces exitus eduxerunt e castris in acie & in adornatu exercitum acorrusci videntes eos descendentes ex munitionibus mirati sunt,&aduersum exierunt
totis Ripsi viribus,&ubi in planiciem utrique eonstitere, cecinercque bellicum
tubicines, concurrunt cum clamore utrique alacri alteri in alteros irruentes. Rutites cum equitibus . Sc pedites cum peditibus pugnantes. multa queex Etruscis udes edebatur. Qui igitur Romanorum dextrum obtinebant cornu, cuius ducatum habebat consulum alter Mamilius expulerunt oppositam sibi aciem. descendentesque ab equis pugnabant pedites. qui verδ in similio cornu statuti erant. 1 dextro hostium cornu circunueniebantur. Erat enim Etruscorum phalanx ad hunc locum excellens, nec paruo maior quina altera perrumpebatur. hinc itaque Romanorum
376쪽
exercitus, multaque accipiebat vulnera. Ductabat aut loco ducis hoc cornu stulatus pabius legatus,qui bis cosul fuerat diuque restitit Uulnera accipiens multiplicia. deinde lancea ietus per pectus υ si ad viscera penetrante acie ex Quis cadit. Quod Mors et . Ut audiuit cosul alter Marcus inbius erat em in media acie c6stitutus suscipies streratij. num manipuloru,&fratrestem .sone pabiu reuocas, colendit ad eam aciemuin multu usque progredies ubi dextru propulerunt cornu hostium. ad eos tendit qui circumueniebantur . irruensque in hostes. qui ad manus erant interfecit, Scquil imansuram vertit, fratrem que adhuc spirante deprehendens attollit qui et de multu superuehies morit. Eis vero qui illuviti erat animus adhuc amplior ma, ior adest aduersus hoste,nm: amplius anims sus prouidi inuetes cu paucis in medios eos hostes qui maxime cosistebant cumulos exserui mortuoru .3c ab hac igiAcii, pu tur parte laborabat Etruscoru acies. & qui primi hostes populerat cedebantur a viena eum istis,qui Uero lsuum obtinebant cornu aduersus Mamiliu laborantes, fugereque ias truscis . incipietes auerterut sibi oppositos. 3c em iaculo series quide Mamiliu per genu usi Mamili' ad poplite.direxit lanceam, ac illu attolletes qui circuliabant, detulerunt in castra. ictu, iam Hostes vero Romanorum ducem mortuum opinati: corroborati sunt, ac serentiacta. bus eis opem aliis decurrebant in Romanos carente duce, sunt que coacti pilii re,
linquentes sinistrum cornu. dextro subuenite, quos cum viderent Etruscpadueniotes cum caterua Ualida,a persecutione Vlteriori motu tur: atque densantes cuneos pugnabant in acie. mittebant que suorum multos, multosque interficiebant romanorum .dum haec fiunt Etrusci.qui vallum a Mamidio relictum occupauerantie lato a duce signo ulta cum celeritatem nan; cu proptitudine eules advestu altera Romanoru tendunt. tam Q viribus no idoneis custoditu. 3c erat opinio eorii veta.
nam prster triarios & paucos quosdam robustos homines, reliqua multitudo merucanuam, samuloruit Q 3c operarioru in eo erat. fitq; multis in patuu locu coeuntibus cerat enim circa portas certamen aspera dissicilis Q pugnata mortui utrinque multi. Hoc in tempore Mamiliua consul equitibus. auxilio veniens. Vbi equus eius cecidit eiectus Ac ad staridu invalidus ob multitudine vulnera moritur. Cir
Ualtu. R. tu ih Romanorum obtinuissenti abire turpiter eos coegissent, sed ad raptu i captum. rum couersi .requiescet es I plures pulchra proae manibus emiserui. Vt enim alteri cosuli nutiata est valli captio, cu equitibus peditibusq; optimis aduolat, quem videtes aduenietem Etrusci, corona vallum cinxerunt. Tit i pugna ibi acerrima. Horum quide voletium seruare sua, illorum aute timet tu,ne omnino capto vallo perderentur. Sic interposito multo tepore.& multa habentibus Etruscis praeco moda erat enim loco superiore aduersus homines pugnabant tota die in acie satigatos Titus sicinius legatus,&pro prς tore comunicato cum consule cosilio. cani iussi receptus,3 Una omnes factos, Unii tantum Valli latus aggredi, qua erat locus maxime expugnabilis, omisit que interim ante portas loca omnia probabili quamdam usus ratiocinatione quod seruati quidem sperantes vallo illi decederent in desperatione autem utpote circundate undique ab hostibus, neque ullo patente extatu, necessariam haberent audaciam. Sic 'que sacra ad unum tantum locum ala
sultu, non amplius se ad sortitudinem conuertebant Etrusci, sed apertis porr
377쪽
his .seruati sunt ad eastra sua. Consul aut ubi messi hoe depulit.subsidio item. Patibus in planitie aduenit, id quod maximii superiora dim suisti praeliu romanis dircitur numero hominu deporis que diuturnitate εἰ ancipiti fortuns uersione ipso: Pra hutnrum eis G urbe romanorti maximii Selectu robur.circiter viginti milia peditu anceps. extitere: uites Q in legionibus quatuor instri resimilis oes mille & duceti ex emi mi in ex sociis altero tantu robur . extractu aut est lepus praehi pauidante meae ridie incerti.vs Q ad occasum solis sortunaq; ruc huc illuc in victoria Se in clade inclinas.diu perseuerauit ora hi assuit cossilis& hiscosulisa ali alioru 'que multo ru principum ductoraque ordinu&cet uponu toti psors quot nunqua antea. Vidi Superios
si tame in certamine superiores sunt romani ob nihil aliud qua quὁd seque te nocte, res
relinquentes Etrusci castra abiete. Die vero postero. meis ad direptaonem castro Romani. rum relictoria ab Etruscas romani.suos 'que mortuos sepulturae mandates redierunt
in castra propria. ibique habita concione.iis qui praeriare dimicassentur nores streanue gestorti dedere. primo quidem Casoni rabio fratri cosulis agnaque S admirabilia demostiati opera. Secundo aut sicinio recuperandi castra modum aperieti. Tertio Q ν arco flavoleio legionis duci eu iuramenta ipsus tu in grauibus sortitudinis gratia. his que peractis manentes paucos dies in castris postqua nullus exibatus nostrum pugnaturus ampliusabierui domini. Volentibus aute ciuibus omibus tauqua maximo certamine pulcherrimu sortitosnem victoriale honorem tritiphusuperitati consuli apponereaespuit consul ipse eam gratia.neque pium neque sis esse dicens super morte fratri collem amissione. pompam ducere que& corona serure depositis ques satque dimissis militibus consulatu se abdicauit.eu ad tempus N. b. coadirue animum descerent, duo mensesanualidus ipse ad gerendum magistratu ex sulatu se vallo enam vulnere laborabat.lectulo que serebaturaeligente autem interregem seu abdicat.
natu commorum causa, nuocanteq; in campu multitudinem. secundo interrege
designatur is qui ex prstio premia sortitudinis acceperat Caso rabius abdicantis se Caeso pa. eosulis.frater cosul tertiu εἰ cu eo Titus Vergimus. His Q sortiti exercit 'exi verut T. Vergiam capestria.Fabius bellu cum equis gesturus excurrentibus latinoru agros eum muscoss. Veientibus Uerginius equi igitur ubi vetulti duce in se cognouerunt motis castris Fabius in ex hostili regione.in suas urbes regressi sunt posteaque regionem suam diripi patiea Equos. tantur.ita vi multas pecunias Se multa capita, multamq; prsd .consul per inua, Vergini' sonem c erit. Veientes aut intra mutos manentes.a principiovis lepus se habere in Veios υisum est his idoneu inuadiit hostesm habentes manum valida & instructa in eos contedit. irruunt ex eis qui tesstebant alios intei sciuialios in sugam vertu Laenis Titus si icinius tunc legatus cum agmine peditum equitumque instructo auxilio veniens
hostes repressisset. nihil erat quod prohiberet exercitum no amitti omnemallo auutem prohibente Guenire propera ruti reliqui qui dispersi erant omnes'; simul saeticolle quendam circiter vesperum occupant. 3c in eo permasere sequenti nocteaelati vero bene gesta re Veientes prope collem arma posuere.euocarunt que ex Vrbe coteros, tanquatra clausis in loco romanis. υbi ninil habituri essent commeatum ac cogendis. intra non multum tempus tradere eis arma.sunt que ab illis igitur multa conueniente turba bina eastra ad expugnabilia collis latera, alia que naui . meta bres uiora ad locos caeteros idoneos, erant que plena armis onuria. Alter .ero consul Fabius. acceptis litetis a collega cognoscens . quddin ultimis erant icti illi in colle
378쪽
ae nisi aliquis eis subueniret.periculum erat ne same caperetur. transferens exercis tuin propere in Veientes duxit, ac si una tantii die tardior aduenisset . nihil uti profuisset sed perditum illic exercitu omnem offendisset. nam renuria necessariorum pressi qui obtinebant collem exierant tanqua morte electuri decentissimam. congredientes icu hostibus decertabant, deficientibus eoru plurimi corporibuet
fame dc siti 8c vigilia. aliis Q afflictionibus . paulopost autem cosmetias palni exercitus adueniens ultusque 3c instructus fiduciam suis metum Q hostibus attulit.& Etrusci se nequaqua pares arbitrati. aduersus has strenuas 3c robustas copias, rellactis castris desistere.Vbi vero couenere in Unu Uusq; romanoru Uires,castra prope urbe posuere magna. in loco tuto, multos I dies ibi stativa habentes. regione optima Veientiu populatexabduxere dehinc exercitu. Veletes aute ibi dimissos cognouerunt a collatibus exercitus, assumpta iuuentute expedita ex urbe sua, Sceaque aderat ex intimis, irrumpunt in adiacentes regioni suae capos. eos 'q; diripiunt. fluctu pecudu Q Sc hominii risertos descenderant enim colona ex locis turis straamenta pecudum cultionis que agroru causa, fidentes illi exercitui suo ante se constidenti, nee praeuenerant discedentem iter u reuertentes. haud putantes iidem asstitietos adeis verentes tam celerem maduersariu facturos esse aggressionem. Ea ibi tur vetentium in romanu agrum irruptio temporis diuturnitate breuis, multitudi, ne suit regionis quam peragrar ut invalde magni fac dolorem cu pudore insuetum Romanis exhibuita avsit ad amnem tiberim dc ianiculum monte viginti stadiis distante Roma adueniens prohibiturae aute vires progredi ulterius horalia sub signis no erat.sicu; prsumit abiens velet tu exercitus intesi instrueretur coueniret Q Romani. Coacto vero senatu a cosulibus Sc speculatione LM.quonamodo oporteret cum Veientibus bellum gerere victrix suit sententia ut exercitum assiduu habearent consistentem ad confinia qui excubans. semper '' in armis manens custodiret regionem, offendebat autem eos in hos milites praesidiarios sumptus futurus madiximus, exhausto cotinua militia aerario. 3c desissis tributorum collatione priua, torum censibus. 3c adhuc magis eos incndebat mittendorti militu descriptio querioua bul admodum fieret tan'va no Volantibus Vtique aliquibus excubare pro omnibus, acesti E ia noex successon seacotinue ad labores susstitui.moeso itaq ex utrasque his senatu. nuocantes pabit omnes generis sui participes. consultantesque cum eis, polliis Una do centur senatui se . ltro periculum hoc pro omnibus subituros, clientes suos adducemus vi tes 3c amicos. εἰ sumptibus proprisis quantu cunque tempus bellum duraturum gales Se on' set militantes: admirantibus aute eos cu delectatione omnibus.ex hac generosa pro suscepe putudi ac vi storia in hoc uno opere ponentibus. gloriosi ipsi Sc elati laudibus adraturbis. coetu per Urbe tota exierui. capientes arma cu precationibus 8c sacrificiis. ducta, bat Q eos Marcus pabius superiore anno consul,& qui Uicit Etruscos prς li quatuor CC i. nunc serme hominii milia ide adduces oru quide pars maior ex ilietibus Sc amigentis sa; cis erat ex genere ver δ rabioru Viti treceii 3c sex secuta que est n6 multo post eorbi arma etia romanoru manus,qua ductabat .so rabius alter consulit. 3c eu fuissent priti. fluuiu Cremerarivi saud procul Veiis distat super rupe quada abscissa Se prstupra castellum sibi munierunt idoneum ad custodiam tanti exercitus,sessam cita Cy ς eu excavantes duplicem, Sc turres plures erigentes. Vocatumque est castellum is,mst mς per tamen Gemera, Sc tanquam multis operantibus manibus consuleque adiu
379쪽
ROMANARV Μ, LIBER Mouus . , Fo. CLXXXIX. uante, celerius opinione persectum est opus illud posteaque educens copias consul, irripuit in altera Veientiu regionis partem eaquς couersa est ad aliam et ruriam.Vbi
erant Veientibus pecoramnqua illis eo Venturu exercitum romanorum expectantibus.congregansque multam prςdam abduxit eam ad nuper condatum castellum, gaudens ea captura dupliciter, & non diu dilatae hostium punitionis causa, & quia prssidio loci multam exhibitumserat abundantiam, nihil enim in publicum inturlit, neque priuatim militantibus dimisit, sed & oues & iumenta & boues & seri um&alia qtremn 'que erant ad agricolationem opportuna, castellis largitus est regiosius, & his gestis abduxit domum exercitum. Veientibus igitur post costitutionem
oppidi. valde male se res habebant no valetibus tuto amplius agros colere,nec Vesriales res allatas extrinsecus recipere.&enim quadrifariam diuidentes exercitum Fabii, Una eius pane oppidum custodiebant. tribus que reliquis populantes assidue regionem hostium pei seuerabant, incumbetibusque eis aperte is Pius velantibus, non parua manu & in loca eos Vbi insidias disposuerant perducentibus. Utrobique illos superauerant, multosque eorum interficientes abierant in oppidum tuti, ita ut nec eis obuiam ire hostes iam auderent, sed se moenibus continentes Ut frequem
illas surantes que exitus prs starent, & hyems quidem illa sinita est. Sequenti verbanno Lucio Aemilio & caio seruio consulatum suscipTentibus, nuntiatum est Ros L. Remia manis conuenisse inter se Volscos& Equos . ut una ipsi exercitus in eos ducerenti lius neque post multo esse illos in regionem irrupturos.&erant aera quae nuntiabantur C. Seres' mitusque igitur quam expectasset aliquis utrique copias habentes populabantur, Cosules. finitivam sibi regionem, tanqua non suffecturus xomanis ad resistendum Etrusco bello, & ad se item superuenientes exeipiendum, aliisque rursus nuciabant Etruria omnem velle aduersum eos bellum gerere, parareque auxilia communiter Veientibus mittenda. confugerant enim vetentes, nequestes per se ipsi castellum illud euertere ad etruscos cognationem & amicitiam commemorantes.& quot cum eis suscς pissent bella percurrentes. pro que his omnibus postulates, ut & ipsi hoc bellu secuaduersus romanos susciperent, esse enim se ad stoni ε totius Etruris expositos,& ex urbe roma deflues aduersus omnes eiusdem gentis bellum dii serentes. persuasque
Etrusci polliciti erant se missuros eis quantum postularent auxilii. hse intelligens scinatus, decreuit tres exercitus emittere. mistisq; propere conscriptibnibus, Lucius Aemilius ad Etruscos mittitur.exiuit autem cum eo etiam Ceso pabius, is qui nuper
consulatum deposuerat,exorato senatu It permitteret sibi esse in Cremera cum cognatin quos frater suus eduxerat,& certaminum se quoque partem suscipere icque exivit eu eis quos secu habebat pro consulari ornatus potestate. Caius Seruius conesul alter aduersus Volscos exercitum duxit. Seruiusque purius proconsul aduersus Equos datasq; sunt eis legiones ex romanis militibus binae ,& ex Latinis & ut maligno pauciores, proconsuli itaque seruio bellu ex sententia euenit & propere. Vno enim prςlio auertit equos. & eo quide sine labore obstupefactis prima inuasione hostibus. deindeq; populatus est eorii agrii, cum refugissent in loca tuta. Sergio aureconsulum alter cum sestinatione& arrogantia ad certamen eunti valde prster senitentiam euenit, constanter admodum ex aduerso instructis Volsciscide ὁ,ut insitis strenui 'ite suorum amisiis. non iret amplius hostibus obuiam, sed in castris permanes cogitarit leuibus certaminibus, S inermium congressibus disserre bellum.
380쪽
Lucius autem Aemilius in Etruriam misso. inueniem extra urbem, castrupomtis Veientes. 8c cum eis ex eadem gente multas auxiliares copias. nihil tardam rem peregit. unam enim intermittens diem. ex quo castra posuerat. eduxit copias in praelium. considentissimeque occurretibus ei Veientibus. aequosa certamine,
assumens equites admouit eos ad dextru cornu hostiuae postqua illud submouit, pergit statim ad stemae x eqs Ubi loc' esset eqtabilis pugnis. 6c pedes ubi inesita bilis esset certas, laboratibus aut cornibus neque media acies restitit.sed propulsa est a peditivi ugiebatque post hoc oti ad Uallu .sequebaturque instructa acie Aeamiliuiam ultos que eorum perdiditae propius vallum factus. id aggressus est ex se cessionestaque perseuerauit die&in tequente nocte. die aut postero lassitudine&vulneribus Sc Visilia deficientibus hostibus castra in potestate habuit .Etrusci enim
ut videre superates iam romanos munimenta desertis castris effugere alii in Urbe.
alii in mores proximos, eam que die inlusit in castris hostiu colat. sequeti vero eoaronas bene meritos in praeliis decentissimis muneribus relicta in castriscia tume eta que & mancipia & tabernacula multis bonis reserta largitus est militibus: est queditatus tantu romanoru exercitus, quaru nunqua ex pugna alia. Iauti enim victus erat gens Etruscoru, ac domi bellique sumptuosa secu duces vltra necessaria luitarum de artis opera cuiusqite generis, ad Voluptate& ad delitias excogitata. Diebus aut seque us defessi malis i a Veietes aeuo maximos ciuiu misere verba. serentes sapplicium.& de pace cucolle collocuturos.hique coplorates Sc rogantes de est eara in misericordia inductiva multis cu lachrymis percurretes persuasere cosuli verax inieti data.
t agere promiserunt se cibaria exhibituros Vt victor statuit,romanorum exercitui duoru mensiu Sc pecunias ad emenda in sex meses obsonia sic coasul delata illa accipies idemque exercitus, inducias eueis secit. Senatus vero leagatos audi accarptis etiam a cosule literis, multum adhortate S admonente. Ut quacelerrime deponerent cv Etruscis bellumita senatusconsultu fecit dati quideri legati petebat pacem. quibus autem conditionibus ea fieret. Lucium Aemilium consulem constituere Peadmodum; et pulchre sese habere viderentur Hsc responsa colat, accipiens cum Veientibus libauit, mitiorem eis quam utiliorem victoribus trades pace.neque parte regionis abscindesUllam, que mulctans Victos pecuniis. neque obsidium traditione fidei se mandς Vades accipiensaioc ei magna attulit inuidia, ac ne acciperet a senatu bene gestoru gratiam. causa haec eide fuit, obsisteruntem triumphu petenti illi arrogantiam laederum accusentes, quod no ea de communi sententia aegisset, ne tamen ipse hac rem iracunde, aut ad columelia accipere decreuere ut in Volscos copias educeret auxilii collegs gratia si posset bellum id com ges delereaerat enim in eo multum sortitudinisxx prioribus erratis iras. Ille autem indignatus hac infamia,senatum plurimum apud populu accusauit .dolente ipsum illam belli cum Etruscis dissolutionem 'dixit enim hoc eos sacere per insidias. Se in despectione pauperum ne liberati externis bellis. repeteretur promissi agri sortio ne multos ipsi ia annos ab eis dewpti.haee 3c multa his similia per impote te ira opiprobria patritioru costrues,militates seca copias a signis dimisit,& cu pro consuleratio commorantes in equis reuocas remisit ad proma, ex quibus multam iterum pom