Joh. Isacij Pontani Discussionum historicarum libri duo. Quibus præcipuè quatenus & quodnam mare liberum vel non liberum clausumque accipiendum dispicitur expenditurque. Accedit, præter alia, Casparis Varrerii Lusitani De Ophyra regione & ad eam navi

271쪽

a- i Drs C Uss Io NUMrissimi Samuelis Petiti verborum illorum in eodem Remotiso Emendatio, & eadem deinceps ut est lana verbis quoque nostris vel explicata uberius vel illustrata, nullum prae se ferre ea singula maris dominium Patere manifestti putem. Quod addendum

fuit,ob verba,quae continuo exinde eodem Seldeni capite xxv sub calcem leguntur, ista scilicet: Sed ut hanc rem demum expediamus , sive vulgatam versionem , yye no-uram quis malit, Dominum . Maris in re

sponso illo negari aut in eo quidquam vectigii,

quoὰ dominio ηus refragetur, comperiri 'remo hominum puιo, nisi rationi ipse renunciaperit, re tora, rite perpens, exictimabit. Lector igitur quid hic Hatuendum,quidve sequenda etiam, aut non sequendum sibi putet, ipse hinc secu constituat. Vide&supra pag. 3. Possit jam dictis Coronidis vice non incommode subijci, quod naufragia spectet,

verisimile videri, hominum circa ea, &mavi md Publicanorum, avaritiam , haud semel ab optimis Imperatoribus fuisse legibus coercitam, sed reprimi dissiculter potuisse, qudd loca ad littora & syrtes collocata , ubi mare tantum & solitudines, nee ullibi tribunal aut judices, majorem quoque ex eo delinquendi occasionem iisdem praebuerint. Quibus & illud accedit,

272쪽

HI sTOR ICARUM. LI ,. II. Eas quod leges ab antiquo latae in promptu essent, quae Publicanis faverent, eorumque foverent cupiditatem. Rhodiam enim , ut indicatum, huc abire satis manisestum est, licet novis eam Rescriptis identidem confutare ae tollere imperatores non inter mitterent. Quod ex Rescripto, de quo dictum, non Adriani modd, sed & filii ejus adoptivi Antonini imperatoris, qui confirmareRescriptum illud patris sui studuit, liquere potuitὸ Nam alias civiles ilistas constitutiones seu leges, quae saepenumero sit ni injustissimae, ut ea, quae bona naufragorum fisco addicit, ipsae uaturae leges redarguunt,nihilque esse iniquius clamant, quam fi quis alicujus dominium aut fortunas in se transferre sine ulla praecein 'denti prohabili ratione instituat. Unde &merito, quae superius est posita, Constitutio Principalis Antonini, vel,ut alii habent, Constantini, ita loquitur: gen uod j-habet fiscus in aliena stalamitate,ut in re tam luctuosa compebdium fictetur ' Nec alid respexit poeta Graecus, cujus verba, Latino Euripid senario reddita, ita habent: B iope,

Sum naufragus,*oliare quod genus est nefas.

Et Dion Pruseensis Osatione v x x de nau-

273쪽

226 DIsCUSSIONUM fragio agens, Absit, inquit, o iupiter, ut ucrum captemus ex homi infortAnio. Quod tamen quam aliquandiu pertinaciter obtinuerit etiam apud Christianos principes, ostendunt, quae resert Bodinus de legato Caesaris , Qui cum quesZus set coram Henrico II Francorum Rege duas naves ad littus 6 Itas, ct ab Iordane sprincipis nomin6 ptas se , casque restitui possitularet, Annaae Mommoransius, e Magister eqvstum,resso n-dit, ea qua ad littus fudsent hecta, gentium omnium jure, ad principes, qui littori bus imperarent, pertinere. Ita jus invaluit, ut ne Ax-dreas quidem Doria questus sit de Navibus in littus Heloicum ejecitis S a praefecito classis Gallicae direptis. Ita Bodinu 4pud boreae

reges ac nationes idem usitatum aliquam odiu, immutavit tandem ac sustulit, summo omnium,qui mare id boreum frequentant.bono, 6hristernus ejus nominis II legemque tulit, quae non nisi ab optimo princi

pe quamvis ille, ob crudelitatem in suos

postmodo perpetratam, sequius audit serri ac promulgari debuit. Hac statutum, ut naufragis tua redderentur, ae quo tantum pretio depenso iis, qui laborantibus sis opera curaqne succurrissent. Memorat Cornelius Scep perus, horno Flander, ejusdem

is a

274쪽

semel vit ipso Rege selea ex lege deperisse

ipsi supra centum aureorum millia annui naufragii. Sed haec occasione eorum, quae iam dicta, nonnihil extra rem ; nunc in gradum ac lineam redeamus.. CAPUT XVI. De maris communione s Squatenus ea asmittenda . dissertatum : Rahuius

Histanus ejusque sententia propius explicata ulu -

sratoquea postremo Capite x x v I, quod omnium libri prioris ultimum est , disserit

Seldenus de Recentiorum Jurisconsultornm super maris communione sententia. Hanc ipsis natam inolitamqae ait ex eo .

quod Ulpiano sive alii alicui magistro vetusto, quam par erat , addictiores , iii verbHorum juraverint. Nisi dicamus sita porro addit eorun onnullos non tam jus ipsum hac in re, quam jurisconsultorum, qua tradita sunt, opiniones explica'. Perinia ac si quis stronomica Ariuotelis ; Thaletis sementiam, Mari terram, ut discum, innatare; Stoicorum, hoc illam vit cingulum ambire, P a Veterum

275쪽

Veterum de immenso sub GEquatile calore , ct quas uni ejusmodi aba, a posteritate , cui

illuxit observatronum experientra, re3em -mnanas ita explicarat; ut non tam rem ipsam disquirere, quam aut horis, cujud vessitigia pre meret , per Onam ut quid ille tantum sentiret docςatur induere videretur, Sed ut radice succisa arbor corruit, ita summota Veterum illorum autoritate , recentiorum cunιla ab ea tantumsus ulta enervantur. Hactenus Sel-

Nos,quae ejus fuere, excussimus superius Capite x III. ac demonstravimus communionem constitui debere in iis praesertim quae venire in proprietatem nequeant, in ceteris & quae aliter se habent inque proprietatem deduci possunt aliter rem habere, nec eam a juris consultis etiam vetustioribus negari, ut est suo loco ibidem sed obiter memoratum. Quae sane ejusmodi sunt, quae baudquaquam comparanda cum Aristotelis Astronomia, aut discoΤhaletis, vel cingulo Stoicorum, aut denique cum eorum opinione, qui sub aequatore

calorem immensum , ac zonam aestu inhabitabilem statuunt. quamvis & alii ex iiDdem sint, qui saniora docuerunt, ut est a nobis suo loco ostensum & maxime ubi versum illum Nasonis de Zonis:

276쪽

HxsTORICARUM L I B. II. 229 ' arum qua media eiu non est habitabili, astus Nix tegit alta duas ,

Explicamus in . Tractatu de globis ei testi&.terrestri eorum quo usu ab Hondio olim Amstelodami evulgato, ad cap. q. Partis x. Hinc addit Seldenus riam vero quod e Feia,nando Vasquio superius adducitur , ratιon;bud nititur aut manifesto falsis , aut ad rem non pertinentibus. Nam quid hoe eis. Mare ab origine Mundi ad hodiernum usque diem esse fuisseque semper in communi nulla ex parte immutatum, ut est notum. Certe notissimum est iis , qui gentium seculorumque mores receis pios juraque introspexerant, id quod maxime est contrarium: id e IE . Maria aliquot tum in principum, tum in privatorum dominium patrimoniumque , jure exploratissimo transiisse, ut ex supra ostensis luculenter comprobatur. Quae verba Vasquii, ut meam hic interponam sententiam, iacile conciliari posse existimo, modoVasquium de Mari accipiamus, cujusmodi vulpo universale vocamus. Quomodo accepta quid magnopere incommodi verba ejus habeant non video. Et accipiendum it, Vasquium, ver-

277쪽

ba, ejus, quae continuo sequuntur non ob seurh indieant, ista scilicet: Et quamvis ex. Lusitanis magnam turbam sape audiverim in hac 6si opinione, ut eorum Rex ita prascripserit napigationem didici occidentalis ejusdemque vas Mimi aris , ita ut reliquis gentiabus an clina illa transfretare non liceat, ct ex noIs mel Hi fanis vulgus in eadem opinione fere se videatur, ut per vastissimum im-η-usumque pontum ad Indorum regiones, is potenvimi reges noctri Hi famarum subegerunt; reliquis mortalium navigare, pra

ter quam Hirifanis, jus minime sis, quasi ab eis itajus prascriptum fuerit θ tamen istorum

omnia non minus insana sunt opiniones, quam eorum, qui quoad Genuenses ct Venetos in eodem fere semio esse adsolent. auas sententias ineptire vel ex eo dilucidius apparet,quod isti m nationum singula contra seipsas: nequeunstrascribere; hoc est, non Respublica Venuensium contra semetipsam; non regnum Η 'anο-rum contra semetinum, non regnum Lusitanorum contra semetipsum. Esse enim debet disserentia inter alentem ct patrentem. Contra reliquas vero nationes longe minus praescribere possunt, quia ius Praescriptionum e E me re civιle. Ergo tale jus cessat cum res agitur inter principes vel populos,superiorem non re cognoscentes in temporalibus.

278쪽

HIs TORICARUM LIR. x 23x Quibus ex Vasquii verbis,quae loco priore sunt possita , quaeque vastissimum immentumque pontum, ut uerba habent, mareque, quod Indias interluit, nominant,satis nos aocent, universale ab eo mare intelligi; quod hic ad speciale non debet trahi. At reliqua, quae sequuntur, hicque a Seldeno adducta non sunt, ad maria forte alia ire non dissilear. De quibus quid sentiam , & quatenus ea. &saepe etiam quam ea dissiculter dominii capacia sint. eonsiderata vel majore vel minore eorundem vastitate, jam ante indicasse nos existimo; allato, inter cetera, Tyrrheni maris,quod sibi adversus Romanos vindicare jam olim Carthaginenses instituerant, e

empto , quod est apud Polybium , notissi

mo a

Hinc iterum ibidem Sel denus: At vero ct prascriptionem cessare inter invicem ex irros , neque injure gentium ,se Ciuili tantum, locum ruit vas uius illustrium controversia r. lib, I. cap. yr. g. 23.) habere: adeo ut inter eos, qui civili, quod prascriptionem admittit, Juri communiter non suusumt veluti inter principes binos supremos)prascri- 'io juxta ejus sententia vimsortiatur nullam.

aluo quia absurdius dici, ne cogitari quidem peten. Respicit haud dubio hic seldemis

279쪽

illa Na ait verba, quae sunt illustrium

Controvers. lib. a. cap. 89. I. RO. haec nimirum , fura Cirilia cujuscunque regionis, quoad exteros populos,natione , vel eliam homines singulos, non magis Ant in consideratione , quam si revera non esses tale jus aut unis quam fuissee - Et ad jus commune Gentium primavum vel secundarium est recurrendum. eoque utendum, quo jure talem Maris prascriptionem ct usurpationem admisiam non fulsesie unquam conssat. De quibus, ultra quae modo dixi, pronunciandum mihi non sumo . a lilsi, & quibus ea, quae merum jus spectant, curae sunt , hanc, qualiscumque est, spartam exornandam demand ns.

CAPUT XVII.

Mare magnum arque atque exiguum duminii capax non esse monstratur . addito totius istutationu epilogo.

HInc eodem adhuc capite xxvr,haec babet Seldenu Par ' exigua ct majoris discrimen in dominio privato statuendo locum sputo non habet.

. existi-

280쪽

HIs TORICARUM LIB. Tr. 233 existimans scilicet, mare, quantumvis magnum ac vastum,seque atque cxiguum,dOminij esse capax. ,Nam addit statim et Et me ut occuparetur totus oceanus , nemo

existimare potest non se disscillimum. Si

tamen occuparetur, ut fretum aut sinus, ut totin orbis veteribus occupari a principibus dictus est, aeque etiam in domnium occupaniis possit transire. In scholis responderi vulgo solet, a posse

ad esse non valere consequentiam. hic quq iterum iterumq; jam ante meminimus a tulimusque, reponere atque identidem adferre liceat, addereque,quq diximus toties de maris immensitate deque incertitudine eius elementi in loco etiam terris hinc inde concluso infusoque . Nam oceanum iulum magnum quis ignorat velut immensum, infinitum, rerum parentem ac cad conterminum ab antiquitate habitum sitimatumque p aded ut quod deinde sub calcem hujusce capitis epilogi loco ab eodem

clarissimo viro memoratur: Caterum unipersis, qua hactenm ex totδε culorum gentiumque moribus ac jure tam splurimarum ciuili quam communi seu in- P s torrensente